Lögberg - 17.09.1908, Blaðsíða 1

TRYGT LOGLEYFT
IIEYRIÐ BÆNDUR
Talsvert margir bændur hafa keypt hluti í Home Bank,
sem vér sögðum yður frá fyrir skemstu. Viljið þér ekkj
leggja fé í GOTT OG ÓHULT FYRIRTÆKI. SLM GEI*
UR STÓRA RENTU? Skrifið eftir upplýsingum til vor
um það.—Gleymið ekki að vér verzlum með korn í vagn-
hleðslum og að þér komist að betri kjörum hjá oss en-
nokkrum öðrum. Skrifið eftir upplýsingum til
The (irain (Jrowers (irain (ompaiiy, Lt<l.
WINNIPEG. MAN.
f <9 •*•***•*•*•*•* |
D.L4ddm»CodlCo.
KOL og VIÐUR
Vér seljum kol og'viB í smákaupum £rá
5 kolabyrgjum í bænum.
Skrifstofa: [22Aj BANNATYNE AVE.
WINNIPEG.
< i
I >
I >
21. ÁR.
II
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 17. September 1908.
NR. 38
Hudsonflóa-brautin
verður lögð undir eins
miklir undanfarna daga og ekki
komiS dropi úr loftinu.
Mackenzie, einn af aöaleigend-
um C. N. R. brautarinnar, hefir í
viötali viS blaSamann hér í bænum
spáö því, aö hveitiuppskeran muni
verða 120 milj. bush.
. || y * j ' Man eg þaS, aS illa var viö því tek-
Alberti gengur a vald iS þegar eg mælti meö ab veita !
Filippseyingum sjálfstæöi. Mér var 1
sagt að þar sem Bandaríkjafáninn !
hefðj verið hafinn við hún, yrði ,
hann ekki niður dreginn. Nú seg- |
lögreglunni.
Athugasemd við yfir-
lýsingu.
Ráðaneytið segir af sér.
Hán verður bygð fyrir fé það sem fæst fyrir Stjórnin á íslandi bíður
seld lönd. Stjornin iætur byggja brautar-
stöðvar og kornhlöður og starfrækir þær.
Fimm
Sir Wilfrid Laurier mælti á þessa ið í vagn. Vér viljum einnig leggja
leið á þriðjudagskveldið við Niag-jbraut til Hudsonsflóans. Braut-
ara Falls: j irnar verða þá tvær, svo hveiti- og
“Vér höfum tekist á hendur að griparæktarbændur geta sent af-
láta leggja aðra járnbraut — Hud- urðir sínar tvo vegu
sonsflóabrautina. Eg veit að kjós-
endum Welland kjördæmis þykir
ekkert sérlega varið í þá braut.
Þeim, sem vestur frá búa, er það
meira áhugamál. En eg bið yður
þess vel að gæta, Ontario-menn, og leiðir nægi.
eg er viss um að þér sjáið að eg sigi verður
Vér höfum verið spurðir: “En
spillir þetta ekki fyrir siglingum
um St. Lawrence ána?” Hví eruð
þér svo trúarlitlir? , Verzlun Can-
ada er stærri en svo, að þessar tvær
Það sem nú er í að-
nóg fyrir bæði St.
segi satt, að það sem kemur við Lawrence og Hudsonsflóann.
