Lögberg - 15.09.1898, Blaðsíða 5

LÖGBKRG, FIMMTUDAGINN 15. íáEPTEMBER 1898
O
byrjuðu,í stað f>ess að ejera allt mögu-
lögt til að fegra hlið deildariaoar, {>4
hefði hann að öllum líkindum komist
hjá reiði þjóðarinnar, sem nti er svo
kpreifanlega vöknuð.
Forseti vor ætti vissulefra að láta
fannsaka sjerhvað eina strlðið áhrær-
aD(li, sem heyrði beinlínis undir stjórn
Algers. Annað nægir fjjóðinni ekki,
enda er pað eini vegurinn til pess, að
þeir embættismenn fái rnaklega við-
urkenningu, sem stóðu í stöðn sinni
■neð trúmennsku og dugnaði. Stað-
festa, framsyni og göfugleiki McKin-
íeys, sem fram hefur komið I allri
'Stjórn hans á stríðstimunum, hefur
Rllað honutn traust og hina d/pstu
viröingu gjörvallrar pjóðarínnar.
Hingað til befur hann ckkert orð sagt
nm petta innskots-atriði I sögu ófrið-
»rins, og hlytur slíkt pó að hafa bak-
»ð honum hina mestu sorg og grcmju
eins og öllum öðrum, sent bera vellfð-
»n pjóðarinnar fyrir brjóstinu. Svl-
virðingin er, ná saint sem áður komiu
& pað stig, að hún vcrður ekki lengur
leidd hjá sjer, og pjóðin vonar, að
forsotinn láti hefja nákvæma og
s&mvizkusama rannsókn. — Seientific
+lmericun.
*
AbÐSÖJI BÖSELArABAÐFKBÐ.
Hjer í hinu mikla norðvestur-
landi eru bændur nær pví á hverri
»section“, sem ár eptir ár hafa velt
þvi fyrir sjer & ýmsa vegu, hvernig og
•neð hverskonar aðferð búskapurinn
Wgi sig bezt. Fjöldi bænda pess-
»ra gætu, ef peir vildu, gefið inn-
öytjendum og peim, sem oru I pann
veginn að byrja búskap; margar d/r-
*n»tar bcudingar. Vitaskuld er pað,
»5 sama búskaparaðferðin á ekki við
I öllum byggðarlögum, slíkt sjá menn
»Utaf betur og betur af reynslunni.
■larðvegurinn, veðr&ttan og ýmislegt
fleira er einatt mjög ólíkt I hinum
ymsu byggðarlögum, og verður pví
feynslan að sýna, hvað bezt á við á
hverjum stað. W. D. Perley, senat-
°r> sem byr stóru búi nálægt Wolsel-
®y I Assiniboia með sonum slnum,
r*tar um petta atriði I Moosomin blað-
'ð Spectator fyrir skömmu siðan, og
®*eð pvl ymislegt I ritgerðinni er vel
Þess vert, að pað sje tekið til ná-
^' æmrar íhugunar, sjerstaklega I viss-
u'n byggðarlögum, loyfum vjor oss
ftð birta hana bjer:
Hver búskaparaðferð sje heppi-
sgust I norðvcsturlandinu, er onn
kki fullsannað. öllum er rnjög á-
ðandi að vita, hver sje bezta aðferð-
1 til pess að ábatast sem mest á
úskapnum og halda jafnframt við
fjósemi landsins. Sumstaðar, og
'nungis sumstaðar, getur pað heppn-
st að láta hveitiræktina vcra aðalat-
'Öiö, on pó með pvl cina móti, að
lr®yrkjan sjc að öllu leyti hin vand-
ðasta og jörðin sje hvlld priðja hvert
r- Sje tiðin ekki sem allra hagstæð-
ust bregst pó uppskeran að meira
eða minna leyti. Jafnvel pó jarðveg-
urinn sje frjósamur viðasthvar I norð-
vesturlandinu og uppskera heppnist
um nokkur ár, sje landið vel undirbú-
ið.pá er enginn vafi á pví,að sje hveiti
sáð I pað ár eptir ár minnkar gróðrar-
cfnið og uppskeran fer smámsaman
minnkandi að sama skapi. £>að er
margsannað, að frjósamur jarðvegur
polir purka betur en Ijelegur jarðveg-
ur, og uppskeran af góðu landi er á-
batasamari, livernig sem viðrar. Pað
liggur pvi I augum uppi, hve mikla
pyðingu pað hlytur að liafa að halda
við frjóefnunum, eigi hveitiræktin að
borga sig. Óhugsandi er að halda
jarðveginum við með áburði peim,
sem tilfellst hjá bændum, og að kaupa
áburð yrði langtum of kostnaðarsamt.
