Heimskringla - 07.05.1947, Blaðsíða 7

/
WINNIPEG, 7. MAl 1947
HEXlfSKBINGLA
7. SIÐA
EN KLUKKAN HJÁ
RÚSSUM VAR EITT
Guðmundur G. Hagalín
Frh. frá 5. bls.
öll gögn og gæði í “næstu styrj-
öld”? Mundum vér geta sætt oss
við, að l'slendingasögumar, sem
gefið hafa ílslendingum þrótt til
að bægja frá sér kúgunar- og
kotungsanda, þó að hér þekkist
undirlægjuháttur og sleikju-
skapur hjá allmörgum, samibæri-
tegur þeim, sem ríkti hjá ýms-
um, gagnivart Dönum hér áður
fyrr, mundum vér sætta oss við,
að þær væru bannaðar? Mund-
um vér láía oss í léttu rúmi
liggja, að Passíusálmarnir, sem
hafa um nauðaldir verið íslend-
ingum huggun, væru brenndir,
hvar sem í þá næðist? Mundi
Meibtari Jón vera orðinn oss srvo
fjarlægur, að vér þyldum, að
Viídalínspostilla, með öllum sín-
um andlega höfðingsibrag og
manndómsanda, yrði á bál bbr-
in? Mundum vér una þvá, ís-
lenzkir menn, að bönnuð væru
fjölmörg beztu kvæði skálda
vorra, Eggerts, Bjama, Jónasar,
Jóns Thóroddsens, Gráms
Thorasens, Mattlhiíalsar, Stein-
gríms, Jóns Ólafssonar, Stepháns
G. Stephanssonar, Þorsteins Er-
lingsisonar, Einars Benedikts-
sonar, Pornóifs — og svo ýmilssa
hinna yngri, gamlar útgáfur
br'enndar, en nýjar gefnar út,
þar sem “hreinsun” hefði farið
fram. Við skulum athuga t. d.
Jónas Hallgrímsson.
Fella yrði úr:
1. ísland farsældarfrón —
þar sem er t. d. vísa eins og þessi:
Ó, þér unglingafjöld
og Islands fullorðnu synir,
svona er feðranna frægð
fallin í gleymsku og dá . . .
Eins og menn vita, herjuðu
sumir feðranna í Garða ráki og
Eystrasaltslöndunum.
2. Gunnarshólma:
Þvi Gunnar vildi heldur bíða
hel
en horfinn vera fósturjarðar-
ströndum.
Grimmlegir féndur flárri
studdir vél
fjötruðu góðan dreng í heljar-
böndum.
Ótvíræð hvatning!
3. Fjallið Skjaldbreið:
“Búinn er úr bálastorku
bergka'stali frjálsri þjóð.
Og:
“Glöggt eg skil, því Geitskór
vildi
geyma svo hið dýra þing”.
Nei, nú rekst eg á eitt kvæðið
af öðru, sem gœti orðið dauð-
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
Reykjavík
A ÍSLANDI
—Björn Guðmundsson, Reynimel 52
Amaranth, Man
Árnes, Man.
í CANADA
-----------Mrs. Marg. Kjartansson
- Sumarliði J. Kardal, Hnausa, Man.
Árborg, Man............................G. O. Einarsson
Baldur, Man------------------------------ O. Anderson
Belmont, Man........................... G. J. Oleson
Bredenbury, Sask. ..JHalldór B. Johnson, Churchbridge, Sask.
Churchbridge, Sask-----------------.Halldór B. Johnson
Cypress River, Man....................Guðm. Sveinsson
Dafoe, Sask.-------------O. O. Magnússon, Wynyard, Sask.
Elfros, Sask-----------------_...Mrs. J. H. Goodmundson
Eriksdale, Man-------------------- _.Ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask-----------Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Flin Flon, Man.---------------------------------Magnús Magnússon
Foam Lake, Sask-------------Rósm. Árnason, Leslie, Sask.
