Lögberg - 03.01.1918, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 3. JANÚAR 1918
Gerið ráðstöfun með að fæða
heimilið sparlega. Sparið hveiti
í öllum yðar bakningum og betri
árangur fæst þá með því að nota
m
, PURITV
FLOUR
MORE 3READand BETTER BREAD’’
Alþýðuvísur
pó að Páli brcsti brá,
bili Grím að skrifa,
og porsteinn líka falli frá,
ferhendurnar lifa.
ól. Bergsson.
fslendingar hafa lengi fengið
orð á sig fyrir hagmælsku og
kvæðakunnáttu. peir hafa ort
um alt, sem við kemur daglegu
lífi, hver “upp á sína vísu” auð-
vitað, en flest bendir á að hag-
mælskan er léð en ekki lærð, og
það skiftir mestu. pví skáld-
skapurinn verður augljósari og
búningurinr. fegurri. En það
tvent: Ijóst efni og fagur bún-
ingur eru skilyrðin fyrir því, að
kvæðin lifi og nái lýðhylli. pessa
kosti hafa líka ýms fornkvæði
vor, t. d. Hávamál. pess vegna
hafa þau lifað lengi á vörum
þjóðarinnar. En auk þess er
mikilsvert að geta látið “hreima
hörpunnar” samhljóma við sál-
arstrengi þjóðarinnar. En það
lætur ekki öllum listin sú, að
reisa þann minnisvarða, er standi
“óbrotgjarn í bragar túni”. Jaft:
vel ekki “hirðskáldunum” sjálf-
um. En reynslan hefir sýnt, að
ein listkveðin vísa getur haldið
nafni mannsins á lofti, t. d. vísan
þessi eftir séra Jón porgeirsson
á Hjaltabakka (föður Steins
biskups):
Dóma grundar, aldrei ann
illu pretta táli.
Sóma stundar, hvergi hann
hallar réttu máli.
Bnda er hún meisaraverk í sinni
röð.
pað er kunnugt, að tækifæris-
kveðskapur margra gáfaðra hag-
yrðinga hefir fyllilega jafnast á
við smákveðlinga þióðskáldanna
pað hefir þjóðin fundið sjálf,
því hún hefir varðveitt margam
lióðgimstein frá því að giatast.
Sveitunum má þó meira þakka
í því efni en kaupstöðunum, því
hinni útlendu tildurstilbeiðslu
hefir ekki enn tekist að koma ir.n
fyrirlitningu hjá sveitalýðnum
fyrir alþýðlegum tækifæriskveð-
skap. Gamla stakan er alt af ný:
Upp til sveita íslenzkt mál
á sér margan braginn.
Og svo muri lengi verða.
pað er eðlilegt, að annar svip-
úr sé yfir lausastökunum en löng-
um ljóðum. Og þó má finna
þeim margt sameiginlegt ef vel
er að gætt. En kringumstæður al-
þýðuhagyrðinganna eru erfiðar
og setja sitt innsigli á kveðskap-
inn. pað er eðlilegt, og afleið-
ingin er oftast nær meira af böl-
sýni en minna af bjartsýni. Vel
má halda þeim vísum á lofti sem
eru vel kveðnar samt. Mentun-
arleysið hjá mörgum orsakar
svartsýnið, því ,það hugga sig
ekki allir við sömu hugsun og
Sigvaldi skáldi Jónsson:
Að enginn skyldi menta mig
Mér það stórum svíður.
En þekkja guð og sjálfan sig
samt á mestu 'ríður.
Og í raun og veru er það ment -
aðasti maðurinn sem gæddur er
gáfunni þeirri.
pað ætti öllum að vera ljúft
að varðveita hverja þá vísu,
sem felur í sér neista ósvikinnar
skáldlistar, þótt hún veki ekki
“at hörðum Hildarleik”. Ef ti’.
vill vekur hún “at víni og vífs-
rúnum”, eins og þessi eftir Gísla
ólafsson frá Eiríksstöðum:
pín til enda í muna mér
máluð stendur kynning.
