Lögberg - 06.06.1907, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. JÚNÍ 1907
5
BETRI ■
AFGREIDSLU
^et eg nú lofað skiftavinum mínum en
nokkuru sinni áður. Eg
hefi nú flutt í stærri og
þægilegri búð og get því
haft á boðstólum, miklu
meiri og margbreyttari
vörur en áður, með ó-
trúlega lágu verði. Búð-
in er að
286
MAIN STR.
á horni Main og Graham
stræta, fjórum dyrum
sunnar en búðin sem eg
hafði áður.
5VIÐGERÐIR
FLJÓTT og VEL
af hendi leystar.
TH. JOHNSON
JEWELER
QQC MAIN STREET
U U horni Graham Ave.
TELEPHONE 6606
Nýjar gufuskipaferðir.
Mikilvægur árangur er þaö af
nýlendumála fundinum nýafstaöna
í Lundúnum, aö góöar horfur eru
nú á því, aö samningar takist áö-
ur langt um liöur milli Breta-
stjórnar, Canada og Australíu um
aö koma á fót nýju fastákveönu
gufuskipa sambandi milli Eng-
lands og Australíu um Canada.
Er svo til ætlast, aö til þessara
feröa veröi valin og notuð ein-
göngu frábærlega hraöskreiö skip,
er eigi standi á baki beztu milli-
ferðaskipum, er nú ganga milli
Evrópu og Ameríku. Er nú helzt
í ráöi aö þessum gufuskipaferöum
yfir Atlanzhafið verði hagað svo,
aö skipin leggi á staö frá brezkri
höfn og haldi beina leið vestur til
Halifax á Nova Scotia, og enda-
stöövar eimlesta, er standa i sam-
bandi við þessa skipalínu, séu í
Halifax og Vancouver. Erá Van-
couver eiga skip svo aö ganga til
Australíu og sömuleiðis til Japan
og Kína. Eiga skip Þessarar nýju
línu á Kyrrahafinu aö veröa mikl-
um mun fljótari í feröum en þau,
er nú eru höfö í milliferöum þar.
Fyrir fjárframlögum til þessa
fyrirtækis er mælt að Strathcona
lávaröur og ýmsir fleiri auömenn
muni líklegir til aö standa.
Sir Wilfrid Laurier hreyföi
þessum nýju samgöngubótum á
nýlendufundinum í vor, og liefir
máliö fengiö hinar vænlegustu
undirtektir af ýmsum helztu máls-
aðilum, svo all-líklegar horfur eru
á aö því verði hrundið i fram-
kvæmd vonum bráöar.
Komist samgöngur þessar á er
enginn efi á því aö Canada græöir
stórmikiö á Þeim. Sérhverju ungu
landi eins og Canada riöur á engu
meira, en haganlcgum og nægum
samgöngum. Samgöngubæturnar
auka viöskiftin, koma á meiri sain-
kepni i verzlunarmálum og breiöa
út bygðir mantia um ónumin lönd.
,Þær skapa nýjar iðnaðargreinar,
og nýja atvinnuvegi og auka veltu
fé í landi.
Stórt spor í Þá átt eru þessar
væntanlegu, nýju gufuskipaferðir
og þegar þær eru komnar á hlýtur
Canada aö vænta sér mikils hagn-
aðar af þeim í framtiðinni.
Willlam T. Stead.
ritstjóri enska tímaritsins Review
of Reviews, er nú nýfarinn heim
til sín aftur, héöan úr álfu. Hann
var á friðarfundinum, sem Carne-
gie stofnaði til t Pittsburg. Auk
þess ferðaöist hann töluvert unt
Bandaríkin, og hélt þar ræöur 't
ýmsum borgum. Það lítur út fyr-
ir.aö Bandaríkjamönnum hafi ekki
þótt sérlega mikiö til hans koma.
“Literary Digest” flytur nú í siö-
asta hefti nokkuö langa grein um
Mr. Stead, og tínir til ummæli
ýmsra blaöa í Bandaríkjunum um
hann. Þ’ykir þeim hann vera sjálf-
hælinn fram úr hófi og yfirleitt
mesti vindbelgur. Þar eru tilfærð
eftir hann ýms orðatiltæki, sem
ekki þóttu sérlega prúðmannleg
eða viöeigandi. Meöal annars
kvaö hann hafa sagt í miöri ræðu
sinni, á prestaþingi einu i New
York; “Eg kæri mig fjandann
ekkert um öll yðar “atnen", nema
þér gerið eitthvaö.”