Gimli, Man...............................K. Kjernested
Geysir, Man--------------------------- G. B. Jóhannson
Glenboro, Man_____________________________ G. J. Oleson
Hayland, Man..........................Sig. B. Helgason
Hecla, Man..........................Jóhann K. Johnson
Hnausa, Man............................Gestur S. Vídal
Innisfail, Alta________Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Kandahar, Sask----------O. O. Magnússon, Wynyard, Sask.
Keewatin, Ont.........................Bjarni Sveinsson
Langruth, Man--------------------------Böðvar Jónsson
Leslie, Sask.........................Th. Guðmundsson
Lundar, Man................................D. J. Líndal
Markerville, Alta_____Ófeigur Sigurðsson, Red Deer, Alta.
Morden, Man__________________________Thorst. J. Gíslason
Mozart, Sask____________________________Thor Ásgeirsson
\
Narrows, Man._
S. Sigfússon, Oakview, Man.
Oak Point, Man--------------------------Mrs. L. S. Taylor
Oakview.'Man------------------------------2...S. Sigfússon
Otto, Man_________________Hjörtur Josephson, Lundar, Man.
Piney, Man—.................................J5. V. Eyford
Red Deer, Alta........................Ófeigur Sigurðsson
Riverton, Man...........................Einar A. Johnson
Reykjavík, Man...........................Ingim. Ólafsson
Selkirk, Man___________________________Mrs. J. E. Erickson
Silver Bay, Man...........................Hallur Hallson
Steep Rock, Man...--------------------------Fred Snædal
Stony Hill, Man___________Hjörtur Josephson, Lundar, Man.
Swan River, Man.----------------------Chris Guðmundsson
Tantallon, Sask..................... ....Árni S. Árnason
Thornhill, Man___________Thorst. J. Gíslason, Morden, Man.
Víðir, Man___________________Aug. Einarsson, Árborg, Man.
Vancouver, B. C.
Wapah, Man..
_Mrs. Anna Harvey, 4487 Quebec, St.
_Ingim. Ólafsson, Reykjavík, Man.
Winnipeg_____S. S. Anderson, 800 Lipton St. Winnipeg, Man.
Winnipegosis, Man............................S. Oliver
Wynyard, Sask..........................O. O. Magnússon
í BANDARÍKJUNUM
Akra, N. D_____________Bjöm Stevenson, Akra P.O., N. D.
Bantry, N. Dak___________...E. J. Breiðfjörð, Upham, N. D.
Bellingham, Wash__Mrs. John W. Johnson, 2717 Kulshan St.
Blaine, Wash......................JMagnús Thordarson
Cavalier, N. D_________Bjöm Stevenson, Akra P.O., N. D.
Crystal, N. D______C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Edinburg, N. D-----C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Gardar, N. D_____ —C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Grafton, N. D______C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Hallson, N. D-----------Björn Stevenson, Akra P.O., N. D.
Hensel, N. D----------C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
Ivanhoe, Minn--------Miss C. V. Dalmann, Minneota, Minn.
Milton, N. Dak----------------------------S. Goodman
Minneota, Minn.....................Miss C. V. Dalmann
Mountain, N. D--------C. Indriðason, Mountain P.O., N. D.
National City, Calif______John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
Point Roberts, Wash......................Ásta Norman
Seattle, 7 Wash-------J. J. Middal, 6522 Dibble Ave., N.W.
