Lögberg - 08.09.1904, Blaðsíða 1

Winnipeg minjagripir:
Tviblaðaðar árar á lOc, 20c, 25c og
50<?;:pldspitus’okkar 35c og öCc; p par-
og saltbaukar 25c; bjöllur 25c.
AHir velkomnir.
Anderson & Thomas,
638 Malr Str. Hardware. Tolepljone 339
•maæmæm ms.^wssis.missm'mssi^mrrsF, mm *
Úrkeðjuskraut
fi Litlir skrúfulyklar. klaufham’nr. ket-
axir, sjátrarabrýrii. trésmíða>ól. hmf-
ar af ýmsri gerö: alt sOfrað og ítylt.
Verð 35 cents.
Anderson & Thomas,
íj 58S Main Str, Hardware. Teiephona 33*.
f.j Merki: avurtnr Vh1i>>.1h» ■cl
► '- i■ itlilúÁPi'i.’tfri.'ád?,:ij5'^ijilirll >::■’'ú’,<fr
17. AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, S. Sept. 1904.
NR. 30.
Fréttir,
Úr ölluni áttum.
ströngu eftirliti, sem kalla má aö
næst hafi gengiö fangelsisvist, svo
hún hefir ekki getaö fengið tæki-
færi til aö hlaupa á brott meö
herforingjanum. En af þvf nú
í vikunni sem leiö ætluöu utan- var svo lanKur tími liöinn var lin-
ríkismála- og hermála-ráöherrar'aö á varöhaldinn- °8 varö afle10’
Rússlands aö halda fund f mgm sú. aö prmsessan hvarí óö-
Pétursborg, ásamt rneð sendiherr
um Breta og Bandaríkjanna, til
þess aö komast aö niöurstöðu um,
og ákveöa nákvæmlega, hverjar
vörutegundir væru óleyfileg verzl-
unarvara aö flytja landa á milli á!
ófriðartímum. Er búist viö aö i
niðurstaða sú, er nefndin kemst
aö, veröi til þess að útiloka fram-,
vegis misklíöarefni út af slíkum
málum.
ara, ásamt meö elskhuga sínum,
og veit enginn hvort þau haía
haldiö.
Fjögra ára gamalt stúlkubarn,
dóttir bónda, sem býr skamt frá
Gladstone, druknaöi í opnum
brunni í vikunni sem leið. Slíkt
hiröuleysi, aö hafa opna brunna
á hei’milunum er ófyrirgefanlegt.
í bardaga sló nýlega piilli Al-
baníumanna í lífverði soldáns í
Constantinopel og Bosníumanna,
og barst leikurinn aö heita mátti
að hallardyrum soldáns. Voru
margir menn særðir þarogdrepn-
ir. Sagt er aö einn Albaníu-
manna hafi í þessu upphlaupi
skotið á soldán, en hann gengur
jafnan brynjaöur og sakaöi því
ekki.
Ráöherra innanríkis tollmál-
anna hefir gert American Tobacco f Toronto.
félaginu og Empire Tobacco fé-
laginu aövart um, aö söluleyfiö
veröi tekiö af þeim báöum nema
félögin geri nýja samninga við út-
sölumenn sína. Fyrverandi samn-
ingarhafa veriö þannig lagaðir.aö
kaupmenn þeir, er vörur sínar
fengu hjá þessum félögum, máttu
Vestan til í Ontario urðu tals-
veröar skemdir af stórviöri allvíöa
um mánaöamótinsföustu. Skemd-
ir af eldingum uröu um sama leyti
Á sextíu ára gömlum eintrján-
ingsbát (canoe) lagöi maður nokk-
ur, Voss aö nafni, á sta5 frá Van-
couver í Maímánuöi 1901 og
ætlaöi sér aö sigla til Noröur-
álfunnar. Til Azoreyjanna var
hann kominn í Ágústmánuöi, og
ekki hafa aörar tegundir af tóbaki s'g,dl Þaöan hinn álelS-
tilsölu. Reyndu félögin aö fá.13 td London á Fngland., og 2.
sem flesta kaupmenn til að gera September sást til hans í sundinu
„ . , ■ , x _____milli Frakklands og Englands, á
viö sig þanmg lagaða samnmga ö ”
og miöaöi slíkt til einokunar. ^ ^ austurleiö^___________
síðasta þingi var ráögjafa innan-
ríkis tollmálanna vekt vald til að
Járnbrautarslys varö á aöal-
.braut Can. Pac. járnbrautarfé-
ónýta slíka sam„i„Ba e félöB,„. L rftt hjá sinlaluta. Assa.,
er hlut eisa a» mál, ekk, v.ldu^.^ _ m Af farþegll„um
Járnbrautarslys varð skamt frá
bænum Richmond í Quebec um
mánaöamótin, og dóu þar níu
manns, og um þrjátíu meiddust.
