Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 23.02.1901, Blaðsíða 2

26
Þjóðviljixn.
XV 7.-8.
einn einasti af leiðandi stjórnmálamönn-
um þeirra skuli hafa haft hug og dug
til þess, að segja þjóðinni fullan sann-
leikann í máli þessu. Hann endurtekur
því næst ákærur þær, er hann birti í
bréfi sínu til Felix Faure í janúar 1898,
gegn þeim Paty de Clam, Mercier, Billot,
Boisdeffre, Gonse, Pellieux, og meðlimum
hérréttarins, og bendir á, að allt, sem
fram hafi komið í málinu sýni og sanni,
að ákærur sínar hafi verið sannar, og
þó helzt til vægilega að orði kveðið. Að
lokum getur hann þess, að hann hafi
sjálfur gert allt, sem í sínu valdi hafi
staðið, til að leiða sannleikann í ljós, og
hverfi nú aptur til bókfræðisstarfa sinna,
en sé þó enn eigi vonlaus um sigur
sannleikans og róttlætisins að lokum.
Mun Zola, með bréfi þessu, hafa vilj-
að gjöra síðustu tilraunina, til að hindra,
að lögin yrðu samþykkt, en fékk því
þó eigi til leiðar komið, þar sem stjórn-
málamönnum Frakka var það ríkast í
huga, að Dreyfus-mhiið yrði eigi meiri
óróa valdandi, en orðið er.
Samt fékkst sú breyting gjörð á
frumvarpinu, að Dreyfus er eigi sjálfur
úti lokaður frá því, að fá mál sitt prófað,
og má vel vera, að nú reynist enn auð-
veldara, en fyr, að fá sannleikann í ljós,
þar sem allir geta vítalaust að lögum
sagt frá glæpum, er þeir, eða aðrir,
kunna að hafa framið í sambandi við mál
hans. —
Mikið kapp leggur ráðaneytið Wal-
deck-Rousseau á það, að draga úr valdi
kaþóisku kirkjunnar á Frakklandi, og
sérstaklega að sporna við því, að hún
svæli undir sig meiri fasteignir, en orðið
er, og er mælt, að Leo páfi hafi, árið
sem leið, ritað Loubet forseta vingjarn-
legt bréf, minnt hann á, hve páfarnir
hefðu jafnan verið Frökkum haukar í
horni, og beðið hann, að samþykkja ekki
slíkar tiltektir, er heilagri kirkju mættu
að ógagni verða; en Loubet kvað hafa
skotið því máli frá sér til stjórnarfor-
seta síns. — —
Filippseyja-óf riðinn hafa Banda-
menn enn eigi getað sefað, og kom ný
skeð fram tillaga þess efnis í efri mál-
stofu (senati) Bandamanna þingsins, að
stöðva ófriðinn, og heita uppreisnar-
mönnum uppgjöf saka; en sú tillaga
var felld.
eyri eptir þvi sama kvöldið, sem póstur
kom, og fengið þá það svar, að Gucfm.
ætti þar ekkert bréf, með því að búðar-
manninum hafi veríð ókunnugt um á-
byrgðarbréfin(l)
Eu hvað segir nú hr. Gufon. Þor-
steinsson um þetta?
Hann segir svo i bréfi til vor, dags.
12. febr. þ. á.:
„Jeg sendi sarnstundis, — er póstur kom
heim til mín —, að vitja bréfsins, og sá mað-
ur fann ekki, nema búðarmanninn. — Svo
sendi jeg aptur, eptir 1—2 kl.tíma, Guðmund
Jón, son minn, og hann spurði Sigurð Palsson
sjálfan að bréflnu, og hann fékk ekki neinar
frekari npplýsingar. að þar votri neitt bréf til
mín, svo að jeg var víst afsakaður, að balda
spurnum eptir því þar"*.
