Lögberg - 20.10.1910, Page 2
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 20. OKTOBER 1910.
Útlagar.
Þa5 var venja hér fyr á öldum,
aö einvaldshöföingjar dæmdu ó-
vini sína og óbótamenn í útlegö.
Á Englandi varö sá siður þó ekki
algengur fyr en á dögum Charles
II. AriS 1787 var heill skipsfarm
ur útlaga sendur þaöan til Botany
Bay, sem er á austurströnd Nýja
Suöur Wales og skamt frá Sidney
sem nú er höfuðbær nýlendunnar
og næsta blómlegur.
Seinna var farið aö senda ó-
bótamenn til Van Dimens Lands
eöa Tasmaniu, og til Norfolk eyj-
ar 1 Kyrrahafi átta hundruö mílur
frá ströndum Nýja Suöur Wales.
Til Norfolk eyjar voru sendir
allir verstu óbótamennirnir; voru
þaö einkum ]>eir glæpamenn, sem
dæmdir höföu veriö! til vistar á
Nýja Suöur Wales, en gert sig
seka þar í nýjum afbrotum. Var
þaö talin þyngri refsing.
í fljótu bragöi viröist engin
refsing hagkvæmari en aö dæma
óbótamenn þannig í útlegð. Samr
landar þleirra losnuöu viö þá og
þótti landhreinsun aö, annars var
ekki krafist lengi vel. Þeir sem
ekki höföu framið svo stórfengi-
leg lagabrot að hægt væri aö kveða
upp yfir þeim dauöadóm, þeir
voru sendir til ýmsra nýlendna
heimaríkisins. Þetta virtist gefast
allvel framan af.
Afbrotamennirnir komust þar á
nýjar brautir, í nýtt land, þar sem
tiltök voru á, aö þeir gætu blætt
ráð S'tt. Aö nokkrum tíma liðn-
um voru þeir að öllum jafnaði
látnir lausir úr fangavist, og leyft
að vera sér út um atvinnu eftir
Vissum skilmálum, ef þeir hegð-
uöu sér eins og góðum borgurum
sæmdi. Það var litiö svo á, að
nýlendumenn gætu haft mikið
gagn af þessum verkamönnum. í
brezkum lögum um þetta efni, sem
gefin voru út 1717 var komist svo
að orði, aö “í mörgum: nýlendum
Hans Hátignar og plantteigum i
Ameríku væri mikill skortur á
verkmönnum, er með góðri ágtiind-
un gætu unnið nýlendurnar og
plantte’gana þjóðinni til nytja.”—
Svo langt gat manngæzkan gengið
að menn gátu talið sér trú um út-
legð óbótamanna gæti oröiö bæöi
þeim og nýlendumönnum til mik-
ils gagns og góða.
En ekki leið á löngu áður ný-
lendumenn tóiku að lýsa yfir óá-
nægju sinni yfir þessum útflutn-
ingi. óbótamenn þeir, sem haldn
ir höfðu verið úti á fangaskipum
eöa í fangelsum mestan þann tíma
sem stóð á yfirheyrslum sakamála
læirra voru jafnaðarlega orðnir
afar illir viðureignar, þegar þeim
var slept lausum úr þeim stöðum,
og uröu lítt viöráöanlegir gæfum
og rólyndum nýlendumönnum. En
þeir sem geymdir höfðu verið í
útlaganýlendunum urðu sannkall-
aöir djöflar. Nýlendumenn á N.
S. W. tóku að bera sig upp um
þetta við brezku stjómina. John
Russell lávarður og ritari nýlend-
unnar 1840, gaf út skipun um það
aö enga fleiri óbótamenn mætti
flytja þangað í útlegð.
Síðan voru útlagar frá Bret-
landi sendir eingöngu til Tasman-
íu. Stanley lávarður lét svo gefa
út þá skipun, að frjálsir nýlendu-
menn i Tasmaníu skyldu ekki fá
vinnu fanganna lægra verði en
annara; þetta varö óvinsælt því að
Tasmaníumenn höfðu lengi þolað
fangaflutninginn til sin vegna
þess að þeir höfðu átt þar von ó-
dýrarí vinnu. Mótmæltu þeir nú
harðlega flutpingi óibótamanna til
sín. Þá tók Sir Grey það ráö, að
reyna að flytja útlaga til Cape-
nýlendunnar. En árið 1849 neit-
ttðu íbúar þar einum skipsfarmi
óbótamanna sem kom þar að landi
það ár,og varð ekki af því að þar
fengist þeim landvist lengur. Og
um þessar mundir tók almennings
álitið að snúast og hallast á sveif-
ina með nýlendumönnum. Menn
fóru að spá því að þessi útlegðar-
dómur glæpamanna kæmi mörgu
illu af stað.