Einu Chicagoblaðinu farast orð
á þessa leið:
“Það er auösætt hverjum manni
aö Stead finst hann sjálfur vera
öllúm æöri og aö hann auösýni
hverri sveit Bandaríkjanna, sem
hann lætur svo litið að heimsækja,
mikitin heiöur. Eini tilgangur
lians er Þó að safna fé og auglýsa
sjálfan sig og hina heimskulegu
draumóra sína. Hann er algerlega
óverður þeirrar gestrisni, sem
honum er hvervetna sýnd.”
Annaö blað (\ New YorkJ for
um hann svofeldum oröum:
“Enginn eíi er á því, að maður-
inn er gæddur töluverðum gáfum,
og ætti þaö skilið að komast í
næstu útgáfu af bók Lombroso,
sem fæst viö aö sanna þá setningu,
að gáfur séu ein hlið brjá'-.en';
í þvt efrti yröi rit hans, RJvicw of
Reviews, ómetanlégt s;‘nnunar-
gagn.......
“ÞM hefir veriö haldiö fram af
mörgttm, sem hafa hlustaö á Mr.
Stead, aö hann væri erindsrek
brezktt stjórnarinnar. Henni til
verðugs heiðurs getum vér sagt,
aö það er ekki rétt. Líklega er
Mr. Stead ekki sök i Þessum mis-
skilningi. En á hinn bóginn er
framkomu hans allri svo variö, aö
ætla mætti aö hann væri sendi-
herra allra þjóöa, og auk þess full-
trúi helztu trúarbragðaflokka
jaröarinnar.”
Eitt blaöið segir, aö uppáhalds-
orö Steads séu þessi: “Friðurinn
og eg.” “Eg og friðurinn.” “Frið-
urinn og eg skiljum mæta vel
hvorn annan” o. s. frv.
Current Literature fN. Y.) er
einkar biturt í Steads garö, þaö
segir svo:
“Hann gerir sér ekki frekar far
um, að láta bera litið á rnikil-
mensktt sinni, en Najxjleon geröi.
Sjálfselska hans er svo eölileg og
óþvinguð, aö Þaö er hreinasta un-
un aö henni..........
“William T. Stead skrifar ekki
um William T. Stead af því, aö
hann hafi ekkert annaö að rita
um. Hann gerir Þaö vegna þess,
að hann álítur að alt, sem hann
snertir, sé einkar áríðandi fyrir
velferö mannkynsins. í stuttu máli
sagt, er Stead uppáhalds umtals-
efni hans, sem hann kryddar viö
og viö meö öðrum eins smá-atriö-
um og friðarþinginu í Hague,
Roosevelt forseta og jaröskjálft-
anttm i San Francisco.”
Loftskeytasamband viö járn-
brautir á fleygiferö.
Það eru nú nokkur ár síöan að
ýmsir uppfundningamenn fóru að
spreyta sig á Því mikilvæga hlut-
verki, að koma á loftskeyta sam-
bandi viö járnbrautalestir, sem
brunuðu áfram meö fullri ferö.
Eins og gefur aö skilja mundi
margvislegur hagur verða aö því,
ef tekist heföi aö konta slíkum loft
skeyta samböndttm á, bæöi aö því
er einstaklinga, er þyrftu aö skift-
ast á skeytum, og járnbrautarliöiö
alt snertir.
Eins og ekki er aö furöa hefir
konungur uppfundninganna Edi-
son eigi leitt þetta hjá sér. Áriö
1885 fékk hann einkaleyfi fyrir
þesskyns uppgötvun, og var hún
reynd á járnbraut í Bandaríkjun-
um og þótti gefast mætavel. Vat
hún í því fólgin, að skeyti voru
send nteö rafurmagnsleiðslu frá
verkfæri, sem haft var ofan á etn-
um vagninum, á járnbrautarlest,
sem var í fljúgandi ferö, til þráða-
kerfis þess, er meöfram brautinni
lá. En sá ókostur var á uppgótv-
un þessari, aö verkfæri þau, er
viö hana voru notuð, voru of
margbrotin, og lenti þvt í handa-
skolum fyrir járnbrautarþjónun-
um aö nota hana á réttan hátt.