Skógareldar á Newfoundland
halda áfram að vinna hið mesta
tjón. Tuttugu miljón dollara
viröi af skógartrjánr er eldurinn
búinn aö eyöileggja og þrjú hundr-
uö fjölskyldur hafa mist heimili
sín og allar eigur.
Frá Brandon.
Til frétta er þaö meöal vor ísl.
hér, aö þau Helgi Stefánsson og
Sigrún Siguröardóttir voru gefin
saman af presti öldungakirkjunn-
ar. Þau komu aö heiman í sum-
ir falsanir og dæmdur til sextán
ára fangelsis.vistar. Faöir kon-
unnar útvegaði henni skilnað frá
manni sínum, og kvað þaö ekki
þurfa aö kasta skugga á alt líf
hennar, þó henni í æskunni heffi
skjátlast í vali sínu. En almenn-
ingur leit ekki þannig á máliö. I
hans augum yfirgnæfði helgi hjóna-
bandsins, sem hún hafði brotið
ineð skilnaðinum, alt annaö. Hún
átti aö bera meö manninum blítt
-og strítt þangað til dauöinn aö-
skildi þau. Almenningsálitiö var
á því máli, aö ekkert afbrot af
mannsins hálfu væri nægilegt til
þess aö réttlæta skilnaðinn og í
augum almennings átti hún sér
ekki framar viöreisnar von. Hann
á hér aö framan, var takmark
ungu stúlknanna það eitt aö veröa
eiginkona og húsmóöir. Þegar
hún haföi aldur til var henni kent
að sauma, matreiða og annast
heimilisstörfin, svo hún væri und-
ir þaö búin og því vaxin aö takast
á hendur húsmóðurstarfið þegar
þar aö kom. Henni var sett það
ur ár áöur en þeir fara að hugsa
um þaö fyrir alvöru að gifta sig.
Veröi svo af því aö lokum að
slíkar persónur komist í hjór.a-
bandsstétt, þá er það vanalega af
þeim ástæðnm einum, er svift r
hjónabandið öllum þaim helgib’æ,
sem yfir því hvfldi í gamla daga.
Hvatirnar hafa þá, vanalegast,
fyrir sjónir, aö elckert starf væii: veriö þær einar aö hugsunin um
helgara og háleitara en að veröa
góö eiginkona og móöir, kona,
sem heföi yndi af að gera manni
sínum heimilislífið ánægjulegt,
og góö móöir, sem setti sér það
upp í
markmiö aö ala börn sín
guösótta og góöum siöum.
Karlmennirnir í þá daga höföu Hggur sökin?
svipaðar hugsjónir. Ungu menn-
,,helgi hjónabandsins" kemst
hvergi nærri. Viröingin fyrir
hjónabandlnu, sern var svo rík í
hugum forfeöranna, var ekki að-
dráttarafiiö né sameiningarhvötin.
Ef þetta er rétt skoöaö, því er
þá svo komið? Hjá hverjum
fyrirgaf henni aldrei, aðhúnhdfti irnir lögöu hart á sig svo þeir
ein- ^gætu haft saman nægilegt fé, til
ar, ættuö úr Mýrasýslu. Nýlega
er hér dáinn Jón Olson (Ólafsson) |Stlg10 þetta SP0r‘ HÚn 1ÍfÖi
albróöir kaupmanns Valgarðarmianalegu lífi í húsi^ fööurs síns þess aö þeir gætu boðið ástmey
heitins Breiöfjörös, er dó í vor eins °g syrgjandi ekkja. En man (sinm þægilegt heimili og staöiö
milli Færeyja og íslands. Þeirj
bræöur voru ættaöir úr Snæfells- Um’ en
vel eftir henni. Hún var fríö sín-
jafnan föl eins og nár,
eins
jafnan svartklædd, gekk æfinlega
hratt ef hún var á ferö úti og var
jafnan ein. Enginn slóst í för
meö henni né talaði til hennar.
