Lögberg - 26.04.1917, Qupperneq 6

6
LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 26. APRÍL 1917
58 Lagasafn Alþýðu
löglegum ráðamanni hans, svo sem umboðsmanni,
fjárhaldsmanni, lögmanni o. s. frv.
pess ætti vel að gæta þegar skuld er greidd í
hendur annars en þess sem skuldina á að það sé
enginn annar en einhver sem löglegt vald hefir
til þess að veita skuldinni móttöku.
81. Líkur fyrir skuldalúkningu. pegar skuldu-
nautur hefir í höndum viðurkenningu, hvers eðlis
sem hún er, annaðhvort fyrir því að hann hafi
greitt skuldina, eða eitthvað sé tekið gilt sem
greiðsla hennar o. s. frv., þá eru það sterkar líkur
fyrir því að hann 3é laus allra mála og er talið svo
að vera nema því að eins að hægt sé að sanna það
gagnstæða.
Hafi mjög langur tími liðið án þess að skuldar
hafi verið krafist eru það taldar líkur fyrir því að
skuldin hafi verið gfeidd. (Um þetta efni verður
nánar getið síðar).
82. Hvemig borgun skuii varið. pegar ein-
hver skuldar sama manni fleiri upphæðir en eina,
þá hefir hann rétt til að ákveða sjálfur upp í
hverja skuldina borgun skuli ganga ef allar eru
fallnar í gjalddaga; en ákveði hann ekkert um
það, þá getur lánardrottinn tekið borgun á hverja
skuldina sem honum sýnist. pegar hvorki skuldu-
nautur né lánardrottinn ákveða neitt um það
hverja skuldina borgun skuli kvitta, heldur er
borgunin aðeins færð til inntekta þeim er greiddi'
fyrir ákveðinni upphæð, þá yrði þannig ákveðið
fyrir rétti ef til kæmi að borgunin skyldi tilfærð
þeirri skuldinni, sem erfiðust væri skuldunaut.
Lagasafn Alþýðu 59
Ef skuldin er fyrir vörur samkvæmt reikningi eða
fyrir áritaðan víxil eða fyrir veð eigna og dæmda
skuld, þá mundi réttur ákveða þannig að dæmda
skuldin gengi fyrir. Væri skuldin aðeins fyrir
vörur samkvæmt reikningi, gengi það fyrir með
borgun sem elzt væri.
83. Skuldamiðlun. Skuld, sem deila er um
hvort réttmæt sé t ða ekki, má borgast með hverri
þeirri upphæð sem málsaðilum kemur saman um.
Slíkt samkomulag ætti að vera skriflegt eða vott-
fast.
84. Samningstilboð. er það þegar einhver
reynir að komast að samningi, hvort sem það er
samningur um að gera eitthvað eða borga eitt-
hvað. Eigi að borga í vörum, þá verða vörumar
að vera hinar sömu að vöxtum og gæðum og af-
hentar á þeim stað sem til var tekið í samningn-
um.
Eigi skuldin aftur á móti að greiðast í pening-
um, þá verður hún að greiðast í þeim peningum,
sem gjaldgengir eru í því landi sem um ræðir, sé
þess krafist; þess verður ekki krafist að lánar-
drottinn eða skuldheimtumaður taki gilda banka-
ávísun sem borgun.
Sé því neitað að taka við nokkrum hluta af
skuld eða vígsli, þá hefir það engin áhrif á skuld-
ina á nokkum hátt.
Jafnvel það að maður neiti að veita móttöku
fullnaðarborgun skuldar, losar þann ekki, sem
skuldina á að greiða, en þá getur hinn venjulega
ekki krafist vaxta né annars kostnaðar, sem á
Húðir, Ull
og
.... LODSKINN
Ef þú 6skar eftir fljótri afgre.ftslu og haesta verði fyrir ull og loðskinu, skrifið
Frank Massin, Brandon, Man.
Skrifið eftir verði og áritanaspjöldum.
T TTTT TTTT TTTTTTTTTTTT TTTTT
| Glaðar stundir |
At5 kveldi hins 24. marz síðastlið-
inn söfnuSust.um 50 manns að heim-
ili Mr. og Mrs. Jóns Thorleifssonar,
Permoek P. O., Sask., í tilefni af
burtför þeirra úr þessu bygöarlagi,
þar sem þau eru a8 flytja búferlum
trl Winnipegosis, Man.
