Lögberg - 03.01.1918, Blaðsíða 1

SPIERS-PARNELL BAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem veriÖ
getur. REYNIÐ ÞA!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
| Q 5 fj O 7
Tala. Garry 1280 Slolnsett 1887
Steele & Go., t
MYNDASMIÐIR
Horni Main og Bannatyne, WINNTPE3G
Fyrstu dyr vestur af Main MAN.
31. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 3. JANÚAR 1918
NÚMER I
Canada.
Meiri háttar eldsvoði kom upp
í Edmonton borginni á .jóladags-
morguninn. Brann þar til kaldra
kola verzlunar og vörugeymslu-
hús “The Cockshutt Plow Com-
pany’s Limited”. Vörutjónið er
metið milli 10—20 þúsundir dala
Bæði hús og vörur voru í vá-
tryggingu, en þó er beinn skaði
álitinn næsta mikill. Eldurinn
hafði komið upp í hitunarvéla-
rúminu. Slökkvilið borgarinnar
átti fult í fangi með að kæfa eld-
inn ;veður var hvast og frostið
um 30 stig.
I
Robert Jakob lögmaður, hefir
verið útnefndur af hálfu Union-
manna, sem þingmannsefni
þeirra, fyrir Norður-Winnipeg.
Sæti þetta varð autt í fylkis-
þinginu, er Rigg fór út í Domi-
nion-kosningahríðina. Eigi er
enn kunnugt hvort fleiri verða
í kjöri, en heyrst hefir að jafn-
aðarmenn hafi í hyggju að
freista kosningar í kjördæminu,
og er þá búist við að annaðhvort
Simson fyr bæjarráðsmaður, eða
bæjiarfulltrúi Queen, muni renna
á vaðið.
Á jóladaginn varð bráðkvadd-
ur í Prince Albert, Sask. John E.
Bradshaw fyrrum þingmaður
fyrir Prince Albert í Saskat-
chewan þinginu. Hann hafði
skroppið inn í búð á Central Ave.
þar í borginni seinni hluta dags-
ins, til þess að kaupa sér vindil.
En í sömu svifum féll hann með-
vitundarlaus á gólfið og var ör-
endur. Banameinið var hjarta-
slag. Bradshaw var mikilhæfur
maður, græddi fé og var mikið
við opinber mál riðinn. Kunn-
ugastur mun hann hafa orðið
fslendingum, fyrir Bradshaw-
kærurnar alræmdu, er hann bar
á fylkisstjórnina í Saskatchewan
og reyndust flestar að eins vind-
högg.
Arið 1917,
Pað er fjórða árið, sem heims-
ófriðurinn mikli hefir staðið, og
nú við lok ársins er ekki hægt
að segja, að nein veruleg skýja-
rof sjáist. Sókn fjandmanna
vorra jafn áköf, eða jafnvel á-
kafari en hún hefir áður verið,
og vöm hinna jafn einbeitt, eða
einbeittari en áður. Ýmsir mik-
ilvægir atburðir hafa gjörst á
árinu, og er ekki úr vegi að minn-1
ast sumra þeirra nú við áramótin
Bretar
í hemaði þeirra er frá
mörgu að segja, en hér
verður að eins fárra atriða
minst. Á vestur-vígstöðvunum
hafa Bretar haft aðal-sóknina á
hendi á þessu ári. Reir hafa háð
hverja stórorustuna á fætur ann-
ari, og hvívetna unnið sigur, og
þann síðasta nú undir áramótin.
þegar þeir tóku Passchendale og
alt hálendið á milli Messines og
Passchendale, og er sagt, að á
því hálendi hafi verið öflugustu
víggirðingar pjóðverjar í Fland-
ers. enda lögðu þeir alt kanp á
að halda þeim. og segja áreíðan-
legar fréttir að í þeiri’i viðureign
hafi fallið og orðið óvígir 1,365,-
000 menn af liði þeirra.
