Lögberg - 22.09.1898, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 22. SEPTEMBER 1898.
?
Ræða,
er sjera Ól. Ólafsson í Lumii hjelt á
I>jóðhátíð Borgfirðinga fyrir minui
Vestur-íslendinga, 7. ág. 1898.
„Jeg hef verið beðinn að taia
hjer nokkur orð fyrir minni Vestur-ís-
lendinga. Vjer v7itum allir hvaða
menn f>að eru, að það er ofurlítið
brot, svolítill kvistur eða grein af
þjóðtrje íslendinga, sem hefur flutzt
vestur yfir hafið til að berjast fyrir
tilverunni, og til fjess að dafna og
þroskast undir amerískum lífsskil-
yrðum, flutzt fjangað til að byggja
þar land, flutzt þangað eins og svo-
Jítil uppbót fyrir allar fallegu spít-
urnar, sem öidur og straumar At-
lanzhafsins hafa borið þaðan áður
fyrri upp að ströndum íslands, og
sem hafa hjálpað til að byggja hjer
upp, byggja skjólið yfir margt höf-
uð.—Jeg pykist viss um, að af mann-
grúa pessum, sem bjer er saman kom-
infi í dag, eru pað tiltölulega fáir,
sem ekki eiga kunnÍDgja, vini eða
vandamenn á meðal Vestur íslend-
inga, og geng pví út frá pví sem
sjálfsögðu, að flestir telji pað vel við
eigandi að minnast pessara brsðra
vorra I dag, sameiginlega og með
hlýjum huga. Með hljfjum huga! Já
hverjum skyldi detta í hug að minn-
ast peirra öðruvísi! Eru peir ekki,
pessir Vestur íslendingar, bein af
vorum beinum og hold af voru holdi,
eru peir ekki bræður vorir og systur,
tengdir oss hinu d/rmæta bandi, sam-
ciginlegri tungu, menn, sem af prá
hjarlans, ættjarðarprá og ættjarðarást
dvelja mörgum stundum í anda hjer
heima, við firði vora og fossa, í döl-
um vorum, hlíðum og fjíllasölum,
menn sem fylgja með árvökru auga
öllu pví, sem hjer gerist, taka pátt I
sorg vorri og gleði, gleðjast og gráta
með oss. Nei, oss getur aldrei annað
til hugar komið en að minnast peirra
landa vorra með hlýjum huga, sem
br æðra og systra.—I>að er ekki hug-
arpel vort til Vestur-lslendinga, sem
skiptir oss í flokka hjer í dag; pað er
hið sama í oss öllum, inni’.egt bræðra-
pel, en jeg get ekki minnst hjer svo
Vestur-íslendinga, að jeg ekki jafn-
framt minnist pess, hvaða pyðingu
p etta bræðralag peirra hefur haft fyr-
ir land vort og pjóð vora. I>að er
fyrst er vjer komum að pessari spurn-
ingu, sem skoðanir manna hjer ef til
viil skiptast. Oss getur sýnst sitt
hverjum, einnig um fyrirtæki og ráð-
lag vina vorra, eða peirra, sem vjer
berum hlýjan hug til.—Það má vera
að einhverjir sjeu lijer í dag, sem
telja pessar vesturfarir líkastar för
undir græna torfu, sem líta svo á að
Vestur-íslendingar sjeu svo gott sem
týndir Islandi, og vildu kannske helzt
að haldin væri hjer yfir peim líkræða;
jú, í dag viljum vjer reyna að gera
öllum til geðs, fullniigja öllum að
svo miklu leyti sem hægt er, og jeg
vil gera pessum mönnum svolitla úr-
lausn. I>eir menn, er til Vesturheims
fara og aldrei stíga hjer framar fæti á
land eru að vissu leyti og í fljótu
bragði skoðað eins og tapaðir íslandi;
peir róa hjer ekki nje slá, sljetta ekki
túnin okkar nje hjálpa oss til að bera
byrðar pær, er á pjóðinni hvíla og
pegar vjer svo lítum á pað, hve mikils
virOi lffstarf hvers einstaks verka-
manns bjá oss er, pá verður oss ljóst,
að pað er ekki smáræðis upphæðir,
sem land vort hefur tapað við Vestur-
heims ferðirnar og pegar vjer svo
loksins lítum í kringum oss og sjáum
svo margt ógert og í rústum, pá er
pað ofurskiljanlegt að mörgum verði
að orði: „Vjer máttum ekki missa
petta fólk“. En nú er jeg búinn
með svörtu hliðina, og ætla að snúa
mjer að hinni björtu.—I>egar á allt er
litið í pessu máli, er enginn vafi á pvl,
að pessi flutningur landa vorra vest-
ur verður að teljast einn af stórmerki-
legustu viðburðunum í sögu pjóðar
vorrar á seinni öldum. Land vort
hefur mikið misst við vesturfarirnar,
en pað er engian efi heldur á pvf, að
pað hefur mikið grætt jafnframt.