ACkomufólkið tók strax atS sér alla
innanhússstjórn um kveldið. Talaði
Mr. Pen, skrifari Penrock skólahér-
aðs og þakkaði þeim hjónum þátt-
töku þeirra í félagsmálum er sérstak-
lega snertu skólahéraðið; heföi Mr.
Thorleifsson veriö formaður skóla-
nefndarinnar alllangan tima og gegnt
því starfi með ráödeild og dugnaði.
Afhenti hann svo þeim hjónum gjafir
frá skólanefndinni :* vandaSa tóbaks-
pípu og borödúk.
Því næst talaöi Mr. G. Eggertson
fyrir hönd kvenfélagsins “Tilraun’.
Þakkaöi hann Mrs. Thorleifsson
starf hennar og stuðning þann sem
hún heföi veitt kvenfélaginu þann
tíma, sem hún hefði verið meölimur
þess. Afhenti henni svo vandaSa
ferSatösku, sem vinagjöf frá kven-
félagskonunum.
Mr. og Mrs. Thorleifson þökkuSu
gjafir þessasr og hlýleik þann og vin-
áttuhót, sem þeim væru sýnd meS
þessari óvæntu heimsókn svo margra
bygSarmanna. Svo voru veitingar
framreiddar, sem aSkomukonurnar
höfSu haft meS sér í ríkulegum mæli,
Eftir þetta skemtu menn sér meS
samræðum og ýmsu öðru langt frani
á nótt. Fór svo hver heim til sín;
glaður og ánægður yfir aS hafa notiS
sasmeiginlegrar ánægju stundar með
hjónunum, sem þeir komu til að
kveðja.
Ólhætt má fullyröa að hugheilar
hamingjuóskir bygðarmanna fylgja
þeim Mr. og Mrs. Thorleifsson ti!
hins nýja heimkynnis, sem þau hafa
valiö sér.
B. Þ.
Nýr landspítalasjúðar.
Um aldir hafa Islendingar staðiö
aS baki öörum þjóöum í því aS
stofna sjóSi til þarflegra fyrirtækja
eöa í guSsþakka skyni. Víst má segja,
aö meðferð sumra eldri sjóða, sem
til eru, hafi ekki veriS mjög örfandi
fyrir aðra til að verja fé sínu ti!
sjóöstofnana, svo illa hefir sjóðanna
verið gætt, sumra hverra. Á seirtni
árum er eins og sé aS móta fyrir
nýrri öld í þessu, og ber þar mest á
nafni Geirs Zoega kaupmanns og
konu hans frú Helgu Jónsdóttur og
Kristjáns Jónssonar, læknis, og ann-
ara erfingja hans.
Þegar Vífilstaðahælið var bygt,
gáfu þau Zoega-hjónin 5600 kr. til
útbúnaöar 10 herbergja í húisnu.
Um sömu mundir, eða nokkru síðar,
stofnuðu þau, ásamt öörum erfingj-
um Kristjáns sál. Jónssonar, Minn-
ingarsjóS Kristjáns Jónssonar með
10,000 kr. stofnfé. Og nú fyrir fá-
um dögum hefir gamli maSurinn
Geir ZoegaJ, enn komiS færandi
hendi, meö 5555 kr. gjöf til sjóö-
stofnunar, og á aö verja fénu til
styrktar sjúklingum á landspítalanum
ófædda. Þetta fé er kallað Gjöf fri
vinum Kristjáns sál Jónssonar i
Vesturheimi, og má því meö sanni
segja aS nafni hans er vel haldiS á
lofti bæði hér og vestra. Kunnugii
segja mér að eitthvaö hafi Geir
Zoeg v'erið riðinn viS stofnun þessa
nýja sjóSs, fyrir tilhlutun hans og
milligöngu sé hann til orðinn og hafi
lent á þessum staS.
Fyrsta landspítalasjóðinn stofnaði
Geir Zoega og frú Helga Zoega með
2,000 króna framlagi, sem mig minnit
að áöur hafi verið getið ,um í ein-
hverju blaði. Sá sjóöur er ætlaður
til aS styrkja sjúklinga til spítalalegu,
sem þurfa meiri háttar skurölækn-
ingu. Eg veit ekki hvort aðrir hafa
tekið eftir því að frá áðurnefndu
skylduliði Geirs kaupmanns Zoega og
erfingjum Kristjáns sál. Jónssonar
(og vinum) eru á þessum árum lagð-
ar fram yfir 23 þús. krónur til spítala
hér á landi; mér þykir þaS eftirtekt-
arvert.
