Lögberg - 02.07.1908, Blaðsíða 1

TIL ÞESS
a8 geta rekiS bændafélag svo vel sé, þarf þa8 a8
hafa öflagan banka a8 baki sér. Vér eigum a8
selja hluti í Horue bankanum í Vestur-Canada.
Þótt Home bankinn sé ungur, stendur hann samt
ágætlega. Ekkert er betra a8 leggja fé í en
bankahluti, þa8 er hættulaust og gefur miki8 af
sér. Allir bændur, kaupmenn og verkamenn hafa
færi á a8 fá hluti. Meira um þetta næst hér.
The tírain Growers firain ('ompany, Ltd.
WINNIPEG. MAN.
^»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»(IA
D. C. Adam» Coal Co.
KOL og VIÐUR
Vér seljum kol ogJviS í smákaupum frá
5 kolabyrgjum í bænum.
Skrifstofa: 1224. BANNATYNE AVE.
WINNÍpfST
21. AR.
Winnipeg, Man., Fimtudaginn, 2. Júlí 1908.
NR. 27
Hefjið upp merkið.
I>ú sögufræga fóstra mín,
Þitt frægðarljós aB nýju skín,
ef færCu varast frelsis-rán
og fært af höndum ÞjóCar-
smán,
og sendir örugg enn á þing
hann Einar Þveræing.
ViíS örlög hátS þú hefir stríö, —
og háir enn— til frelsis lýtS.
Þú valin hefir vopn og góð.
Jeg vona þig ei bresti mótS,
atS senda örugg enn á Þing
hann Einar Þveræing.
Ei Hákon framar hylla skalt,
á hara setja traust er valt.
iÞér merkitS ber atS hefja hátt
og hylla svo þinn eigin mátt,
og senda örugg enn á þing
hann Einar Þveræing.
- !
I
mundu Snorra, mundu Njál,
já, mundu hverja göfga sál,
er treysti á sinn eigin mátt
og aldrei báru merkitS lágt;
þ\d sendu örugg æ á þing
hann Einar Þveræing.
Þá ris af dvala frægtSin forn,
er ferleg svæftSi skapanom;
þá Ijómar aftur autSnusól
á arfa þinna veldisstól,
ef sendir örugg æ á þing
hann Einar Þveræing.
f
Á þinnar sögu skygtSa skjöld
Pau skulu ritast heitorC völd,
melS gulli fegri geislastaf,
er glóir jafnt um land sem haf,
atS sendir örugg æ á þing
hann Einar Þveræing.
Winnipeg, 29. Júní 1908.
S. J. Jóhannesson.
Fréttir.
Látinn er 24. þ. m. í Princeton í
New Jersey Grover Cleveland,
fyrverandi Bandarikjaforseti, og
sá eini þeirra er þá var á lifi.
Hann dó úr krabbameini. Hann
var fæddur í Essex Co. í New
York ríki 1837. Hann lagtSi stund
á lögfrætSi og útskrifatSist í lögum
áritS 1860. 1882 völdu sérveldis-
menn hann fyrir ríkisstjóra í New
York. Tveimur árum sítSar var
hann valinn forseti Bandarikjanna
af hálfu sérveldismanna og fékk
37 atkv. yfir gagnsækjanda sinn,
samveldismanninn Jarnes G.Blaine.
ÁritS 1888 útnefndu sérveldismenn
hann aftur fyrir forsetaefni, en þá
nátSi Benjamin Harrison samveld-
ismatSur kosningu. ÁritS 1892 út-
nefndu sérveldismenn Cleveland
enn á ný og þá fóll Harrison fyrir
honum og Cleveland vartS forseti
Bandaríkja i annatS sinn. Áriö
1897 Ict hann af hendi embætti og
dró sig út úr stjórnmálum og sett-
ist at5 í Princeton, þar sem hann
lézt. Cleveland var stórvitur matS-
ur og einn af hinum atkvætSamestu
forsetum Bandaríkjanna.
