Lögberg - 28.10.1915, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN
28. OKTÓBER 1915.
Kvenréttindi í Banda-
ríkjunum.
BlaSið “Literary Digest” gerði
nýlega tilraun til þess aö komast
eftir hvernig kvenrettmdamálið
stæði í Bandaríkjunum. Það
reyndi að finna út nákvæmlega
hve mikill hundraðshluti af fóik-
* inu yfirleitt væri með því og hve
mikill á móti, og eins hversu
margir blaðamenn væru á hvorri
hlið.
Hér fer á eftir grein sem blaðið
flytur 9. október um þá niður-
stöðu, sem það komst að í málinu.
“Fyrsta verulega atkvæða-
greiðsla blaðamanna x Bandaríkj-
unum um kvenréttinramálið, er
rétt nýlega afstaðin.
Þangað til fyrir fáum árum
létu menn sér þetta mai i léttu
rúmi liggja.
Sumir skoðuðu það sem stór-
hættulegt fyrir heimilið, glötun
fyrir ríkið og grundvallarröskun
alls þjóðfélags fyrirkomulags.
Aðrir litu á það eins og annan
barnaskap eða vitleysu. En allur
fjöldinn lét sér það í léttu rúmi
liggja; taldi það einskis virði.
Samt sem áður er svo langt
komið að tólf hinna stærri vestur-
ríkjanna hafa veitt konum at-
kvæði og í haust verða greidd at-
kvæði um það í fjórum hinum
stærstu þeirra þrettán ríkja, er
upphaflega mynduðu Bandaríkin.
Eru það New York, New Jersey,
Pensylvania og Massachusettes.
Þannig hafa nú hjólin snúist að
þetta mál er orðið eitt mesta
áhugamál þjóðarinnar. Þátttöku-
leysið og deyfðin eru horfin og
eldlegur áhugi vaknaður í þeirra
stað. Og er mönnum að skiljast
það betur og betur að sá tími er
i nánd, þegar þingið verður að
skera úr þessu máli með eins mik-
illi alvöru og það varð að skera
úr atkvæðamáli karlmanna.
Konan sem í gær var stjómar-
farslegt núll, er í dag að klifra upp
á sömu hæð og maður hennar
stendur á. Þess er nú alls ekki
hægt að dyljast að málið er að
ryðja sér braut til fullkomins sig-
urs.
“Þegar konur einu sinni hafa
öðlast atkvæðisrétt,” segir ritstjóri
einn, sem er á móti því, “þá
sleppa þær honum aldrei aftur.”
Það er alveg eins og þetta mál
sé næmt (contageous). Það er
eins og hvert ríkið smittist af
öðru. Aðeins með einni undan- I
tekningu hefir það verið þannig í
vesturfylkjunum að hvert riki
sem hefir samþykt kvenréttindi
hefir verið nágrannaríki annars,
sem þegar hefir reynt það.
Literary Digest sendi bréf til
1000 ritstjóra, í Bandaríkjunum,
til þess að komast að sannleikan-
um um skoðun manna á málinu.
Blaðamennirnir vom beðnir að
svara tveimur spumingum; önnur
var sú hvort þeir væm sjálfir með
málinu eða móti því, hin hvaða
stefnu fólkið í grendinni við hvert
blað um sig hefði.
Auðvitað er þetta ekki nákvæmt,
en þó býsna nærri.
Blöðin sem skrifað var era í
mismunandi rikjum og var skrif-
að í öll ríkin.
Svar kom frá öllum ríkjuntxm.
526 ritstjórar svöruðu og voru
394 eindregið með kvenréttindum,
97 voru andstæðir, en 38 áókveðn-
ir.
Að þvi er fólkið snertir þá var
það með kvenréttindum í 237 til-
fellum, óákveðið í 133 og á móti
í 156.
1 þeim ríkjum þar sem kven-
réttindi eru komin a vlrðast menn
vera sérlega ánægðir með þau.
Þar vora 99 ritstjórar með þeim,
en 12 á móti og 103 héruð með, en
6 á móti.
