Lögberg - 07.10.1891, Blaðsíða 5

LÖGBERG, MIÐYIKUDAGINN 7. OKTÓBER 1891.
7
mailns, sem prentuð er á öðrum
stað hjer í blaðinu. Hún er vel
rituð og gætilega og augsynilega
af einlægri umönnun fyrir sóma
Vestur-íslendinga og íslenzku blað-
anna hjer.
I>að dylst oss alls ekki, að
pað er satt, sem Mr. Bachmann
bendir á, að ymislegt af deilum
peim sem prentaðar hafa verið í
blöðunum íslenzku á pessu ári eru
til óvirðingur, sjálfsagt til meiri og
minni óvirðingar fyrir alla hlut-
aðeigendur. I>að má jafnan ganga
að pví vísu, pegar inönnum lendir
saman í harðorðar deilur út af mál-
um, sem ekki eru í fyllsta máta
almenns eðlis, eða pegar menn
hafa ekki lag eða stilling eða vilja
til að lialda út úr deilunum öllum
persónulegum atriðum, pá verða
deilurnar öllum hlutaðeigendum til
Óvirðingar — f augum einhverra
manna. Þó að menn neyðist út í
slíkar deilur gegn vilja sínum, þá
er ávallt nóg af mönnum, sem
gefa þvl engan gaum, en líta ein-
göngu á pað, að menn eru að
rffast, og leggja peim f>að út til
skammar, án þess að taka hið
minnsta til greina atvik J>au er að
rifrildinm bggja.
Að því er snertir deilur þær
sem i blöðunum hafa verið á sfð-
ustu timum, pá kemur oss ekki
við annað en pað seui i Lögbcrgi
hefur staðið, og oss er ekki með
öllu ljóst, hvernig nokkur sann-
gjarn maður getur áfellt blað vort
harðlega fyrir J>að.
Gætum t. d. að Jóns Ólafs-
sonar deilunum, sem Mr. Bach-
mann minnist einkum á. Hvernig
eru pær til kmmnar, og hvað hefur
af peim staðið í pessu blaði?
Pær byrja með pví, að Jón
Ólafsson ntar, um leið og hann
sleppir ritstjórninni við petta blað,
mjög kuldalega grein um meðferð-
ina á sjer, gefur J>ar fyllilega í
skyn, að illa hafi verið við sig
breytt af stjórnarnefnd Lögbergs,
pó að pað væri fremur sjáanlegt á
tóninum í greininni, en i skylaus-
um staðhæfingum. Bað má segja,
að hægt hefði verið að banna hon-
um að setja J>á grein i blaðið.
En mundi hafa mælzt vel fyrir pví
að banna honum að kveðja lesend-
ur sfna?
Áhrifin af pessari grein Jóns
Ólafssonar, ásamt sögum, sem hann
ljet berast út frá sjer bæði í brjef-
um og munnlega, urðu á pá leið,
að allmargir af vinum og stuðn-
ingsmönnum Lögbergs kröfðust pess
að stjórnarnefnd útgáfufjelagsins
gerði einhverja grein fyrir, hvern-
ig lægi í viðskiptum hennar við
.1. Ó. Forseti fjelagsins l/sti pví
svo yfir, að J. Ó. hefði ekki verið
vikið úr pjónustu pess að ástæðu-
lausu, en óskaði auðsjáanlega ekki
eptir pví, að ritdeila yrði úr pessu
rnáli. I>á krafðist J. Ó. pess með
mjög sterkum orðum, að stjórnar-
nefndin gerði fulla grein fyrir, hvað
hún hefði liaft út á hann að setja.
Sluðningsmenn blaðsins í öllum átt-
um kröfðust hins sama. Svo gerti
stjórnarnefndin pað í grein, setn
var gersamlega illyrðalaus; par var
ekkert gert að umtalsefni annað
en pað málefni, sem fyrir hendi
var. Jón Ólafsson svaraði svo i
Lögbergi sakargiptum ]>eim sem á
hann voru. bornar, og stjórnarnefnd-
in gerði neðanmáls atliugasemdir
við pað svar. t>ar með var málinu
lokið í Lögbergi. Oss virðist ekki
sanngjarnt að lá ritstjóia pessa
blaðs, pó hann tæki pessar grein-
ar, og oss er ekki ljóst, hvernig
hægt var að synja peim upptöku.
En að hinu leytinu var pað og er
sannfæring vor, að lengra hefði
ekki átt að fara út í málið í blöð-
unum, og lengra hefur ekki held-
ur verið farið út í pað í voru
blaði. Á hinu dettur oss ekki í
hug að taka að oss neina ábyrgð,
að Heimskringla ljet halda dcilun-
um áfram lijá sjer.
