Heimskringla - 17.10.1934, Blaðsíða 1

XLIX. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 17. OKT. 1934
NÚMER 3.
Winnipeg-stúlku rænt í Kína
Peiping, 10. okt. — Fréttir
hafa borist frá Kína um að
stúlku frá Winnipeg, sem trú-
boðsstörf hefir með höndum í
Kína, hafi nýlega verið rænt þar
til fjár af stigamönnum. —
Stúlkan heitir Grace Emiblen og
er dóttir James prests Emíblen
sem áður var hér í Winnipeg
en er nú á Englandi.
Ungfrú Emblen fór til Kína
fyrir 6 árum. Átti hún kost á
að koma heim í sumar ef hana
fýsti þess. En hún kvað hafa
helgað sig mjög starfinu og
kaus að hverfa ekki frá því að
svo stöddu.
Ungfrú Emblen er á vegum
Elim Chapel trúboðsfélagsins í
Winnipeg, sem er grein af
evangelisku alþjóða trúboðsfé-
lagi.
Tveimur öðrum trúboðum var
rænt á sama tíma. En þeim
kvað hafa verið lausn veitt.
Stigamennirnir er sagt að
'hafi kraf|st 500^000 MeXikó
dala (sem næst $138,500) í
lausnargjald fyrir stúlkuna frá
Winnipeg. Er eftir Elim Chap-
el félaginu hér haft, að það
verði ekki goldið. Líklegt er
þó, að félagið víki sér að yfir-
völdunum í Kína og biðji þau
að skerast í leikinn.
SKIFT UM NAFN kaþólskra inn á peningastofn-
------- anir og banka til að fá skift á-
Beausejour, Man. 15. okt.—Á vísunum í peninga. I»egar til
fundi sem Liberal Progressive kom reyndust ávísanirnar fals-
félagið í Springfield hélt í dag aðar. Nam féð tugum þúsunda,
í Beausejour, var samþykt með sem hann hafði komist yfir á
90 af hu'ndraði allra atkvæða, þennan hátt. Hermaður er á
að fella orðið “Progressive” úr banka starfaði í Ontario, og
nafni félagsins og kalla það hér peninga hafði greitt út á eina
eftir Springfield Liberal Associ- ávísunina hans, rakst á Parma-
skildi ræninginn eftir og krefst
$50,000 lausnargjalds. Er nú
sagt að peningarnir séu til reiðu
eða hafi jafnvel verið greiddir,
en konan hefir ekki komið í
leitirnar. Bæði vegna þess að
hún var lasin og hins að henni
var veittur áverki, er óttast að
liún hafi dáið. Ræninginn var
einn síns liðs.
EIGA GIFTIR MENN
AÐ HAFA 2 ATKVÆÐI
komu þó fjórar sér saman um
það að ræna honum og sleppa
honum ekki fyr en hann hefði
ákveðið hverja þeirra hann vildi
eiga. Þeim tókst þetta og eng-
inn af ættingjum Jacks hefir
hugmynd um hvar hann er
niður kominn. — Lesb. Mbl.
Jónas T. Jónasson dáinn
Séra Haraldur Sigmar frá
Mountain, N. Dak. kom vestan
frá Wynyard, Sask., hingað til
bæjar á þriðjudaginn var, 16. þ.
------ m. Sagði hann sæmilega líðan
Franskt blað flutti nýlega 1 manna þar vestra og þreskingar
grein um nýjar uppástungur i vinnu að mestu lokið, veðrátta
viðvíkjandi framkvæmd kosn- 'einmuna góð síðastliðna viku og
inga. Leggur blaðið til, að gift-
ir menn skuli hafa 2 atkv. til
móts við ógifta, og eitt atkv.
að auki fyrir hvert bam, sem
þeir eiga. Röksemdaleiðsla er
sú, að giftir menn hafi meiri
ábyrgðartilfinningu en ógiftir,
sem oft hafi tilhneigingu til
allskonar byltingarstarfsemi. —
Mundi það þvf gefa meiri kjöl-
festu í stjórnmálin, að réttur
giftra manna yrði aukinn.
HUNGUR VERKFALL
POINCAREDAUÐUR
ation. lee í bænum Sausalito í Cali-
_________v forníu'. Hermaðurinn var í bíl i
og kona hans var með honum.
