Lögberg - 09.01.1896, Qupperneq 5

LÖGBERO, FTMMTUDAGINN D. JANLAR 18Í6
5
rabði til f>ess að leg’g'ja peninjra til
fyrirtækja bjer. pá raknaði höfuðstað
ur fylkisins, Winnipeg úr margra ára
roti og atvinna fór að lifna.
t>að er með þetta allt sem vjer
þorum að skírskota og vitna til ís-
leudinga sem kunnugir voru á peim
árum. Einkum og sjerílagi viljum
vjer vitna og skírskota til verkalyðs-
ins sem mun hafa fundið til pess
hvað lifnaði með atvinnu um pað leyti
að Northern Pacific brautin kom inn.
Vjer leyfum oss einnig að skírskota til
bænda í N/ja íslandi með pað, hvort
ekki lifDaði hjá peim og hætti, að
miklu leyti burtfarar hugur paðan,
eptir að sú otjórn kom til valda og
fór að byrja á vega lagning um byggð-
ina, sem aldrei hafði einu sinni komið
tii orða, meðan hin stjórnin var við
völdin, pví síður að einn dollar hefði
nokkurn tíma verið til pess lagður.
T>jer wunuð líka, Ný-ísiendingar,
kannast við að mjög mikið hlytur
byggðinni að hafa dregið um alla pá
peninga sem til hennar hafa gengið
fyrir pá vegi. Og pó þeir vegir hafi
stundum orðið prætuepli rneðal yðar
innbyrðis, pá eruð pjer svo sanngjarn-
ir að pjer kennið ekki stjórninni um
það. Hún hefur ekki getað að pví
gert. En um f>að hefur hún viljað
sjá að hver dollar sem hún borgaði út
fyrir vegagerð par, lenti bjá nýlendu
mönnum sjálfum, svo að þeir ekki
einu sinni fengju vegabótina heldur
par að auki alla pá peninga sem í
það voru lagðir.
t>etta hafið f>jer, íslendingar í
Nyja-íslandi, við f>essa stjórn að
virða, og ekki einungis ísl. I Nyja-
íslandi, heldur hafa allir íslendingar
það við hana að virða, að hún er sú
eina stjórn 1 pessu landi, sem tekið
hefur tillit til íslendinga að fleiru en
því, hvað atkvæði peirra snerti.
t>essi stjórn hefur lyst pví yfir,
að hún vilji láta íslendinga njóta
sömu rjettinda og aðra pjóðflokka I
fylkinu, á allan hátt, og í f>ví eins, að
fá sinn tiltölulega skerf af peirri at-
vinnu, sem sú stjórn á yfir að ráða.
Og hún hefur gert meira en lysa því
yfir á kosningatímum, hún liefur sýnt
pað líka, og syndi pað snemma, f>ví
strax f yrsta árið sem hún var við
völd, tók hún í sfna þjónustu og gaf
stöðuga vinnu íslendingi, sein engir
munu halda fram að hafi verið fyrir
pólitiskt fylgi sem hann hafi veitt
henni, en sem hún fjekk vissu fyrir
að var vel vaxiun peirri stöðu, er hann
var settur í,
Opt og inörgum sinnum hafa ís-
lendingar verið kvaddir til yinsrar
vinnu hjá þeirri stjórn, um undanfarin
ár. Meðal annars hefur tveimur og
þremur íslendingum verið gefin
vinna meðau á þingi heíur staðið á
hverju ári, nú lengi undanfarið.
I>etta kunna nú að virðast smá-
munir, en þetta hefur sína þt'ðingu
þegar til lengdar lælur, ekki einung-
s fyrir þá einstaklinga er stundar-
hagnaðarins njóta, held ir fyrir þjóð-
ina I heild sinni.
Ef vjer Islerid’ngar hugsum til
þess að verða jafn snjallir öðrum
þjóðflokkum í þessu landi, þá verðum
vjer að gera römu kröfur og aðrir
þjóðflokkar. Vjer megum ekki koma
neinni stjörn upp á þ»ð, að með
höndla oss ver en afra þjóðflokka.
Vjer megum ekki láta lengur fara
með oss eins og Ottawastjórnin gerir,
sem reynir að fara með oss eins og
hjörð, sem hún að eins heldur einn
smala til að hóa saman á kosninga-
tímum, þvf ef vjer látum slikt við
gaagast, þá inn leiðist það álit á oss,
að vjer sjeum allt öðruvísi en annað
fólk, sjeum ræílarsem allt megi bjóða,
og sú skoðun á oss getur fest rætur
áður en oss varir, en nái hún að festa
rætur meðal þessarar miklu þjóðar í
þessu víðlenda ríki, þá upprætist hún
ekki fyrr enn eptir langt strfð og
baráttu, sem aldreihefði þurftaðkoma
fyrir ef vjer hefðum gaett vor f tíma.