Upham, N. Dak---------------------------E. J. Breiðfjörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
hættulegt — mundi trúlega ‘ Hún sem sé gleymdi þvá alveg
!varla taka því, að gefa Jónasar- að hrúturinn hafði henzt með
kvæði út, þá er búið væri að hana í vatnið, en hins vegar var
nema úr þeim allt, sem mætti henni efst í huga, að hún hafði
telj a erlendri menningarkúgun1 haldið sér uppi með því að halda
og innlendum kotungs- og kúg- í ullina á hrútskepnunni, en
unaranda hættulegt. hrúturinn auðvitað sízt að hugsa ^
Og hvort skyldi brenna Fjölni, Um hana og hennar iíf, heldur
Ný félagsrit, söguleg rit ýmiss sig 0g sitt.
konar o. s. frv.? | Mér virðist einnig, að sumum,
’Finnst mönnum svo, að þessu bæði Norðmönnum og öðmm,
athuguðu, að samvinna geti ekki þó ekki Arnulf Överland, hafi
orðið nokkrum vandkvæðum gleymzt, að Hitler lagði ekki
bundin? Telja menn, að Arnulf aðeins út í hina hræðilegu styrj-
Överland hafi ekki verið sem öld í þeirri trú, að þegar allt
fyrrum allgiöggskyggn og raun- kæmi til alls, þá hlyti hann, ef
hæfur? Ef styrjöld yrði á annað. ekki blessun, þá að minnsta
borð, gætu menn þá ekki búizt kosti hlutlleysi Chamberla
við því, að Norðurlandabúar heldur kaus hann að byrja hana
bærust á banaspjót og var þó of- með samkomulagi við Stalin og
sagt, að afstaðan til Finnlands samningum við hann um skipt-
væri dállítið óljós? Eg veit, að ^ ingu Póllands og um Eystra-
nú mundi Överland ekki orða Isaltsrókin og Finnland, og Stalin
þetta svona, heldur kveða miklu | ekki einungis horfði á, þegar
fastar að orði. Eins og eg sagði^ Noregur var hernuminn, heldur
áður í grein rninni, undrast eg og flestir kommúnistar í Noregi.
ekki afstöðu Islendinganna —J Og svo er annað: Styrjöldin
þriggj a, sem undirskrifuðu. Jó- hefði sjálfsagt unnizt, þó að inn-
Professional and Business
—.. Directory
hannes úr Kötlum hefur sagt um
Stalin, að
rás Rússa í Noreg hefði ekki ver-
ið gerð, því að hún fór ekki fram
1 ostsins stað nú hverfist djarft fyrr en Þjóðverjar voru búnir
í hendi þessa manns
hinn ægifagri hnöttur vor og
örlögsáma hans”
— og “lútum þeim sterka”, segir
þrældórns- og kotungsandinnjum
og frá lýðræðisþjóðum Vestur-, kynntu Þj°ð sinni Það 1 “x lm'
landa er einskis ills að vænta.l um 1 sama tölublaöi af raalgagm
því að á þeim er engin rögg um rauða hersins- sem flutti lanf
I TinÉol í im Ainlorlri lorto nlnti If.n
að báða ósigur í orrustunni um
Atlantshafið og her Vesturveld-
anna hefði jafnt eftir sem áður
var ekki stærri atburður í aug-
Rússa en svo, að þeir til-
að “hreinsa til”. Nei, Jóhannes,i
j mál um ómerkilega hluti. En
höfuðfulltrúa RithöfundaféÍags hefði en§in innrás verið §erð \
íslands. undrast eg ekki, og eg Norður-Noreg - frekar en i
hygg, að Jón úrVör og frú Þór-, aðra hluta landsins. þa hefði
unn séu á hópi þess fólks, Sem,^18 Þar minna af rhstum en
Titó hinn júkóslavneski kaliar raun varð a og fæm mannsMm
“nytsama sakleysingja” - semlfarið fil sPillis; Sv0 var um
þyki það þægilegt, að halla sér,Russa ems hrutmn um
að hnattiíkani Jóhannesar í' Amenkumenn her a íslandi:
hendi Stalins í stað þess að mæla'Þeir voru °% fremst að
varnarorð, svo sem Överland og huSSa um si§ °§ Sltt-
vilja heldur að sálin kjósi að' Hvers konar starísemi er ^0
skilja við líkamann, “en að íólgin í því að draga taum hinna
breyta út af því eða afneita, sem!finnsku rithöfunda, sem virðast
hún hefur fengið fulla og fasta,1*^ si§ uudir oklð heima
sannfæringu um, að satt sé og'fyrir? Fyrir hvað er Hamsun
rétt”. En hvað segja hinir ágætu ^ksottur: hvað;i
Norðmenn, sem eg hef áður á
drepið, já hvað segja þeir nú?