Bæði fyr og síðar hafa aörir
vísindamenn reynt sig á þessu, og
gert áþekkar tilraunir, en á þeim
hafa verið svipaöir gallar aö ein-
hverju leytij-
En svo var loftritunin leiöslu-
lattsa fundin upp og var þá um
leiö stigiö stórt spor í áttina til aö
greiða fyrir þessu máli, svo stórt
jafnvel aö vísindamenn telja það
næsta sennilegt, aö eigi muni líða
tnörg ár þangaö til attðið verði aö
senda og taka á móti skeytum hvar
svo sem menn eru staddir á ferð
meö járnbrautarlestum.
Meðal framfara í þá átt má t. a.
m. geta þess, a"ð járnbrautarfélag
eitt í Bandarikjunum, “The New
York Central Raihvay”, er nú far-
iö aö nota eina Þesskonar upp-
fundningu, þá, sem kend er viö
Bandaríkjamanninn Forest, á hraö
lestttm sínum. Sömuleiðis hafa
ýmsar tilraunir verið gerðar í svip-
aöa átt á Þýzkalandi, sérstaklega
á umliðnum þrem til fjórum síö-
ustu árum, meö vænlegum á-
rangri.
Slíkar tilraunir hófu þeir Þjóö-
verjarnir Siemens & Halske á
brautinni Marienfelde-Zossel, viö
Berlín 1903, og notuöu viö þær
útbúnaö þann, sent kendur er viö
þrófessor Braun. Þjóöverjar þess-
ir eru Islendingum sérstaklega
kunnir orönir fyrir það, aö þeir
gerðu alþingi tilboð um loftskeyta-
samband milli Islands og Evrópu
á þinginu 1905, þó að því væri
ekki sint. Viö nefndar tilraunir
þeirra á Þýzkalandi varö það ljóst
aö auðið varö aö koma á sambandi
nttlli járnbrautarlestar og tveggja
næstu stööva viö hana, sitt hvoru
megin, að minsta kosti. Fjöldinn
allur af skeytum var sendur til og
frá milli járnbrautarlestarinnar
og þeirra stööva. Einu sinni hafði
/,‘ossel stööin t. d. eigi gefið lest-
mni, er var á leið þangaö, umtal-
aö merki. Kom þá skeyti frá lest-
irt.i þar sem spurt var hvernig á
því stæöi. Stööin sendi þegar í
ítaö loftskeyti aftur til lestarinn-
ar svo hljóöandi: “Gleymt aö
gefa nterki. Lestin getur haldið
áfram inn á stööina.”
Síðar hefir svo annaö loftritun-
arfélag, sem heitir “Telefttnken”,
gert tilraunir nteö áþekkar skeyta-
rendingar milli Berlinar, Beelitz
Heilstátten. Hafa því hepnast til-
raunir sínar allvel, og eru þær
nokkuö á annan veg en hingað til
hefir veriö tíðkaö aö því er slík
skeytasambönd snertir og enda lík-
legt að tilraunir þær eigi meiri
framtiöarvon, en flestar aörar sem
enn eru kunnar í þá átt.
Félag þetta hefir látiö gera mjög
óbrotin verkfæri, er járnbrauta-
þjónum er auðvelt aö stýra. Verk-
færi þau eru sett á brautarlestirn-
ar, sem á ferð eru, og með klukku
gefa þau svo ákveðin merki, svo
sem; hœtta, varlega ,opin braut.
Þegar lestin nálgast einhverja
stöö, er eitthvert slíkra merkja
sent á móti henni.
Skeyti Þessi eru send með raf-
ttrmagnsöldum, en þær eru ntis-
munandi eftir þvi, hverskonar boö
eiga aö berast lestinni.
Væri slíkri aöferö beitt alment
á járnbrautum, mundu allflest
önnur merki, sem nú eru tíðkuö til
varúðar, svo sem veifurnar viö
stöðvarnar, veröa óþörf, eða eigi
notuð nema til sérstakrar varúöar.
Vagnstjórinn mundi þá losna viö
það ónota-erfiði aö mætta eftir
merkinu er gefur til kynna, hvort
óhætt sé eöa ekki að renna inn á
stöðina, og fá í Þess staö glögga
skipun og ótvíræða, er hann á að
tnega reiða sig á. Og Þá er og
um leið meö þessu loku fyrir þaö
skotiö, aö hann geti haft neina af-
sökun ef slys ber aö, aö hann hafi
ekki séö eöa hafi misskilið innfar-
ar-merkið.
