Lögberg - 19.10.1916, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. OKTÓBER 1916.
DAVID BOWMAN
COAL & SUPPLY
Limited
CO.
Við seljum eftirfylgjandi
kclategundir
SCRANTON harð kol, YOUGHIOGHENY fyrir gufuvélar,
POCOHONTAS reyklaus, VIRGINIA og LILY járnsmiðju kol
Kol frá Canada fyrir gufuhitun:
GREEN HILL, reykjarlaus kol tekin úr námum nálægt
Crow’s Nest Pass.
Til brúkunar í heimabúsum:
Lethbridge Imperial Lump Kol
Pembina Peerless Kol ogj
Maple Leaf Souris Kol
Aðalskrifstofa:
Confederation Life Bldg.
461 Main 8t. Tals. Main 3326
Yards:
667 Henry Ave.
Tals. Garry 2486
Kol og járn
orsakir stríðsins.
“Ástæían fyrir fratnförum
Þýzkalands síöan 1870, er auSlegö
þess í kolum og járni”, s'egir herra
de Launey, hinn frægi jaröfræð-
ingur Frakka. “Þetta er ekki ein-
ungis ástæða fyrir vexti þess og
viðgangi að undanfömu, heldur
einnig fyrir hinni ótrúlegu mót-
stöðu sem það veitir sameinuðu afli
óvina sinna.”
Herra de Launey skrifar um
þetta mál i tveimur löngum ritgerð-
um í blaðinu “Revue de Deux
Mondes” í Paris, og fullyrðir hann
það þar að framförum Frakklands
hafi seinkað sökum skorts á kolum
og jámi., og heldur hann því fram
að stríðið verði að halda áfram
þangað til Frakkar nái frá Þjóð-
verjum nokkmm hluta af hinum
miklu kolahéruðum, sem séu svo
mikil auðsuppspretta að ekki veröi
með tölum talið. Hann segir að
Frakkland sé í klipu af kolaskorti
og kemst þannig að orði:
“Vér framleiðum tæplega tvo
þriðju af þeim kolum sem vér þurf-
um til eiginn iðnaðar. Og kolaafli
vor er ekki helmingur af því sem
vér gætum hagnýtt til þess að vera
vel settir, sem vér ættum þó að vera
þegar tillit er tekið til stranda vorra
og hafna, dugnaðar og þekkingar
sjómanna vorra og iðnaðarmanna
og auðæfa vorra í jámi.
Þýzkaland, sem hefir meiri kol
en það getur hagnýtt sér, auðgað-
ist enn þá meira síðastliðin tuttugu
ár fyrir það hve jarðfræðingar
fundu þar mikið af kolum.
Vér erum sem afllausir í saman-
burði við Þýzkaland í þessum skiln-
ingi og stöndum þeim þar óendan-
lega langt að baki. Aðeins er nú
eitt ráð til þess að vega upp á móti
þessu: Það er algerður sigur í
þessu stríði, sem vér höfum verið
neyddir út í af óseðjandi óvini.”
Þýzkaland hefir nú á valdi sínu
allar beztu kolanámur í Evrópu að
frátöldu Englandi. Það sem úr
námum kemur í Silesia og West-
falia er innan landamæra Þjóð-
verja og auk þess hafa þeir hrifsað
á sitt vald bæði Belgiu og norður
Frakkland. Svo heldur þessi
frakkneski • höfundur áfram og
segir: “Það er þessi óendanlegi
auður í kolum fremur en herfrægð
á liðnum öldum eða skipulagshag-
sýni, sem hefir hrundið Þjóðverj-
um til þessarar frægðar sem þeir
hafa náð.
Vilji einhver atyrða mig fyrir
það að taka of djúpt í árinni, þá
hefi eg sannanir á reiðum höndum.
Hvernig stendur á því að latnesku
þjóðimar, sem áður voru mestir
menningarþjóðir heimsins, hafa
dregist aftur úr, þrátt fyrir and-
lega yfirburði ? Aðeins vegna þess
að Italía og Spánn hafa svo að
segja engin kol — og lesaranum eru
þegar kunn afdrif Frakklands.”