A thugull. '
—Eogrétta.
Jósef Einarsson
frá Iijallalandi í Vatnsdal.
Látinn 21. maí 1917.
ÞaS árla sýndu hans æfispor
hve athöfn brýndist við hugstór þor.
Þau öfl ei týndust í eyöiskor
er ungdóms krýndu hans heiðu vor.
ViS aldurs þungann er yíié bar
sá engan drunga til hrörnunar,
hann sífelt ungur í anda var,
af eldhug þrunginn til framsóknar.
Ei hræddist skafla, né hraun né ál —
það hló við taflið hans sigurmál.
Hér bjó við aflinn það æskubál
er óf í kaflann hans gull og stál.
MeS trygð og festu hann traust sér
vann
og traustið bezta þar margur fann;
ViS ráðþrot flest eða bjargar bann
er bjargiö mesta þeim reyndist hann.
Nú syrgir dalur viS djúpa und,
því drengur valinn þar féll á grund.
Hver taka skal nú hans skjöld í mund
aS skipi salinn hans höfðings lund?
Nýjar vörubirgðir
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumaetið glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
Því frægan garðinn sinn gjörSi hann
úr grýttu barSi þar skriðan rann.
Hér stendur varðinn um stólpann
þann
viö stærsta skarðiö í bænda rann.
The Empire Sash & Door Co.
--------------- Limlt.d -------------
HENRY AVE. EAST - WINNIPEG
Þó fetin endi hér fullhugans
á framtíð benda þau niðjum lands.
Ei lyftu hendur neins meðal manns
því merki er stendur viS kumbliö
hans.
_ M. S.
Dánarfregn.
Júlxana Helga HallgrxmSson.
Þann 1. okt. 1915 andaöist að
heimili sínu í Seattle, Wash. konan
Júlíana Helga Hallgrímsson.
Hún var fædd á ísafiröi á íslandi,
16. júlí 1888.
Foreldrar hennar eru þau Ásgríru-
ur Ásgrímsson Hallssonar, ættaöur
úr SkagafjarSarsýslu og Sigríöur
kona hans Jónsdóttir, Halldórssonar
frá Veðrará í önundarfirði Vestra.
Með foreldrum sínum fór Júlía sál.
til Ameríku, á barnsaldri. Dvöldu
þau fyrst í Duluth, Minn.„ en ti!
Seattle komu þau 1903.
Júliana heit. giftist 8. ágúst 1908,
eftirlifandi manni sínum Hálfdáni
Hallgrímssyni frá Hólum, í Fjörðum
i Þingeyjarsýslu. Þeim hjónum varð
eins sonar auðiö, er syrgir lát móður
sinnar, ásamt föður sínum.
í allmörg ár hafði Mrs. Hallgríms-
son verið verulega hraust, en síðasta
ár æfi sinnar þjáöist hún ósegjanlega
mikið. Naut hún þó aðhjúkrunar
foreldra sinna og manns síns, sem
gerðu sitt ítrasta til að láta henni
líða sem bezt.
Hún var elskuleg. dóttir og ástkær
eiginkona, og hjartkær systir.
GleSi hjartanleg og eiginleg í dag-
fari hennar, gerði hana kæra öllum,
sem þektu hana.
Þess vegna var harmurinn sár ást-
vinunum er hún v'ar numin á brott —
en GuSi sé-lof fyrir lausn hennar.
Hún var jarðsungin 12. okt. af
séra J. A. Sigurðssyni í norskri
kirkju í Seattle, tóku og þátt í þeirri
athöfn prestur þeirrar kirkju B. E..
Bergesen, og séra Sig. Ólafsson
tengdabróöir hinnar látnu^
Las séra J. A. Sigurösson þar upp
kvæði frumort, sem því miSur getur
ekki fylgt þessum línum
Siff. ólafsson.
Jóhannes Guðmundsson.
Hann andaðist hér í Blaine, aS
kveldi þess 14. þ. m.
Sólveig kona Jóh. sál. andaðist hér
í Blaine 1910.
Jóh. sál. fór til Ameríku árið 1874.
Var hann fyrstu ár til heimilis við
Parry Sound, Ontario. ÞaS^n fór
hann til Nova Scotia. Dv'aldi hann
þar nærri 7 ár, en þá fluttist hann
til Grand Forks, N. D.