Eins og áöitr er sagt, hafa til-
raunirnar hepnast mæta vel, en
eigi hefir samt nein glögg grein
veriö gerö fyrir þvi, hvernig hægt
sé aö sjá viö þvi, aö rafurmagns-
öldur frá öörttm stöðívum kmnni
ekki aö verka á þessi verkfæri, ef
svo stæöi á aö Þær næöu til Þeirra.
Af því mundi vitanlega geta leitt
hættulegan skeytarugling. Settni-
legt er samt, aö hægt sé aö hindra
Þaö, en óséö eigi aö siötir, nema
til þess þurfi margbrotnari út-
búnaö en þann, sem notaöur er
við nefndar tilraunir. En þær eru
i mestum metum fyrir þaö hve
viöfangshæg verkiærin eru, sem
viö þær eru notaðar, og væri þaö
mikill skaði ef þaö spilti þeim.
(Xattsl. þýtt.ý
Fréttir frá lslandi.
Reykjavík, 30. Apríl 1907.
Islandsbanki.
Hr. Schau bankastjóri er kom-
inn úr utanferöinni og haföi hon-
um gengið erindiö, en það var, aö
fá hluthafa bankans til að apka
hlutafé hans. Þeir hafa tjáð sig
fúsa til, aö auka þaö um 2 miljón-
ir króna, og veröur þaö sjálfsagt
gert, svo framarlega sem til þess
fæst leyfi þingsins; en ólíklegt er
að á því þurfi að standa, því að
engin ástæöa getur veriö fyrir
þingið aö sporna á móti því að
bætt sé úr þeningaleysinu í land-
inu á sem hagkvæmastan hátt; en
þaö er vitaskuld miklu hagkvæm-
ara aö bankinn eigi sjálfur fé þaö
sem hann starfar meö, heldur en
hann Þurfi að taka Það aö láni,
ekki sízt þegar vextir standa svo
hátt eins og nú hefir veriö um
hríð.
Reykjavik.
Guðmundur lœknir Hannesson,
hinn vœntanlegi héraðslceknir
Rcykvíkinga,
er fæddttr á Éiðsstöðum í Blöndu-
dal 9. September 1865, sonur
Hannesar bónda á Eiðsstööum,
Guðmundssonar bónda á Gunn-
laugsstööum. Hann tók burtfarar-
próf úr latinuskólanum 1887 og
lauk prófi í læknisfræði viö Kaup-
mannahafnarháskóla 1894. Varð
hann þá læknir í Skagafirði, en
voriö 1896 fluttist hann til Akur-
eyrar og hefir verið þar siðan.
Guðmundur læknir hefir hlotið
mikiö frægðarorð fyrir skurlækn-
ingar sinar, enda mun hann hafa
gert fleiri holskurði en dæmi eru
til um annan lækni á landinu. Að-
sókn til hans hefir þvi ávalt veriö
afarmikil og rná til dæmis geta
þess, aö árið áður en hann kom til
Akureyrar höfött veriö samtals 6
sjúklingar þar í sjúkrahúsinu en
árið eftir urðu þeir 68 og fjölg-
uöu þó mikið síöar.
Þaö var eitt hiö fyrsta áhuga-
mál Guðmundar aö koma upp
nýju sjúkrahúsi á Akureyri. Sótti
IMrdii iiokkurtiina Imgsad
um hvaða mismunur er orðinn á þaegindum reiðhjólanna síðan THE
HYGIENIC HANDLE BARS og THE COASTER
BRAKE var innleitt.
Við erum einkasalar í Canada á þessum tveimur ágætis umbótum.
Paer eru á hjólunum okkar.
CLEVELAND RAMBLER BRANTFORD
MASSEY IMPERIAL PERFECT
Fallegur verðlisti sendur ef um er beðið.
Ávalt nægar birgðir af öllu.sem heyrir til reiðhjólum.Smátt og stórt.
Ganada Gycle & Motor Co., Limited
WINNIPEG
^^ ■%%%%%% %%%%%% 0 %%%%%% 0 %%%%%%%%%%%% %/j
í
The Enmire Sash & D«or Co„ Ltd.
—VIÐUR—LATH —ÞAKSPÓNN—
Allskonar innanhúsviöur—Eik. Birki. Fura.
Huröir úr cedrusviö af öllum tegundum.
Umboösmenn fyrir Paroid Rooflllg.
