Lögberg - 17.10.1895, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 17. OK.TOBER 1895
„Hkr.“ og Hinrik VIII.
Út af pví, sem staðið hefur í
„IIkr.“ <>g „Lögb.“ uui stafina „D. F“
o r „verndara iröarinnar“ skal pessa
getið :
Hinrik hjet maður, nefndur hinn
VIII., er rikti yfir Englandi á sama
tíma og Lúter ríkti, í öðrum skilningi,
á Þyzkalandi, eða jafnvel í Evrópu.
Hinrik var ekki ríkiserfingi (var annar
sonur) og var honum f>ví veitt guð-
fræðisleg (kapólsk) menntun. Eptir
að Lúter hóf siðabót sína, f>ótti kon-
ungi þessum helzt framavon, að slá
sig til riddara á honum og sýna pann-
ig sína guðfræbis f>ekking. Reit
hann f>ví, 1522, varnarrit fyrir kenn-
ing kapólsku kirkjunnar, um hin sjö
sakramenti, til svars gegn bók Lúters:
„Herleiðing kirkjunnar til Babylonar“-
Fyrir f>etta sæmdi páfi hanh titlinum :
Defensor fíclri (Defender of the Faith,
„verndari trúarinnar“) og er f>etta
uppruni stafanna D. F. og titilsin?,
„verndari trúarinnar“, er peir tákna,
og jafnan síðan fylgja f>eim, er ríkj-
um ræður á Englandi. Menn sjá, að
f>að var kristin trú, sem hann var að
,.vernda“. t>að sem páfinn, kirkjan
og konungurinn skoðuðu villudóm var
Hinrik að hrekja. t>að er trú hinnar
almennu (kaf>ólsku) kirkju, kristin-
dómurinn, sem Hinrik ver, gegn
f>eirri kenning er menn f>á óttuðust
að mundi kollvarpa trú kirkjunnar og
kristninnar. í f>essum skilningi var
titillinn gefinn og f>annig enn við
hafður hvað snertir rikiskirkjuna
ensku. t>að er sitt hvað að vernda
eða líða, leyfa. Skilningur „Hkr.“
er f>ví hjer ofurlítið út í bláinn, f>ó
J>ekkinguna hafi ekki skort, hvorki
hjá henni nje Long hennar. Og pó
„Hkr.“ sje brezk, er mjög vafasamt
að hún geti eignað sjer eða peirri trú-
ar-endaleysu, er hún daglega prjedik-
&T,þessa vernd hinnar kristnu stjórnar
og pjóðar.—Hinn sögulegi uppruni
titilsins sýnir berlega, að hann getur
ekki táknað „vernd“ í trúarlegum eða
kirkjulegum skilningi fyrir Unitara
hennar eða Mormóna hennar, eða
hvað annað, sem hún telur sitteigið*).
Míkið er pað annars hvað „Hkr.“—
„verndari trúarinnar“ vor á meðal, —
Og Hinrik VIII., eru lík, f>ó pau, fljótt
á litið, sýnist að vernda ólíka trúar-
stefnu. Hann dylst ekki, pessi and-
legi hjónasvipur, sem með f>eim er,
pegar pau tala um f>að, sem kennt er
við Lúter, eða þegar „Hkr.“ talar um
börn páfans og kemst út í vlsindi,
guðfræði og kirkjupólitík. Og hjóna-
svipurinn minnkar ekki með peim,
„Hkr.“ og Hinrik VIII., pegar litið
er á mðralinn er ræður hjá báðum,
staðfestnna í trúnni, stefnu peirra í
pólitíkinni. Hann var t. d. sex sinn-
um giptur og yfirgaf eða ljet lífláta
konur sínar á víxl, og skipti um trú og
pólitík eptir pví sem kvennamál
hans stóðu. Hún (Hkr.) hefur líka
verið sex sinnum gefin (Einari,
Anderson, Eggert, Gesti, Eldon, Jóni)
eða optar ef hinar síðari sainfarir
hennar við Eggert keisara eru taldar
sjerstaklega,—og um trú og pólitík
hefur hún skipt víst miklu optar en
pað,—líklega eins opt ogsumir eigin-
menn hennar hafa haft fataskipti.
