Lögberg - 19.04.1906, Blaðsíða 1

Reiðhjól.
SkoCiö reiöhjólin ckkar á Í40.00, Í45.00 og
Í50. 00 áður en þér kaupiö annars staöar í vor.
Nýjar tegnndir til.
Anderson & Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
638 Ma)n Str. Telephone 339
T résmíða-áhöld.
Viö erum alveg nýbúnir að fá birgöir af þess-
um áhöldum, tilbúnum bæSi í Canada og Banda-
ríkjunum. Ýmiskonar verð. Vörurnar teknar
aftur ef þær reynast öðruvísi en þaer eru sagðar.
Anderson & Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
638 Main Str. Telephon 339
19 AR.
Winnipeg, Man., Fimtudaginn, 19. APRÍL 1906.
NR 16
San Francisco
í björtu báli
Ógurlegur jarösk jálfti varð í
San Francisco, Cal., snenuna í
gærmorgun. Fjöldi húsa hruninn
og mikill hluti borgarinnar stendur
nú í björtu báli. Viðar á Kyrra-
hafsströndinni
að temja sér fótboltaleiki. Svo
mörg slys hafa orðið að þessum
leik lærlinganna að undanförnu, að
yfirstjórnendur skólanna hafa nú
lagt það til, að hann verði með öllu
afnuminn.
Natalia, fyrverandi drotning í
Servíu og móðir Alexander kon-
ungs, sem myrtur var, hefir nú
boðist til að gefa Serviu allar land-
eignir sinar þar í landi og taldar
eru fimtiu miljón dollara virði. En
hefir orðið tjón af' það áskilur drotningin í staðinn að
bili. Nemur aukning á útfluttum ■ uð miljónir dollara. London, New
vorum meira en
dollara.
fimm miljónum
York og Paris eru staðimir, sem
ríkið hefir leitað til með lánið.
Hæstu upphæðina hafa Frakkar
látið af hendi rakna, um tvö hundr-
uð og fimtiu miljónir.
háskólann
tekið með
hefir Gísli
I. einkunn.
Sveinsson
jarðskjálftunum.
í næsta blaði.
Nánari fregnir
Fréttir.
Maxim Gorky, rithöfundurinn
rússneski,sem áður hefir verið sagt
frá hér í blaðinu að nú væri kom-
inn til New York, telur engin lik-
indi til þess að hið nýja þing
Rússa nái að neinu leyti þeim til-
gangi, er margir höfðu gert sér
vonir um, né bæti hag almennings
á Rússlandi minstu vitund. Segir
Gorky svo að í yfir tuttugu héruð-
um á Rússlandi sé nú svo mikið
hallæri að fólk falli þar úr hungri,
en samt sem áður verji menn i
þessum héruðum sínum síðasta
pening til að kaupa fyrir vopn og
verjur og búa sig undir almenna
uppreist. Kennilýðinn rússneska
segir hann nú vera algerlega á
sama bandi og uppreistarmenn,
og séu sveitaprestarnir sjálfsagð-
ir foringjar uppreistarmanna til
sveita. Um Witte ’ greifa farast
Gorky þannig orð, að hann skorti
bæði hæfileika, vald og heiðvirði,
og, í augum uppreistarmanna. ekk-
ert annað en blá.tt áfram fantur og
þorpari.
ríkið láti byggja skrautlega dóm
kirkju í höfuðborg landsins, og
að tik manns hennar, Mil-
ans konungs cg sonar hennar, Al-
exanders konungs, verði jörðuð að
þeirri kirkju.
v Eitt hundrað kennara i ýmsum
námsgreinum, konur og karla, ætla
Bandaríkjamenn að senda . til
Philippine-eyjanna á næsta hausti.
Verða kennarar þessir, sera fá ó-
kevpis flutning til eyjanna, að und-
irskrifa samning um að hafa
kensluna á hendi ekki skemur en
um tveggja ára timabil að minsta
kosti, og fá þá ýms fleiri hlunnindi
með kennarastÖðunni.
