Heimskringla - 20.09.1933, Qupperneq 5

WINNIPEG, 20. SEPT. 1933
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA.
TRAUSTIÐ
Traustið sem trúna fæðir
og telur skýrust rök.
Traustið sem gleði glæðir
og gefur sterkust tök.
Traustið sem tekur yfir
og tendrar hjartans bál.
Traustið sem lífið lifir
og lýsir mannsins sál.
I»að traust er trútt, í hjarta
sér tekur fasta vist,
því lýsir ljósið bjarta,
sem lék um Jesú-Krist,
það traust er bygt á þekking,
þroskað, sem reynslan grær,
því eyðir engin blekking,
andlega sólin skær.
Traustið takmarkar kýfið,
tilhvetur sérhvern mann,
leitandi að skilja lífið,
ljósríka meistarann.
Vakandi að feta veginn,
vizkunnar mikla torg,
treysta á guðs mátt og megin
í mannsandans skólaborg.
Eitt er að vona og vilja
viti afskiftalaust.
Hitt er að hugsa og skilja
heilaga sannleiksraust.
Hugsun og heiður geimur,
híbýlin mörg og stór.
Alstjórnar allur heimur,
almættis dýrðarkór.
Hugsaðu um hnatta geiminn,
himnanna líf og sáj,
fullkomna frjálsa heiminn,
föðursins tungumál.
Þó hóti kulda haustið
og héli jarðnesk kvöld.
Hví ætti að hvima traustið.
Hvort missir drottinn völd ?
Fr. G.
SÍNUM AUGUM LÍTUR HVER
I Á SILFRIÐ
“Heyrðu kæri! hugsaðu þig
um: hver saklaus hefir
nokkurn tíma tortýnst, og
hvar hafa hinir hreinskilnu
........ verið afmáðir? Eins og
; eg hefi séð að þeir, sem
plægðu rangindi og sáðu
.,ij, volæði uppskáru einmitt
,h hið sama. Fyrir guðs anda
fíil., tortýndust þeir, og af anda
hans nasa voru þeir eyði-
lagðir.”—Jo. 4. K.
Mér til “upplýsingar og skýring-
ar og jafnvel velferðar í fram-
tíðinni,” skrifar herra H. J.
Haldórsson heila síðu af “Hkr.”
13. þ. m. Eg er honum þakk-
látur fyrir þessa vilveld í minn
gerð, því ekki er mér óljúfara
að læra af honum en öðrum
mönnum sem betur vita en eg
sjálfur. Af fyrirsögn greinar-
innar, sem er á þessa leið:
“Enginn bað þig, orð til
hneigja” (illur þræll þú máttir
þegja) skilst mér að höfundur-
inn vilji veita mér ofur hógværa
ofanígjöf fyrir þá framhleypni
mína að taka fram í um ræður,
sem hann auðsjáanlega álítur
að mér komi ekki við. Ef eg
gæti fundið að eg hefði brotið
einhverjar velsæmisreglur væri
eg viljugur að biðja afsökun-
ar ,en eg sé ekki að eg hafi gert
það, og þessvegna tek eg ekki
* ofan í gjöfinni eins og H. J. H.
líklega ætlast til. Og skal eg
skýra þetta með dæmi. Segjum
svo að H. J. Haldórsson vildi
fá sér sólbað á heitum sumar-
degi og að hann fari úr fötum
svo allir hlutar líkamans mættu,
jafnt njóta sólarljósins, gengi
síðan aftur og fram um göturn-
ár í Wynyard, og ávítaði alla
sem yrði það á að líta á hann,
út um gluggana. Þeir sem
taka sér fyrir hendur að rita í
blöð um almenningsmál verða
að sætta sig við það að aðrir
hafi rétt til að athuga og dæma
orð þeira. Þó H. J. H. kunni
að hafa sést yfir þetta, þá er
þessi réttur svo alment viður-
kendur að manna munur kem-
ur þar ekki til greina. Smæl-
ingjar eins og eg mega því að
ósekju leggja orð í belg þar,
sem hinir stóru eins og H. J. H.
og Dr. Sig. Júl. ræða. H. J H.
kvartar um að eg hafi borið
hann brígslum, en það er ein-
hver misskilningur. Eg hefi
enga tilhneiging til að brígsla
honum um eitt eða neitt. Eg
veit ekki til að eg hafi haft þá
ánægju að kynnast honum neitt
persónulega, og hefi því enga
ástæðu til að bera hinn minsta
kala til hans. Og þó svo hefði
verið mundi eg ekki gera það
að blaðamáli. En ritgerðir hans
í Heimskringlu eða öðrum blöð-
um, hefi eg fullann rétt til að
tala um, og verður hann að
sætta sig við þær ályktanir, sem
hlutlaus athugun mín kann að
draga út úr þeim.
