Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 09.05.1908, Blaðsíða 2

82
Þjóbviljinn
XXII., 21,—22.
sJadd ríkissjbðs til landssjöðs, aðhafa verið
alls 5,401.421 kr. 16 a., og þó nokkru
meiri, séu stólsjarðirnar, sem seldar voru,
metnar á sama hátt, sem alþingi gerði
1869, eptir verði því, sem þær þá myndu
haft hafa, ef óseldar hefðu verið.
Alþingi 1869 komst og að þeirrinið-
urstöðu, að Islendingar ættu heimtingu á
252,622 kr. árlegu tillagi úr ríkissjóði, þó
að það vildi, eptir atvikum, sætta sig við
120 þús. króna árstillag.
Á hinn bóginn lætur skýrsla hagfræð-
isskrifstofunnar þess getið, að eigi sé reikn-
aður hluti íslands í herkost.naði, né tek-
ið tillit til þess. að hervarnarskyldan hafi
að eins hvílt á Dönurn, né að ríkissjóður
hafi tapað 40 þús. rdl. á verzluninni, þau
árin, er ríkið rak hana sjálft, o. fi.; en sé
farið út í þá sálma, að reikna Isiandi til-
tölulegan hluta í ýmsum alríkiskostnaði,
yrði og að taka til greina hluta íslands
í eigrtum alríkisins. — En út í þann reikn-
ing hefir hagfræðisskrifstofaD eigí farið,
og var þvi sjálfsagt að sleppa hinu.
Eíds og knnnugt er, var á fyrsta fundi
sambandsnefndarÍDnar ályktað, að halda
gjörðum hennar leyndum. og verður því
eigi skýrt frá því að sinni, hvemig dönsku
nefndarmennniroir líta á málið, nema
hvað óhætt er að fullyiða, að eigi verð-
ur um neina fjárkröfu af hálfu Dana á
hendur Islendingum að ræða, þrátt fyrir
nefnda skýrslu dönsku hagfræðisskrifstof-
unnar.
8k. Th.
Útlönd.
Kaupmannahöfn 31. marz 1908.
Danmöi-k. Látinn er F. C. Djönrp,
eiztur lækna í Danmörku, 94 ára að aldri,
fæddur 20 sept. I?5l3. — — —
Frakkiand. Púðurturninn í Vonges
sprakk nýskeð í lopt upp, og ætla menn,
að nokkrir menn hafi farizt. — — —
Þýzkaland, Við spreDgingu, som varð
30. þ. m. i púðurverksmiðju i B.iibeland, j
biðu tveir menn bana, en þrír urðu sárir.
Luxembourg. Vilhjálmur, stórhertogi
í Luxemburg, er tók við rikisstjórn 17.
nóv. 1905, að föður hans látnum, hefir
nokkur ár verið slagaveikur, og hefir því
falið konu sinni, Mariu Onnu, ríkisstjórn-
ina. — Hertoginn, som er fæddur 22. apríl
1852, á engan sou, en 6 dætur, og hefir
því verið gerð sú ráðstöfun, að elzta dótt-
ir hans taki við ríkisstjórn, er hann fell-
ur frá. — — —
Italía. Við fornrústa rannsókn í Róma-
borg hefir prófessor Boní nýskeð fundið
hof Jupíters stators, er reist var fyrir daga
Ronudusar, við veginn „summa 9aera“,
og þvkir mönnum mjög mikils vert um
fornleifa-fund þeDna. — Þar hélt senat
Bómverja opt fundi, og þar flutti Cicero,
nnælskuinaðurinn, hina alkunnu ræðu sina
gegn Catilinu. — — —
Rússland. I Warschau réðu byltinga-
íncnn Dýlega á IjósmyDdasmið, Go.dzotins-
low að nafni, og særðu hann með skamm-
byssuskotum. — Var hann fluttur i sjúkra-
hús, en þar ruddust þá mn aðrir byltinga-
menn, og drápu hann, sem og konu hans,
er komið hafði að vitja hans. — — —
Bandaríkin. I banka í Pittsburg varð
nýlega uppvist, að stolið hafði verið um
l'/4 millj. dollara af fé bankans. — Gjald-
keri baDkans, Reiber að nafni, og endur-
skoðunarmaður, Young, hafa verið settir í
varðhald.
Slys varð nýlega í kolanámu í Hanna
í Wyoming, og bera menn kvíðboga fyrir,
að verkamenD, er þar voru að vinnu, alls
sjötíu að tölu, hafði allir faiizt.
28. þ m. urðu óeyrðir á götu í New-
York, og áttu um jO þús. atvinnulausra
manna, karla og kvenna, i höggi við 150
lögreglumenn. —- Einn verkmanna, Silver-
stein að nafni, varpaði þá sp:engivél. og
biðu tveir menn bana, en margir urðu
sárir. —- Silverstein missti sjálfur annan
fótinD, og annan handlegginn, og var flutt-
ur dauðvona á sjúkrahús. — Fjöldi manna
hnepptur í varðhald. — — —
Mexíco. Jarðskjálftar urðu nýlega mikl-
ir í surnum héruðum i Mexico. — Hrundi
borgin Chilipa, og hús þau, er eigi höfðu
hrunið að öllu, eyddust síðan af eldi. —
I ýmsum öðrum borgum ollí jarðskjálft-
inn einnig miklu tjóni. - — —
Kína. Járnbrautargjörð milli borganna
Shanghaí og Nankirig er nú loks lokið.