Árið 1837 var þessi skoðun orð-
in svo almenn á Englandi, að þá
var skipuð nefnd manna til að í-
huga þetta mi)l. í þá nefnd voru
kvaddir þeir; John Russell lávarð-
ur, Sir Robert Peel, Charles BulL
er, Sir W. Molesworth og How-
ich lávarður. Álit nefndarinnar
var afar óglæsilegt, lýsti hún ein-
dregið yfir því að útlegðar dómur
sakamanna hefði haft hinar
Vi tið 1 I " AÐ ÞÉR GETIÐ FENGIÐ Ál70,m' per fallega muni alveg vJkeypis
NOTIÐ EINGÖNGU ROYAL CROWN SAPU—HINA BESTU SÁPU. GEYMIÐ “COU- PONS” OG UMBÚÐIR OG FÁIÐ VERÐLAUNIN. HÉR ER SKRÁ YFIR FÁEIN VERÐLAUN AF MÖRfiUM, SEM ÞÉR FÁIÐ FYRIR ROYAL CROWN SÁPU-UMBÚÐIR.
Góð heimilis verkfæri.
No. 1. Bezta stál; nauðsynlegt húsáhald.
Ókeypis fyrir 75 umbúðlr.
No. 2. Snotur skurðarhnífur éjg gaffall-
ókeypis fyrir 200 umbúðir.
No. 3, Falleg hannyrðaskæri, fagurlega
gerð, ókeypis fyrir 100 umbuðir,
No. 4. Bezti vasahnffur. sterkur og hent-
ugur. ókeypis fyrir 75 umbúðir.
No. 5 Borðhnífar ineð Ebenviðar-skafti
Enskt Sheffield stál. 12 hnífar ókeypis
fyrir 300 umbúðir Gafflar (meðal stærð)
fást fyrir sama verð.
No. 6, Skæri; 7 þuml. blað; rakhnífsstál;
ókeypis fyrir 50 umbúðir.
No. 7. Vasaskæri, sem leggja má saman’
mjög góö. ókeypis fyrir 75 umbúðir.
No. 8. t* jórblaöaður hnífur með perlusk*
Ókeypis fyrir 150 umbúðir.
No. 9. Sterkur og vandaður tappatogari.
ókeypis fyrir 40 umbúðir.
No. 10. Munnharpa, góð og sterk, Fæst
ókeypis fyrir 50 umbúðir.
No. 11. Brauðhnífur; ókeypis fyrir 50 um-
búðarbréf.
No. 12. Skóla hnífur með festi; ókeypis
fyria 15 sápu nmbúðir.
No. 13. Verkfæra-hylki, mef sex verkfær-
um; nauösynlegum á hverju heimili; ó-
keypis fyrir 150 umbúðir.
"PRESCOTT” karlmanns vasá
úr ; gulllagt. Ábyrgst 20 ár; undið
upp og stilt á haldinu ; umgjörðin
krotuð; ókeypis fyrir 2000 umbúðir
eða $5.50 og 300 umbúðir.
•iwFRÍiTFRS
? , Dl(JIONARý
Æ /.y
i
L
WEB->TER'S ORÐAUÓK — f
enskri tungu. Gerð ettir útgáfu
Noah Websier’s; endurbætt 1903
Stærð: 8x6i:meir en 70,000 orð.
ókeypis lyrir 25 “Coupons’ eða 150
sápu uinbúðir.
- j Ii'-'Á.\'r‘.\ '■ Yiiíiíjú&' *
No. 59 “BENCLAí(e“ Hæð 5}
þuml ; breidd 4ÍJ þuml. Skífan hvít,
2 þuml. þvermál. Orinulu gylling á
unigjörðinni. Dragist upp dagjega.
ókeypis fyrir 350 umbúöir. —
ROYAL CROWNSOAPS LIMITED
PREMIUM DEPARTMENT, - WIN -IPEG, MAN.
THC DOMINION BANK
á horninu á|Notre Dame ogNena St.
Greiddur höfuöstóll $4,000,000
Varasjóöir $5,400,000
Sérstakur gaumur gefinn
SPARISJOÐSDEILDINNI
Vextir af innlögum borgaCir tvisvar á ári.
H. A. BRIGHT, ráBsm.
J, H, CARSON,
Manufact.urer of
ARTIFICIAL LIMBS, ORTHO-
PEDIC AFPLIANCES, Trusses-
Phone 8425
54KiniíSt. WINNIPEk
A. S. BARUAL,
selui
Granite
Legsteina
alls kcnar stæröir.