Þaö var eins og hún væri sakfeld,
TT r , c ! brennimerkt, og allir heföu ímu-
an meölim. Hann hefir veriö f 6
hinum ev. lút. söfnuöi hér síöan gUSt.a^henni'
hann myndaðist og sýnt þar stöö-
uglyndi og festu, var þetta síöasta, bandsms var í þá daga svo mikil,
nessýslu. Jón sál. var aö eins
veikur 8—10 klukkustundir. Hann
lét eftir sig ekkju með 4 börn ung.
Heimili hans misti árvakran hús-
fööur og félagskapur vor hér góö-
öörum samtíöarmönnum sínum
jafnfætis.
Viröingin fyrir helgi hjóna-
1 aö allir voru á
En það er langt síöan þetta var.
Nú, einkum á síðustu tímum, er
mikil breyting á oröin.
Kvenfólkiö fór aö fara meira
og meira út í lífið til þess aö vinna
fyrir sér. Aö þaö gat, fult eins
vel og karlmennirnir, gengt ýms-
um störfum í lífinu varö þaö nú
ár forseti hans, svo ásamt öörum | *u cl,ul vol u “ bandl mannsins (smátt Og smátt vart viö, aö þetta
fleirum hefir söfn. f heild sinni um jhennar’ Þióísin?- íalsarans, og á ^ eyöilag6i hugsunarháttinn og spilti
sárt aö binda viö fráfall Jóns sál. 1móti henni’ saklausri konunni, kveneölinu. Þaö fór aö komast
Hann var jarösunginn af presti Sem ekkert haföt annaö af sér ^ á þá skoðun, aö hiö sanna hlut-
sjálf afturkalla þá
væri gert aövart.
þegar þeim
Þýzkir bankarar hafa tekiö að
sér aö útvega Rússurn nýtt lán,
tvö hundruö og fimtíu miljónir
dollara að upphæð, til þess að
standast meö kostnaöinn er af ó-
friðinum leiöir.
biöu fimm kvenmenn bana, og
ýmsir uröu fyrir meiri og rninni
áverkum.
biskupa kirkjunnar. Að ööru
leyti er tíðindalítiö meöal vorhér,
alt gengur fremur vel meöal vor
landa; ,,tímar“ eru hér góöir,
næg vinna og allvel borguö,
$4°—$5° um mánuöinn þjábænd-
um og $2—$2.25 f daglaunavinnu.
gert en aö losa sig ur greipum yerk konunnar væri aö bola karl
epamannsins. I mennina frá sem flestum störfum
^og takast þau sjálft á hendur.
Bandiö sem ekkert getur slitiö, TT ,. „ • • ,
t t . t s ’ Hitt, að vera eiginkona ogmóöir,
álitu þær ekki ve^a aöalmarkmiö-
iö sitt. Og svona hugsa sumar
þeirra enn f dag. ,,Framfara-
konurnar" hvetja uugar stúlkur
til þess aö veröa listamenn og
er ekki lengur til.
Nú á tímum er fjöldi kvenna í
stórbæjunum aö minsta kosti,
Uppskeruhorfur eru hér í betra sem almenningsálitiö ekki fellir
lagi, en vart við ,,rust“ á stöku neitt í veröi þó þær eigi tvo menn I
málarar, blaöamenn, vélameis't-
Þrátt fyrir alt og alt eru menn
og konur enn aö eius — menn og
konur. Þrátt fyrir allar miljón-
irnar og þekkinguna, sem kar!-
maöurinn hefir safnaö sér, cg
þrátt fyrir doktorsnafubótina, sem
kvenmaöurinn hefir fengiö, hreyf-
ir sér enn hjá þeim sama tilfinn-
ingin og áöur, sama mannle-. a
þráin eftir ást og sambúö, sem
hræröi hjartastrengi hins fyrsta
manns og hinnar fyrstu konu á
jaröríki. Uppfyllist hún ekki,
þessi þrá, geta eugar miljónir,
engin þekking, enginn dýrindis-
aöbunaöur satt hungur og þorsta
sálarinnar. Lífiö veröur þeim
gleöisnauö eyöimörk. Enginn
andlegur sólarylur, ef svo má að
oröikomast, vermir hjartans kalda
reit. Engin fögur blórn geta
vaxið þar né þroskast. Annaö-
hvort veröur þar auönin ein, eöa
þyrnar og þistlar spretta í st?ö
rósanna, sem akurinn var ætl-
aöur.
Ungu konurnar munu, ef til vi’I,
brosa aö mér, gömlu konunni,
Fjörutíu Gyðingakonur í
Minneapolis sóttu meö oddi og
egg aö manni nokkurum þar í
bænurn, sem þær þóttustæiga sök-
ótt við, og ætluöu sér að brenna
á báli um síöastliðna helgi.
