Heimskringla - 06.05.1936, Qupperneq 2

2. SÍÐA.
HEIMSKRINCLA
WINNIPEG, 6. MAl, 1936
BANDARfKJA FRÉTTIR
Eftir H. E. Johnson
Framh.
Sömu útreið fékk AAA (Agri-
cultural Administration Act)
reglugerðin. Einnig hún var feld
úr gildi af hæ&tarétti. Þessi
lög voru sett bændum til við-
reisnar. Takmark þeirra ,var að
takmarka framleiðsluna og
grynna á birgðunum svo betra
verð fengist samkvæmt lögmáli
samkepninnar um framlboð og
eftirspum. Stjórnin bauðst til
að borga bændum ákveðnar upp
hæðir ef þeir vildu draga nokk-
um hluta landsins úr ræktun og
þóknast þeim fyrir að drepa
svínin, nautpeningin o. s. frv.
Ályktað var að þannig mundi
framleiðslan aðeins hrökkva til
að fullnægja þörfinni; bændur
ekki framar neyðast til að selja
afrakstur iðju sinnar fyrir hálf -
virði. Meinið var að framleiðsl-
an var alls ekki miðuð við
þarfir þjóðarinnar heldur kaup-
getu. Afleiðingin varð stundum
gráthlægiieg eins og eftirfarandi
sögur sýna. Frétta snati ferð-
aðist um suður ríkin og Jíom á
bæ þar sem bóndinn sveittist í
sólskininu við að plægja hálf
þroskaða baðmullina niður í
moldina en konan sat heima og
saumaði sér hversdagskjól úr
gömlum pokum. <Hiún kvaðst
ekki hafa efni til að kaupa sér
baðmullar klæðnað. Gaman-
samur náungi skrifaði Roose-
velt svo látandi: “Eg á nú
reyndar ekkert land og ekkert
svín en hugsa samt til búskap-
ar í stórum stíl. Hvað mundi
nú stjórnin vilja borga mér fyr-
ir að hætta við slíkt láform. Eg
hefi hugsað mér að kaupa tvö
hundruð ekra bújörð og áttatíu
svín. Hugsanlegan ágóða hefi
eg reiknað á $3000 svo minna
get eg ekki gert mig ánægðan
með.”
En þrátt fyrir alt hefir
bændavara farið hækkandi í
stjórnartíð Roosevelts. Repub-
likar hafa hamast á forsetanum
út af þessum lögum en samt
var það Hyde landbúnaðar ráð-
herrra Hoovers er fyrstur drap
á nauðsynina að draga úr fram-
leiðslunni til að létta á mark-
aðnum. Það kom líka brátt í
ljós að bændur heimta slíkar
ráðstafanir, því er lögin féllu úr
gildi að úrskurði réttarins
neyddist stjórnin til að semja
önnur er ganga í sömu átt þótt
formið sé breytt ef vera kynni
að þau fyndu fremur náð í
augum dómaranna.
Fjölda mörg fleiri lög og
reglugerðir hafa verið samdar
af Roosevelt og samverkamönn-'
um hans; sum góð, sum ófram-
kvæmanleg eins og til dæmis
silfur verðlags skráin er kostaði
þjóðina hálfa biljón dollara en
gerði bókstaflega ekkert gagn.
Yfirleitt má segja að stjórnin
hafi verið mannúðleg og ráð-
stafanir hennar miðað til þess
að auka almenna velgengni. Má
þar til nefna stofnun GCC (Civ-
ilian Conservation Camps)
vinnu verin. En í þeim vinna
nokkur hundruð þúsund at-
vinnulausir, unglingar. Reynist
þeim sú vinna stórum hollari en
slæpingurinn á strætum úti auk
þess sem 25 dollarar af þrjátíu
dollara mánaðar kaupi þeirra
gengur til bágstaddra foreldra
þessara unglinga. Auk þess hef-
ir þingið varið biljónum svo
aðrir atvinnuleysingjar mættu
vinna fyrir stjórnina fremur en
þiggja náðarbrauð. (Um þetta
atriði gat eg í Blaine fréttun-
um.) Þá hafa demokratar enn-
fremur varið stórfé til að lána
jarða og húseigendum svo þeir
yrðu síður heimilis lausir. Full
reynsla er þó ekki komin á
þessa tilraun og efasamt hvort
hún kemur að verulegu gagni
þar sem allhart er gengið eftir
þessum lánum og margir óðals
eigendur hafa nú þegar mist
heimili sín í hendur stjórnar-
innar.
