Lögberg - 01.09.1898, Blaðsíða 6
G
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. SEPTEMBER 1898
Ymislegt.
FKIÐAKSAMHINGAKNIB.
Fyr & tímum voru allir friðar-
a mnicgar & milli pjóðanna ritaðir á
litinu, en fyrir nokkrum árum síðan
var fikveðið, að J>vi skyldi hætt og
peir framvegis ritast fi franskri tungu.
Þótti þægilegra að nota til f>ess
tuDgumfil yfirstandandi tíma, og var
p& sjfilfsagt að velja frönsku vegna
f>ess, að hún var ]>á mest úthreidd og
i mestu filiti.
Sum Bandarikjablöðin l/sa nú
ófinægju sinr.i yfir, að friðarsamning-
aroir fi milli Bandarfkjamanna og
Spfinverja skuli ekki verða ritaðir fi
ensku. Enskan, segja ]>au, hefur svo
mikið oröaval og er svo vel til J>ess
löguð, að framsetningin geti orðið
ljós eg greinileg, og svo er lítill vafi
fi, að hún verður á sínu n tíma fram-
ttðarm&l heimsins. Hvorki Banda-
rikjamenn nje Sp&nverjar mæla fi
franska tungu. Hversvegna ]>fi að
scmja frið fi p>ví máli, sem hvorugir
tila? Mr. McKinley rjeði undirstöðu-
atriðunum til samninga og færði þau
i stil, og Bandarfkin var pjóðin, sem
sigurinn vann. Hvers vegna j>& ekki
að rita friðarsamnÍDgana fi ensku?
Sfi timi er nú þegar kominn, að Bret-
ar og Bandarikjamenn ættu að l&ta
J>að verða viðurkennt i öllu, að ensk-
an er útbreiddasta mfilið og stcndur
öllum öðrum tungumfilum framar.
I>að má telja víst, að sfi tími
komi, að heiður ]>essi verði tekinn frfi
Frökkum og afhentur Bretum og
Bandarikjamönnum; jafnvel ]>ó ]>að f
sjfilfu sjer hafi minnsta pyðingu á
hvaða tuDgnm&li friðarsamningar eru
ritaðir. I pessu tilfelli verða þeir
ritaðir og staðfestir á premur mfilun-
uno, ensku, spánsku og frönsku.—
Witnets.
*
EKKI ALLT SEM 8YNI6T.
í vetrar-kyrðinni og 00 stiga
froati vinna n&mamennirnir í Klon-
dyke við að ]>íða fimm, tfu til fimmt&n
feta djúpar grifjur niður í jörðina, f
peirri von að rekast þar fi auðæfi.
Þannig hafa menn pað i Klon-
dyke, eptir sögn Mr. Donalds Hep
burns, sem sj&lfur hefur reynt pað.
Hann fór til Klondyke, var par eitt
ár og kom svo aptur heim til Mont-
real, heill heilsu, en ffitækur. Hann
bjó sig [einungis út til eins firs, pvi
hann vonaði, að eitt fir nægði til pess
að verða auðugur. Eins og mörg
hundruð annara, fann hann ekkert
gull, og pó hann hefði viljað vera
lengur pá varð hann að hafa sig heim
vegna fjfirpurða. En, pó Mr. Hep
burn kæmi ekki með gull, pfi kom
hann með mesta fyrni af fróðleik, sem
hann hafði safnað i minnisbók sfna.
Vjer efumst ekki um, að lesend-
um vorum muui pykja úblrrettir úr
sumu í minnisbók Mr. Hepburns fróð-
legir, einkum á pessum timum, pegar
verið er að r&ðast fi stjórnina par, í
ýmsum blöðurn landsins.
Mr. Hepburn heyrði sagt, að gull
hefði fundist meðfrfim lækjum, sem
renna í Stewart fina og Henderson-
áoa. Þegar hann var kominn yfir
Chilcoot Pass lagði hann pvi i fittina
til lækja pessara. Hann settist að
par i kofa, sem Hudsonsflóafjelagið
hafði byggt fyrir 11 firum siðan, og
fór svo að leita. Allar gullfrjettirn
ar reyndust tál. Hann fann ekkeit
gull, nje neinir aðrir. Voru par hfitt
fi priðja hundrað manns, sem sumir
höfðu verið par part af vetrinum og
sumir allan veturinn. Svona lagaðar
t&lfrjettir eru algengar. Einhver í
Dawson City fer inn & drykkjustofu
og hvíslar pví f eyrað fi kunningja
sinum, að gull hafi fundist hjfi ein
hverjum læk, sem hann nefnir. Þriðji
maðurinn, sem hjfi stendur, fer að
verða forvitinn og hlustar. „Segðu
engum lifandi manni frá pessu“, segir
sfi fyrsti, en priðji maðurinn hefur
beyrt allt (eins og auðvitað er ætlast
til). Frjettirnar fljúga um bæinn eins
og eldur f sinu. Menn pyrpast til
lækjarins og leita, en finna ekkert.