Seinna dvaldi hann á ýmsum stöð-
um í Canada, síðast í Victoria, B. C.
—• í BJaine haföi hann verið í 15 ár.
Löngum þráði Jóh. sál. ættlandiö
sitt. Þrisvar fór hann heim, en festi
ekki yndi er heim kom.
Hann var bjartsýnn og trúaður,
hafði einkenni þau, sem nauðsynleg
eru landnemanum í útlendu og ókunnu
landi.
Fjör og þrek hafði hann í ríkuleg-
um mæli, þar til sjúkdómur sá er
leiddi hann til bana tók að gera vart
við sig.
Dætur hans tvær, þær Jónína Mar-
grét Johnson og Jóveig Hall eru bú-
settar hér í Blaine. Ein af dætrum
hans er í Haselton, B. C. og önnur
í Anocortes, Wash.. Sonur hans
Kristófer aö nafni er og búsettur hér
Htnir miklu hreyfivélaskólar
Hemphills
þurfa á fleiri nemendum aft halda til
þess aft læra atS stjðrna alls konar
hreyfivögrnum og gasvélum. Skölinn
er bæfti á daginn og kveld’in. Parf
afteins fáar vikur til náms. Sérstök
deild atS læra nö sem stendur til þess
aft vinna vift flutninga á hreyfivögn-
um. Nemendum vorum er kent meft
verklegri tilsögn aft stjðrna bifreiftum,
gasvélum og oliuvélum, stöftuvélum
og herflotavélum.
ókeypis vinnuvéitinga skrifstofan,
sem vér höfum sambandsstjðrnar
leyfi til aft reka, veitir yftur aftstoft til
þess aft fá atvinnu, þegar þér hafift
lokift námi og skölar vorir hafa meft-
mæli hermálastjðrnarinnar.
Skrifift efta komift sjálfír á Hemp-
hilis hreyfivéiaskðiana til þess aft fá
ðkeypis upplýsingabðk. feir eru aft
220 Pacific Ave., Winnipeg, 10262
Fyrsta stræti, Edmonton, Alta. Tutt-
ugasta stræti austur i Saskatoon, Sask.
South Railway str., Regina, be'int á
mðti C.P.R. stöftinni. Varist þá, sem
kynnu aft bjðfta yftur eftirlikingar.
Vér höfum rúm fyrir menn og kon-
ur til þess aS læra rakaraiftn. Rakar-
ar geta nú alstaftar <engift stöftu, þvl
mörgum rakarabúftum hefir verift lok-
aft, vegna þess aft ekki er hægt aft fá
fðlk. ASeins þarf fáar vlkur til þess
aft læra. Kaup borgaft á meftan á
náminu stendur. Atvinna ábyrgst.
Skrifift efta komift eftir 6|ceypis upp-
lýsingabðk. Hemphill rakaraskðlar:
220 Pacific Ave., Winnipeg. Delldir I
Regina, Edmonton og Saskatoon.
Jóh. sál. var 88 ára er hann dó.
Mun hann hafa verið fæddur í Húna-
vatnssýslu, og ólst þar upp til ferm-
ingaraldurs, en þá fluttist hann suö-
ur á land og var lengi upp frá því í
Vogum og á Vatnsleysuströnd, í
Gullbringusýslu.
Þrjátíu ára að aldri kvæntist hann
Sólveigu Jónsdóttur. Eignuðust þau
hjón 9 börn, af þeim eru 5 á lífi.
á Ströndinni.
Vel hefði Jóh. Guðmundsson getað
gert orð isl. skáldsins að einkunnar
orSum sínum: x
“Svo ertu Island í eöli mér fest,
aö einungis dauðinn oss skilur.”
Auk fimm barna hans, sem á lífi
eru lifa, og 15 barna börn hans, og
3 barna barna böm.
Sig. Ólafsson.
Menn og konur! Lærift aS sýna
hreyfimyndlr. simritun eða búa kven-
hár; lærift þaft I Winnipeg. Hermanna
konur og ungar konur; þér ættuft aft
búa yftur undir þaft aft geta gegnt
karlmanna störfum, svo þeir geti farift
I herinn. þér getift lært hverja þess-
ara iftna sem er á fárra vikna tíma.
