Lögberg - 05.08.1915, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 5. AGÚST 1915.
Fjármála
meðferð hinnar
fyrri stjórnar.
STEFNA HINNAR NÝJU STJÓRNAR
Á fundinum mikla, sem haldinn
var i Walker leikhúsi á mánud.
annan en var, talaöi Hon. E. Brown,
ýtarlega um fjárhag fylkisins,
bæöi aö undanfömu og eftirleiðis.
Hann byrjaöi meö því, aö lýsa
hina fyrri stjórn sóunar- og
eyöslugjarna fram úr öllu lagi;
hana vantaöi alla tíð pen.inga,
meiri og meiri peninga. Hún
ábyrgöist skuldabréf jámbrauta-
félaga svo að ákaflega miklu nam,
en þau félög vortv' ekki hugsunar-
laus eöá gleymin á þá greiöa, sem
stjórnin þannig geröi þeim. Lönd
fylkisins voru seld fyrir sama semi
ekki, neitt. Stjórnin bygöi hús út
uin alt fylkiö og væri niú komið í
ijós, aö hún hafði dregið sér ógn-
ar fúlgu fjár úr fylkissjóði í sam-
tia.ndi viö þær byggingar. Roblin-
stjómin var svo gráöug og ólm i
völdin, að hún skeytti aö lokum
alls ekki neitt um hag almennings.
Hin núverandi stjóm vissi og
skildi, aö opinber efni yröi aö
stunda og fylkismálum aö stjórna
ööru vísi en áöur, og væri þaö eitt
af hennar áformum og áhugamál-
um, að' setja upp nýja mælikvaröa
í þeim' efnum.
Ræöumaöur tók þar næst að
segja til í hvaða horfi fjármál
fylkisins væra nú. “Eg hefi í
rnörg ár kært þaö opinberlega á
ræöupöllum, aö fjármál fylkisinis
væru í illui horfi. Þvi hugsaöi eg
mér, þegar eg tók viö embætti að
hen.tugt mundi vera, aö gera glögg
aö fylkiö á eftir aöeins 55,000
ekrur. Ef haldið hefðl verið á
þessum löndunv með sæmilegu
ráðlagi, þá hefði sú eign verið af-
artraust trygging fyrir fjárkag
fylkisins í framtíðinni. Allar
aörar eignir ættu sinn jafnaðarliöí
á útgjaldabálkinum, vegna þess,
aö- þær væru fengnar fyrir láns-
fé. Fylkið ætti talsímakerfi er
kostað hefði $11,000,000. Þaö
ætti kornhlöður, er kostuöu yfir
$1,000,000. Meir en $6,000,000
lægi i áveitu verkum og $11,000,-
000 í opinberum byggingum. En
vera kann, að þegar þær bygging-
ar yrðu virtar með vísindalegri
nákvæmini, þá séu þær ekki þess
virði. Skuldirnar á þeim eru
$9,000,000, og sitt álit væri, að
þegar viðhaldskostnaður þeirra
væri talinn, þá mundi afgangur
sá sem Roblinstjórnin þóttist hafa,
verða með öllu enginn.
Uro skuldirnar skýrði Mr.
Brown svo frá, að þær voru
$3,331,00, þegar hin framliðna
stjórn tók völd. En nú kemiur það
fram að skuldirnar eru $27,000,-
000, auk $1,000,000 í óborguðumi
reikningum. Skuldirnar skiftust
þannig niöur:
Talsimar ....
Kornhlöðui' ..
%gg'ngar . .
Afveitu héruö
. .$11,000,000.
. .. 1,000,000.
.. 9,000,000.
.. 6,000,00.0
Óráðvendni í reikningshaldi.