einum hluta þjóðarinnar kemur Vér hpfum komist að þeirri nið-
allri þjóðinni við. Og þér eruð urstöðu, að nú sé rétt að leggja
reiðubúnir að bera yðar hluta af brautina — ekki á morgun, heldur
byrðinni, svo aðrar sveitir megi jnú,—og nú hafa mælingamenn ver-
En þessa verður ekki af ið sendir til að rannsaka leiðina og
Af vissúm ástæðum sé eg mig
ir forsetaefni samveldismanna, að knúðan til að segja nokkur orð
Filippseyingar verði að fá sjálf- , viðvíkjandi yfirlýsingu, sem stend-
Ver gatum um það 1 siCasta stæöi að lokum. ur j ' nr. £ö„ber g ’ á barTem
t aði, að storþjofnaður heföi kom- Enn fremur hefi eg ástæðu til að | Iýst er yfir, að farið hafi verið með
ist upp um Albert! fyrrum doms- fagna yfir því, að nú er litið með ósannindi í Breiðablikum. Þeir
/ • ' L • malaraðherra Dana. Simskeyti fra mejn velvild á ýmislegt, sem eg fjórir menn sem skrifuðu nndir
OSlgUr 1 bœjunum. Kaupmannahöfn til danskra blaða hefi gert, en áður var. Þegar eg þessa yfirlýríngu. og sá sem þetta
--------- her 1 alfu hljoðar svo: taiaCi i hljóðgeymi svo að eg gæti skrifar, böfðu verið kosnir í nefnd
frumvarps - andstæðingar þegarlú^gnlaÍt S" ^“^SisS 11^7 "t ^
kosmr a þ,ng. - Ofrétt úr að Alberti fyrv. dómsmálaráðgjafi gis a(f mér fyrir lþetta og þótti það Limbætfunu^’vlð We^ey Co\l-
■ . ' g!n?lS a íTl- °,gre?lunni °g meS öllu ósæmilegt. En nú hefir ege og Gustavus-Adolphus College
jatað að hann hefði dregið ser 10 Mr. Taft hafið hljóðgeymirinn Við komum saman í húsi dr.Braíd-
sýslunum.
Vel hefir stjórnarandstæðingum 1 ^ Spansjoð Sjalands-,hátt upp með þvi að tala í hann sonar og voru þrír nefndarmann-
á íslandi gengið það sem vér vit- ^Alber-ti saeði af sér ráðPÍafatism sjalfur’ , , x t t . anna’ tegar á fundinn kom, all
um enn til. Foringi þeirra, Skúli T f . S g, . raðgjatatign Qg nu a að gera stærstu synd akveðnir með því a« bola séra
Thoroddsen, var kosinn gagnsókn-1 aðÆísu "en í°f aun oeveru^fvrt 30 dygS me® eftirstælin-u' Fri«rik Bergmann frá kennarastöð
arlaust fyrir mánuði_______- aða neilsu> en 1 raun veru ryrir Vist er um það. að stæhne er mm- n.nni vix r„aí.,:i„— x.-:_
daginn eftir kosninguna,
OS a föstu- |7V r r."’ ■ :”T- -•'**.* Víst er um það, að stæling er inni- uhni við Wesley, nefnilega þeir
og a iostu iarasir hmna frjalslyndar, vmstr,- legasta lof Þegar eg lagði upp j Mr. Bi,dfeU> ega peir
, fengum manna. Hann hefir verið dóms-
ver svohljoðandi s.mskeyt, fra Isa- jráSgjafi j sjo ár og jafnan þótt
oc c agsett 1 ey-javi II. Sept- mestu ráSa um stjórnina. Hann
ember: 1
“Opposition sigrað Reykjavík, að minsta kost; þangað til j
Akureyn, Seyðtsfirði" sumar
Eftir þessu skeyti að dæma hafa Hann var formaöur
, a .fJ°rir . frumvarPsandstæðmgar Sjálandsbænda
Mr. Vopnj og Mr.
kosningaleiðangrana 1896 og 1900, Jónasson. Dr. Brandson var hrædd-
þá sögðu menn að það væru ekki Ur við, að það kynni að hafa slæm-
. r ._ „ aörir en þjóðmálaskúmar, sem ar afleiðingar fyrir kirkjufélagiC
hetir venð ahtinn heiðvirður mað- hentust landshornanna á milli í at- og skólamálið og stóð því meö því,
kvæðaleit. Nú er það ekki nema ag séra FriíSrik héldi áfram við
sjálfsagt fyrst Mr. Taft ætlar að skólann og eg sjálfur var allákveö-
gera það, og eg vona að blöö sam- jnn séra Friðriks maður. Um
Sparsjóð
, ., &— • -o ----- ----------- <j í uoiiKb maour. um
og sa sjoour vermu velcljsmanna biðjj mig nú afsökun- þetta höfðum við verið að þræta
verið kosnir. Þeir dr. Jón Þor-! V .7 ~ . '7 ."* * _ aSjBI
kelsson landskjalavörður og Magn- aS Hkjssjó«uí oe Na fonklbankinn ^ Þau söf11 '**>• a* all-Iengi og var seinast komið svo,
í.u f_„„,_________í 1 1 iMbbjuuui duuiidiuauKiiin eg væn clauðans hræddur um mig, aS
umst svo til, að brautin verði lögð Ikoma i framkvæmd strax og þær
fyrir fé.sem fæst inn við sölu landa koma oss í hendur.