Höfundur heldur áfram að lýsa
auðæfum þýzkalands og sýnir þess-
ar tölur:
“Árið 1880 voru framleiddar
50,000,0*00 smálestir af kolum á
Þýzkalandi; árið 1890 var það
komið upp í 90,000,000 smálestir;
árið 1900 upp í 150,000,000 smá-
lestir; árið 1912 fór það upp í 255,-
000,000 smálestir og 1913 nálega
279,000,000 smálestir. Og þetta
var aðeins byrjun á vexti kolafram-
leiðslunnar, þvi tæplega var þá far-
ið að hreyfa við hinum auðugu
námum sem nýlega eru fundnar.
Og miðdepill þessarar ótæmandi
auðsuppsprettu er í Westfalia og er
Essen þar miðstöðvar kastali, þar
eru 76,000,000,000 (sjötíu og sex
biljónir) smálesta geymdar af ko!-
um til framtíðarinnar. Það var
tvent sem enn þá skorti: Þaö var
greiðuraðgangur að Atlantzhafinu
og nóg af járni — þeirri vöru sem
vér erum svo ógæfusa'mir að eiga
í Lothringen.
Það að Þýzkaland réðist á oss
eftir þeirri leið sem það valdi; það
að stjórnmálamenn þess rifu í
sundur hlutleysissamninginn viðj
NI Belgiu og áttu það þar með á hættu
1 að Englendingar færu á móti
þeim, var alt vafalaust gert til
þess að koma að oss óvörum þar
sem landamæri vor voru ekki nægi-
lega vel varin; en þó aðallega í því
skyni að ná Belgiu. Það var ekki
rétt af tilviljun að Þjóðverjar tóku
í sínar hendur allar verksmiðjur í
Belgiu, tvo þriðju parta af kola-
námum vorum í Norður Frakk-
landi og járnnámur vorar i Lot-
hringen. Þær hefðu auðvitað fall-
ið þeim í hendur af sjálfu sér sem
berfang ef Foch, Gallieni, og Joffre
hefðu ekki stöðvað her þeirra við
Mame. Bismark og Moltke sást
yfir þennan jámkyma 1871; Beth-
man—Holweg og Moltke yngri
hugsuðu sér að bæta fyrir þetta
glappaskot fyrirrennara sinna.”
Herra de Launey heldur því
fram að Frakkar verði að ná í sinn
skerf af námuauðæfum Evrópu og
farast honum enn fremur orð á
þessa leið:
“Vér höfum rétt til þess að bæta
upp þau rangindi sem vér höfum
orðið fyrir af hendi náttúrunnar.
Vér höfum ekki í hyggju að her-
taka alla Westfatiu, en vér viljum
að minsta kosti ná í nokkuð af þvi
sem Þjóðverjar hafa ekki þörf
fyrir af því héraði, og vér viljum
ná aftur í Lothringen, sem vér töp-
uðum.
hans: Guðjóni Ágúst Jóhannesson
óbúsettur í Winnipeg) og Hólm-
fríður Guðnadóttir, (dáin 1896).
Haraldur fluttist með föður sínum
og stjúpmóður, Margréti Pálsdótt-
ur, til Canada tíu ára að ald'ri árið
1904; dvaldi í Selkirk 2 ár, en síðan
í Winnipeg; gekk á barnaskóla þar
til 15 ára, en byrjaði þá að læra
bakaraiðn, sem hann stundaði þar
til hann innritaðist í 184. herdeild-
ina 26. febrúar 1916, og með henni
fór hann héðan ’2. okt. 1916 áleiðis
til Englands. Hann er í B Com-
pany, 8th Platoon No. 874246. Hon
um fylgja hugheilar óskir vanda-
fólks og vina.
