Lögberg - 26.07.1917, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMxUUaiíuinh. 26. JÚLÍ 1917
Brýr á Islandi.
Fyrirlestur fluttur í verkfrœðingafé-
lagi Islands 2. febr. 1916
af •Geir G. Zoega, verkfræðing.
Saga brúargerða hér á landi er ekki
löng enn þá. Árnar eru þó margar
og illar yfirferöar. Hvar á landi sem
er, ver'ður varla ferðast jafnvel fáir
kílómetrar, án iþess að einhver áin,
stór eða litil verði á vegi raanna, en
það hefir verið lítið um brýr fram á
síðustu tima.
Á stöku stórám hafa þó verið brýr
i fornöld, og bera ýms örnefni þess
vott enn. Þar hefir hagað svo v'el
til frá náttúrunnar hendi, að hvorki
útheimti verkfræðiskunnáttu eða mik-
ið fé, því hvorugt þessara gæða höfðu
forfeður vorir til eigin eða opinberra
mannvirkja. Má svo heita bókstaf-
lega, að hvergi standi steinn yfir
steini af mannvirkjum þeirra. 1 sög-
unum er getið um brýr yfir Hvítá í
Borgarfirði, Jökulsá á Brú og öxará
hjá Þingvöllum. Hvítárbrúin hefir
verið á Kláffossi, næsti bær við foss-
inn heitir Brúarreykir. Á Jökulsá
hafa ef til vill verið 2 brýr, önnur
langt upp í dal hjá Brú, en hin hjá
Fossvöllum, þar sem brú er á henni
nú. Á seinr.i öldum hefir v'erið brú
á neðri staðnum að jsfnaði, en oft
hefir hún fallið af ftia cg liðið nokk-
ur ár áður en hún yrði endurreist.
Sú brúin mun lengst af hafa verið
eina brúin hér yfir stórst vatnsfall.
Brúartollur var þar krafinn um
tveggja ára bil á 18. öld, en reyndist
ekki nægur til að launa innheimlu-
manni og var því úr gildi numinn.
Mun það vera í eina skiftið, sem hér
hefir verið krafist brúartolls.
Af gömlum örnefnum, sem ráða má
af, að brýr hafi verið á þessum stöð-
um, má nefna Brúará í Biskupstung-
,um, Brúarfoss í Hitará á Mýrum,
Brú í Grímsnesi, Brú í Biskupstung-
um við tungufljót, Brúarhlaðir i
Hvítá þar sem trébrú er á nú.
Á öllum þessum stöðum, sem nefnd-
ir voru, hagar svo til, að mjög stutt
er vfir árnar og geta því af þeirri á-
stæðu mjög vel hafa verið þár ein-
hverjar brúarnefnur.
Þær brýr sem fornmenn hafa gert,
voru allar úr timbri og alt fram á síð-
ustu ár, voru brýr hér jafnan gerðar
úr timbri. Elztu brýr, sem enn standa
eru frá þvi nokkru eftir 1880 (yfir
Skjálfandafllót 1880, yfir Elliðaárnar
1882, yfir Hvítá hjá Klaffossi 1883).
Endingartími trébrúnna hefir verið
frá 20—30 ár, einstaka ef til vill nokk-
uð lengur, og þó viðhald þeirra hafi
sjaldnast verið sem bezt, hefir það þó
kostað ærið fé. Þessi stutti ending-
artími er oft því að kenna, að þær
*voru málaðar með rauðum lit í stað
þess að bera á þær tjöru eða karból-
íneum, en viðirnir feygðust að innan
og oft er einungis þunn skán ófúin
utan um grautfúinn kjarna.
Því fer betur að nú eru þessar tré-
brýr að líða undir lok, hafa engar
bætst við síðan 1909, en þær munu
enn tóra um 30 talsins á landssjóðs-
vegum auk margra smábrúa, sem ekki
ná 10 m. lengd. Það er leitt verk að
verða að gera að nýju dýrar brýr
með fárra ára ára bili. Það má full-
yrða, eð eftir 10 ár verða engar tré-
brýr á vegum þeim, sem landssjóður
leggur fé til, og er það ánægjuleg til-
hugsun, þar sem í stað þeirra koma
traustar og endingargóðar járnbrýr
eða járnbentar steinsteypubrýr.