I>jóðirnar lifa ekki fremur en ein-
staklingurinn á einu saman brauði,
pær purfa líka, ef pær eiga að geta
proskasf. og tekið framförum, andlega
strauma, annarhvort úr skauti sjálfr a
sín eða utan að. Vjer íslendingar
hjer heima sitjum hjer eins og úti I
garðshorni veraldar, fáir, fátækir, smá-
ir; oss dylst ekki, að framtíð pjóðar
vorrar og velllðan er bundin við d4ð
vor sjálfra, dugnað og drengskap, en
oss dylst heldur ekki, að sterkur
kraptur til pess að verka I pessa sömu
átt eru hollir andlegir straumar frá
menntalöndum heimsins. Vjer höf-
um hingað til að mestu fengið pessa
strauma úr suðri; en maður pyrfti að
vera meira en lítið áttavilltur til pess
að finna ekki að nú er hann kominn á
vestan líka og jeg held að pað sje
ekki óskynsamlegt að búast við pvl
eða vænta pess, að eins og golfstraum-
urinn, sem kemur úr peirri sömu átt,
hefur um alla tíð verið llfæð náttúru
pessa lands, eins munu hinir andlegu
straumar paðan vekja hjer andlegan
gróður, er með tlð og tíma mun bera
margfalda ávexti.—t>að er ekki eig-
inlega ætlun mln, að fara hjer að telja
upp, hvað oss hefur pegar komið frá
Vestur-íslendÍDgum, til að lypta pjóð
vorri og bæta hag gamla ísland—en
samt varð jeg að nefna nokkuð, og
pað eru pá fyrst pessir pjóðminning-
ar- eða samkomudagar—allir vita, að
ekki eru pessir dagar hjá oss annað
en glampi af eldi meðal Vestur-ís-
lendinga, eldi ástar og ræktar við
pjóðerni og tuDgu, og pó að sllkii
dagar gefi ekki af sjer peninga, verði
meira að segja alls ekki haldnir nema
með nokkrum tilkostnaði, pá dylst
oss pó ekki, að einmitt peir muni
verða eitt hið kröptugasta meðal til
að vekja pjóðræknisanda, vekja ást
til lands vors og pjóðar og löngun til
að helga ættjörðinni líf vort og krapta
Þegar íslendiugar fyrir nokkrum ár-
um fóru I stórhópum til Vesturheims,
reiknuðu víst flestir, er um petta út
fall hugsuðu og afleiðingar pess fyrir
land og pjóð með tómum frádrætti
töldu pað alveg víst, að af pessu
ferðalagi stæði íslandi hinn mesti
voði, allt kæmist hjer á rugl og ring
ulreið, og til að byrja með, væru peir
alveg týndir og tapaðir íslandi um
alla tíð pessir vesturfarar, en reynslan
hefur reiknað petta allt öðruvísi; sam-
kvæmt henni verður petta ferðalag til
pess að efla margfalda pjóðrækni og
ættjarðarást. Vestur-íslendingar hafa
ekki týDt íslandi—peir hafa ef til vill
fyrst er peir komu vestur, fundið pað
eins og pað er, fundið pá fyrst,hversu
sterkt aðdráttarafl pað á til, pótt pað
sje bert og hrjóstrugt og kalt; og peir
hafa gert enn pá meira: peir hafa lát-
ið oss, sem hjer erum eptir, finna ís
land, peir hafa kveikt hjá oss hinn
sama ástarneista til lands og pjóðar,
sem brennur I peirra eigin Orjóstum,
peir hafa vakið ættjarðarást vora og
pjóðrækni til nýs llfs. Það er skylda
vor að kannast við petta; pe3si dagur
er sjálfkjörinn til að lýsa pví yfir, og
vjer gerum pað með fögnuði, eins og
jeg að hinu leytinu pykist viss um,
að Vestur-íslendingum er ekkert
jafnkært—nema ef vera skyldi pað að
hverfa hingað eða á aðrar kærar stöðv-
ar til pess, pótt ekki væri nema fáar
stundir, að líta enn pá einu sinni með
augum llkamans pá sýn, er nú sjáum
vjer. líta fjöll og hlíðar og fossa, firði
og dali og grænar grundir vorrar ást-
kæru fósturjarðar eins og hún blasir
við oss núna I sumarskartinu sínu.