Kominn á vígvöllinn í Belgíu
Oss væri fullnægt áður en vér
kæmum til Essen eða Dortmund;
vér þurfum ekki að vera heimtu-
frekari en svo að krefjast lands um
sex mílur lengra en þangað sem
landámerkin voru fyrir 1871. Þeg-
ar vér höfum Thionville, þá höfum
vér járnbrautirnar sem vér áttum
áður, og eftir það verður Þýzka-
landi ómögulegt að hafa efni fyrir
Kruppverksmiðjurnar. Þá hefir
landið fengið rothögg.”
óskar Goodman.
Hann er fæddur 1899 og á heima
í Pacific Junction í Manitoba. Hann
fór til Frakklands með 78. herdeild-
inni í Maí í Vor, en er nú kominn til
Belgiu; efnilegur piltur og dugandi.
Spencer Page látinn.
Haraldur Vilhelm Jóhannsson.
Haraldur Vilhelm Jóhannsson er
fæddur 12. sept. 1893 í Sayreville,
N. J. í Bandaríkjunum. Foreldrar
S. Spencer Page, þingskrifari í
Saskatchewan þinginu varð bráð-
kvaddur 10. október. Auk skrif-
araembættisins var hann formað-
ur þeirrar nefndar sem hefir um-
sjón með munaðarlausum börnum
í fylkinu og fyrverandi þingmaður.
Púðurkerlingarnar.
Eftir Plausor.
Fyrir kosmngarnar 1911.
Reykjavík.
Guðm. Finnbogason, doktór.
Þó að bannið komist kring
og kollur allar springi,
reyna mun eg “rommbúðing”
renna niður á þingi.
Halldór Daníelsson, yfirdómari.
Ef hér þektist ekki vín,
engin sæjust fyllisvín
af því leiddi’ að óþarfar
yrðu Templarstúkumar.
/ 1 " ...... -...............
ÞAÐ BORGAR SIG EKKI
að kaupa lélegar vörur til heimanotkunar, hversu lítil-
fjörlegur sem hluturinn er.
Það er með eldspýtur eins og með alt annað að
það borgar sig að kaupa það bezta.
EDDY’S
“SILENT PARLOR”
spara þér tíma og óþægindi, því auðveldlega kviknar
á þeim, þær eru hættulausar, áreiðanlegar og hljóð-
lausar. Biðjið altaf um “EDDY S“
Jón Jónsson, dósent.
Ekki skortir oss á þing
orðháka né fanta,
en sannarlega sagnfræðing
sýnist mörgum vanta.
Jón porkelson, doktór.
Ef eg framar ekki má
öðlast þingmanns-sæti
utanþings mig allir þá
eiga skulu’ á fæti.
Borgarf jarðarsýslu.
Einar Hjörleifsson, rithöf.
Á þinginu alla þreytir bull
en þar mun eg reyna’ að tala
orð, sem lýsa eins og gull
yzt á jarðar hala.
Kristján Jónsson, ráðherra.
HVert sem stefnir stjómarfley,
strauminn læt eg bera,
þar eg línu þekki ei,
sem þoli bein að vera.
'W,- —
Þorst. R. Jónsson, oddviti.
Bara’ ef ætti’ eg óskastund,
út með því eg klingi:
að hálfur væri’ eg heima á Grund
og hálfur suðu’r á þingi.
Mýrasýsla.
Magnús Andrésson, prófastur.
Hingað kominn er eg enn
á honum gamla Skjóna,
blessi drottinn Mýramenn,
mig og alla’ hans þjóna.
Haraldur Níelsson, prófessor.
Látið prestinn signa sig
og syngja helgar tiðir,
en krotið drengir kross' við mig,
sem kosninguna þýðir.
Dalasýsla.
Bjarni Jónsson ráðanautur.
Landið draga’ er mark og mið
mitt, úr Dana höndum,
að því starfa’ eg út á við
í öllum heimsins löndum.
ísafjarðarkaupstaður.
Kristján H. Jónsson, ritstjóri.
Banninu góða beitu’ eg gef
bara’ ef hitti’ eg miðið;
alt í minni hendi’ eg hef
hdmastjómarliðið.