Vér sjáum eigi betur, en að málið
taki nú fremur að vandast fyrir hr. póst-
afgreiðslumanninn, þar sem svo er af
bréfi hr. Gucfm. Þorsteinssonar að sjá,
sem það bætist nú ofan á annað, að
skýrsla sú, er hann, sem opinber sýslun-
armaður, hefur gefið um málefni þetta,
sé ef til vill eigi öllu samkvæmari sann-
leikanum, en herþjónustusögurnar hans
sællar minningar!
En það getur verið áhættu meira í
opinberri stöðu, en við atkvæðasmölun
til alþingiskosninga, að taka of ómjúkt
á sannleikanum, eða svo segist hegning-
arlögunum frá.
Það er þvi ekki ólíklegt, að gert
verði ögn hreinna fyrir dyrum Hesteyr-
ar-póstafgreiðsiunnar í ináli þessu, en
enn er orðið.
Gamall, fiugrikur bankastjóri í New York
hefir ný skeð gefið all-mikið fé, til þess að
koma á stofn hæli handa millionmæringum
sem sóað hafa eigum sínum, eða misst þær af
óhöppum.
Enskur lávarður, Wemyss að nafni, er rétt
nýlega kvongaður, og var þá fullra 82 ára að
aldri. — Hann var ekkjumaður, og hafði geng-
ið í fyrra hjónabandið fyrir 57 árum, og eru
börn hans, frá því hjónabandi: Elcho lávarður
og frú Hilda Brodrick, kona brezka utanríkis-
ráðherrans, sem nú er.
Þráðarlausu fréttaskcvtiu, sem kennd eru
við Marconí, hafa orðið að miklu minna liði í
Suður-Afriku ófriðinum, en við var búizt, enda
þykir nú fullsannað, að þau berist miklu betur
yfir sjó, en land, með því að jarðvegurinn
gleypir í sig rafmagnsbylgjurnar, einkanlega
sé haun mjög þurr, svo sem tíðast er þar syðra,
nema meðan rigningatíminn stendur yfir.
Sjálfstjórnarmál íra, sem legið hefuríhálf-
gerðu dái um hríð, kemur nú að tíkindum brátt
aptur á dagskrá, með því að Parnellingar og
and-Parnellingar, sem legið hafa í ílldeilum,
hafa nú sameinað fiokka sína, og ráða yfir 80
atkvæðum á brezka þinginu, og stýrir Bedmond
þingmaður þeim fiokki.
Eins og stendur, þá er íhaldsflokkurinn
á þingi Breta að vísu svo fjölmennur, að ekki
verður rönd við reist, en breytist flokkaskipun-
in a þingi svo, að írsku atkvœðin geti ráðið úr-
siitum, þá verður sá flokkurinn, er völdin vill
hafa, að eiga íra sér hliðhoila.
Dýrt skemmtiskip. Skipið „Victoria-AIbert",
er Victoria Bretadrotting hefur ný skeð látið
smíða sér, og ætlað er eingöngu til skemmti-
ferða, kvað hafa kostað 750 þúsundir sterlings-
punda, eða um 13l/2 milj- króna.
Floshattur, sem Kriíger gamli, lýðveldisfor-
seti í Transtaal, hafói einhvern tíma átt, var ný
skeð seldur á uppboði í Lundúnaborg, og sleg-
inn þar hæðstbjóðanda fyrir 450 kr.
ííorskur skipstjóri, Saxgaard að nafni. hefur
ný skeð fundið skógi vaxnar og fróvsamar eyjar
í Kyrrahafi. er menn eigi vissu af áður.
Eyjar þessar liggja milli Filippseyja og
Karlseyja, á 2. stígi 4 mínútu norðlægrar
breiddar og á 135. stigi 30. mínútu austlægrar
lengdar, og eru nú nefndar Saxgaardseyjar,
eptir nafni ofan nefnds skipstjóra.
Mælt er, að Bandamenn hafi þegar slegið
eign sinni á eyjar þessar.