í ortSi er atS Ottawaiþinginu vertSi
slititS 18. Júlí næstkomandi, svo atS
þingmenn fái tima til atS vera vitS
þrjú hundrutS ára hátítSarhalditS í
Quebec. Sagt er atS þeir Sir Lauri-
er og Borden muni nú vera búnir
atS koma sér saman um kosningar-;
lagabreytingamar, er afturhalds-
menn hafa lengst þrefatS um á
þessu þingi.
Sagt er atS japanska stjórnin
ætli atS taka lán er nemi tveim milj.
punda sterl., metS 5 prct. rentu, til
atS byggja jámbraut í sunnanvertSri
Manchúríu. Stjórnin hefir æi5i-
lengi veritS atS semja um þetta lán,
sem á atS greitSast aftur 1911. Enn
fremur er þess getitS, aS Japanar
hafi keypt járnbrautina frá Kvang
Tsjing til Harbin.
Fjármálaráðgjafinn á Rússlandi
hefir nýlega boriS upp frumvarp i
dúmunni um $100,000,000 ríkislán.
Er svo til ætlast, aS af því fé veröi
$8,000,000 varitS til aö styrkja þau
héruiS i rikinu, sem vistaskortur er
í.
Upphlaup varS i Teheran i Pers-
íu i vikunni sem leiS út af missætti
milli Shahins og þingsins. Féllu
nokkrir menn í þeim skærum. Nú
er aftur kominn á fritSur og er
sagt a?5 Shahinn hafi ætlaS aS leysa
upp þingitS ávsunnudaginn var og
vertSi brátt efnt til nýrra kosninga.
Nú kvatS vera búitS aiS flytja
Harry Thaw út af getSveikrahælinu
í Matteawan og fyrir kvitSdóm í
White Plains i N. J., til þess a?5
rannsakatS vertSi hvort hann sé heill
á sinninu etSa ekki, og koma honum
út af getSveikrahælinu fyrir fult og
alt ef mögulegt er.
Járnbrautarslys vart5 á laugar-
dagskvelditS var i grend vitS Tott-
enbam i Ontario. Lest á leiiS til
Winnifíeg lenti þar út af sporinu
og um fjömtiu manns meiddust,
þar á metSal ýmsir hétSan úr vestur
fylkjunum.
Eftir a?5 Taft hermálarátSgjafi
var útneíndur forsetaefni samveld-
ismanna sagtSi hann af sér rátS-
gjafaembættinu. EftirmatSur hans
vertSur Luke E. Wright herforingi
frá Tennessee, er vartS landstjóri
eftir Taft í Filippseyjum og nýlega
sendiherra Bandaríkja i Japan.
Merkileg lög eru nú gengin 1
gegn í efri málstofunni á Frakk-
landi. ÞatS eru lög um ríkiseign
járnbrauta, og hefir Clemenceau
forseti sótt þatS fast atS fá þau sam-
þykt. NetSri málstofan samþykti
fmmvarpit5, en i efri málstofunni
voru hartSar umrætSur um þatS, og
mætti þatS megnri mótspyrnu af
öllum ihaldsmönnum þar, en haftS-
ist þó i gegn fyrir örugt fylgi for-
setnas.
Nýju vínsolulögin gengu í gildi
í Saskatchewanfylki í gær fmitS-
vikudagj. Sú breyting á þeim,
sem mest kvetSur aS, er þa?S, atS öll-
um knæpum skuli loka kl. 10 atS
kveldi. Mælt er atS veifingamenn
hafi vitS orö a?S hækka vertS á vín-
föngum því atS þeir hafi annars
ekki nægan artS af vinsölunni, eftir
a?S sölutíminn hefir veritS styttur
sem lögin ákvetSa.
