Lögberg - 15.09.1898, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMM iUDAGINN 15. SEPTEMBER 1898
Vín og iðnaður.
(A&sent).
(Janada befur á sjer ágætt orð
tyrir rcgluseuii. lÖDaður tuanna og
framleiðsla auðs erparekki eius liimJ-
ruð af vinsölu setn hjá sumum lönd-
um f>ar sem fjelagsskipan er eldri.
En J>ó m& hjer um bæta. l>að er ö-
möpulegt að lliuga nákvæmlega
Bkýrslu stjórnarnefndarinnar um vín-
sölu nema að sannfærast um f>að, að
vinsölubann væri hið allra ákjósan-
legasta og til góðs fyrir allan iðnað
vorn.
Sumar sannanir f>ær, sem marg
reyndir menn hafa komið með, sýna
glögglega bölvun f>&, sem víndrykkj-
an hefur i för með sjer og hinar góðu
afleiðingar, sem f>að hefur að afnema
vinsöluna. Af skyrslu minni hlutans
tökum vjer hjer nokkur vottorð hinna
alþekktustu verzlunar og iðnaðar
nianna.
Roderick McDonald kopar og
oirsmiður etc. i Halifax, N. S., hefur
140 menn i vinnu. Hann hefur sagt
að fjelag sitt kjósi miklu heldur f>&
nienn sem aldrei neyti víns. Og ger-
ir fjelag f>að allt sem J>að getur til
þess, að arnast við drykkjustofum í
grend við verkstofur fjelagsins. Menn
f>eir,sem hann vinnur fyrir f>ar á með-
al ölgerðamenn, vilja ekki láta senda
sjer menn sem drekka til að vinna
kjá sjer. Sem skipseigandi mundi
honum ekki koma til hugar að ráða
*jer skipstjóra, sem'drykki, og seinast
bætir hann við: „E>að er sannfæring
mín, að ef að við hefðum vinsölubann
I iimm ár þá mundi pað breyta svo
öllu útliti landsins, að við mundum
ckki þekkja rikið okkar aptnr. Og
þar sem jeg fullyrði petta, f>á mæli
jeg aðeins fram skoðanir þeirra
Brights, Palmerstons og annara stjórn-
vitringa f>eim lika“.
Charles Arohibald formaður fyrir
Gower n&munni f Cape Breton, N. S.,
hcfur í vinnu 300—400 menn. Hann
segir svo: „Drykkjuvaninn dregur
stórlega úr hæfileikum manna að
vinna fyrir sjer. Drykkjuskapur
þeirra gerir okkur einnig mikinn
skaða. Við höfum stöðug útgjöld
sdlan timann og missi menn okkar af
vinnu f>á er f>að töluvert tjón fyrir
okkur. Áður en farið var að fyigja
fram Scott lögunum var tjón J>etta
inikið bæði fyrir mennina og okkur,
Eq siðan lögin hafa i gildi gcngið
hefur |>etta stórum breytzt til batnað-
ar. Væri vinsölubanuið algcrt muuili
J>að hafa góð Ahrif á allan okkar iðnað
og verzlun *.
J. C. Ristecn, heilari og dyra og
gluggasmiður I Fredoricton, N. 43.,
*egir & pessa leið: Við verðum að
hafa menn J>á, sem ckki smakka vín.
Bað mndi eyðileggja atvinnu okkar
of að við hefðum drykkjumonn. Moð-
an víhsöluleyfislögin voru í gildi átt-
um við örðugra með, að n& í og halda
reglumönnum heldur en nú. Bezt er
að vÍDSölustaðimir sjeu engir til, f>á
er Ijettast að halda sjerfá vininu.