Skrifstofa og vöruhús viö austurenda
Henry avenue,
Phone 2511. - - Winnipeg.
Biðjið um verðlista.
\
í
í
>.%%%%%%• %%%%%% 0 %%%%%% 0 %%^%%%%%%%%%%.,
IPIRJE TsTTTTISr
hann það mál meö svo miklum
dugnaöi, að brátt fékst nægilegt
fé til hússins. Hann réð sjálfur
einn öllu og sagöi fyrir um smið
sjúkrahússins og skipulag. Er það
aö öllu hiö vandaöasta og ber þess
óræk vitni, hversu Guömundi er
sýnt um húsagerð og verklega
framkvæmd; sjálfur er hann og
manna hagastur, hvað sem hann
tekur sér fyrir hendur.
Guðmundur er hinn mesti á-
hugamaður um landsmál og hefir
vakandi auga á öllu því, er við-
víkur sjálfstæði Islendinga og
þjóöarsæmd. Eru ritgerðir ltans í
“Noröurlandi” bezt vitni þess.
Hann er mæta vel ritfær, snjallur
og einaröur í máli og hefir dug og
áhuga til aö kynna sér rækilega
þau mál, sem hann lætur til sín
taka.
Bók hans “I afturelding” sýnir,
aö ísland á þar einhvern hinn ó-
trauðasta og drengilegasta liös-
mann í baráttunni fyrir sjálfstæöi
landsins.
Ingólfur.
Stúdentar tóku upp þann siö
fyrir nokkrum árum aö fagna
sumrinu með dansleik og mann-
fagnaöi og var svo enn.. Höfðu
þeir samkomu mikla í Iðnaöar-
mannahúsinu hinsta vetrarkveld
og var skemtan hin bezta. Þar
voru fluttarl margar ræöur og
snjallar, söngvar sungnir og dans-
ar stignir, <
Á óskaspjaldi var þessi vísi
skrautrituð.
Sumarhug og sumarþrá
sumar vakna lætur,
sitmar í auga, sumar á brá,
sumar viö hjartarætur.
Þessir voru dansarnir: Fyrst ^
Hjarrandahlóö, þá Freyjugaman,!
Friggjarspor, Gýgjarslagur, j
Kvennadans, Rammislagur,, j
Friggjarspor aftur, Faldareykir
og síðast Draumabót.
Salir allir voru tjaldaöir ís-
lenzka fánanum og blakti hann á
stöng yfir húsinu meðan á skemt- ’
aninni stóö.
Ingólfur.
Reykjavik, 26. Apríl 1907.
Jóhannes Guðmundsson bóndi í
Möörufelli í Eyjafirði datt af
hestbaki á heimleiö af Akureyri aö
kveldi 26. f. m. Fanst aö eins ó- j
dauður skamt frá Stokkahlöðum
inorguninn eftir og virtist hafa1
dregist í ístaöinu lengi, því að
stígvéliö var af öörum fætinum, og
ltefir hann losnað á þann hátt. í
Læknir var þegar sóttur, en maö- j
urinn andaðist samdæguvs 27. f.m.!
alls konar gerö fljótt og vel, fyrir sanngjarna borgn n
Próf í málaralist ('skrautmálninu
húsaý hefir íslenzk stúlka, Ásta1
Árnadóttir úr Reykjavík, leyst af
hendi í Kaupntannahöfn nýlega,
meö svo góðum vitnisburði, aö
hún fékk hjá prófnefndinni heiö-
urspening úr bronce fyrir próf-
smíö sina ('“Svendestykke”), en
þá medalíu fengu aö eins 15 af 64
nemendum, er undir próf þetta
gengu. Svo mikil nýjung þótti
þetta, aö nokkur dönsk blöö ('t. d.
“Aftenbladet” og “Extrabladet”!
hafa flutt mynd af stúlkunni og
getiö þess, aö þetta sé fyrsta skift-
ið, er kvenmaður hafi levst af
hendi próf í Þessari grein í Dan-
mörku, og segja, aö nú geti Reyk-
vikingar fengiö skreytt hús sín
utan og innan eftir öllum íþróttar-
innar reglum. Ásta þessi er dótt-
ir Árna heitins Pálssonar, er bjó í
Narfakoti í Njarövikum, og haföi
áöur en hún sigldi numiö málara-
list nokkra hriö hjá Bertelsen hús-
málara hér í bænum, sem er einkar
vel aö sér í iön sinni.
fjóðólfur.