Fyrsta brúin, sem gerð var úr öðru
efni en timbri, er járnhengibrúin yfir
ölfusá hjá Selfossi 1890 og þarnæst
yfir Þjórsá hjá Þjótanda 1895, síðan
hefir verið gerð hver á fætur annari.
Langur var aðdragandinn að brú-
argerðum á þessum 2 stóru vatnsföll-
um. 1873 kom hingað danskur verk-
fræðingur fyrsta sinn, kvaddur af
stjórninni eftir áskorun Árnesinga og
Rangvellinga að athuga, hvort mögu-
legt væri að gera brýr yfir þessar ár.
Taldi hann bezt brúarstæði, þar sem
brýrnar eru nú eða sem næst því og
áætlaði, að báðar brýrnar myndu kosta
168,000 kr. fýfir ölfusá 80,000 kr.,
yfir Þjórsá 88,000 kr.J. Þetta^þótti
ærna f-é og talið ekki liklegt að tiltök
væri í bráð, þó voru lög um brúargerð
á báðum þessum ám samþykt á þingi
1879, en synjað var þeim staðfesting-
ar af konungi.
Það er fyrst eftir 1894, er ný vega-
lög voru samþykt og útgjöld til vega-
bóta margfölduð, að nokkuð bættist
við af brúm.
Síðan hafa allar stórar brýr verið
gerðar úr járni eða járnbentri stein-
steypu.
Frá 1890—1905 voru settar upp 5
járnhengibrýr að lengd frá 35,1 m—
103,35 m. Þær kostuðu frá 400—950
kr. hver lengdarmeter, en að meðal-
tali 600 kr.
Þangað til 1912 voru allar járnbrýr
smíðaðar erlendis, nema ein smábrú
(yfir Gilsá á Völlum 1908J og sumar
settar upp af útlendingum, en þá bætt-
ust áhaldahúsi vega- og brúargerða
nauðsynleg áhöld til þeirra smíða,
rekin með rafmagni og hafa hér verið
smíðaðar 3 brýr síðan, á Ytri-Rangá,
Hverfisfljót og Brunná.
Járnbitabrýr hafa v'erið settar upp
11, flestar frá 10 m—30 m langar, en
2 miklu lengri en hinar, yfir Norðurá
86,5 m og vfir Ýtri-Rangá 92,5 m.
Hefir hver lengdarmeter í þeim
kostað frá 179 kr. til 885 kr., en að
meðaltali 385 kr. Brúin á Blöndu
hefir orðið langdýrust tiltölulega við
lengd, næstar henni eru brýrnar á
Norðurá og Ytri-Rangá, sem kostað
hafa rúmar 400 kr. hver lengdar-
meter.
Brúin á Lagarfljóti er lengst brú
hér 300 m og dýrust, hún kostaði
124,000,00 kr. eða 414 kr. hver lengd-
armeter. Hún er staurbrú með járn-
bitum á þvertrjám.
Brýr úr höggnum steini hafa hér
aldrei verið gerðar. Sá steinn sem
hér finst víðast hvar er ekki hentug-
«r, ýmist of sprunginn eða veikur,
þolir lítinn þrýsting, eða örðugur að
vinna og höggpva til. Fyrsta stóra stin-
steypubrúin, 55 m langur bogi yfir
Fnjóská, var gerð af dönskum verk-
fræðingum. Síðan hafa engir útlendir
verkfræðingar verið ráðnir til brúar-
gerða hér.
1907 var hér gerð fyrsta brúin úr
járnbentri steinsteypu, smábrú yfir
Bláskeggsá á Hvalfjarðarströnd, en
síðan er upprunnin sannnefnd stein-
steypuöld fyrir brýrnar, hafa allar
verið gerðar úr því efni, nema 9 járn-
brýr.
Eg vil þá minnast á gerð brúnna
eins og hún er og hefir v'erið á síð-
ustu árum. Allar brýr hér eru gerð-
ar fyrir sömu umferð, gangandi fólk,
ríðandi og vagna, og leiðir af því, að
gerð þeirra verður að mörgu leyti
mjög lík.