þeirra, sem frá hafa verið tekin
einmitt í þessu skyni.
Vér höfum komist að þeirri nið-
urstöðu, að brýn þörf er á braut
þessari vegna þess hvernig til hag-
ar vestur frá. Þessi braut gefur
þeim, sem í norðvesturfylkjunum
búa, kost á að velja um leiðir. Sem
stendur er alt hveiti sent til Lake
Superior undir eins og það er kom-
nefnjarmannanna. sem
séra Friðrik,
blómgast. lu vtiuui «.1. 0 íús Blöndahl framkvæmdnrcríói-; i !“7 ^ eg vær, dauðans liræcldur um mig, aS he;r neinnarr
yður krafist, vegna þess að vér ætl- [gera aætlamr, sem ver svo munum ‘Reykjavík; Hjör- Ei 'V™ a8 ha,da ?*“r á Íárn jhðfuí verið á móti
leifsson
I rtkfióW tra“l'iljó„5ir kS”aS R™ ! Jíj‘K l'u* “í t*™! T* TíSf”*’
n KíPinn /~»rr Iif ntr, Vion/v , ^ , ClHS 11111111 IRTR lyrir lionum O? Iwilrliir nn nX l.ó 4- o olf í n t>n . U«1
issjoður hefir tryggingu fyrir H«- fór fyrjr mér.
ugri hálfri annari miljón. Það 1
Stjórnin ætlar að leggja braut-
ina, eða öllu iheldur að láta ein- .
hvem gera það fyrir sig. en hvortium óæinn og ut um bygðir þang-
heldur verður, þá er þaö víst, að* sem ver vis?um helzt von a«
‘iregTiin bænst.
á Akureyri og séra Björn Tor’unum ö C eftir skioun vfi ‘ brautastöt5vum 5 var ÞaS’ °g úr' voru tarnir a« sansa sig á þvi, a«
lon á Seyðisfirði. slhin syndu aS eS matti Það með réttara mlmdi vera aS láta séra
■ -. » ... valdanna. Mælt að hann skuld, f;i „x -uii-o tiur>rf tp 1 , , . „ _ .
brautarstöðvar og kornhlöður allar
verða bygðar af stjórninni og
starfræktar af henni, svo að íbúar
norðvesturfylkjanna verði aðnjót-
andi sem mestra hlunninda.”
Það þarf ekki að því að spyrja
að þetta Þóttu góð tíðindi hér,
einkum furðuðu menn sig á javí að
°g | heldur en að láta alt fara i bál og
Ibrand með kirkjufélagsmálin. Sér-
íullyröa me„„. a» Alberti hafi ;,„V* iT’lf “J*. ™" « .eWr a6 »r.
franuí fjársvik svo árum skiftir. : ,„r" ™ °í' “„S 'f Vopn, kvaí upp ur me* Þa5 unfiir
Þeir seni rnest fé átt„ i sióðnnm hræddur um a?i hcir fan næst a® |Það siðasta, að heldur stæði hann
Þe r sem mest ie attu , sjoðnum Lafna j kosmngas óð með almenn-
en, flest fatæklmgar viðsvegar um lum samskotum »
Fréttir.
j tína er mest ríki í Suður-Ameríku
! næst Brazilíu. .\rgentínubúum er
---- því ekki farið að lítast á blikinu, að
Sagt er að Sir Wilfrid Laurier llafa svo voldugt riki svo nærri
muni tilkynna í vikulokin hvenær ser, en þeir varnalausir, því að
þing verði rofið og hvenær kosn- þeim hafði nýlega komið saman
ið skuli til næsta Þings. Nú telja „m það, Chili-ríkinu og Argentina,
menn líklegt, að kosningadagurinn ag hætta vígbúnaði á sjó. Nú
verði annaðhvort 28. eða 29. Októ- þegar Brazilía bafði fengið sér
ber. Sir Wilfrid Laurier ferðast þessi nýju herskip, pantaði Argen-
um Ontariofylki síðari hluta þessa tinastjóm 2 vigdreka og 4 smærri
inánaðar og heldur ræður þar á herskip. Þetta sýnir bezt böl það
ýmsum stöðum. Það er sagt, að sem þessi sífekla heraukning hefir
stjornarhðar skyldu verða undir i.landið alþý8ufólk, Sem sjóðurinn
Reykjav.k. V,ð þvi hafð, engmn var stofnaSur fyrir. Þeir tapa þar j
buist. Menn Þottust nokkurn veg- líklega ollu sinu.
