Lögberg - 25.08.1910, Blaðsíða 1

23. AR.
II
WINNIPEG, MAN., Firatudaginn 25. Ágúst 1910.
Nr 34
Fréttir.
Margir 'jjjóö.höföingjar iieiin-
sóttu Franz Jósef Austurrílciskeis
ara 18. þ. m. á áttugasta afmæhs-
dagi hans. Þar á meöal George
Bretakonungfur, og Vilhjálmur
Þýzkalandskeisari. Franz Jósef
keisari er ern enn þá, þrátt fyrir
hinn háa aldur. Hann hefir ver-
iö sparneytinn mjög og reglu-
samur í háttum sínuiu en átt við
ýmislegt andstreymi að striða um
sina daga og verið mikill mæðu-
maður.
flugvélin rann; fraþi hjá dúfna-
flókkinum. Þegar Le Blanc lenti
í Amiens voru dúfumar orðnar
æði langt á eftir honum og komu
þangað ekki fyr en 6 ogi-3 mín.
seinna en hann.
verið og sýnt víða díæmafáa karl-
mensku og hugrekki, og margir
látið líf sitt í þeirri eldvöm.
Uppskeruhorfur eru sagðar lé-
legar mjög á Frakklandi. Búist
er við að hveiti uppskeran þar í
ár verði ekki meir en 312 miljón-
ir bushela. í fyrra var hún 370
miljónir og þótti þá með rýrara
móti. Af þessu hefir hveiti hækk-
að1 þar í verði svo að það er orðið
tveim dollurum hærra pokinn nú
en var i síðastL Janúarmán. og
haldið að Frakkar verði að kaupa
.að margar miljónir bushela. Það
bætist og ofan á, að vínuppskeran
hefir brugðist mjög í héruðunum
Champagne og Burgundy. Veðr-
átta hefir verið mjög köld og
vætur tiðar, er því kent um upp-
skerubrestinn, sem talinn er að
tíaki l'andinu $400,000,cx>0| tjón.
Það hefir verið fornt viökvæði að
vínár yrði ætíð gott á Frakklandi
þegar halastjarna sæist, en nú
ætlar þar að bregða hönd á venju.
Greifirin af Turin, frændi ítal-
íukonungs, er fyrir skömmu kom-
inn aftur úr hættulegu ferðalagi
um Afríku. Hann lagði af stað
4. Nóv. 1908 og hóf ferð sína frá
Mombassa og hélt þvert yfir álf-
una fótgangandi og þvi næst lagði
hann í aðra ferð frá Cape Town
og norður og létti eigi fyr en hann
kom til Kairo. Hann hafði með
sér einn hvítan fylgdarmann, en
annars tóma svarta burðarsveina
A ferðalaginu um austanverða
Afriku brúkaði hann fyrst litla
hesta, en þeir uppgáfust skjótt svo
að hann varð lengst af að fara fót-
gangandi.
Grand Trunk Pacific járnbraut-
arfélagið býst við að hafa full-
gerða aðal brautina til Prince
Rupert árið 1912, eða í siðasta lagi
árið 1913.
Við væntanlegar kosningar i
Bandaríkjum í Suöur Afriku er
búist við að Botha stjórnarfor-
maður hafi mikinn meiri hluta.
Bæði Þýzkalandsstjórn og Aust
urrikisstjórn hafa gert ítarlegar
ráðstafanir til að stemrna stigu
fyrir kólerunni sem nú geysar um
Rússland. Mest kveður að henni
i fylkjunum Tekaterinoslav, Ku-
ban og Kherson. .Sumir segja að
látist hafi um 40,000 úr sýkinni
þetta sinni.
Steingervingur af skelböku
mikilli er nýfundinn í grend við
Orkney Spring í Virginia. Hún
vegur 400 pund og verður gefin
safni í Washington.