Breidd þeirra milli handriða eða
akbreidd er jafnan 2,60, m, sú sama
og ákveðin er í Noregi á 2. flokks
brúm. Sú breidd er nægileg hverjum
fjórhjóluðum vagni, en ekki geta
vagnar mætst á þeitp, enda umferðin
ekki svo mikil, að þess sé þörf og
miklu mundi það hleypa fram kostn-
aðinum að gera þær með 4,0 m ak-
breidd svo sem 1. flokks brýr í Nor-
egi. Styrkleiki brúnna er jafnan
miðaður við mesta þunga, sem á þær
má koma í einu. Þar sem umferðin
er svona lík um þær allar, er jafnan
lagður sami þungi til grundvallar
bujðarþolsútreikningunum, hreyfan-
Iegur þungi fmannþröngj 500 kg.
á ferhyrnings m eða fjórhjólavagn 4
t þungur. Svona mikil mannþröng,
7 menn á hverjum fermeter, er vafa-
laust sú mesta sem komið getur fyrir,
enda útheimtir meiri styrk af brúnni
en 4, t vagnþungi, nema brúin sé mjög
stutt, að eins örfáir metrar. Þessi
vagnþungi kann að virðast nokkuð
lítill, en hann er miðaður við, að engir
v'egir nema ramgerðir púkkvegir þola
meiri vagnþunga án þess að skemm-
ast, en flutningavagnar hér eru enn
mjög sjaldan þyngri en 1—2 t. Stein-
steypubrýr, sem hér hafa verið gerð-
ar, eru annaðhvort bogabrýr eða bita-
brýr, nema ein, sem er með svokall-
'aðri “Vierendeel”-smíði, hvorttveggja
með mjög einfaldri ger'ð. Járn, venju
lega sívöl, eru lögð þar sem tognun
er mest, en steypan þolir þrýstinginn.
í steypuna er yenjulega blandað 1
hluta sement, 2 hl. sandur, 3 hl. möl.
Við útreikning burðarþols er þess
gætt að hvergi geti reynt meira á
steypu en 40 eða jafnvel 50 kg/cm2
til þrýstings, en á járn hvergi meiri
tognun en 1000 kg/cm2.
Bogabrýrnar eru með 2 járnnetum
efst og neðst í boga og krækjum
milli þeirra til þess að gera úr báð-
'um eina grind. Hæð boga um miðju
hefir venjulega verið 1-10. hluti
lengdar. Allir bogar hafa verið
gerðir ' fastir í báðum viðurlögum.
Þeir sem eru yfir 15 m langir hafa
verið reiknaðir út nákvæmlega eftir
“Elasticitets-kenningunni og tekið til-
lit til hitabreytinga og samþrýstings
boga. Bogabrýrnar eru ýmist með
þverveggjum eða 2 bríkum eftir
endilöngum boga yst. Á þverveggj-
unum liggur brúarpallurinn, sem einn-
ig er steyptur og á honum til slits 12
til 15 cm. þykt malarlag. Milli bríka
er fylt með mold, en möl efst til slits.
Bitabrýrnar eru jafnan með 2 bit-
um, en brúarpallurinn er plata ýmist
ofan á þessum bitum e'ða milli þeirra
neðst og notast þá bitarnir einnig
sem handrið. Á plötunni er malar-
slitlag 12—15 cm. þykt.
Frágangur brúnna er alstaðar mjög
óbreyttur, engu varið til þess að gera
útlit þeirra skrautlegt, en til þess að
gera steypuna nokkru áferðarfegri en
hún er úr mótunum, er kastað á hana
sementsvatni, en ekki borið á hana
sement-sandlag, Það þykir ekki hald-
gott, né heldur höggin hrufótt, svo
sem mjög er algengt erlendis, til þess
er steypuefnið hér og litljótt. Á
brúargólfið er strokið þéttiefni úr
asfaltblöndun og þar yfir lagt 2 cm
þykt lag úr sement-sandblöndun,
hvorttveggja til þess að tryggja, að
ekkert vatn renni inn i steypuna og
ryðgi þar járnin.