í fellibyl, sem gekk vfir nokkurn
hluta af Texasrikinu hinn I2.þ.m.,
fórust sex menn og fjöldi af hús-
um og öðrum mannvirkjum brotn-
aði meira og minna.
Danskur verkfræðingur, sem
starf hefir á hendi við koparnám-
ana á Grænlandi, ekki all-langt frá
þorpinu Frederikshaab, hefir ný-
lega sent til Kaupmannahafnar tvö
málmstykki, sem hann hefir fundið
í námum þessum, til rannsóknar.
Við rannsóknina kom það í ljós,
að í málmstykkjum þessum var
skírt gulk Hversu rikir námar
þessir kunna að vera af gulli veit
enginn enn sem komið er, en hitt
vita menn með vissu, að nóg er af
vmsum málmum á Grænlandi.
Eftir fréttum frá ítalíu um sið-
ustu helgi var eldgosið úr Vesúví-
us fjallinu töluvert farið að rninka,
en þp langt frá því, að því er virð- Frétt frá Rómaborg í fvrra dag
ist, að því sé enn lokið. Enn ber 'segir formann Jesúitamunkanna,
töluvert á öskufalli og jarðskjálfta-
kippir gera vart við sig af og til,en
ekki eru þeir þó nú eins áhrifa-
miklir eins og um það leyti er gos-
ið vár að byrja.
Við skotæfingar á einu af her-
skipum Bandaríkjanna, vildi það
slys til nýlega, að kviknaði að ó-
vöru í púðurhylki. Varð spreng-
ingin sex skipverjum að bana.
Vilhjálmur Þýzkalandskeisari
kvað nú vera mjög áfram um að út
vega sér loftskip til notkunar í
hernaði. Ástæðan til þess að keis-
arinn nú vill vinda svo bráðan bug
að slíkum kaupum, kvað vera sú,
föður Martin, kominn að dauða af
krabbameini. Hann er spanskur
að kyni eins og fleiri fvrirrennarar
hans, því að í þá stöðu hafa valist
Suður-Evrópu búar einir, flest ít-
alir þó. Hann er lærður maður og
hefir verið fastheldinn við hið forna
fyrirkomulag kirkju sinnar, og
mjög andvígur t. d. amerisku
breytingunni, sem orðið hefir á
kaþólsku kirkjunni í Bandaríkjun-
um.
Fréttir frá ísland'i.
Héraðshátíð ráðgera Evfirðing-
ar að halda á Akureyri næsta sum-
að fara
að stjórnin á Frakklandi hefir lagt, ar. Þar á meðal annars
landher sínum til loftfar, með nýrri fram iðnaðarsýning.
gerð, er franskur verkfræðingur
hefir nýlega fundið upp. Þykir
keisaranum það vansæmd ef Þjóð-
verjar skyldu, í þes^u eða öðru er
að hernaði lýtur, standa Frökkum
skör lægra.
Dominionstjórnin hefir fallist á
lá tillögu Bandarikjanna að fela
sameinaðri nefnd beggja ríkjanna
að finna sem heppilegust ráð til
fiskiverndunar í vötnum þeim er
báðum þjóðunum heyra til. Munu
nefndarmenn af hendi Ottawa-
stjórnarinnar brátt útnefndir.
Á eynni Formosa fram undan
Kína gerði ákafur jarðskjálfti tjón
mikið á föstudaginn var. Hrundu marghleypum
þar yfir tólf hundruð íbúðarhús og
á annað þúsund manns fórst þar í
rústunum. Eignatjónið er sagt að
uema muni að minsta kosti fjöru-
tíu og fimm miljónum dollara.
Óeirðum talsverðum hefir það
valdið í aðalborg Póllands, War-
saw, að innan kaþólsku kirkjunnar
þar hefir risið upp flokkur manna,
sem að ýmsu leyti c-r frábreytilegur
í trúarefnum. Hefir svo langt
rekið að flokkarnir hafa barist
um kirkjumar með fylktu liði, og
menn verið bæði særöir og drepnir
i þeim áhlaupum.