Veginn benda blítt frá þér
bros og endurminning.
Og vel er hún á vetur setjandi.
pað sem þó vekur fyrst athygli
vora, þegar litið er á alþýðu-
Kveðskapinn er einmitt bölsýnin.
En vér getum vel fundið tii
með vonleysingjanum, og eitt-
hvað gott á hann til, sem aðrir.
pær lýsa t. d. ekki mikilli lífsá-
nægju stökurnar þessar eftir
Baldvin skáld Jónsson:
Hart mitt náir hjarta slá,
harmar þá upp vekjast.
Eins og strá fyr’ straumi blá
stundum má eg hrekjast.
Lamaður, bundinn lymskuhring
ligg á stundum grúfu
heimsins undir óvirðing.
úti á hundaþúfu.
Mér hefir fundist fátt í hag
falla lundu minni.
Kveð jeg stundar kaldan dag:
komið er undir sólarlag.
petta minnir á vísuna eftir Gísla
frá Ejríksstöðum:
Lífið fátt mér Ijær í hag,
lúinn þrátt jeg glími.
Koma mátt um miðjan dag
mikli háttatími.
pað andar gremju yfir svikul-
um vonum og erfiðum lífskjör-
um. Jafnvel lífslöngunin þokar
fyrir ofurefli svarsýninnar. peg-
ar gleðin er horfin, megnar ekk-
ert að kalla hana aftur, ekki þó
gull væri í boði, sést það á vís-
unni þessari eftir Jón nokkurn
Pétursson, húnvetnskan hagyrð-
ing:
Hirði jeg lítt um gæði gulls,
gleði og kraftar dvína.
Eg hef lifað út til fulls
æskudaga mína.
Og enn átakanlegri eru vonleys-
isandvörpin í stökunni þeirri
arna eftir sama:
Gremju er þakinn gróður smár
geðs á akurlínu.
Harma- nakinn hefir Ijár
hjarta þjakað mínu.
Svipuð “gremja” kemur fram
hjá Baldvin skálda:
Fyrir saka settan dóm
sælu- slakar vonum.
Hugarakurs blikna blóm
böls í hrakviðronum.
En hann gengur feti lengra; leit-
ar að orsökum ógæfunnar og
finnur þær hjá Bakkusi:
Oft við hrasar Baldur bjór;
brúkar masið hreldur
af því glasa sætur sjór
sálarsiasi veldur.
En stundum kennir hann sjálf-
um sér um ógæfuna, og þá kveð-
ur hann:
Mörg er hvötin mótlætis,
mín er glötuð kæti,
jeg á götu gjálífis
gekk ólötum fæti.
Og enn:
Bætur valla verða á því,
værðir allar dvína.
Jeg er fallinn forsmán í
fyrir gallá mína.
Mótlætisvopn lífsins veita rauna-
sárin. Hvernig Baldvin finst
bezt að verjast þeim, sést á þessu
Hæsta þing í heimi veit,
harmur kring þó geysi,
til að ringa tárin heit
tilfinningarleysi.
En hæpið er að það dugi, og þess
vegna kvað Nikúlás Jónsson, góð-
ur hagyrðingur ættaður úr Húna-
vatnssýslu, móti þessu þannig:
Svoddan þing er síður spaug
sálar þvingar hreysi:
myrðir slynga trygða-taug
tilfinninningarleysi.
Og það er eflaust rétt. Tilfinn-
ingin felur í sér hitann og bræðir
kæruleysiskuldann. En Nikúlás
er bjartsýnni. Honum er eign-
uð þessi alkunna staka:
Höldum gleði hátt á loft,
helzt það seður gaman.
petta skeður ekki oft.
að við kveðum saman.