Það eru pessar samkomur eða
pjóðminningardagar, sá eldur ætt-
jarðarástar og pjóðrækni, sem peir
eru sprottnir af, og sem peir jafn-
framt eiga að glæða og nalda sflifandi,
pað er petta, sem fyrst verður fyrir
oss sem uppbót fyrir fólk pað, er vjer
höfum misst vestur yfir hafið; en pað
er enn eitt, sem er fast I huga mjer
og jeg verðað nefna; jeg vona að pað
fari ekki um yður hrollur; pó jeg
nefni pað—pað er Is. Jeg meina
ekki að vjer höfum beinlfnis fengið
fsinn sjálfan að vestan; en við höfum
fengið paðan menn, sem hafa kennt
oss að c/era otsts peninga úr isnutn,
breyta að minnsta kosti að svo litlum
hluta pessari verstu landplágu I gull
og silfur, og par sem petta getur haft
stórmikla pýðingu fyrir báða aðal-at-
vinnuvegi lands vors, er sjálfsagt ekk-
ert á móti pví, að minnast á petta
hjer. Eidur og ís—pað eru hin tvö
sterku öfl, sem Vestur íslendingar
hafa sent inn I pjóðlíf vort, öfl, sem
líkleg eru til að hafa stórmikla pýð-
ingu fyrir íslenzkt pjóðerni og ís
lenzka afkotnu. Hálfvelgju höfum
vjer eDga fengið enn pá úr pessari
átt.—En jeg skal láta hjer staðar
numið.—Hlýjar pakkir, ástúðlegar
vinakveðjur sendum vjer hjeðan I
dag vestur yfir hafið til allra íslend
inga par, sem bera fyrir brjósti land
og pjóð vora, málefni hennar og hag.
Vjer búumst enn við miklu úr peirri
átt, mörgum hollum straumum til að
hreinsa og til pess að lypta pjóð vorri;
en oss dylst ekki, að skilyrði fyrir
framhaldi I pessa átt er pað, að ís-
lendingar vestra haldi pjóðerqi sfnu
og tungu, og að pessu eiga allir Is
lendingar hjer heiraa að styðja I orði
og verki. Og svo vil jeg fá að heyra
pað almennt, hátt og skært, að fólk
pað sem bjer er samankomið, viður-
kenni, að vjer höfum pegar fengið
frá löodum I Vesturheimi holla og
pýðingarmikla strauma og verulegar
framfarir, fá að heyra, að fólk hjer
fagnar yfir pvf, er hróðugt yfir pvf,að
peir menn, pótt fáir sjeu, sem beztir
borgarar eru taldir vestra, eru af voru
bergi brotnir, fá að heyra, að sterkt
bræðraband sameinar Vestur- og
Austur-íslendinga, fá að heyra petta
allt, er pjer nú hrópið prefalt húrra
fyrir minni Vestur-íslendinga.
Lifi Vestur íslendingar!
—Nýja Öldin.
DR. CHASE’S
Catarrh Cure
Cures Calarrh, Hay Fever, Rose Fever and
all Head Colds. Give one blow with the
Blower and the Powder is diffused, making
a Sure and Permanent Cure.
*R!OE WITH BLOWER SO OMNTS
THE WAWANESA
Mutual Iusurance Co.
Aðal skrifstofa: Wawanesa, Max.
Fjclagid cr algcrd samciginlcgcign
pcirra er f pa<l ganga.
Það tekur í eldsábyrgð allskonar bygging-
ar, gripi verkfæri o. s. frv., tillieyrandi
landbtínaði, fyrir eins lága borg-
un, og framast er unnt.
Fjelagsstjórnin samdi áhyrgðarskjalið
með raestu nákvæmni og liefur lukkast.
að gera hað hið sanngjarnasta landbtínað-
ar-ábyrgðarskjal, sem til er í fyikinu.
S. CHRISTOPHERSON,
heima stjórnarnefndarmaður.
GliUND, MAN.
DENINGAR #
I w ■wr w
...TIL LEIGU...
3egn veðiíyrktum löndum. Rým-i
legir skilmálar. — Einnig nokkur
YRKT OG ÓYRKT
LQND TIL SÖLU
með lágu verði og góðum borgunar
... . skilrnálum.. ..
THb London & canadain
LDHN HHD PGENCY CD., Ltd.
195 Lombaed St., Winnipeg.
S. Christopherson,
Umboðsmaður,
Gbund & Baldub.
OLE SIMONSON,
mælirmeð sínu nýja
Scandinavian Hotel
718 Main Stbkkt.
Fæði $1.00 & dag.