ÓeirtSir kvátSu vera um þessar
mundir í Guinea í Vestur-Afríku,
Iþeim hlutanum, er Portúgalsmenn
hafa til umrátSa. Hinir innlendu ;
allri nýlendunni kvátSu hafa haf *5
uppreist. Drepa þeir Evrópumenn
hvar sem þeir jiá til. Herdeildir
Portúgalsmenn hafa> leitatS til
Bisseau og sitja þar umkringda' af
uppreistarmönnum. Portúgals-
menn kvátSu hafa faritS illa me^5
hina innfæddu og nú þoldu þeir
ekki lengur ofbelditS og kúgunina,
sem þeir hafa átt viiS atS búa um
iangan tíma.
Undirbúningskosningar í N. D. til
efrideildar þingsins i Washington
fóru svo atS Marshall og N. M.
Johnson urtSu efstir á blatSi, svo
milli þeirra vertSur atS velja í
haust. Hansbrough, sem margir
landar mundu hafa viljatS sjá kos-
inn, fékk eitthvatS 4,000 færri at-
kvæ8i en Johnson.
Kjörnefningarfundur Democrata
vertSur haldinn í þessari viku í
Denver og skal þá nefnt til for-
setaefni af þeirra hálfu. ÞatS lít-
ur út fyrir atS Bryan vertSi fyrir
vali og þatS strax við fyrstu kosn-
ingu, en til þarf tvo ÞritSju hluti
atkvæöa.
Kosningalagafrumvarp Ayles-
worths á atS koma fyrir Ottawa-
Þingið í dag ('fimtudagj. Má þá
búast viiS aö eitthvatS sögulegft ger-
ist. Þingiö hefir fengiö afkastaö
mörgum og þarflegum lögum nú
síöast, eftir aö Þeir conservatívu
hættu að tefja fyrir framgangi
málanna.
James S. Sherman, varaforseta-
efni samveldismanna, er getið var
um í síðasta blaöi aö væri hættu-
lega veikur, er nú á batavegi.
Um níu hundruð manns kváðu
vera húsviltir í St. PauÍ sakir
vatnsflóða, sem þar hafa verið, og
eignatjónið skiftir mörgum þús-
undum dollara.
sens.
Skaðabætur fyrir upphlaupið í
t Vancouver, sem Dominionstjórnin
veröur aö borga, eru metnar á
$36,026.
Það er töluvert um það rætt í
blöðum í Noregi að Knudsen for-
sætisráöherra hafi ekki talað sem
gætilegast þegar Edward konung-
ur var þar í kynnisferð um dagr
inn. Hann hafði átt að segja í
skálræðu, að ef i harðbakkana
slægi, þá ætti Noregur hauk í
homi þar sem Bretar væru. Svíar
hentu þetta á lofti og sögðu það
bera vott um að Noregur væri
, ekki sjálfstæður, en stæði undir
, vemdarvseng Breta. Norðmenn
efir út af þvi.
Ur bænum.
Á fundi hinna sameinuðt) ísh
söngfélaga, sem haldinn var þ. 26.
í Fyrstu lút. kirkju, voru þessir
kosnir embættismenn fyrir kom-
andi ár: Forseti: séra Friðrik Hati
grímsson. Féhirðir; Sigurjóii Sig-
urðsson. Skrifari: J. S. Björns
son. Frumvarp til grundvxb <r-
laga var lesið upp á fundinurr.
Næsta ár ætlar félagiö aö tfrl'ia
samsöng að Mountain, N. D.. c.n •
Winnipeg ekki fyr en á 25 ára af-
mælishátíð k • kjufélagsins.
Allar stúlkur, sem að einhverju
leyti vilja hjálpa kvenfél. Fyrsta
lút. safnaðar við matarsölu og
frammistöðu í sýningargarðinum,
frá 11. Júlí til 17. Júlí, geri svo vel
að gefa sig fram sem allra fyrst
við einhverja af eftirtöldum kon-
um: Mrs. F. Johnson, 668 Mc-
Dermont ave., Mrs. A. Reykdal,
555 Maryland str., Mrs. K. Albert,
7<9 William ave.
