Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 05.08.1910, Page 3
XXIV., 36.-37.
-ÞjÓÐVILJINN.
143
að bafa kynnt mér, og borið saman, lög-
skýringar þeirra á „uppka9tinuu sáluga
við lögskýrÍDgar þeirra eldri, flestra.
Þíngið mundi aldrei gera nain afglöp
fyrir lögfræðingaskort Heilbrigðismálum
væri og sjálfsagt borgið, þó ákvæðið næði
fram að ganga, eða væri í lögum. A þingi
á nú sæti embættislaus læknir, sem iík-
ur eru til að sæti eigi þar áfram. Ann-
ar embættisiaus læknir (Þ. Th.) hefir um
lengri tíma setið á þingi, og hugsanlegt
er að hann bæði vildi, og ætti kost á að
eiga þar sæti í komandi tíð. Ef til vill
mætti benda á fleiri embættislausa lækna,
sem líklega til þingsetu.
Hvernig sem jeg velti þessu atriði |
fyrir mér. — og jeg hefi all-mikið um
það hugsað í siðastl. 2—3 ár, — þá verð-
ur það æfinlega ofan á, að það sé uauð-
synlegt að hafa það í lögum, og það sem
allra fyrst. Mér finnst allt mæla með
þvi, en sárafátt, ef nokkuð, á móti.
Það, sem hér að framaD hefir verið
tilfært, er ritað í þeitn tilgangi, að skýra
þetta mál enn betur, en jeg gerði i fyrri
grein minni.
En eins og jeg tók fram áður, þá er
ekki nema eðlilegt, að nokkuð skiptar
skoðaDÍr verði um þetta, avona fyrsta
sprettino, og ef aú skoðun yrði ofan á,
að þetta væri ekki heppilegt, «ð leiða í
lög nú, þegar stjórnarskránni verður breytt
næst, þá vona eg samt, að a!lur þorri
hugsandi manna verði ásáttur um það,
að opin leið liggi til að breyta þessu hve
nær sem er, nfl. að það verði heimiiað í
stjórnarskránni, að þetta ákvæði megi
lögleiða með einföldum lögum.
A hitt atriðið — að gera búsetu að
skilyrði fyrir kjörgengi — lagðí eg enga
áherzlu í fyrri grein minni, og geri ekki
enn. Það getur vel verið, að kæmi sér
ílla i sumum tilfellum, en eirikanlega þó,
ef fyrra ákvæðið væri lögum. Réttast er
er því líklega, að láta það bíða komandi
kynslóða.
Ohicago í jiini 1910.
BaXL kaiiiiiliö
í yfirdómi.
I máli, sem Kristján háyfirdómari Jóns-
son hafði höfðað gegn Landsbankastjór-
unum, til þess að fá greidd laun sín, sem
gæzlustjóra, var kveðinn upp landsyfir-
réttardómur 11. júlí þ. á.
Mál þetta er svo vaxið, að eptir það,
er fógeti hafði 4. janúar þ. á. kveðið upp
þann úrskurð, að háyfirdómaranum skyldi
veittur aðgangur að húsi Landsbankans,
bókum og skjölum, krafðist hann þess,
að sér yrðu af fé bankans greidd gæzlu- j
stjóralaun fyrir janúarmánuð 1910, tólfti j
hluti árslaunanna, 83 kr. 33 aur., en því j
var synjað, og höfðaði hann þá mál það,
er hér um ræðir.
Bæjarþingsdómur var kveðinn upp í
málinu 7. apríl þ. á., og urðu úrslitio þau,
að Lacdsbinkanum var gert að skyldu,
að greiða háyfirdómaranum ofan greinda
upphæð, ásamt 6°/0 ársvöxtum frá 6. jan-
úar 1910 til borgunardags, sem og 2B
kr. málskostnað.
Dómi þessum áfrýjuðu Landsbanka-
stjórarnir til yfidómsins, er staðfesti bæj-
arþingsdóminn 11. júli þ. á., og dæmdi
átrýendurnar enn fremur til þess, að greiða
háyfirdómaranum 30 kr. í málskostnað
fyrir yfirdómi.
