Heimskringla - 04.06.1947, Blaðsíða 1

We recommend tor
your approval our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Wlnnipeg Phone 37 144
Frank Hannlbal, Mgr.
LXI. ÁRGANGUR
WINNIPEG. MIÐVIKUDAGINN, 4. JÚNÍ 1947
NÚMER 36.
Stórkostleg flugslys víða um heim
• -------------
Um 100 manns hafa farist, aðrir 70 eru ófundnir, sem
líklegt þykir einnig að týnt hafi lífi.
iFimitudagurinn og föstudag-
urinn í síðast liðinni viku, miega
eflaust teljast verstu dagarnir í
allri flugferðasögunni til þessa.
Fyrra daginn (29. maií) fórust
5 flugför víðsvegar um heirn.
í New Yiork lagði flugfar af
stað áleiðis til Cleveland. Það
var E>C-4 loftfar og heyrði til
United Airlines. Þegar það ætl-
aði að hefja sig til flugs, hafði
■eitthvað bilað og það sem verra
var, var að það var ekki hægt að
stöðva það eða stjórna. Það rann
áfram yfir girðingar og vegi unz
það lenti í djúpan skurð' og var
samstundis í einu báli. Með því
voru 48 manns; fórust 38 af
þeim, en 10 slösuðust. Var flug-
'stjórinn einn meðal þeirra.
Annað bandarískt flugfar fórst
í Kína. Með því voru 33 farþeg-
ar og 8 skipsmenn. Er ætlað að
allir m^ð því hafi farist. Flug-
farið hefir fundið upp í fjöllum,
en að því hefir ekki verið kom-
ist. Ekkert kvikt sýndist í kring-
um það.
1 Hollandi rákust flugför á og
þar fórust tóif manns.
Á íslandi var flugfar á leið frá
Reykjavík til Akureyrar. Með
því voru 25 manns, flest konur
og börn. Nafn eins farþega er
getið, en hann var Garðar Thor-
steinsson þ.m. Eyfirðinga. Þegar
þetta er skrifað hafði flugfarið
fundist uppi í fjöllum, en að því
varð ekki komist. Engir farlþeg-
anna sáust þar hvorki lífs eða
liðnir.
• 1 Alaska fórst flugfar og fór-
ust þar 3 menn.
Á föstudaginn (30. maií), varð
annað stórkostlegt flugslys í
Bandaríkjunum. Það var í gnend
við Port Deposit, Md. og féll
niður í skógi vaxið gil. í því
kviknaði við fallið og 53 farþeg
ar, sem með því voru, fórust
allir.
Fjáiiaga-frumvarp
Undirbúnings-ályktanir um
frumvörp, viðvíkjandi ýmsum
bneyítingum á fjárhags-áætlun-
inni, hafa verið gerðar í neðri
diei'Id þingsins í Ottawa á þess-
um síðustu dögum.
Eiga þær bneytingar aðalllega
við tekjuskatta, neyzlutolla inn-
lendrar vöru, og ýmsa auka-
skatta. Hiefir nú verið svo greitt
fyrir þeim málum, að fjárlaga-
frumvörpin sjálf verða lögð
fram fyrir þingið til staðfesting-
ar, að öllum líkin-dum í þessari
viku.
Fyrir þingið var lagt frumvarp
er veitti “Canadian National
Railways” lögheimild til útgáfu
veðlánstrygginga, er eigi færu
þó fram úr $46,723,000: Skal
Slík fjárupphœð vera veð gegn
höfuðstóls til kostnaði og skuld-
um.
Ær slífct frumvarp 1-agt fram
árlega. Bæði Douglas Harkness
(PC Calgary East) og Artihur
Smitih, (PC Calgary W'est)
Uvæltu eindregið með meiri til-
slökun í skatta' álagningu félaga,i
tekist hefðu á “hendur olíu-
framleiðslu (oildrilling), héldu
þeir fram, að slíkt myndi leiða
til
meiri ólíu-framlieiðslu, og
uieiri framleiðsla færa aiftur
'Uvieiri skattainntiéktir. Mr.