Nú við áramótin hefir Bret-
land 5,000,000 hermanna á hin-
um ýmsu vígvöllum. Af þeim
her era 4,200,000 Englendingar,
Skotar og írar, en 800,000 frá
nýlendum Breta. Af þessum her
eru á vestur-vígstöðvunum, sem
hér segir:
Englendingar . . . . 70%
Nýlendu hermenn 16%
Skotar............ 8%
írar.............. 3%
Af þeim hermönnum Breta,
sem til Frakkland hafa verið
sendir hafa fallið, og dáið af sár-
um 7%.
f febrúar 1917 byrjuðu pióð-
verjar sinn ægilega,' og ótak-
markaða kafbáta hernað. og var
þá takmark þeirra að svelta
Breta. varaa allra flutninga að
og frá landinu. og eftir þrjá mán-
uði ætluðu þeir að vera búnir að
sýna, að þeir á þann hátt hefðu
Breta í hendi sinni, og á sama
tíma vildu þeir sýna mikilleik
sinn, með því að sökkva öllum
skipum.er þeir gætu náð í. eins
þeirra þjóða sem hlutlausar eru
í þessu stríði. Á árinu hafa
Bretar sýnt pjóðverjum, að
þessar sigurvonir þeirra voru tál,
þeir hafa haldið áfram siglingum
sínum um öll höf eftir sem áður,
og nú við áramótin hafa þeir
sökt eins mörgum kafbátum
fyrir pjóðverjum, eins og þeir
með öllum sínum framleiðslu-
tækjum geta byggt á jöfnu tíma-
bili.
Um sjóflotann brezka segir
Loyd George í ræðu er hann
flutti í október. pað er sjóflota
Breta að þakka að Prússar hafa
ekki náð ýfirráðum í Evrópu, og
með þeim öllum heimi. prátt
fyrir ósýnilega féndur, óleyfileg-
ar hemað á sjó, og hina fjand-
samlegu ráns aðferð, hefir brezki
sjóflotinn, varðveitt sín eigin
flutningsskip, og líka skip sam-
bands þjóða sinna á höfum
heimsins.
Síðan stríðið hófst, höfum vér
og sambandsþjóðir vorar flutt
13,000,000 menn, 2,000,000 hesta,
25,000,000 smálestir af sprengi-
efni, 51,000,000 smálestir af kol-
um og olíu.
Af þessurr. 13,000,00 mönnum,
sem vér höfum flutt eru það að
eins 2,700, sem fjandmenn vorir
hafa getað grandað. Alls hafa
Bretar flutt á sjó, síðan stríðið
hófst 130,000,000 smálestir af
vörum.
Heima fyrir stefna allar aðal-
framkvæmdir þjóðarinnar að
einu og sama takmarki, að vinna
stríðið.
Alþjóða vinnunefnd hefir ver-
ið sett, sem hefir fult vald til
þess að skrásetja alla vinnufæra
menn og konur, og skipa síðan
þar til vinnu, er þörfin er brýnust
Ný kosningalög éru nú í smíð-
um á Englandi, og það sem er
sérstaklega einkennilegt við þau
er, að aldurtakmark allra þeirra
manna, sem í herþjónustu eru,
er sett við 19 ára aldur. Allir
aðrir karlmenn verða að vera 21
árs áður en þeir géta greitt at-
kvæði. Kvennfólk, eins og nú
er kunnugt, hefir fengið atkvæð-
isrétt á Bretlandi og er aldur-
takmark þeirra sett 30 ár. En
þeir menn, sem undanþágu hafa
fengið frá herþjónustu sökum
trúarlegrar afstöðu sinnar fá
ekkert atkvæði að greiða.