Vjer skulum og benda með
örfáum orðum á deilu Jóns Ólafs-
sonar og Einars Hjörleifssonar. Hún
er ekki svo flókin, að pörf sje að
fjölyrða um liana. J. Ó. skorar á
E. H. að bera vitni um eitt deiluat-
riðið, sem átti sjer stað milli J. Ó.
og stjórnarnefndar Lögbergs. Einar
Hjörleifsson varð við peirri áskorun,
og vitnisburður hans lysti ekki
meiri hlutdrægni en svo, að báðir
málspartar töldu sjer hann í vil,
J. Ó. ekkert síður en stjórnarnefnd-
in. Samt sem áður gerir J. Ó. sjer
pann vitnisburð að tilefni til pess
að skrifa í Heimskringlu óhróðurs-
grein um E. H., svo harðorða og
með svo mörgum fyrirlitningar-orða-
tiltækjum, að ritstjóri pess blaðs
póttist til neyddur, sóma síns vegna,
að ljfsa yfir pví í sama blaðinu, að
sú grein v*i i tekin gegn sínum1
vilja. Vjer hyggjum, að mönnum!
muni geta komið saman um, að
ekki hafi verið um nema tvennt að
gera fyrir E. H. eptir að sú árás
hafði komið út: annaðhvort að taka
henni ineð pögn, eða svara á lík-
an hátt og hann gerði. l>að má
vel vera, að pað hefði verið rjett-
ara að svara engu. En hvað marg-
ir af lesendum Lögbergs mundu
hafa gert pað í sporum ritst^óra
pess? Finnst peim }>að yfir höfuð
siður sinn, að bjóða vinstri kinn-
ina, pegar peir eru slegnir á pá
hægri?
Vjer gætum bent á nákvæm-
lega hið sama víðvíkjandi deilunum
milli Lögbergs og Heimskringlu,
ef vjer færum að rekja pær sund-
ur. En oss virðist pess ekki ger-
ast pörf. I>að vita allir, sem vilja
vita pað, að pað erum ekki vjer,
sem erutn að sækjast eptir peim
deilum. Hvers vegna skyldi ritstjóri
Lögbergs vilja sækjast eptir að
eiga orðastað við slíkan mann sem
Jón Eldon? Dettur nokkrum í hug5
að pað sje sjerstök ánægja?
I>að er vitanlega til hjer tölu-
vert af mönnum, sem vilja ófrið
fyrir livern mnn. E>annig er pví
varið með Heimskringlumenn. Gest-
ur heitinn Pálsson lysti afdráttar-
laust yfir pví einu sinni í Heimskr.,
að hann hefði hvað eptir annað
sett stöðu sína I liættu, af pví að
hann var að reyna að halda skömm-
um burt frá blaðinu. Blaðið er
vitanlega ekki gefið út til annars
en pess, að halda uppi ófriði. Ekki
er pað gefið út til pess að halda
fram neinum pólitískum skoðunum.
I>að minnist aldrei á pólitík nema
um kosningaleyti, og *pá mælir pað
fram með tollverndarmönnum norðan
landamæranna og postulum frjálsrar
verzlunar sunnan við landa
merkja-línuna. l>að er ekki
gefið út til pess að lijálpa neinu
málefni áfram; pað leitast aldrei
við að skjfra nokkurt málefni. I>að
er ekki gefið út til annars en að
jagast, halda uppi ófriði, spilía fyrir
pví sem verið er að gera og peim
mönnum, sem eitthvað vilja gera.
Meðan svo stendur, er ekki til
neins að vera að heimta frið af
Lögbergi. I>egar óvinalier hefur
vaðið inn I eitthvert land, pá er
engin meining í pvl að hrópa til
landsmanna, að nú verði peir um-
fram allt að vera friðsamir.
Vjer óskum ekki eptir neinni
lilutdrægni oss í vil. En vjer ósk
um eptir pví, að blað vort sje les-
ið og hugleitt með sanngirni. Og
vjer erum pess fullvissir, að allir
lesendur vorir, sem verða við peirri
ósk vorri, muni komast að raun
um, að pað er ekki vor siður, að
gera á hluta annara manna að ósekju,
nje halda uppi deilum, án pess
vjer sjeum til neyddir. Hinir, sem
ekki vilja verða við peirri ósk vorri,
ekki vilja með nokkru móti sfna
oss almenna sanngirni, peir verða
að eiga sig—enda er svo fyrir
pakkandi, að Lögberg hvorki stendur
nje fellur með peim.