Manninum tókst aö halda vörn
uppi þangaö til lögreglan kom
honurn til hjálpar og varpaöi kon-
unum öllum í fangelsi fyrir til-
tækiö.
stöðum. Lítiö talaö um kosn- á lífi. Þaö myndi alls ekki snerta 1 l._,, , ,
ingar, en sjálfsagt þykir aö aldan tilfinningar þínar neitt óþægilega ■arar’ doktorar f >'mSum fræW“ I h í'fs K ’
rísi innan skamnjs.—Eg erpenna- þó þér væri sagt í dag. aö unga, Sreinum °g alt mögulegt. sem vlssasta haldlB» sem Þær Setl
latur maöur og nenni ekki aö laglega stúlkan, eöa viökunnan- ihægt er aö græöa fe á’ HJona
Svo vel hefir sýningin í St.
Louis gengiö nú uudanfariö, aö
sýningarnefndin ekki hefir þurft
aö nota einnar miljón dollaralán,
sem henni stóö til boöa, ef á
þyrfti aö halda, til þess aö stand-
ast meö kostnaðinn. Er svo sagt,
að tekurnar líti út fyiir aö veröa Maöur f Johannesburg í Suöur-
drjúgum meiri en viö var búist, Afríku hefir nýlega fundiö norí5-
og nemi sjötíu og fimm þúsund-,an td f Transvaal fjársjóö Knigers
uin dollurum ádag, aö meöaltali. ^sáluga, sem komið var undan áö-
___________— ! ur en Roberts tók Pretoríu. Fjár-
Snjór féil um mánaöamótin í sjóður þessi er sagöuraö vera $1,-
skrifa meira í þetta sinn.
G. E. Gunnlögsson.
Fer lielgi hjóna-
baiHlsins minkandi?
Um þetta efni ritar kona nokk-
ur í mánaöarritinu ,,Success“, á
þessa leiö:
,,Á því er eaginn efi, aö helgi
hjónabandsins ferminkandi, mann
fram af manni, eftir þvi sem tfm-
arnir líða.
Hvers vegna?
Vér skulum reyna aö gera oss:
[ lega konan. sem sat við hliöina á1
j þér í samkvæmissalnum í gær-
' kveldi, heföi einu sinni veriö gift
' og væri skilin við manninn. Þér,
' myndi fremur finnast ástæöa til!
aö vorkenna henni
! hana eöa kasta rýrö á hana aö 1
: neinu leyti.
Minnesotá og frost geröi um sama
leyti, svo garöávextir skemdust.
Edward konungur hefir sam-
þykt útnefningu Grey jarls til
landsstjóra í Canada og eftir-'
manns Minto lávaröar.
Brotist var inn í skrifstof ur Can.
Pac. járnbrautarfélagsins í Brand-
on á fimtudaginn var, um hádeg-
isbiliö, og stoliö þaðah um eitt
þúsund dollurum.
Lovísa prinsessa, dóttir Belgíu-
konungs strauk nýlega með her-
foringja einum frá austurríki, er
hún um mörg ár hefir veriö í ásta-
bralli viö. Um nokkur undanfar-
in ár hefir hún veriö undir mjög
250,000 viröi og gengur helming-
urinn aö sögn til stjórnarinnar.
í Antwerpen í Belgíu komst
éldur í olíugeymsluhús og brunnu
þar upp sextíu þúsund tunnur af
olíu. Sfeiiöinn er sagöur á aöra
miljón dollara. Fjórir verka-
menn fórust í eldinum.
\
Fellibyljir gerðu af sér ýmsan
skaöa, bæöi manntjón og skemd-
ir á eignum í kringum hinn 20.
f. m. Bæöi í Glencoe, Minn.,
Stillwater, Minn., Sioux Falls, S.
D. og Clark, f S. D. uröu skemd-
irnar töluveröar á húsum og ökr-
um.
grein fyrir hvernig á þessu stend-
band og móðurköllun álíta þær
eins og hvort annaö slys, sem
kvenmanninn hendir. Aðalætl-
unarverkiö sé aö græöa peninga.