Leitift upplýsinga og fðiS ðkeypis skýr-
ingabök I Hemphilis American Iftnaft-
arskólanum aft 211 Pacific Ave.,
Winnipeg; 1827 Railway St., Reglna;
10262 Fyrsta str., Edmonton, og
Tuttugasta stræti austur, Saskatoon.

IðLtKIR
Sögusagnir um Esop.
En lærisveinamir beiddu hann þá að kaupa ljóta
þrælinn. Heimspekingurinn hafði ekki tekið eftir
Esóp og furðaði sig á beiðni lærisveinanna, sem
líklega hefir langað til að henda gaman að þræln-
um. Sneri hann sér nú við og spurði Esóp, hvað
hann kynni. “Eg kann alls ekki neitt,” svaraði
hann. “Hvemig stendur á því að þú skulir ekkert
kunna?” spyr heimspekingurinn. “Nú,“ segir
Esóp, “hvað ætti eg að geta kunnað? J?essir tveir
kunna alt og hafa ekki skilið neitt eftir handa
mér.” pá skildu lærisveinamir, að þetta var það,
sem Esóp hafði hlegið að áður, en heimspekingn-
um geðjaðist vel að gamansvari þessu og sagði við
hann: “Viltu vera drengur góður, ef eg kaupi
þig?” En Esóp svaraði: “Eg mun verða það alt
að einu, þó þú kaupir mig ekki.” pá spurði hann
enn fremur: “Muntu nú líka strjúka frá mér?”
“Ef eg hefði það í hyggja,” svaraði Esóp, “þá
mundi eg víst ekki gera yður viðvart um það fyrir
fram.” — Að svömm þessum geðjaðist lærða
manninum mæta vel, en hins vegar var auðfundið
að hann fældist ljótleik Esóps. Sámaði Esóp
það nokkuð og því sagði hann: “Meistari góður!
lítið ekki á ytra sköpulagið, heldur hið innra; því
gott vín smakkast vel, þó í ljótu keri sé.”
pá fann heimspekingurinn enn betur, að þótt
Esóp væri ófríður mjög, þá mundi hann samt vera
vitsmunamaður og geta orðið sér þarfur, og hann
keypti hann því fyrir mjög lágt verð, því það er
óefað, að hefði einhver keypt af kaupmanninum
báða hina þrælana, þá mundi hann hafa látið Esóp
fylg.ja með í kaupbæti.
Nú sem Jadmon kemur með þrælinn heim með
sér, þá fer hann ekki inn með hann þegar í stað,
svo að konu hans yrði ekki ilt við að sjá alt í einu
svo ljótan mann, því hún var dálítið undarleg.
Sagði hann konu sinni því fyrst, að hann hefði
keypt þræl handa henni. Henni þótti vænt um og
spurði hversu mikið hann hefði borgað fyrir hann.
“Ekki mikið,” svaraði hann. “En því læturðu
hann ekki koma inn?” miælti hún, “svo eg geti
skoðað hann ?” “pað stendur nú svo á því,” segir
spekingurinn, “að hann er fremur ófrýnn ásýnd-
um og óhreinn úr ferðalaginu.” Og er hún leit
Esóp mælti hún: “Sé eg, að ekki er mikið varið
í það, sem þú hefir keypt handa mér. Eitthvað
hefðirðu getað keypt betra,” og var hún mjög reið
sökum þessa. pá segir Jadmon við Esóp: “Hvað
kemur til að þú steinþegir og ert þó annars svo
málgefinn. pá datt Esóp í- hug spakmælið foma,
sem kveður þrjá illa hluti til vera: vatnið, konuna
og eldinn. Hann hafði það yfir fyrir konunni og
varð hún við það enn reiðari. En Esóp sagði:
“Ekki átti eg við yður, frú mín góð! því spakmæl-
ið er um vondar konur. Verið því ekki reiðar, en
hagið yður svo, að þér verðið jafnan taldar meðal
góðra kvenna.” pá varð konan hægari og sá hún
brátt, að Esóp var ekki ónýtur, og einnig komst
hún að raun um, að hann var hinn viljugasti og
liprasti í öllu, sem hann lagði hendur að.