Alexander Gibson i Maryville,
N. B., hefur I söguuarmylnum sinum
og bómullar-verksmiðjum 1200 menn
að sumarlagi en 2,400 á vetrum, og
heldur hann sterklega fram algerðu
bindindi og f>ví að vínsala sje bönnuð
með lögum. Segir hann að ekkert
vín sje selt I Maryville og þakkar
hann f>ví, reglusemi dugnað og vel-
líðan fólksins. í þrjátfu ár hefur
hann verið að efla og koma upp pess-
um stórkostlegu iðnaðarslofnunum
stnum og pó að hann öll pessi &r hafi
haft eignir sínar í eldsvoða ábyrgð, p&
hefur hann aldrei purft að gera kröfu
til skaðabóta og þakkar hann pað pvf
að vinsala er engin i bænum. Lætur
hann þ& skoðun f ljósi, að frá hags-
munalegu sjónarmiði sje pað ágóði
fyrir landið að banna sölu áfcngra
drykkja.
Chas. E. McKeen, skógerðarmað-
ur og stigvjela i Quebec, sagði:
„Drykkfeldir verkamenn baka hús-
bændum sfnum töluvert tjón og ó-
þægindi. L>egar verkamaður einhver
er frá vinnu þá er það bæði okkar
tjón og hans. Við getum ekki látið
vinna eins inikið og kostnaðurinn er
pÓ hinn sami. Stundum töpum við
verki sem við ætluðum að gera, af pví
að við gátum ekki gert það nógu
fljótt, en pað stafar aptur af verka-
mönnum sem drekka. I>að er opt að
fáeinir menn sem drekka, hindra
marga aðra I vinnu þeirri. Fyrir
tveim vikum stóð svo &. I>á voru pað
fjórir menn scm stöðvuðu vinnuna i
öiium verksmiðjunum í prjá eða fjóra
daga. Skoðun hans var sú að vin-
sölubann mundi vera landinu til Stór-
mikils hagnaðar í iðnaðarlegu tilliti.
D. W. Karn, organa- og pianó-
smiður i Woodstook, Ontario hefur í
vinnu tvö hundruð menn. Sagði
hann að stundum hefði hann neyðst
til að reka beztu verkamennina sína
fyrir drykkjuskap. E>að eru ekki ein-
ungis mennirnir, sem tapa við
drykkjuskapinn, heldur líka hús-
bændur þeirra sem veita peim vinnu.
Hann hefur tapað hundruðum dollara
fyrir pað, að hann gat ekki látið
vinna vgrk pau, sem hann var beðinn
um. Meðan Scott-lögin voru í gildi
var ástandið stórum betra. En pó
mun pað batna enn að mun ef að vín-
sölubann verður almennt.
William J. Copp, járnstcypu-
smiður í Hamilton Ont. hefur i vinnu
eitt hundrað og fimmtíu menn, og
segir hann svo:
„Menn som drekka eru langt frá
þvi að geta eins unnið fyrir sjer og
sínum. Drykkjuskapur peirra gerir
okkur einnig mikinn skaða. Ef að
oinn mann vantar til vinnu þegar á
liggur, getur pað haft áhrif & marga
vinnandi menn aðra og hirdrað eða
stöðvað vinnu peirra. Yið höfum
orðið fyrir miklu tjóni er orsakast
hefur af fjarveru verkamanna fyrir
drykkjuskap. Hefur það gert okkur
hið mesta mein að drykkjustofur hafa
komið upp skammt frá verksmiðjum
okkar. I>að ginnti mennina til að
drekka. * Drykkjustofur lækka verð
allra eigna i nágrenni peirra; og al-
mennt vínsölubann mundi hafa hin
bestu áhrif á pjóðina I hagsmuna-
legu tilliti“.