1 lok umliðins fjárhagsárs
og skörp skil milli hinnar nýju ogj skýrði fjármálaráðgjafi Roblins
gömlu stjórnar, svo að altaf væri svo frá, að tekjuhalli væri $126,-
auðvelt að sjá, hvar Roblin stjórn-^ooo. Þetta virtist ekki svo afleitt,
in hefði endaði og Norris stjórnin!er þess er gætt, að stríð stóð' yfir
tekið við. Þarnæst áliturn við' i rikinu' En endurskoöunarroenn
það gott og viðeigandi, að láta beföu sérstaklega kannað þetta og
fara ýtarlega rannsókn fram á | gefiö þar um skýrslu, með þeirri
reikningum fjáiiuáladeildaA-innalr j niðurstöðu, aö ábyrgðar skuldir
og réðum það af, eftir nákvæma næmu $1,263,000. Hin fyrverandi
íhugun, að leita út fyrir fylkiö og stjórn haföi viðhaft óráövanda
fá hingaö endurskoðunar mennj reikningsaðferð, svo að auðvelt
(auditors) sem hefðu orð og álit
um afla þessa álfu, svo að! ekki
yrði unt að finna það að þeim), að
þeim gengi pólitísk hlutdrægni til,
í niöurstööu skýrslu sinnar. Af
skýrslu þessara manna sjáum vér,
að vinna og störf deildarinnar
höföu aukist og orðið stórlega
umsvifamikil á siðustu árum, eri
aö litlar eöa engar rá?stafanir
heföu verið gerðar
þeim starfa auka
Ferð um Skaftafells-
sýslu.
Eftir 'Guðmund Hjaltason.
Eg fór um Skaftafellssýslu i
marz, apríl og maí í var og hélt 80
fyrirlestra í 15 ungmennafélögum
j>ar. Aldrei hef eg að öllu sam-
lögðu farið jafn skemtilega ferð.
Er þaö að þakka fólkinu, lands-
laginu, hestunum og veðrinu. Og
ladrei hef eg heldur farið lær-
dómsrikari ferð.
Landslagið má t. d. heita rétt
óviöjafnanlegt. Það er svo stór-
kostlega margbreytt.
\'íöa annarstaðar, bæði hérlend-
is og erlendis, eru jöklar, sand-
auðnir, og stórár, gömul og nýleg
liraun og forngrýti og hafnlaus,
brimsollin strönl við reginlhaf,
grassléttur og grænar hlíðar. En
svo gott sem aldrei i sama landinu
alt. Og hverg nokkursstaöiar er
þetta alt sameinað eins og í
Skaftafellssýslu. Hún er þvi al-
veg einstök í sinni röð,1 er alveg
einstætt undur náttúrunnar.
Eg hef stundum sagt, að sá sem
þekti landið vel kring um Faxa-
flóa og upp frá honum, hann
jækti flest einkenni lands vors, t.
d. láglendið með mýrum, hólum
og hömrum. dalina, lágu hálsana
og háu fjöllin, stöðuvötn, ár og
fossa, jöklana, eldfjöllin Cþó nú
séu útbrunnin), hraunin gjámar,
hellana, hveri og laugar, líparits
og stallgrjótsfjöll, fiskiver og
varpeyjar.
En hann 'hefir ekki séð sandana,
sandvötnin, jökulhlaupin eða för
þeirra.
Mýrdalur.
Um hann hefi eg einu sinni áð-
arssólmi liefir búið til 240 fer-
faðma trjáræktargarö og 130 fer-
faðma sundpoll. Og félagið i
X’íkinni hefir lika Konnö upp
gróðrarstöð 225 ferfaðma.
En er nú nokkurt gagn í girð-
inguro þessum? Já, meira eða
minna gagn eftir því hvernig á er
haldið. Skógræktin veröur nú
auðvitað þar, eins og annarsstað-
ar á landi voru, sein á sér, eink-
um fyrstu árin. En með áhuga og
þolinmæöi vinst þó eitthvað í
henni sem ööru. Og færi svo, að
hún mishepnaðist í sunnum ung-
mennagirðingum, þá yrðu þær
sernt ekki óþarfar, það mætti þá
hafa þær fyrir kartöflu- og kál-
garða.
Annárs era ' þessar girðingar
mtesta og fyrsta ræktunarstarfið.
Alveg gagnlaust að gróðursetja
skóg eða aðrar plöntur, nema al-
veg griðheld girðing sé alt í kring
um þær, helzt gaddavír ofan á
duglegum grjót- eða torfgarði.
í l’étursey, Dyrhóla og
hömrum er oft grösugt, einnig
hvannstóð á móbergssyllunum.
Verpa þar sjófuglar og er þar
fuglaveiði nokkur. Svimandi hátt
er að síga þar, en þessu venjast
þeir, bregður ekki roeira við þaö
en brimgarðana. Klettamenskan
og sjómenskan þar, eins og víðar
á landi voru, er ekki lakari hréysti-
skóli en' hermenskan.