Samt verður ekki á móti því
hrekja Roosevelt frá völdum. —
Þessi ótti við afturhaldið mun
hindra hina róttækari framfara-
menn í því að stofna sér-flokka
við næstu forseta kosningu; af
ótta við að slíkt mundi styðja
afturhaldið til valda. Það kem-
'ur greinilega í ljós í ræðum og
ritum afturhalds liðsins að þeir
byggjast að bjarga frelsinu með
því að skapa enn fleiri öreiga
og kunna engin ráð betri til að
vikka markaðssviðin en að-
ferðir þeirra ‘Herra Hitlers og
iSignors Mussolinis.
Hinn heimsfrægi rússneski
lífeðlisfræðingur Ivan Pavlov.
(nú ný /látinn) fullyrðir að
sterkasta driffjöður allra at-
hafna sé óttinn. Sannleiks gildi
þessarar staðhæfingar sést nú
þvi miður hvarvetna í heimin-
um. Það er óttinn sem stýrir
ofsóknunum í Þýzkalandi og á
ítalíu, ótti valdhafanna við ó-
ánægju lýðsins. Hermdarverk
eru líka oft framin hér vestra
gegn verkfalls mönnum og
þeim öðrum er landsdrotnar
telja að fari með ‘‘skaðlegar
skoðanir”. Hástéttirnar eru
engu aíður hræddur við lýðinn
en lýðurinn við þær. Hryðju-
verk hafa, því miður, altaf verið
nokkuð tíð í Amejtíku og það
þarf ekki ýkja fjörugt ímynd-
unarafl til að gera sér í hugar-
borið að Roosevelts stjómin lund ástandið ef hervaldsstjóm
hefir fleytt okkur yfir verstu ; ®eld'lsl' yöldum.
útskerin þótt en séum vér 'Sá ótti að fólkið kunni að
vinna landið úr hershöndum er
auðvitað ekki ástæðulaus meö
öllu því í jarðvegi kreppunnar
festa byltinga sinnaöar þjóð-
fjærri höfnum.
Áreiðanlega hafa
vinsældir
forsetans þorrið þessi þrjú árin |
sem hann hefir setið að völdum' . e ...
„ ... . « , . málastafnur djupar rætur. —
og fair skoða hann framar sem
þann Mcfses er leiða) muni lýðinn
til fyrirheitna landsins. En
margir vona samt að honum
takist að bjarga þjóðinni frá
verstu vandræðunum og svo
komi tímar og þá komi ráð. —
Þetta álit styður hann helst til
valda í framtíðinni. En óttinn i * marSa flokka'
Stefnur þessar miða að því að
endurskapa fremur en endur-
bæta fyrirkomulagið og haga
því svo til að framleiðslan verði
fremur almenningi til gagns én
einstaklingnum til gróða.
Sem stendur greinist þetta lið
við afturhaidið kemur honum
kennske enn meir til hjáipar. Á
bak við allan vaðalinn um per-
sónu frelsi, stjórnar-sikrá og þ.