'teldu litla von um samvinnu
Norðurlanda á þeim grundvelli,
isem lýstur hefur verið upp með
i ir kunnustu rithöfundar í
orðið hafa fyrir miklu
og yiu
valda.
semi,
En svo er þa
þar finnst
en
mer
mgunni a
undraðist mest og minnist ænnllátist ekki heyra óPin frá vinnu'
oVUöb ct ii auxiiiuiu, ug v ai .
í bíl til þess staðar, þar sem eg “ °§ allir vita að fil eru? , , s
skyldi halda lokafyrirlestur | Nerska st3ornin svarar nu loð'
minn í Suðvestur-Noregi. Þetta ið um Svalbarða, vill auðsjaan-
var á bllíðum haustdegi árið 1926 le§a lata sí á hverJu ram vm
Bíllinn brunaði áfram í hlýviðri ur; En athafnir Russa, krofur
; sólskini eftir góðum vegi. Þar Þeirra» ároður og ylirgangur,y ■
kom, sem vegurinn lá alveg undir æsingamenn a Bandank]
frammi á bakkanum á vatni unum- svo að Þeir fram a11
nokkru. Á aðra hönd var bratt konar gagnkröfur - ekki i nafn
fjall og var vegurinn víðai stjórnarinnar — heldur sem
sprengdur inn í granitbergið, en einstaklingar og Bandarókja
á hina var vatnið, og var þar þeknar. Og auðvitað fá
klöpp og vatnið alldjúpt. Þegar betra og betra hljóð, eftir því
við erum komnir á meira en sem Ijósara verður, hvað Rússar
miðja leið suður með vatninu,hafast að allt frá Norður-íshafi
sjáum við eitthvað undarlegt °§ suður að Adríahafi, Svarthafi
framundan. BáMjórinn þeytir Bajkalvatni og Norður-Kína,
hornið og fer síðan með hægð. allt fra takmörkum hernáms-
Okkur verður nú ljóst, að þama ,svæðis síns 1 Þýzkalandl, Eystra-
er manneskja, já, kvenmaður,!salti-Atlantshafi °g tU Gulahafs'
að leiða hrút og hefur hann í En ekki aðeins æsingarmonnum
skrefinu, eins og títt er hér á ÍS- hlýtur að fara svo- með sama a'
landi. Bílstjórinn stöðvar bílinn j framhaldi, að þeir segi.
og kallar, en árangurslaust. Þá1 Vér hinar vestrænu lýðræðis-
blæs hann í hornið, og allt í einuj þjóðir verðum að gæta þess, að
tekur hrúturinn heljarmikið til-jklukka vor sé eins fljót og hjá
hlaup til hægri og hann ogj Rússum. Oss mun látt duga að
manneskjan steypast í vatnið. | afsaka okkur á sama hátt og
Við bílstjórinn hentumst út úrjFinnar forðum:
bílnum og nú gefst okkur á að
Mta. Við vatnsbakkann syndir
svarthöfðaður hrútur, og á hon-
um hangir gömul kona. Með
miklum erfiðismunum getum
við bjiargað þeim upp úr. Þá
segir kerling:
— Guð almáttugur blessi
þennan hrút!
“Vor klukka var tólf, svo vér
kvíðum ei neitt,
en klukkan hjá Rússum var
eitt!”
Guðm. Gíslason Hagalín
Þriðja og síðasta grein
—Alþbl.
