Lögberg - 28.10.1915, Blaðsíða 7

LOGBERG, FIMTUDAGINN
28. OKTÓBER 1915.
7
Um járngerð fornu
Islendinga.
Ritað af Dr. Hjaltalín 1872.
Meö því aS enginn sa málmur
stuölabergi.
Þegar uppsprettu-
er til, er þarfari sé en járniö, þá vatn eða sjóvatn rennur* yfir
var þaS meS náttúrlegum nætti, járnblandiS stuSlaberg eoa jarn-
aS hinir fornu íslendingar, sem i blandna hraunsteina, þá verSa
öllu sýndu svoddan dugnaS og steinarnir rauSir útlits, og þega'
framkvæmdir, leituSu fyrir sér, þeir klofna i smámola, og verSa
hvort járn mundi ekki vera til her
á landi. Þeim virSist og aS hafa
tekizt þetta vonum fremur, sem
sjá má af sögum vorum. Hinn
fyrsti maSur, er hér hafSi jám-
gjörS um hönd var RauSa-Björn,
og bjó i Dalsmynni, og fer land-
námabók þar um þessum orSum:
“RauSabjörn bjó aS Dalsmynni.
Hann blés fyrstr manna rauöa á
Islandi, ok var hann því kallaör
Rauöa-Björn”. 1 Egilssögu
Skallagrímssonar fkap. 30) , er
getiS um járngjörö Skallagríms,
og er meiningin þessi. Skalla-
grímur var járnsmiöur mikill og
haföi rauöablástur mikinn á vetr-
um. Hann lét gjöra smiöju meö
sjónum, mjög langt út frá Borg,
þar, sem heitir Raufarnes. Af
því engan stóran stein var aö fá
á landi, þá sótti hann slíkan stein
á stóru skipi, og gekk sjálfur til
botns eftir honum, og viS þennan
stein lúöi hann jámiö. ÞaS er og
sagt i sögunni, aö þessi steinn
hafi staSiö þar, er sagan var rit-
uS. í Grettissögu er talaö uni
járngjörS Þorsteins Kuggasonar í
Ljáskógum, og fer sagan um þaS
svo feldum orSum: “Þorsteinn
var iSjumaör mikill ok smiör, ok
hélt mönnum mjök til starfa.
Grettir var lítill verklundarmaör,
ok því fór lítt skap þeirra saman.
Þorsteinn hafSi látiS gjöra kyrkju
á bæ sínum. Hann lét gjöra brú
heiman frá bænum. Hún var gjör
meö hagleik miklum. En utan á
brúnni undir ásum þeim, er upp
héldu brúnni, var gjört meö
hringjum og dynbjöllum, svá at
heyrSi yfir til SkarSstaSa, hálfa
viku sjávar, er gangiS var um
brúna, svá hristust hringamir.
HafSi Þorsteinn mikinn starfa
fyrir þessari smíS, því aö hann
var járngjörðarmaðr mikill. Grett-
ir var atgangsmikill at drepa
járnið, en nennti misjafnt”.
Til aö skilja þau orS, er koma
fyrir í þessum hérnefndu stuttu
skýringum um járngjörS forn-
manna, vil eg geta þess, aö járn-
gjörS þeirra hefir, eins og vænta
var, veriS hin einfaldasta, en
þetta stendur á litlu, því aö þaö er
víst aö þeir bræddu járniS úr
járnsteinunum á líkan máta, og
enn tíökast í mörgum löndum,
einkum austurlöndum. Þeir hafa
sem sé, hlaöiö viöarkolum og jám
steinum fyrir smiöjuaflinn, og
blásiS svo aS meb einum eSa fleiri
belgjum, unz járnsteinninn bráön-
aöi, og þegar járnsteinninn bráðn-
ar á þann hátt þá er þaö meö nátt-
úrlegum hætti aS hann hefir far
iS innanum gjalliS í stærri og
minni hnyklum. Þetta hafa menn
nú tekiS meSan þaö var glóandi
og lagt þaö á stein, til aö berja úr
því sorann, og til þess aö járn-
hnyklarnir hnoöuSust saman og
yröu meira samanhangandi, og
þetta hafa menn ýmist kallaS aS
drepa eöa lýja járniö. OrSiB aS
drepa jámiS sýnist mér aS bendi
á þaö, aö þeir meö sleggjum eöa
járnhömrum hafi eins og hnoöaö
saman járnhinyklaná meöan þeir
voru glóandi, en þaS er einmitt
þaö sem menn gjöra enn á vorurn
dögum, þar sem þessi jámgjörö
enn þá er um hönd höfö. Menn
kalla t. a. m. aS drepa smjörinu,
er maöur linoöar fleiri smjör-
hnykla saman, svo þeir veröi eins
og aS einni heild, og þetta orö
hygg eg aö hafi færst yfir á járn-
iS, þar sem menn börSu jám-.