Þi sjá peir, að petta hefur verið tál-
frjett, og svo er hlegið að öllu
Stuodum gengur mönnum illt til að
breiða út pessar t&lfrjettir. Maður,
eða fjelag, hefur tekið nfimalóð hjfi
einhverjum læk, fin pess að hafa
nokkra hugmynd um, að par sje gull,
eingöngu í pví augnamiði að svikja
lóðina út. Hann fer til Dawson City
og breiðir út frjettir um, að gull hafi
fundist hjfi læknum. Einfeldningar
bíta & agnið og kaupa lóðina, og fá
svo ekkert fyrir hana—nema dyr-
keypta reynslu.
Mr. Hepburn var hvað eptir ann-
að beðinn að segja ekki frfi, hvernig
lækimir meðfram Stewart-finni og
Ilenderson-ánni hefðu reynst, og peg-
ar hann sagðist lysa peim eins og
peir væru pá var hótað að skjóta
hann.
„Kondu með hólkinn pinn lags-
maður“, sagði Mr. Hepburn, „jcg er
ekkert hræddur við hann“.
„En heyrðu nú, heldurðu alla
langi ekki til að losast úr pessum—
stað ?“
„Ja, ekki pætti mjcr pað sjer-
lega ótrúlegt“.
„Auðvitað langar okkur alla til
pess; og hversvegna pá ekki að pjena
dfilftið, ef við getum?-‘
Svona er aðferðin, sem pessir
lóðaprangarar hafa.
Mr. Hepburn segir, að pað sje
logið meira í Klondyke en fi nokkru
öðru jafn stóru svæði, sem hann hafi
sögur af. N&malögin n/ju gáfu
niönnum lfka sjerstaka hvöt til að
ljúga.—Auðvitað var par fjöldi
rnanna úr ölluui áttum heimsins, seui
engnm slíkum hvötum purftu á að
halda. Aður en maður er skrifaður
fyrir n&malóð verður hann að sverja,
að hann hafi fundið par gull. Þenn-
an eið vinna flestir, sem lóðir taka,
með mestu ánægju fin pess að hafa
fundið par neitt gull. Þeir ætla að
finna pað og i pví skyni taka peir
lóðina. Mr. Hepburn kynntist ein-
ungis einum manni, Hamilton að
nafni, sem ekki fjekkst til að vinna
eiðinn. Hann var veikur og gat ekki
komist 4 nfimaskrifstofuna svo Mag-
uire dómari, og málafærzlumaður
stjórnarinnar fóru heim til hans til að
skrifa hann fyrir nfimalóð. Þegar
hann átti að sverja, að hann hefði
fundið gull fi blettinum pverneitaði
hann að sverja slfk ósannindi. „Jeg
hef ekki fuudlð neitt gull hjá Rose-
bud-læk“, sagði hann, „og við pað
stend jeg pó allt Klondyke-gull væri
í boði“. l)ómarinn vildi pá draga úr
fikvæðinu, en mfilafærslumaðurinn
sagði pað væri ekki hægt samkvæmt
lögunum. í pessu eina tilfelli var pó
eiðnum vikið svolftið við.
Mr. Hepburn segir, að gulltfund-
in vsldi ófinægju mikilli; ffitækling-
unum sje hún lítt polandi, en auðvit-
að finni rík fjelög lítið til hennar.
„Hugsið yður f&tækan mann, sem parf
að gjalda mönnum 12—15 dollara fi
dag fyrir vinnu, og kaupir allar s/nar
nauðsyDjar með uppsprengdu verði
fær svo lítið gull, eptir eins til
tveggja fira leit, og parf að gjalda af
pví tíund“.