Þeir Mackenzie og Mann eru að
leitast við að ná tangarhaldi á allri-
fiskiveiðaútgerð við Kyrrahafs-
strendur. Þeir hafa að sögn keypt
útgerð ýmsra helztu fiskiveiðafé-
laganna og eru nú að semja við
New England Fish félagið, sem
rekur alla heilagfiskisverzlun við
ströndina. Mackenzie og mann fé-
| lagið fæst við hvalaveiðar við
Kyrrahafsstrendur og hefir í hug
að láta gera i British Columbia
feiknamikla sápugerðarverksmiðju,
svo að hægt verði að nota hval-
smjörið strax í stað þess að senda
það til Glasgow svo sem áður hefir
verið venja. Enn fremur ætlar það
að láta reisa mikil íshús þar vestra.
Dr. Crippen og Miss Le Neve,
sem bæði eru undir kæru fyrir
morð, eru nú komin á leið til Eng-
lands aftur, til að ganga þar undir
íannsókn. $1,250 verðlaúnin fyrir
handtöku þeirra, hlýtur Kendall
skipstjóri, sá er flutti þau vestur
um haf og fyrstur gaf lögreglunni
vitneskju um hvar þau væru mður
komin eftir að þau hurfu af Eng-
landi.
fyrirmælum í erfðaskrá hinriar
látnu, þar sem svo var á kveðið,
að hana skyldi jarða viðhafnarlítið
og á eigin kostnað. Fór jarðar-
förin fram á laugardaginn var á
þann hátt sem hin látna hafði
myrir mælt og var hún jarðsett í
Hampshire við hlið foreldra henn-
ar.
í Génf á Svisslandi er nýlátinn
Gustav Moynion forseti milliríkja-
nefndar félagsins Rauða krossins.
Hafði hann verið forseti þeirrar
nefndar frá því að hún var myndL
uð árið 1863. Moynior var á sex-
tugsaldri og var mikilsvirður mað-
ur og víðkunnur.
í fréttum frá Kaupmannahöfn
er þess getið eftir símskeytum frá
íslandi 22. þ. m., að eldfjallið
Hekla sé í undirbúningi að gjósa.
Revkjarstrókur stendur upp úr
eldgígnum og búist við gosi þá og
þegar. Jarðskjálftar hafi og verið
öðru hvoru undan farna daga.
Barónsfrú Vaughan, fylgikona ;
Leopolds Belgíukonungs, sem nú
er andaður, giftist nýskeð frönsk- |
um kaupmanni í Neuilly-sur-Seine. |
Það átti að halda giftingunni !
leyndri, en tókst ekki, og gerði!
múgur manna aðsúg að brúðhjón- j
unum svo að lá við veizluspjöllum. j
Þýzkir læknar tveir, Klesler og
Reid. eru að fást við tilraunir til
að taka ljósmyndir af innri líffær-
um manna. Þeir nota cinemato-
graph við þær tilraunir.
Innanlands óeirðnuum í Persíu
heldur áfram. Herli^ stjórniar
innar og nationalistar börðust ný-
skeð á strætum höfutíborgarinn-
ar, Teheran.
Járnbrautarslys mikið varð ný-
skeð á sunnanverðu .Frakklandji
skamt frá Bordeaux. Farmlest og
farþegalest rákust á. Sex vagnar
mölbrotnjuðu, þrjátíu og sjö
farþegar biðu bana, en fimitu og
átta meiddust.
Um þessar mundir er japanska j
stjórnin að innlima Kóreu í ríki
sitt og byggir á Portsmouth samn-
ingunum; vitaskuld er þessi inn-
limun nú ekki nema form eitt þvi j
að það er alkunnugt að Japanar
hafa haft öll yfirráð á Kóreu síðan ;
ófriðinum milli þeirra og Rússa
lauk. Kórea er allvíðáttumikið !
land, á við England, og íbúar um
12 miljónir. Þar hefir höfðingja j
ætt ein ráðið ríkjum , Yi-ættin, í j
rúm fimm hundruð ár.
Síðastliðna sjö mánuði talið til
Júlíloka, fluttust yfir haf til Can-
atla 217,285. til Bandaríkja 172,000
og til Ástralíu 21,188 og til Suður
Afriku 14,467.
Fyrir þrem öldum stofnaði John
Guy og flokkur nýlendumanna með
honum frá Bristol á Englandi
fyrstu nýlenduna í Nýfundnalandi.