1 námamanna-verkfallinu i Penn-
sylvaníu, sem nú stendur yfir, ber
allmikiö á óeirðum og jafnvel
blóðsúthellingum. Um páskaleytið
höfðu margir af verkamönnunum
fengið sér i meira lagi í staupinu,
enda lenti þá í blóðugan bardaga
milli þeirra og lögreglunnar. Var
ráðist að lögreglumönnum með
og bareflum og
ne^ddust þeir þá til að taka til
vopna. Voru þrír menn skotnir
til bana og margir voru særðir.
Fjöfdi af verkfallsmönnum var
settur i fangelsi og er nú þar sett-
ur vörður vopnaöra manna, því bú
ist er við að reynt verði að brjóta
upp fangelsið og ná mönnunum út
þaðan.
Sannanir hafa nú fengist fyrir
því, a< fjórir menn, sem fyrir sjö
árum siðan voru dæmdir í fangelsi
i Minnesota fyrir bankaþjófnað og
húsbrot, séu saklausir af þeim
glæpaverkum. Höfðu þeir verið
dæmdir í tuttugu ára fangelsisfvist
og eftir að hafa nú setið inni í sjö
ár, hefir vinum þeirra tekist að
færa nægileg rök fyrir að menn-
irnir séu saklaueir af ákærunni.
1 Gleichen i Alberta, brann hest
hjís á mánudaginn var og brunnu
-þar inni fimtán hestar.
Samkvæmt skýrslum fyrir síð-
astliðið ár, 1905, hafa nálægt þvi
tuttugu og sjö þúsmnd frlending-
ar kvatt ættjörðu sína á því ári.
Rúm tuttugu og fjögur þúsund af
þeim fluttu sig til Bandaríkjanna.
Hátt á þriðja þúsund fluttu til
Canada og rúm tvö hundruð til
Australíu.
Við ýmsa háskóla í Bandaríkj-
unum er ná mikið um það rætt að
leyfa ekki stúdentunum frawivegis
Ellefu hundruð innflytjendur frá
Englandi, undir umsjón Frelsis-
hersins, komu til Halifax núna
þessari viku. Flestallir fyessir inn-
flytjendur setjast aö í Ontario.
Á laugardagskveldið fyrir páska
vildi það til i kirkju einni kaþ-
ólskri í Chicago, þar sem saman
voru komin full fjögur hundruð
manna, að strákur nokkur gerðj
það af hrekk að kalla upp að eldur
væri kominn í kirkjuna. Fólkið
varð óttaslegið, ruddist til dyranna
og tróðust þá fjögur börn undir
og biðu bana af.
Skamt frá .borginni Charlestown
í Virginaríkinu, rákust tvær járn-
brautarlestir á um helgina sem leið
og fórust þar nokkrir menn en
margir særðust meira og minna.
Verzlun Canada við útlönd hefir
aukist mjög á þeim níu mánuðum
fjárhagsársins, sem liðnir eru,
samanburði við það, sem var síð-
astliöið fjárhagsár á sama tíma-
Afli var sagður ágætur í Eyrar-
bakkaflóanum nú fyrir síðustu
helgi.
Frá Vínarborg berast þær frétt-
ír, að nú sé kornið samkomulag á
milli Austurríkiskeísara og Ung-
verja, sem illa leit út um að skjótt
tækist, eftir að keisarinn rauf þing
þeirra eigi alls fyrir löngu. Hvor-
ir tveggju kváðu hafa slakað nokk-
uð til að síðustu.
Rafmagnsbrautafélög í New
York og Cbicago búast við að geta
sent vagnalestir á tiu klukkutimuni
milli áður nefndra borga með því i svo máttlausir, að þeir gátu ekki
að nota rafmagn i stað gufu, og ' gengið. En mjög vel láta þeir yf-
Botnvörpuskipið Southcoats frá
Hull, strandaði 13. Febr. á Fells-
fjöru austarlega á Breiðamerkur:
sandi. Skipshöfnin öll, 13 manns,
komst heil á húfi að Tvískerjum.
Sýslumaður gerir ráð fyrir láta
flvtja skipshöfnina til Djúpavogs í
veg fyriríVestu.