hnyklana saman. Aö drepa járn-
iö hefir stundum veriS kallaö aS
lýja þaö, og líkt oröatiltæki hafa
menn enn í dag um samskonar
járngjörS, er steypijárn er gjört
aS smíSajárni. ÞaS er alllíklegt
aS menn í fornsögum vorum
finni enn þá fleiri dæmi upp á
járngjörö fornmanna, en hér er
getiS. En hér vil eg aS eins bæta
því viö, er stendur í Konungs-
skuggsjá, sem út kom í Kristjaníu
1848, bls. 37, en þar segir svo, þar
sem talaS er um Island: “Á því
landi er málmr sá mikill, er jám
skal af gjöra, og kalla menn þann
málm rauöa, eptir mállýzku sinni,
ok svá kalla menn hér”.
Þag hefir veriö meining ýmsra
lærSra manna aö járngjörS forn-
manna hafi veriS úr mýramálmi,
og aö þaö sé einmitt hann, er
þeir hafi brætt jámiS úr, en þetta
þykir mér mikiö efunarmál, því
aö eg hefi hvergi hér á landi siéS
svo þykk lög af mýramálmi, oft-
ast nær mjög kaldór-kent, sökum
þess aö þaö er bæöi blandaö
brennisteini og ljósberaefni. Eg
hygg aS gömlu Islendingar hafi
brætt járn sitt úr járnmeinguöu
stnölabergi, og á þessa meining
komst eg viS aS skoöa stóra járn- j skógum, og sem þess vegna gátu
gjörSarsmiöju í Thúringerwald á haft nóg viöarkol hvar sem þeir
Þýzkalandi, hvar menn bræddu. vildu, stóöu þá langtum betur aö
málminn úr járnmeinguöu stuöla- verki meö eldsneytiS, en vér nú
bergi, enda er þaö víst, aS menn sýnumst aö standa. Þó má geta
og í Böhmen bræöa járn úr: þess, að þeir höfSu enga þekkingu
á aS bræSa jámstein viS surtar- j
brand, en þaö höfum vér nú, og
hefi eg engan efa á því, aS viS í
surtarbrandinum hjöfum meira
eldsneyti en menn sem stendur t
hafa hugmynd um, því lög hans
eru enn lítt kunn og sára lítiö
rannsökuS. Gæti járngjörS stað-
ist hér á landi, væri hún einhver
sá mesti velgjörningur, er Islandi
yrði veittur, því góSar jámnámur,
eru, þegar rétt er álitið, hin mesta
auðsuppspretta. ÞaS er einmitt
aS miklu leyti viö járnnámu þess, I
aö England hefir gjört sínar
mestu framfarir. Hin árlega inn-.
tekt af þessum námum nemur nú
fyrir Engiand alt að 50 miljónum
pund sterling, en þaS er 450 mil-
jónir ríkisdala. 1 Svíþjóö kvaS
hinn árlegi ágóði af jámnámun-|
um nema alt að 20 miljónum rík-j
isdala, enda eru þaSan og fluttar
hér um bil 5000 lestir af óbrædd-
um járnsteini á hverju ári. Skyldi
herra Þorlákur Johnsen eSa ein-
hver annar, vilja byrja á því aS
hefja hér járngjörö, ættu Islend-
ingar af alefli aS styðja slíkt fyr-
irtæki, því þaö gæti oröiö landi
voru til mikilla framfara með tím-
anum. Því miSur er öllum hög-
um okkar Islendinga svo variö, aS
vér getum hvorki byrjað á þessu
og líkum nýlundum, svo í lagi
fari; þar til vantar oss bæði
krafta og kunnáttu, enda eru þaS
almenn forlög hinna norðlægu
þjóSanna, aS allar nýungar verða
hjá þeim seinni aö komast áfram
en hjá suöurbúum, hvar aöalupp-
spretta allra mentana liggur.