Til minningar um það landnám
var 17. þ. m. haldinn hátíðlegur i
ýmsum bæjum i Nýfundnalandi og
afhjúpuð standmynd til minning-
ar um landnámið. Sendinefnd frá
Bristol var viðstödd hátiðarhaldið.
Nafínfrægur austurrískur nátt-
úrufræðingur, sem Alois Musil
heitir, er nýkominn heim úr leið-
angri er hann fór til Gyðinga-
lands og Arabíu. Hann hefir
s'kýrt frá þvi, að í tindinumi á
Sínaifjalli sé eldgigur, er gosið
hafi síðastliðin 3,000 til 4,000 ár
öðru hvoru. Á leiðinni upp fjallið
fann hann ýmsa staði sem mn er
getið í heilagri ritningu, og enn-
fremur margskonar sögulegar á-
ritamr.
Sýningin í Brussel verður opn-
tið aftur eftir brunann jafn-
skjótt og búið er að koma i lag
því sem fór á tjá og tundúr i
brunanum. Ríkið hefir veitt auka-
lán til að bera kostnaðinn, sem af
flýtur að nokkru leyti. Tjónið nú
sagt frá 6 til 10 milj. doll. Tölu-
vert kvað að ránum á sýningar-
svæðinu um og rétt eftir brunann,
en lögreglunni tókst skjótt að
hefta þau., og er mjög rómuð
framganga hennar i bruna þess
um. ' 1
Sir Ernest Cassel, enskur auð-
maður, hefir nýskeð gefiö eina
miljón dollara í styrktarsjóð íianda
fátækum verkamönnumi. Vöxtun-
um af þessu fé skal verja til að
styrkja fátæka þýzka menn, sem
leita sér atvinnu á Englandli og
sömuleiðis til að styrkja snauða
menn enska er vilja fá atvinnu á
Þýzkalandi. Styrk á að veita þeim
þangað til þeir öðlast lífvænlega
atvinnu. Styrktarsjóður þessi er
stofnaður til minningar um Ed-
ward konung því að með honum
og Sir Emest var harla kær vin
átta.
Blaðið Free Press ihefir svo sem
venja þess er aflað sér ítarlegra
frétta af uppskeruhorfum hér í
Norðvesturlandinu. Eftir þeim er
sú áætlun gerð, að uppskeran í
Manitoba verði sem hér segir;
hveiti; 28,660,616 bushel, hafrar:
28.361,890 bushel; bygg: 657,520
bushel; hör; 4,100,200. í Saskat-
chewan: hveiti: 65,250,000 blushel;
hafrar; 63,090,000 bushel; bygg;
4,266,000 bushel; hör: 3,537,000
bushel; I Alberta: vorhveiti: 5,-
370,013 bushel; vetrarhveiti; 1,-
955»784 bushel ; hafrar; 16,849,200
bushel; bygg: 2,207,250 bush; og
hör: 91.950 bushel.
W. D. Scott, yfir innflutninga-
stjóri sambandsstjórnarinnar, hef-
ir nýskeð komið úr ferðalagi frá
Evrópu og hefir síðan lýst yfir því
að linað skuli aftur á innflutnings-
skilvrðum þeim er sett voru í
fyrra. Þá var þess krafist, að inn-
flytjandi ætti að hafa $25 í pen-
ingum er hann stigi hér á land.
Þessu verður nú breytt svo til þess
að gera fjölskylduim beggja megin
hafsins hægra fyrir að ná saman,
að ef sá hluti ættmennanna sem
hér í landi er getur sýnt innflutn-
ingsstjórum að hann hefir sæmi-
legt lífsuppeldi hér og atvinnu, þá
þurfa þeir ættingjar, sem hingað
ætla að flytjast og hann býðst til
að veita forsjá, ekki að sýna
neina vissa fjárupphæð við land-
göngu hér í Canada. Akvæðið það
í fyrra hefir reynst svo óhagkvæmt
að sjálfsagt þótti að breyta því.