u. 1. sést einatt úlfurinn undir
Fyrst af öllu má telja vlítis-
barnið (La Infante Terrible)
kommpnisman. Hræðslan við
þennan fámenna flokk líkist
engu fremur en galdra grillum
gærunni og Ihinn steytti hnefi miðaldanna- Að svo miklu leyti
auðvaldsins er studdi þá Hitler Sem bolsarnir kunna að
og Mussolini til valda. Hér er stuðla að óeyrðum er ekki nema
langtum meira í húfi en í fljótu eðlile&f Þott lðgreglu valdið gefi
bragði virðist. Undir úrslitum
næstu kosningar getur það, að
miklu leyti verið komið, hvort
þeim gætur — þótt hverskyns
ofsóknir séu tvíeggjað sverð og
spursmál hvort þær verða ekki
landið byggir í framtíðinni frjáls íremur 1:11 að auka en kæia UPP-
þjóð eða fjötruð, hvert hér
reisnar hættuna. SpursmálS-
ibuðu forustu í “fasista” liði því
er þeir hugðust að nota til að
DAY SCHOOL
for a thorough business training—
NIGHT SCHOOL
for added business qualifications—
The Dominion Business College, Westem Canada’s
Dargest and Most Modem Commercial School, offers
complete, thorough training in
Secretaryship
Stenography
Clerical Efficiency
Merchandising
Accountancy
Bookkeeping
Comptometry—
—and many other profitable lines of work
We offer you inaividual instruction and the most modem
equipment for business study, and
AN EFFECTIVE EMPLOYMENT SERVICE
for the placement of graduates in business
DOMINION
BUSINES S COLLEGE
On The Mall
and at Elmwood, St. James, St. John’s
grundvallast alræði fámennrar laust er Þessi geribyltingarílokk-
hástéttar og undirokun fjöl-; ur að færast f aukana hér sem
mennrar en valdalausrrar lág-; annarsi;aðar °S mun ryðja sér
stéttar. Að stíkt sé stefna tU rums ef hagur fólksins fer
sumra burgeisanna sannar stoðust versnandi. Samt er
framburður Butlers -bershöfð-1 fíöldin af amerfkii mönnum,
ingja er auðmenn í New York enn sem stendur, þingræðis
fylgjendur og grípa trauðla til
alræðis nema í ítrustu neyð. En
óttin við kommúnista kemur
jengan vegin einungis niður á
þeim sjálfum heldur einnig þeim
er vilja breyta öllu til batnaðar
með lögregium og samþyktum
. þings og þjóðar.
í borginni Tampa í Florida
j ríki áttu nokkrir frjálslyndir
j demokratar fund með sér í
einkaheimili. Ruddist þá lög-
J regluliðið að þeim, flutti þá út
| í skóg og misþyrmdi svo ræki-
| lega að einn lézt af sárum en
J hinir voru rúmliggjandi um
iangt skeið. ,í Seattle borg,
við Kyrrahaf stofnuðu nokkrir
menn námsskeið til þess að
íkynnast betur kenningum lög-
jafnaðarmanna og afla sér vit-
neskju um hversu hún hefir
gefist á Rússlandi. Lögreglan
tók foringjana fasta en að þvrí
búnu ruddist hópur hermanna,
úr heimsstríðinu inn í salinn og
barði fólkið til óbóta. Enn
ihræðilegri sögur eru sagðar frá
öðrum stöðum eins og til að
mynda um Tillman nokkum er
fanst krossfestur nálægt bæn-
um Ocala í Florida ríki. Þetta
æði er ægilegt fyrirbrigði nú-
tímans hvert sem það birtist á
Þýzkalandi, ítalíu eða Banda-
rfkjunum.
En aliir hlutir eiga sér ein-
hverjar orsakir og svo er með
það. Þessi sturlun stafar af ó-
vissunni er öngþveitið skapar.
Ovissan iskapar hræðslu,
hræðslan veldur sálar truflun
en við hana hjaðna menningar
áhrifin eins og þegar gljtákvoða
hverfur við misnotkun muna.
Jafnvel höfðinginn er situi'
að veizlu í höll sinni grunar að
hver málsverður verði másike
hinn síðasti, svo hann tileink-
ar sér þessa heimspeki. “í dag
skal eg éta og drekka þvi á
morgun verð eg ef til vill ör-
eigi.” Öll fjármálin eru orðin að
óslítandi hringa vitleysu. Það
eru aðeins peningarnir sem
stjórnin veitir til herskapar og
atvinnubóta sem viðhalda við-
skiftunum. En stjómin tekur
þessa peninga að láni svo skuld-
irnar margfaldast. Eigi þær
nokkru sinni að borgast verða
þær að borgast með tollum, og
sköttum er að síðustu hljóta að
koma frá þeim ríku þegar engin
annar á neitt. Þá verða auð-
mennirnir að borga sjálfum sér
eða landið verður gjaldþrota og
peningarnir verðlausir. Jafnvel
þar sem atvinnugreinarnar taka
framförum og varningurinn
gefur ágóða skapast aöstæður
er stuðla að uppleysingu og at-
vinnuleysi. Stálverkstæði í
Pennsylvania ríki hafði um 3500
manns í ginni þjónustu en varð
að hætta um tíma af því það
gat ekki se'lt sína framleiðslu.