Abbott kvað svo virðast, að það
ðerði engan mismun, hversu
'hart væri gengið að auðmönnum
(andsins með skatta-álagningu,
'hvaðst hann áldrei geta náð eins
Uviklum sböttum út úr þeim, eins
°g stjórnin þyrfti, til þess að
standast áfallandi útgjöld.
Abbott fjármálaráðherra svar-
aði þessu til, er A. M. Nioaison,
(C.C.F. MaCkenzite) kivað það
Slna skoðun og samfæringu, að
engum í Canada væri veitt lteyfi
fil að hafa eignarrétt á meiru fé
árlega en $25,000 að frádregnum
^kjuis'katti.
kfr. Nicolsan kvaðst ekki bú-
&st við að Mr. Abbott fél'list á
Slna skoðun í máli þessu, að svo
stöddu, en fullvissaði hann um,
að flokkurinn, (C.C.F.) myndi
halda þessari skioðun fram af
'áhri alvöru í framtíðinni, eins
^é'gi og til væru skatitgreiðend-
Ur í landinu, með ársitekjur að
uÞþhæð $67,000 eftir að hafa
§reitt tiekjuskatt.
Sagði hann, að ef stjórnin
legði skatt á það sem fram yfir
$25,000 er hjá þeim 650 manns
í Canada, er meiri inntektir en
það hafa árlega, þá myndi það
til samans verða $19,000,000 við-
bót við ríkisinntektirnar.
Mr. Abbotit var þó ekki á sama
rnáli. Kvað hann skatita-niður-
jöfnunina í hæzta máta réttláta,
rétitlátari en í nokkru öðru fram.
faralandi heimsins.
Kolasamnings-tilraunum
frestað
iSamnings-umleitunum milli
John L. Dewis og framkvæmd-
arstjóra linkola-iðnarins í norð-
ur og vestur hlutum landsins,
var frestað til óákveðins tíma,
síðastl. laugardag, án þess að
gefnar væru nteinar skýringar
því viðvíkjandi. Lewis varðist
íallra frétita, er blaðasnatar tóku
að spyrja hann spjörunum úr,
þegar hann í broddi fylkingar
kom af málamiðlunarjfundi þess-
u-m, er aðeins varaði 35 mínútur.
Svo endaði þá þessi kaupsamn-
ingaráðstefna, betur að sibár
genigi næst!
Fjárhagsleg hjálp
Rangoon, Burma — Bretiland
ætilar að leggja £12,000,000 af
mörkum við Burma, upp í þann
imikla fj'árhagsáætlunar-halla,
sem átti sér þar stað á árinu 1943
Sömuleiðis ætlar Bretland að
lána £18,000,000 til endurreiisn-
armála og uppbyggingar á þessu
ári; — alt þetta er sambvæmt
“An-glo-Burmese” — fjármála-
samningunum.
Fornleifa-fundur
Ellefu mustieri hafa nýlega
fundist ,í svokállaðri lægri Mex-
ico, og má rekja sögu þeirra aft-
ur um nálega 1,450 ár.
Formaður rannsóknar-ileið-
angurs þess, er uppgötvaði þenn-
an merkilega fornleyfa-fund,
var einhver helzti fomieytfa-
•fræðingur Bandaríkjanna, Giies
G. Henley.
Musteri þessi, sem reist hafa
verið 495 og 672 e. Kr., fundust
ií hinu forna Mayanvirki í Bon*-
arnpak, á hinu allra afskekkt-
asta Mexicanska landamæra-
svæði Chiapas. Ibúar þessa sér-
staka svæðis, eru Lacandone Ind-
íánar.
•Er talið, að aðeins séu eftir af
þessum kynflokki um 200 manns
Þeir eru hinir síðustu, sem
eftir eru af hin-um hreinkynj-
uðu Mayas.
Fundur þessara forna mustera
er talinn eitthvert hið mikilvæg-
asta og merkilegasta á forn-
menja rannsóknar-svæðinu, er
fcomið hefir fyrir á hinum síðari
árum.