ISLENZKUR LÆKNIR
Dp. M. Halldorsson,
Stranahan & Hamre lyfjabúð,
Park Rive.r. — — — N. Da.Je.
Er aS hitta á hverjum miðvikudegi í Grafton
N. D.,frá kl. 5—6e. m.
R- DALGLEISH,
TANNLŒKNIR
kunngerir hjer með, að hann hefur sett
niður verð á tilbtínum tónnum (set of
teeth) sem fylgir:
Bezta “sett“ af tilbtínum tönuum ntí að
eins $10.00. Allt annað verk sett niður
að sama hlutfalli. En allt með því verði
verður að borgast tít í hönd.
Hann er sá eini hjer í bænum Winnipeg
sem dregur út tennur kvalalaust.
Rooms 5—7,
Cor. liluin & Lombard Strccts.
I. M. Cleghorn, M. D.,
LÆKNIR, og YFIRSETUMAÐUR, Et<
Hefur keypt lyfjabúðina á Baldur og hefur
þvl sjálfur umsjon a öllum meðölum, sem hann
ætur frá sjer.
EEIZABETH 8T.
BALDUR, - - WIAN.
P. 8. Islenzkur ttílbur við hendina hve
nær sem þörf gerist.
kermli"
BÓKHALD,
IIRAÐRITUN,
STILRITUN,
TF.I.EGRAPHY,
LOG, ENSKAR NÁMSGREINAR,
OG „ACTUAL BUSINESS‘%
FRi\ BYRJUN TIL ENDA.
STOFfiADUR FYRIR 33 ARUM SID/\N
og er elzti og bczii skólinn í öllu Norðvest-
urlandinu.
YFIR 5000 STUDENTAR
HfVFA UTSKRIFAST AF H0NUIV|.
og eru þar á meðal margir mest leiSandi
verzlunarmenn.
pessi skóli er opinn allt árið um kring, og
geta menn því byrjað hvenær sem er. hvort
heldur þeir vilja á dagskólann eða kveldskólann
l^enslan er fullkorqiq.
Nafnfr.vgir kennarar standa fyrir hverri
námsgreina-deild. pað er bezti og ó-
dýrasti skólinn, og útvegar nemendum
slnum betri stöðu en aðrar þvílíkar
stofnanir.
Komið eða skritið eptir nákvæmari upplýs
ingum.
MA.GUIRE BROS.,
EIGF.NDUR.
93 E. Sixtb Street, St. Paul, Minn.
LiliJ og lœrij.
Gangið á St. Paul ,Business‘-skólann. f
tjyggif ykkur tiltrú allra ,bnsiness‘-manna.
lit hans hefur alltaf aukist þar til hann er nú
itinn bezti og ódýrasti skólinn í öllu Norðve
urlandinu. Bókhald er kennt á þann hátt,
legar menn koma af akólanum eru þeir fœ
um að taka að sjer hjerum bil hvaða skrifsto
verk sem er. Reikningur, grammatík, að sta
skript og að stýla brjef er kennt samkvæ
fullkomnustu reglum Vjer erum útlærðir 1<
menn og höfum stóran klassa í þeirri námsgre
°g getur lærdómur sá, sem vjer gefum i þei
namsgrein komið í veg fyrir mörg málaferli.
MAGUIRE BROS.
93 E. Sixth Street, St. Paul, Mi
Norllrn Pacifle I TIME CASD. ly.
MAIN LINE.
Arr. II ooa 7 55^ 6 ooa 5 ooa I 25» I 25i 12 OOI 11.09! SS.í 7.30; 4.05; 7.30a 8.30 8.00a 10.30a — Winnipeg.... .... Morris .... ... Emerson ... ... Pembina.... . .Grand Forks. . Winnipeg Junct’n .... Duluth .... . .Minneapolis .. ....St Paul.... ... .Chicago.... Lv. i OOp 2.28p 3.20p 3.35 p 7-05p 10.45p 8.00a 6.40 a 7.15a 9.35a Lv • 9 3°P 12oi 2 4 5 9. 30 5. 55 4. 00
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Less « Arr. ll.OOa 8,30p 5.15p 12.10 a 9.28a 7.00 a petta mæta m nr. 104 a og fóstu PP Arr. 4.00f 2 20 f 12.53f 10.56; 9.55 9.00s byrjaói enn lest austur <1. Frá ...Wmnipeg. . ) .... Miami • •. • Baldur .... . .. Wawanesa... Lv.Brandon.,Ar 7. des. Engin vidsta inni nr. 103 á vestui leid. F ara ft-á Wpe{ Brandon: pridj ,fimn Les Lv. 10.30a 12.15p 1.50p 3.55p 5.00p 6.00p da í Moi -leid og r: mánu< t. og lau nldur Lv. 9-30] 7.00p 10.17p 3,22p 6,02p 8.30p rie. Þa iestiun i., midv. g.