Það sem eftirtektaverðast er
um þessar skýrslur eða svör rit-
stjóranna er nálega einróma álit
þeirra að þar sem konur hafi
fengið atkvæðisrétt hati stjórnmál
tekið stórum stakkaskiftum til
hins betra. Mútum hefir tæplega
bólað á, pólitiskar aðferðir og
kosningar hafa orðið hreinni.
Hagsmuna fólksins hefir verið
gætt betur, en flokkaskiftingin
hefir orðið óglöggari.
Eftir því sem kvenréttindi hafa
verið lengur reynd í rikjunum,
eftir því hafa þau gefist betxxr og
þess mundi alls enginn kostur að
fá meiri hluta nokkurs kvenrétt-
indaríkis til þess ao nætta við
þau. Jafnvel þótt karlmenn einir
væru látnir skera þar úr málum.
Vitnisburð^r um þetta t. d. frá
Washington * í Spokane Daily
Chroniele, þar sem málið hefir
fimm ára reynslu, er á þessa leið:
“Fimm ára reynsla kvenrétt-
indamálsins hefir ekki breytt
Washington ríki í syndlausan og
höggormslausan aldingarð, en hún
hefir sett í hreyfingu og til virki-
legra framkvæmda afar þungan
straum til ráðvendni og heiðar-
leika; hún hefir stórum bætt sið-
ferðið, aukið bindindi og gert ibúa
rikisins andlega og líkamlega
hreinni. Hún hefir dregið úr
flokkaskiftingnum og axxkið óháð-
ar skoðanir og sjálfstæði. Hún
hefir vakið gleggri meðvitund um
skyldur stjómarinnar gagnvart
þeim fátæku, veikluðu og ógæfu-
sömu. Hún hefir reist upp nýjan
og ábyggilegan styrk að baki hvers
heiðvirðs löggjafa og hvers ein-
asta manns í opinberri stöðu, sem
vill gæta skyldu sinnar. Hún hefir
verið beitt vopn i hendi hvers
áhrifamanns, sém meira virðir hag
þjóðarinnar en dollarinn. Hún
hefir gert það ómögulegt fyrir þá
að ná kosningu, sem annaðhvort
hafa ekki lofað eindregið stuðn-
| ingi sínum góðum málum til liðs
' eða hafa reynst óheiðarlegir í em-
i bætti.
Washingtonbúar era ef til vill
ekki allir með kvenréttindum, en
allur fjöldi þeirra og það af heil-
j um hug. Allir góðir og sannir
borgarar i Washington era með
jafnrétti kvenna í crag og á morg-
un og um alla 'ókomna tíð, eins
lengi og Bandaríkin verða til.”
Andrés einhenti.
Sumarið var rétt að kveðja; eg
var á ferð í einni blómlegustu
bygðinni í Canada og ók ásamt!
kunningja mínum eftir sléttum
vegi á kerru með fjörugum hest- j
um fyrir. Veðrið var undur fag-
urt, og mér fanst eins og það
hlyti altaf að vera þannig í þess-
ari bygð, svo fögur var hún og
.unaðsleg. Þar sýndist náttúran
eiga það alt í skauti sínu, sem til
þess þarf að gera mann sælan —
já, alt nema eitt; alt nema það að
• eg var ekki fæddur þar og átti
þar ekki æskudaga mina. Allar
aðrar unaðsraddir náttúrunnar
mega hljóma x eyrum mínum;
fossaniðurinn heima og báru-
hljóðið við strendur landsins míns
tekur þeim öllum fram. Öll önn-
ur sjáanleg fegurð má bera mér
fyrir augu, ekkert jafnast mér
við fegurð fjallanna minna
frónsku. Þótt eg lifði í hundrað
ár verða þær minningar fegurst-
ar og þeir hljómarnir sætastir,
sem mótuðust í huga minn þegar
eg var barn heima.