Hart A. Massey í Toronto forseti
í Massey Harris fjelaginu, sem smíðar
akuryrkjuverkfæri, sagði á pessa leið:
„Fjelagift hefur í vinnu tólf hundruð
til fimmtán hundruð vcrkamenn. E>að
borgar peim árlega n&lægt 500,000
dollara í verkalaun. En árlega lætur
pað vinna upp á prjár til fimm mill-
fónir dollara. ITrá pvi fyrsta til hins
síðasta hefur fjelagið haft tjón mikið
af drykkjuskap verkamanna. Fjelag-
ið hefur haft pá menn I vinnu, sem
misstu fyllilega einn þriðja af vinou-
tímanum fyrir drykkjuskap. Opt er
pað, að drykkjuskapur eins manns
hindrar heilan hóp frá vinnu,—vinna
peirra verður að hætta meðan maður-
inn er á túrum. Varla hefur nokkurt
eitt eÍDasta dæmi verið til pess, að
kona eða börn verkamannanna hafi
lent i bágindum nema pað, hafi pá
verið drykkjuskap að kenna. Aðrar
atvinnugreinar mundu ekki líða neitt
við pað þó að vinsalan væri afnumin,
heldur einmitt hafa hag af pvi. Pá
mundu ýmsar atvinnugreinir verða
stofnaðar, sem nú liggja I dái fyrir
peningaskort, og við það mundi vinn-
an aukast. Alþýðu yrði mögulegt
að kaupa meira. Og vínsölubannið
mundi skilyrðislaust verða laudinu í
hag, pað eru hin bestu lög sem mögu-
legt er að gefa landi pessu“.
Mörg öonur vottorð væri hægt
að koma með,sem sýndu pað áu nokk-
urs efa að vinsalan er bölvun mesta,
bæði fyrir vinnuveitendur og verka-
menn, og vínsölubann mundi verða
hinn mesti velgerningur fyrir land og
lýð, fyrir iðnað og verkamenn alla.
Frjcttabrjef.
(BTá frjettaritara Lögb )
Spanish B’ork, Utah, 7. scpt. ‘J8.
Herra ritstj. Lögb.
Wilford Woodruff, forseti Mor-
móna-kirkjunnar hjer í Utah, er lát-
inn. líanu ljezt að heimili Isaacs
Trumbo i Sar. Francisco, að morgni
hins 2 p.m. kl. 6.30 f.m., og var nýrna-
veiki banamein hans. Kona hans og
nokkrir n&nustu vinir voru viðstaddir;
fólk petta hafði verið á skommtiferð í
Californiu siðan í júlí, og bár eigi á
Oðru en að forsetinn væri við polan-
lega góða heilsu, par til allt í einu að
hann fjekk nokkurskonar aðsvif kveld-
inu áður cn hann dó; fjell hann þá I
pUDgan svefn og dó að kalla roátti
í svefni, &n allra prauta, eptir fárra
klukkutima legu.
Wilford Woodruff, hinn fjórði
forseti „Jesú Kristí kirkja hinna »ið
ustu daga heilögu“ var fæddur í
Farmington (nú Ávon), Hartford Co ,
Connecticut, 1. marzmán. 1807. Fað
ir hans, sem var málari, hjet Aphek
Wi.odruff, en móðir hans Buelah
ThompsoD. l>au áttu þrjá syni og
var Wilford þeirra yngstur. Oll sú
ætt, sem Wilford var kominn af, varð
langlíf. Langa-lang-afi hans, Josiah
Woodruff, varð 100 ára gamall, og afi
hans, Eldad, náði næstum sama aldri.
Á yngri árum sínum vann Mr.
Woodruff í mölunarmylnu föður slns,
par til hann keypti land og fór að
búa í kringum ánð 1830. » rið 1833
tók hann trú Mormóna, og flutti með
Brigham Young og öðruin fleiri til
Utah 1847, og er mælt að hann hafi
fyrstur manna borið plóg í jörð par
sem Salt Lake City stendur nú, og
sáð par hálfri skeppu af jarðeplum.
Hann var kjörinn forseti Mor-
móna kirkjunnar í apríl 1889. Auk
kirkjuforseta-embættisins gengdi Mr.
Woodruff ýmsum fleiri embættum.