Steinsteypubrýrnar hafa þann að-
alkost fram yfir járnbrýr, að til við-
halds þeirra þarf engu að kosta og
er það mikils virði hér á landi, þar
sem margar brýr Iiggja mjög afskekt
og eftirlit og flutningar allir eru svo
örðugir. Til smáviðgerða þurfa
verkamenn oít að ferðast langar leið-
ir. Steinsteypan hefir hér víðast
reynst ódýrari til brúargerða en járn,
með því að stevpuefni er nálega al-
staðar við hendi í árfarvegum eða
melum, en flutningur þungra járn-
stanga í bitabrýr eða strengja í
hengibrýr er víða mjög örðugur eða
jafnvel ómögulegur. Flutningur á
sementinu er að vísu oft mjög dýr í
samanburði við kaupverð þess. Eg
man,- að borgað hefir verið fyrir flutr.
ing á sementi frá Vík i Mýrdal til
brúargerða i F'ljótshverfi um 7 kr.
fyrir pokann, en þar voru einungis
stöplar steyptir, en brýrnar gerðar úr
járnbitum, einmi’tt vegna þessarar
löngu fjarlægðar frá kauptúni og
örðugleika og kostnaðar að flytja
sementið óskemt svona langa leið.
Eg skal hér leyfa mér að gefa dá-
lítið yfirlit yfir verð brúa, sem .hér
hafa verið gerðar úr járnbentri stdin-
steypu, en mjög nákvæmt verður
það ekki. Á reikningum brúnna eru
oft ýmsar upphæðir, sem ekki eru
beinn kostnaður við brúargerðina
sjálfa, sérstaklega vegaspottar, sem
lagðir eru um leið og brúin er gerð.
Það sem sérstaklega veldur mjög mis-
munandi verði á jafnstórum brúm er
stöplagerðin og flutningur efnis.
11 brýr að lengd 10—20 m hafa
kostað frá 175 kr. til 250 kr. hver
lengdarmeter, en meðalverð er 207
kr. Af þessum brúm eru 4 bogabrýr,
en hinar með bitum.
8 brvr að lengd 20—30 m hafa kost-
að frá’ 140 kr. til 290 kr. hver lengd-
armeter, en meðalverð er 212 kr.
Allar þessar brýr nema ein eru boga-
brýr.
5 stærstu brýrnar frá 30—48 m hafa
kostað frá 155 kr. til 370 kr. hver
lengdarmeter að meðaltali 260 kr.
Þær eru bogabrýr nema brúin á
Eystri-Rangá ("43 m löng) og var hún
dýrust. Bogabrú hefir þannig kost-
að mest 290 kr. hver lengdarmeter,
en bitabrú 370 kr. Bogarnir eru
jafnaðarlega ódýrari, veldur það
nokkru um, að þeir eru sérstaklega
gerðir þar, sem föst undirstaða eða
klöpp er fyrir og undirstöðugerð öl!
verður því ódýrari.
Eg hef ekki talið með i þessu yfir-
liti brúna á Fnjóská, hún er langdýr-
ust allra stevpubrúnna, kostaði um
33,550 kr. eða 670 kr. hver lengdar-
meter.
Af þessu yfirliti sést, að mikill
verðmunur er yfirleitt á járnbrúnum
og steinsteypubrúnum, járnbrýrnar
miklum mun dýrari og þó hengibrýrn-
ar dýrastar.
Frá 1907 hafa verið gerðar sam-
ta'Is 47 steinsteypubrýr lengri en 10
m, auk margra styttri.
Sökum þeirra mörgu kosta, sem
járnbent steinsteypa hefir hér á landi
fram yfir önnur byggingarefni til brú-
argerða, má telja vafalaust að hún
verði í nánustu framtíð aðallega not-
uð í brýr hér.
Konur í Kína.
Eftir Joh. V. Jenson.
Eg vaknaði við það i gærmorgun,
að vindurinn hvein í hurðargættinni,
og mintist eg þá um leið Kínversku
stúlknanna, sem eg svo oft hafði heyrt
kveina og ygina út af misþyrming-
unni á fótum þeirra.