Á árinu hafa Bretar atikið
vistaframleiðslu heima fyrir að
miklum mun, og má það þakka
mest ötulli framgöngu stjórnar-
innar, og enska kvennfólksins,
sem hefir á þessum rauna og
hættu tímum þjóðar sinnar tek-
ið svo stórann part af byrðinni
á herðar sér, með því að ganga
að allri vinnu bæði úti og inni,
með það eitt fyrir augum, að
vinna þjóðfélagi sínu sem mest
gagn: Og nú við árslokin eftir
314 árs styrjöld, grimmari og
skæðari en áður þektist, standa
Bretar sem einn maður ákveðnir
í því, að gjöra sitt til þess að
þýzkt hervald, og þýzkt drotn-
unarvald, verði til eilífðar út-
lægt g.jört af jörðinni.
Bandaríkin.
Ef til vill eru það mestu og
gleðiríkustu tíðindin, sem á ár-
inu hafa gjörst, að Bandaríkin
gjörðust hluttakendur í stríoinu.
Ekki svo að skilja að vér séum
að fagna yfir stríði. Heldur hitt,
að ef Bandaríkin hefðu setið hjá
hlutlaus, þá að líkindum hefðu
pjóðverjar borið hærra hlut, og
málstaður vor beðið ósigur, og
allir vorir menn til einskis dauð-
ir. Sumir hafa legið Banda-
ríkjaþjóðinni á hálsi fyrir það,
hve íengi' hún dró það að taka
þátt í þessum ófriði, en vér er-
um þeim mönnum ekki samdóma,
sem vildu reyna til þess að
þrengja þjóðinni út í stríð, áður
en hún var reiðubúin, það var
óvit, og það sáu leiðtogar henn-
ar. En þegar sá tími var kom-
inn að skyldan bauð henni, þá
kom hún, og það með miklum
myndarskap, drengskap og þrótt.
Ekki einasta með sínar miljónir
hermanna, né heldur með sínar
ótæmandi auðsuppsprettur, held-
ur einnig með siðferðishugsanir
og frelsisþrá—sterka og hreina.
Og hvað hafa svo Bandaríkin
gjört? •
pau hafa skotið pjóðverjum
skelk í brjóst, en aukið hug-
dirfð samherja sinna. pau hafa
nú þegar sent marga menn til
vígvallarins og senda fleiri
bráðlega og halda því áfram unz
þeir hafa þar ógrynni hers. pau
hafa lánað sambandsþjóðum sín-
um miljón á miljón ofan af pen-
ingum. pau hafa sent skip sín
og annara hlaðin vistum þang-
að, sem þeirra helzt þurfti með,
og halda áfram að gjöra það.
petta hafa þau gjört út á við.
Heima fyrir hefir stjómin
tekið alt, sem að liði má verða, í
þjónustu þessarar hugsjónar.
Skipakvíarnar allar, sem til eru
í landinu vinna nótt og dag við
hafskipa gjörð. Verksmiðjum-
ar hafa boðið fram þjónustu
sína. Einn fjórða part af járn-
brautakerfi þjóðarinnar hefir
stjómin tekið undir sína stjóm
og í sína þjónustu. Herskyldu-
jög, þau sanngjörnustu og
hka þau praktiskustu, sem
ver_ þekkjum, hefir stjórnin
nú innleitt. Undir þeim era
menn flokkaðir á þann hátt, að
tillit er tekið til lærdóms, og
verklegrar kunnáttu hvers eins
manns, og að svo miklu leyti sem
unt er, er sú sérþekking mann-
anna látin njóta sín. Með öllu
sínu mikla afli, og með öllum
sínum viljakrafti hefir þjóðin
lýst yfir því, að hún ætli sér að
berjast þar til:
1. pjóðverjar séu sigraðir,
eða frjálsir.
2. pjóðverjar hafa með fúsu
geði bætt fyrir sín miklu
afbrot.
3. Sigur í nafni réttlætis og
frelsis er fenginn.
4. Að stofnsettur sé friðar-
dómstóll, er viðurkendur
sé af öllum heimi, er skera
skuli úr ágreiningsmálum
þjóðanna.
pýzkaland.