þetta fyrirgefum vér honum. Er
l>að fyrir píslarvættisdauðann? eöa
Danahatrið? Þeir Þorlákur og
Guðmundur þoldu talsvert fyrir
sannfæring sína. En þeir sötuö-
tist ekki viö útlenla. Þeir vildu
leggja ísland undir Róm. Jón
Arason var líka tryggur við páf-
ann. Og ef til vill vildi leggja
tsland undir Þýzkaland, “frá
einni plágu til annarar”.
í Verinu er skólahús. Þar er
líka Ungmennafélag og hefir það
girt 50 ferfaðma reit til skógrækt-
CFrh.).
ar.
Flugbelgurinn og kafarinn.
Mýrdalssandur.
! var að' láta annað sýnast en rétt
var. Þá aðferð kvað ráðherra al-
drei skyldi viðhafða af Norris
stjóminni.
Stjórnin hefði afráðið að bæta
svo úr ástandinu, að setja endur-
skoðanda fyrir fylkiö (provincial
auditor) og breyta fjármála-
deildinni frá rótum. I þefrri
fjárþröng sem fylkið væri í, mundi
til að sinna stjórnin ekki leita lána, með þeinn
Verk liennar báu vöxtum, er þeim fylgdu nú,
voru ekki hæfilega unnin, sem sjá heldur mundu hún taka til fylkis-
mátti af þvi, að ekki fór fram til- eigna > reiSn peningum, sem ekki
hlýðileg u]>pgerð á banka viðskift- væri verið aö nota til annars, og
um hennar í tiu ár. Deildarstjóri hrúka eftir þörfum. Nú væru
og endurskoðunarmaður áttu ekki $5°°.ooo til af höfuðstóli tal-
sök á J>ví, en fyrirrennari minn! símans, er af væra' goldnir 3
átti að sjá fyrir þvi, að störf væru vextir, en að öðru leyti heföu ekk-
hæfilega unnin, en hann hefir ját- °rt að starfa í þarfir fylkisins.
að það opinberlega, að hann hefðt Uf stjórnin tæki lán, yrði hún að
haft svo mörg önnur störf á i)()rga stórum meiri vexti en þaö.
prjónunum, aö liann gat ekki sint Nú væri það áformað að taka
fjármála stjóminni einsog vera l>essa peninga og gjalda af þeiro
bar, — hafði hana i hjáverkum. j 5%» 111 e® því móti græddu talsim-j
. 1 arnir \]/2 per cent, en lánið mtmdi I
Eigmr fylkisins. , (eki5 fil fimm ára
Mr. Brown skýrði frá því, að I
um sína valdatið, hefði Roblin- j
stjórnin innheimlt 6 miljónir dala Þetta fé mundi verða brúkað
fyrir seld lönd, sumt frá Dominion j til þess að Ijúka við þinghúsið, er
stjóminni, og þegar hún afhenti verða, skyldi að lokunum til sóma
löndin á ný, voru henni greiddar fylkinu og bygginga mieistaranum.
2 miljónir í skæra skildingum. j Hann á^iti, að húsiö mundi verða
Þannig fékk hin framliðna fylkis- ^ fullsmíðað fyrir upphæð, sem ekki
stjórn um 8 miljónir dala í pen- m.undi fara mikið fram úr því sem
ingnm fyrir fylkislönd. Auk þess ^ npphaflega var áætluð. Allar
áskotnðaist henni 542,000 ekrur kvaðir skyldu verða tafarlaust
I il hvers féð mun verða notað.
af akuryrkjulandi útaf járnbraut-
arsamningum og enn aörar 256,-
000 ekrinr útaf samningi viö
Mackenzie and Mann. En nú
finst það við rannsókn bókanna.
borgaðar af fylkinu. Stjórnin
liorfðí örugg og róleg gegn fram-
tíðinni, því að bezta ög óhultasta
eignin væri ráövendni og trú-
menska fólksins sjálfs.
Hverju Norris-stjórnin
hefir orkað.
Hvernig hinir liberölu meölim-
ir reikningslaga nefnlarinnar á
síðasta þingi fengu að vita uro
ýmsa hluti viðvíkjanli svikuro i
byggingu þinghússins, aöur en til
starfa kom í nefndinni, verður
varla látiö uppskátt að sinni, en
það' er víst, að þeir kunnii vel að
leita að fúnu blettunum og við-
kvæmu stöðunum á svikaflækj-
unni. Ef Roblinstjórnin með
- sumum hennar fylgismönnunn
heföi ekki verið búin að missa
algerlega virðingu fyrir almenn-
ings álitinu og pólitisku velsæmi,
hefði hún sagt af sér undir eins
og hún sá við hve öragga og
kæna og harðsnúna menn var að
eiga, þar sem aðalmenn: liberalá i
j þangað til áliti allra landsmanna
var misboðiö; og enduðu með því,
að semja og samþykkja nefndar-
álit, sem hefir blettað pólitíska
framtið' þeirra sem hlut áttu að
máli og hefir með öllu eyðilagt
pólitíska framtíð flestra þeirra
eða allra.