Hann var forseti Zions sparibankans í
Salt Lake City, Z C.M.I. verzlunarfjo-
lagsins par, og i 21 ár var hann ping-
maður á löggjafarpinginu í Utah,
auk ýmsra fleiri embætta, er hann
hafði á hendi og stundaði með heiðri
og sóma.
Mr. Woodruff átti að sögn 3 kon-
ur og með þeirn 32 börn, og lifa 21
af þeim, 94 barna-börn og nokkur
barna barna-börn. Hin núlifandi kona
hans, Emma Smith, er í kringum 0<*
ára að aldri, fædd 1. marz 1838—bæði
áttu sama afmælisdag. Lík forsetans
var flutt til Salt Lake City og verður
jarðað þar á morgun, 8. þ. m.
Að fara að lengja ritgerð pessa
með lofræðu um forsetann sál. sýnist
mjer alveg pýðingarlaust. Jeg vil
að eins geta pess í stuttu máli, að
hann var almennt álitinn mesti sóma-
og heiðursmaður, og er hans pvi að
verðugleikum sárt saknað af vinum
hans og vandamönnum og öllum, er
hann þekktu, bæði fjær og nær.
S4, sem stendur til að verða for-
seti kirkjunnar Dæst, lieitir Lorenzo
Snow, einn hinna 12 postula og for-
seti peirra. Hann verður vígður á
næsta kirkjupingi, sem sett verður
snemma í næsta mánuði.
Tíðarfarið er hið inndælasta; lít-
ið eitt farið að kolna.—Heilsufar í
bezta lagi.
Pólitískar sveiflnr og sviptingar
ganga nú daglega. Tilnefninga-ping
eru nú rjett í byrjun hjá báðum flokk-
unum; hið fyrsta, hjá demokrötum,
var haldið í dag til að tilDefna connty
erabættismenn, en úrslitin höfum
vjer ekki frjett þegar petta er rit.að.
Friðdómari eiun á F. K.
Island
VAII lllTTliH AÐ MALI AF FHJEITAHIT-
AKA HLAÐSINS PaTEIOK.
Hann reyndi of mikið á sig og varð
l>ar af leiðandi heilsulasinn—
fjekk höfuðgigt og gat margar
nætur ekkcrt sofið.
Eptir blaðinu Charlottetown Patriot.
Einn frjettaritari blaðsins, kall-
^ður „Mac“ var á ferð á austur parti
3
cyjariunar í erindum blaðsins, og
heyrði mikið talað um ágæti Dr.
Williams Pink Pills, sem virtist vera
rnesta uppáhalds meðalið í allri Can-
adi, Á meðal peirra sem mest hældi
pessu meðali var friðdómari einn á
•<yj inni að nafui Neil McPhee, og
hugsaði frjettaritarinn sjer að tinna
li-uiu og fá að heyra frá hans eigin
eyrum pað sem hann hefði að segja
um malið. Mr. McPhee var heimt
pegar frjettaritiriun kom og þar eð
hann er bæði greiodur og skemmti-
legur maður varð frjettaritarinn Hjótt
eins og beima hjá sjer líka. Mr. Mc-
Phee var spurður um hvað satt væ:i í
því, sem haft væri eptir houum við-
vik jandi pví að honum hefði batnað
mikið heilsan af Dr. Williams Pink
Pills, sagði hann pað sem hjer fer á
eptir: Fyrir hjerumbil fjórum árum
fór jag að verða iasinn sökum of erf-
iðrar vinnu & landinu. Af pví mikill
skógur er á bújörð minni hugsaði jeg
mjer að jeg gæti höggvið nokkuð af
honum fyrir borðvið auk annarar
vinnu minnar, en það reyndist mjer
ofvaxið og fór jeg pó að smá bila.