Síðan komst Ilinrik í óvináttu
við páfann og braust undan valdi
hans. Foravini sína og vildarmenn
brenndi hann pá óspart fyrir páfa-
fylgi og kapólska trú—pað sem hann
áður var að ,,vernda“. Og pá sótti
konungurinn pað mjög fast að ving-
ast við prótastanta.
Og ísl. „verndarinn“ hefur líka
útskúfað mörgum sinna vildarvina.
Skyldi „Hkr.“ ekki seinna yfirgefa
sinn vantrúar páfa og afhenda böðlin-
um alla pessa flugumenn, sem fylgja
henni að vigum og mest tjón vinna
oss Vestur-ísl?
Og pá fer hún áreiðanlega að
reyna að vingast við osshina, sem hún
nú ofsækir og ófrægir. En pað verður
samt ekki fyrr en hún skiptir um
maka og hún verður betur getin en í
seinni tið.
En pá er spursmál, hvort pað er
fagnaðarefni að sitja á bekk með
henni, eptir allt hennar „andlega
lauslæti“.
IX.
vh!5 ia» ncruBE
0P THE RM0U5 CUSE
FOR SCIATIC PAIN3
U3C
IT
FOR
Muscuut
PainS
ANO
Aches
E*TH IN AIR TIGHT TIM 60X 25*
Seyinour B«e,
inarket Square % Winqlpeg.
(Andspænis Markaðnum).
*) Sbr. Einar Ól. er segir, að „Hkr.“
verji Únitara af l>ví þeir sje mef al kaup.
biaðsins. Ilvenær skyldi „IIkr.“ fara að
verja sína lútersku kaupendur, ,vernda‘
þeirra trú?
Allar nýjustu endurbætur. Keyrsla ókeypis ti
og frá vagnstoðvum. ASbúnaður hinn bezti'
John Baird,
Eigandi.
NYTT
KOSTABOD
=-----#%=
Nú eru tímarnir að batna, og menn liafa meiri
peninga í haust en menn liafa haft um sama leiti árs
um nokkur undanfarin ár. Menn kaupa því eðlilega
ýmislegt sem menn hafa skirrst við að kaupa að und-
anförnu, þar á meðal blöð og bækur til að lesa sjer til
skemmtunar í velur. Til þess því eins og vant er að
fylgjast með tímanum gera
Útgefendiir Lögbcrgs
öllum íslendingum í Ameríku eptirfylgjandi tilboð:
Hver sá sem sendir oss
$2.50 fyrirfram
fær fyrir peninga sína það, sem talið er hjer að neðan
(sent sjer kostnaðarlaust):
LÖGBERG (stærsta og fjölfróðasta fsl, blað, sem gefið
er út í veröldinni) frá byrjun sögunnar Æf-
intyri leapteins Horns, sem byrjaði í blað-
inu 29. ágúst síðastl. til enda 9. árgangs
(hann endar um miðjan jan. 1897) það er:
Lögberg nærí 17 mánuði, semeptir vanalegu
verði kpstar um jafnlangan tfma um $2.75
Eptirfylgjandi skáldsögur heptar:
í Örvænting, 252 bls.,...................verð 0.25
Quaritch Ofursti, 566 bls................. “ 0.50
þokulýðurinn, 656 bls..................... “ 0.65
í Leiðslu, 317 bls........................ “ 0.35
Menn fá þannig í allt............... $4.50
fyrir eina $2,50.
Blaðið sjálft, Lögbehg, kostar nýja kaupendur
þannig f nœrri 17 mánuði í rauninni að eins 50 cts.