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Lv 4 45 p ra 7.30 p m ... Winnipeg. .. [Portage la Prairie Arr. 12.36 p m 9.30 a ro
CHAS. S. FEE,
G. P. &T. A.,St. Paul.
H. SWINFORD,
Gen.Agent, Winni,
Arinbjorn S. Bardal
Selur líkkistur og anu*»t um út
arir. Allur útbúnaftm A bezti.
Opið dag og nótt.
497WILLIAM AYE, Te,e*“q
MANITOBA.
fjekk Ftkstu Vkrðlaun (gullmeda-
líu) fyrir hveiti á malarasýningunni,
aem haldin var I Lundúnaborg 1892
og var hveiti úr öllum heiminum sýnt
par. En Manitoba e ckki að eins
hið bezta hveitiland f hot«*i, heldur er
par einnig pað bezta kvikfjárræktar-
land, sem auðið er að fá.
Manitoba er hið hentugasta
svæði fyrir útflytjendur að setjast að
f, pvf bæði er par enn mikið af ótekn
um löndum, sem fást gefins, og upp-
vaxandi blómlegir bæir, bar sem gott
fyrir karla og konur að fá atvinnu.
í Manitoba eru hin miklu og
fiskisælu veiðivötn, sem aldrei bregð
ast.
í Manitoba eru járnbrautirmikl
ar og markaðir góðir.
í Manitoba eru ágætir frískólar
hvervetna fyrir æskulýðinn.
í bæjunum Winnipeg, Brandcn
og Selkirk og fleiri bæjum munu
vera saintals um 4000 íslendingar.
— í nýlendunum: Argyle, Pipestone,
Nýja-íslandi, Alptavatns, Shoal Lake
Narrows oy vesturströnd Manitoba
vatns, munu vera samtals um 400 ’
íslendinj/ar / öðrum stöðuu. I Fylk
inu er ætlsð aft sjeu 600 Isienöingar.
í Manitoba. eiga pví heima um 860U
íslendingar, sem eigi munu iftrast
pess aft vera pangað komn . í Maní
toba er rúm fyrii ixtryum sinn im
annaft eins Auk pess eru f Norft-
vestur Tetritonuuum og Bntish Oo
lumhia «ft ninnst* um J40O Íí
endin^a
fsJeuzKur umboösm. ætíð reiðu
búinn að leiðbeina fsl. innflytjendum
Skrifið eptir nýjustu upplýsing
m, bókum, kortum, (allt ókejpist
Hon. THOS. GREENWAY.
Minister #f Agricult.ure át, Immtt?ratio<i
WlNNIPKG, MANfTOB/ .
Northern
PACIEIC
RAILWAY
GETA SELT TICKET
Til vesturs
Til Kooteney p'ássins,Victoría;Van-
couver, Seattle, Tacoma, Portland, eg
samteDgist trans-Pacitic línura til
Japan og Kína, og strandferða og
skemmtiskipum til Alaska. Einnig
iljótasta og bezta ferð til San Francisco
og annara Californiu staða. Pullraan
ferða Tourist cars alla leið til San
Francisco. Fer frá St. Paul á hverj-
um miðvikudegi. Þeir sem fara frá
Manitoba ættu að leggja á stað sama
dag. Sjerstakur afsláttur (excursioa
rates) á farseðlum ailt árið um kring.
Til sudurs
Hin ágæta braut til Mimeapolís,
. Paul, Chicago, St. Lousis o. s, frv.
Eina brautin sem hefur borðstofu og
Pullman-svefnvagna.
Til austurs
Lægsta fargjald til allra st.aðai aust-
ur Canada og Bandaríkjnnum f geo-n-
°g Chicago eða vatna-
leið frá Duluth. Menn geta baldift
stanslaust áfram efta geta fengið að
stansa fstórbæjunum ef peir vilja.
Til gamla landsins
1 arseðlar seldir með óllum gufu-
skipalínum, sem fara frá Montreal,
Boston New York og Philadelphia
T Nerðuráifunnar. Einnig til Suður
Ameríku og Astrallu.
Skrifið eða talið við agenta North-
e,rn.?,aCí?C ÍárnbraiRarfjelag8Íus, eða
skrifið til
H. SWINFORD,
Gknkkal Agknt,
WINNIPEG, MAN