Lögberg vill vekja athygli ís-
lendinga í Winnipeg á fundinum,
sem boðaður er hér í blaðinu og
haldinn verður i Goodtemplara-
húsinu á þriöjudagskveldið þann 7.
þ. m., þar sem ætlast er til að rætt
verði um sjálfstæðisbaráttu Islend-
inga nú um þessar mundir. Vér
viljum sérstaklega leyfa oss að
skora á alla þá, sem eitthvað láta
sig skifta þau tímamót, sem nú erw
fyrir dyrum í frelsisharáttu íslenzku
þjóðarinnar aö sækja fundinn. En
allir eru þar boðnir cg velkomnir.
Goodtemplarar hafa boðið að lána
fundarsalinn ókeypis svo að gott
húsrúm skortir ekki þó að f jölment
verði. *
Hafið þér séð nýju hattana brúnu? Þeir era ®eint frá
--- Dðkkbrúni blærinn og flötu börðin gera þá mjög ásjálega. -
WHITE & MANAHAN, 500 Main Winnipeg.
Sagt er að ætlast sé til aö sú
breyting verði á eignarskattsheimtu
hér í bænum, að að skattarnir veröi
I í ár innheimtir í þrennu lagi, þann-
! ig ajö einn þriðjungur skuli greidd-
■ ur í Ágústmánuði, annar í Október
og þriöji í Desember. í fyrra var
skatturinn greiddur í tvennu lagi.
Ráösmenn bæjarins kváðu vera
að herða á strætisvagnafélaginu
um að leggja bráða'birgða spor-
'braut frá Nena eftir Notre Dame
vestur á Arlington. Sömuleiðis
kvað eiga að flýta fyrir því að asf-
alta Corydon ,Selkirk og Sargent
og fá sporbrautir lagöar þar eftir
því sem ráð hefir verið fyrir gert.
Hér hefir verið á kynni um
hálísmánaðartima Sveinbj. John-
son frá Akra, N. D. Hann hefir
tekið meistarapróf _við Grand
Forks háskólann og er nú aö ljúka
við laganám. Hann hefir getið sér
mikinn heiöur á skólanum syöra
fyrir frábæra hæfileika sina, þótt
lítt hafi því veriö á lofti haldið,
enda berst hann ekk'i á og er alls
ekki gefinn fyrir að trana sér
fram.
Ritstjóri “Edinburg Tribune”,
Eggert Erlendsson og Jakob bróö-
ir hans heilsuðu upp á Lögberg á
föstudaginn. Þeir komu að draga
að sér hreint loft eftir kosninga-
moldviðriö syðra, fóru í þvi skyni
ofan að Gimli á laugardaginn og
voru þar yfir sunnudaginn. Þeir
fóru heim aftur á mánudaginn.
Með sömu lest fór Elis Thorwald-
son og kona hans heim til Moun-
tain og Nikulás Johnson og kona
hans Þórunn í kynnisför til dóttur
þeirra að Mountain.
i -
Maðurinn sem druknaði í Gimli-
höfn fyrra sunnudag hét ekki Pét-
ur Narfason eins og sagt var í síð-
asta blaöi, heldur Pétur Snorrason.
Margar fjölskyldur eru að
flytja sig þessa dagana úr bænum
yfir sumartímann. Mrs. T. H.
Johnson til Whytewold, Mrs. P. S.
Bardal til Gimli. Mrs. J. J. Vopnl
ætlar aö flytja til Gimli strax etti;
mánaðamótn o. fl.
Dr. G. J. Gíslason frá Grand
Forks var hér nokkra daga fyrir
helgina.
Sameiginleg útgáfunefnd “Fram-
tíðarinnar” hefir kosið Jón A
Blöndal fyrir forseta, Kolb. Sæ-
mundsson skrifara og Friðjón
Friðriksson gjaldkera.