JámiS er nú á timum oröiS al-
veg nauösynlegt til allra framfara.
A járnbrautum fara menn yfir
löndin með fleygiferS, og járn-
nökkvar í hundraSatali flytja nú
bæði fólk og vörur landa á milli.
járngufuskip eru nú oröin svo al-
menn að flestöll, af þeim gufu-
skipum, er fara frá Englandi
langs meS fastalands ströndunum,
inn i Eystrasalt og yfir hiö stóra
veraldarhaf eru gjörS úr jámi.
Gufuvél öll eru og úl jámi, og án
járns gæti enginn stríðsútbúnaður
átt sér stað. Loksins má geta
þess, að líkami vor getur eigi án
járns veriö, og mörg jámsmeðul
heyra þess vegna til hinna nauð-
synlegustu lyfja.
Kristján ÞorgrímssonJ
konsúll.
Hann lézt á laugardagsmorgun-
inn 18. sept. Banamein hans var
gallblöSrubólga. /
Kristján heitinn var fæddur aS
staSarbakka í Helgafellssveit i
Snæfellsnessýslu þ. 8. febr. 1857.
Voru foreldrar hans Þorgrímur
hreppstj. Víglundsson og kona
hans Kristín Jónsdóttir.
Atján vetra gamall kom Krist-
ján til Rvíkur og hóf bókbands-
nám Agli Jónssyni og lauk því á
4 árum.
Hann hvarf samt frá því ráöi
aS gera bókband að lífsstarfi sínu,
en stofnaði verzlun 1880 og hafSi
jafnan siðan einhverja verzlun.
Tuttugu og tveggja ára réðst
Kr. Ó. Þ. í aS kaupa dýra lóö í
miSjum bænum og reisa á henni
myndarlegt hús. Þótti mönnum
djarft í ráSist þaö fyrirtæki af
svo ungum og efnalausum manni,
en þar sem í mörgu ööru kendi
hags ni Kr. Ó. Þ. og góSs hyggju-
vits, því aö með þessu hófst
hyggjuvit hans.
Næstu ár lagði hann margt á
gerva liönd. Hann var ritstjóri
og útgefandi Þjóðólfs frá 1880 til
1882 og útgefandi SuSra, blaði
því, sem Gestur Pálsson stýrSi,
var hann ásamt Einari gamla
ÞórSarsyni.
Einnig fékst hann talsvert viö
bókaútgáfu og bókaverzlun. Gaf
SCHOOLS and COLLEGES
eins og aö leöjukendri jörö, þá er
sá leir, sem úr þeim myndast alla-
jafna rauöur, og þaS er án efa,
hygg er, þess háttar stemar, er
þeir hafa kallaS rauSa, og viS
haft til járngjörSar sinnar.
Mesti fjöldi af stuSlabergi voru,
er svo mjög'járnmeingaS að þaS
inniheldur yfir 30% af /hreinu
járni, og sumstaSar án efa tals-
vert meira. 1 hraunum finst og
sumstaSar jámmálmur sá, er
járnglans kallast, en hann er sá
bezti járnmálmur, er menn þekkja,
því að hann inniheldur T2°/o af
hreinu járni. Eg hefi séö 2 slíka
steina hér á landi. Annar þeirra
átti að vera tekinn úr hrannbelti
norSur undir Sléttu, en hinn stein-
inn haföi herra Isaac Sharp meS
sér, er hann kom aS vestan, en
eigi mundi hann, hvar hann hafSi
tekiö hann. Eg efast alls eigi um,
aö væri grandgæfilega aS gáö,
kynnu slíkir jámsteinar aö finn-
ast hér á landi, enda má hér víöa
á melum finna stórt stykki af
titanjámsteini, sem mmheldur
hér um bil 50% af hreinu jámi,
en þaö er sá galli á þeim járn-
steini, aö hann er nærfelt óbræö-
anlegur, og er því í raun og vem
miklu minna hæfilegur tii járn-
gjöröar, en stuölabergsjámstein-
arnir.