Sigfús H. Bjarnason, fyrv. konsúll.
Stjórnarfarið okkar er
íslenzkt bamaglingur;
inn á þing eg ætla mér
áður en blaðran springur.
Sigurður Stefánsson, prestur.
1 sjálfstæðinu sat eg fyr,
seint gekk mig að lokka,
en eg er þar nú fyrir utan dyr
orðinn á milli flokka.
Norður-fsafjarðarsýsla.
Skúli Thoroddsen, ritstjóri.
Nú er bezt að sýna sig
og sjá hvað megnar dugur;
hver vill koma’ á hólm við mig,
hér er eg almáttúgur.
Strandasýsla.
Guðjón Guðlaugsson, kaupfél.stj.
Strandaglópur síðsta sinn
sat eg og mátti kvarta,
en í dag eg aftur finn
il í minu hjarta.
MEaSSíl''
Norður-Múlasýsla.
Björn Þorláksson, prestur.
Ef hér kysu allir prest
uppbygging það væri mest,
að þeir tæmdu öll þau vin,
sem íslenzk þekkja fyllisvín.
Suður-Múlasýsla.
Jón Jónsson, umboðsmaður.
Mín er iðja sérhvert sinn
Zöllners1 boðum hlýða
og heimastjórnar hópinn minn
hvar sem er, að prýða.
Magnús Blðndal, prestur.
Heimastjórnar langa lest
lízt mér sundur slíta;
en gott er ei fyrir gamlan prest
að ganga’ á þing að kýta.
Skagafjarðarsýsla.
Ami Björnsson, prófastur.
iÞá eg kem í þingsins rann,
— þar er ljóta sukkið —
eg mun heimta algert bann
á öllu sem er drukkið.
Rögnvaldur Bjórnsson, bóndi.
Drottni skyldi eg færa fóm:
feita kú og gemlings' virði,
ef hjá oss yrði heimastjóm
á hverju koti í Skagafirði.
Eyjafjarðarsýsla.
Hannes Hafstein, bankastj.
Eyfirðingar sýna sig,
sinna þeir engum rógi;
strákamir allir styðja mig
og Stebba í Fagraskógi.
Kristján Bcnjamínsson.
Alt er vitlaust, ’þjóð og þing,
það ætti’ að halda’ á Kleppi;
og því skal eg reyna að koma’ í
ef kosninguna eg hreppi. [kring
Benedikt Sveinsson. ritstj.
Þó að hristist heimurinn
og hnötturinn sundur springi,
styð eg mig fast við stólinn minn
og stjórnarskrána á þingi.
Norður-J?ingeyjarsýsla.
Sveinn Ólafsson, umboðsmaður.
Þó eg fái f júk og bil
svo fjöllin yfir dyngi,
að hreppa nokkuð hlakka’ eg til
af hvaifjörunni’ á þingi.
Rangárvallasýsla.
Einar Jónsson, organisti.
Heimastjómar höfðingjar
holt til mála leggja;
ávalt mun eg þekkjast þar,
sem þeir eru innan veggja.
Gullbringusýsla.
Mattías Þórðarson, kaufm.
Prestar vilja pota sér,
peningar þeirra freista;
kaupmönnunum einkum er
óhætt þvi að treysta.
Fagnaðarsöngur meirihlutans.
Undir hinni alkunnu melódíu:
“FriSer biSjum porkeli þunna."
Nú er landið beztum í blóma,
borgin mun af fögnuði ljóma
þegar kemur þingheimur saman,
þá verður hjá körlunum gaman.
Öllu fáum einir að ráða,
einkis metum hniflótta snáða,
þótt þeir sýni krúnuna og kollinn,
kaldan munum gefa þeim hrollinn.
Ráðherrann og stjómina styrkjum,
stöndum móti andvigum Tyrkjum,
verum aldrei hikandi’ Og hálfir,
hremmum alla bitlinga sjálfir.