En þessi sveit, sem eg var
staddur í, var sú fegursta, sem eg
hefi litið hér vestra. Við kxxnn- ■
ingi minn ókum fram hjá hverju J
bændabýlinu á fætur öðru, sem
öll báru vott xxm auðsæld og vel-
líðan. En ósjálfrátt varð hugur-1
inn að staðnæmast til þess að
ihuga alt það starf, alla þá þolin- 1
mæði og alt það þrek, sem til þess I
hafði þurft, að koma þessum
miklu búgörðum í það lag sem
þeir nú voru- komnir. Og ekki
varð hjá því komist að horfa í
huga sér á ýmsar myndir erfið- j
leikanna og sársaukans úr liðnu
lífi þeirra starfsömu manna og
kvenna, sem nú eyddu kveldi æfi
sinnar í friði eftir unninn og
vtrðskuldaðan sigur. Þeir sem
þarna búa höfðu kvatt ættjörðu
sína fyrir mörgum árum og orðið
að slíta sig andlega og likafmlega
frá öllu því, sem þeim var kærast.
Með opnum sárum og viðkvæm-
um höfðu þeir byrjað braut sína
hér í landi og horfst í augu við
óútmálardega erfiðleika; og enn
þá þurfi ekki annað en minnast
einhvers að heiman, til þess að
röddin klökknaði og jafnvel að
augun vöknuðu. Það er eitthvað
í eðli manns sem heldur honum
föstum á æskustöðvunum, alla
leið til grafarinnar; eitthvað sem
hann getur ekki gert sér grein.
fyrir; eitthvað sem oft virðist
sofa vært í djúpi sálar hans; en
sem er þó eins og svefnstygt barn
og vaknar þegar minst varir og
setur sama svipinn á andlit hins
fullorðna eins og þann sem bömin
eiga, þegar þau hrökkva upp af
svefni; beygja- af og kalla á
mömmu sína.
Við sem fullorðnir höfum kom-
ið hingað getum reynt að telja
okkur trú um það að við höfum
slitið okkur svo upp með rótum
úr átthögunum heima og gróður-
sett okkur hér, svo djúpt og trútt
að allar rætur séu hér lifandi og
fastar í frjóum jarðvegi; já, við
getum reynt að telja okkur trú um
þetta, en það verður aldrei virki-
leiki. Partur af okkar andlega
manni verður altaf heima. .Til
þess að sannfærast um þetta þarf
ekki annað en að horfa yfir hóp-
inn á þjóðhátíðardögunum hér
vestra. Þegar minst er ættjarð-
arinnar er eins og sorgblandinn
helgisvipur færist yfir andlit
hinna eldri manna og kvenna, og
sé æskustöðvunum lýst nokkum
veginn hlýlega, er arinaðhvort
vasaklút eða treyjuhomi bragðið
upp að augunum. Eg minnist í
þessu sambandi þess sem gömul
kona ságði við mig einu sinni:
“Þegar eg flyt héðan,” sagði hún, j
“vona eg að vegurinn til himna-
ríkis liggi yfir ísland; eg held
hann hljóti að gera það; vegurinn
þangað hlýtur að liggja þar yfir
sem fegurst er.” Og hún sagði
þetta rétt eins og hún væri að
tala um eitthvað virkilegt. Svona
er það með okkur öll, sem full-
orðin kvöddum landið okkar. Þeir
sem ekki þekkja þessar tilfinn-
ingar hlægja að þeim, ef til vill;
en þær eru jafnsannar og jafn-
helgar fyrir því. Sá sem svo er
kaldur að hann hefir aldrei orðið
snortinn af neins konar ást, get-
ur gert gys að hinum, sem henn-
ar njóta, með öllum þeim söknuði
og allri þeirri sorg, sem sælu {
hennar er oft . samfara, en það
breytir ekki virkileika ástarinnar.
Ástfanginn maður sér fegurð í
svip og gangi unnustu sinnar.