í flestum af hinum nýjari
steinafræSisbókum (Mineralogi-
um) sjá menn talaö uyn jámtrap
stein, sem eigi aö innihalda um 80
parta af járni í hverju hundraði;
nú meS því aS stuSlaberg og trap-
steinar oft merkja hiS sama, þá
þyki mér ljósast, aS með járn-
trapsteininum sé í raun og vem
meinaS stuSlaberg, en þó hef eg
aldrei séö nokkurt jámstuSlaberg
hér á landi, sem eg get ímyndaS
mér að innihéldi meira eni sem
svaraði 50 hlutum af járni í
hverju hundraöi af slíku stuðla-
bergi, enda munu þaö þó vera
fæst stuölaberg þó járnblandin
séu, er innihaldi meira en sem
svari 20 til 50 parta af ltreinu
jámi.
Þá er og ein steinategund hjá
oss sem “palagonit” kallast, sem
oft er talsvert járnblandin, og
mynda þessir palagonit steinar oft
lög þau í fjöllum er ver köllum
móberg og þursaberg, en samstað-
ar hefir steinategund þessi mikla
líkingu meS steinkolum, og hafa
ýmsir landa vorra vilst á því, en
hún inniheldur í raun og vem
ekki hina minstu ögn af steinkola-
efni.
Skömmu eftir aS barón Walte-
ershausen er var hér á íslandi
1846 hafSi fundiS palagonitinn t
Seljadalnum og í Fossyog, var
þessi steinn sundurliöaSur af
barón Berzelius, og prófessor
Forckhammer og fleimm, og
fundu menn þá aS hann innihélt
14 parta af járnriSi (Jemoxyd)
en þaS svarar til 10 i hundraö
pörtum af hreinu jámi. Eftir því
sem nú gjörist, mun mönnum al-
ment þykja þeir steinar óhæfir til
járngjörðar er eigi innihalda alt
aS 30 pörtum af járni í hverju
hundraSi af steininum, og þess
vegna hygg eg þaö hæpið aS
palagonitinn geti veriö svo járn-
meingaSur aS hann sé hæfilegur
til járngjöröar.
Nú í sumar er leið, kom hér
einn landi vor frá Englandi, er
þar hefir veriö í mörg ár, sem sé
herra Þorlákur Johnson, sonur
prófasts séra Ólafs á StaS, þess
erindis, aS skygnast um jámstein
nokkum þar vestra, og haföi hann
í fylgr meS sér enskan járngjörö-
armann alvanan rauöablástri.
Herra Þ. Johnson sýndi mér jám- út svo merkar bækur m. a. sem
stein þann, er hann haföi tekiö j ljóSmæli Matthiasar og Steim
meö sér, og Wirtist mér steinn! gríms, Formálabókina eldri o. s.
SUCCESS BUSINESS COLLEGE
WINNIPEG, MANITOBA
ByrjiS rétt og byrjið nú. I.æriS verziunarfræði — dýrmætustu
þekkinguna, sem til er 1 veröldinni. LæriS I SUCCESS, stærsta og
bezta verzlunarskólanum. Sá skóli hefir tíu ötibú I tlu borgum Can-
adalands—hefir fleiri nemendur en allir kepplnautar hans I Canada
til samans. Vélritarar úr þeini skóla hafa hæstu verðlaun.—Útvegar at-
vinnu — hefir beztu ke«nara —— kennir bókhald, stærðfræSi. ensku,
hraSritun, vélritun, skrift og aS fara meS gasolln og gufuvélar.
SkrifiS eSa sendiS eftir upplýsingum.
F. G. GARBIJTT
President.
D. F. FF.RGITSOX.
Principal
Members of the Commercial Educators’ Association
wjjmt/peg

Stofnað 1882.
33. Ar.
E. J. O’SUFFIVAN,
M. A. Prcs.
Stærsti verzlunarskóli I Canada. Býr fólk
undir einkaskrifara stöSu_ kennir bókhald,
hraSritun. véiritun og aS selja vöfur. •
Fékk hæstu verSlaun á heimssýningunni.