II.
Og nú ætla eg að gera nokkr-
ar athugásemdir við efni þess-
arar síðari ritgerðar. Býst eg
við að H. J. H. þyki eg ekki
efnilegur lærisveinn því eftir að
hafa lesið allar þessar “upp-
lýsingar og skýringar” er eg
engu nær því að samsinna því
sem hann hefir að segja, en eg
áður var.
Ekki má H. J. H. saka mig um
það að eg dró þá ályktun af
orðum hans að hann hefði ekki
lesið stefnuskrá Farmer-Labor
flokksins það var hans eigin
sök. Hann segir að sér hafi
verið “bent á, fimtu greinina”
og gefur þar með í skyn að áð-
ur hafi hann ekki lesið hana. En
nú kveðst hann kunna stefnu-
skrá þessa utanbókar. Og hafa
auk þess margann fróðleik “við
hendina”. Þetta þykir mér
vænt um að heyra, en þó hefði
eg glaðst enn meir ef eg hefði
getað séð þess vott að skilingur
hans hefði vaxið að sama skapi,
sem utanbókar lærdómurinn.
Ekki ætla eg að eyða fleiri orð-
um um “löglega lögbrotsmenn”
eg gat þess í fyrstu að eg væri
honum samþykkur í því að þörf
væri á ýmsum breytingum á
löggjöfinni. En sem lagabreyt-
ingar þær, sem hann er; að tala
um, og segir að Farmer Labor
flokkurinn haldi fram og ætli
að koma á ef hann kemst til
valda, er það að segja: að þær
eru mér vitanlega hvergi til
nema í höfði H. J. H. Eg hefi
ekki ennþá náð í stefnuskrá
Farmer-Labor flokksins, en sá
flokkur er nú sameinaður C.C.
F. og verður þá stefnuskráin í
öllum að;Uatiðu'm hin sama. í
greininni sem H. J. H. tilfærir
úr stefnuskránni er ekki eitt
einasta orð er bendir í þá átt
að flokkurinn hugsi sér að gera
það að lögum að “svíkja allar
bláfátækar ekkjur og gjald-
þrota munaðarleysingja um
borgun á réttmætum skuldum”
og eg á mjög bágt með að trúa
því að nokkur maður sem
flokknum tilheyrir hafi látið sér
slíkt um munn fara, nema ef
vcra skyldi í gamni til að leika
á trúgirni hans H. J. H., eða
stríða honum. Alt hans tal um
það sem hann nefnir “sátt-
mála” Stubbs er því ekki nema
ömurlegasta bull út í loftið.
Mér þykir hálfpartinn fyrir
því að þurfa að segja þetta með
svona ákveðnum orðum; eg
benti á það í fyrri grein minni
en H. J. H. skildi þá ekki um
hvað eg var að tala. Það sýna
hin nýju dæmi, sem hann færir
fram máli sínu til skýringar.
Þessi dæmi hans eru sjálfsagt
bæði listfeng og hjartnæm en
eru einskis virði í þessum um-
ræðum vegna þess, að það, sem
þau eiga að sanna eða sýna er
hvergi til. Þó Farmer-Labor
flokkurinn létti af þjóðjinni
þeim hluta skuldabyrðarinnar,
sem •tilheyrir ekkjum og mun-
aðaleysingjum, væri þjóðin jafn
djúpt niðri í feninu eftir sem
áður; svo frá þjóðhagfræðilegu
sjónarmiði er þetta munaðar-
leysingja mas, blátt áfram
hlægilegt. Ekkjur og munaðar-
leysingjar eiga aðra kröfu á
hendur þjóðfélaginu, sem hefir
dýpri rætur og meiri þýðingu
heldur en þetta, sem H. J. H.
hefir verið að tala um. Það er
lífsframfærslu krafan. Sú krafa
verður nú að lúta í lægra haldi
fyrir okurvaxta kröfum auð-
kýfinga. Hér í Manitoba var
ekknaframfærslustyrkur lækk-
aður, á síðasta þingi. En yfir
miljón dala aukaþóknun greidd
til lánardrottna stjórnarinnar
og kallað “unfavorable ex-
change”. Það sem C. C. F. (og
um leið Farmer-Labor) heldur
fram er það að breyta þurfi
bæði skatta málum og almenn-
um fjármálum (Public Finance)
frá þvi sem nú er. Það þurfi að
snúa við frá þeirri fjármála-
stefnu sem ráðið hefir fram að
þessu, hætta við lántökur og
sívaxandi skuldir, en leggja
skattabyrðina á herðar þeirra,
sem færir eru um að borga.