Bros hennar er honum öðruvísi
en annara kvenna. Hann heyrir :
töfrandi Wæ í máli hennar, sem
enginn annar veit af. Sé hann
hjá henni finnur hann einhverja
ólýsanlega fullnægju í sínum
innra manni, en sé hann fjarri
henni ríkir í huga hans einhver
! kveljandi tómleiki; einhver nag-
andi vansæla. Þetta þekkja allir
þeir sem elskað hafa — og þeir
era flestir. Svipaða tilfinningu
j eiga þeir sem kvatt hafa ættjörðu
sína eftir að þeir voru komnir til
j fullorðins ára. — En hví er eg að
! tala hér um alt þetta? Af því eg
sá það alt, eða réttara sagt fann
það í huga mér, þegar eg hugsaði
um frumbýlingsár þeirra, sem nú
réðu þessari blómlegu bygð. Eg
fann að þeir höfðu flestir átt þær
tilfinningar, sem eg hefi lýst hér
að framan. —
Við ókum fram hjá litlu húsi og
fremur fátæklegu mitt á milli
stórbýlanna og höfuðbýlanna.
Skamt frá húsinu var maður, sem
plægði akur. Hafði hann aðeins
einn hest fyrir plógnum og hafði j
eg aldrei áéð það xyiri. vegar j
við komum nær manninum, sá eg
að hann var einhentur; hafði
mist höndina langt fyrir ofan
úlflið. Eg spurði kunningja minn
hvort hann þekti þennan mann, !
og kvað hann svo vera.
“Þessi maður,” sagði hann, “er
að mörgu leyti merkilegasti mað- 1
urinn i bygðinni okkar. Fyrir!
íhörgum árum varð hann alvar- .
lega veikur. Hann var lengi á
sjúkrahúsi. En þegar hann tnsk-
aðist kom hann hingað og keypti
land. Hann slasaðist þannig að
hann misti aðra höndina, en vinn-
ur samt öll þau störf sem hann
þarf á jörð sinni. Hann er ein-
búi, og vinnur allan akurinn með
einum hesti; samt er akurinn ekki
minni en 40 ekrur. Snemma á
morgnana og seint á kveldin má j
sjá Andrés einhenta vera að vinna.
Við rigningu og uppskeru hefir
hann vinnuskifti við bændurna í
nágrenninu, en að öðru leyti hefir
hann lítið saman við þá að sælda.
Hann er fáskiftinn og útsláttar-
laus, en hvenær sem gesti ber að
garði er hann þíður í viðmóti,
ræðinn og alúðlegur. Andrés ein-
henti lifir algerlega út af fyrir
sig og svo' að segja út úr heimin-
um, þó hann eigi heima í miðri
sveit, umkringdur nábúum á allar
hliðar. Hann á engan óvin, hann
er algerlega sjálfstæður, upp á
engan mann kominn, skuldar eng-
um neitt og virðist vera fullkom-
lega sáttur við alt og alla.”
Eg gat ekki annað en hugsað
um Andrés einhenta um kveldið
þegar eg var háttaður. Hann var
undarlegur maður að mörgu leyti.
Undarlegur Og aðdáanlegur. Við
hinir sem erum heilhentir þykj-
umst eiga fult í fangi og finst það
erfitt að afla viðurværis, en þessi
maður neytti annarar handar að-
eins og skifti einungis við nátt- J
úrana. Við hin sem erum um- !
kringd vinum og vandamönnum á j
heimilum okkar, erum mislynd og 1
stirð í skapi, en þessi einbúi átti
bros á vör og blítt viomot hvenær
sem gesti bar að garði. En hver
veit um allan tilfinningaheim An- !
drésar einhenta? Hver veit um
allar þær vonir sem hann hefir
fylgt til grafar á lífsleiðinni ?
ELDSPÍTNA TAL
Vér höfum nú búið til eldspítur í 64 ár, til dag-
legrar brúkunar og áðrar tegundir.
Vorar sérstöku eldspítur eru “The Gaslighter“
sem er 4 1-4 þml. á lengd [brennur í 35 sekúndir í
hvaða veðri sem er] “Wax Vestas“ fyrir þann sem
reykir og margar aðrar tegundir.
Til heimabrúkunar eru mest notaðar
”SlLÉNT 5“
Til allrar brúkunar, biðjið kaupmann yðar um
EDDY'S ELDSPlTUR
Hver veit hvað sál hans hefir lið-
ið þegar hann hefir hugsað um öll
afreksverkin sem hann hafði
hugsað sér að vinna áður en hann
misti höndina Hven veit hversu j
einverustundirnar eru honum j
langar? Hver hefir mælt dýpt
þeirrar sorgar, sem gagntekið hef-
ir hjarta hans, þegar hann hefir
borið kjör sin saman við kjör
þeirra, sem hamingjan hefir unn-
að tveggja handa og vinríkra
heimila? Hver veit um alla þá
fögru drauma, sem hann dreymdi
þegar hann var ungur maður?