“Áugust
Flower”
Mrs. Sarah M. Black frá Sen-
eca, Mo. hefir pjáðst, um tvö síð-
astliðin ár, af höfuðgigt, maga-og
innankvölum, og hún skrifar: Fæð-
an hafði ekki styrkjandi áhrif og
matarlystin var óregluleg. Jeg varð
gul í andliti, hafði höfuð pyngsli
og sára tilkenningu undir vinstri
síðunni. I>egar jegvaknaði á morgn-
ana, var óbragð í munninum á
mjer og jeg hafði nábyt. Stundum
hafði jeg andarteppu, ópægilegan
hjartslátt, verk allan daginn undir
herðablöðunum, undir vinstri síðunni
og aptan í öllum vöðvum. Verst
var jeg haldin í bleytu og kulda
veðuráttunni á veturnar og vorin;
ætlð pegar jeg fjekk pessi köst,
varð mjer kalt á höndum og fót-
um, og jeg gat ekki sofið. Mörg
meðöl reyndi jeg, en ekkert bætti
mjer fyr en jeg fór að brúka
August Flower, pá breyttist petta;
}>að hefur haft ótrúleg áhrif og
gert mjer svo mikið gott að jeg
má heita albata“. (4)
G. G. Grkk.v, Sole Man‘fr,
Woodbury, N. J.
rjcuiKunan, útbreiddasta blaðið
á íslandi, kostar petta árið I Ame-
ríku að eins 1 dollar, ef andvirði
ið er greitt fyrir ágústmánaðarlok,
ella $1,20 eins og áður hefur verið
augl/st. Nytt blað, Landnemmn,
fylgir nú Fjallkonunni ó k e y p i s
til allra kaupenda. Það blað flytur
frjettir fr<l Islenclingum l Canada
og fjallar eingöngu um málefni
peirra; kemur fyrst um sinn út
annanhvorn mánuð en verður stækk-
að ef pað fær góðar viðtökur.
Aðalútsölumaður I Winnipeg
Chr. Olafsson
575 Main Str.
„KIRKJUBLADID,
Mánaðarrit handa íslenzkri aljiyðu14.
gefið út I Reykjavík. Ritstjóri er
Dórhallur Bjarnason. Blaðið er á stærð
líkt Sameiningunni, ljómandi vandað
að öllum frágangi Fyrsta blaðið
kom út I júlí, og kosta sex númerin
fram að nyári 25c.
W. H. Paulson I Winnipeg er
útsölumaður blaðsins I Canada og
geta menn snúið sjei til hans
með pantanir. Væntanlega fæst blaðið
íka hjá herra Sigfúsi Bergmann á
Garðar, N. D.
Mlierii Padfic
jarnbrautin,
---SÚ---
vinsælasta ^bezta braut
til allra staða
ATJSTUR,
STT3DTTR?,,
VESTUR.
Frá Winnipeg fara lestirnar daglega með
pullmaii Palacc svcfnvagna,
^krantlegnstu bordstofu-vagna,
^gæta Setn-vagna.
Borðstofuvagna línan er bezta brautin
til allra staða austur frá. Hún flytur far-
þegjana gegn um fagurt landspláz, hvert
sem menn vilja, )>ar eð liún stendur í
sambandi við ýmsar aðrar brautir og gef-
ur manni þannig tækifæri til að sjá stór-
bæina Minneapolis, St. Panl, og Chicago.
Farþegja faiangur erflnttur tollrannsókn-
arlaust til allra staða í Austur-Canada,
svo að farþegjarnir komast hjá öllu ó-
maki og þrefl því viðvíkjandi.
Farbrjef yfir liafid
og ágæt káetupláz eru seld með ðllun:
beztu línum.
Ef þjer farið til Montana, Washing-
ton, Oregon eða British Columbia þá
bjóðum vjer yður sjerstaklega að heiin-
sækja oss. Vjer getum vafalaust gert
betur fyrir yður en nokkur önnur braut.
Þetta er hin eina ósundurslitna braut til
Vestur-Washington.
Akj ósanlcasta fyrir fcrda-
mcnn til Californiu.
Ef yður vantar upplýsingar viðvikj
andi fargjaldi o. s. frv., þá snúið yður
til næsta farbrjefa-agents eða
H. SwiNFORD,
Aðalagent N. P. R. Winnipeg
Ciias S. Fee,
Aðalfarbrjefa-agent N. P. R. St. Paul.
II. J. Bei.ch,
farbrjefa-agent 480 Main Str. Winnipeg.
58
minn?), pá heyrði jeg allt I einu,
að gengið var eptir stígnum, og
einhver lamdi á hurðina. Jeg I-
myndaði mjer, að pað væri ein-
hver stelpu-skvettan eða fanturinn
frá porpinu, sem ætlaði sjer að
narra mig, svo jeg sat kyrr. Svo
var bölvað fyrir utan, og inn kom
maður — pað var Set Treloar.