Það er ekki blaupið að því fyrir eins
lítinn liluta af mannfjelaginu eins og
vjer myndum hjer f landi, að breyta
því almennings áliti, sem einu sinni
hefur náð sjer niðri.
Vjer verðum þvf Íslendíngar,
þótt fáir og vanmáttugir sjeum, að
taka oss til í tfma, og um leið og vjer
gerum kröfur til þess að vera eins
uppbyggilegir borgarar og hverjir
aðrir menn, þá að láta þann boðskap
fylgja með, að vjer krefjumst sömu
rjettinda og aðrir menn. Jafnrjettis
við aðra menn höfum vjer ekki notið
af hendi Ottawa stjórnarinnar, en
vjer höfum einmitt notið jafnrjettis—
eða vel það segir apturhalds flokkur-
inn—hjá stjórn frjálslynda flokksins.
Að þetta er hvorttveggja rjett hermt,
höfum vjer marg sfnt og sannað, og
þjer vitið af yðar eigin reycslu, og
yðar eigin þekkingu, af yðar eigin
viti, að það er rjett liermt. En, st'n-
ið það þá drengir góðir með yðar eig-
in sanngirni, þegar til kosninganna
kenmr. Þegar sendiboðarnir koma
frá þeirri stjórn, sem hefur setið á
yður og svipt jafnrjetti við aðra menn,
sem hefur táldregið yður með loforð-
um sem hún hefur aldrei efnt, sem
virðir bænir yðar, kröfur og skoðanir
einskis og vill ekkert við yður eiga,
og þykist ekki þurfa þess þar sem
hún hafi keypt yður af leiðtogunum!
sem eigi í yður hvert bein. Þegar
sendiboðar þessarar stjórnar koma til
yðar, segjum vjer, til þess að smala
yður saman og leggja yður upp á
kosninga blótstallÍDD, og svo til þess
að rægja yður við þá menn, við þá
stjórn, sem hefur syínt að hún vill sjá
sóma yðar og velgengni, að hún vill
láta yður njóta jafnrjettis, atvinnu
jafnrjettis, fjárveitinga jafnrjettis
/■yrir byggð yðar, þá er tfmi fyrir yð-
I ur að syna stolt yðar og stórmennsku,
jaðsýna mannskap yðar og mannúð,'
!dáð yðar og drengskap yðarsanngirni
sannleiksást.
En svo vjer komuin að fjármál-í
unum aptur, í fá i m orði n . á viljuin
vjer benda á það, að þó Greeuway's
rádaneytið sparaði svoua stórkostlega !
stjórnar kostnaðinn á fvrsta árinu, þá!
er eptir að sjá hve lengi slfari spar- ^
semi hefur. verið haldið áfratn og skal |
þess þá getið að á þessum sjö árum
sem sú stjórn liefur verið við völdin
hefur sá kostnaður aukist uin heil-
ar átta þúsundir dollara. Það er allt
og sumt.
Þegar maður svo lítur á hve
störfin hafa, svo sem af sjálfsögðu,
orðið að aukast á öllu þessu tímabili,
þar sem fólksfjöldi hefur svo mikið
aukist, skólar helmingi fleiri en þeir
voru þegar þessi stjórn tók við og
opinberar stofnanir, sem undir hennar
umsjón standa, þrisvar sinnum fleiri,
og öll störf aukist að því skapi, þá
er stór furða að þessi kostnaður skuli
enn vera hjer uin bil $50 000 minni
á ári, en á siðasta ári Norquay stjórn-
arinnar, fyrir meira en sjö árum síðan.
Þ6 maður nú taki þetta frá ann-
ari hlið og taki inn með þeim kostn-
aði sem talinn hefur verið, allt kaup-
gjald, alla prentun og allan lögreglu-
kostnað m. m., þá verðtir tilfellið hið
sama og áður og skal það hjer sýnt
og sannað. A síðasta ári Norquay
stjórnarinnar var þessi kostnaður
$259,728 6'!. Fyrsta ár Greeuway
stjórnar var sá kostnaður allur ferður
niður f $139,126 27, hafði sem sagt
minkað um hjer um bil $120 000-
Kostnaður þessi hefur farið vaxandi
síðan eins og öllum getur skilizt að er
óhjákvæmilegt, og samt var hann
eptir síðasta árs skýrslutn $80 OOO
minni en á síðasta ári Norquay stjórn
arinnar.