Við byrjun þessa árs var af-
staða pjóðverja og þeirra félaga
alt annað en glæsileg. Sú vissa
um alheims sigur og alheims
veldi, sem þeir virtust svo vissir
um í byrjun þessa stríðs, var
óðum að þverra. peir sáu sig
umkringda af ákveðnum mót-
stöðumönnum á alla vegu. Á
vestur vígstöðvunum voru
Frakkar og Bretar að verða
sterkari að mannafla, vopn-
um og vistum, að austan voru
Rússar með um fjórar miljónir
efldra hemianna, og að sunnan
ítalir með yfir tvær miljónir.
pað var því auðsætt að á landi
var sigur lítt hugsanlegur, og
urðu því pjóðverjar að finna upp
eitthvert ráð, sem gjörði þeim
mögulegt að vinna áður en sam-
herjunum gæfist færi á að yfir-
buga þá með öllu.
pað stóð heldur ekki á því.
f febrúar 1917 hófu þeir sinn
neðansjávar hemað í þelm stíl,
sem þeir síðan hafa rekið hann.
En sú saga er ófögur, verður
sjálfsagt svartasti bletturinn í
framtíðar sögu þjóðanna. Ekki
svo mjög fyrir þá sök að þeir
hófu þessa hemaðaraðferð, held-
ur hvernig þeir hafa beitt henni.
Ekki fyrir þá skuld, að þeir álitu
það lífsspursmál að svelta Breta
sem melrakka í greni, því þeim
var varla láandi, þótt þeir beittu
allra bragða til að straffa Breta.
Heldur hitt, að gjörast á þann
hátt morðingjar saklausra og
varnarlausra kvenna og bama,
þessa stríðs. pað er þjóðar vilj-
inn, ef hann dignar eða snýst,
er alt tapað, og efth’ síðustu
fréttum að dæma virðist margt
benda til þess, að stór tíðindi
gjörist á pýzkalandi í þá átt.
Rússland.
Ef til vill eru það mestu tíð-
indin, sem þar hafa gjörst. f
byrjun ársins voru þeir einn
sterkasti málsaðilinn á hlið
bandamanna. Höfðu kallað út
til herþjónustu um 20,000,000.
manna. Ekki vori’ þeir allir á
vígvöllunum, en ógrynni hers
höfðu þeir þar. Nú eru þeir ur
sögunni.
Ástæðumar sem að þessum ó-
förum þeirra liggja, verður mað-
ur að rekja til Berhnar. Löngu
áður en stríðið hófst lögðu pjóð-
verjar net sitt á stöðum valda
og virðinga í Rússlandi. pað er
kunnugra en frá þurfi að segja,
að við keisarahirðina í Rússlandi
hefir þýzkra áhrifa gætt í langa
tíð, og farið vaxandi með ári
hverju, þar til svo var komið i
byrjun stríðsins, að það var
spursmál hvort mátti sín meira
hjá sumum æðstu valdhöfum
þjóðarinnar, trygð við þýzka
undirferli, eða rússneskar hug-
sjónir. Enda áttu pjúðverjar
hrauk í horni þar sem keisara-
drotningin var, og er víst engum
blöðum um það að fletta að fall
Nikulásar Rússakeisara og Rom-
offsættarinnar er því um að
kenna að Rússum, sem hugsjón-
um þjóðarinnar voru trúir, var
talin trú um af þýzkum spæjur-
um og af þýzksinnuðum Rússum,
að keisarinn væri að svíkja þjóð-
ina, og með keisaranum féll
niður heragi og harðstjóm, sem
Rússar höfðu vanist frá ómuna
tíð. Slíka breyting án undirbún-
ings þoldu Rússar ekki. pjóðin
var eins og fangar. sem setið
hafa í myrkvastofu um langa
tíð, og svo snögglega látnir út í
dagsbirtu, að þeir sjá ekkert fyr-
ir ofbirtu. Hérmennimir, sem
<?. ........... -..........
‘ Er nú á heimleið
^ ----------------------TT--- ■■■■■■ V
Vilhjálmur Stefánsson.