Stjórnarbreytingin á Finnlandi
nálgast óðum og kemur fyrst fyrir
alvöru til greina þegar þingið þar
verður kallað sarnan. Það gerir
ke’sarinn vitanlega, og á þar að
kjósa sjö fulltrúa til að mæta í
rússnesku dúmunni. Það kann vel
að vera að finska þingið verði við
tilskipunum keisara, en hitt getur
og orðið að það sinni þeim ekki.
Eru menn þá hræddir um að
Rússar þröngvi enn meir kosti
Finna en áður. Þessir fáu full-
trúar, sem Finnar senda, á rúss-
neska þingið, eru ekki líklegir að
koma neinu til leiðar, fyrir hönd
Finnlands; sú hlutdeild i þinginu
er því að eins til málamynda og
una Finnar illa við eins og von-
iegt er. Þing þjeirra á að koma
saman í Septemberlok, og þykir
fróðlegt að vita hvort þar Verða
kosnir fulltrúar á rússneska þingið
eða ekki.
íbúar í British Columbia eru að
ráðgera að stofna til 'heimssýning-
ar í Vancouver áður langt um
líður. Helzt hefir komið til orða
að hafa hana árið 19117. Það hefir
þegar komið til orða að nota Hast-
ings Park fyrir sýningarsvæði. Á-
skoranir sendar um fjárstyrk bæði
til fylkisstjómar og sambands-
stjórnar.
Gaynor borgarstjóri i New York
er nú óðtvm að hressast, þó að
hann sé ekki gróinn sára sinna, og
haldið að hann verði ferðafær frá
Hoboken spxtala eftir rúma viku,
en ekki búist við að hannj verði
fær til embættisstarfa fyr en eftir
mánaðartíma.
Flugsamkepni var hafin milli
flugvélamanna og venjulegra
fugla nýverið. Sú samkepni var
háð á Frakklandi og biðu fugl-
arnir ósigur. 1 sama mund og
flugkappinn Le Blanc lagði af
stað frá Douai var þar slept 47
bréfdúfum frá Amiens ,en þangað
ætlaði Le Blanc að fara. Blæja-
logn var og leið eigi á löngu áður
Hryllilegir skógareldar hafa
geysað í Montana og Idaho rikjuin-
um undanfarið og er haldið að
alt að því tvö hundmð manns hafi
látið líf sitt í þessum eldum eða
jafnvel fleiri. Eyddir bæimir
Taft, St. Regis, Henderson, De-
borgia, Vaughan og Buford. Eigna
tjón skiftir mörgum miljónum.
Hryllilegar sögur segja þeir sem
af komust. Menn hafa reynt að
stöðva eldana svo sem auðið hefir
Hermála frumvarp nýtt ætlar
þýzka stjómin að leggja fyrir
þing á komandi hausti. Meðal
annars verður t því gert ráð fyrir
byggingu þriggja nýrra herstópa.
Alt eiga það að vera stór orustu-
skip.
í nýbirtum skýrslum frá Wash-
ington er sagt, að um 200 kristnir
sundurgreindir trúarflokkar séu í
Bandaríkjum, og þar fyrir utan
i.okkrir heiðnir trúflokkar. Flest-
ir þeirra eru kínverskir eða jap-
anskir. Alls eiga Kínverjar þar í
landi um 60 bænahús, en Japanar
12. Einn kínverskur Búddatrúar-
prestur er sagður í Bandaríkjum.
Bænahúsjn nota helzt einstakir
menn, er þeir finna þörf hjá sér
til að dýrka guði sína.
Vinnustöðvun í Winni-
peg.
Fyrra mánudag vildi svo til hér
í bæ, að 12 steinsmiðir Lyall-Mit-
chefl byggingafél., hættu verki
Höfðu þeir fengið skipun um það
frá höfuðstöð allsherjar verka-
mannafélagsins í Bandaríkjunum.
Skipun þessa bygðu þessir for-
kólfar verkamanna á því, að fyr-
nefnt Lyall-Mitchell félag væri
sama félagið eins ag það, sem kent
er við Peter Lyall and Sons í
Montreal. og ekki vill viðurknna
r.einn félagskap rneðal steinsmiða.