’ I. „ .
Annað .botnvörpuskip, Wurtem-
burg, f\'„ Bremerhafen strandaði
á Svínafellsfjöru á Skeiðarársandi
vestanmegin við Ingólfshöfða. —
Skipverjar, 13 manns komust allir
til lands eftir mikla hrakninga, en
hefðu, að þvi, er þeir sjálfir segja,
án efa orðiö úti þar á sandinum,
ef strandmannaskýli Thomsens
konsúls hefði eigi orðið þeim til
bjargar. Fyrstu nóttina lágu þeir
úti, en náðu skýlinu næsta dag, kl.
5 síðd., og voru þá orðnir mjög
illa til reika, tveir af þeim voru
Hinn ý.Nóv. siðastliðinn andað-
ist að heimili sinu eftir langvinn-
an innvortissjúkdóm hreppsnefnd-
aroddviti Magnús Guðmundsson
bóndi á Kotvelli i Hvolhreppi.
Gullfélagið ,,Málmur“ tekur tiA
starfa i þessum mánuði, því að nú
er bráðlega von á æföum nianni
til að bora eftir gulli á 3—4 stöð-
um hér i Eskihlíðarmýrinni. —
Hlutaféð, sem félagið byrjar með,
að upphæð 100,000 kr., hefir alt
verið tekið af bæjarbúum. Það
sem á vantaði, er fresturinn var
liðinn, tóku stjórnendurnir sjálfir,
og eiga því langdrýgsta skerfinn í
fyrirtækinu. En-fjöldi manna hef-
ir tekið að eins 1—2 hlutabréf —
hvert á 50 kr.—, svo aö hluttakan
hefir verið almenn.
Reykjavík, 16. Marz 1906.
Gullsveiginn, er héðan var send-
ur á kistu Kristjáns konungs ní-
unda, lagði ráðherrann sjálfur á
kistuna í grafhvelfingunni í Hró-
arskeldu eftir útförina, er var ný
afstaðin, er sveigurinn kom. Var
hann lagður ofan á kistuna, bein-
línis að undirlagi konungs vors
Friðriks áttunda, en þar voru ekki
aðrir sveigar látnir, en tveir frá
börnum Kristjáns konungs. Bæði
konungi og öðrum, er sáu gull-
sveiginn, þótti hann einkar falleg-
ur og haglega gerður.—bjóðólfr.
\ ------o-------
íslendingurinn Jón G. Pálmason,
er dvalið hefir um æði langan tíma
hér vestra, og síðast átt heima í
Ottawa, Ont., kvað væntanlega
ætla aö gefa út á ensku sögu um
Island, eftir Þeirri íslandssögu
Boga Melsteds, sem prentuð er ár-
íð 1904.
Þann I2.þ.m. giftu sig að Akra,
N. D., Björn Lindal, héðan úr
bænum og Steinunn Isleifsdóttir
frá Cavalier. Þau lögðu á staö
hingað til bæjarins daginn eftir, og
hélt Þorsteinn Þorsteinsson, sem
býr í húsi brúðgumans 514 Bever-
ley stræti, brúðhjónunum myndar-
lega veizlu, þegar þau komu hing-
að norður.
Yndislegt veður var hér urn
páskana og hefir haldist síðan.
Mesti fjöldi fólks sótti guðsþjón-
ustugjörð í hinum ýmsu kirkjum
bæj^rins. — Fram og aftur um
göturnar strevmdi fólkið jafnt og
þétt allan daginn, klætt i smekk-
legan vorbúning, og ánægjusvip-
urinn yfir hinni hagstæðu veðráttu
skein á hverju andliti.
Horfurnar í kolanámaniálinu.
Eigi er nema að nokkru leyti enn 1
þá séð fyrir endann á því mikla
verkfalli kolanámamannanna, sem
um hríð hefir vofað yfir.
Auðvitað er svo komið í linkola-
námunum að union félögin hafa
Inn í vörugeymsluhús C. P. R.
félagsins hér í bænum báru tveir
Gallar einn landa sinn skömmu
eftir hádegi á mánudaginn var.