Eins og vjer höfum bent á, þá er
stór furða hvernig stjórnin hefur get-
að haldið niðiir kostnaði l'llum, eins
og margfaldast hefur starf hennar á
margan liátt.
Skuldir fylkisins.
Um þetta atriði skuluin vjer vera
fáorðir, en til þess að enginn geti
sagt að vjerviljandi sneyðum lijá þvf,
þá álitum vjer rjett að koma þar við.
StjórriÍQ hefur tekl? 2^ millj. doll.
til láns, sem auðvitað kom þó aldrei
að fullu í bennar hendur, því kostn-
aður fylgir þvf mikill að fá slík lán,
og Hkr. vill koma mönnum til að
trúa, að hún hafi brúkað það til þess
að eyða því og spenna, þess vegn a
gefum vjer hjer stutt yfirlit yfir, hvað
við þá peninga hefur verið gert.
Ómyndugra fje hafði runnið inn
hji fylkinu á No-qiiay stjórnar dög-
utn, se.n nam $37,094,16, og sem varð
að borgast af þessu lini. Abyrgð
sem Norquay stjórnin hafði tekið upp
á fylkið fyrir M. & N. W. járnbraut
arfjelagið varð að borgast, og nam
það með rent.um áföilnum, $397 096,-
15. Til bygginga fj'rir fylkið hefur
stjórnin kostað $392.086,05. Til
járnbrauta hefur hún lagt $815,831,86.
Hún hefur lánað sveitafjelögum og
skólahjeruðum $83 342.33. Góð á-
byrgð er fyrir þvf láni öllu, Sjóð-
þurð Norquaystjórnbrinnar þegrr hún
fór frá, sem borgast þurfti, $314.000.
Óeytt af láninu er. í hcndi sljórnar-
innar $381,550. Þetta allt til samans
gerir h2,422,000,55.
Hjor geta menn nú sjeð hvað
stjórnin hefur gert við þá peninga
sein hún hefur tekið til láns. Allt
þetti hefur benni verið skipað af
þinginu að gera, og allir þessir p>en-
ingar eru lagðir 1 það sem borgar sig
vel fyrir fylkið að leggja pieninga í.
Lán til sveita og skólahjeraða eru í
vfsum stað. Það sem lagt hefur ver-
ið í byggingar svo sem eins og mál-
leysingja skóla, heimili handa ólækn-
andi fólki, byggingin í Brandon sem
er brúkuð fyrir vitskerta og dómhús I
Winnipeg og Portage la Prairie o. s.
frv., þær byggingar standa allar í
sínu verði, og voru hvort sem var lífs
nauðsynlegar. Að fje var lagt í að fá
Norðern Pacific brautina inn í fylkið
telur víst enginn maður óþarfa. Það
eina sem þessir peningir hafa verið
lagðir í, sein ekki tná telja vel varið
er það, setn gekk til að borga sjóð-
þurð apturhnld-t stjórnaritinar,ómynd-
ugrafjeð er húu hafði sóað og skuld-
ína sem sama stjórn hafði tek.ð upp á
fylkið, án þess að sjá um að halda
nægilegri tryggingu fyrir.
Það situr því fremur illa á ITkr.
að vera að tinna að þessu láni, sem
hefði getað verið allt að því miljón
minna hefði ekki li-nnar eigin upp á
lialds stjórn verið búin að með bruðli
sinu að spiila fylkinu í þessa skulda-
súpu þegar hún fór frá. Eq út yfir
tekurþegar hún leyfir sjer að slengja
út þeim ósannindum að yfir miljóii af
þessn láui viti enginn hvað orðið hafi
ura nema Greenway einn.
Vjer göngum þi inn á það að
skuldir fylkisins hafi vaxið síðan
Greenway stjórnin kom til va'di, en
hinu neituin vjer algerlega að hjá því
hafi verið hægt að kotnast, og »ð þ u’m
peningum sem fengnir voru uð láni
hafi verið illa eða óviturlcga varið.
Nœrri olæknandi
Akafur liósti. Kngin hvíld d ig eða nótt.
L'eknamir gefast upd.
Lifiuu bjíirgart
með |iví að brúka,
i'IIRKUY
PEtiTUIML.