mn vissir um að sera Bjorn mundi ÞaS er almæli> aS Alberti hafi
sigra a - ev i> írði og jalnvel Sig- tapaS fé þessu é að kaupa og selja j
„r ur a . ureyr,, en að Gu®- amerjsk verðbréf. Hann naut alt-
mundur Björnsson læknir, svo vin-
af mestu konungshylli og fyrir fám
Einar Jónsson
myndasmiður.
með því, að séra Eriðrik héldi á-
fram með skólann, en á nokkurn
hátt að spilla fyrir skólamálinu. Og
í mínum huga var ekki orðið neitt
’spursmál um það, að nefndin
mundi koma sér saman um að ráð-
leggja pinginu, að halda áfram
meö séra Friðrik fyrir kennara við
skólann skilyrðislaust. En í þess-
um svifum kom séra Jón Bjarna-
,son inn til okkar beina leið frá
Tjaldbúðarkirkju, þar sem hann
það heyrðum vér gamlan og góðan
conservatíva segja, að vænna
mundi sér þykja að heyra a« frum-
þó hann þiggi boð manna um að j for með sér. Þarna höfðu tvö ; varpsandstæðjngar yrSu ofan á vis
koma til vesturfylkjanna, þá muni ríki komið sér saman um að hættajþessar kosningar á íslandi, en þó
nann ekki koma nema sem snöggv- vjgbúnaði og lifa í friði en annað
ast. þeirra verður að víkja af þeirri leið
__________ • | til að vera viðbúið ef annað ná-
I grannaríkj skyldi ráðast á þaö:
Svo má nú heita. að kosninga-
hitinn sé byrjaður fyrir alvöru í
Bandarikjunum.
sæll maður tapaði í Reykjavík, dögum sat ;hann til hægrí handar j Eg hefi oft áður minst á íslenzk-
11 10 ,ng“ja mu, nei, Þess, konungi í skotféla^sveizlu. an myndhöggvara liér í borginni,
íftSrlSl w as Tkla ** « ■« J°„SSo„ heili, Ha„„
glæsilegustu vonir , brjostum fano-elsig ” jhatir getio ser goðan orðron e hafSl setið undir fyrirlestri, sem
manna hér hér um að Uppkastinu j .gjSan hafa þær íregnir borist, að Danmorku a slSari arum fyrir hve,séra Friðrik Bergmann flutti. Séra
yrði komið fyrir kattarnef. Og ErjSrik konUngi,r hafi átt eitthvað 'auðugur hann er að hugsjónum og,Jón sat þarna inni hjá okkur all-
um hálfa aðra miljón króna inni í jduglegur. Hann er af íslenzkum lengi og var að skýra fyrir okkur
sparisjóðnum, og að hann muni bændaættum en listamaður af guðs;efni f.vrirlestursins; einnig barst
tapa því fé öllu. ' náC. Síðastliðið vor sýndi hann ieitthvaÍS f tal framkoma sfraFri«-
Christensenráðaneytið hefir sagt ... . .. ____c.. w „ ,riks Bergmanns gagnvart kitkjufe-
, , . eftir s,g mikið likneski, er hann ,1 • Efr:r „x irm mr f*r
,af ser 13. þ. m. Það hefir ekki ® ,, .. .„ , lasinu- a® sera Jon var íar-
conservativar kæmust til valda , þózt ta Setis aS v5ldum eftir ag nefnd, “Trolhð” og hlaut m,k,« lof :inn> fórum við nú aftur að hugsa
haust hér í Canada. Sýnir þetta, si;k svik voru komin upp um A1_jfyrir. Það er búið til eftir gam-J,um nefndarálitið, og var þá horf-
eitt með öðru, hve ant mönnum er
berti, sem það hafði ekki viljað alli islenzkri þjóðsögu um tröll-
Frá fyrsta til siðasta Ágúst borg-
Báðir flokkarnir aði New York Life félagið 582
hafa nú sent út kosningarit sin og dánarkröfur að tipphæð $1,688.750 , baráttu