Sú fregn barst hingað á annan
dag jóla, að hinn heimskunni
landi vor hr. Vilhj. Stefánsson,
sé nú kominn til Alaska, ásamt
köppum sínum, tuttugu og fjór-
um að tölu. Vilhjálmur lagði
upp í rannsóknarför þessa norð-
ur um íshöf, árið 1913"og hefir
ratað í mannraunir miklar. Leið
langur tími svo ekki til hans
spurðist. En sem betur fer hef-
ir norræni víkingurinn orðið sig-
ursæll. —
Búist er við heimkomu Vil-
hjálms innan skamms.
öll Canada þjóðin mun fagna
honum og þá auðvitað ekki sízt
vér fslendingar.
Vilhjálmur Stefánsson er einn
þeirra manna, sem auðgað hefir
orðstír og álit hinnar íslenzku
þjóðar út um hinn mentaða heim

1 1
Nýárshvöt.
Einhuga fram! — f austri dagur rís,
íslenzka þjóð, vor bíður Paradís,
þar sem hin aldna íslands frelsissól
endurfædd skín á háum veldisstól.
Harðsnúnir fram, þótt hamli ís og bái!
Heróp vort glymur, ársins Bjarkamál:
Einhuga fram!
Strengjum þess heit að hverfa aldrei frá
heilögum sögurétti’ er þjóðin á.
Sóknina herðum drengilega, djarft,
dimt er að baki, fyrir stafni bjart.
Sækjum með eldraun frelsið föðurlands!
Fram, fram í krafti guðs og sannleikans!
Einhuga fram!
Geram að söngvum Sírenanna gys,
sækjum fram milli Scyllu’ og Carybdis.
Munum hve stór og þung vor ábyrgð er:
innan borðs landsins frelsi höfum vér;
látum ei fögur loforð glepja oss sjón,
lævísi búa frelsi voru tjón.
Einhuga fram!
Nemum vort land af nýju, frjálst sem fyr,
fylkjum oss þétt um guði vígðan hyr:
frelsisins eld, sem hvers manns hjartarót
hleypir í bál við þungvæg tímamót.
Reisum á ný úr rústum fallin vé
rísum, svo hugur máli fylginn sé:
Einhuga fram!
Vekjum í brjósti öldungs æskufjör, —
eggjamar brýnum fast á sljóvum hjör!
Sýngjum hjá barnsins vöggu vonar-ljóð,
vekjum þess rækt við landið sitt og þjóð.
Knýjum hver annan fram á frægðarspor,
flekklaus við hinsta kvöld sé skjöldur vor.
Einhuga fram!
Guðm. Guðmundsson.

i
i i
I
1 I
I f
i
yfirráðsmaður Cockbura, bæjar-
fulltrúi Wiginton, E. D. Martin
og J. B. Persse.
Frestað um óákveðinn
tíma.
Lögberg óskar kaupendum
sínum og lesendum farsæls og
góðs nýárs.
Árslokahátíið.
og eyðileggja flutningstæki hlut-1 höfðu
lausra þjóða. pað er bletturinn, v^s^a
sem til eilífðar verður aldrei af-
máður. En þrátt fyrir allar sín-
ar glæsilegu vonir um sigur, á
þennan hátt, og þrátt fyrir alla
sína grimd í sambandi við þenna
neðansjávar hernað, þá hafa
Pjóðverjar nú lært þann sára
sannleika, að einnig á því svæði
hafa vonir þeirra brugðist, og að
á þann hátt geta þeir aldrei sigr-
að Breta.