Vjer getum auðvitað borið fjóshauga
vora á fáeinar ekrur og pannig haldið
peim við, en hvernig á svo að fara
með allan hinn ekrafjöldann? Fyrir
mjer vakir einuugis einn vegur. í
pessu sambandi ætla jeg að geta pess
að jcg hcf ætíð haldið pví fram, bæði
á pingi og annarsstaðar að bóndinn
pyrfti að ciga 320 ekra bújörð. Jeg
hef ætið mælt mcð ,,precmption“
rjetti, og pegar bændurnir, nágrann-
ar inínir, voru að sleppa poim rjetti
sinum reyndi jeg að syna peim fram
á, að ef menn ætluðu sjer að búa
góðu búi væri 320 ekrur nauðsynleg-
ar. Aldrei hef jeg verið sannfærðari
um, að possi kenning mín sje rjett,
hcldur en einmitt nú.
Þegar byggðin pjettist verður
nanðsynlegt fyrir bændur að girða
kringum lönd sín. Það er eitt fyrsta
skilyrðið fyrir góðum búskap, að
landið sje umgirt. Með pví ver mað-
ur akra slna og engi fyrir skepnum
nágrannanna; með pvl hefur rnaður
slnar cigin skepnur vlsar og parf ekki
að eyða tima til að leita peirra; með
pví geta skepnur manns fengið að
vera út I haga alla nóttina, I stað pess
að liggja I forugri rjett og purfa svo
að seðja hungur sitt pcgar kaldast er
á morgnana. Þeim, sem búa á 160
ekrum, vildi jeg ráðleggja að skipta
landi sínu I 6 jafna parta. Á flestum
löndum er meira og minna, sem ekki
verður plægt, en prátt fyrir pað mæli
jeg með svona lagaðri skiptingu.
Dálítinn blott ætlar maður auðvitað
fyrir byggingarnar og garð, og sje
svo hinu skipt I 6 jafna parta, verður
hvcr peirra um 25 ekrur.
Fyrst mundi jeg svo plægja 25
ekrur. £>ann blett er alhægt að
plægja vel og undirbúa vandlega að
öllu leyti; ekkert hálfverk má eiga
sjer Btað. Næsta ár mundi jeg sá
hveiti I 20 ekrur af blett pessum og
höfrum I 5 ekrur, og svo plægja aðrar
25 ckrur og undirbúa á sama hátt og
hinar fyrri. l>vl getur einn maður
hæglega afkastað auk pcss að sá i og
birða um fyrstu 25 ekrurnar. l>riðja
árið mundi jeg sá hveiti I 40 ekrur
og höfrum og pesskonar I 10 ekrur,
og svo plægja priðju 25 ekrurnar.
Einn maður mundi tæplega vera fær
um að annast alla uppskeruna hjálp-
arlaust. I>annig mundi jeg bæta við
25 ekrum árlega og sá korntegnndum
tvö ár samfleytt I sama blettinn, en
priðja árið mundi jeg sá I liann gras-
fræi. Fengi jeg pannig gott hey af
25 ekrum banda skepnum minum.
Fjórða og fimmta árið hefði jeg blett-
ídd fyrir bithaga, og hefði jeg pannig
50 ekrur árlega af bezta bithaga.
Sjötta áiið hefði jeg hann fyrir
bithaga fram eptir sumrinu, svo plægði
jeg hanu og byggi undir sáningu
næsta vor. Með pessari aðfcrð hefði
jcg 50 ekrur undir hveiti o. s. frv. á
hverju ári, nema fyrsta og annað bú-
skaparárið; 25 ekrur af slægjulandi,
50 ekrur af ágætum bitbaga allt s m-
arið og auk pess 25 ekrur af bithaga
framan af sumrinu, en plægingu
seinni parti sumars. Peir, sem eiga
meira en 160 ekrur, geta náttúrlega
haft sömu aðferðina, að eins verða pá
partarnir stærri. Með pessu fyrir-
komulagi fær maður einungis tvær
hveiti uppskerur og eina hey upp-
skeru af sama blettinum á hverjum 6
árum, á priðja ár yrði hann bithagi
og part af ári plæging. Að láta
skepnurnar ganga pannig um landið,
og svo grasrótiu, scm stöðugt roynd-
ast og fúnar, heldur við frjósemi jarö-
vegsins svo uppskeran verður alltaf
jafugóð. Einn maður getur komist
yfir mest af verkinu, og auk pess
stundað margar skepnur, sein mikill
hagur er að hafa, sje rjett á haldið.