Þorgr. Pétursson úr Geysisbygð
hefir verið hér á ferð hér í bænum
á leið vestur í Mordenbygð til að
vinna þar við heyskap. Hann læt-
ur fremur illa af því hve blautt sé
noröur frá, og búist ,við að hey
verði þar í léttara lagi vegna lang-
varandi væta.
Fyrir vangá ritstjóra ruglaðist
röðin á kirkjuþingsfréttunum í
■síðasta blaði. í þessu blaði hefir
verið bætt úr því, einn stuttur
kafli prentaður upp aftur.
Ringling Bros. Circus hefir
haldið til hér norðanvert vtð bœinn
þ. 30. f. m. og þ. 1. þ. m. Fyrra
kveldið var tjaldið alveg troðfult,
sagt að þar hafi verið milli'20 og
30 þúsundir manna.
Veðrið er hið bezta á degi hverj-
um. Hitar ekki mjög miklir nema
dag og dag og regnskúrir af og
til. Jarðargróðri fleygir fram og
jafnvel búist við að farið verði að
slá hveiti í Júlí. í Alberta.
FUNDARBOÐ.
Það er öllum Vestur-íslendingum orðið kunnugt,
að mjög þýðingarmikil tímamót í stjórnmálum eru í
nánd, á vorri kæru ættjörðu, íslandi.
Vér álítum þessi tímamót svo mikilvæg, að eng-
inn góöur íslendingur geti látið þau afskiftalaus.
Að voru áliti á að tefla um þ^ð stóra atriði, hvort
ísland eigi að verða áframhaldandi eign íslendinga,
eða hvort það eigi að vera í eignarhaldi, og undir
yfirráðum Dana.
Um þessi atriði á íslenzka þjóðin að velja, við
almennar kosningar 10. Sept. næstkomandi. Hvað
eigutn, vér Vestur-íslendingar, að leggja til þessara
'mála? Hvað viljum vér leggja til þeirra? Og hvað
getum vér lagt til þeirra?
Til að svara þessum spurningum bjóðum vér
öllum íslendingum í þessum bæ að mæta á allsherjar-
fundi, sem haldinn verður í Goodtemplarahúsinu
íslenzka á Sargent ave. þriðjudagskveldið 7. þ. m. og
byrjar kl. 8.
Winnipeg, 1. Júlí 1908.
B. L. Baldwinson. F. J. Bergmann.
S. B. Brynjólfsson. Stefán Bjömsson.
A. J. Johnson. Lárus Sigurjónsson.
S. Símonarson. Baldur Sveinsson.
Gunnlaugur Jóhannsson. O. S. Thorgeirsson.
A. P. Jóhannsson. Friðrik Sveinsson.
Þ'orsteinn Þorsteinsson. Stephan Thorson.
O. Stephensen. H. S. Bardal.
Jónas Pálsson. Jón Bjamason.
G. Goodman. Thos. H. Johnson.
W. H. Paulson. John J. Vopni.
Árni Eggertsson. Th. Oddson.
R. Th. Newland. J. J. Bildfell.
N. Ottenson. B. J. Brandson.
O. Bjömson. J. A. Blöndal. S. J. Jóhannesson.
Bandalagsþingið.
Bandalagsþing var sett í Fyrstu '
lút. kirkju kl. 2 síðd. þ. 25. þ. m. j
Þessir fulltrúar voru mættir, eða
'mættu síðar á þinginu:
Frá bandalagi Fyrsta lút. safn.
Kolbeinn Sæmundsson, Eggert
Fjeldsted og Louisa Thorlaksson,1
■frá bdl. Víkursafn. J. S.Bjömsson,
frá bdl. Pembinasafn. Halld. Hall-
dórsson, frá bdl. Garðars. Kristín
Magnússon og Jón Ólafsson, frá
bdl. Frelsiss. Jakobina Helgason,
frá bdl. Immanúels. Gerða Christ-
opherson, frá bdl. Vídalínss. Fr.