Draga auðlindir landsins úr
höndum auðkýfinga og fá þær í
hendur félagsheildarinnar og
útrýma gróðabraski úr við-
skiftalífinu. Að endingu er svo
gaman að athuga niðurlags orð
H. J. H. í þessum skuldamál-
um. Hann segir: “Ef flokkur-
inn (það er C.C.F.) hefði með
þessu skuldabraski sínu dregið
einhverstaðar línuna; ráðist á,
til dæmis hinar svívirðilegu
stríðsskuldir sem þrengdar voru
upp á almúgann af fáeinum
stjórnarvaldsmönnum lýðnum
til skaða, svívirðingar og
blóðsúthellingar, hefði verið
sýndur dálítill snefill af skyn-
semi.” Og ja, ja. “Fyrri má
nú rota en dauðrota.” Gaman
væri nú að heyra H. J. H. með
sinni skörpu athygi útskýra
þetta og samræma það því,
sem hann hefir áður sagt. Hver
munur ætli sé ,frá sjónarmiði
hinnar ströngu skilvísi og ráð-
vendni, á stríðsskuldum og öðr-
um skuldum? Er nokkuð heið-
arlegra að svíkjast um að borga
skuld sem gerð er á stríðstím-
um heldur en á öðrum tímum?
Eru ekki skuldbindingar þær,
sem stjórnin gerir í nafni þjóð-
arínnar á stríðstíma jafn rétt-
háar öðrum skuldbindingum?
Getur ekki verið að einhver
sem deyr eftirláti ekkju og
börnum slíkt skuldabréf? Hvar
er þá pundið, sem var á botni
mælisins? Ætlar nú H. J. H.
sjálfur að “gera svívirðleg lög-
brot að lögum?” Hvað eru
annars stríðskuldir? Er ekkij
framfærslu eyrir særðra her-|
manna stríðsskuld? Og hvernigj
eru ríkisskuldir yfirleitt til orðn
ar? Hve mikill hluti þeirra
ætli sé til orðinn fyrir prettvísa
fésýslu og lýgna pólitík? Þessi
tvö átrúnaðar goð lýðsins, sem
H. J. H. trúir bezt fyrir velferð
“yfirstandandi skynslóðar” svo
hún geti fengið komandi kyn-
slóðum “hreint spjald” í hend-
ur.
Framh.
SKYLDUVINNAN
Skýring: Sveitarráð Bifrastar-
sveitar lagði í ár $10.80
skylduvinnu á hvert heimilis
réttarland, sem er þrefalt við
það sem áður hefir verið.
Motto: “Þar á og úlfs von, sem
eg eryun sé.”
Er Hitler eða Mussolini
að halda innreið hér?
—Hækkar ris á sveitarráði—
Hvernig líkar þér
að sigla þinni sálar fleytu
1700 til
og hálshöggvast á höfuðdegi
höfðingjum í vil?
Fúnir náir fyrir löngu
frá þeim rammaslag,
harma niðri’ í gleymdum gröf-
um
gjöld sín enn í dag.
Ætlarðu að standa í þeim spor-
um
upp á nýtt? — Eg spjrr:
höfuðlaus í helvíti
en hefja ekki styr?
J. S. frá Kaldbak
KORNRÆKT A fSLANDI
Frh. frá 1. bls.
Það er sannarlega ekki glæsi-
legt útlit með afkomu landbún-
aðarins íslenzka eins og stend-
ur, og sé eg ekki hvernig úr því
verður ráðið svo vel sé. Eitt tel
eg þó miklu skifta, hvað gert
vérður til að auka og útbreiða
fjölbreyttari vöruframleiðslu í
bygðunum. Tel eg bygg og
hafrarækt, þ. e. akuryrkju, eitt
af því nytsamasta er orðið gæti,
og upphaf fjölþættari framleið-
slu, og tryggari vörusölu ís-
lenzkra sveita.