En á árinu hefir annað komið
fyrir, sem hjálpaði pjóðverjum,
og gjörði þeim mögulegt að halda
stríðinu áfram á landi, og það
er ógæfa Rússa. pegar Rússar
lögðu niður vopnin, losnaði
állur sá aragrúi af her pjóð-
verja, um fjórar miljónir, sem
þeir svo gátu tekið og sent til
Suður og vestur herstöðvanna,
og er nú eina lífsvonin fyrir þá
að vinna á þeim stöðvum, áður
er nýir kraftar bætast svo, að
það verði með öllu vonlaust fyr-
ir þá að vinna á mótstöðumönn-
um sínum. Ekki er því að leyna
að þetta óskaplega slys, sem
rússnesku þjóðina henti, er í
mesta máta alvarlegt, og hefði
getað orðið vopn til sigurs í
höndum pjóðverja, ef ekki hefði
annað komið fyrir, sem gjörir
meira en vega á móti skaða
þeim, sem sambandsþjóðirnar
urðu fyrir við burtför Rússa úr
stríðinu, og það er þátttaka
Bandaríkjanna í því. Rúss-
ar voru upp á Breta komnir með
vopna útbúnað, periinga og vist-
ir. Bandaríkjamenn hafa þetta
alt í ríkum mæli, ekki að eins
handa sjálfum sér, heldur líka
til þess að miðla öllum samherj-
um sínum. Rússar voru seinir í
svifum, þreyttir og þjakaðir.
Bandaríkjamenn aftur á móti
allra manna fráastir, einhuga og
snarráðir og með ótakmarkað
afl, bæði hvað hermenn, og allan
her útbúnað snertir. Spursmál-
ið er því aðeins, geta Bretar og
Frakkar á vestur herstöðvunum
og ítalir að sunnan haldið pjóð-
verjum til baka þar til Bandarík-
in eru búin að koma her sínum
á vígvellina? í öðru lagi er það
að athuga, að það er fleira en
heraflinn, og herútbúnaðurinn,
sem áhrif getur haft á úrslit
barist í 3 ár og átt við
og vopnaskort að búa,
og sem vanir voru heraga, og
herstjóm, urðu með öllu óvið-
ráðanlegir, og svo bættist þar
við heimþrá þeirra — því Rússar
eru allra manna heimiliselskast-
ir. Afleiðingarnar af öllu þessu
urðu óskaplegar, eins og kunn-
ugt er—og nú við áramótin er
Rússneska þjóðin í molum, hver
höndin þar upp á móti annari,
lög fótum troðin, mannfélags-
skipun öll sundur rifin, og rétt-
læti og menning að vettugi virt.
— Og alt þetta eru ávextir af
hinni þýzku menning, sem sumir
dáðu svo mjög.
Framh.
“Politiken”: “öll Kaupmanna-
hafnarblöðin undantekningar-
laust, hverjum flokki er þau
fylgja, vænta þess eindregið að
konungur staðfesti lögin. En
verði þeim synjað staðfestingar,
sé engin önnur úrlausn, en full-
komin aðskilnaður ríkjanna, þeg-
ar í stað”.
Almenna sjúkrahúsið í Winnipeg
Guatemala í rústum.
ógurlegur landskjálfti geysaði
í hinu litla Mið-Ameríku lýðveldi
Guatemala, ihinn 30. des. síðast-
liðinn, er jafnaði við grunn höf-
uðborgina, sem samnefnd er rík-
inu.
Símskeyti til flotamálaráða-
neytisins í Washington telur eigi
færra en 125 þúsundir manna
húsviltar i borgarstæðinu og
fjölda særðra og dáinna. Colon
leikhúsið, var troðfult af fólki,
er ógnirnar bar að höndum; lét
þar fjöldi barna og kvenna líf
sitt. Bandaríkja stjórnin hefir
þegar gert skörulegar ráðstaf-
anir til hjálpar hinum nauð-
stöddu. —
Guatemala-ríkið hefir oft og
iðulega sætt alvarlegum óhöpp-
um af náttúrunnar völdum.
Síðan á árinu 1522 hafa yfir
fimmtíu eldgos átt sér stað í
landinu, og á fjórða hundrað
landskjálfta tilfelli. —
fslenzki fáninn.