______ Benti hann konu sinni á þorp-
París, 15. okt. — Raymond arann, er strax rauk út úr
Poincare leiðandi stjórnmála- hílnum og handsamaði hann.
maður og forseti Frakklands á Maður hennar gat ekki fylgt _ ____ x.-OCM-
stríðsárunum, dó í dag í París. henni því hann er örkumlaður,! ,mat né drykk, fyr en kaup
Pecs, Ungverjalandi 16. okt.—
Hungurverkfall hófu um 1200
manns nýlega í kolanám'u í
Ungverjalandi. Voru þeir niðri
í námunni, neituðu að fara það-
an og kváðust hvorki þiggja
Hann var 74 ára.
FRAKKAR í CANADA REIÐIR
Comwall, Ont. 15. okt. — í
rétti kom það fyrir í Ontario
nýlega, að dómari J. C. Makins
að nafni, fór þeim orðum um
eitt vitni, er illa gekk að mæla
á enska tungu, að þeir, sem
ekki lærðu ensku svo vel, að
þeir gætu þrautalaust sagt, það
sem þeim byggi í brjósti, ættu
ekki að hafa atkvæðisrétt. 1
öðru sinni hafði dómarinn átt
misti annan fótinn í stríðinu.
Fyrir þetta hreystibragð Mrs.
Wilson, fær hún að launum
$8,000 er Canadastjórn hafði
heitið þeim, er ávísanafalsarann
gripi og kæmi í hendur lögregl-
unnar. Parmalee kvað háar
ávísanir er hann stundum var
með, jólagjafir til góðgerðafé-
laga, eða eitthvað því um líkt.
MORÐINGJARNIR
RÍKISMANNS-KONU RÆNT
þeirra væri hækkað eða vinnu
tími lengdur. En vinnutíminn
var aðeins 2 dagar í viku og
kaupið því um 2 dalir yfir vik-
una.
í dag, eftir fimm daga hung-
ursverkfall niðri í námunni
fengust loks sættir. Skarst
stjórnin í leikinn því verkamenn
voru sjáanlega staðráðnir í að
svelta sig í hel, og kröfur þeirra
hafa nú verið heyrðar.
Sem næxri má geta voru
námamenn orðnir mjög hart
leiknir af hungri og þorsta. —
Voru sumir orðnir hálf óðir
að
binda þá. Og þegar hópurinn,
um 1200 komu loks upp úr
námunni, gátu ekk'i nema fáir
af þeim neytt matar nema að
læknisráði. Ýmsum var erfitt
um mál af kverkaþurkinum og
röddin líktist meira ýlfri dýra
en mannsrödd.
kornverð í betra lagi. í tal
barst um andlát marga hinna
góðkunnu frumbyggja Norður
Dakota nýlendunnar á þessu
sumri og sagði hann oss að þeir
væri nú mjög að hverfa. Frá
því með ágúst byrjun 1933 eða
nú á rúmu ári teldist sér svo til
að andast hefði uim 36 manns
þar í bygð er komnir voru urn
og yfir áttrætt. Eru það flest
alt fornir landnemar, er þar
settust að á landnámsárunum,
og sinn þátt áttu í því að gera
auðnina miklu að farsælli og
fagurri sveit. Árin hafa liðið
og mannsæfin er takmörkuð. —
Verður þess nú, skamt að bíða.
úr þessu, að þessi fyrsta kyn-
slóð sé öll á brott og horfin —
“hnigin í hadd jarðar Hrólfr en
stórláti’
Minnir hvert það
Sú óvænta harmfregn barst
til þessa bæjar í gær, að Jónas
T. Jónasson, sonur Tómasar
Jónassonar og Guðrúnar konu
hans á Engimýri við íslend-
ingafljót, hefði dáið s. 1. mánu-
dag í Bissett í Manitoba. Hann
lézt af hjartabilun.
Jónas hefir síðustu tvö til
þrjú ár séð um vöruflutninga til
námanna fyrir austan Winni-
peg vatn eða austur af Norvmy
House. í svipuðum erindum
hefir hann ef til vill verið í
Bissett, þar sem hann lézt. En
um það er þeim er þetta ritar
ekki fullkunnugt.
Heimili Jónasar hefir nokkur
undanfarin ár verið í Winnipeg.
Og þar býr eftirilifandi kona
hans og böm.
Jónas var 55 ára er hann
lézt og hinn vaskasti maður.
Fæddur var hann á Engimýri
við Islendingafljót og ólst þar
upp hjá foreldrum sínum. Hann
var snemma frískur og tápmikill
og byrjaði ungur að vinna og
þótti verður síns hlutar, sem
þeir er eldri voru.