Enginn má þó taka orð mín
svo að eg telji að bændur eigi
að hætta að rækta túnin sín og
breyta þeim í kornakra, teldi eg
slíkt mikið óráð, heldur hitt að
kornyrkja verði á hverju bygðu
bóli, sem einn þáttur í framleið-
slustarfsemi búandans. Slík
breyting mundi koma af stað
fjölþættari framleiðslu. Akur-
yrkjan kæmi skipulagi á jarð-
ræktina, og menn ræktuðu fóð-
ur- og manneldisjurtir til skiftis
í akurlendinu. Framleiðslan
gæti orðið: bygg, hafrar, kart-
öflur, rófur, gras o. fl. Hin tíða
jarðvinsla mundi frjófga jörð-
ina og allar efnabreytingar yrðu
þar örari en nú, mundi slík til-
högun spara áburðarkaup all-
mikið, því hver ræktun styður
aðra. Hin tíða jarðvinsla or-
sakar að torleyst efnasambönd'
sém falin eru og stöðvuð í gras-
gróinni jörð leysast úr læðingi
og verða að nýjum nytjaplönt-
um til lífsframdráttar. Það er
þess vegna að korntækin á 2
og 3 ræktunarári þarf minni á-
burð en túnrækt. Eg tel að
tæpast geti til mála komið að
kornyrkja verði rekin hér á
landi sem ein framleiðslugrein
út af fyrir sig, heldur í sam-
bandi og sameiningu við aðra
jarðrækt og búfjárrækt. Að
rækta korn í sama landi leng-
ur en 3—4 ár verður ekki arð-
vænt hér á landi frekara en
aniiarsstaðar á Norðurlöndum.
Eg hefi þá drepið á það
helsta, sem máli skiftir fyrir
koryrkjuna, en vitanlega hefi
eg ekki skýrt frá hvemig fram-
kvæma skuli akuryrkju í einu
og öllu. Besta fyrirkomulagið
væri það, að bændur tækju
kornyrkjuna upp og kæmi iðn-
rekstur eins og t. d. haframéls-
gerð o. fl. á eftir.
Þó teldi eg það mikið happ
fyrir þetta málefni ef unt yrði
að koma á fót 1 eða fleirum
stórbúum þar sem akuryrkja
grundvallaði fóðurframleiðsluna
og nýtt skipulag á framkvæmd
búskaparins væri haft með
höndum.
Eg ræði þá ekki meir um
þetta mál að sinni en vonandi
verður tækifæri til að gera það
betur síðar og einkum ef þér
hafið í huga að ráðast í fram-
kvæmdir á þessu sviði.”
—Vísir.
Vann fyrir kaupinu sínu
List-málari nokkur, sem feng-
inn var til þess að gera við og
endurmála fölnaða og máða
bletti, á hinum miklu olíu mál-
verkum í gamalli kirkju í Bel-
gíu; lagði fram renking yfir
kostnaðinn, sem var að upp-
hæð $67.30.
Kirkjuvörðurinn krafðist að
fá sundurliðaðan reikning, svo
hann gæti séð hvað hvert um
sig kostaði.
Lagði þá málarinn fram eftir-
farandi reikning:
Fyrir að laga tíu boðorðin $5.22
Fyrir að gera bjartari log-
ana í víti, setja nýja
rófu á kölska, og aðrar
smáviðgerðir á þeim
gamla .................. 7.17
Fyrir að endur-glæða
hreins-unareldinn, og
lappa upp á glataðar
sálir ................. 3.06
Fyrir að setja nýjan stein
í slönguna hans Davfðs
og stækka höfuðið á
Goliat ................. 6.13
Fyrir að gera við skyrtu
týnda sonarins, og
hreinsa á honum eyrun 3.39
Fyrir að setja nýtt stél,
og kamb á hanann hans
Santi Péturs ......... 2.20
Fyrir að skreyta Pontius
Pílatus, og setja nýjan
borða í húfuna hans 3.02
Fyrir að endurfiðra og
gylla vinstri vænginn á
varðenglinum .......... 5.18
Fyrir að þvo þjón æðsta
prestsins, og setja roða
í kinnamar á honum 5.02
Fyrir að taka blettina af
syni Tobíasar ......... 1.30
Fyrir að setja nýja hringi
í eyrun á Söru ........ 5.25
Fyrir að skreyta örkina
hans Nóa, og setja nýtt
höfuð á Sem ........... 4.31
Samtals ........... $67.30
Nafni Lindberghs
Þegar Lindbergh lenti í Godt-
haab á Grænlandi, eignaðist
kona landfógetans son. Dreng-
urinn var síðan skírður Charles,
og Lindbergh nafna hans boðið
í skírnarveizluna.