Hver hefir séð byggingarnar, sem
hann hefir reist í huga sér og áttu
að verða heimilið hans—og henn-
ar? Hver þekkir sorgina, sem
gagntók sál hans, þegar hann bar
það heimili saman við einbúa kof-
ann sinn? Gaman væri að sjá
langt kvæði eftir “Fjallaskáldið”
okkar góða um hann Andrés ein-
henta. Það væri fagurt yrkisefni
úr heimi virkileikans.
Sig. Júl. Jóhannesson.
hann hefði ekki kynst Mr. Sow-
ton nema örlítið, að hann mundi
miklu góðu til vegar koma í starfi
sínu.
S ó L. S K I N.
Ýkkur þykir mörgum skemtilegt
að hlusta á þegar vel er leikið á
hljóðfæri og sum ykkar geta gert
það sjálf, og það er nú enn þá
skemtilegra.
En manni þykir gaman að vita
sem mest um alt í kringum sig.
Við vildum helzt geta vitað alla
skajxaða hluti. Börnin spyrja oft
pabba sinn og mömmu hve nig
standi á þessu eða hinu; hvemig
þetta eða hitt sé búið til; hvaðan
þetta og þetta komi, og hvert
þetta eða hitt fari. Einu sinni
spurði t. d. barn móður sína
hvaðan sólin kæmi á morgnana og
hvert hún færi á kveldin. Annað
bam spurði hvar stjömumar
væru á daginn og hvaðan myrkrið
kæmi á kveldin.
Stundum getur mamma eða
pabbi svarað þessum spurnmgum,
en stundum ekki. Það er alveg
rétt af bömunum að spyrja um
alt sem þau vilja vita.
Ef það er t. d. eitthvað sem
ykkur langar til að vita og mamma
ykkar eða pabbi ykkar getur ekki
sagt ykkur það, þá megið þið
spyrja “Sólskin” um það, og það
skal segja ykkur það ef það getur.
Þið getið skrifað spuminguna á
blað og sent það til Lögbergs. —
En það var hljóðfærið, sem við
ætluðum að tala um.
Fyrir löngu—löngu voru búin
til hljóðfæri, sem kölluð voru
Ælusar harpa. Henni var gefið
það nafn, af því vindguðinn var
kallaður Æolus, og þegar hvast
var, þá hvein í skógargreinunum
og ýlfraði í stránum og það var
sagt að vindguðinn væri að syngja.
Þessi Æolusar harpa var nokkurs
konar strengja hljóðfæri, sem var
þannig útbúið að það var hengt
upp i tré, og þegar vindurinn
blés og lék txm strengina, þá mynd-
aðist hljóð. Þá sögðu menn að
vindguðinn væri að leika á hljóð-
færið.
Það er sagt að Davíð konxmgur
hafi áft svoleiðis hörpu og hengt
hana upp í tré fyrir ofan hvílu-
bekk, sem hann lá á og hafði vind-
urinn leikið á hörpuna fyrir hann
um næ^tr, þegar hann þaut eftir
strengjunum á henni.
fMeira næstj.
Draumurinn hennar Dísu.
Ég man hvað ég kvaldi’ hana kisu
— hún kisa mín var þó svo góð —
Ég stríddi’ henni, kleip hana’ og
kreisti,
af kvölunum rak hún upp hljóð.
Og þegar hún flýtti sér frá mér
og fór undir borð eða stól,
þá reif eg í rófuna’ á henni
og reiddist, og lét eins og fól.
En hvernig sem kvaldi ég kisu,
þá klóraði hún aldrei né beit;
en stundum var sársauki’ í svipn-
um,
það sá eg, ef á mig hún leit.
En svo var það einn dag um sumar
í sólskini’ og veðrið var heitt
hjá kisu ég sat úti’ í sandi
og safnaði — ég var svo þreytt.