Einstaklingskensla. Gestir velkomnir, einkum
kennarar. öllum nemendum sem það eiga
skilið, lijúlpað til að fá atvinnu. SkrifiS, kom-
iS eSa fóniS Main 46 eftir Ókeypis verSlista
meSmyndum. f
THE WINNIPEG BUSINESS COLLEGE
222 Portage Ave. Cor. Fort Street.
Enginn kandldat atvinnulaus.
þessi vera óvanalega miklu járni
blandinn “palagonit” steinn. ÞaS
var enn þá eigi búið aö prófa
hann, þegar eg seinast frétti en
eftir því sem eg leit á þennan
stein, er alllíklegt aö hann inni-
haldi, um eöa yfir 30% af járni.
Ferð herra Þ. Johnsens var gjörB
meS beztu fyrirhyggju þar sem
hann samhliöa meS eftirgrenslun-
inni á járnsteininum, hafði látiS
fylgjara sinn gjöra fleiri tilraun-
ir meS aö brenna kol (CochsJ úr
surtarbranli þeim, er var nálægt
lagi því, hvar jámsteinninn fanst,
því meS slíkum hætti gátu þeir
bezt dæmt um, hvort jámgjörö
mætti takast þar á staðnum. ÞaS
er enn sem komiö er ómögulegt
að segja, hvort járngjörS á vorum
dögum kynni aS ná nokkmm viö-
gangi hér á landi eöur eigi. Forn-
menn sem komu hér þegar landið
var aö miklu leyti þakið birki-
frv. Hann var og einn af útgef-
endum Iöunnar (ásamt Birni Jóns-
syni, Jóni Ólafssyni og Stemgrimi
Thorsteinsson).
Bæjarmál og safnaðarmál lét
Kristján sig jafnan miklu skifta.
Sat hann í niöurjöfnunamefnd
um 11 ár, í sóknarnefnd hefir
hann veriö síSustu 22 árin og
lengi umsjónarmaöur dómkirkj-
unnar. Bæjarfulltrúi var hann
1885—1887 og svo aftur frá 1903
til 1914. Loks var hann bruna-
málastjóri 4 ár.
Eins og menn sjá er þaö eigi
lítiö af almennum störfum, sem
komiS hafa til kasta Kr. Ó. Þ.
Attu þau vel viS hann og mörg
þeirra voru í mjög góSum hönd-
um þar sem hann var.
Leiklist fékst Kr. Ó. Þ. viö
lengur en nokkur annar maöur
hefir gert með oss, eöa um 34 ár.
Þótti honum takast mætavel flest
hlutverk, en frægastur varð hann
fyrir Kranz birkidómara i “Æfin-
týri á gýnguför”. Ótrauður starfs-
maBur Leikfélagsins var hann
jafnan, gj^ldkeri þess um mörg
ár og síSast formaður.
Kristján var starfandi maður i
mörgum félagsskap höfuSstaöar-
ins og oft á hann dembt vanda-
mestu störfunum, ekki sízt fé-
hirSisstörfunum ,og bendir þaö á
traust manna á honum í |rví efni.
Enda mun það sannmæli allra
kunnugra, aö reglusamari mann
um öll þesskonar störf geti eigi
margan rér í bæ, né hagsýnni. Til
marks um þesskonar dugnaS Kr.
Ó. Þ. má telja umsjónarmensku
hans meB BaShúsi Reykjavíkúr,
sem hann haföi síöustu árin og
rækti svo vel, aS fjárhagur þess
hefir stór batnað.
ViS skuldheimtu fékst Kr. Ó.
Þ. um mörg ár. Svo lítt vinsælt
starf sem það er talið, þá tókst þó
Kristjáni aS eignast eigi marga
óvildarmenn út af því. Kom þaS
vafalaust af því, hve góðlátlega
hann kom fram viö þaö starf,
þótt fastur væri fyrir og gengi
cftir, aS gefin loforð um greiðslu
væru ekki rofin.
Sænskur vísikonsúll varð Krist-
ján 1907 og gegndi þeim störfum
til dauSadags. Lét sér mjög ant
um aö greiða götu Svía þeirra, er
aö garði báru, svo aö þeir róm-
uðu mjög, er heim komu. Má þar
til nefna t. d. Albert Engström,
hinn nafnkunna ritstjóra kýmnis-
blaðsins Strix. Hélzt góS vinátta
meS honum og Kristjáni eftir
dvöl Engströms hér á landi.