Eftir því tók Esóp, að konan, sem fært hafði
manni sínum auð mikinn, vildi öllu ráða á heimil-
inu og var honum til mikillar mæðu. pað var eitt
sinn að Jadmon sló til hennar, er hún hafði egnt
hann til reiði með sáryrðum sínum; hljóp hún þá
heim til móður sinnar. út af þessu varð Jadmon
áhyggjufullur mjög og sendi til hennar á degi
hverjum, að biðja hana að koma heim aftur. En
því meira sem hann lét biðja hana, því fastari sat
hún við sinn keip. En Jadmon varð hugsjúkari
dag frá degi. pá mælti Esóp: “Nú! — ef hún vill
ekki koma til yðar aftur, hvemig ætti þá nokkur
að geta láö yður, þó þér tækjuð yður aðra konu?”
Fór Esóp síðan víða um borgina og sagði hverjum
manni, að nú ætlaði húsbóndi sinn að fá sér aðra
konu. En þegar kona Jadmon heyrði það, þá brá
hún óðara við, fór á fund manns síns og spurði
hann hvað það ætti að þýða, að hann ætlaði sér
að fá sér aðra konu, hann skyldi ekki hugsa sér
að hún myndi þola slíkt. Varð hún svo kyr hjá
honum og mátti eftir það vel við hana lynda.
petta fékk Jadmon svo mikils fagnaðar, að
hann bauð nokkrum lærðum mönnum í veizlu og
skipaði Esóp að kaupa það bezta, sem hann fyndi
fyrir á torginu. Esóp fór og keypti eintómar
tungur. Nú er sezt var til borðs, þá kemur Esóp
með steiktar tungur. pað líkaði veizlugestunum
vel, því tungan er málgagn vizku og góðra fræða.
pví næst bauð Jadmon Esóp að koma með næsta
rétt, en hann kom aftur með tungur, og voru þær
soðnar. pá mælti Jadmon: “Kemurðu aftur með
tungur?” “Tungur eru fyrirtak,” mælti Esóp.
Og er menn bjuggust við þriðja réttinum, kemur
Esóp enn með tungur. ’ “Hvað er þetta?” mælti
Jadmon, “hvernig stendur á því að þú kemur ekki
með neitt nema tungur?” En Esóp svaraði:
“Skipuðuð þér mér ekki að kaupa það bezta, sem
fáanlegt væri á torginu? Nú vil eg skjóta því
undir dóm yðar allra, hvort tungur séu ekki hið*
bezta. pví alt gott, sem manninum býr í hjarta,
getur fyrir tunguna í Ijós komið.”
Hvað átti Jadmon nú að gera? Honum gramd-
ist mjög að gestimir höfðu ekki fengið neitt til
/
8 ó L S K I N
snæðings nema tungur, en lét þó þar við sitja.
“Gott og vel,” sagði hann við Esóp. “Fyrst þú
ert svo vitur sveinn, þá kauptu nú hánda okkur á
morgun það versta, sem þú fyrir finnur á torginu,
eg ætla að bjóða sömu mönnunum aftur.” “Eg
skal svo gera, herra!” svaraði Esóp. Fór hann
nú og keypti tungur enn sem áður, og er sezt var
til borðs, þá bar hann ekki annað fram en tungur
sem fyr, og urðu boðsgestir að gera sér það að
góðu, ef þeir áttu að fá sig metta. Reiddist þá
Jadmon og mælti: “prællinn þinn! í gær taldirðu
tungur vera það bezta, en í dag hið versta.”
“Vitið þér ekki,” ’svaraði Esóp, “að fyrir tunguna
skeður mikið og margvíslegt ilt, og eins skeður
mikið og margt gott fyrir hana; því svo segir hið
fomkveðna: “Hvert ætlar þú, tunga?” Tungan
svarar: “Eg ætla að fara að reisa borg og brjóta
borg, því hvorttveggja megna eg.”
Einhverju sinnl síðar bar svo til, er Jadmon
hafði sent Esóp einhverra erinda, að gárungi nokk-
ur elti hann sökum þess, hversu ófríður hann var,
og kastaði steinum á eftir honum. Gaf Esóp hon-
um þá nokkra aura svo hann hætti og sagði:
“Meira á eg ekki til að gefa þér, en þama gengur
heldri maður, sem er stórríkur, á honum mun þér
fénast betur.” Hljóp þá óþokkinn á eftir mann-
inum og henti steinum á eftir honum, en maður-
inn lét taka hann fastan og veita honum þunga
refsingu.