Slæm póstskil.
Herkóngurinn á Hesteyri,
sem póstafgreiðslumaður.
I 3.-4. nr. blaðs þessa var skýrt frá
skilum Hesteyrar-póstafgreiðslumannsins
á uieðmælingabrófi, sem vór í síðastl.
desembermánuði sendum hr. Guðm. bónda
Þorsteinssyni á Hesteyri.
I téðu blaði birtist og svar póstaf-
greiðslumannsins, þar sem látið var í
veðri vaka, að enginn hefði spurt eptir
bréfi til Guðmundar, nema hvað sonur
hans hefði spurt búðarmanninn á Hest-
Hvað Suður-Afríku ófriðurinn kostar. Svo
er talið, að ófriður þessi, sem nú hefur staðið
n*r hálft annað ár, kosti Breta 'ð'hi milj- króna
á sólarhring hverjum, eða frek 2400 fer. á mín-
útunni.
Fundið fé í jörðu. í Mmco, höfuðborg
Aferico-lýðveldisins i Ameríku, var ný skeð
verið að grafa fyrir vatnsrennum. og fundust
þá ýmsir skartgripir ór gulli, er stafa fra tim-
anum áður, en Evrópumenn komu þangað
fyrst.
Við járnbrautarlagningu í Mexico fundust
og ný skeð ýmsar afar-gamlar gull- og áilfur-
myntir, sem taldar eru 50 þús. dollara virði,
og var því fé skipt jafnt á milli finnendanna
og ríkisfjárhirzlunnar.
•) Leturbieytingarnar eru gjörðar af oss.
Ritstj.
Hátíðahöld voru víða á Þýzkalandi 26. okt.
síðastl. í minningu þess, að þá voru liðin 100
ár frá fæðingu Moltke's hershöfðingja, sem mest-
an þátt átti i sigurvinningum Prússaáöldinni,
sem ieið.
Sjúkrahi^s var ný skeð stofnað i bænum
Fuenfkirchen á TJngverjaiandi, og höfðu húsgögn
o. fl. verið pantað hjá verzlunarfélagi einu þar
í bmnum, fyrir 5400 kr. En með því að það
kvisaðist, að munir þessir væru smíðaðir í
Austurríki, en ekki á Ungverjalandi, þá neit-
aði sjúkrahúss-stjórnin, er til kom, að veita
þeim móttuku, og ljúka ungversk blöð ein-
dregnu lofsorði á.
Sýnir þetta, sem fleira, hver rígur er á
miiii Ungverja og Austurríkismanna, og hv<;
aimennt sú skoðun er rikjandi hjá Ungverjum,
að hlynna fremur að inniendum, en útlendum
iðnaði.
Barnaskólamálið í Aðalvík.
Eins og lesendur „Þjóðviijans" mun
reka minni til, var barnaskólamálsins í
Aðalvík getið í fróttabrétí héðan í siðastl.
maí, og var þar stuttlega skýrt frá, hvern-
ig þvi væri komið. En með þvi að mál
þetta er má ske næstum því einstakt í
sinni röð, þá er nauðsyn, að skýra mönn-
um frá, við hve erfiðar ástæður mái þetta
á að stríða, og verður þá að rekja stuttiega
helztu atriðin í sögu þess.
Þetta mál er svo fram komið, að
fyrir nálega 20 árum fundu menn hér
nyrðra, hve afar-brýn nauðsyn væri á
því, að hlynnt væri að barnauppfræðsl-
unni. og komst það mál svo langt, fyrir
fortölur ýmsra góðra manna, að til sam-
skota var efnt, er námu fast að 1000 kr.;
en þegar málinu var svo langt komið,
byrjaði það þráttunnar tafl, sem mörgum
góðum fyrirtækjum hefur að fjörlesti orð-
ið, að hver vildi þá hafa skóiann hjá
sér, og var um það þráttað, unz hyer