ræðumenn út um sveitirnar. For- og á sama tima $1.727.631 til lif-
setaefnin bæði eru lika lagðir á stað andi skírteinahafa. Sama mánuö
hc-r um fosturjurSma gomlu. Isleppa með nokkru móti nokkrum karl sem er á lelS til hellis sins, en
Hafi nokkrir verið , vafa um að mánuSum áSur og Christensen for- !kems. .. ekk; fyrir sólarupprás
Islendmgar her vestra fylgdust sætisr4Sherra tekj« málstað hans. T™ .f® " ! T solarUPpras-
með ahuga með 1 'þessar, stjórnar- | _________ jUm le,ð og solin ns, verður hann
ísl. á Fróni, þá mundi
sá hinn sami hafa alveg gengið úr J
skugga um það, ef hann hefði ver-
að halda ræður. Mr. Bryan hefir komu beiðnir frá 6,600 manns um ið hér á skrjfstofu Lögbergs siðan
L. - X' »■ ■Xríl.-m s-\ /v X 1! V\. r r rrX 1 r rv, i c i n f nl pfYO lltJQT* 1 _ _ * TT 1 * • i
Bryan stœldur.
farið um norður miðríkin og verið lífsá-byrgðir misjafnlega háar
alstaðar forkunnarvel fagnað. Þó —---------
ekki sízt i Minnesota, þar sem John Nú er nýgenginn um garð kjör-
A. Tohnson sækir í þriðja sinn um nefningarfundur samveldismanna í
rikisstjórastöðuna af hendi sérveld- New York-riki. Menn höfðu búist
ismanna. Johnson hefir heitið Brv- vjð að eithtvað sögulegt mundi ger
an eindregnu fylgi sínu. — Það ast á þeim fundi vegna þess að það
þykir nýlunda þar syðra, að Taft var kunnugt, að margir höfðingjar
og Brvan hafa báðir verið boðnir í Höi samveldismanna vildu ekki
til veizlu í Kaupmannafélagi Chi- með nokkru móti að Hughes nú-
cago 7. Okt n. k. og að þeir hafa verandi rikisstjóri yrði nefndur í
báðir þegið boðið og lofað að segja kjör, en Roosevelt forseti og marg-
fáein orð. ir góðir menn aðrir sögðu það vera
____________ lífsnauðsynlegt fyrir flokkinn að
„ 4 Hughes yrði aftur valinn. Sá varð
Brazihurik, pantaSi fynr liðug- þessn kjörþingi, a« Hughes
2 anim 3 hersk.p á Englandi, Unefndur me8 Ii5lega 8«, at.
þau stærstu. sem enn hafa verið , Vdl 1 , T __ „lls
smíðum þar. Þau eru nú nærri kvæl5um af ^000 al1s'
fullgjör. Menn ætluðu, að Brazil- .... ’
íustjórn ætlaði að selja þau á sín- Skógareldar þeir himr miklu, er
um tíma einhverju stórveldanna og undanfarið hafa geysað um norð-
græða á þeim, en nú lítur út fyrir, urhluta Minnesota. eru enn ekki út-
að það hafi aldrej verið ætlun henn brunnir. Þessa siðustu daga hafa
ar. heldur ætli hún að hafa skipin þeir verið að færast norður á bóg-
til varnar heima hjá sér. Argen- inn til Canada. Hitar hafa verið
kosningadaginn. Undir eins dag- Þetta er haft eftir Bryan for- F,inar sýnir tröllkarlinn, og er
inn allur ágreiningur og við kom-
um okkur saman um, að leggja
fyrir þingið eitthvað svipað áliti
því, sem gert var, og fólum dr.
Brandson á 'hendur að skrifa það
að steini, af því hann má ekki sjá upp. Þ'etta gerði dr. Brandson og
dagsbirtuna. j skrifuðum við allir, nefndarmenn-
Það er á Þvi augnabliki, sem jimir undir þaö morguninn eftir
mótmælalaust.