Mig dreymdi svo skrítið •— svo
skrítið,
og skýrt gæti’ eg ei fyrir þér
þá kvöl; eg var orðin að kisu
og kisa var orðin að mér.
Nú beitti’ hún mig öllum þeim
brögðum,
S ó L S lí I X.
I
sem beitti eg við hana fyr;
hún hlæjandi reitti’ af mér hárið
og henti mér út fyrir dyr.
Og alt, sem eg ætlaði’ að reyna
var ónýtt og vamarlaust fálm.
Hún barði mig, kleip mig og kreisti,
af kvölunum rak ég upp mjálm.
Svo hátt að eg vaknaði við það,
en var þó í draumlöndum hálf.
Ó hvað eg var farsæl og fegin
að finna’ að ég var þama sjálf.
O.i'líl ð j.'íf i sólskinsbarnanna
Sólskinsbörn—? Hvað er það?
hvað er meint með því? Sólskins-
böm í vanalegri merkingu era þeir
menn kallaðir, sem eru börn ham-
ingjunnar; gæfumenn á lífsleið-
inni. Einnig era það þau börn,
sem eiga góða, umvöndtmarsama
og ástríka foreldra, og sem þá
aftur eru þeim hlýðin, auðsveip
og hjálpsöm: því að þau börn
verða öll hamingjumenn á fullorð-
ins-áranum.
En nú er það sérstaklega, að eg
ávarpa ykkur sem sólskinsbörn;
þið, — sem fáið barnablaðið:
“Sólskin”, sem klippið það út úr
hlaðinu “Lögbergi” til að eiga
það, — halda því saman í bók,
sem þið máske látið binda, þegar
tímar líða. —
Nokkrir smádrengir og litlar
stúlkur hafa sýnt mér litla blaðið
sitt: “Sólskin”, og verið glöð yfir
því. En svo hefir það aftur glatt
mig að sjá glaðlega andlitið á
þeim, — 0g sérstaklega er það
eitt, sem#eg þá, tek eftir, — og
það er: hvemig blöðin líta út,
hvort þau eru vel klipt úr, vel
brotin og hrein^ laus við alla
bletti og óhreinku. Þegar þau
fblöðinj era þannig: vel klipt,
snoturlega Jjrotin og laus við
óhreinindi öll, þykir mér mjög
vænt urri; því þá dettur mér í hug:
að óhætt sé að skoða innra mann-
inn eftir því. — Því þar, sem er
útvortis hreinlæti án tildurs og
hégóma, má eiga það víst að innri
hreinleiki eigi þar einnig heima;
— hvort sem um böm eða full-
orðna er að ræða.
Spakyrði eitt er til, er þannig
hljóðar: Barns-hjartanu má líkja
við hvítt pappírsblað, sem að tekur
á móti illu ög góðu eftir því, sem
á það er skrifað. — Því er vand-
farið með ykkur, kæru börn, bæði
hvað fullorðna fólkið snertir og
ykkur sjálf, ykkar á milli.
Litla “Sólskins-blaðið” ykkar
má ekki óhreinkast, og um fram
alt ekki litla barnshjartað ykkar
eða þið sjálf; því þegar talað er
um hjarta í svipuðu sambandi og
þetta er venjulega meint sameinað
hugsanalíf mannsins (maðurinn
sjálfur). Hreinleiki, hreinleiki,
ytra og innra, ætti að vera ykkar
einkunnarorð, eða orð, sem ætti
ávalt að vaka, og halda vörð í
huga ykkar. Þá getið þið haft
sólskin í sál ykkar, alla ykkar æfi,
jafnvel þá daga, sem ekki sér til
sólar; því ávalt koma þannig
dagar. — Svo, sólskins-börn I
kveður ykkur: ykkar margra,
margra gamall vinur
. /. Briem.
Hjálprœðisherirm.
Ein hinna allra þarflegustu og
lofsamlegustu stofnana mannfé-
lagsins er óefað Hjálpræðisherinn.
Eins og alt annað nýtt, sem bága
brýtur við rótgrónar venjur, áttil
hann erfitt uppdráttar lengi vel.