Fyrir ósérhlífni kjark og hvgni
þeirra manna. serra rannsóknina
sóttu kom svo á endanum, að það
komst upp, að gífurlegur þjófn-
aður .á fylkisfé hafði átt sér stað
samfara byggingu. þinghússins.
Við það fór Roblinstjórnin á höf-
uðiö, smíði þinghússins var tekið
af Kelly vegna sviksamlegra
samniuga og skaðabótamál höfðað
til endurgreiðslu á hinu stolna^ fé,
en við það mun féhirzla fvlkisins
fá aftur mörg húndruð þúsund
dali. Þessu mun framgengt verða,
ásamt rannsókn margra annara
nefndinni voru. En Coldwell og féglæfra og málshöfðunum til
Taylon og aSrir flokksmienn skaöabóta fyrir fylkisins hönd, ef
Roblins gengu lengra og lengra í Norris stjómin
mótstöðunni við rannsóknina, vera við völd.
heldur áfram að
ur fariö fyrirlestrarferð. Hann
er vestari hluti sýslunnar, rétt
austur viö Jökulsá á Sólheima-
sandi. IJegar austur fyrir hana
er komið, J>á kemur maður fyrst
að' Sólheimahverfinu og svo að
Pétursey. Hún er hátt móbergs-
hamrafell, og eru 5 bæir við hana,
austan og sunnan vert, en að
vestan og noröan viö ihana er
nokkuð af Sólheimasandi. Hanni
er varðaður og ganga börn yfir
hann frá Pétursey i skólann á
eystri Sólheimum. Þar, og í
austasta bæinn í Pétursey, hef eg
oft komið; ágætt fólk og viðtök-
ur. Er lítið en efnilegt ungmenna-
félag myndað i þessum vestasta
hluta Mýrdalsins. Fyrir austan
bæi þessa eru tvö minni jökulvötn,
Klifandi og Hafursá, gera stund-
um farartálmia.
Fyrir austan vötn þessi er Dyr-
hólahverfið og nokkrir aðrir bæ-
ir. Þar er litlahvammsskóli. Þar
kennir Stefán Hannesson, vel
heima i kenislufræði og heldur
góða fyrirlestra. Þar skamt frá
er kennari Þorsteinn Friöriksson,
fjölfróður og eykur mikiS þekking
sína, er liann og uppalinn á góðu
heimili. Hefjr það roikla þýðingu
fyrir hvern kennara. Skamt þar
frá er Eyjólfur á Hóli, velgefinn
efnisbóndi. En tún hans og ná-
búanna er í voða frá Hafursá.
Jökulvötnin eru oft “jörmunefld-
ir jötnar”, sem “jafna um fram-
farirnar”.
Hinn eiginlegi dalur í MýrdahA
gur norður og upp frá
Dyrhólaey. Hann er studdur og
breiöur og roestur hluti hans er
tómt engi, og svo són og sandur
fvrir framan það við sjóinn. Þar
er þriöji skólinn i Mýrdalnum,
Deildarskólinn, og rjómabú skamt
frá. Þar er Hvaminur og þar
býr Sveinn Ordson, einhver forn-
fróðasti bóndinn í sýslunni af
þeim sem eg þekki nokkuð. Sá
eg hjá honum margar gainlar bæk-
ur skrifaðar, fremur fágætar;
einnig 60—70 rúnastafrof, hvert
öðru ólíkt; minti það mig á hið
nnkla rúnastafrofasafn kennara
Sigurðar Lynge á Akureyri 1872.
Neroa hvað Sigurðúr átti \ enn
fleiri rúnategundir. Tvær silfur-
skeiðar átti Sveinn frá 1726 og
^728 og grárósaðan leirljolla víst
100 ára gamlan.
í Reyni í sama dalnum í fjórði
skólinn. Og er bóndinn þar
Magnús Finnbogason a'ð hugsa
um að koma þar á raflýsingu.
í \ ík er fimti skóli Mýrdæla.