Illa, segir hann, að menn hafi
fellt sig við pað, að lóðirnar voru
minnkaðar, bæði verði gróðavonin
minni og auk pess sje plássið svo lít
ið, að hver neyðist til að gera öðrum
fitroðning, sem ekki gangi æfinlega
orðalaust af.
Sumir liggja yfir að taka annara
lóðir sje nfimalögunum ekki ná-
kvæmlega fylgt, og sumir reyna að
selja lóðir sinar eptir að peir hafa
fyrirgert rjetti sínum til peirra. I>eg-
ar menn kaupa lóðir er mjög áríðandi
að viðhafa alla mögulega varúð. í
pvi cfni er einatt leikið fi Dýkomna
menn, og pegar einhver prangarinn
kemur ár sinni pannig vel fyrir borð
p& hlæja menn stóra hl&tra. í Klon-
dyke eru pað lög manna á milli, að
hver sjái um sig, og pessvegna er par
ekki aumkvast yfir menn, sem iáta
leika fi sig. l>egar mönnuin cr mjög
annt um að selja lóðir pá eru pær
sjaldnast mikils virði. N&i menn f
góða eða filitlega lóð pfi er hún sjaldn
ast á boðstólum.
Mr. Hepburn talar ekki illa um
landið; hann segir að vísu, að of mik-
ið hafi verið um pað gumað, en gull
hafi par fundist og muni finnast hjer
eptir; nokkrir hafi verið heppnir, en
mörg hundruð manna liafi ekkcrt
futidið. E1 Dorado og Bonauza læk-
irnir muni verða úr sögunni eptir svo
sem eitt fir.
Engir, segir hanD, að hafi getað
fundið gull-uppsprettuna. Mr. Ogil-
vie,* sem sje figætismaður, hafi fengið
s'nar uppl/singar hjá ó&reiðanlegum
mönnum, sem hafi ánægju af að narra
menn með ósönnum sögum. Sögurc-
ar segi, að gulltekjan á firinu hafi ver-
ið 10 millj. en sannleikur sje sá, að
hún hafi verið 2 milljónir.
Enginn bær verður sjálfum sjer
jafn ólfkur fi örstuttum tíma eins og
Dawson City. Á sumrin er hann
breiða af óteljandi tjöldum, og lítur
út tilsýndar eins og filptahópur pegar
sólin hellir geislum sfnum niður fi
tjalda-breiðuna. Þegar Mr. Hepburn
fór var fjöldi mesti í bænum úr öllum
löndum heimsins. Hann heldur, að
par sjeu menn af öllum þjóðum og
par sjeu töluð öll tungumál heimsins.
Bærinn stendur í brekku og er auð-
sjeð, að bæjaretæðið hefur verið valið
í fl/ti. Þar eru sumstaðar gangstjett-
ir úr tunnustöfum og ýmsu pesshfittar
dóti. Bæjarbúar eru friðsamir og
kurteisir—fi sína vísu. Allt flóir af
spilahúsum, drykkjustofum og öðru
enn verri.
Mr. Walsh“, segir hann, „gerði
mikla bæjarbót pegar hann kom.
Hann ljet loka öllum drykkjustofum
klukkan 12 & hverju laugardagskveldi
og ekki opna þær fyr en fi mánudags-
morgna. Áður voru pær opnar allan
sunnudaginn. Námamenn borga 50
cts. fyrir hvern drykk og 50 cts. fyrir
að dansa einn dans við mfilaða kvenns-
nipt. Þannig fara pcningar manna,
auk pess sem menn tapa & spilahús-
unum.
Talsverður ólifnaður er i Dawson
City, en þó er pess vert að geta, að
par eru margir hjfilpsamir og heiðar.
legir menn. Mörgum bfigstöddum er
þar rjett hjfilparhönd, og veikum og
meiddum hjúkrað af hinni mestu nfi-
kvæmni. Og pr&tt fyrir allt og allt
er figæt regla fi götum bæjarins.
Lögregluliðið (The Mounted
Pulice) hefur haft figæt álirif. Það
hefur komið fi svo góðri reglu, að i
pví efni tckur Montreal ekki Dawson
City fram. Allt, sem stríðir á móti
lögunum, er horfið, og menn, sem eru
pvi vanir frá nfimabæjunum hinumeg-
in lfnunnar, að fara sinna ferða, hafa
m&tt lægja seglin, og bera peir mjög
mikla virðingu fyrir Canada-lögum,
pvi þeir vita, að peim verður hlífðar-
laust beitt ef fi móti þeim er brotið.