Kyrt vorkvöld, þegar farið er að
lengja daginn og orðið er hljótt í kín-
verska þorpinu, situr Kínverji utan
við hiisdyr sinar og leikur á tvístrengj
aða fiðlu; en fiðluspilið hans er lík-
ast ámátlegu kattamjálmi. Ef betur
er hlustað, heyrist inn í húsinu eins
og þaggaður barnsgrátur. Það eru
kínversku stúlkubörnin, sem eru lok-
aðar inni í kvennaskálanum og veina
í sífellu af sársauka í fótunum, líkt
og vesalings kvikindi, sem verið er að
kvelja og sem ýlfra óaflátanlega. Og
ýlfrið tekur engan enda. Þær gráta
og gráta, litlu stúlkurnar, allan tím-
ann, sem hlustað er. Þær gráta þann-
ig dag eftir dag, ár eftir ár, og árin
löng.
Larsen’s Rheumatism Sanitorium
449 Main St. Phone: M. 4574.
Arkansan hvera aðferð er höfð við liðagigt, bakgigt og
húðsjúkdómum.
Gigt orsakast af þvagsjúkdómum í blóðinu; þig losnið
við það á þennan hátt.
Fimm ára reynsla við Arkansas hverina.
Hér eru taldir fáeinir af hinum mörgu sjúklingum, sem
geta sagt ykkur um lækninguna, sem þeir fengu í Larsen’s
gigtarhælinu.
Mrs. J. L. Knight, Ph. G. 399.
Mrs. A. H. Hoskings, 712 Portage Ave.
Mr. A. Corbett, Shipman Court, Suite 15.
Mr. W. H. Steadman, C.N.R. Weightmaster, Fort Rouge
Mr. A. W. Amott, Transcona.
Auglýsið í Lögbergi það sem selja þarf.
\T_r7* „ timt»ur* fj»lviður af öllum
Nýjar vorubirgöir tegundum, geirettur og al«-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
Þegar stúlka í Kína er rúmlega
fimm ára gömul, eru fætur hennar
vafðar línböndum, og böndin látin
sitja í þrjú ár, þær gráta öll sín
bernsku-ár, því aðra barnæsku eiga
þær ekki. Þegar þau árin eru liðin,
má segja, að þær hafi úthelt því tára-
flóði, sem talið er nægilegt til endur-
gjalds fyrir fríðu fæturna, sem þær
hafa fengið, og sem þá loksins eru
orðnir að dauðum og dofnum óskapru
aði, þar sem hæll og tær er orðið sam-
gróið. Þá byrja æskuárin, en þá geta
þær ekki gengið.
Hverjum er nú þessi ómannúðlega
harðneskja að kenna? Engum öðr-
um en kínversku móðurinni. Það er
hún, sem leggur böndin á, og herðir
á þeim í hv'erri viku. Hún varð siálf
að þola þessar þjáningar, þegar hún
var á svipuðu reki, og fyrir það varð
nógu harðbrjósta til að þola að horfa
á aðra þjást. Þegar menn sem sé
hafa árum saman stöðugt orðið að líða
og fylla mæli þjáninga og sársauka,.
þá kemur loks að því, að þeir fara að
byrla öðrum sama bikarinn. Þannig
ferst kínversku konunni við börn sín.
Tizka og landsvenja, og hvað ná-
unganum finst, er mælikvarði fyrir
siðferðislegri breytni kvennfólks í öll-
um löndum, en i Kína eru þetta járn-
hörð lög. í Kína gengur sá hugsun-
arháttur að erfðum, frá einni kypslóð
til annarar, að sársauki og tilfinning-
arleysi á hinn bóginn, sé jafnsjálf-
sagt og lífið. Þetta er insta erfða-
skoðun kvennþjóðarinnar.
Hvergi i heiminum sjást eins and-
styggileg kerlingarandlit og í Kína.
Maður geymir af þeim í huganum
sérstakt, ógeðfelt myndasafn. Þar er
sjaldgæft að sjá ungar stúlkur, þv:
þær mega ekki koma út. Þess vegna
festist að eins í minninu myndin af
hinni aldurhnignu, skorpnu og skin-
horuðu, sármæddu kínversku konu,
sem með erfiðismunum staulast áfram
á örsmáum misþyrmdum fótum, sem
vafðir eru pjötlum,
The Empire Sash & Door Co.