Vjer biðjum menn að minnast þess að sögurnar
eru allar eptir nafntogaða höfunda, og þýðingarnar
vandaðar. Sagan, sem nú er á ferðinni í Lögbergi,
Æfintýri Kapteins Horns, er alveg ný saga, ákatíega
vel rituð og spennandi, og verður undir 700 bls, í
sama broti og hinar sögurnar.
Notid íiíi tækifærid
að fá cjott hlað og góðar sögur fyrir litið verð.
þeir sem vildu gleðja kunningja sfna á íslandi,
sem ekki hafa mikið af góðum sögum að lesa, gerðu
það með því að senda þeim sögur þessar, eða Lögberg
með sögunni í,
The Lögberg Printing & Publ. Co.
í RAKARABÚÐ
M. A. Nicastros
áið pið ykkur betur rakaða fyrir lOc
en annarsstaðar í bænum. Hárskurður
25c. fyrir fullorðna, 15c. fyrir ung
linga. Tóbak og vindlar til sölu.
337 Msiin Street,
næstu dyr viS O’Connors Hotel.
Arinbjorn S. Bardal
Selur líkkistur og annast um út
farir. Allur útbúnaður sá bezti.
Opið dag og nótt.
629 Eigin Ave.
Northern
PflCIFIC R. R.
Hxn vinscela
—til—
St. Paul, Minneapolis
—OG--
Og til allra staða í Bandaríkjunum og
Canada; eínnig tii gullnám-
anua í Kovtnai Ljer-
aðinu.
Pullmarj Place svefnvaguar og bord-
stofuvagnar
með hjaðlessinni daglega til
Toronto, Montreal
Og til allra staða í austur Canada
yflr St. Paul og Chicago.
Tækifæri til að fara gegnum hin víðfrægu
St. Clair jarðgöng. Farangur tekur
fjelagið í ábyrgð alla leið, og engin
tollskoðnn við landamærin,
SJOLEIDA FARBRJEF
útveguð til og frá Stóra Bretlandi, Evrópu
Kína og Japan með hinum allra
beztu flutningslínum,
Frekari upplýsingar viðvíkjan di farbrje
um og öðru fást hjá hverjum sem er
af agentum fjelagsins, eða
Chas. S. Fee,
Qen. Pass. & Ticket Agt., St. Paul
H. Swinlord,
Gen. Agent, Winnif eg
City Office,
486 Main St. - - Winnipeg
HOUCH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block MainSt.
Winnipeg, Man .
86
Hann fann að hann Varð að gera eitthvað til pess að
geta sannfært sjálfan sig um, að hættan var horfin,
ogsneri sjer pví snogglega að Cheditafa og sagði:
„Hefur pú, maður, síðan pú komst á pessar
stöðvar, orðið var við nokkur óargadýr eða heyrt
peiira getið? Eru nokkur ljón eða tígrisdýr hjer?“
Afríkumaðurinn hristi höfuðið og sagði, „nei,
pað eru engin óargadýr hjer“. öllum er óhætt að
sofa úti, engin óargadýr, engir höggormar“.
Kapteinninn ljet bissuna falla niður á jörðina
og hrópaði: „Miss Markham! Mrs. Cliff! Jeg
trúi bví sannarleíja, að við sjeum úr allri hættu.
Að við-----“
En konurnar voru gengnar inn í bergið og
lieyrðu pví ekki til hans. t>ær skildu til fulls hætt-
una, sem pær höfðu sloppið frá. Ralph var farinn
líka. Kapteinninn sá að hann var kominn upp á
klettana, og var að reka flagg píruna sína niður á
milli tveggja steina.
„Heyrið pjer“, hrópaði drengurinn, pegar hann
sá að kapteinninn leit upp til hans, „við mættum allt
að einu láta flaggið vera uppi allt af úr pessu. Dað
er nú eDginn hjer á slóðum, sem gerir okkur nokk-
urt mein, og við viljum nú láta alla vita hvar
við erum“.