— Byrjað var að vinna að brautarlagn-
ingunni 25. apríi 1905. — — —
Maroeco. Stórveldin kvað nú hafa
boðið uppreisnarforingjanum Raístdí, að
hlutast til um, að hann verði skipaður
landshöfðÍDgi í héruðunum i grennd við
Tanger.
Kaupmannahöfn 5. apríl 1908.
Danmörk. Kosningar í bæjarstjóm
Kaupmannahafnar fóru fram 31. marz, og
j voru fulltrúaefni jafnaðarmanna, og frjáls-
j lyndari vin9trimanna, kosin, enda höfðu
j hvorki hægrimeDn, né stjórnarmenD, hald-
j ið fram til kosninga mönnum úr sínum
flokkurn
Eigi hefir odd orðið uppvíst, hver
valdur hefir verið að brennu-tilraunum
þeim, er gerðar hafa verið hér í Kaup-
mannahöÍD, hvað eptir annað. — Síðast
var kveikt í tveim húsum 31. f. m., en
tókst þó að slökkva.
Ensku málverkasýningunni var lokið
31. f. m., og höfðu alls sótt hana55þús.
manna. — Tekjur af sýningunni urðu alls
20 þús króna, auk kostnaðar.
f 2. þ. m. andaðist Höst, landsþings-
maður, fæddur 1835. — Hann hafði verið
sórenskrifari á Færeyjum nokkur ár, og
átti þá þátt í því, að blaðið rDimma-
læt.ting14 var stofnað.
Kaupmaður nokkur, sem nýlega er
íátinn, Emíi Ohienschlo-ger að nafni, hefir
í arfleiðsluskrá sinni gefið 210 þús. króna
til ýmis konar sjóðstofnana.
Sænskur verkmaður, Níisson að nafni,
var nýlega myrtur í Borgundarhólmi, og
hefir enn eigi orðið uppvíst, hver morð-
inginn er. — — —
Svíþjóð. Seint i apríl bregður Gv.staf
konuogur sér til Péturaborgar, ásamt Vil-
lijáimi prinzi, er gengur að eiga rússneska
prinsessu.
í ráði er, að prófessor de Geer fari í
júlímánuði vísindalega rannsóknarferð til
SpitzbergeD. — — —-
Bretland Aðfaranóttina 3. þ. m , er
brezk herskip voru að heræfingum í sund-
inu milli Frakklands og Bretlands, rák-
ust tvö skipin á, og fórust 36 menn af
fallbyssubátnum rTigerl‘ (tígrisdýrið) —
Belgía. Nýlega hafa í borginni Briissel
koinið fram 39 falsaðir 1000 franka-seðlar,
og hefir þjóðbankinn hcitið þeirn manni
25 þús. franka verðlaunum, er komið gæti
upp um glæpamanninn. — — —
Frakkland. Atvinnuteppa byrjuð í
París, og hafa um 20 þús. verkmanna, er
stirfa að húsagjörð, verið sviptir atvinnu.
f Látinn er Bozídar Karageorgewits,
frændi Péturs, konungs í Serbiu, all-mik-
ill fræðimaður. — — —
Spánn. Nýlega hefir orðið uppvíst, að
embættismaður i fjárrnálaréðaneytinu, Za-
vala að nafni, hafi dregið sér 3 millj.
peseta, og hefir hann strokið.
Skósmiður í borginni Sevilia, Felix
Mo'úna að nafni, heíir nýlega verið hneppt-
ur í varðhald, ásamt kveunmanni, Franc-
iscu Herrera, er hann bjó með, og leikur
grunur á, að þau hafi myrt 24 börn, af
26 börnum, er þau hafa alls eignazt. —
Talsvert af beinum ungbarna hefir fund-
izt þar, sem þau hafa átt heima. — —
ítalía. 2. þ. m., er jarðaður var í Róma-
borg múrari nokkur sem hneigzb hafði
að skoðunuui stjórnleysingja, fylgdu um
2 þús. stjórnleysingjar honum til grafarr
og hafa að líkindum eigi farið mjög frið-
samlega, með þvi að herlið, og lögreglu-
menn, réðu á líkfylgdina. — Stjórnleys-
ingjar Dáðu í tvo vagna, sem verið var
flytja á múrsteÍDa, veltu þeim, og vörp-
uðu múrsteinum á hermenn, og lögreglu-
menn, er á hinn bóginn skutu á mann-
fjöhlann. — Als urðu 36 sárir, en þrír
hlutu bana.
Út af aðföruin þessum spannst vork-
fall í Rómaborg, svo að þar gátu einn
daginn ekki sporvagDar gengið, og að
eins eitt blað kom út.
í borginni Turin hafa verkamenn í
vélaverksmiðjum o. fl. gjört verkfall, og
ganga þar um 12 þús. verkrnanna atvinnu-
lausir. — — —
Balkanskaginn. I Bulgaríu varð ný-
iega uppvist um samsæri í borginni Mona-
stír, og var áformað, að myrða gríska
kousúiirm, og fjölskyldu hans.
í borginni Spalato í Dalmatíu var ný-
lega framkvæmd húsranDsókn hjá 14 mönn-
um, og ýmsir menn settir í varðhald,
með því að í vörz'um þeirra fundust vopn,
leyni-prentsmiðja o. fl. — — —
Rússland Sakamálsrannsókn hefir ver-
ið liafin gegn Paulow, ríkisráði, fyrrum
sendiherra Rússa í Kóreu, sem grunaður
er um, að háfi dregið sér stórfé, meðan
er lússnesk-japanski ófriðurinn stóð yfir,
— Sá hann þá um heimsendingu margra
tuga þúsunda hermanna, og taldi þá flutn-
ingskostnaðinn mun hærri, en hann var