Enn eru eigi komnar fullar
fregnir um það, hver afdrif lög-
in um íslenzkan siglingarfána,
muni fá í Danmörku. pó benda
síðustu fréttir í þá átt. að málið
nái fram að ganga. Og mundi
það öllum íslendingum verða
mikil gleðitíðindi. Bandaríkja
tímaritið “Literary Digest”, frá
22. des. prentar eftirfarandi sím-
skeytívfrá hinum íslenzka frétta-
ritara sínum, við danska blaðið
Sjúkraþússnefndin átti fund
með sér á fimtudagskvóldið hinn
27. þ. m. — Litlu fyrir fundar-
lok kom yfir-bæjarráðsmaður
Gray með heilmörg bréf, er hann
las upp frá hinum og þessum,
sem í sér fólu umkvartanir um
það, að oft og iðulega ætti sér
stað hættulegur dráttur, með að-
gang sjúklinga að stofnuninni.
Sjálfur kvaðst Mr. Gray, per-
sónulega bera velferð sjúkra-
hússins mjög fyrir brjósti.
Forseti nefndarinnar, Mr. G.
F. Galt, kvað nefndina að sjálf-
sögðu reiðubúna til þess, að
hlusta á og taka til yfirvegunar
umkvartanir, sem fram kynnu
að koma í þessu sambandi; en
kvaðst þó jafn framt vilja benda
á undir eins, að þótt Mr. Gray
hefði 108 umkvartanir eða fleiri;
þá væru þær margar hverjar
tveggja ára gamlar eða eldri, og
á því tímabili hefði sjúkrahúsið
haft til meðferðar yfir 20.000
sjúklinga. Hann benti á að einn-
ig yrði það að takast til greina,
hve afar-margir læknar hefðu
gengið í herþjónustu, og í þeirra
stað hefði stofnunin oft orðið að
fá menn, sem voru að læra, en
eigi útskrifaðir. Og hann sagð-
ist geta fullyrt með góðri sam-
vizku að Almenna sjúkrahúsið i
Winnipeg, mundi tvímælalaust
vera ein hin allra fullkomnasta
stofnun, slíkrar tekundar í allri
Canada.
Hir. bæjarfulltrúi J. J. Vopm
gerði þá uppástungu, að öllum
þeim, er sent hefðu skriflegar
umkvartanir, skyldi gerður kost-
ur á að mæta fyrir nefndinni, og
skyldu þeir gagnspurðir vera.
Að lokum var samþykt að til-
nefna fimm manna nefnd til þess
að yfirlíta aðfinslumar.
f nefndinni hlutu sæti: bæjar-
fuUtrúi J. J. Vopni, (forseti)
Árslokahátið sunnudagsskóla
Fyrstu lút. kirkjunnar í Winni-
peg, fór fram á sunnudagskveld-
ið var og var afar-f jölmenn. pess-
ar samkomur sunnudagsskólans
hafa verið einna vinsælastar
allra samkoma vor á meðal frá
byrjun, og til þess ber margt,
fyrst eru bömin sjálf aðdráttar
afl því flestir foreld^ar finna
það skyldu sína að gjöra þessa
hátíð barnanna, sem allra á-
nægjulegasta. f öðrulagi er sak-
leysi barnanna svo mikið aðdrátt-
arafl að það dregur menn til sín
— að vera barn með börnum á
þeirra eigin hátíð er indælt.
Skemtiskrá á samkomum þess-
um, er vanalega all-löng og svo
var á þessari, og eru það bömin
sjálf, sem skemta. Eitt meðal
annars, er á skemtiskránni var
nú síðast, voru kveðjuorð, í
sambandi við árið liðna, og ný-
árs ósk frá sumum af sambands
þjóðum vorum í stríðinu, Eng-
landi, Canada, Frakklandi, Banda
ríkjunum og ítalíu, ungar stúlk-
ur úr sunnudagsskólanum með
fána þessara þjóða, komu fram.
og ávörpuðu fólkið hver í sínu
lagi, en organistin spilaði þjóð-
söngva hinna ýmsu þjóða. Síð-
ast kom Fjallkonar fríð, tígu-
lega búin yngismær, og bar
fram ávarp, og árnaðaróskir til
Vestur-fslendinga. Samkoma
þessi var hin myndarlegasta og á
sunnudagsskólinn, og þeir, sem
að henni stóðu þakkir skilið.