Eg ætla ekki að leggja neinn
| samnefndarmenn mína; þeir ættu
Dr. Egan, lætur j aS vita þaS hezf sjálfir. En eg
sjálfan
inn eftir fóru að koma fyrirspurnir setaefni sérveldismanna, í vikunni ,myndin einstaklega sérkennileg og , ,
um hvort nokkrar fréttir væru sem leið, þegar það varð kunnugt, stórhrikaleg. ! ?m a ha ’vort ie,mso n s ra
komnar “að heiman”. Siöan sim-Ja» Mr. Taft ætlaöi að ferðast um Sendiherra Bandarikjanna i!Jons hatl hatt nokkur ahr,t
skeytið kom hefir þeim bókstaflega til að halda ræður:
ekki lint. Talsiminn hefir stöðugt “Mér er talsverð hugnun í því, i , . , . .._____. „ , ,
verið að hringja og viðkvæðið alt;sem Roosevelt forseti og Mr. laíti .. . ’ , .... „ . „
af það sama: “Hafið þið frétt hafa sagt og gert nú upp á síðkast- viðvíkur, bókmentir þess og sogu. mtg og_er þo e i þar me sagt. a^
meira?” “Nokkrar nýjar fréttir j(5. Sú var tíðin, að eg var nefndur Hann heimsókti Einar Jónsson um sera Jon e8 10 r. f**! n,f.
að heiman?” Því miður höfum vér öllum illum nöfnum fyrir að mæla daginn og varð þá svo fanginn af nohhrar . . 1 *reS ur V1 %1 lan 1
engar frekari fregnir getað fengið. Jmeð tekjuskatti, en nú hefir forset- ! fegurS myndarinnar, að hann baö nefndaraht,nu-
Vér_ símuðum til íslands á mánu- {jnn og Mr. Taft tjáö sig honum jum ^ af henni til aS senda
daginn og baðum að senda oss hlynta. Eg fekk margt okvæðis- , •7r ..
kosningafréttir, en enn þá höfum orgj5 a« heyra fyrir það, að mæla R°°sevelt forseta að gjo .
Sig. Sigurðsson.
vér engar fengið. Undir eins og með að koma á eftirliti með járn- Einar Jónsson er velkunnur lista
Þær koma, og það getur ekki liöið brautafélögum. Nú hafa þeir mönnum á Þýzkalandi og í Aust- í nýkomnum fslandsiblöðum er
<á löngu. munnm vér koma þeim til Roosevelt og Taft leitt eftirlit með urriki> og vinir hans fagna þvi sa^ fra bvi. að þingmalafundur
jlesendanna eins fljótt og auðið er. ' járnbrautafél. í öndvegi svo nú er g listaverk hans vftrf[ kunn ha!’ .veriB hald,nu 7agar JOtS'
leg ekki ,ali„„ hættulegur. JSg viMræga l»™ ^ baSar M»lasysl„r„ar og
Vér viljum benda lesendunum á talsvert víttur fyrir að vilja láta
kvæði Gumundar Guðmundssonar, endurbæta tolllögin. Nú finst Mr.
sem prentað er á öðrum stað hér í Taft það mál svo mikilsvarðandi,
blaðinu. Það er að vorum dómi (að hann hefir stungið upp á að
snildarfagurt. | kalla saman aukaþing strax eftir
---------- kosningarnar til að ræða það mál.
yfir í
Vesturheimi.
Úr Kaupm.b. blaði.
voru þar öll þingmannaefni sýsl-
anna. fsafold og Ingólfur segja,
Jað fundurinn hafi gengið á móti
stjórninni. Þó voru ekki greidd at-
kvæði.
Þeir eru nýkomnir. Beint frá
NEW YORK.
Hafið þér séð nýju hattana brúnu?
--- Dökkbrúni blærinn og flötu börðin gera þá mjög ásjálega. -
WMITC & MÍANAMAN, 500 Main St., Winnipeq.
Hlióðfæri. einstök Ióg og nótnabækur.
Og]altfsem lýtur aö músík. Vér böfum stærsta og bezta úrval af
birgðum í Canada, af því tagi, úr aö velja. Verölisti ókeypis.
Segið oss hvað þér eruö gefinn fyrir.
WHALEY, ROYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WlNNlPEG.