Nú er \ ikurkaupstaðúr raflýst!-
ur, kostaði lýsingin um 8 þús. kr.
og lýsir upp 31 hús. Þar er
Ilalldór kauproaður, mikill og
góðkunnur. Heyrði eg alla láta
mjög vel af honum; alla segja
hann ríkan og engan öfunda hanini;
er slíkt gott merki. Réttlátur og
hjálpsamur auðmaður kemst oft-
ast hjá öfund allra nýtra manna,
og sannast það í þessu. En okrið
hata allir; og trúin á friðhelgi
okraðs atiðs minkar meir og meir,
það' sannast. Það verður hættu-
legt að ætla sér, að græöa á hall-
ærinu; gróði sá verður of dýr-
keyptur um það lýkur.
Ungmennafélögin þar eru fjög-
ur, tvö nýstofnuð. Félagið Garð-
Hann er þriöji mesti sandurinn
í Skaftafellssýslu. Reiö eg austur
yfir hann á 6 tímuro, hafði dug-
legan fylgdarmann og sterka og
vana hesta; sólskin og snjólaust
yfir sandinn. En sú eyðimörk!
Vestantil á sandinum varla sting-
andi strá, og þar er Múlakvisl,
voðavatn oft, einkum á sunnrum.
Nú var lnin rétt nefnd smákvisl,
því hún' var ekki í hnk. Farveg-
ur hennar er fjar&ka breiöur, og
sýnir glögt, hvilíkt tröllafljót hún
getur orðiö. Þegar kerour austur
undir miðjan sandinn, þá kemur
háöldukvísl. Hún var nú milli
hnés og kviðar og er sjaldan
meiri, enda er hún uppsprettu-
vatn. Fyrir A austan hana er
Blautakvísl, var húní í hné, en í
henni er sandbleyta. Milli kvisla
þessara er sandurinn hálfnaður.
Fyrir au stanþær er Dýralækj-
arkvísl, þar hefst melgróður og
hraun og stórar vörður við veg-
inn, en vestur á sandinumi eru
staurar með um 60 faðma bilum
á milli við veginn. Göturnar á
sandinum sjást vel þegar snjólaust
er.
Austúr við Dýralækjarkvísl er
sæluhúsð. Það er steinsteypt með
járnþaki og sterku lofti og jötum
niöri. Virðist það óhlýtt, en er
litið. Annað sæluhús er ofar og
! vestar á sandinum — það er aust-
an til í Hafursey. Hún er hátt
fjall, sem stendur eins og eyja
upp úr Mýrdalssandi upp við
jöklana, Íík Hjörleifshöfða, sem
stendur eins og önnur fjalleyjan
upp úr sandi þessum niður við
sjóinn. Sæluhús þetta er bygt úr
móbergi og torfi með tveim jötum,
lofti og góðu járnþaki, og er
stærra en liitt. Hjá því liggur
efri vegurinn yfir sandinn, eru
staurar við. liann og vötn lielduy
minni.
Verðirnir á Homsrifs vitaskipi
\áð strendur Danmerkur og
nokkrir fiskimenn er voru þar að
veiðum, hafa skringilega sögu að
segja og þreytast aldrei á að tala
um liana.
Það var blíðalogn, sjórinn speg-
ilsléttur og glaða sólskin. Úti í
Víkur I hafi, skamt frá vitaskipinu, sáu
þeir dökkan hlut á sveimi. Stund-
um kom hann upp undir yfirborð'-
ið en sökk hann niður í djúpið og
sást þá mjög ógreinlega. En
upp i lof'tinu sveif stórt, þýzkt
Zeppelin loftfar. Höfðu loftfar
ar nánar gætur á hinum undarlega
hlut i hafmu. Einkum varð flug-
belgurinn nærgöngull er sædýrið
fór i stórum hring umhverfis vita-
skipið. Loftfararnir héldu ber-
sýnilega, aö þeir hefðu verið svo
lánsamir, aö finna enskan kafbát
og hugðu að láta hann ekki bera
frétt'ir af fundum l>eirra.- Eftir
tanga stund kom sæbúi upp á yfir-
borðið og virtist hvergi smeikur.
Það var 40 feta langur hvalur.
Þá hættu loftfarar við umsátina
og héldu sína leið. Hvalurinn
slapp því ósærifur að þessu sinni,
enda hefir hann sjálfsagt ekki
verið i þjónustu Englendinga. En
haldið er að hann hati ekki orðið
langlífur, því skömmu seinna rak
talsvert af hvalrengi og spiki ekki
alllangt þar frá er leikurinu, fór
fram.