Þótti það tæpast öðum sæmandi
en þeim er lægstir voru taldir að
gefa honum nokkuru gaum. lin
þeir sem á fyrirtækinu byrjuðu
voru einbeittir menn og áhugasam-
ar konur og létu sér engar hindr-
anir í augum vaxa. Háðsyrði
fólksins, fyrirlitningu hinna svo-
kölluðu æðri; hrakspár almenn-
ings og sleggjudóma létu þeir eins
0g vind um eyran þjóta.
Líknarþrá og líknarstarfsemi
liafði gagntekið hugi þeirra og
lííerni með djúpri alvöra og þeirri
einbeittni sem æfinlega leiðir til
sigurs.
Eins og í öllum öðrum storbæj-
um, hefir Hjálpræðisherinn náð
mikilli fótfestu og unnið þarft
starf hér i Winnipeg. Núna þessa
dagana hefir staðið yfir nokkurs
konar þing félagsins. Hefir nýr
maður tekið við forustu, er Stow-
ton heitir og þykir mælskur mjög.
Það er gleðiefni hversu mörg
siðbótamerki það eru sem sjást
hér í fylkinu síðan Norrisstjórnin
komst að. Hún hefir þegar látið
gera gagnskör að því að rannsaka
fangejsi og fangavist og er að und-
irbúa ýmsar mikilvægar umbætur
í sambandi við það. Nú hefir hún
tekið saman höndum við Hjálp-
rræðisherinn að því er hún frek-
ast getur til þess að efla siðferði
og bæta kjör þeirra, er liðs þarfn-
ast.
Það liggur x augum uppi, að
verk annars eins siðbótafélags og
Hjálpræðishersins, er mikið undir
því komið, hvort stjórn landsins
er því vinveitt eða andstæð; hvort
hún er reiðubúin til þess að vinna
með því eða, hún beitir sér á móti
því.
Þegar herinn kom til Islands
fyrir mörgum árum, þótti það
undram sæta að Hallgrimur
Sveinsson biskup og Þórhallur
Bjarnarson núverandi 'biskup tóku
honum vinsamlega og buðu hann
velkominn. Þótti sumum það
jafnvel miður fara, þar sem þetta
var stofnun, sem flest heldra fólk
leit niður á.
Á þingfundi Hjálpræðishersins,
sem haldinn var hér í Winnipeg á
sunnudaginn, var Thos. H. John-
son forseti, sem forsætisráðherra
í fjærveru Norrisar. »Var honum
fagnað þar og óskað langra og
starfsríkra daga í stjórn fylkosins.
Að því búnu lýsti hann ánægju
sinni yfir þeirri góðu samvixmu
sem ætti sér stáð milli þessa sið-
bótafélags og stjómarinnar; sér-
staklega sumra deilda hennar, svo
sem búnaðardeildarinnar og menta-
máladeildarinnar. Hann kvað
það á allra vitund að Hjálpræðis-
herinn væri að eflast að starfs-
kröftum og áliti um allan heim og
lýsti ánægju sinni yfir því að ný og
óháð deild hans væri að myndast
hér. í Manitoba.
Taldi hann það engan efa, þótt
Frá íslandi.
5000 kr.^hvort árið vora veitt
ar Ragnari Lundborg rithöfundi.
til þess að gera Island kunnugt
erlendis.
Feld var 13.000 kr. fjárveiting
til áveitu á Miklavatnsmýri.
“Bifröst” heitir vélabátur, sem ís-
firðingar létu smíða í Haugasundi í
Noregi í sumar og kom hann til Is-
lands 17. Sept. Var hann rúmlega
mánuð á leiðinni, því hann var tek-
inn af ensku herskipi í hafi og flutt-
ur til Lerwick; tafðist hann þar í 11
daga. Þegar hann kom heim undir
Island var hann enn stöðvaður af
ensku herskipi en þá slept aftur.
Báturinn er 30 smálestir og vandað-
ur vel.