„Jeg rak upp liljóð svo hátt,
að pað hefði getað heyrzt mílu veg-
ar; og pá hlær hann og segir, pú
ert laglegri nú, en nokkru sinni
áður‘, og um leið ætlar hann að
kyssa mig. ,Ef ]>ú snertir mig,‘
segi jeg, ,skal jeg drepa pig‘; en
hann lilær aptur og segir, ,jeg sje
að pú ert alveg eins geðgóð eins
°g pú varst nokkru sinni áður‘, og
svo kastar hann sjer niður I stól-
inn og heldur áfram að hlæja.“
,„Jeg bjóst við að pú mundir
vera gipt I annað sinn,‘ segir hann,
,nú eru sjö árin liðin, og pú ert
4 lausum kjala. Setjum nú svo,
að við sjeum bara systkyui.‘“
„ ,Já, hjartans gjarnan1 sagði
jeg? °g reyndi um leið að hlusta,
j^vort Stefán kæmi ekki við lokuna.
71
Júdit hrissti höfuðið.
„I>að er ómögulegt,“ sagði hún,
„og eptir pví, sem læknirinn segir,
hefur liann dáið einhvern tíma um
nóttina eptir að jeg fór burt; svo
var líka traustlega gengið frá skrán-
um og glugganum, og enginn vissi
hvar lykillinn var geymdur. Ef til
vill er ekki hægt að álasa yður
svo mikið fyrir hugsanir yðar um
mig. En pað er að eins einn I
allri veröldinni (hún kyssti á mó-
rauðu liöndina á Stefáni), sem veit
að jeg segi satt.“
„Nei, jeg trúi yður llka,“ sagði
jeg, en án vonar, pví pað var
ekki vonarneisti til I mjer.
Svo sneri jeg mjer frá peim,
um leið og jeg beiddi pau að
kveðjast, og kallaði svo á fanga-
vörðinn; og eptir litla stund var
jeg kominn út I ferska loptið, par
sem jeg gat I næði hugsað um
pað sem jeg hafði heyrt.
66
pessum manni.
Hafi nokkur kona verðskuldað
að njóta ánægju, pá var Júdít sú
kona, pvl pað var eins og hún
hefði verið sköpuð til að elska, og
pó hafði hún að eins smakkað á
bikar sælunnar, pegar liann var hrif-
inn frá rörum liennar fyrir fullt
allt.
Hún jafnaði sig svo aptur, en
ljet handlegginn vera um hálsinn á
Stefáni, og hjelt áfram með sög-
una.
„Við Stefán fórum snemma á
fætur daginn eptir, og meðan jeg
var að búa til morgunmatinn, tók
hann saman föggur okkar; en liann
fann ekki snærishönkina, og var að
furða sig á pví, hvað af henni
hefði getað orðið.
„Svo pegar jeg var að borða,
segi jeg með sjálfri mjer: ,Set
Treloar verður nú svangur, pegar
liann kemur til sjálfs sín aptur1.
Svo jeg setti til liliðar ofurlítið af
brauði og fiski. Litlu síðar lolcuð-
um við hurðinni á eptir okkur og
fórum alfarin af stað, —- að minnsta
kosti hjelt Stefán pað — paðan sem
63
stundis (jeg hlustaði hvort Stcfán
kæmi); svo ytti jeg honum fram
af með liægð, hljóp aptur á bak,
spyrndi með fótunum I gólfið, og
sveigði mig niður líkt og trje I
stormi; pað lá við að máttlaus lík-
aminn drægi mig niður með sjer,
um leið og hann slapp frain af
brúninni; en jeg hjelt á móti af
öllum kröptum, og ljet liann slga
niður um einn og einn pumlung I
senn, uns jeg fann að liann snart
gólfið I kjallaranum. Svo fleygði
jeg snærinu niður til hans og
slengdi aj>tur hlernmnum, og rjett
I pvl Jcom Stefán inn.
„.Teg kastaði svuntunni minui
yfir höfuðið á injer, svo hann sæi
ekki framan í mig, og hann gæti
hugsað að pað lægi illa á mjer
út af pvi að purfa að fara burtu.
Svo skipti hann sjer ekkert af
mjer I svipinn; og eptir nokkra
stund borðuðum við saman kveld-
verð, og svo leið nóttin.“
„Og pjer gátuð ctið og drukk-
ið og sofið, pó maðurinn læ'fi
parna I kjallaranum, svo að segja
við fætur yðar?“ hrópaði jeg.