Jcg fjekk fyrstslæmt kvef, svo höfuð-
gigt og heilsa mín fór yfir höfuð öll •
að bila. E>essi lasleiki lagðist tölu-
vert pungt á mig, og jeg gat opt
ekkert sofið alla nóttina. Jeg reyndi
mörg meðöl, sem mikið var hælt en
batnaði ekkert að gagni af neinu
peirra. En þar eð svo mikið var l&t-
ið, i blöðunum, af Lr. Williams Pink
Pills afrjeð jeg að reyna pær 11 blýt-
ar. I>egar jeg var búinn úr nokkrum
öskjum fann jeg að þær ætluðu að
hafa hin tilætiuðu áhrif, og jeg fann
að mitt gamli fjör og h-*ilsa var að
smá koma aptur. Jeg njelt pví áfram
að brúka pdlurnar par til jeg var orð-
inn eins frlskur og jeg var áður og
orðinn töluvert feitari i þokkabót.
Jeg er nú vel heilbrigðnr og er eins
frískur og jeg hef nokkurn tíma ver-
ið. Jeg get þvi með gó*ri samvizkn
mælt með Dr. Williams Pink PilL við
alla, sem eru líkt ásigkomnir og jeg.
Jeg hef óbilandi traust á lækninga-
krapti peirra“.
Allskonar gigt, visnun, höfuð-
verkur taugaveiklan, og veikindi e.r
stafa af slæmu blóði, svö sem kyrtla-
veiki, heimakoma o. s. frv. hverf* ef
Dr. Williams Pink Pills eru rækilega
brúkaðar. I>ær færa heilbrigðisroð-
ann aptur í föl og veikluleg andlit.
Til sölu hjá öllum lyfsölum fyrir 50c.
askjan eða sex öskjur fyrir $2 50.
Einnig iná fá þær með pósti mcð pví
að skrifa til Dr. Williams Medicine
Co. Brockville, Oat. Látið ekki
koma ykkur til að taka neinar eptir-
stælingar.
ÍSLENZKUR LÆKNIR
Dp. M. Halldorsson,
Stranahan & Hamre lyfjabúö,
I'ark Jiiver, — — — N. Dak.
Er aö hitta á hvcrjum miövikudcgi I Orafloti
N. D., frá kl. 5—6 e. m.
TANNLÆKNIR,
M. C. CLARK,
er fluttur á hornið á
MAINST OC BANATYNE AVE
221
lau, „aö pjef íariÖ tneÖ mjer í hinn roikla sal og bið-
hans par“.
„En hvað verður af fjelögum miuum'í'“ spurði
Alleyne.
„Skipau lávarðsius snertir yður cingöngu“, svar-
»ði sveinniun.
Alleyne fylgdi sondisveininum ejitir yfir í aust-
úrenda garðsins, en paðan lágu tröppur upp að dyr-
Rnum að hinum mikla sal, sem Avon-áin vætir ytri
Vegginn 4. I>egar kastalinn var fyrst byggður, hafði
kastalaverðinum og fjölskyldu hans ekki verið ætlað-
»r annar bústaður en neðsti hluti hins dimma og ó-
ýndislega turns. En hinar menntaðri eða kveifar-
legri kynslóðir, som á optir fylgdu, gerðu sig ekki
fcntegðar með að hýrast I öðrum eins kjallara, og pvi
Hafði höllin og herbergi pau, sem voru í sambandi
við hana, verið byggt handa peim. Alleyne fýlgdi
l>inum unga leiðtoga sinum eptir upp hinar breiðu
Göppur pangað til peir komu að hinni miklu eikar
vængjahurð, að sveinninn stanzaði og vísaði Alleyne
’nu í aðal sal kastalans.
I>egar Alleyne kom inn í salinn, liorfði hann í
kringum sig; en par eð liann sá engan par inni, stóð
liann kyr með húfuna I hendinni og virti salinn allan
fyrir sjer forvitnislega, þvi hann var ólikur öllum
Herbergjum, sem bann hafði áður sjeð. L>eir dagar
Voru liðnir, pegar hallir aðalsmannanna liktust hlöð-
uto og voru einungis skálar, með h&lmi á gólfinu, þar
Sétu allir ibúar kastalana liöföust við og mötuðust
228
ínndrukkiÓ petta eitur frá pessum hræðilega mauui
Wioliffe, sem jeg hef heyrt svo mikið illt um“.