En það hefir aftur orðið til þess
að steinsmiða verkfall varð í
Montreal fyrir eitthvað sex vikum
og stendur það enn yfir: Þegar
þessir tólf menn hættu að vinna
hjá Lyall-Mitchell félaginu hér í
Winnipeg, áttu verkstjórar i “build
ers exchange” fund með sér fþvi
að Lyall hér i bæ er einn í því fé-
lagi) og samþyktu þar að gefa
þessum 12 verkfallsmönnum frest
þangað til um miðjan dag á föstu-
dag 19. þ.m. að taka til vinnu aft-
ur. Ef þeir sintu þvi ekki mundu
verkstjórar gera vinnustöðvun
(lockoutJ og neituðu öllum stein-
smiðum hér um atvinnu. Lyall-
Mitohell mennirnir 12 létu ekki
sjá sig á föstudaginn og skall þá
á vinnustöðvunin, og hefir staðið
siðan og engar horfur á að henni
létti af fyrst um sinn. Um 800
steinsmiðir og múrarar eru sagðir
f'bæmim og munu flestir þeirra
vinnulausir, af því að allir verk-
stjórar í “builders exchange” hafa
sagt steinsmiðum sinum upp vinnu.
Verkstjórar þykjast hafa fulla
heimild til að gera þessa vinnu-
stöðvun, því að bæði hafi verka-
menn gengið á samningana, sem
gerðir voru í vor, og það er í, að
verkfall skuli ekki ihefja. heldúr
leggja ágreiningsatriðið í gerðar-
dóm, þar til kvaddra manna af
háflu beggja málsaðila. Enn frem-
ur halda verkstjórar því fram, að
þvi hafi fyrir skemstu verið lýst
yfir hiklaust af gerðardómsnefnd,
er í voru bæði steinsmiðir og menn
af hálfu verkstjóra, að Lyall-Mit-
chell félagið i Winnipeg og Peter
Lyall & Sons í Montreal værui tvö
aðgreind félög og því ekkert vit í
að láta verkfallsdeiluna í Montreal
koma til greina hér i Winnipeg.
Steinsmiðir þykjast verða að hlýða
skipunum forkólfanna í Bandaríkj- |
unum. Það sé og mikið i ihúfi ef
hætta eigi við að viðurkenna fé-
lagsskap þeirra. Eigi að síður
virðast tólfmenningamir hér hafa
farið nokkuð flast að ráði sínu og
ekki annað sýnna en að þeir hafi
gengið á gerða samninga. en við-
búið að mikið tjón hljótist af, því
að enn eru engar horfur á því að
sætt komist á en sennilegt að fleiri
iðnaðarfélög verði við verkfallið
bendluð.
Mrs. H. Sigurðsson með dóttur
sinni.
Tíðarfar hefir verið helduir kald
ara undanfama daga, en ekki
munu næturfrost hafa komið enn.
Ovenjulega mikið mistur hefir
verið í lofti suma undanfarna daga.
Hr. Björn Blöndal smiðtur, sem
verið hefir undanfarið norður á
Gimli við smíðar var fluttur sjúk-
ur hingað til hæjarins síðastliðinn
mánudag. Bróðir hans, JI A. Blön-
dal, fór þangað nocður'til að ann-
ast hann á leiðinni.
Föstudagskvöldið iq. þ. m. gaf
séra Jón Bjarnason saman í hjóna-
band þau Vilhjálm Guðmundsson
frá Selkirk og Jóhönnu Elisabet
Sveinsdóttur.
Lesið tilboð um kenslu frá Lundi
skóla, sem er á öðmm stað í blað-
inu. Þar stóð: 1. eða 2. stigs kenn
arapróf, en átti að vera: 2. eða 3.'
stigs kennarapróf.
Uppskera er sögð meiri sum,-
staðar 1 Minnesotarí'ki en dæmi eru
til áður, og verð hátt á öllum af-
urðum. Landar vorir þar syðra
njóta margir góðs af því.
Dr. O. Stephensen fór snögga
ferð norður til Nýja íslands á
mánudaginn í lækniserindum.
Sunnudaginn 7. þ. m. andaðist
að Baldur stúlkan Lukka Sveinsson
tæpra 26 ára gömul. Hún hafði
verið biluð á heilsu nokkur undan-
farin ár. Vönduð stúlka og vel
látin. Jarðarför hennar fór fram
mánudaginn 15. þ.m.