Andstæðingum ófarnað veitum
alstaðar i borgum og sveitum.
Auðnan veiti oss öllum sitt gengi,
ísland lifi I Stjórnum því lengi.
Fagnaðarsöngur minnihlutans.
Undlr sömu melódíu.
Grátum íslands ófarir, bræður,
ekki lengur hamingjan ræður;
reynum vor i hvivetna’ að hefna. —
Hvert á þetta fargan að stefna?
Mótlætið þó mannlega berum,
Munum það, að siðaðir erum. —
Blöðin svo ei liggi á liði,
Iátum aldrei stjómina’ i friöi.
Reynum þau með rógi að fylla,
röggsamlega sjálfa’ oss að gvlla,
samvinnunni’ um sjálfstæðið spilla :
sannleikann ei ávalt má hylla.
Stöndum undir styrjaldar merki,
stöðugt því i orði og verki
mein'hlutans meinvillur brjótum. —
Máske síðar valdanna njótum.
2
S61SKIN
8 A Ii fi K I N
8
“Eg er vinnulaus, herra minn”, sagði hann.
“Viljið þér lofa mér að innvinna mér skilding?”
Um leið og hann sagði þetta tók hann ofan
rifnu húfuna sína og horfði beint í augu Fletchers.
Gamli maðurinn rannsakaði nákvæmlega svip og
útlit piltsins og sýndist hann .vera frábærlega
einlægnislegur:
“Hvað heitir þú, drengur minn ?” suprði hann.
“Eg heiti Jón Halifax”.
“Hvaðan kemurðu?”
“Frá Cornwall.”
“Eru foreldrar þínir lifandi?”
“Nei,” svaraði pilturinn.
Fletcher spurði hann margra spuminga og
svaraði hann þeim öllum einarðlega og ráðvand-
lega.
Sútarinn lofaði honum nokkrum skildingum ef
hann færi heim með Phineas þegar stytti upp, og
spurði hann um leið hvort hann vildi fá pening-
ana fyrirfram:
“Ekki fyr en eg hefi unnið fyrir þeim” svaraði
pilturinn. Fletcher lét því peningana í lófa sonar
síns og yfirgaf þá.
Drengimir töluðu aðeins fáein orð saman eftir
að hann fór. Svo steinþögðu þeir og Jón Halifax
horfði yfir götuna á hús bæjarstjórans. Jlað var
stórt hús og fallegt, með háum tröppum og sól-
byrgi og fjórtán gluggum. Einn glugginn var
opinn og sáust mörg lítil höfuð þar inni.
Böm bæjarstjórans sýndust horfa ánægð og
glöð á drengina, þar sem þeir stóðu í þakgöngun-
um til þess að forðast regnið, því þeir blöstu við
opna glugganum. Eftir nokkra stund sást stálpað
bam í hópnum, og fóru þau þá öll skyndilega frá
glugganum.
Litlu síðar voru framdymar opnaðar, en það
sást að einhver annar reyndi að halda þeim til
baka sem opnaði og heyrðu drengirnir í þakgöng-
unum hávaða í húsinu:
“Eg skal — eg skal víst!” heyrðu þeir að sagt
var.
“pú skalt ekki, úrsúla!” var svarað.”
“Eg skal hvað sem þú segir!” Og drengimir
sáu litla stúlku í dyrunum með brauð í annari
hendinni, en hníf í hinni. Og hún skar væna
sneið af brauðinu.
“Taktu við þessu veslings drengur, eg sé að
þú ert svangur”, sagði hún. “Taktu við því!”
En alt í einu heyrðist sársaukahljóð og dyrun-
um var lokað skyndilega. Aumingja litla stúlkan'
hafði skorið sig í úlfliðinn þegar hún var að skera
sneiðina af brauðinu.
Jón Halifax horfði á brauðsneiðina sem hafði
dottið á tröppumar. Hann var aðfram kominn af
hungri og eftir stundarkom fór hann yfir götuna
og sótti brauðsneiðina. f þá daga smakkaði fá-
tækt fólk varla nokkum tíma hveitibrauð og að
líkindum hafði Jón ekki bragðað það í heilan
mánuð.