Kristján var tvíkvæntur. Fyrri
kona hans var Guðrún Nikulás-
dóttir frá Norðurkoti í Vogum
(d. 1908). Eignuöust þau 5 böm
og lifa 3: GuSrún kona Hans
Hoffmanns verzlunarmanns, Þro-
grímur cand. phil. og Kristinn
(viS verzlunarnám).
Síðari kona Kristjáns var
Magnea ekkja M. Johannessens
kaupm., er lifir mann sinn ásamt
börnum af fyrra hjánabandi sinu,
sem Kr. Ó. Þ. reyndist hiS bezta.
Kristján var einn þeirra manna,
sem synd er um, aB eigi skuli
lengri lífdaga njóta. ÞaS var
fjarri því að hann væri þreyttur
orðinn á lifinu, enda stórheilsu-
góSur fram til hins siSasta.
Mjög munu kunningjar Krist-
jáns sakna hans, og vom þeir
harla margir, bæöi innan bæjar
og utan. ÞaS var jafnan kátt
kringum Kristján í kunningjahópi
— og fáa hefi eg þekt, er jafnvel
kunnu meS kýmnissögur aS fara
og græzkulaust skop, eins og
hann; kunni hann öll ósköp af
gamansögum, mest úr Reykjavík-
urlífinu 1880—1890. Er illa far-
iS, aS Kristján hefir enga þeirra
skrásett.
Oss hinum yngri mönnum, sem
alist höfum upp hér í bæ, finst
vafalaust talsvert vanta í svip
bæjarins, þegar Kristján Þor-
grimsson er horfinn braut. Hann
var oröinn svo samgróinn Rvík.
—Isafold.
Lœrið heima
HRAÐRITUN — VÉLRITUN
og verzlunarmál landsíns
ÞAÐ er engin þörf á því að ganga á
verzlunarskóla, þegar þér getið
fengið fræðslu í þeim greinum
heima hjá yður— með pósti. Marg.r
hafa byrjað þannig og hafa nú atvinnu
með háum launum. Vér bjóðum yður
fuhkomna kenslu í hraðritun, vélritun
og ensku fyrir $25.00, sem borgist
eftir ástaeðum. Skrifið strax eftirfiek-
ari upplýsingum til
AVENUEBLOCK
Winnipeg Manitoba
Mrs. E. Coates-Coleman,
Sérfræðingur
EySir hári á andliti, vörtum og
fæöingarblettum. styrkir veikar
taugar meö rafmagni o. s. frv
Nuddar andlit og hársvörö.
Biðjið um bækling
Phone M. 996. 224 Smith St.
Business and Professional Cards
Dr. Bearman,
Þekkir vel á
Augna, eyrna, nef, kverka sjúkdóma
og gleraugu.
Skrifstofutímar: 10-12, 2-5 og 7-8
Tate. M. 4-370 215 8 merset Blk
Dr. R. L. HURST,
Member of Royal Coll. of Surgeona,
Eng., útskrifaBur af Royal College of
Physlcians, London. Sérfræfiingur I
brjóst- tauga- og kven-ajúkdómum.
—Skrlfst. 306 Kennedy Bldg., Portag*
Avb. (& mötl Eaton's). Tals. M. 814.
Hefmili M. 2696. Tlmi til vlBtals:
kl. 2—5 og: 7—8 e.h.
THOS. H. JOHNSON og
HJÁLMAR A. BERGMAN,
íslenzkir lógfræOingar,
Skrifstofa:— Room 811 McArthur
Building, Portage Avenue
Áritun: P. O. Box 1050.
Telefónar: 4503 og 4504. Winnipeg
Vér legKJum eérstaka úherzlu & aC
selja meSOl eftir forskriítum lækna.
Hln beztu melöl, sem hægt er aB fá.,
eru notuC eingónfeu. p egar þér kom-
US meS forskriftina til vor, mefelð þér
vera vlss um a8 íá rétt þaS sem
læknirinn tekur til.
COIiCUEUGH A CO.
Notre Dame Ave. og Sherbrooke St.