Leggið engan trúnað fi neitt pað,
sem blöðin, „The Nuggot“ og „Post-
Intelligencer11,* segja um Klondyke
og óánægju manna þar. Allt, sem þau
eru að reyna, er að vekja æs-
ingar.“
Ekki scgist Mr. Hepburn vilja
*) Blöð, sem hafa breitt út óhróðurs-
sögör um embættismenn stjórnarinuar í
Dawsou City.—Kitstj. Lögb.
hvetja menn til Klondyke-ferða,
þangað sjeu nú komnir allt of margir-
Ef nokkrir fari, pá rfiðleggi hann
peim að vera vel búnir að vistuin og
klæðum.— Witneas.
Chio-ríki, Toledo-bæ> ,, ^
Lncas Countj'. S ' *
Frank J. Cheney sver, ad lann sjc eldri niedlimuf
rjelagsins F.J. Cheney & Co., sein verzla í bænuin
Toledo í ádur nefndu county og ríki; og ad ncfnt fJe"
lag býdst til aó borga eitt hundrad ($100) dollar®
fyrir hvert þad tilfelli af Catarrh sera ekki lækna^
vid ad brúka Hall’s Catarrh Cure.
|Frank J. Cheney.
Kidfest og undlrrkrifad framrai fyrir mjer, 6. des-
ember, 1896.
[Titnar] A, VV. Gleason, Not. Pub.
Hall’s Catarrh Cure er inntOku-medal og verkai*
því beinlínis á blódid og slimhiinnurnar í l.kainnn-
uin. Skrifa eptir vitnisburdum.
F J. Cheney & Co , Toledo. O.
Til s'ilu í lyijabúdum,75c.
Hall’s Fammily Pillseru þcerbeztu.
Stranahan & Hemre,
PARK RIVER, - N. DAK
SELJA ALLSKONAR MEDÖL, BŒKUR
SKRIFFÆRI, SKRAUTMUNI, o. s. frv.
Ity Menn geta nú eins og áðnr skrifsð
okkur á íslenzku, þegar þeir vilja fá meðöl
Munið eptir að gefa númerið af meðalinu
DENINGAR #
I w m m
...TIL LEIGU...
segn veðiíyrktum löndum. R/m-*
legir skilmfilar. — Einnig nokkur
YRKT OG ÓYRKT
LÖND TIL SÖLU
með Ifigu verði og góðum borguns*
... .skilmfilum....
The London & Canadain
LDHN HND flGENCY C0„ Lld.
195 Lombard St., Winnipeg.
S. Christopherson,
Umboðsmaður,
Gbund & Baldub.
Assurance Co.
lætur almenning hjer með vita
Mr.W. H. ROOKE
hefur verið settur ,,Special“-8gcD*'
fyrir hönd fjelagsins hjer í bænum og
út í landsbyggðunum.
A. McDonald, J. H. Brock,
President. Man. Directof-
Phycisian &. Surgeon.
Útskrifaður frá Queens báskóianum i Kingst"n<
og Toronto liáskólanum i Canada.
Skrifstofa i IIOTEL GILLESriE,
CRYSTAL, N* ^
Tclegraf er eitt af helztu námsgreinum * ^ '
Paul ,Business‘-skólanum. Kennararnir,
fyrir jieirri námsgrein standa, eru einhverjir t,el’
bcztu í landinu, MAGUIRE BRO^-
91 East Sixth Strect, St. Paul, M'DÖ
196
fikinnuiii, gat ekki skýlt J>ví, að hún var mögur og
óliðleg í vexti. Þetta var sú tíð, er kvennfólk var
herskfitt. Hreystiverk Agnesar svörtu frfi Dunbar,
lafði Salisbury og greifafrúarinnar af Montford voru
mönnum enn i fereku minni. Eptirdæmi nefndra
kvenna gerði það að verkum, að konur enskra her-
foringja voru eins herskfiar og menn peirra, og pær
stjórnuðu i kastölunum, pegar peir voru i burtu,
eins hyggilega og hjeldu eins góðum aga eins og
gamlir og æfðir herforingjar. Þeir Montacutarnir
höfðu engar fihyggjur út af Twynham-kastala, og
peir purftu ekki að óttast cinstök sjóræningja-skip
njc að franskur ræningja-floti gerði par neinn usla fi
meöan að lafði Maria Loring rjeði fyrir honum. En
jafnvel & peim dögum var filitið, að pótt konan hefði
herroanns hjarta og hugrekki, p& væri ekki eins
æskilegt, að hún hefði hermanns andlit. Það voru
til menn, sem sögðu, að &f öllum þeim hreðum og
hreystiverkum, sem Sir Nigel Loring hefði fitt í og
unnið um d&gana og s&nnað hugrekki HÍtt meö, p&
hcfði hann ekki sýnt minnst hugrekki i að biðla til
og eiga eins Ijóta konu og lafði Loring var.