Þeir sem ætla sér a6 kaipa
LIÍGSTEIN A geta því fengi6 þs
meö mjög rýmilegu veröi og ættu
aö senda pantanir aet., tyL*. til
A. S. BARDAL
121 Nena St.,
hryggilegustu afleiöingar í ný-
lendum Breta.
Fangar þeir sem fluttir voru til
Norfolk eyjar unnu í fjötrum.
Þar voru saman safnaöir harövíc
ugustu og illvígustu glæpamenn
og voru þrælkaðir þar með íllu
eftirliti og óstjórn. Engar konur
voru þar. Fangamir voru rifnir
upp snemma á morgnana, og far-
iö með þá í fjötrum til verka, og
heim aftur á kveldin í óþverraleg-
ustu hreysi.
Eins og fyr var á vikið voru
eingöngu fluttir til Norfolk eyjar
þeir fangar sem höfðu gert sig
seka í nýjum glæpum í N. S. W.
Þegar fangarnir höfðu dvalið þar
um stundarsakir var þeim smátt
og smátt slept Iausum. Þeim var
þá leyft aö vinna hjá nýlendu-
mönnum og afla sér lífsuppeldis
á þann hátt. Hver sá, sem þurfti
vinnufólk sneri sér til yfirvald
anna og fékk þegar einhvern
fanga til aö vinna hjá sér. Þar
var bœöi hægt að* fá vinnumenn
og vinnukonur. Þess vegna varö
það, að margir óbótamenn léku
lausum hala í Sidney, og fengust
viö iönaðarstörf ýmiskonar eða
voru í vinnumensku. En samt sem
áður var æöi mikill munur á kjör-
um þeirra og frjálsra vinnumanna.
Húsbændur þeirra höföu ótak-
mörkuö umráö yfir þeim- og héldu
þeim nærri því í fullum þrældómi.
Karlmenn voru margoft baröir
svipum. Sumir voru jafnvel barð-
ir fimtíu högg.
Sumar af sögunum tm meöferö
fanganna hjá nýlendubúum þess-
um minna á meðferð svörtu þræl-
anna 1 Bandarikjum meðan þræla-
haldig stóð þar sem hæst.
I dómsmálabókum frá þeim tím-
um, úir og grúir af refsingum
fyrir ýms smáatvik, sem föngun.-
um hafði yfirsézt um meöan þeir
voru í vinnumenskunni. Þéir voru
dæmdir til húöstroku fyrir óhlýöni
og fyrir aö hafa ógnaö samverka-
mönnum sínum, fyrir að hafa neit-
að aö kemba hestunum eöa aö þvo
vagna o. fl. þvi um líkt-
Um þessar mundir kom mikill
fjöldi hinna inmfæddu til Sidney.
Þeir komu til borgarbúa og geröu
sér dælt viö þá, óðu inn í eldhús
og betluöu. Innfædda kvenfólkið
var nærgöngulast og bangdu 'þær
stundum saman klæölitlar úti fyr-
ir húsum þar sem þær áttu ein-
hverrar þóknunar von. Iæiddi af
þessum straumi hinna innfæddu
til borganna hin mesta ósiö-
semi, og var þaö undarlegt þjóöfé-
lags sambland sem þar var stund-
um Jvomiö. Þar voru vel ment-
aöir og siðaöir Englendingar með
auðfjár, sorpiö úr brezkum óbót-
mönnum nýkomnum út úr fang
elsunum og siölausir innfæddir
íbúar. <
Bæöi meðferöin á föngunum og
landshættir þarna hjálpuöust aö til
að spilla þeim og gera þá að verri
mönnum undantekningarlítið. Því
eru þessi orö höfö eítir einum
fanga, er hann var að tala viö
dómara: “Það má einu gilda
hvemig maðurinn er; þegar hann
kernur hingaö, veröur hann eins
og hinir sem fyrir eru. Hér er
mannshjartaö tekið úr honum og
sett í hann dýrshjarta í staðinn.”
Loks fór svo, að nærri allir ný-
lendubúar neituöu hvervetna að
taka á móti óbótamönnum sem
gerðir höföu verið landrækir. í
W. Ástralíu einni áttu þeir aðeins
griöastaö, en þar var svo lítið að
gera, aö ekki uröu þangað sendir
nema fáeinir.