Hann borðaði sneiðina undur hægt og var mjög
alvarlegur á maðan.
petta var byrjun á allri þeirri gæfu sem átti
að liggja fyrir Jóni litla, eins og við sjáum síðar.
Undir eins og Phineas hafði komið auga á Jón
hafði honum fallið hann vel í geð, og vegna þess
að hann var einmanalegur og hafði engan dreng á
sínu reki til þess að leika sér við, þráði hann að
verða vinur þessa hraustlega og heiðvirða pilts,
sem hann kyntist eða mætti á svo einkennilegan
hátt og svo skyndilega.
Jón hafði farið svo vel með kerruna og verið
svo nærgætinn við veika drenginn á leiðinni að
hann var viss um að sér liði vel í félagsskap við
hann.
Jón hafði heyrt talað um föður sinn, og hafði
honum verið lýst þannig að hann hefði verið
þunglyndur, alvarlegur og gefinn fyrir bækur.
Honum hafði verið lýst fyrir Jóni sem lærðum
manni og prúðmenni. Jón var komungur þegar
faðir hans dó, og móðir hans sem var bláfátæk
þegar maður hennar dó, andaðist þegar Jón var
aðeins 11 ára. Frá þeim tíma hafði hann flækst
manna á milli. Stundum hafði hann fengið að
gera smásnúninga á bændabýlum og stundum
hafði hann hálfsoltið. '
pannig hafði hann ráfað til Norton Bury, en
nú átti hann Phineasi það að þakka að Fletcher
gaf honum vinnu í sútunarhúsinu. pó hann vissi
fyrst ekki hvort hann mætti treysta Jóni eða
ekki.
Samt sem áður leið ekki á löngu þangað til
piltamir voru orðnir beztu vinir og voru altaf
saman þegar þeir gátu. Jón Halifax kunni að
lesa, en hann hafði enn ekki lært að skrifa. Phine-
as hafði verið vel mentaður og tók sig því til og
kendi Jóni alt sem hann kunni í staðinn fyrir þá
hjálp sem Jón veitti honum.
Einn góðan veðurdag var það að Jón tók leð-
urhylki upp úr vasa sínum; var það fóðrað innan
með svörtu silki og í því bók.
petta var eini dýrgripurinn sem hann hafði
haft meðferðis frá'því móðir hans dó, 0g vildi hann
ekki sleppa því úr höndum sér, heldur hélt því
þannig að Phineas gat séð það glögt. J?að var
nýja testamentið á grísku og var þetta ritað á
saurblaðið að fomum enskum sið:
“Guy Halifax, bók hans.
Guy Halifax, kvæntur Muriel Joyce 17. maí
árið 1779. Jón Halifax sonur þeirra fæddur 18.
júní -780.”
Neðan undir þetta var skrifað með veikri og
óæfðri hendi:
“Guy Halifax dó 4. janúar 1781.”
Jón fékk Phineasi penna, en slepti samt ekki
bókinni, og bað hann að skrifa í viðbót við það
sem þar var á sömu blaðsíðuna:
“Muriel Halifax dó 1. janúar 1791.”
Annað en þetta heyrði Phineas aldrei um for-
eldra Jóns, enda vissi Jón ekkert frekar um þau
sjálfur. Hann átti enga ættartölu og enga for-
feðra sögu. Hans eigin saga byrjaði með hans
eigin flekklausa nafni: “Jón Halifax”.
Lífvörður konungsins.
Konungur einn dvaldi
úti í skógi í veiðiskála.
í skálanum voru 9 her-
bergi. Konungurinn svaf
í miðherberginu og hafði
með sér 24 hermenn,
sem hann raðaði þann-
ig að 9 þeirra skyldu
vera í hverjum þremur
herbergjum á hverja
hlið; t. d. eins og sýnt
er í uppdrættinum, sem hér fýlgir. pessir her-
menn voru lífverðir konungsins. Var upphaflega
skift þannig að 3 voru í hverju herbergi, eins og
sýnt er.