Erlendson og V. Thorwaldson, frá
bdl. Gimlis. Guöm. Pálsson, frá
bdl. Lincolns. Carl J. Olson, frá
bdl. Selkirks. Miss S. Hanson, G.
'Nordal og Miss S. Oliver, frá bdl.
Tjaldbúðars. ívar Jónasson, Björn
‘B. Björnsson. Auk fulltrúanna
Voru mættir á þinginu prestar
kirkjufélagsins allflestir.
’ Forseti þingsins, séra Kristinn
K. Olafsson, las upp ársskýrslu
'sína. Banílalögin öll höfðu lifað
góðu lífi árið sem leið og von á að
fleiri félög bættust í hópinn.
Síðan fóru fram embættiskosn-
ingar og var Carl J. Olson kjfTrinn
forseti, Kolbeinn Sæmundsson
bkrifari og Krist. Eymundson fé-
hirðirþ og tóku þeir þá við em-
bættum sínum.
Beiðnum um upptöku frá tveim
bandalögum ('lmmanúels. og Víða-
línss.J var vísað til nefndar og
henni falið að raða málum á dag-
fekrá.
Fráfarandi stjórn hafði hlutast
til um að þrir fyrirlestrar yrðu
fluttir á þessu þingi. Það var og
•gert. Fyrstu töluna flutti Carl J.
Olson um "Kristilega mentun”.
' Næstu ræðuna hélt J. S. Bjömsson
um “þýöingpi bandalaganna út um
sveitirnar.’ ’ Síðast talaði Gutt-
ormur Guttormsson um “Kristin-
•dóm og æsku.”
Nefndin haföi þá lokið störfum
Sínum og lagði til, að bandal. tveim-
ur væri inntaka veitt. Síðan skip-
aði forseti þingnefnd i þau mál er
á dagskrá vom samkv. ósk þings-
íns, og vom nefndirnar beönar að
ijúka störfum sínum fyrir næsta
'fund daginn eftir.
Á fundi næsta dag var fyrst rætt
Um “Framtíðina”, unglingablaðið
nýja, og lét þingið í ljósi eindregna
ánægju yfir frágangi blaðsins,
mæltist og til að bandalögin öll
hefðu fréttaritara, sem skrifuðu
reglulega í það.
Nefndin í “lestrarskrár” og
“fyrirlestra” málinu lagði til að á
lestrarskrá yrði teknar þessar bæk-
úr: 1. Saga íslands eftir Boga
Th. Melsteð. 2. The way of Salv-
átion, eftir G. H. Gerberding og
*var það samþykt, og Skólaljóðum
teéra Þórh. Bjamarsonar bætt við.
Um fyrirlestaferðimar lagði nefnd
in það til að framkvæmd-
árnefnd félaganna yrði falið að út-
Vega mann og senda til þeirra fé-
laga sem hans ósfcuðu, og var það
samþykt. Þeirri nefnd var og fal-
ið að ákveða hvar næsta bandalags-
þing skuli halda.
Til að standa fyrir útgáfu
“Framtíðarinnar” með nefnd frá
•kirkjufél. vora kosnir: Friðjóo
Friðriksson, Kolbeinn Sæmundsson
bg J. S. Björasson.
Ýms smærri mál voru afgreidd
frá þinginu, sem hér er ekki rúm
áð telja.
Þinginu var svo slitið eftir að
Sálmur hafði verið sunginn og all-
ir lesið sameiginlega “Faðir-vor.”
Hljó6færi|einstök Iög og nótnabækur.
Og|altfscmPlýtur aö músík. Vér höfum stærsta og bezta úrval af
birgðum í Canada. af því tagi, úr aö velja. VerBlisti ókeypis.
QSegiC oss hvað þér eruB gefinn fyrir.
WHALEY, ROYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WINNIPEG.