\'ar sá meðvitundarlaus, og kendu
mennirnir, sem með liann komu,
ofdrykkju um það. Beiddu þeir
verkamennina á vörugeymsluhús*-
inu, að lofa honum að hvilast þar
tvo eða þrjá klukkutíma, og kváð-
ust mundu vitja hans aftur þegar
liann yrði ferðafær. — En er siðar
j var að gætt, kom það í ljós. að
þessi maður var dauður, en enginn
sást þó áverki á honum. Hvorug-
ur mannanna, sem með liann komu
hafa sést síðan. Hvort að hér er
um morð að ræða eða ekki, er enn
eftir því.
fari slík lest að meðaltali 75 mílur
á klukkutimanum. Búast þeir við
aö verða búnir að koma þeim út-
búnaði fyrir innan fimm ára.
Tvö feiki-stór gufuskip er Cun-
ard-linan nú að láta byggja í Eng-
landi og fengið tíu miljóna lán úr
ríkissjóði til framkvæmdar í því
verki. Hvert þessara skipa um sig
er talið að muni rúma um þrjú
þús. manna fyrir utan skipshafnar-
liðið. Skipin eiga að vera full-
gjörð um raánaðamótin Júní og
Júlí næstkomandi.
Innfæddur Afríkuniaður, sonur
Zúlúhöfðingja eins, vann nýlega
hæstu verðlaurt fyrir mælsku við
háskólann i Columbia. Hann er
talinn að vera mjög vcl lærður
rnaður, og á ljómandi framtíð í
vændum þegar hann snýr aftur til
Afríku, þvi að þar stendur honum
opið álitlegt embætti og búist við
að hann muni hafa mikil og ment-
andi áhrif á negraflokkana þar.
ir útbúnaði skýlisins. Þar biðu
þeirra uppbúin rúm, ljósáhöld,
vistir, þur sokkaplögg o. s. frv.
l4r voru og sleðar, bátar og efni
til að kinda af vita. Enn fremur
leiðbeiningar á ýmsum tungumál-
hafa fengið vilja sínum framgengt j ósannaS_ en lögreglan er aS grafast
1 þvi, að fa viðtekna af flestollum 1 b 6
námaeigendum þá 5 prct. hækkun
pr. tonn, sem þeir fóru fram á, og
má því heita, að í þeim námum
fari nú fram viðstöðulaus vinna,
og að líkindum engrar óánægju
eða uppþots að vænta þaðan fyrst
um sinn, og þá um leið að mestu
leyti skotið loku fyrir það, að
hætta verða ameriskum iðnaði af
kolaskorti.
j Alt öðru máli er að gegna um
harðkolanámana. Um hundrað og
sextíu þúsundir verkamanna, sem
Komist hefir lögreglan nýlega á
snoðir um stórkostlegt þjófafélag
hér í bænum. Eru það verkamenn
Can. Pac. járnbrautarfélagsins,
æðri og lægri, bæði þeir sem á
vagnalestunum og í vöruhúsunum
vinna hér í Winnipeg. Menn
þessir hafa uni all-langan undan-
farinn tíma stoliö ýmsum flutningi
sem sendur hefir verið með lestum
félagsins. Sex menn er nú þegar
um,og eftir fyrirsogn þeirra héldu vinna í þeim hafa hætt starfi sínu , búið að taka fasta og níu i viðbót
skipbrotsmenn kyrru fyrir í hús- og sent fulltrúa af sínum flokki til er búist við að teknir verði, ef ekki
inu. Kveldið sem þeir komu þang- að fá framgengt kröfum sinum við j fleiri, áður en þessi vika er á enda.
að var hríðarbjdur og því ónýtt að ( namaeigendur. Var það vilji j Flestir af þjófum þessum
námamanna að málið yrði lagt í
gjörðardóm, og um það fjölluðu
ið
kynda vita, en næsta kvöld gerðu
þeir það. öræfamenn höfðu þá
þegar orðið varir við strandið, og
komu þaðan menn til skýlisins kl.