Nýlega sá eg í einu trúmála-
en aö áfella blaÖinU mfög alvarlega áskorun,
frá einni af þessum ,,framfara-
konum“, til ungra kvenna um
Eg vil að eins leiöa athyglina' Þa> aö Þær ættu aö fera aö le^Ja
að þessari breytingu án þess aö stund á aÖ Prédlka’ ~ ekkl Þó td
fella neinrr dóm ímálinu, meö eöa ÞeSS aÖ gera Þeim mögulegt’ aö
, dærni postulanna og góöra og
En hver er orsökin til þessarar gamalla guösmanna’ aö frelsaein-
breytingar? j hverja sál frá vegum syndannnar
Orsökin er ekki sú, aö vér sé-',0^ lastanna’ heldur vegna þess,
umburöarlyndir eöa kærleiks-| aÖ Þaö vær. „e.nhver v.ssast. og
I virðulágasti vegurinn til þess aö
um
: ríkari en forfeður vorir voru,
náö á mönnum sínum, sé innifal-
ið í afli trúarbragðanna. Þær
svara því, að maöurinn sinn hafi
enga trú. Hann fylgist meö tím-
anum og hafi svo margt annaö að
annast. Hann álíti hinar gömlu
kenningar kirkjunnar að eins
þröngsýni og kreddufestu. Ein-
hverntíma, þegar hann hefði tíma
til, ætlaði hann sér að skygnast
inn í vísindalegar rannsóknir á
guðfræðinni, fara að lesa guð-
speki og ný’justu rannsóknir þýzku
sérfræðinganna, er?snerta trúar-
brögðin.
En sannleikurinn er sá, að hver
helzt sem maðurinn er, Jeða kann
að verða, hvort sem hann er
ur og gæta að því, að hvaö miklu he,dur hitt> aö helgi hjónabands. |
hafa særailegar tekjur, og ungum jhlindur af gróðafíkn eða bundinn
miKi. 1 karlmonnum geðjast ekki vel að á tfzkuklfa samtf®ar sinnar, ligg-
þeirra Þvf stEirfi ná sem stæði, svo ekki, ur Þd enginn hliitur honum jafn-
í væri svo mjög að óttast samkepn- ;rikf á hjarta og trúarbrögðin.
ijna << Hvað er það, sem mennirnir kalla
.semrýfurþað band á lagalegan 1 I ,
ein hjón, sem höfðu skilið. , • , , Það er þetta að eins, sem er sah H\aðan er hun upprunn.n?
1 ! hátt nu á timum, neinn stórglæpa-! v ’
leyti sökin liggur hjá kvenþjéðinni. l
Hjónaskilnaðuí var svo sjald-
gæfur í ungdæmi mínu, að alt lil
þrjátíu ára aldurs þekti eg að eins
úis er ekki eins þýðingarmikil
vorum augum og hún var í
Vér álítum ekki hana eða hann,
Stúlkan var af góðum og siðsöm-
um foreldrum komin, sem höfðu
töluvert að segja og tóku mikinn
þáttt í félags- og kirkjulífi bæjar-
ins. Eftir þriggja mánaða við-
kyuuingu giftist dóttir þeirra ung-
um og allálitlegum manni frá New
mann.
Hvers vegna er helgi hjóna-
bandsins þýðingarminni í vorum
augum?
Ætli að orsökin sé ekki sú, aö
skyldur hjónabandsins, sorgir
mergurinn málsins hjá þessum og , Hver er Þaf5 á bak viö tjöldin
þvílíkum „framfarakonum. “
er peningaspursmálið, sem
Þaö.
alt,
— sem stjórnar smáu og stóru í
lífinu? Þessar og þvílíkar spurn-
snýst um og annaö ekki. linSar rísa UPP úrhugardjúpi hvers
Fyrir karlmönnunum vakir, nú emast& manns í leyni, og á ein-
orðiö, ekki heldur hugmyndin um veru °£ reynslustundunum. Og
hjónabandiö sem uppfylling sæl-
bessog áhvgsiur sæla bess oe aiCl_ svariö upp á þær allar vonast hann
O.leans. En það kom brátt í ,8i ef nh ghhi framar orgnj 1 ustu og dýrðlegustu vonanna í líf-(eins eftir finna> fyr eða síö-
ljós, aðhamtvar mestaúrþvætti,,a8ealþættirniri nir"L ----’ f r---------- ’r,h~ hí" "^1'
semtengja saman!ihu' Þá langar til, fyrst og fremst, ar- 1 bænunum, sem hún móðir
se n eyddi tímanum í peninga-i - ia® safna sér einni eða tveimur hans kendi honum í æskunni, ogí
spilamensku og svalli. lnnan| __________ j miljónum, geta sér frægð á ein-^ >>D0K DOKanna-'
skams var hann tekinn fastur fyr- í æsku konunnar, sem minst erjhvern hátt, slá sér lausum nokk- -------- ’ • ' *------