„Nei, jeg pekki hann ekki“, svaraði hún. „Jeg
hef lært þetta við að horfa út úr glugganum mínum
og athuga veslings munkana úr klaustrinu hjerna,hið
preytandi lif peirra og gagnslausa daglega starf.
Jeg hef spurt sjálfa mig hvort það bezta, sem hægt
or að gera við dyggðirnar, sje að loka pær innan
fjögra veggja, eins og þær væru einhver villidýr.
Ef hinirgóðu vilja loka sjálfa sig inni, en hinir vondu
ganga lausir i veröldinni, vei pá veröldinni!“
Alleyne horfði forviða á hana, þvl kinnar hennar
voru blóðrjóðar, augu hennar tindruðu og allt útlit
lionnar benti á málsnilld og sannfæringu. En á saina
augnablikinu breyttist svipur heunar aptur til gömlu
kátínunnar, sem ofurlítil glettni var i.
„Yiljið pjer gera það, sem jeg ætla að biðja
yður um?“ spurði hún.
„Hvað er pað, lafði mín?" spurði Alleyne.
„Ó, pjer óstimamjúki prestlingur!“ hrópaði hún.
„Sannur riddan mundi aldrei hafa spurt neinna
spurninga, heldur heitstrengt taf&rlaust að gera pað,
sem jeg bæði um. I>að er einungis að staðfesta pað,
sem jeg ætla að segja föður mínum“.
„Staðfesta hvað?“ spurði Alleyne.
„Að pað hafi verið fyrir sunnan Cbristcburch-
veginn, sem við hittumst, ef bann spyr að því“,
svaraði hún. „Annars verð jeg látin sitja inni hjá
Yiunukonunum í hcila viku við snælduua og prjóu-
217
eptir að veiða spauska skógar prestí en franska hcgra,
þótt sá orðrómur gangi, að Du Guesclin hafi gengið
i herpjónustu undir fánanum moð Ijónunura og Cast-
illu-turnunnm & með alla hina beztu spjótsmenn á
Frakklandi. En, fjelagi, mig grunar, að pað sje dá-
lítill ágreiningur milli okkar, sem við höfum enn
ekki útkljáð.
„Já, drottinn veit að pú hefur rjett að mæla!“
hrópaði Símon. „Jeg var búinn að steingleyma pví.
Einn foringinn og menn hans skildu okkur pegar við
hittumst siðast“.
ÞeRar pannig fór, heitstrengdum við það,
vinur, að jafna deilumál okkar pegar við hittumst
næst“, sagði Aylward. „Jcg sje að þú hefur sverð
pitt, og það er nógu roikil glæta af tunglinu fyrir
jafu gamla nátthrafna og við erum. Verðu pig,
mvn garcon! Jeg hef ekki heyrt sverðaglamur í
meir en mánuð“.
„Við skulum þá koma út úr skugganum“, sagði
Símon. „Heitstrenging er heitstrenging, og ma'ur
má ekki rjúfa hana fyrir smámuni“.
„Heit pau, sem maður gerir dýrlingum, má
maður með engu móti rjúfa“, hrópaði Alleyne; „cn
petta er heit sem djöflinum hefur verið gert, og þótt
jeg sje bara prestlÍDgur, p& tala jeg samt fyrir munn
hinrar sönnu kirkju pegar jeg segi, að pað væri
dauðleg syrd að berjast útaf svona misklið. Sk&rra
væri pað! Eiga tveir fullorðnir menn að ganga meft
vonzku I hjarta sfnu svo árum skiptir og rjúka saman
CÍKS og grimtr.ir huc.dar strax og peir sjást?“