Með svona lagaðri búskaparaðferð
helzt ekki landiö einungis við, heldur
batuar pað ár frá ári, og má búast við
góðii uppskeru I flestum árum. Fari
svo, að ofpurkur eða frost skemini
uppskeruua, pá hefur maður, auk
uppskerunnar, nautakjöt, smjör, svlna-
kjöt, alifugla og egg, sem gott verð
fæst árlega fyrir, sje pað rjettilega
meðböndlað, eins og allt á að vera,
sem bóndinn framleiðir. Sjc peirri
reglu fylgt að hafa nóg og gott hey
°g góða haga fyrir skepnur, auk
hveitiræktarinnar, pá kemur varla pað
ár, að einhver grcin búskaparins borgi
sig ekki vel, og er pað mun sffara-
sælla, beldur en að stunda hvcitirækt-
ina eingöngu og fá kannsko góða
upp'keru og gott vcrð eitt árið, en
sto uppskcrubrcst og lágt verð mörg
ár í röð.
l>að væri hiu mesta yíirsjón af
oss, bændunum 1 norðv?sturlandinu,
að láta landið ganga úr sjer. l>ótt
jarðveguriun sje góður frá náttúr-
unnar hendi, pá er mesta heimska að
vonast eptir, að vjer getum fengið
rikulega uppskeru ár eptir ár af sama
blcttinum, og frjóvgunarkrapturinn
minnki ekki sje stöðugt sáð i hann.
Aðferð sú hefur gert hveitilöndin i
vesturrfkjum Bandarikjanna ljeleg,
og hið sama vofir yfir vorum frjósömu
sljettum, ef vjer fylgjum peirri reglu
að hvila ekki hveitilöndin. Látuni
oss pvl viðtaka pannig lagaða bú
skaparaðferð, að hveitilönd vor verði
ekki ljelogri og ljelegri eptir pvf sem
árin líða, heldur pvert á móii betri og
betri. Keynslan mun sauna, að sú
aðferðin verður happadrygst ogábata-
sömust, bæði fyrir einstaklinginn cg
l&ndið I heild sinni. Bendingar I
pessa át , frá reyndum og hagsynum
bændum geta ha t mikla pyðingu.
— Fartners Adoœale.
HáskólHBjóðui'inii.
Vjer höfum fengið fyrirspurn
uin háskólasjóðinn, hverjir stjórnend-
ur hans sjeu, hvað samskotunum til
lians líði, hvar sjóðutinn sje ávaxtað-
ur, hvar skipulagsskrá hans sje að
finffa o. s. frv.
Og pað er öll von á að almcnn-
ingur vilji gjarna fræðast um pctta,
par sem sjóðurinn var stofuaður af
Kamskotafje.
En paö hefur gcngið svo tneð
sjóðstofnun pessa, sein Ueira hjer á
landi, að fyrst er allt frægast.
Sjóðurinn var, sem kunnugt er,
settur á laggirnar alpingissumarið
18ÍI3 meö töluverðu „braki og bramli“,
fje skotið saman af yrnsutn alpingis-
mönnum o. 11., áskoranir sendar út um
landið o. s. frv.
í lok aukapÍDgsins 1894 mun og
eitthvað hafa verið minnst á sjóð-
stofnun pessa, pó að ritstjóra blaðs
pessa fje eigi full-ljóst, með pvi að
hann var pá fjarveraodi frá pingi.
En áreiðanlegt er, að eptir pann
tima hefur eiiginu fundur, sjóði pess-
um viðvíkjandi, verið haldinn á pingi,
engin stjórn verið kosin, engir reikn-
ingar verið birtir, engin skipulags-
skrá verið samin.
Hvort hr. Benedikt Sveinssou,
scm talinn mun hafa verið hclzii for-
göngumaðurinn, tclur sig enn vera
8tjórnanda sjóðsins, vitum vjer cigi;
en honum ætlum vjer pó, að nrest
mundi stacda, að gefa almenningi
skyr svör upp á spurningar pær, sem
að framan er á vikið.