Nú var konungurinn lengur en hann bjóst við
og hermönnunum var farið að leiðast. peir spurðu
því hvort konungurinn vildi ekki leyfa þeim að
heimsækja hverjir aðra, svo þeir þyrftu ekki
altaf að vera aðeins þrír í hverju herbergi. Kon-
ungurinn leyfði það með því skilyrði að altaf
skyldu vera 9 hermenn í þremur herbergjum á
hverja hlið. T. d. 9 í a, b, c; 9 í a, d, g; 9 í c, f, i,
og 9 í g, h, i.
Áður en konungurinn fór að hátta um kveldið
eftir að þetta leyfi hafði verið gefið, hugsaði hann
sér að sjá sjálfur hvort hermennirnir færu nú
eftir skipun hans. Hann skoðaði því í öll herberg-
in og fann að það voru 9 í hverjum þremur, eins
og hann hafði mælt fyrir. pess vegna var hann
viss um áð enginn af hans mönnum hefði farið og
engum ókunnugum hefði verið hleypt inn. En
samt höfðu fjórir af hermönnunum farið og voru
því ekki nema 20.
Hvemig höfðu þeir getað skift sér þannig í
herbergin að 9 voru í hverjum þremur, þegar 4
voru famir?
Næsta kveld fór enginn af hermönnunum
burtu, en í stað þess hleyptu þeir inn fjórum af
vinum sínum, þvert á móti skipun konungsins. En
þegar konungurinn kom að telja, fann hann níu
í hverjum þremur herbergjum, eins og átti að
vera, og var því viss um að alt væri rétt.
Hvemig höfðu hermennimir nú skift sér, til
þess að vera ekki fleiri en níu í hverjum þremur
herbergjum ?
priðju kveldið hleyptu þeir inn átta kunningj-
um sínum og voru því 32 í staðinn fyrir 24. En
þegar konungurinn kom að telja, fann hann að-
eins níu í hverjum þremur herbergjum og hélt að
ekkert væri athugavert.
Hvernig fóru hermennimir að þessu ?
Fjórða kveldið hleyptu þeir inn tólf kunningj-
um sínum og voru þeir því alls 36, en það var eins
og áður að konungurinn fann aðeins 9 í hverjum
þremur herbergjum.
Fimta kveldið hugsuðu þeir sér að hafa það
öðruvísi og sex af þeim fóru í burtu að heimsækja
kunningja sína, en samt gátu þeir skift sér þannig
að konungurinn fann 9 í hverjum þremur her-
bergjum um kveldið, þó þeir væru nú ekki nema
átján.
Hvernig gátu hermennimir leikið svona á kon-
unginn að láta hann altaf finna jafnmarga í hverj-
um þremur herbergjum hvort sem þeir voru allir
inni eða ekki, og hvort sem margir gestir vom
eða enginn ?
Hér er svarið við því hvemig þeir skiftu sér
fyrsta kveldið. Finnið þið sjálf hvemig það var
hin kveldin, þangað til Sólskin kemur næst.
Hermennimir voru
alls 24, eða mátulega
margir til þess að vera
þtír í hverju herbergi,
sem er sama sem 9 í
hverjum þremur her-
bergjum á hverja hlið.
En sá sem skifti þeim
niður þegar fjórir voru
farnir og ekki nema 20
eftir, fann upp á því að
raða þeim eins og sýnt er í uppdrættlnum sem
fylgir. Hann lét 4 í fyrsta herbergið a; 1 í b; 4 í
c; 1 í d; 1 í f; 4 í g; 1 í h og 4 í i. Reiknið þið nú
út hvernig hann skifti þeim hin kveldin.
a) c)
III iii m
d) 0
iii Kongur iii
e) h) i)
iii III III
a) b) c;
4 1 4
d) e) f)
1 Kongur 1
g) h) i)
4 1 4