Kapteinninn gekk svo fram hjá litla hópnum af
Afríkumönnum, sem sátu á jörðinni og voru að tala
saman á móðurmáli sínu, og fór inn f ganginn.
Ilann klifraði yfir skilvegginn og fór að skálinni,
91
líklega verið fullur af sandi og allskonar jurta-rusli,
sem safnast hefði par saman, pótt lítið væri um jarð-
argróða í pessu hjeraði. Degar vatnið í hellirnum
rann í hvamminn, pá hjelt pessi stíila í neðri enda
hans um hríð, svo par myndaðist vatn, en pegar
vatnspunginn var orðinn of mikill á stíflunni, ljet
hún undan, svo vatnið allt beljaði allt í einu niður í
gilið og eptir pví út í sjó.
„Já“, sagði kapteinninn við sjálfan sig, „nú skil
jeg hvernig 4 pví stendur, að pó jeg opnaði spjadið
í pípunni uui hádegi, pá kom ekki vatnið að bæli
pessara Rackbirds fyrr en nokkrum klukkustundum
seinna, og að pað kom pannig allt f einu, sem ekki
hefði átt sjer stað, ef pað hefði runnið jafnt og stöð-
ugt, frá byrjun, eptir farveginum, sem gérður var
fyrir pað“.
Degar kapteinninn var kominn til baka og hafði
skýrt fólkinu frá, hvað hann hefði uppgötvað, ogpað
var búið að jeta miðdagsmat (sem pað nú gerði úti á
fletinum við góðan eld og hafði sex pjóna til að
stjana undir sig), sagði Mrs. Cliff:
„Og hvað eigum við nú að gera, kapteinn?
Fyrst að öll haetta er nú um garð gengin, býst jeg
við að best sje fyrir okkur að bíða hjer róleg og
J>akklát pangað til að Rynders ketnur. En vegna
matvælanna, sem eptir eru, getum við ekki beðið
hjer lengi. A meðan við vorum að eins fimm, hefð-
um við getað látið pau endast einum tveimur eða
90
pví pað sáust engin vegsumerki að nokkurt tíóð
liefði átt sjer stað par. Ofurlítill vínviður og aðrar
jurtir uxu í klettaskorunum, fast niður við lækinn.
Og ennfremur hefði eitthvert peirra hlotið að heyra
pað, ef annað eins flóð hefði runnið í gcgnum bergið
undir rifunni, sem birtan kom inn um. Ilann komst
pví að peirri niðurstöðu, að vatnið hefði runnið i
gegnum einhver göng undir klettunum, sem hann
stóð á.
Hann klifraði nú niður eptir gilbarminum og
gekk ein 5 eða 6 hundruð fet niður eptir botninum,
pangað til hann kom fyrir nef eitt og sá paðan, að
gilið breikkaði mikið á æði löngutn vegi og mjókk-
aði svo aptur par fyrir neðan, svo að parna myndað-
ist hvammur með sljettum botni. Botninn á hvammi
pessum var talsvort neðar en hann, og liann hefði
getað komist niður f hann; en hann sá glöggt, paðan
sem hann var, að vatn hafði nýlega verið í hvammi
pessum, pví pað voru par víða vatuspollar og leðju-
blettir.
Við hinn endann á hvamminum, par sem klett-
arnir komu nærri saman aptur, var að öllum líkind-
um bratti mikill. Eptir að hafa hugsað sig um dá-
litla stund, J>óttist kapteinninn skilja hvernig í öllu
lá. Ilann póttist viss um, að pað lægju göng frá
vatninu f hellirnum í hvamm pennan, og pess vegna
hefði enginn vatnsniður heyrst fyrr en vatnið kom út
úr göngum pessum og rann niður í pessa stóru skál
og fj’llti hana. Ncðri endiun á hvauiujinutn hafðj