„Fyrir nnkkrum árirn fjekk jeg á-
katlega sliemt kvef með nijög sbemum
hósta, svi.að jeg hiföi maau frið dag
eða nótt. l>egar læknarnir voru búuir að
gera allt við mig seiu |>eir g tu, söa^u
þeir að jeg væri ólæknandi og hættð alveg
við mig. Kunningi minn, sem hafði
heyrt getið uin kringumstæður mínar,
sendi mjer flösku af Ayer’s Cherry Pec-
toral, seiu jeg fór þegar að brúka og
sem strax frá byrjan gcrði mjer mikið
gott. Þegar jeg var búinn með úr tiösk-
unni var jeg orðinn alheill. Jeg hefald-
rei hnft mikinn hósta síðan, og hef þá
skoðun, sð Ayers Clierry Pectoral hafl
læknað míg-— W. IL W.vun, 8 Qutmby
Ave., I.owvl I Alass,
Hœstu Verdlaun a Heims-
syningnnni,
Ayer’s Pills hið besta hreinsunartneðal
Established 1381,
J03HUA CALLAWAY,
líeal Estate, Mining and Financial Ageut,
272 Fort Street, Winnipeg.
KEMUIÍ PENINQUM k VÖXTU fyrir
menn með góðuni kjörum. Kyrir-
spurnum svarað fljótt. Oskar eptir brjefa
viðskiptum. Bújörðum í Manitoba og
bæjarlóðum er gefinn sjerstakur gaumur.
Jeg visv til llon. JOSEPH MARTIN.
REFERENCE8.
Hon. Joseph Martin, M. P, Winnipcg,
Ilugh Johu Macdonald, IJ, C. Wiuuipeg;
Thotn vs Gilroy, Esq. rnayor of Wiunipeg;
Hon, J. D. Cameron, Provincial Secretary
of Mamtoba, Winnipee ; John S. Ewart Q.
0„ Winnipeg; R. J. Whitla, Es(i. merchant
Winnipeg; Isaac Campbell, Q. C. Winui-
pee; C. S. Hoare, Esq. Manager Imperial
Bank. Winnipeg; T. B. Phepoe, Esq. Man-
8ger Molsons Bank' Winnipeg; William
Patterson, Esq. M. P. Brantfoid, Ont.;
Ilon. David Mills, Q. C. Toronto Ont..;
Robert Henry, Esq. merchant, Brantford
Ont.; M. C. Cameron, Q. C. Goderich, Ont;
Jolui Mather, Esi(. Director of tho Bank of
Ottaw.i, aml President of the Keewatin
Eumtiering Co. Keewatin Ont., Ilon. Ed-
ward Blake, Q. C. M. P, Rouse of Comm-
ons, London, Eng.; W. J. Oallaway, Esq,
M. P. for S. W. Manchester, Eng.
CAB! 1 OBTAIN A PATENT ? For a
prompt answer and an bonest opinion, write to
MIINN ðc CO., who have had nearly flfty years
experience in the patent bustness. Communica
tions strictly confldential. A Ilandbook of In-
formation concerninu Fnienta and bow to ob>
tain them sent free. Also a catalogue of mechan-
ical and scientiflc books sent free.
Patenta taken through Munn & Co. receivr*
special notieeinthe Scfcntific Anicrirnn. and
thus are broucht widely before tlie public with-
out cost to the invent-or. This splendid paper,
issued weekly, elegantly illustrated, has by far th«
larvest circulation of any suientiflc work in tho
world. #3 a year. Sample copies sent free.
Bulldlne Edition, monthly, $2.50 a year. Single
copíes, cents. Every nuinber contains beau-
tiful plates, in colors, and photographs of new
houses. with plans, enabling ouilders to show the
latest designs and securo oontracts. Address
MUNN X CO„ Nkw Vohk, 3tfl Broadwat.
222
svo þungt, að það gat vakið grun, og hvað dró svo
um 50 pund af öllum þeim ósköpum? En þó hann
hryti heilann um það meiri part dagsins, hvernig
hann gæti tekið meira af gullinu með sjer, án þess
að vekja grun hjá mönnunt enska skipsins, þá gat
honum ekki bugsast neitt sem ekki hafði einhverja
hættu I för með sjer, og það var ekki tilvinnandi. Ef
að skipverjar á „Finland'* eða nokkru öðru skipi,
kæmust að þvf að þar 4 slíkri eyðimörk væri þessi
fjársjóðar, þá tnætti hann alveg eins deilt við villi-
dýrin á mörkinni, eins og reyna að koma þeim í
skilning um að hann einn ætti allt þetta gull. Gæti
hann komist burtu með nokkuð af því, eða jafnvel
komist þaðan lifandi, þá mætti hann sannarlega
þakka fyrir.