Undrastórar beinagrindur
Milan — 1 Nago á Itaiíu, hafa
nýlega fundist manna-beina
-grindur 8 féta langar.
Segir svo í Milan-fréttablöð-
unum um síðustu helgi, að beina-
grindur þessar rnuni vera af
þrælum, er herteknir hefðu ver-
ið frá Norður-Evrópu löndun-
um af Rómverjum, endur fyrir
löngu.
Verkamenn fundu þessi
mannabein, er þeir voru að grafa
fyrir húskjallara.
EUistyrks-frumvarpið
Frumvarp Sambandstjórnar-
innar um hækkaðan ellistyrk í
Canada, upp í $30 á mánuði, er
nú talið að sé til reiðu, og verða
grundvallar-reglurnar um —
greiðslu styrksins þær, að úr
Sambandsstjórnar fj árhyrzlunni
verða greidd 75%, eða $22.50 og'
fýlkið $7.50, og því til viðbótar
það, sem þau vilja, eða þykjastj
vera fær um að greiða.
Þessar tölur er sagt að áreið-
anlega séu í frumvarpinu, og
eins og áður er sagt, er það til-
búið, en samþykkt þess frestað
eittihvað, sökum umræða um
fjátilögin, og ýms önnur þrætu-
mál í þinginu.
C.C.F. og S. C. flokkarnir er
báist við að krefjist þess, að
styrkurinn verði hækkaður upp
í $40 eða jafnvel $50 á mánuði.
Svar stjórnarinnar við þeim
ikröfum mun verða það, að þar
sem þessir netfmdu floikkar ráði
ytfir fylkisstjórnunum í Sask-
átóhewan og Albterta, þá sé þeim
fyilkjum leyfilegt að greiða eins
hiáan auka ellistyrk eins og þau
halda að skattgreiðendur vildu
'góðfúslega saanþykkja.
Skortur á skiftimynt
Það hefir fregnast frá Bret-
landi, og þykir með sannindum
vera, að Bandaríkin hafi verið
vöruð við því úr þeirri átt, að
hefjist þau, (Bandar.) nú þegar
ekki handa að bæta úr (gjaldeyr-
is) dollaraskorti, er veldur nú
tilfinnanlegum vandræðum um
heim allan, sem allra fyrst, þá
neyðist bæði Bretland og önnur
'erlend þjóðriki til þess að hætita
að kaupa amerískan varning. 1
tfrétt þessari var því jafnfnamt
lýst yfir, að Bretland hefði alls
ekki í hyggju, að leita til Banda-
ríkjanna um nýtit lán, þrátt fyrir
það, að alkunna er, að mikið er
gengið á þá $3,750,000,000 láns-
upphæð, er Bandaríkin létu af
hendi á síðastliðnu ári.
1 þess stað, eftir fréttinni að
dæma, hatfa nú skapast svo skifti
á, að Bandaríkin verða neydd til
að leggja dollara-gj aldeyrir
fram í hringrás og viðskiftavéltiu
heimsins, eða horfast í augu við
stöðvun amerískrar vöru og
•aifurða framleiðslu, og fjarhags-
legan skaða.
Bretland hélt því fram, að það
væri ekki eina landið, er á þrot-
um væri með dollara-gjaldeyri,
og þannig væru hinar fyllstu
líkur til, að Bandaríkin sköðuð-
ust eins mikið og hin eriendu
ríki, ef fyrir meiri dollara-
birgðum verður ekki sóð sem j
allra fyrst.
Skattaskil bænda
Hon J. J. McCann, fjármála-
ráðherra ,lýsti því ytfir í neðri-
deild þingsins nýlega, úr skátta-
skýrslu, er hann hafði með hönd-
um, að 108 tekjuskatta niður-
jöfnunar-ráðunautar hetfðu það
starf með höndum, að ferðast um
landið og skrásetja skattigreiðslu
bænda. Eftir fylkjaskipun, væri
þeim þannig skift: Charlotifce-
town, 2; Sainti Jöhn, 3; Montreal
5; Otitawa 4; Toronto, 3; Hamil-
tion, 9; London, 1; Winnipeg, 25;
Regina, 25; Saskatoon, 8;
Edmontion, 21; og Vancouver,2.