Og til hins síðasta hlífði hann
sér ekki við vinnu. Þó hann sak-
ir sérstakrar verklægni og
dugnaðar væri oftast verkstjóri,
eftir að hann var fullþroska,
var hann ávalt jafn ósérhlffinn
og taldi ekki eftir sér að létta
undir með þeim, er þróttminni
voru. Nærgætnari verkstjóra
við verkafólk, mun erfitt að
benda á.
Jónas er einn af þeim fjöl-
hæfari mönnum við vinnu, er sá
er þetta ritar, hefir kynst. Það
mátti svo að segja á sama
standa hvert starfið var. Hvort
sem það var í því fólgið að
stjóma 100 mönnum við skóg-
arhögg eða við fiskiveiðar, við
rékstur sögunarmylnu, búðar-
störf, flutninga vetur eða sum-
ar á Winnipegvatni og um ó-
bygðir norður þar, er eg efins
um að nokkur sé sá íslendingur,
sem f smáum og stórum hand-
tökum f sambandi við hvert af
þessum störfum, var leiknari,
en Jónas heitinn var. Hagsýni
hans og verklægni við hvað sem
var, hygg eg hafa verið sér-
staka. Ef Jónas sá ekki ráð er
eitthvert verk var í ógöngur
komið, til að greiða fram úr
því, munu ekki aðrir hafa gert
það.
í hvívetna var Jónas hinn
bezti drengur. Hann var ein-
lægur vinur vina sinna eins og
hann var trúr í störfum sínum.
Jarðarför Jónasar fer fram
næstkomandi föstudag að,Riv-
erton, klukkan 2 e. h.
París, 12. okt. — í París er
fullyrt í dag, að mennirnir sem
að segja við vitiii að því rnundi sku'tu konungurinn í Yugoslavíu
fara fram í ensku við að vera °S frakkneska ráðherrann, hafi j niðri f námunni og varð
eina nótt í tugthúsinu. verið frá Ungverjalandi. Vega-
Mennimir sem hér áttu hlut hréfin báru með sér, að þaðan
að máli voru báðir frakkneskir. komu l>e>r °& að Þe>r voru frá
Hafa Frakkar tekið þessi orð býli í Ungverjalandi, er útlagar
dómarans óstint upp og segja frá Yugaslavíu höfðu gert að
að þau verði lögð fyrir næsta heimkynni sínu. Hafa þeir fé-
sambandsþing til yfirvegunar, með ser> er á stefnuskrá
ef dómarinn biðji ekki í blöðum smni hefir að hefna sín á vald-
fyrirgefningar á þeim. Joseph höfum í ó ugoslavíu, þeir æfa
C. Ohevier, fyrrum borgarstjóri S>S Þar f að skjóta eða fara með
í Cornwall ,telur þessi ummæli skammbyssu. Auk tveggja morð
dómarans ósvífin í mesta máta. iugjanna sem náðust strax, hafa
1 réttinum hafi verið ágætur tveir aðrir verið hand'teknir í
túlkur og dómarinn liafi ekki Frakklandi úr þessu félagi. Og
átt að vera í neinum vandræð- Þefr hafa upplýsingarnar gefið
um með að vita hvað verið var um fófaSfó.
að segja. Auk þess lýsti það
skiiningsleysi ef ékki þjóðhatri
hjá dómara, að leggja til að
góðir og gildir borgarar lands-
Meyjar ræna manni
Maður heitir Jack Toft og á
heima í Brooklyn. Hann er að-
eins 17 ára að aldri. Fyrir
skömmu kamu foreldrar hans
til lögreglunnar, og tilkyntu
henni að fjórar ungar stúlkur
hefði rænt honum. Hann væri
talinn fegursti pilturur í Brook-
mannslát á vísu skáldsins góða
Stephans G. Stephanssonar er
hann orti við vinarlát fyrir
löngu síðan:
Sífelt sneyðist af oss ögn,
út er skeiðið flestra;
Bráðum eyðast öll í þögn,
okkar leiði vestra.