Hækkun á flutnings og farþega-
gjöldur* með járnbrautum í
Canada. hefir verið frestaö
um óákveðin tíma.
Eins og flestum mun kunnugt,
höfðu jámbrautarfélögin í Can-
ada ásett sér að hækka flutnings
og farþega gjöld um fimtán af
hundraði, frá fyrsta janúar að
telja. Og sló þetta tiltæki óhug
á marga. Hin röggsama stjóm
Manítoba fylkis, hófst þegar
handa, og kvaddi Mr. Isaac Pit-
blado lögmann sér til aðstoðar
til þess að finna út ástæðumar
fyrir hækkuninni, og hvort þær
væru lögum samkvæmar eða eigi.
Á mánudaginn kom opinber til-
kynning frá N. W. Rowell, lejmd-
arráðsforseta Unionstjómarinn-
ar í Ottawa, að hækkun væri
frestað um óákveðinn tíma. —
Dómsmálaráðgjafi Manitoba-
fylkis, Hon. Thomas H. Johnson
varð fyrstur til að hef jast handa
í máli þessu, og mun almenning-
ur honum þakklátur fyrir.
Nýárs-staka.
Hjá eru liðin heilög jólin,
hröðum tímans vængjum á.
brosir til vor svásleg sólin
sínum Nýárs tróni frá.
Fold er hjúpuð feldi köldum.
Frosti situr einn að völdum,
lífið sem fær lagt í dróma,
lögum hlýðinn skapadóma.
S. J. Jóhannesson.
Námaslys í Pensylvaniu.
Sprenging mikil varð í kola-
námum í Pensylvania, nálægt
bænum Throop og gjörði ógur-
legan skaða; meiddust og dóu
þar margir menn.
Barist um' Jerúsalem.
Tyrkir, með aðstoð pjóðverja
og Austurríkismanna, eru að
reyna að taka Jerúsalem af Bret-
um aftur. Bardagi stendur yfir
frá Joffa til Jordanar. Tyrkir
gjörðu tilraun að ná á sitt vald
J of fa-J erúsalem j árnbrautinni,
en tókst ekki. Síðasta frétt segir
að Tyrkir hafi orðið að láta und-
an síga.
Friðarsamninga-
tilraunum slitið.
Friðarsamningum á milli
Rússa og pjóðverja slitið.
Bolsheviki-stjórnin í Rússlandi
slítur öllum friðarsamningum
við pjóðverja. Kósakkar draga
saman her manna. Friðartilboð
pjóðverja svo hrokafull og ó-
sanngjörn, að eigi var viðlit að
þeim að ganga.
pjóðverjar heimta Pólland og
Lithuaniu, og að mega hafa
stöðugt setuíið við Libau og
Riga, og annars staðar, hvar sem
þeim kynni að þóknast. — Að
þessum kostum gátu Rússar ó-
mögulega gengið, og hafa þegar
í stað sent hersveitir til hinna
ýmsu herstöðva.
Eyðing heðansjávarbáta.
Frakkar vinna sigur.
Eins og kunnugt er eru Bretar
og Frakkar búnir að senda menn
til hjálpar ftölum, og gjörðu
Frakkar áhlaup á víggirðingar
Austurríkismanna í Montitomba
héraðinu, tóku landsvæði allstórt
og 1400 fanga, og mikið af alls
konar herfangi.
Síðustu fréttir frá Lundúnum,
skýra opinberlega frá því, að á
fjórum síðustu mánuðunum, hafi
verið eyðilagt meira af hinum
þýzku neðansjávarbátum, heldut
en á öllu árinu 1916. —
pessi síðasta þrautabeita pjóð-
verja, er að fara sömu leiðina
og flestar aðrar sigurhyllingar
þeirra að undanförhu.