Frá Islandi.
18. þ. m. rakst bíll með 4 mönn-
um á Elliðaárbrúna, þá sem hér
er nær, og kom bíllinM héðan. Við
áreksturinn hrökk einn af nnönn-
unum út úr bílnum og niður í ár-
farveginn, en það er hátt fall og
meiddist hann svo að lá við bana,
en nú er hann sagður á batavegi.
Maðurinn var Magnús Bjarnason
frá Stokkseyrarseli, ungur maður,
sem var að' læra að stjóma bíl.
En hinir voru Jessen, er kennir
þetta, og tveir menn aðrir, sem
lært höfðu að stjórna bílum, og
hafði annar þeirra stýrið, en þetta
var æfingaferð.
—Lögrétta.
Mörg sparnaðar og um leið mörg ó-
þœginda stund geta menn umflúið
með því að nota
EDDY’S ELDSPÍTUR
Það kviknar á þeim fljótt og vel ef
rétt er að farið, hver spíta er éldspíta,
og hver eldspíta hefir áreiðankgt eld-
kveikjuefni.
austuf um land og hélt til útlanda
aftur, án þess að konia hingað.
"Mjölnir” var staddur nyrðra um
söniu mundir og varð líka að snúa
aftur á Eyjafirði. Fám dögum síð-
ar átti “Vesta” að fara þessa sömu
leið hingað. Hún komst til Siglu-
fjarðar og sneri þar við austur um
land og kom hingað '25. f.m. Hélt
hún síðan vestur og ætlaði norður
um land, en 20 mílum austan við
Horn varð fyrir henni svo mikill ís,
að eigi varð lengra komist. Hún
sneri þá til baka og hélt til Seyðis-
fjarðan og þaðan út. — Rétt fyrir
mánaðamótin lenti “Flora” í ísnum
fram undan Siglufirði og " varð að
snúa austur um. Hún kom hingað
1. þ.m. og hélt áfram þá um nóttina
til Vestfjarða.
.Sláturfélag Suðurlands hefir hald-
ið áréfund sinn hér í bænum í vik-
unni. Hagur félagsins er hinn bezti,
enda verður verð á kjöti langt um
hærra í sumar og haust, en dæmi
hafa verið til áður.—Ingólfur.
Fyrir austan Dýralækjarhúsið
er líka nielgróður um sandana.
Austast á aðalsöndunum era enn
þrjár kvíslar, sem Kælarar heita.
Lítið vatn var í þeim nú. En
annað er nú á öðrum árstímum!
Og þá er sandurinn líka hræði-
legur, ýmist vegna ófærðar eða
illviðra, og oft vatna. Eg fór um
Skaftafellssýslu svoi að segja um
fjöru og í fögru góðviðri. Og
það var sönn gamanför. En að
fara um hana í vatnavöxtmm og
illviðrum, það er eitthvað anraaö.
Álftaver.
Sveit þessi er austan við Mýr-
dalssandinn. Hún er sl^ttlend,
mýrlend og sendin með melgígnrra
hingað og þaixgað sunnan og vest-
an við bygðina. Útsýni mikið og
fagurt: Mýrdalsjökull í vestri,
Torfajökull i útnorðri, Síöufjöll
og Vatnajökull þar norður af.
Og svo öræfajökull í austnorðri.
E>er mest á Mýrdals og öræfa-
jökli. Biliö á milli þeirra er álíka
breitt og Faxaflói. Og á því er
mestur hluti V.-Skaftafells- og
nokkur hluti A.-Skaftafellssýslu.
Blánar mjög í fjærstu fjöllunumi
af fjarlægðinni.
í Verinu er Þykkvabæjarklaust-
ur. Þan var Þorlákuir helgi. Og
i fyrirlestrinum öðram mintist eg
hans vel, og svo Jóns Iielga og
Guðmundar goða, seira sannkrist-
inna hugsjónairaanna. Vér höfum
ekki enn þá lært að mieta kosti
þessara ágætu mikilmenna mak-
lega, síst þó GuðniuniOar. Forn-
öldin skildi þá og virti betur en
vér. Þéir voru þó elckij pápískari
og ráðrikari en Jón biskup Arason.
Mér finst hann nú alt af talsvert
kal>ólskari harðstjóri en þeir. En
Reykjavík 23 júní.