FRÁ ISLANDI
Louisville, Ky. 11. okt. — Eitt
ins væru sviftir þegnrét'tindum mannaránið var framið í Ban-
sínum fyrir það, að vera ekkf daríkjunum í dag. Mrs. Alice
fleygir og færir í enskri tungu. Stoll, vara-forseta olíufélags í
Hitt lægi nær, að í landi þar stoll, vara-forseti olíufélags í
sem tvö mál væru jafnrétthá Louisville og auðmanns, var
f>rir lögunum að skylda hvern tekin á heimili hennar og numin
domara til að læra bæði máiin. brott. Eiginmaðurinn var ekki
---------- heima, en vinnukona var í hús-
ÁVÍSANAFALSARA NÁÐ inu ásamt húsmóðurinni. Ræn-
------ inginn kom að dyrum og kvaðst
Sausalito, Calif. 13. okt. — í vera sendur til að gera við tal-
dag var handtekinn ávísana- símann. Hann klipti á símavír-
falsari í Californíu sem stjórn- inn, gekk þá til vinnukonunnar
ímar í Canada og Bandaríkjun- og batt hana við stól og batt
um höfðu leitað í 14 ár. Hann ginkefli upp í hana. Kom þá
A ar á gangi á götu í ofanskráð- húsfreyja ofan af lofti. Hún
um bæ, er kona að nafni Mrs. hafði verið veik af kvefi og var
Charles W. Wilson gekk að með hita enn. Kvaðst ræning-
honum, tók hann kverkataki, inn til þess kominn að nema
lagöi hann niður á götuna og hana burtu. Bauð Mrs. Stoll
hrópaði á lögreglu. Lögreglan honum ávísyn til þess að gera
kom þegar á vettvang og tók slíkt ekki, en bófinn sló með
manninn höndum. járnhólk í höfuð hennar, svo að
Maður þessi hét Lucius Al- blæddi úr. Að því búnu tók
bert Parmalee. Hann hafði til hann hana með sér og hefir
siðs, að ganga í prestaskrúðakonan ekki sézt síðan. Miða
Maður varð úti í Húna-
vatnssýslu í fyrrinótt
Rvík. 21. sept.
Með birtingu í fyrramorgun
fóru þeir Guðmundur Magnús-
son bódi í Koti í Vatnsdal og
Ingvar Steingrímsson, 12 ára
gamall drengur, með stóðrekst-
ur úr Auðkúlurétt og ætluðu
vestur í Vatnsdal, yfir framan-
vert Vatnsdalsfjall. — Bleytu-
hríð var og norðan stórviðri, en
frosthríð á fjöllum.
Þegar á fjallið kom viltust
þeir og héldu áfram allan dag-
inn, án þess að vita með vissu
hvert þeir fóru. Um kvöldið
komu þeir að á og varð Guð-
mundur að leggjast þar fyrir, að
menn ætla vegna kulda. Bað
hann drenginn að vera hjá sér.
Töluðust þeir við öðru hvoru
um nóttina. Um birtingu hætti
að heyrast til Gúðmundar og
viðnánari athugun þóttist dreng
fyn, °g þótt víðar væri leitað.
Allar ungar stúlkur voru vit- urinn vita, að hann væri dáinn.
lausar eftir honum. Að lokum I Brauzt drengurinn þá úr skafl-
DOGUN
(Eftir H. W. Longfellow)
Um hafið stormurinn sveigði sig
og sagði viö þokuna: “Burt með þig!”
Hann sagði við skipin: “Siglið þið;
UPP, sjómenn! Því flúið er náttmyrkrið.”
Um sjóinn að landi sveif hann hart
og sagði: “Vaknið! því nú er bjart.”
Hann sagði við skóginn háa: “Hvín!
og hengdu til blásturs flöggin þín.”
Að fugli, sem hvíldi huga sinn
hann hvíslaði:-“Syngdu, vinur minn!”
Um búgarð sveif hann og sagði hátt:
“Hví sefirðu, bóndi? — Það dagar brátt.”
Á akrinum hveiti höfuðin
hann hneigði af lotning við morgunin.
Um kirkjugarð hljótt við heilsan dags
hann hvíslaði: “Vaknið ekki strax.”
Sig. Júl. Jóhannesson
inum, því fent hafði yfir þá um
nóttina. Náði hann í hest sinn
og kom niður að Stóru-Giljó, kl.
8 um morguninn.
Var þá hafin leit að Gúð-
mundi og fanst hann að tilvís-
un drengSins. Var hann stim-
aður er hann fanst.
Guðmundur heit. var 57 ára
að aldri, kvongaður maður og
átti 7 börn, flest uppkomin.
Bílar fastir í snjó
á Reykjaheiði
Rvík. 21. sept.