En eitt er vist, að slfk frammi-
staða, sem sýnd hefur verið í pessu
máli, er vissasti vegurinn, til að
svæfa allan áhuga á pvi, end* hefur
pað og pegar tekist tvo snilldarlega,
að fæstir minnast nú orðið á sjóð
penna, hvað pá heldur að nokkur láti
nokkuð til sjóðsins af hendi rakna.
I>á er frammistaða Vestur-íslend-
inga, að pvi er skólasjóð peirra snert-
ir, dálítið önnur, par sem peir hafa nó
um mörg ár lagt sjóði peim töluverð
samskot, og koroið pví iuáli á all_
góðan rekspöl.
Eo par hefur lika forgangan vcr-
ið allt önnur, og pað gerir muninn.—
ItJÓ&u. ungi.
THE WAWANESA
Mulual Insurance Co.
Aðal skiifstofa: IVawadkma, Max.
F.jclagid cr nlgcrd sainrÍKÍiiln; rign
]»cirra cr í j»ad cauita.
I»að teknr i eldsábyrgð a'lskonar bygging-
ar, gripi verkfæri o. s. frv., tillieyranili
landbúuaði, fyrir eins lága borg-
un, og tramast er uunt.
Fjelagsstjórnin samdi ábyrgðarskjalið
með raestu nákvæmui og hefur lukkast.
að gera i-að hið saungjarnasta laudbiinai'-
ar-abyrgðarskjal, sem til er í fyikinu.
S. CHRISTOPHERSON,
heima stjórnarnefndarn aður.
GRl'NI), MAN.
pENIN^GAR #
...TIL LEIGU...
segn veðiiyrktum löndum. l{ym-i
lcgir skilmálar.— Einnig nokkur
YRKT OG ÓYRKT
L.ÖND TIL SÖLU
mcð lágu verði og góðum borgunar
.... skilmálum....
The London & Canadain
LOflH PND flGENCY CO., Lld.
195 Lomuakd St., WlNNIPKU.
8. Chrlstopherson,
Umboðsmaður,
Gkund & Baldub.
DR- DALGLEISH,
TANNLŒKNIR
kunngerir hjer með, að liauu hefursett
niður verð á tilbúnum tónnum (set of
teeth) sem fylgir:
Bezta “sett“ af tilbúnum tönuum nú að
eins |10.00. Allt annað verk sett niður
að sama hlutfalli. En allt með j>ví veröi
veröur að borgast út I hönd.
Hanu er sá eini hjer I btrnuro Winnipeg
sem dregur út tenuur kvalalaust.
Kooms 5—7,
Cor. Main & Lombard Slrcct*.
I. M. Gleghoro, M, D.,
LÆKNIR, og YFIRSETUMADUR, Et«
'Icfur keypt lyfjabúðina á Brldurog hcfur
|>ví sjálfur umsjón á öllum meðölum, sem hann
setur frá sjer.
EEIZABETH 8T.
BALDUR, - - MAN.
P. 8. Islenzkur túlkur við hendina hve
nær sem hörf gerist.
OLE SIMONSON,
mælir með slnu n/ja
Scandinavian Hotel
718 Main Strkkt,
Fæði $1.00 á dsg.
223
tainpum, er stóðu á íiillum I hornuuuin, svó pað var
^jkrtur og viökunnanlegur svipur yfir öllum salnuni.
®f*i hluti veggjanna var einlægur vefur af skjald-
b'crkjum, sem náði upp að hinu útskorna, skraut-
taga rjáfri; cn sinn hvcrju megin við arninn stóðu
^veir háir stólar, som tjaldað var yfir, og var annar
fyrir húsbóndann, en hinn fyrir göfugasta gest hans.