Þegar aö nefndin sem fyr var á
minst, haföi lýst yfir áliti sínu í
þessu máli, varö þa öþegar aug-
lj'óst, aö ekki var viölit aö stofna
fariganýlendur nema aö útvega
föngunum konur. Enginn bjóst
v’.ö að fá þær heiman af Bretlands
eyjum, og Iögöu sumir það til, að
láta glæpamenn þessa giftast vilt-
um konum, en þar sem1 hentugast
virtist aö koma á fót slíkum ný-
lendum handa föngunum, þar
voru engar viltar konur fyrir. Þá
lcvgðu aörir þaö til aö stofna
fanganýlendur á eyðieyjum og
flytja þangaö bæöi glæpamenn og
glæpakonur, en þegar þessi tillaga
var lögö fyrir brezku þingdeild-
irnar uröu þær báöar samimála um
aö slíkt hneyksli mætti ekki við-
garigast, aö stofna þannig til kom-
andi kynslóöa í nýlendum sínum,
og lauk svo, aö þingið samþykti að
hætta viö aö dærna nokkurn af-
brotamann 1 útlegð, þvi aö reynsl-
an heföi þegar sýnt aö það væri
bœði afbrotamönnunvun sjálfum til
ills og blettur á þeirri þjóö er þaö
geröi. ÍÞýtt.)
LOKUÐUM TILBOÐUM stíl-
uðum til undirritaðs og merktum
“Tender for Winnipeg Beach Pro-
tection Pier”, veröur veitt viötaka
á skrifstofu þessari til kl. 4 e. h. á
miðvikudag 2. Nóvember 1910, um
bygging á flóðgaröi á VVinnipeg
Beach, Selkirk County, Manitoba,
Áætlanir, sundurliðanir og samn-
ingsform geta menn séö og fengið
á skrifstofu W. Z. Earle, Esq.„
District Engineer, Ashdown Blk.,
V/innipeg, og hjá póstmeistaran-
um á Winnipeg Beach, Man., —
Verkinu skal lokið fyrir 1. Júlí
1911.
Umsækjendum er gert aðvart
um, að tilboöum þeirra veröur
ekki gaumur gefinn nema þau sé
á prentuðum eyöublööum, undir-
rituðum eiginhendi, að tilgreindri
avinnu og heimilisfangi. Ef um
félag er aö ræöa, veröur hver fé-
lagi aö undirrita og tilgreina at-
vinnu og heimilisfang.
Hverju tilboöi veröur aö fylgja
viöurkend ávísun á löggiltan
banka, borganleg samkvæmt skip-
un the Honorable the Minister of
Public Works, aö upphæö ei'tt þús-
und og sex hundruö dollarar f$i,-
600.00). Þaö fé veröur ekki end-
urgreitt ef umsækjandi skorast
undan aö vinna verkiö, þegar þess
er krafist eöa getur ekki lokiö viö
hiö ákveöna verk. Ef boöinu er
ekki tekiö, veröur ávisunin endur-
send.
Samkvæmt skipun,
R. C. DESROCHERS,
Secretary.
Department Public Works,
Ottawa, x. Okt. 1910.
Blöö sem birta auglýsing þessa
án þess um sé beöið, fá enga borg-
un fyrir þaö.
A. L HOUKES & Co.
selja og búa til legsteina úr
Granit og marmara
Tals. 6268 ■ 44 Albnrt Sí.
WINVIPEG
Ef skyndliegt slys ber aö hönd-
um, þá er Chamberlains áburður
^Chamberlain’s Liniment Jörugt
hjálparlyf, sem treysta má í lækn-
isstað, sem oft getur verið öröugt
aö ná til í svip. Þá er þaö, aö
Chamberlains áburöur kemur aö
góöu haldi. Ef menn togua, merj-
ast, særast eöa flumbrast, þá dreg-
ur Chamberlains áburður úr verkj-
unum og ýgkir sárindin. Seldur
hvervetna.
BJORINN
sem alt af er heilnæmur og
óviöjafnanlega bragö-góöur.
Drewry’s
Redwood
Lager
Geröur úr malti og hunxlum,
aö gömlum og góöum siö.
Reynið hann.
E. L. DREWRY
Manufacturer, Winnipee.
^ --*•
f inos. n johnson
íslenzkui lögfræöingur
og málafærslumaBur.
Skrifstofa:— Room 8n McArtkur
Building, Portage Avenue
Áritun: P. o. Box 1650.
Talsími 423. Winnipeg.
Dr. B. J. BRANDSON
i Office: 620 McDermott Ave.
Thi.ei'uom: 80.
OFFicE-TfMAR: 3 — 4 og 7—8 e. h.
Hbimili; 620 McDermot Ave.
telepiione 4300.