í fyrradag var á Húsavík
norðaustan stormur, með mikl-
um sjógangi, en snjókoma til
fjalla. Nokkrir bátar löskuð-
ust vegna samsláttar á höfn-
inni, og bryggja Guðjohnsens
verzlunarinnar brotnaði og ó-
nýttist. Stendur bryggjuhaus-
inn einn eftir.
Tveir fólksbílar frá Bifreiða-
stöð Akureyrjar lögðu upp á
Reykjaheiði í fyrradag, með 8
farþega. Þeir komust austur-
fyrir Grjótháls, en þar urðu far-
þegar að yfirgefa bílana vegna
snjókomu, og komust aftur til
Húsavíkur seint í fyrrakvöld,
þrekaðir og blautir.
Þirðji bíllinn fór frá Fjöllum
í Kelduhverfi k. 4 í fyrradag og
ætaði til Húsavíkur. 1 þeim
bíl voru auk bílstjóra, Páll
Stefánsson frá Þverá og Stein-
grímur Jónsson fyrverandi bæj-
arfógeti á Akureyri. Þeir kom-
ust loks inn að Höskuldsvatni,
og urðu þar að láta fyrirberast
HITT OG ÞETTA
Trúboði sem á 124 konur
Á eyjunni Bathurst, sem er
norðan við Ástralíu er kaþólskt
trúboð og trúboðinn heitir
Franz Xavier Gsell. Hefir hann
starfað þar í 25 ár. Ýmsir munu
sjálfsagt öfunda hann, því að
hann á nú 124 kolsvartar eigin-
konur.
Meðal svertingja þarna er það
siður að konur eru seldar og
keyptar. En nú kemur það þrá-
faldlega fyrir, þegar karlfausk-
ar kaupa kornungar stúlkur, að
þær strjúka frá þeim og leita
hælis á trúboðsstöðinni. Þær
eru eltar þangað, en presturinn
heldur verndarhendi sinni yfir
þeim, og leitar nú samkomu-
lags við hina reiðu eiginmenn,
að kaupa þær af þeim. Það
tekst oftast nær vel, og þá
vígir höfðingi þjóðflokksins
prestinn og stúlkurnar í hjóna-
band eftir þeirra sið.
* * *
Músaveiðar í Zaboro
í þorpinu Zaboro í Tjekko-
slovakíu var afskaplegur músa-
gangur og voru íbúamir alveg í
vandræðum út af því.
Einn góðan veðurdag kom
þangað hópur Zigauna og þegar
þeir heyrðu um músapláguna
buðust þeir til þess að létta
henni af, ef þeir fengi sæmi-
lega borgun fyrir. Þorpsbúar
vildu ekki láta leika á sig og
kváðust fyrst vilja sjá hvernig
hinir færu að þessu. Zigaunar
yfir nóttina, sökum snjóa og mæltu þá svo fyrir að hvert
náttmyrkurs. Þeir komu svo
gangandi til Húsavíkur kl. liálf
ellefu í gærmorgun.
Fjórði bíllinn var sendur til
að leita þeirra, í fyrrakvöld, en
fann þá ekki og festist í ófærð-
inni. Þessir bílar sitja nú í fönn
á Reykjaheiði, og er talinn um
metersdjúpur snjór á heiðinni.
Hætt er við að fé hafi fennt,
því að göngur áttu ekki að
mannsbarn skyldi koma út úr
þorpinu og setjast þar að í
hvirfingu. Fóru með þorpsbú-
um þrír töframenn. Og þegar
þangað kom byrjuðu þeir að
galdra. Kváðust þeir með
magnetiskum áhrifum ætla að
neyða allar mýsnar til þess að
hlaupa þar niður í gróf og þar
næst drepa þær á eitri. Þorps-
búar störðu sífelt á gryfjuna og
byrja fyr en í fyrradag, sam- I biðu þess með eftirvæntingu að
kvæmt símfregn frá Húsavík.
í gær var bjartviðri um Norð-
urland, en kalt.
* * *
Vélar eru knúðar með eimi
og olíu og rafmagni, af nýjustu
gerð eru þær sem farið er að
smíða í Rúslandi, knúðar af
sólarinnar hitageislum.
mýsnar streymdi að. Það varð
nú bið á því, og á meðan stálu
hinir Zigaunarnir öllu, sem þeir
gátu hönd á fest í þorpinu og
komist með. Þorpsbúum hefir
ekki verið vorkent tjón sitt,
heldur hafa þeir orðið að at-
hlægi um gjörvalt landið fyrir
hjátrú sína.