Mr. Pétur Þorleiíson, bóndi í
Lögbergsnýlendu, varð fyrir þeim
skaða að missa öll hey sín. Orsak-
aðist af því, að drengur á heimilinu
hafði verið með eldspýtur nálægt
heyjunum og óvart kveikt í.
Or bænum.
Þrátt fyrir verkfallið, sem hér
er í bænum, og getið er á öðrum
stað, hefir verki verið haldið áfram
við Lögbergshúsið. Tvær loft,-
hæðir hafa nú verið hlaðnar af
veggjumim alt í kring og á sumum
hliðunum nokkuð komið af þriðju
lofthæð.
Fyrra miðvikudagskveld Id. 5
voru þau' gefin saman í hjónaband
í Fyrstu lút. kirkju, M!iss Þjóð-
björg Swanson og Mr. Hinrik G.
Hinriksson. Séra Jfón Bjarnason
gaf þau saman, að viðstöddu miklu
fjölmenni. Ungu hjónin héldu
sama dag í skemtiför vestur til
Banff, baðstaðsins í Klettafjöllum.
og verða um hálfan mánuð að
heiman.
Mr. B. J. Borgfjörð, sem dvalið
hefir undanfarið á Gimli, kom
hingað til bæjarins á mánudaginn.
Tlann var á leið vestur til Canda-
har, Sask.
Miss Ena Eyjólfsson frá Salt-
coats, sem dvalið hefir hér í bæn-
um, fór til Shoal Lake á fimtudag-
inn var, að heimsækja föðurbróður
sinn, Mr. S. Eyjólfsson.
Hr. Olafur Olafsson, bygginga-
meistari frá Brooklyn, N. Y., kom
hingað til bæjarins i fyrri viku.
Hann hefir verið um 20 ár þar
syðra og kom nú til að sjá bróður
sinn, Ingimund Ólafsson, við Wild
Oak. Hann fór heimleiðis á rnánu-
daginn.
Þeir sem eiga að fá söguna sem
seinast kom út í Lögbergi, verða
enn að hafa biðlund. tJtkoma henn-
ar hefir dregist vegna húsbygg-
ingarinnar og þess, að Lögberg
hefir enga prentsmiðju á meðan.
Herra Kristinn skáld Stefánsson
hefir sent Lögbergi einkar fagurt
kvæði um vin sinn Magnús heitinn
Brvnjólfsson. Blaðið var fullsett
þegar kvæðið kom og verður þess
vegna að bíða næsta blaðs.
Dr. Brandson fór suður til Dak-
ota í fyrri viku.
Pau hjónin, Sigurður Holm og
kona hans, að 671 Alverstone str.
hér í bænum, urðu fyrir þeirri sorg
að missa dreng á fyrsta ári fyrra
miðvikudag. Hann hét Karl Emil.
Mrs. S. Oddson fór héðan úr
bænum fyrra mánudag, ásamt báð-
um drengjum sínum, suður til
Minneota, Minn. — Með henni fór
Takið eftir auglýsingu
Thomas í þessu blaði.
frá G.
Akrar hafa þegar verið slegnir
mjög víða hér í fylkinu og þresk-
ing byrjuð. Fjöldi manns hefir
komið að austan undanfama daga
til að leita sér atvinnu við þresk-
ingu í Vesturlandinu.
Hr. Chr. Hjálmarsson k;aupm.
frá Candahar, Sask., var hér á ferð
um síðustu helgi.
Lögmönnum Florence sálugu
Nightingale bárust tilboð um það
af hálfu hins opinbera, að þjóðin
annaðist um útför hennar. Lög-
mennimir neituðu því samkvæmt
BÚÐIN, SEM Alfatnaður, hattar og karlmanna klæðnaöur við lægsta
__ „ „ _ verði í bænum. Gæðin, tízkan og nytsemin fara sam-
ALDKIil HKbuZ I I an í öllum hlutum, sem vér seljum.
Geriö yður að vam-að fara til
WHITE £> MANAHAN, S00 Main St., Winnipeq.
I