Bandaríkja forseti heimsækir Ottawa
ÚR ÖLLUM ÁTTUM
Fiskiimenn eru nú að búa sig
út til veiða á Winnipegvatni. —
Leyfið til veiðanna byrjar 9.
júní, svo þeir munu leggja af
stað norður 6. júnií. Á fundi er
fiskimenn og útgerðarmenn
héldu á Gimli nýlega, samdist
svo um, að verð á hvítifiski yrði.
ALHEIMS-BORGARI
Eins og kunnugt er af fréttum
úr ensku dagblöðunum, ætlar
Trygve Lie, eiðsvarinn aðal-rit^
ari, (secretary general) Samein-
uðu þjóðanna, að halda ræðu hér
í Winnipeg, (Civic auditorium),
þann 11. jiúná, á mikilli samkomu
‘United Nations Rally”.
Mun marga fýsa að heyra
þennan mikla mann, því fárra
manna nöfn hafa birzt eins oft
á fréttablöðum og tímarifcum
allra landa, eins og hans, á þessu
tæpa ári síðan hann var svarinn
inn í þessa vandasömu stöðu.
Margan mun hafa undrað á þeim
tiíma hversvegna iítit þekktur
fulltrúi Noregs — svo að kalla
kotríkis, borið saman við stiór-
veldin, var kosinn í þessa stiöðu,
sem svo mikill ofurvandi fylgir,
en svo má víst mega kallast, að
þingað til hafi hann reynzt vel,
og vaxið við hverja raun.
Er þó kunnara en frá þurfi að
segja að engum liðleskjum
rnyndi hent að standast allar þær
mótgangsöldur, er skollið hafa
jafnan yfir æðstu ráðamenn
Sameinuðu þjóðanna á öllum
þeirra ráðstefnum.
Trygve Lie er fæddur í Oslo,
Noregi, 16. júlí 1896. Er hann
sonarsonur hins víðkunna
norska ritihöfundar, Jónasar Lie.
Faðir hans var trésmiður, og
móðir hans stjórnaði mafcsölu-
húsi.
Líiklega hafa efnin ekki verið
mikil, því Trygve varð að vinna
sig gegnum menntaskóla, og siíð-
ar háskóla og lagaskóla.
Komst hann síðar í ráðuneyti
verkalýðssinna-iflokksins, 1935,
er sá flokkur komst til valda,
varð hann þar dómsmála-ráð-
herra, og 1937 varð hann verzl-
unarmála-ráðherra.
Eftir árás þjóðverja á Noreg,
flýði hann með Hákoni konungi
og stjórninni til London, og varð
þá utanríkjamála-ráðherra.
Meðan hann gegnir núverandi
stöðu, telst hann ekki þegn neins
sérstáks lands, verður að vera
alþjóða-borgari.
En gleði má það vera öllum
Norðurlandabúum, að maður af
þeirra kynstofni var valinn í
eimhverja vandasömustu stöðu
heimsins, og að hann hefir
reynzt þar eins hæfur, og raun
hefir orðið á.
Truman forseti, kona hans og dóttir
Næstkomandi þriðjudag (10.
júná) heimsækir Mr. Truman
Bandaríkjaforseti Ottawa.
Þetta er vina-heimsókn. Good-
will trip, sem kallað er. Með fór-
setanum verður frú hans og dótt-
ir.
1 Otitawa verður staðið við í
þrjá daga. Er gert ráð fyrir að
forsetinn ávarpi sambandsþing-
ið, sitiji veizlu er ríkið heldur
honum, leggi sveig%á leiði her-
manna (National War Memorial)
og sjái sig um í Ottawa, sem
hann hafir ekki fyrri séð.
Þá er búist við að forsetanum,
frú hans og dóttir verið haldin
veizla í Rideau Hall, bústað
landstjóra
Alexander.