11 um kveldið. Daginn eftir voru
skipverjar fluttir upp í Fljóts- ur á þetta, og vildu þeir þar að
hverfi og voru þeir þá allir hraust-' auki hafa samninga, sem bindandi
ir og óskemdir. Hingað suður j væru fyrir báða flokka til þriggja
komu þeir kvökiið 8 þ.m., og voru ára, en námamenn tveggja ára. —
fyrir flutningnum hingað Stefán > Svo er að sjá að eigi horfi enn til
póstur Þorvaldsson frá Kálfafells væntanlegs samkomulags milli full
koti og Jón Steingrímsson
unnu
fyrir góðu kaupi hjá félaginu,
i höfðu frá eitt hundr. til eitt hundr.
sömu mennimir, sem leiddu til cg- þrjátíu doll. um mánuðinn. Við
lykta harðkolanáma verkfallið ár- ^ nákvæmari fréttutn má búast í
1903. Eigi féllust námaeigend-
næstu viku.
Þýzki ríkiskanslarinn Von Bu-
low fékk slag t þingstofunni fyrir
skemstu og var borinn brott dauð-
vona. í stðari tið kvað keisarinn
ekkt hafa verið allskostar ánægður
tneð framkomu hans í stjórnmál-
um, sérstaklega að þjví er snerti
al’skifti hans af Morokkodeilunni,
sem endaði seinast með sigri fyrir
Frakka.
Enn á ný kvað Rússland þurfa
að taka stórt ríkislán, fjögur hundr
Rauðabergi.
Reykjavik, 9.
Dáinn er 11.
bóndi Finnsson á
arhreppi áttræður
kvæntur
Margrét
Marz 1906.
Jan. Sigurður
Hamri í Borg-
að aldri. Tví-
Fyrri kona hans hét
Ásmundsdóttir. Það
Hr. Árni Eggertsson fasteigna-
sali hér i bænum hefir nýlega keypt
; níu hundruð áttatíu og þrjú fet af
byggingarlóðum að vestan verðu á
frá trúanna og námaeigenda. og skilji j Victor stræti, á svæðinu frá EHice
ave. og suður að Livina ave. Kost-
aði spildan tuttugu og eitt þúsund
dollara. Lóðir þessar ætlar hann
þeir án þess að geta jafnað sakir
milli sín, liggur ekki annað fyrir
en algert verkfall í harðkolanám-
unum.
hjónaband var barnlaust. Síðari
konan Sigurbjörg Jónsdóttir, lifir
hann, og áttu þau 3 böm; lifa 2
þeirra. Sig. sál. var einhver bezti
-o~-
Ur bænum.
„Velvakanda“ nelna nokkrir ung-
ir menn, í bandalagi Fyrsta lút.
safnaðar, félagsskap þann, er þeir j Ross ave., nú á Victor stræti.
að selja undir ibúöarhús, en að
eins með þeim skilmálum að á þeim
verði bygð góö nýtízkuhús. , Victor
stræti er nú að verða „íslendinga
aðalstræti“, eins og Ross ave var í
fyrri daga, enda byggja margir af
þeim, sem hús sin seldu í vor á
Auk
hafa eigi alls fyrir löngu myndað þessara fasteigna á Victor st. hefir
búhöldur í sinni sveit, enda orðinn sin á milli til að æfa sig í að halda hr. Árni Eggertsson ennfremur ný-
vel efrrum búinn, en erfði þó aldr
ei neitt. Eignar og ábýlisjörð sína
hafði hann tvöfaldað í verði með
jarðbótum og byggingum.
Fyrri hluta lögfræðisprófs við
ræður á íslenzku. Mr. W'.H.Paul-; lega keypt 8—9 þúsund doll. virði
son, sem sjálfur er mikið vel máli af bæjarlóðunr am>ars staðar, en
farinn, kvað hafa lofast til að leið- nefnt er hér að framan, bæði á öðr-
beina þeim. Þetta er fallega stigið , um sts^ð á Victor st. og svo á Arl-
íslenzkt spor i Ameríku.
jington og Alverstone strætum.