*
Winnipeg, Man. $
‘ÍS/i-i.'i-S.'S i.'ia.&s.'i' S/S.&S'i-C*
<• _ ___________________________ _ •)
f
Dr. O. BJORNSON
i>
%
Office tímar: 1:30—3 og 7—8 e. h. §
Office: 620 McDermott Ave.
Telemionei 89.
Heimili: 620 McDermot Ave.
l’ELEFhONEl 4300.
Winnipeg, Man.
<•
i iiiii,ii, 'ii.'iiii.'ii.ii.'i ms-ii
Dr. W. J. MacTAVISH
Office 724J Aargent Ave.
Teiephone i'herbr. 940.
I 10-12 f. m.
Office tfmar ■] 3-5 e. m.
( 7-9 e. m.
— Heimili 467 Toronto Street -
WINNIPEG
telephone Sherbr. 432
2 Dr. I. M. CLEGHORN, M. D. |
Iwknirog yffrsetumaOur. (•
•> Hefir sjálfur umsjón á öllum J,
.) meöulum. C*
(•
•) ELIZABETH STHEET, %
<• BALDUR — — MANITOBA. (•
•Ú P. S. fslenzkurtúlkur viö hend-
c« ina hvenær sem þöief gerist. $
ÍS,i& iiii,iiJi,Íi,Íi,i^,Íi, iSi&(9('
jÉk.alk jlb. jik. jMi jik j& jÉkjkt .kk.kk jifc.
] 0r. Raymond Brown,
Uppboðssala.
Eftir beiöni herra J. *H.
Johnson aö Hove P.O.Man.
sel eg viö opinbert uppboö á
landi hans suöaustur-fjóröa
af sec. 10 Tp. 18 R. 3 W.
♦ Mánudaginn 24.
{ Október 1910
Alla nautgripi hans, sem eru:
30 kýr sem eiga aö bera í
vetur og á næsta vori.
15 geldneyti á þriöja ári.
12 geldneyti á ööru ári.
8 vetrar og vorkálfar.
2 naut.
Einnig sel eg þar nokkra
hesta og ýmislegt fleira.
Salan byrjar kl. 1 e.h,
Miödagsveröur veittur ó-
keypis.
KaupskilmXlaR: 9 mánaSa gjald-
frestur gegn trvgðum borgunar-
skuldbindingum (approved joint
note) með 6 prct ársvöxtum.
8ex prct afsláttur af öllu sem borg-
aSjer f peningum út f hönd,
Lundar, Man. 1. Okt. 1910.
Paul Reykdal,
Uppboöshaldari.
8. K. I1ALL,
(] Teacher of Piano and Harmony J
£ Studio: 701 Victor Street \
í______ . Fal1 tcrm;Sept; lst • _\
• sem óska aö leigja her-
PCII , bergi í nýju Lögbergs
byggingunni, snúi sér til Oldfield
Kirby & Gardner, 234 Portage
Ave. Einnig fást uppívsing?r á
skrifstofu Lögbergs.
Sérfræðingur í augna-eyra-nef- og
háls-sjúkdómum.
326 Somerset Bldg.
Talsími 7262
Cor. Donald & Portage Ave.
Heima kl. io—i og 3—6.
W. E. GfíAY & CO.
Gera við og fóðra Stóla og Sofa
Sauma og leggja gólfdúka
Shirtwaist Boxes og legubekkir.
589 Portage Ave., Tals.Sher.2572
A. S. Bardal
I 2 I NENA STREET,
selur lfkkistur og annast
jm útfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telepbone 3oO
J. G. SNŒDAL
TANNLŒKNIR.
ENDERTON BUILDNG,
Portage Ave., Cor. Hargrave St.
Suite 313. Tals. main 5302.
SUM
VEGGJA-ALMANÖK
eru mjög falleg. En fallegri eru þau í
UMGJÖRÐ
Vér höfum ódýrustu og beztu myndaramma
í bænum.
Winnipeg Picture Frame Factory
Vér sækjura og skilum myndunum.
^honeNlaÍD2789 - 117 Neaa Street
AUGLYSING.
Ef þér þurfið að senda peninga til fs
lands, Bandaríkjanna eða til einhverra
staða innan Canada þá notið Dominion Ex-
press Company's Money Orders, útlendar
ávísanir eða póstsendingar.
LÁG IÐGJÖLD.
Aðal skrifsofa
212-214 Bannatyne Ave.
Bulman Block
Skrifstofur vfðsvegar um borgina, og
öllum borgum og þor pum vffiswegar um
J andið meðfram Can. Pac. Járnbrautinni.