Canada, Viscount
Svipað mun bíða þeirra í Laur-
ier House, bústað Mackenzie
King forsætisráðherra.
Er fullyrt, að forsetinn hafi
hætt við á þessu sumri að heim-
saékja Alaska. Var búist við að
hann heimsækti Vanoouver og
flteiri staði í Vestur-Canada í
þeirri ferð. Þykir vesturbúum
miður um þetta.
iFbrsetinn kemur með sér-
stakri járnbrautalest. 1 för með
honum er áætlað að verði 30
fregnritar og myndatökumenn,
auk fylgdarliðs og þjóna.
16 oentis; á sáðastliðnu sumri var
það 19 centis, en kaupmenn fcváð-
ust hafa tapað á því. Byrjun ver-
tiíðarinnar verður köld, af veðri
enn að dæma, en hún stendur
yfir í tæpa tvo mánuði eða til 2.
ágústs, og ef sumar verður ekki
komið fyrir þann tíma, kemur
það iíklega ekki á þessu ári.
•
Kuldarnir í maí hafa reynst
skaðlegir uppskeru. Dagblöðin
hér í bæ skýrðu frá því 30. maí,
að nóttina áður hafi frost ollað
all víðtækum Skemdum á hveiti,
byggi, hör og sykurrófum \
Manitoba. 1 kálgörðum og á-
vaxtagörðum, eyðilegðist alti sem
upp var komið. Er hér talað um
endursáningu á sykurrófum, hör
og byggi. Hveiti er ekki yon-
laust um að nái sér, ef bráðlega
hlýnar.
Mælirinn (Fahr.) sýndi í Win-
nipeg s. 1. miðvikudag 24. stig, í
Brandon og Emerson 22 og Vir-
den 26 stig — eða frá 6 til 8
gráða frost.
í Saskatchewan varð einnig
frosts vart áminstan dag.
Sykurrófnarækt í Alberta er
og sagt að skemst hafi frá 15 til
35% af frosti; um hör, sem var
nýkominn upp, er einnig örvænt.
★
Vikurit Sameinuðu þjóðanna
hefir einu sinni birt grein um ís-
land. Fylgdi henni kort atf ís-
landi og mynd frá Þingvöllum;
er meðal annars getið að þar hafi
verið elzta þing veraldar.
1 greininni er stiklað á stióru,
en ýmislegt er þar er vekja ættii
atihygli útlendinga.
★
Það voru 109,263 sknáðir at-
vinnulausir á skrifstiöfu stijóm-
arinnar í Otitawa 15. maí, en árið
áður 177,105. 1 Manitoba hafði
þeim fækkað úr 13,568 í 8,398; í
Saskatohewan úr 5,627 í 3,976; í
Alberta úr 7,426 í 4,715; í British
Columbia úr 22,053 í 13,200. —
Skýrði Hon. Humphrey Mitchell
frá þeslsu á þinig í Ottawa s. 1.
miðvikudag.
★
Blaðið Þjóðviljinn getur
þess 27. apriíl, en það eru sáðustu
blöð, sem að heiman hatfa borist
vestur, að forsetii Islands verði
viðstaddur útiför Kristjáns tií-
unda, en útiförin fór fram 30.
apríl. í fylgd með forseta segir að
Agnar Kl. Jónsson verði, skrif-
stiofustjóri utanríkisráðuneytis-
ins.
★
Samkvæmt skýrslum, sem
Sameinuðu þjóðirnar hafa safn-
að í 20 löndum, aukast nú barns-
fæðingar mjög í heiminum.
Skýrslur þessar sýna til dæm-
is, að í Finnlandi hafa barns-
fæðingar aukist úr 17.7 tfyrir
hverja 1,000 íbúa 1940, í 40.7 í
septemberlok 1945. 1 Bandartíkj.
unum jukust barneignir úr 17.1
1937 í 28.8 í desember 1946.
Lík aukning er tilkynt frá
fjölmörgum öðrum löndum; og
við þetita bætist svo, að barns-
fæðingum fækkaði aðeins Mtál-
lega í stiyrjöldinni.