í annað sinn var það, að Jadmon var á skemti-
göngu og Esóp með honum, og komu þeir á torg,
þar sem jurtir voru seldar. pá ávarpaði garð-
yrkjumaður nokkur heimspekinginn og mælti:
“Kæri herra! þér eruð lærður maður og munuð
ekki misvirða, þó eg spyrji yður að einum hlut.
Mér hefir oft þótt undarlegt og ekki skilið, hvað
því veldur að jurtir, sem sjálfkrafa vaxa, verða
svo stórar og fer svo vel fram; en þær, sem sáð er
til eða gróðursettar, eru með mikilli fyrirhöfn og
elju, þær verða ekki eins stórar og dafna ekki eins'
vel; sumar koma varla upp, og ef þær koma upp,
þá er samt hætta á að þær verði fyrir hnekki.”
“Allir hlutir verða fyrir guðs ráðstöfun,” mælti
Jadmon, — “hvert er þitt álit, Esóp?” — pá mælti
Esóp: “Hver mundi ekki vita það, að allir hlutir
verða fyrir guðs ráðstöfun? Er það ekki sann-
leikur, að rétta móðirin gerir barni sínu meira
gott en stjúpmóðirin?” “Víst er svo,” svaraði
garðyrkjumaðurinn. pá mælti Esóp: “Alveg
eins er um jurtimar, sem sjálfkrafa vaxa, og þær,
sem gróðursettar eru. Jörðin er móðir alls gróð-
urs, en þær jurtir, sem sjálfkrafa vaxa, eru henn-
ar réttu böm. En það sem mennirair gróðursetja
í jörðina, það eru stjúpbömin hennar. En víst er
samt um það, að með iðni sinni og umhyggju get-
ur maðurinn mikið framleitt af jörðinni.”
pannig sýndi Esóp allajafna vitsmuni mikla,
fyndni og dómgreind, og fór frægð hans víða. En
fyrir þá sök að hann var þræll og mátti ekki á
það hætta, að ávíta hverp, sem vera skyldi, upp
í opið geðið eða leiða mönnum fyrir sjónir bresti
þeirra, þá færði hann sínar góðu kenningar í
dæmisagna hjúp og notaði svo dæmisögumar til
að segja þeim, sem hann vildi gera að betri mönn-
um, í hverju þeim var áfátt. Og ávalt hélt hann
fram dygðinni og drengskapnum, eins og dæmi-
sögumar bera með sér. Sakir þessa gaf Jadmon
honum frelsi. Fór Esóp síðan víða um lönd, og
margir höfðingjar leituðu ráða hjá honum. Og
Og þar kom, að Krösus Lydíukonungur kvaddi
hann til hirðar sinnar, og veittist honum þar tóm
til að setja saman margar dæmisögur, er oss þykir
enn gaman að. Að endingu lét Krösus hann fara
fyrir sig sendiför nokkra til Grikklands, og notaði
Esóp það tækifæri til að kynnast hinum sjö vitr-
ingum Grikklands og átti hann við þá rökræður.
Loksins kom hann til Delphi-borgar, þar sem hin
fræga véfrétt Forn-Grikkja var og margir prestar.
Hitti hann þar fyrir vont fólk og guðlaust og með
því að hann sem siðvandur maður og siðfræðari
átaldi það opinberlega, þá urðu menn nokkrir þar
í borginni svo reiðir að þeir hrundu honum fram
af kletti, svo að hann lét þar líf sitt. En það
sagði hann þeim, sem hann deyddu, að guð mundi
hefna dauða síns. Og eigi litlu síðar kom þar hver
plágan yfir borgina eftir aðra. En*er píágunum
ætlaði aldrei að linna, þá voru þeir teknir, sem
Esóp höfðu af dögum ráðið, og var svo gjört við
þá, sem þeir höfðu við hann gjört; og eftir það
létti plágunum af borginni.
Sauðkindin.
Æfinlega finst mér það ósköp vitlaust að segja
að þessi og þessi sé sauð-heimskur, því sauðkindin
hefir sannarlega eins mikið vit og aðrar skepnur
og jafnvel meira en mennimir stundum. Svo
reyndist föður mínum oftar en einu sinni, þegar
hann var heima á íslandi.
Vegna þess að eg má ekki taka of mikið rúm
frá öðrum bömum í Sólskinsblaðinu má eg ekki
segja ykkur nema eina sögu núna.
pegar faðir minn var á íslandi, var hann vanur
að standa sjálfur hjá kindunum sínum á vetuma.