I forsendum landsyfirréttardómsins,
segir svo:
„I fyr greindu úrskurðarmáli var því
haidið fram af bálfu áfrýendauna, að
stefnda hefði verið vikið frá gæzlustjóra-
starfinu við Landsbankann til íuIlDaðar
með stjórnarráðstöfun 22. nóv. f. á., og
ætti hann úr því engan rétt á að taka*
neinn þátt í stjórn bankans. Sömu skoð-
un halda áfrýjendur enn fram í þessu máli,
þó að eigi séu færð nein ný rök fyrir
henni, en með því að þesái skoðun í fyr-
téðum landsyfirréttardómi var eigi talin
á rökum byggð og henni þvi hrundið,
verður þetta málsatriði, sem er útkljáð með
óvefengdum dómi, eigi tekið til úrlausn-
ar af nýju í þessu máli. En jafnhliða,
eða til vara, halda áfrýeudur því fram,
að stjórnarráðstöfunin 22 nóv. hafi verið
gerð með heimild í lögum um stofnun
Landsbanka 18. sept 1885, 20. gr, og
haoa beri því að skilja þannig, að hún
nái eigi lengra eða sé eigi viðtækari en
þetta lagaákvæði heimilar, en þó að það
eigi álitist veita landstjórninni frekara
vaid heldur en til þess, að vikja stefnda
frá um stundarsakir, þá setji lögin þó
engin ákveðin takmörk fyrir því, hvað
orðin „um stundarsakiru tákni langan
tíma innan tímabilsins til næ9ta þings, en
um nauðsyn á því, að láta frávikninguna
standa lengri eða skemmri tím », verði
landstjórniu ein að taka ákvörðun, og hún
hafi látið 1 Ijósi, að frávikmngin skuli
stauda fram yfir til 1. jan. þ. á.
*Vald landstjórnarinnar samkvæmtbanka-
lögunum 1885 til að víkja frá gæzlustjór-
um bankans um stundarsakir var afnumið
með lögum nr. 12, 9. júlí 1909 um breyt-
Grull-ey.
Eptir
Edith Rickert.
Maguelonne la Sauvage heitir iitla stöðvarhúsið, er
sést gDæfa á Camargue-grassléttunni, sem grasblettur í
eyðimörku.
Það er byggt úr reyr, og strái, og vaxa rósir upp
með veggnum.
Með járnbrautarlestinni, er gekk um grassléttuna,
var einatt fáförult, nema í maímáDuði, er sjúklingar fóru
að vitja „Sankti-María við sæinn“, til þess að leita sér
beilsubótar.
Dag nokkurn í maímánuði benti maðurinn, sem í
stöðvarhúsinn bjó, konunni sinni að koma út, til að sýna
henni mann, sem kom ríðandi vestan að, yfir grassléttuna.
Maður þessi var klæddur, sem hestasveinn, og reið
stórum, ófélegum, bleikum hesti.
Líttu á hestinn!* mælti stöðvarstjórinn. „Hann hlyti
að geta borið tíu menn!“
24
Hann var saunfærður um, að þessi gildra yrði þjófn-
ura, fyr eða síðar að falli.
Frekara hugsaði hann eigi um málið, en háttaði nú
lagðist út af, og sofnaði vonum bráðar.
Daginn eptir, er hann sat að morgunverði, var hann
enn kátari, og upprifnari, en hann átti vanda til, og ac-
hygli það, er hann sýndi ungfrú Dale, leyndi þ\í alls
eigi, hverjar tilfinningar hans voru.
Hf'.nn var einn þeirra manna, sein eigi þurfa langan
umhugsunartíma, og þó að hann hefði að eins kynnzt
ungu stúlkunni skamma hríð, hafði hann þó þegar ásett
sér, að biðja hennar.
Hann var dugnaðarmaður, að hverju sem hann gekk
og kom það einnig í Ijós, að því er þetta snerti, því að
hann bauð henni þegar, ásamt bróður hennar, að aka með
sér í sjálfhreifivagni, og gerði ráð fyrir, að til þess gengi
rnegnið af degÍDum.
En Ethel afsakaði sig, bar við ýmsum önuum, og
hrosti þó, er hún kvaddi, svo að hann þóttist skilja, að
henni myndi í raun og veru alls eigi hafa verið það ó-
Ijúft, ad þiggja boðið.
Hann lét sér því lynda, að sitja einn í vagninum,
og var að heiman megnið af deginum, en var þó koroinn
heim, er sest var að miðdegisverði.
HanD hafði fataskipti, áður en bann gekk að mið-
dígisverði, og taldi þá smaragðsteinana að nýju.
Þeir voru að eins tuttugu og sjö.
Mrðan er setið var að borðum, lét hann sór mjög
annt um, að öllum yrði það kuunugt, að hann ætlaði að
fara í loikhúsið þá um kvöldið.
Hann gekk að talsímanuin, og mæltist til þess, að