„Jeg segi pjer pað satt, fríði herra minn“, sagði
lafði Loring við mann sinn, „að það er ekki hælílcgt
uppoldi fyrir ungfrú, að fara fi ffilka-veiðar, ríða út
með dýrhunda, pylja vers og Icika & citol, syngja
franskar vfsur eða lesa Gestes de Doon frfi Mayence,
eins og hún var að gera í gærkveldi, pó hún ljetist
>cra sofandi, lymskudósin sú arna, en horoið & bók-
20Í
skap, cr cinungis litilmótlegur riddari. Eu vcrtu
ckki óróleg, clskan mín, pvi pað er eins líklegt að
pað verði enginn ófriður, og við verðum að bíða
eptir fregnunum. En hjer koma þrfr ókunnir menn,
og mjer virðist að einn peirra vera hermaður, nýkom-
inn úr herpjóuustu. Það er ekki ólíklegt, að peir
geti sagt okkur hvað er að gerast hinumegin við
sundið“.
Lafði Loring leit upj> við pessi orð manns síns,
og pó farið væri að rökkva sá hún hina þrjá fjolaga
koma gangandi samhliða eptir veginum, og voru
þeir allir gráir af ryki og óhreinir af ferðalaginu, en
samt röbbuðn þeir glaðlega hver við annan. Sá scm
var I miðið var ungur og friður maður, drengslegt,
hrcinskilnislegt andlit, og björt grá augu, og leit
hann ýmist til liægri eða vinstri, eins og veröldin í
kringum hann væri bæði ný og skemmtileg í augum
hans. Til kægri handar honum gekk risavaxinn,
rauðhærður maður, brosandi út undir eyru og augu
hans tindrsndi af k&tfnu, en klæði hans virtust vera
að rifna utan af honum við sjerhvern saum, eius og
liann væri öflugur ungi, sem væri að brjótast út úr
ogg-skurni sfnu. Við hina hlið hins unga manns
gekk digur og þrekinn hermaður, sem studdi hinni
bnútóttu hönd siuni á öxl hans, og var hann veður-
200
aptur af vaskleik pluum en spora haun fifram. í’*®
sker mig f hjartað, að pú skulir nú verða að leggJ*
af stað sem óbrotinn riddari, par som cnginn að»is'
maður f landinu verðskuldar eins vel og pú, að bi®11
forhyrnti fáni sje borinn fyrir honum, og okkcrt a°n'
að vantar fi, en að pú haflr fjc til að sýna honu111
hætilegan sóma“.
„Og hverjum er sfi galli að keuna, elskan mlD'
sagði hann.
„Það er enginn galli, fríði herra minn, hoUur °f
pað dygð“, sagði hún. „Því hve mikið lausnargj*^
hefur pú ekki fengið fyrir fanga, en hefur
krónunum milli sveina þinna, bogamanna og p/J*’
svo að þegar vikan var liðin ftttir þú ekki nóg ePtlf
til að kaupa mat handa mönnum pínum og
fóÖuf
cu
fiú
handa hestunum. Þetta er riddaralegt örlffiti,
hvernig á maður að komast hátt upp í heiminniu
peninga?“
„Peningar eru sori og skarn!“ hrópaði h8Dl1'
„Hvað gerir pað til hvort maður stígur upp cð» nl®
ur, ef maður að eins gerir skyldu sfna og fivlDl! ^
sjer heiður? Mjer er saina hvort jeg er mcrkis^0
eða óbrotinn riddari,hef ferhyrndan f&na eða ki°^a°'
og jeg vildi ekki gefa einn eyri fi milli þess, eio^uta
]>ar eð Sir Juhn (Jhaados,blóminn af euskuin