Hermann j’Iijartansson guðfræð-
ingur var vígður til prests á Hólum
í Hjaltadal nýlega, sem aðstoðar-
prestur séra Jóns Halldórssonar á
Sauðanesi. Séra Geir Sæmundsson
vígslubiskup vígði; voru 8 prestar
viðstaddir og 500 manns. Er þetta
fyrsta prestsvígsla á Hólum síðan
1795.
Sú frétt flaug um alt ísland og
birtist í blöðunum, að Gullfoss hefði
verið skotinn niður af þýzkum neð-
ansjávarbáti; sem betur fór reyndist
það ósatt.
^ryggvi Gunnorsson var áttræður
fyrra mánudag, hefir þess sjálf-
sagt verið hátíðlega minst heima að
verðleikum, því Tryggvi er einn allra
merkustu manna þjóðarinnar.
Nýr vélabátur var smíðaður í
sumar í Svíþjóð fyrir menn í Rvík.
Báturinn heitir “Svea” og kipstjór-
inn Ingólfur Jónsson. Hann kom
frá Svíþjóð á tæpum 10 dögum.
Samsæti var séra Matthíasi Joch-
umssyni og konu hans haldið í Rvík
13 Sept. Fyrir minni hans talaði
Árni- Pálsson bókavörður, en fyrir
minni konu Mattiasar Indriði Ein-
arsson. Einnig talaði Hannes Haf-
stein fyrir minni skáldsins, en Ólafur
Björnsson niintist Steingríms sál.
Thorsteinssonar.
Magnús Torfason sýslumaður er
að undirbúa félagsstofnun til þess að
koma á síldarveiði og síldarverzlun í
Höfn í Sléttuhreppi. Síðasta alþingi
löggilti þar verzlunarstað, en Magn-
ús er eigandi jarðarinnar.
Styrkur til sandgræðslu var
færður niður úr 5000 kr. í 3000
kr. hvort árið. 1
Laun fyrir gerlarannsóknir
færðar niður um 300 kr. hvort ár
ið. úr 1500 kr. í 1200 kr.
1500 kr. hvart árið veittar td
leiðbeiningar með ullarverkun og
til þess að koma ullarmatslögunum
í framkvæmd. Sömuleiðis gert
ráð fyrir 400 kr. ferðakostnaði
ullarmatsmanns hvort árið.
Eg vil aldrei vera
án þeirra.
Það sem Mrs. A. Averson segir
Dodds Kidney pillur.
Alljerta kona telur það skyldu sína
að segla vinum sínum af þeirri
blessun, sem licnni lilotnaðist af
því að brúka Ðodds Kidney Pills.
paith, Alberta, ------------- (Sér-
stakt).—“Eg vil aldrei vera án Dodds
Kidney Pills,” bannig kemst Mrs.
A. Averon að orði, og hún er ein
hinna elztu og viríingarverSustu
borgara hér.
"Eg er gömul kona, sextíu og átta
ára gömul,” segir Mrs. Averon, “og:
eg var nýrnaveik 1 20 ár. Eg hafSi
veiklaS hjarta, vöSvakrampa og bak-
verk. Fluggigt jók á heilsuleysi
mitt. Dodd’s Kidney Pills eru þaS
eina meSal, sem hefir reynst mér vel
og get eg ekki mælt meS þvl eins og
verSugt er. Eg tel þaS skyldu mína,
aS segja vinum mínum frá þvl, hvaS
Dodd’s Kidney Pills reyndust mér
ágætlega.”
Dodd’s Kidney Pills eru uppáhalds-
meSal gamals fólks. þær lækna nýr-
un, sem eru fyrsta llffæri llkamans,
er ellimörkin þjá. MeS þvl aS lækna
nýrun, tryggja Dodd’s Kidney Pills
hreint blóS og hreint blóS veitir nýtt
líf og þr6tt öllum llkamanum. þetta
er ástæSan fyrir þvl, aS gamalt f61k
stegir: “Doddfs Kidney Pills yngja
mig upp aftur.” Dodd’s Kidney Pills
kosta 50c. askjan eSa 6 öskjur fyrir
kosta 50c. dösin eSa 6 dósir fyrir
$2.50, allstaSar I búSum eSa hjá The
Dodd’s Medicine Co„ Ltd„ Toronto,
Ont.
/
>