PÓtt vonleysisstormurinn næði
um hugarlöndin.yr karlmannlegt
að . bera sig vel; dylja harminn
fyrir heiminum, þó tárin renni
í leyni, og það er hughreysting
í þessu:
Vaka kátur, vinna djarft,
varla fáta’ um harminn,
heldur láta húmið svart
hylja grátinn hvarminn.

En bezt er að byggja öllu sútar-
hyskinu út, sýna því fyrirlitn-
ingu, og taka í sama strenginn
og Guðmundur Knútsson, sunn-
lenzkur hagyrðingur:
Burt skal flæma sorg og sút,
synja heimi’ um tárin.
Lífið tæmist óðum út,
öllu gleymir nárinn.
pað er ljóst að þessar og þvílík-
ar_ bölsýnisvísur skapast þegar
móti blæs, en við og við rofar
fyrir gleðisólinni gegnum grát-
skýin, og þá er slegið á nýja
strengi:
Ei skal kvarta; eflum þrótt,
enn mun skarta fagur
eftir svarta neyðamótt
nýr og bjartur dagur.
Er sú vísan eignuð þeim bræðr-
um pórarni og porleifi Jónsson-
um, dóttursonum Helgu skálci-
konu á Hjallalandi.
pegar syo dagur sá rennur upp
að gleðin líður frjáls úr faðmi
sorgarinnar, skín vonarsólin á
ný, og enginn man andstreymið
lengur. pá kveður Bólu-Hjálm-
ar svoná:
Frelsisdagsins brúnin björt
blikum tvístrar öllum,
því hún bjarmar ærið ört
upp af vonarfjöllum.
Mörg alþýðuskáldin hafa oft
setið að sumbli hjá vínguðnum
sjálfum, og látið þá óspart fjúka
í kveðlingui*. Má þess finna
mörg dæmi, að Braga og Bakkusi
kemur vel saman, t. d. var Agli
gamla Skallagrímss.vni tiltæk
Ijóðasnildin við slík tækifæri.
I Berit mjer öl, þvít Ölvi
öl gerir nú fölvan
segir hann. Hann drekkur á við
tvo, og vísurnar streyma af vör-
um hans. En vitaskuld fara fá-
ir í föt Egils í því efni, en þó eru
þeir til. Eða er kveifaralegur
blær yfir þessari vísu Gísla í
Skörðum:
Hálsinn skola mér er mál,
mín því hol er kverkin.
Jeg mun þola þessa skál,
það eru svolamerkin.
Nei, héðan andar kjarki og karl-j
mensku. Sama ófyrirleitna hisn-
ursleysið. Sjálfstæð einurð ein-
kennir hvorttveggja. En oftar
eru tónarnir þýðari, sem berast
frá sölum Bakkusar, því “glaðiir
og reifur er gumna hver”. Og
ruddaleg er hún ekki vísan eftir
Bárð Sigurðsson frá Æsustöðum
í Ey.jafirði — mörgum kunnur
undir nafninu Bárður vestur-
fari —:
Eg er sestur öls við skál,
orðinn hrestur bara.
Sjaldan brestur Bragamál
hjá Bárði vestanfara.
En af vísu Bólu-Hjálmars sjáurr
vér hvað honum kemur vel:
Pó vesall sé og vanti ltaup,
og við honum margir styngi,
gott verk væri’ að gefa’ eitt staup
gömlum Eyfirðingi.
pað er löngunin í þennan töfra-
drykk, sem náð hefir mörgum
góðum tónum úr strengjum gígj-
unnar, og undir áhrifum hans
hafa skapast ógleymanleg kvæði
“Norður við heimskaut” eftii
Kristján. En nú er Bakkus út-
lægur — í bráð — og þótt ein-
hverjum þyki vistin dauf hinu-
megin, þarf hann ekki að vænta
þeirrar huggunar, sem draugur-
inn bað um í vísunni:
Heltu út úr einum kút
ofan í gröf mér búna.
Beinin mín í brennivín
bráðlega larígá núna.