Orrrc* Phohi Rcs Pboxi
94 762 72 409 DR. A. V. JOHNSON
Dr. L. A. Sigurdson DKNTIST
116 MEDICAL ARTS BLDG.
S00 Somartet Bldt
Office hours by appointment Office 97 932 Res. 202 398
Dr. S. J. Jóhannesson ANDREWS, ANDREWS.
215 RUBY ST. THORVALDSON &
EGGERTSON
Beint suður af Banning Lögfrœðingar
Talsimi 30 S77 Bank of Nova Scotia Bldg.
VUTtalstlinl kl. 3—8 eJh. Portage og Garry St.
Sími 98 291
J. J. Swanson & Co. Ltd. DRS. H. R. and H. W.
REÁLTORS TWEED
Rental, Insurancc and Financial Tannlœknár
A genti ■k
Simi 97 538 m TOEO|rrgDGEN. trusts Cor. Portage Ave. og Smith St.
80« AVENUE BLDG.—Wlimlpeg PHONE 96 952 WINNIPEG
THE WATCH SHOP H. J. PALMASON & Co.
CARL K. THORLAKSON
Dlamcmd and Wedding Rlngs Cbartered Accountants
Affent for Bulova Wajtchee Marriaoe Licenset Itsued 1103 McARTHUR BLDG.
699 8ARGENT AVE PHONE 94 358

'
H. HALDORSON BUILDER t Rovatzos Floral Shop
353 Notre Dame Ave., Phone 27 9SS
23 Music and Arts Studios
Broadway and Carlton Presh Cut Flowers Daily. Plsnits ln Beaaoa
Phone 93 055 i We epeclallze ln Weddlng & Concert
Bouquets Sc Funeral Destgns
Winnipeg, Canada Icetandic spoken
CANADIAN FISH PRODUCERS, LTD. A. S. BARDAL
selur líkkl.Htur og annast um útíar-
J. H. Page, Managing Director lr. Allur útbúrvaður s4 beeti.
Wholesale Distributors of Bnnfremur telur hann allskonar
Fxeth and Frozen Fisb minnisvaröa og legsteina.
311 CHAMBERS ST. ■43 8HERBROOKE 8T. Phons 27 324 Winnipeg
Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917

ÁSGEIRSON’S PAINTS, Union Loan & Investment
WALL PAPER AND COMPANY
HARDWARE Rental, Insurance and Financial
698 SARGENT AVENUE Agents
Winnipeg, Man. Sími 95 061
I Telephone 34 322 510 Toronto General Trusts Bldg.
|
THE GUNDRY-PYMORE Ltd.
1 BUSINESS CLINIC 1 British Quality - Fish Netting
j specialize in aiding the smaller 1 business man to keep adequate 60 Victoria St., Winnipeg, Man.
records and prepare Income Phone 98 211
Tax Returns. Manager: T. R. THORVALDSON
' ANNA LARUSSON Your Patronage Will Be
508 Mclntyre Blk. Ph. 97 130 Appreciated

A. SAEDAL Halldór Sigurðsson
PAINTER & DECORATOR Contractor S Builder
★
Phone 93 990 *
1 ★ 594 Alverstone St., Winnipeg
Suite 1 Monterey Apts. 45 Carlton St., Winnipeg r Siml 33 038
Frá vini
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS
and
OPTICIANS
KENSINGTON BLDG..
275 Portage Ave. Wmnlper
PHONE 93 942
PRINCESS
MESSENGER SERVICE
Vlð flytjum kistur og töskur,
húsgögn úr smœrri íbúðum
og húsmuni af öllu tœi.
58 ALBERT ST. — WINNIPEG
' Simi 25 888
C. A. Johnson, Mgr.
DR. CHARLES R. OKE
TANNLÆKNIR
404 Toronto Gen. Trust Bldg.
283 Portage Ave., Winnipeg
Phone 94 908
WINDATTCOAL
Co. Limited
Established 1898
307 SMITH STREET
Office Phone 97 404
Yard Phone 28 745
}JÖJ?NSONS
•KSTOREJ

702