Af Isafirði var sagt í gærkveld,
að hafis væri um fjórar mílur
undan horni og enginn vestan við
Skaga, milli Húnaflóa og Skaga-
fjarðar. Þar fyrir austan var í
fyrrakveld milkill ís við land. en
sagt í gær að eitthvaö væri að
losna um hann.
Tíðira er stöðugt hin bezta, bæði
sunnanlands og norðan, þrátt fyr-
ir isinn. Þó eru þurkar hér of
miklir fyrir
Miss Addams hjáforseta
Miss Jane Addams frá Chicago,
sem fræg er um allan hinn ment-
aða heim fyrir friðarstarfsemi
sína, gekk nýlega á fund Wilsons
forseta til að ræða um friðarhorf
ur í Norðurálfunni.
Miss Addams hefir, eins og áð-
ur hefir verið frá skýrt hér í blað-
inu, síðan friðarþinginu í Haag
var slitið, heimsótt æðstu stjóm-
málamenn allra þeirra landa Norð-
urálfunnar, sem i ófriði eiga.
Sagðist henni svo frá, að engar
líkur væru til, að friður væri í
nánd. Þó skyldu þeir semi friðinn
elska, ekki láta myrkrið sem fram
undan væri, svifta sig kjarki.
Miklu fremur bæri mönnum að láta
það verða sér hvöt til að vinna
með auknu afli og tvöföldum á-
huga, til þess að ná hinu háa marki
sem þeir hefðra sett sér.
Hún forðaðist aö gefa forsetan-
um neinar bendingar um það,
hvaða ráð væri heppilegast fyrir
hann aö neyta, til að fá stjórnend-
ur þeirra landa er í styrjöldinni
eiga, til að íhuga friðarskilmála.
en hún áleit. að eina hugsanlega
ráðið væri það, að stefna fulltrú-
um frá öllum hlutlausum þjóðum
á ]>ing og muradi heppilegast, að
Bandaríkin boöuðu til þess þings.
Wilson forseti þakkaði henni
fyrir komuna og kvaðst hafa haft
— Búizt er við, að stúlkur sem
vinna á telefón stöðvum í Cliicago
og nokkrum öðram stórborgum
Bandaríkjanna muni áður en
langt um líður krefjast sex stunda
vinnutíma á dag. — Þá verður
gaman að lifa.
—Svisslendingar mótmæla harð-
lega þeim aðförum Þjóðverja er
þeir rífa niður gaddavirs girðing-
ar sem Svissar hafa reist á landa-
mærum sínum. Þýzkir loftfarar
hafa einnig verið nærgöngulli
Svissum, en lög og reglur standá
til. Hætt er við að stóri bróðir
hafi litla bróður að smálterra og
fari sinu fram hvað sem hann
segir eins lengi og unt er. Þjóð-
verjar hafa hallast á þann strerag-
inn þá stærri hafi átt i hlut.
— “Tveir mánuðir eru
síðan Austurríkismenn
ítölum stríð á liendur,” segir í
skeyti frá Rómaborg. “Þeir serra
dvalið hafa langdvölum í borginni,
sjá að' miklu fleiri ganga í sorgar-
búningi, en venja er til. En eng-
inn mælir æðru orð. Allir virðast
fúsir til að bera missi einkavina
sinna og skyldmenna. Þeir virð-
ast skilja, að meira er í húfi en
stundar liagur örfárra einstak-
linga, J>eir skilja að velferð heims-
ins er i veði.”
liðnir
sög-ðu
Becker líflátinn.
Á furadi trésmiöa hér
20. júní. var samþykt,
bænum,
að kaup
þeirra við útivinnu skyldi eftir 1.
júlí verða 50 au. uira kl.st. (í stað
45 au. áðurj en við inraivinnu ekki
lægra en 45 au.
] Reykjavík, 28. Júní 1915.
Fjárpest mikil hefir gengið í vet-
ur og vor um suniar sveitir Austur-
Skaftafellssýlu og Suður Múlasýslu,
og hefir farist fjöldi fjár. Mest hef
ir kveðið að plágunni í Lóni og Nesj-
um. F,r talið, að ekki hafi drepist í
Lóni minna en tvö þúsund fjár og í
Nesjum varla færra en þúsund.
Sveitir þessar voru að vísu fjárríkar,
en þó er skaðinn svo rnikill, að til
stór vandræða horfir. Innyflisorm-
ar í lungum og þörmum, hafa valdið
sýkinni.