Baldvin skáldi var hneigður til
öls, sem kunnugt er, og vísu
þessa kvað hann við Jón á Víði-
mýri:
Nú er kæti hugar hreifð.
hverfa látum trega.
Vínið bætir drengjum deyfð
drukkið mátulega.
En þessa vísu kvað hann í skopi,
þegar vínlaust var á Sauðár-
króki:
öldin hlakkar, örbyrgð dvín,
enginn flakkar snauður.
Neinn ei smakkar nokkurt vín,
nú er Bakkus dauður.
Hvað mundi hann segja nú?
Ef til vill hefir drykkjusvall
stundum verið undirrót níðkveð-
skapar, og allmikið hefir gleymsí
a.f þeirri tegundinni. Verður samt
hér fátt af því talið. Einkuin
hefir þeim Bólu-Hjálmari og
Gísla í Skörðum verið við brugið
fyrir ófyrirleitin gífuryrði í
bundnu máli, og ýmsum öðrum
t. d. Páli skálda Jónssyni. Hon-
um er meðal annars eignuð vísan
þessi um stúlku nokkra mikla
vexti:
Henni ber að hrósa spart,
hún er sver í fangi.
Pilsameri vökur yart
víxluð er í gangi.
Sumir eigna þó Baldvin skálda
vísuna. En það er ekki rétt. En
það eru fleiri, sem hafa kunnað
að “koma orði fyrir sig” og kveða
betur last en lof. Slíkar vísur
geta þó verið sannkallað lista-
smíði og þess vegna má ekki
glata þeim. pað er t. d. hægt að
dáðst að hagleik þeim, sem fag-
urlega smíðuð vopn bera með
sér, þótt notuð væru til illverka.
Og því meira gildi fær gripurinn
sem hann er eldri. Vísunum er
líkt háttað. Vér lítum sjaldnast
á þá óvirðingu, sem níðvísan á
að baka þeim, sem hún er ort til,
og að hæfilega löngum tíma liðn-
um er skáldgildi hennar mælt
við mælikvarða ljóðlistarinnar.
Falli hún ekki í “gegn” við prófið
það, geymist hún en gleymist
ekki. pað er t. d. ólíklegt, að
skammavísur Bólu-Hjálmars
gleymist fyrst um sinn, þó gróf-
[ yrtar séu þær margar. En
skammavísur eru ekki allar jafn
hispurslausar, og geta þó verið
neyðarlega ósvífnar, t. d. staka
þessi um féskygni auðkýfingsins
eftir Gísla frá Eiríksstöðum:
Einn ef vantar eyririnn,
ekki’ er von þeim líki,
sem ætla að flytja auðinn sinn
inn í himnaríki.
Og vantar þó sízt lipurðina.
Og smellin er hún þessi, um
ILT^* •• 1 • >v* timbur, fialviður af öllum
Njrjar vorubirgðir tegundum, geirettUr og ai.-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co,
------------------- Limitad ----------------
HENRY AVE. EAST - WINNIPEG
I.OÐSKINN Bscndur, Veiðimennn og Versiunarmenn LOÐSKINN
A. & E. PIERCE & CO.
{Mestu skinnakaupmcnn í Caneda)
213 PACIFIC AVENIJE.................WINNIPEG, MAN.
Hæsta verð borgað fyrir Gærur Húðir, Seneca rætur.
SENDII) OSS SKINNAVÖRC YBAR.
ónefnd presthjón, eftir Bárð Sig-
ursson:
Loks er snjóinn leysti’ í ár
lands um flóa kunnan,
kom með lóu grettur, grár
“grallara”-spói’ að sunnan.
(Framh).
Kafli úr herskyldu-
lögunum,
par sem margir fiskimenn
norður í Nýja Íslandi hafa feng-
ið undanþágu frá herskyldu til
15. marz næstkomandi, þá hefir
Lögberg verið beðið að birta
eftirfylgjandi greinar úr her-
skyldulögunum í íslenzkri þýð-
ing.