— Limited
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
GÓÐAR VÖRUR!
SANNGJARNT VERÐ!
Areiðanlegir verkamenn
r
, Petta er það sem hvern mann og konu
varðar mestu á þessum tímum. Heim-
sœkið verkstœði vort og þér sannfærist
um alt þetta. Nýju'stu snið, lægsta verð
í bœnum. Velsniðin föt sem ætíð fara vel
H. SCHWARTZ & CO.
The Popular Tailors 563 Portage Ave.
Phone Sh. 5574
í andlitinu speglar sig öll gremja og
miskunarleysi veraldarinnar, og út úr
hrukkunum, sem afskræma alt andlit-
i'ð, má lesa sögur um þögult og djöf-
ullegt kaldlyndi.
Þegar kínverska konan að lokum
hefir náð þeim þroska, sem hún nær,
þá má líkja henni við beiskan og hálf-
skrælnaðan ávöxt, sem má heita óæt-
ur. Þessum óöfundsv’erða þroska
hefir bún náð, eftir að hún sjálf hef-
ir þolað margra ára þjáningar, en því
næst komið samskonar þjáningar-
bagga á herðar öðrum. Þegar svo
er komið sögunni, er hún útlits eins
og nú var lýst, svo að flestir hræðast
hana, líkt og ljóta vofu, sem hollast er
að forðast. En þrátt fyrir alt þetta,
þá var það, “að hún hafði hárið”,
þessi gamla, andstyggilega skrælnaða
kerling!
(Framh. á 7. bls.).
8 ó L 8 K I N
S
þangað 20 gamalmenni fleiri en komast fyrir í
húsinu, og samt er húsið stórt.
pið hafið sjálfsagt heyrt talað um að þeir sem
verði gamlir verði tvisvar sinnum böm, og það er
alveg satt. pegar fólk er orðið gamalt, þá fer það
að hugsa eins og þöm, haga sér eins og böm og
líta út eins og börrt. J?að þarf að hjúkra því eins
og bömum og það þarf að verá gott við það eins
og börn.
pess vegna er um að gera að gamla fólkið
þurfi ekki að hrekjast frá einum stað í annan.
heldur geti lifað einhversstaðar í ró og næði þar
sem því líður vel og það getur átt heima.
Sólskin flytur í dag mynd af sumu af fólkinu
á gamalmennaheimilinu Betel; ykkur þykir sjálf-
sagt gaman að sjá það og það getur vel skeð að
safna centum handa gamla fólkinu á Betel?
Betel þýðir hvílustaður; pað er staður, þar sem
þetta þreytta fólk á að hvílast það sem eftir er
æfinnar, og það væri gaman fyrir íslendinga að
láta það hvílast sem bezt og láta því líða sem bezt.
pað er margt sem þarf að kaupa á Betel, til
þess að þar geti orðið góður hvíldarstaður fyrir
gamla fólkið, sem er orðið böm aftur.
í Vesturheimi eru um 30,000 íslendingar; þar
af eru að minsta kosti 10,000 böm og unglingar
og ekki færri en tveir þriðju partar eldri en 5 ára
eða um 6,000. pað er stór hópur. Ef hvert bam
og unglingur gæfi bara eitt cent, þá væru það
sextíu dalir (60.00). Ef hvert bam og unglingur
gæfi fimm cent, þá væru það þrjú hundruð dalir
($300.00) og ef hvert bam og unglingur gæfi tíu
Mrs. Ásdís Hinriksson Miss Elenóra Júlíus
hann pabbi ykkar eða hún mamma ykkar þekki
þar einhvern gamlan mann eða einhverja gamla
konu-
Nú er það nokkuð, sem Sólskin ætlar að stinga
upp á. Allir góðir íslendingar vilja styrkja gam-
almenna heimilið; allir góðir íslendingar vilja láta
gamli fólkinu líða vel þangað til það deyr. það er
fallegt að gera eitthvað til þess að styrkja þetta
fyrirtæki; í hvert skifti sem eitthvað er gert fyrir
gamla fólkið, er eins og andlitin á því fyllist af
Sólskini og það ætti því ósköp vel við að þið Sól-
skinsbörnin reynið að gleðja þau með einhverju.