Kapteinninn var maður sem var vanur því, siðan
hann kom til vits og ára, að beita sjer í þessa eða
hina áttýia, rjett eins og hann sneri stýrinu á skipi
sínu, og halda svo sínu fyrirhugaða stryki, hversu
harður sem vindurinn var og öldurnar þungar, þokan
þykk eða nóttin dymm. En aldrei hafði hann staðið
við stýrið jafn úrræða lítill og hann var nú, að ráða
fram úr vandræðum sínum.
„Jeg fer með tvo böggla“, sagði hann við sjálf-
an sig, „og læt þá í kofortið mitt, og sver svo við
njálfan inigað jeg skal ekki eina mínútu hugsa til að
taka meira en það sem jeg er búin að koma fyrir í
„guano“ sekkjununt. Geti jog nokkurn tíma komið
bÍDgað aptur, Jiá geri jog það, cu það aoiu mest er
225
sinni svo vel, að þegar búið tvar mundi valla eiun
vatnsdropi hafa komist þar ntður, hversu bátt upp
yfir turninn sem það hefði gengið.
Ilonum fannst hann skilja þar við heilt kóngs-
riki og hásæti, stjórn landhers og sjóhers, yfirráð
yfir því valdi sem deilir út forlögum þjóðanna, en
samt fór hann.
Þegar hann kom þangað í hellinum sem stóra
opið var út, beint á móti ganginum út í hina hellr-
ana, fór kapteinninn þvert yfir gólfið, sem var þurt,
þangað sem rennan var, er vatnið hafði runnið burtu
um, inn í Rackbirds dalinn.
Vjelin sem vatninu var hleypt tneð var rjeit
ttndir skúta sem gnæfði fratn yfir hana, svo dimmt
var á henni, og varð kapteinninn að brúka luktina.
Svo fann ltannn staurinn eða sveifina sem hann hafði
þriíið um þegar hann synti til að hjálpa Ralph og
sem þá hafði sigið niður með hann svo að lokan opn-
aðist og vatniðrann burtu úr hellinum. Nú lá þessi,
tíu feta ^langa sveif, flöt, nærri niður á botninutn.
Rjett þar hjá sást kringlótt, svart opið á hinni miklu
þfpu sem lá niður í undirdjúpið.
„Þessi straumur“, sagði kapteinninu, „verður
að renna inn hjer einhversstaðar, þó jeg hvorki heyri
liann nje sjái, og verður að stlflast með þessari loku
eða þ& atinari setn stendur í sambandi við þessa, svo
að með því að lypta aptur upp þessari stóru sveif, þá
tnundi vatnið stíflast að utan og renna hjer inn. Ef
hana svo ketuur optar þessi kuuniugi, þá verður
217
sem ef til vill væri nauðstadduf, og þegar hann ekki
vildi hafa á hættu að dvelja lengur, þá lagði hann &
stað með part af farmi.
Kapteinn Horn var blóðreiður, því hver poki af
„guano“ sem hann kæmi gullböggli f, meinti eitt-
ltvað hjer um hil tvö til þrjú þúsund dollara, ef það
kæmist á gull markað, og nú voru pokarnir að
minnsta kosti einu hundraði færri en hann átti von á.
Tlmi var eDginn til þess að bæta úr þessu, því enska
skipið „Finland11 sem sigldi frá Gollao til Acapulco,
scm kapteinninn hafði samið við utn að koma við hjá
honutn 4 norður leið, var væntanlegt innan tveggja
til þriggja vikna og innan þess tíma var óhugsandi
að Chili-kapteiuninn gæti verið búin að fara til „gu-
ano“-eyjunnar og til baka. Það var auk heldur það
allra harðasta að hægt væri að ná með skonnortuna
til Collao áður en „Finland“ færi þaðan, og á það
skip ætlaði kapteinninn að koma svertíngjunum sín-
um svo þeir fylgdust með ltonum ltaim.
„Ef jeg hefði cokkra nienit á skip mitt“, sagði
Chili-kapteinninn, sem orðinn var argur út a.f að-
finningunum, „þá skyldi jeg skilja svertingjana yðar
hjer eptir og losa mig við allt saman; jeg er búinu
að fá nóg af svo góðu“.
Það er mátulegt handa vður fyrir það að láta
menn yðar fara, til þess að nota mína“, sagði kap-
teinn Horn. Hann hafði ásett sjer að láta mentx
sína fara með í næstu ferðintti, en nú var ertiðara &ð
íinua ástæðu fjrir þvl, eu í fýrra sitmið, svo honunj