Á neðanverðum veggjunum, hringinn I kring, voru
*^rautleg veggjatjöld og voru afreksvcrk Sir Bovisar
ftf Hampton sjfnd á peim með björtum litum, en bak-
tjöld pessi voru geymdir bekkir peir og lausa-
|>orð, sem notað var 1 stórveizlum og gildum. Gólf-
var gcrt úr fægðum tígulsteinum, og á pvl miðju
tftr allstór gólfábreiða frá Flæmingjalandi, með
*vÖrtum og rauðuin litum; I salnuin voru margir
^gúbekkir, sessur, stólar, sem lcggja mátti samau,
°8 "tn hann allan voru útskornir trjebekkir cða sæti
háum bökum. í öðrum enda salsins var langt,
^kkleitt skápborð, og var á pvl fjöldi af gullbikur-
llt,a) silfurdiskum og öðrum pvílíkum vcrðmiklum
^brðbúiiaði. Alleyne horfði forvitnislega á allt potta,
e" það, sem dró atliygli hans rnest að sjer, var lltið
^&beinsborð, sem stóð rjctt við hlið lians, fast við
^kborð moð Bk&kmönnuin á, og á pvl lá opin bók,
^rifuð með æfingarlegri rithönd, og prydd með
^rautdráttum og rósaverki á spássíunum. Alleyne
^‘""tist pess árangurslaust, hvar hann var staddur
"ppeldisreglna pcirra og kurtcisis, sem Iiefðu átt
lialda houum I skofjum. Eu hinir marglitu upp-
226
„Já, I sannleika er Twynham-kastali beimkynni
mitt, og Sir Nigel Loring er faðir minn. Jeg hefði
átt að segja yður pað 1 dag, en pjcr sögðuð að pjer
ætluðuð að koma hingað, svo mjer datt I hug að
dylja yður pess, til pess pað kæmi yður á óvart. Eu
hamingjan góða! hvað pað var gaman að sjá til
yðar“, hjelt hún áfram og fór Hptur að hlæja og lijelt
annari hendinni á slðuna, cn kátinan skein út úr hin-
um hálfluktu augura hennar. „l>jer horfðuð á bók-
ina mína, og ýmist komuð nær bcnni eða dróguð
yður til baka eins og músÍD, sem pefar af ostinum,
cn óttast gildruna.“
„Jeg skammast mín fyrir, að jeg skyldi sncrta á
hcnni“, sagði Alloyne.
„Nei, mjer hitnaði um hjartarætuinar við að sjá
pað“, sagði hún. „Það gladdi mig svo mikið, að jeg
liló af cintómri gleði. ,Uinn málsnjalli prjedikari
minn getur pá sjálfur leiöst I freistni*, hugsaði jeg
með mjer. ,Hann er ekki gerður úr öðrum leir en
við hin‘.“
„Guð hj&lpi mjor! jeg er sá veikasti af hiuum
veiku“, stundi Alleyno. „Jeg bið guð að gcfa nijcr
meiri styrk.“
„Til hvers?“ spurði húu I höstum róm. „Efpjer
ætlið, eins og mjer skilst, að loka yður inui I klefa
yðar, innan hinna fjögra veggja klaustursirs, hvaða
gagn væri pá að pví að bæn yðar yrði heyrð? ‘
„Gagnið yrði niln eigin sálulijálp“, svaraði
Alleyne.
219
sjer til að stía prim fjelögum suudur, „hver örsökin
cr til miskliðar ykkar, svo við getum sjeð hvort
ckki cr bægt að jafna liann pannig, að báðir geti
veriö vcl sænidir af“.
Bogaskyttan leit Diður á tær slnar og sfðan upp
I tuDglið. ,.1'arltlcu/“ hrópabi hann, „já, hvað var
nú orsökin til miskliðarins? Jæja nú, rnon pctit,
pctta skcöi fyrir mörgum árum síðan yfir I Limousin,
og hvernig ælti jeg að muna hvcr orsökin var?
Hann Slmon parna hlýtur að muna pað“.
„Nei, pví fer svo fjarri að jeg muni pað“, sag’i
S'mon. „Jeg hef haft allt annað að hugsa um slðar.
I>að hefur lfklega verið eitthvert rifrildi útaf teninga-
spili cða víni, eða var pað útaf kvennmanni, f.æDdi?'4
„l’asgucs IHeu! I>ú liefur 'nitt pað“, hrópafi
Ayl ward. „Miskliðurinn rcis útaf kvennuianni; og
við verðum að bcrjast, pvl jeg bef sömu skoðun nú
8c m fyr“.
„Ej hvað getur pú sagt mjer um kvennmam -
íud?“ sagði Sfmon. „Svei mjer ef jeg man ept:r
nokkrum blur í sambnr.di við drósina“.
„t>að var hún La Blanche liose, pjónustustúika
á ,Trois Corb >anx‘ veitingahúsi f Limogcs. Blessuð
veri bún æfinlega. Jeg elskaði bana, inon garcon.
„Margir fleiri elskuðu hana“ sagði Sfmon. „Nú
man jeg eptir benni. Sama daginn og viB börðumst
útnf heiiiii, stelpunni, strauk bún burt með Evan
Prico, leggjalöngum vallenzkum skoimanni. Nft
þafa pau sjálf vcitingabfts ernhvcrsstaðar á bökkuui