Lindberghsseðlar koma fram
Áður en Lindbergh lagði á
stað í flug sitt, lét hann það boð
út ganga, að hann skyldi borga
tvöfalda upphæð fyrir hvem
þann seðil, er hann hafði greitt
í lausnargjald bófanum, sem
myrtu barn hans. Jafnframt
beindi hann þeirri áskorun til
allra banka, að athuga vel alla
þá seðla sem inn kæmi.
Fyirr skömmu kom maður
inn í banka í New York og
ætlaði að leggja þar inn 1000
dollara í seðlum. Þegar farið
var að aðgæta númer seðl-
anna kom upp úr kafinu, að
þetta var nokkuð af þeim seðl-
um, sem Lindbergh hafði sent
bófunum .
Lögreglan hefir tekið málið
til athugunar.
Gamlir reikningar
í Úr í Litlu-Asíu hafa fund-
ist reikningar frá slátrara, sem
eru nokkur þúsund ára gamlir.
Árangurslaust hafði, á sínum
tíma, verið reynt að fá þá borg-
aða.
—Mbl.
Innköllunarmenn Heimskringlu
fCANADA:
AmeB .. .... . ........................F. Finnbogason
Amaranth .........................-.... J. B. Halldórsson
Antler.....................................Magnús Tait
Árborg ...............................G. O. Einarsson
Baldur.................................Sigtr. Sigvaldason
BeckviHe .............................. Björn Þórðarson
Belmont .................................... G. J. Oleson
Bredenbury...................................H. O. Loptsson
Brown .. .. ......................... Thorst. J. Gíslason
Calgary..............................Grímur S. Grímsson
Churchbridge ...........................Magnús Hinriksson
Cypress River........................................Páll Anderson
Dafoe, Sask..................-............ S. S. Anderson
Elfros...............................J. H. Goodmundsson
Eriksdale ................................ ólafur Hallsson
Foam Lake............................................John Janusson
Gimli...................................... K. Kjernested
Geysir....................................Tím. Böðvarsson
Glenboro................................... G. J. Oleson
Hayland ................................ Sig. B. Helgason
Hecla...................................Jóhann K. Johnson
Hnausa..........wm «r« ;• .......... Gestur S. Vfdal
Hove......................................Andrés Skagfeld
Húsavík...................................John Kernested
Innisfail ............................ Hannes J. Húnfjörð
Kandahar ........................... S. S. Anderson
Keewatin .. ..............................Sigm. Björnsson
J.O'. iTKf „ ,
Kristnes . . .. ...........................Rosm. Árnason
Langruth, Man................................ B. Eyjólfsson
Leslie................................Th. Guðmundsson
Lundar ................ Sig. Jónsson
Markerville .......................... Hannes J. Húnfjörð
Mozart, Sask............................... Jens Elíasson
Oak Point...............................Andrés Skagfeld
Oakview .............................. Sigurður Sigfússon
Otto, Man. ..<............................... Björn Hördal
Piney.....................................S. S. Anderson
Poplar Park..............................Sig. Sigurðsson
Red Deer ........................... Hannes J. Húnfjörð
* Reykjavík................................... Árni Pálsson
Riverton .............................. Björn Hjörleifsson
Selkirk........ • • • • • • • •»••••••••••••••••••••»• G. M. Jóhansson
Steep Rock .................................. Fred Snædal
Stony Hill, Man............................. Björn Hördal
Swan River............................... Halldór Egilsson
Tantallon..................................Guðm. Ólafsson
Thornhill................... .... Thorst. J. G4slason
Víðir.....................................Aug. Einarsson
Vancouver, B. C ....................... Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.............................
Winnipeg Beach...........................John Kernested
Wynyard..................................S. S. Anderson
f BANDARÍKJUNUM:
Akra ....................................Jón K. Einarsson
Bantry................................. E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash........................ John W. Johnson
Blaine, Wash................................ K. Goodman
Cavalier .............................. Jón K. Einarsson
Chicago: Geo. F. Long, 2428 Hamlin Ave., Logan Square Sta.
Edinburg.................v............Hannes Björnssoa
Garðar....................................S. M. Breiðfjörð
Grafton.................................Mrs. E. Eastman
Hallson............................. .... Jón K. Einarsson
Ivanhoe.................................Miss C. V. Dalmann
Milton......................................F. G. Vatnsdal
Minneota................................Miss C. V. Dalmann
Mountain...............................Hannes Björnsson
Point Roberts............................ Ingvar Goodman
Seattle, Wash..........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold .................................. Jón K. Einarsson
Upham................................... E. J. Breiðfjörð
T he" Viking ■1 Press, Limited
Winnipeg, Manitoba