Vilja nú ekki Sólskinsbömin taka sig til og
cent þá væru það sex hundruð dalir (600.00).
Nú er það víst að hvert bara eldra en 5 ára og
hver unglingur eldri en 12 ára gæti vel gefið 10
cent og munaði ekkert um það; en sex áundruð
dalir á ári handa gamalmennaheimilinu er heil-
mikið.
Vilja nú ekki Sólskinsbömin byrja á því að
gera þetta? pað má senda það til Sólskins og
nöfnin. þeirra sem gefa verða svo birt í Sólskini.
Til þess að ekki kosti,mikið að senda það, geta
mörg böm sent saman í félagi og látið fylgja lista
yfir nöfn þeirra sem gefa, til þess að hann geti
birst í Sólskini.

T
S I, S K I X
\
Nokkur gömul Sólskinsbörn
Væri það ekki gaman fyrir ungu börnin að
nota Sólskinið til þess að gleðja svona gömlu
bömin ?
Við skulum kalla þetta “Sólskinssjóð gamla
fólksins” og sjá hvernig það gengur að safna í
hann.
Pið munið það líka að einn maðurinn á gamal-
menna heimilinu hefir gert heilmikið fyrir ykkur;
hann heitir Jakob Briem; hann hefir skrifað margt
fallegt í Sólskin, t. d. “Kistilinn hans afa” og fleira.
Hver vill byrja “Sólskinssjóðinn?”
Margrét.
(pessa sögu hefir einhver sent Sólskini nafn-
lausa.—Ritstj.). /
pað var e.inu sinni lítil tsúlka, sem Margrét
hét. Foreldrar hennar voru rík og áttu stórt hús
með blómagarði í kring um það- Margrét litla
hafði öll þau gull og alt það sem lítil stúlka getur
óskað sér, en hún vildi aldrei lofa öðrum bömum
að leika sér með gullin sín, þó þau kæmu og ætluðu
að leika við hana og lofuðu henni að leika sér við
sín gull og væru mjög góð við hana. þetta fékk
mjög á mömmu hennar og hún asgði henni að hún
yrði að vera eins góð við börnin, sem léku sér við
hana, eins og þau væru við hana.
Einu sinni, þegar of blautt var fyrír Margréti
að leika sér úti, sagði mamma hennar sögu af
manni, sem lifði aleinn úti í skógi og var kallaður
einbúi. “pað mundi eg líka vilja vera”, sagði Mar-
grét, “eg held það væri mjög gaman að lifa alein og
geta gert hvað sem maður vildi og þurfa aldrei að
vera góð við nokkum mann.”
“pað er ljótt af þér að taíla svona”, sagði
mamma hennar, “ef við værum ekki góð við ann-
að fólk, þá væri það ekki gott við okkur.” “Eg
veit það mamma, en ef við lifðum öll ein út af
fyrir okkur eins og einbúinn, þá gætum við verið
eins og okkur sýndist og þyrftum aldrei að vera
góð við neinn.”
Móðir Margrétar var mjög skynsöm kona, hún
lét því búa til lítið tjald og lét setja það upp í
garðirium á bak við húsið. Hún léit bera alt út
úr svefnherbergi Margrétar, út í tjaldið. Svo
sagði hún við Noru, þjónustustúlkuna, að hér eftir
ætti hún að færa Margréti matinn út í tjaldið.
pegar Margréti var sagt að tjaldið væri fyrir
hana, þá klappaði hún saman höndunum og dans-
aði af kæti, en samt' varð hún fyrir vonbrigðum
er manna hennar sagði henni að hún mætti hér
eftir ekki leika sér við neitt af nágrannabörnun-
um, né bjóða þeim að koma og sjá tjaldið sitt.
“pví þú manst það”, sagði mamma hennar, “að
þú sagðir mér að þú vildir lifa alein, svo nú átt þú
að vera einbúabarn.”
pað var snemma morguns að Margrét flutti í
tjaldið, og var hún mjög ánægð með þennan nýja
bústað sinn. “En hvað það er indælt”, sagði hún
og horfði í kring um sig, “að vera einbúabam. Eg