Grasmaðkur hefir stórum skemt
gróður austur á Síðu. Tún á sum-
um bæjum gjörskemd, t. d. á Prest-
bakka.
Konungkjörinn þingmaður er dr.
Jón Þorkelsson skjalav'öröur í stað
Júl. heitins Havstens amtmanns.
Sundpróf var haldiö í Sundlaug-
unum i Rvík á Jónsmessudag. í þvi
tóku þátt 80 til 90 drengir. Kenn-
arar eru þeir feðgar Pall Erlingsson
og Erlingur sonur hans.
Hafísinn er enn á reki fyrir Norð-
urlandi, »ekur ýmist út eða inn firð-
ina. Skipagöngur hafa hamlast til
muna sakir íss.
Reykjavík, 3. Júlí 1915.
Hafis er enn fyrir Norðurlandi og
hefir tafið skipagöngur að undan-
förnu. “eres” var þar á ferð um
sólstöðurnar á leið hingað frá út-
löndum. Komst hún ekki lengra en
á Eyjafjörð, og sneri þar aftur
ánægju af að tala við’ hana
friðarmál, en hann hélt, að
væri ekki tími til kominn að
tilraunir til að koma á friði.
Hvaðanæva.
— Svo ergilegur varð Mr. Hall
i Grand Rapids veg
uppeldissyni hans 18
Um fáa hefir verið tálað jafn-
mikið og einn yfirmann, lögregl-
unnar í New York, Becker að
nafni, er dæmdur var urra vitorð
°g meðverknað í manndrápi. er
spilafantur nokkur að nafni
Rosenthal var drepinn, fyrir það,
að sögn, að hann vildi ekki gjalda
lögreglunni mútuskatt. Morðingj-
arnir voru tekrair og aflífaðir, og
bárust böndin að Becker, svo að
liann var dæmdur sekur, en að vísu
varð uppvíst um hans yfirmenn og
marga embættisbræður, að þeir
höfðu fjárdrátt og ólög í frammi.
um Becker segir svo í erindi, er hann
emi' skrifaði fyrir dauða sinn, að hann
'era væri saklaus og sér fóriyið fyrir
kunningja sina, svo og að göfugri
manneskju en konuna sína, sé
hvergi að finna, og að sá vitnis-
burður sé það eina senn hann geti
eftirskilið herani. Hann gekk ro-
a þess að j legur og ósmeikur í dauðann. Sagt
vetra tókst er aö Becker l>essi hafi verié
ekki aö útvega sér viranu, aö haran
veitti kbnu sinni og piltinum
banatilræði og stytti sjálfum sér
aldur á eftir.
— Fimm samvaxnir ketlingar
e
í Noregi fyrir nokkrum
• lanskur að
arhólmi.
ætt, fæddur í Borgund-
sáu dagsins ljós á sveitaheimili
nokkru
vikuira. Allir vora ketlingarnir
bráðlifandi, en bóndi hélt að lítiö
væri á slíkum bústofni að græða
og lógaði þeim.
— \'innukona hvarf af sveita-
heimili í Ohio og hafði náð í 270
dali er vinnumaður á sama bæ
hafði dregið saman. Nokkru
seinna fanst hún i smábæ og ját-
aði á sig stuldinn. Kvaðst hún
liafa farið beint til bæjar, hitt
þar gamlan kunningja sinn og
hann haft sig til a$ drekka
áfengi. Vissi hún ekki af sér fyr
en næsta morgun er hún vaknaði
i óhreinu herbergi. En þá voru
peningarnir horfnir.
— \ innumaður á sveitaheiiwili
átti um það að velja, er eldur kom
upp i bæjarhúsum, hvort hann
vildi heldur bjarga úr eldinum
eigum sínum og þar á meðal tals-
verðri fjárupphæð i peningumi, eða
búfé bónda. Hann kaus að bjarga
kúnum en misti aleigu sína. Svo
mikið fanst mönnum um fómfýsi
piltsins, að sveitin gaf honum
fjárupphæð sem svaraði þeirri er
liann hafði mist í eldinum.
Athugið!
Látið ekki bregðast að
greiða Norris.stjórninni
atkvæðí yðar, og með
því hjálpa til að hreinsa
þann óhróður, er fallið
hefir á Manitoba fylki
í stjórnartíð Roblins,
því engin ástæða er til
að œtla að Aikins-
flokkurinn yrði hótinn
betri, þar sem hann er
af sama skípbroti.
*