Phone Garry 2690 og 2691.
GlftlnKaleyfisbréf aeid.
Dr. B. J.BRANDSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Telephone oarky 820
Officb-Tímar: 2—3
Heimili: 776 Victor St.
Telephone garry 321
Winnipeg, Man.
GARLAND & ANDERSON
Arni Andenon E. P Onrinaá
lögfræðingai
801 Electric Railway Chambera
Phone: Main 1361
Dr. O. BJORN&ON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Tklephonei garry 3^9
Office-tímar: 2—3
HEIMILI:
7 64 Victor Stroct
Telepiionei garry 763
Winnipeg, Man.
Joseph T. Thorson
islenzkur lögfræðingur
Arltun:
CAMPBELL, PITBUDÖ & COMPINT
Farmer Building. • Winnipeg Man.
Phont Main 7540
Gísli Goodman
TINSMIÐUR
VERKSTŒÐI:
Korni Toronto og Notre Dame
Phone
Qarry 2988
Helmtlíi
Garry 800
Dr. W. J. MacTAVlSH
Dfficb 724J Aargent Ave.
Telephone ó'herbr. 940.
[ 10-12 f. m.
Office tfmar -j 3-6 e. m.
( 7-9 e. m.
— Heimili 467 Toronto Street —
WINNIPEG
telbphonr Sherbr. 432
Dr- J. Stefánsson
401 BOYD BLDG.
Cor. Portase and Edmontan
Stundar einfeönKu aufena, eyma,
nef og kverka sjúkdóma. — Br
aö hitta frá kl. 10—12 f. h. o*
2—6 e. h. — Talsfml: Main 4742.
Hetmill: 105 OUvla St. Talsími:
Garry 2315.
J. G. SNŒDAL
TANNLŒKNIR.
ENDERTON BUILDNG,
Portage Awe., Cer. Hargrave St
Suite 313. Tals. main 5302.

J. J. BILDFELL
FASTEIQnASALI
Room 520 Union Bank • TEL. 2685
Selur hús og lóðir og annast
alt þar aðlútandi. Peningaláo
J. J. Swanson & Co.
Verzla með fasteignir. Sjá um
leigu á húsum. Annast lán og
eldsábyrgðir o. fl.
604 The Krnslugton.Port.ASmJtll
Phone Maln 25S7
S. A. SIOURDSOM Xals sherbr, a7S6
S. A. SIGURÐSSON & CO.
BrCCIfiCAIHEJiN og FASTEICNHSALAR
Skrifstofa:
208 Carlton Ðlk.
Talsími M 4465
Winnipeg
BITAR
Tvær stúlkur gengu nýleg’a
fram hjá myndabúSinni í Bardals
bvggingunni. Köttur lá í glugg-
anum og baSaöi sig í sólskininu
og maSur stóö viö gluggann og
strauk köttinn: “Ó, eg- vildi aö eg
væri þessi köttur!” sagöi önnur
stúlkan.
Sagt er aö Mormónatrúin veröi
innleidd um öll Evrópulöndin eft-
ir stríSið. ÞaS er taliS eina ráöið
til þess aö bæta úr vandræðunum
sem karlmannadauðinn hefir í för
með sér.
Þegar Laurier fór frá völdum
var hálf önnuf miljón dollara í
áftágóöa af stjómarlandadeildinni.
Nú er þar einn fjórði miljónar
tap. — Laglega á haldiS!
“Ef þaS væri ekki fyrir áhrif
Lauriers”, segja afturhaldsblöSin,
“þá heföu Þjóðverjar aldrei fariS
í stríðiS”. — Og þau segja þetta
meS alvörusvip.
Þegar Laurier fór frá völdum
var kostnaður við innflytjendur
$3,47 á mann, nú er hann kominn
upp í $14,77. — Þama sjáiö þiS
hvort afturhaldsstjóm getur ekki
haldiS áfram.
Svo Islendingar em alveg óupp-
Iýstir, fákunnandi, ósiSaSir og
óhreinir, eftir vitnisburSi eins
stærsta og útbreiddasta tímarits
þessa lands.