Nú þurfti ríkið á stáli að halda
til herskipa og hugðist að
hlaupa undir baggan svo verk-
stæði þetta gæti starfað og veitt
atvinnu. En þegar eigendur
verkstæðisins fengu pöntun frá
stjóminni fyrir fáeinar miljónir
tóku þeir sig óðar til og endur-
sköpuðu verksmiðjuna í ný-
móðins stíl en fyrir bragðið
þurftu þeir aðeins á tvö hundr-
uð verkamönnum að halda en
hinir mistu vinnu.
Ólíkt mundi það ameríiku-
mönnum að ifljóta sofandi að
feigðarósum enda eru hér ýms-
ar stefnur á baugi er bæta vilja
bágindin. Sterkar hreyfingar
fara nú um landið eins og
hressandi hlákustormur. Fleiri
og fleiri skynja að það er hvorki
eðiiiegt né nauðsynlegt að fjöld-
in hungri fyrir alsnægtimar, að
leiðir tækifæranna lokist fyrir
framfarirnar og þekkingin færi
fjöldanum volæði. — Flestum
skilst að eigi stjórnin að veita
J varanlega atvinnu og bæta úr
iþörfum þegnanna verður hún
að hafa eitthvað til að gera það
með. Veröur sjálf að eiga að-
gang að auðlindum og með-
höndla tækin er veita lífsvatni
þeirra yfir Jandið og heim á
heimilin. Samvinnu og sam-
jeignar stefnan er nú tekin að
ryðja sér til rúms í ýmsum
ríkjum. 1 Minnesota situr bænda
og verkalýðs stjórn að völdum.
í Wisconsin ráða La Folette
bræðurnir lögum og lofum og
ibeita sér óspart gegn ókrurun-
um. í Caiiforniu greiddu 800,-
000 manns atkvæði með Upton
iSinclair og hinni svokölluðu
EPIC stefnu er ætlaði sér að
þjóðnýta allar ónotaðar verk-
smiðjur, námur, ibújarðir o. s.
frv. Hugmyndin er að gefa
atvinnuleysingjunum þama ai
vinnu og veita þeim tækifæ
til að framleiða sjáifum sér t
gagns. í svipaða átt starfa
Utopia félagsskapurinn er tals
verða útbreiðsiu hefir fengií
Þá er Commonwealth félag;
skapurinn mjög að færast í aul
ana í þessu ríki og víðar.
Langmesta útbreiðslu hefirþ
ellistyrks og endurbóta ílhug
mynd Townsend læknis fengi<
Þessi uppástunga styðst við þ
ransókn er Harald Loep og aði
ir sérfræðingar jhafa gert
kaupgetu og framleiðslu þjóf
arfnnar. Ntefnd valinkui<nr
verkfræðinga og hagfræðing
hefir nefnilega komist að þeiri
niðurstöðu, eftir langa ranii
sókn, að kaupgeta hvers heim
iiis verði að vera að minst
kosti $4,300 á ári svo varning
urinn verði seljanlegur og ai
Það er alveg óyggjandi
Verið viss að nota MAGIC BÖKUNARDUFT.
Þér fáið þá ávalt lé'ttustu, Ijúffengustu kök-
una (Ibiscuits) og kryddbrauðið, er þér hafið
smakkað. Og Magic er ódýrt í notkun—
aðeins um lc virði í hverja bökun. Reynið
Magic iþegar þér bakið næst. Biðjið matsalan
um stauk í dag.
Inniheldur ekkert Alum. Þessi staðhæfing á hverj-
um stauk tryggir það að Magic bökunarduft er
laust við Alum og önnur skaðleg efni.
Framieitt i Canada.
vinna gefist öllum vinnufærum
j'íbúum landsins. Til þess þyrfti
auðvitað að margfalda inntekt-
ir einstklinganna frá því sem
niú er. N'ú hugkvæmdist Dr.