Bændurnir i vesturfylkjunuml
hafa selt um 2,000,000 mæla
(bushel) af hveiti á dag aö und-
anförnu og fá 10 centum minna
fyrir hvem mæli en þeir fengju
ef þeim væri ekki bannaö aö
selja þaS til Bandaríkjanna, þeir
tapa því tvö hundruð þúsund doll
ars á dag um þetta leyti aðeins á
þessari einu vöm. — HugsiS vel
um þetta, bændur.
Páll sál. Ólafsson fékk einu
sinni bréf frá kunningja sínum,
sem gleymt haföi öllum púnktum
og- kommum. Páll skrifar honum
tafarlaust aftur, endar bréfiö meö
heilli blaSsíöu af punktum og
kommum og segir aS hann geti
notaö þetta í næsta bréf, sem hann
skrifi sér.
Frá sýningunni.
Vér höfum rétt nýlega meStekiS
eftirfarandi bréf frá San Francisco:
“Þegar eg fór í gegn um mat-
væla bygginguna á Panama sýn-
ingunni, rakst eg á sýningu Jos.
Triner’s, og sökum þess aö eg
hafði veriS veikur um 20 ár af
sægðarleysi og reynt ýms meðöl,
sem bættu mig rétt í bráðina, datt
mér í hug að reyna einnig meöul
yöar, þar sem sterkleg-a var mælt
meö því af vini mínum, og iBrast
þess ekki. Því þegar eg heföi notað
Triner’s American Elixir of Bitter
Wine í tvær vikur í litlum skömt-
um, hafði eg losnað viö öll mín
gömlu veikindi og hlotið nýtt lifs-
fjör. Nú ræð eg öllum vinum mín-
um aS kaupa vin þitt, sem þati
bezta sem til sé.
Charles Bradly,
San Francisho, Cal.”
Þetta meðal er mikilsvert viS
hægöaleysi og þeim lasleika er því
fylgir; lystarleysi, taugaslappleika
og máttleysi.
VerS $1,00 í lyfjabúöum.
Jos. Triner, Manufacturer,
J333—T339 S. Ashland Ave.,
Chicago.
A. S. Bardal
Ö43 SHERBROOKE ST.
selnr líkkistur og anuast
om úiéarir. Allur útbÚD'
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
ta s He ml|i Qarry 2151
n Offfce „ 300 08(375
Þrautir í vöövum og liöamótum
hverfa fljótlega ef þú berð Triner’s
áburö á það. HafSu þaö á heim-
ilinu svo þú getir notaö það undir
eins þegar þú þarft. VerS 25C og
500. MeS pósti 35C og 6oc.
Vor.
Þrengt af verstum þræla fans,
þyrnum flestum krýndur.
Sá vann beztan sigur-krans,
er saklaus, mest var píndur.
Huld.
Tals. G. 2292
McFarlane & Cairns
æfðustu skraddarar í Winnipeg
336 |<otre 0am» Ave
a dyr fyrir vestan Winnipeg leikhns
D. GEORGE
Gerir við allskonar húsbúnað og
býr til að nýju.
Tekur upp gólfteppi og leggur þau
á aftur
Sanngjarnt verö
Tals. G. 3112 3ES Stierbrooke St.
Dr. A. A. Garfat,
TANNLÆKNIR
614 Somerset Bldg.
WINNIPEC,
Phoi\e Main 57
MAN.
Thorsteinsson Bros.
& Company
Syggja hús, selja tóöir, útvefm
lán og eldsibyrgö
F6n: M. 2002. 815 8enn.il Bld«.
G. 78«. Wtnlpac, Maa.
Sálmabókin.
Hin nýja sálmabók kirkjufé-
lagsins er nú til sölu hjá féhirSi
félagsins herra Jóni J. Vopna.
Utanáskrift Box 3144 Winnipeg
Man. AfgreiSsla á skrifstofu
Lögbergs.
Bóldn er sérstaklega vönduS aö
öllum frágangi. Kostar $1.50,
$2.25, $2.75, eftir gæSum bands-
ins; allar í leöurbandi. —
Þessi sálmabók inniheldur alla
Passíusálma Hallgríms Pétursson-
ar og einnig nið viBtekna messu-
form ídrkjufélagsins og margt
fleira, sem ekki hefir veritJ prent-
aB ittur \ neinná Uieozkri sálma-