Townsend að heppilegasta leið-
in væri að veita rífleg eftirlaun
eða alt að $200 á mánuði til
allra þeirra þegna er komnir
væru yfir sextugs aldur með þvl
skilyrði að þeir eyddu því fé öllu
áður mánuðurinn væri úti og að
þeir stunduðu enga arðberandi
atvinnu sjálfir. Til greiðslu
þessa fjár átti svo að leggja 2%
skatt á öll viðskifti. Komust
þau viðskifti upp í 12 hundruð
biljónir árið 1929, þar af verð-
bréfa og víxil viðskifti $900
'biljónir. Enda telst fróðum
mönnum svo til að 20% af þjóð-
inni mundi greiða 80% af þess-
um skatti og kæmi langmestur
niður á þeim er mest viðskifti
gera, enda berja auðmennimir
sér óspart gegn þessari, sem
öðrum, umbóta stefnum. Mán-
aðarlega mundu innheimtast
um tvær biljónir eða 400 mil-
jónum meir en þurfa til þess að
greiða eltístynkinn til allra gam-
almenna í Bandaríkjunum.
Það sem búist er við að á-
ynnist er í stuttu nuáli þetta:
1. Kaupgeta almenings
margfaldaðist óg viðskif'tin yrðu
örari.
2. Bætt mundi úr brýnni
þörf um betri húsakynni en það
er mál vitra manna að 60%
þjóðarinnar búi í fflum og
heilsuspillandi húsakynnum. ,
3. Um 4 miljd|nir gamal-
menna er, sem stendur, berjast
' fyrir eiginlífi í ótal verkstæð-
um létu af störfum og gæfu
yngri mönnum atvinnu sína.
4. Hér um bil öll gamal-
menna hæli legðust niður og
öðrum líknarstofnunum mundi
stórkostlega fækka.
5. Það mundi hindra glæpi
þar sem aðeins beiðarlegir borg-
arar landsins geta notið þessa
styrks. Auk þess má beinleiðis
eigna öngþveiti tímanna þann
glæpa faraldur sem gengur yfir
landið. Wagner öldungaráðs-
maður frá New York segir að
tvisvar sinnum fleiri glæpa-
menn komi frá fátæikra hverf-
um borgarinnar en þeim hlutum
er efnaðri menn byggja.
6. Tvö hundruð dollara
mánaðar inntektir fyrir aldrað
og ráðsjett fólk mundi reisa
skorður við alræði burgeisanna
að sínu leyti eins og hið enska
gull sem frónskir bændur fengu
fyrir sauði sína varð til þess að
létta ánauð kaupmenskunnar af
íslenzkum bændum á síðasta
áratug umliðnar aldar.
Allslausir menn verða að
sætta sig við alt.
Talið er víst að um 8,000,000
rpanns séu nú þegar gengnir í
þennan félagsskap en langtum
fleiri aðhyllast stefnuna. Auð-
menn vinna á móti henni með
öllu móti og afturhaldið her-
væðist gegn henni en hefir enn
sem komið er orðið lítið á-
gengnt, að því er séð verður.
Vitaskuld færast nú óvinir
allra umlþóta 1 álsmegin og
hamast einsogberserkirámó it
hamast eins og berserkir á móti
nýstefnunum.
Fremst í þessum fríða her
standa þær frelsis hetjur er
'kenna sig við “Liberty League”.
Þetta eru flest afturlhaldssam-
ir democratar er slitu sig úr
öllum tenglsum við Roosevelt
af því hann er of frjálslyndur,
að þeirra! dómi. Þeir hafa of
fjár til að bera í kosningarnar
enda eru þetta stór auðugir
vopna smiðir (Du Ponts) flug-
ríkir iðjuhöldar (Raskop, Gif-
ford og fl.) og samvizkulausir
Öruggar peninga sendingar
Þegar þú sendir peninga með pósti,
þá notaðu Royal Bank ávísanir. Það
er greiðast og öruggast. Peningaá-
vísanir fást í hverju útbúi bankans
hvort heldur sem vill í dollurum eða
sterlingspundum.
ROYAL BANK
O F CANADA