48. grein herskyldulaganna
hljóðar þannig. Að samkvæmt
ákvæði málsgreinar (F.) og sub-
section 2 of sec. 11 í lögunum;
að maður sem fengið hefir
bráðabirgðar undanþágu, skal
tilkynna skrásetjara þeim sem
afhenti slíkt undanþágu skír-
teini, að það sé útrunnið, og á-
kvæði þau um undanþágu sem
þar eru fram tekin séu úr gildi
fallin. Skrásetjarinn skal svo
tilkynna skriflega dómnefnd
þeirri, sem gaf út undanþágu
skírteinið allar ástæður, í sam-
(bandi við hin ýmsu tilfelli, og
hefir hún svo úrskurðarvald í
þeim málum.
49 gr. Beiðni um framlenging
á undanþágu skírteini skal send
skriflega til skrásetjara þess,
sem afhenti skírteinið, áður en
það er út runnið, og verður /sú
beiðni afgreidd á sama hátt og
beiðni um undanþágu frá her-
skyldu.
Ákvæði málsgreinar (F.) sub-
section 2 of sec. 11 í herskyldu-
lögunum hljóðar svona: pað
skal vera skylda hvers þess
manns, sem hefir fengið bráða-
birgðar undanþágu að tilkynna
skrásetjara þess fylkis sem hanrí
er búsettur í, eigi síðar en
þrem dögum eftir að skír-
teinið fellur úr gildi, að undan-
þága sú, sem honum var veitt
sé ekki lengur gildandi, og ef
einhver bregst þessu ákvæði, án
þess að hafa til þess verulega
gildandi ástæður, skal það varða
sekt, sem þó ekki fari fram yfir
$250.
pessar reglur taka það skýrt
fram, að þeir sem ætla sér að
biðja um frekari undanþágu,
eftir þann tíma, sem tiltekinn er
í undanþáguskírteininii, verða
að vera búnir að koma þeirri
undanþágubeiðni inn til “the
Registrar” á ð u r en tími sá er
liðinn, sem undanþágan er veitt
fyrir. peir se mekki ætla sér
að biðja um frekari undanþágu,
verða einnig að tikynna “the
Registrar” innan þriggja daga
frá því undanþágutíminn leið að
skilyrði þau eða tími sá, sem
undanþágan var veitt fyrir gildi
ekki lengur. Að öðrum kosti eru
þeir brotlegir við lögin.
Umboðsmenn Lögbergs.
Jón Pétursson, Gimli Man.
Albert Oliver, Grund, Man.
F. S. Fridreckson, Glenboro, Man.
S. Maxon, Selkirk, Man.
S. Einarson, Lundar, Man.
D. Valdimarson, Wild Oak, Man.
Th. Gíslason, Brown, Man.
Kr. Páturson, Hayland, Man.
Oliver Johnson, Winnipegosis, Man
A. J. Skagfeld, Hove, Man.
Joseph Davidson, Baldur, Man.
J. A. Vopni, Swan Rive, Man.
Björn Lindal, Markland, Man.
Sv. Loptson, Churchbridge, Sask,
A. A. Johnson, Mozart, Sask.
T. Steinson, Kandahar, Sask.
Stefán Jónsosn, Wynyard, Sasli.
G. F. Gislason, Elfros, Sask.
Jón Ólafson, Leslie, Sask.
Jónas Samson, Kristnes, Sask.
GuStn. Johnson, Foam Lake, Sask.
C. Pálson, Geráld, Sask.
GuSbr. Erlendson, Hallson, N -Dak.
Jónas S. Bergman, Gardar, N.-Dak.
Sigurður Jónsson, Bantry, N.-Dak.
Olafr Einarson, Milton, N.-Dak.
G. Leifur, Pembina, N.-Dak.
K. S. Askdal, Minneota, Minn.
F. X. Frederickson, Edmonton, Alta
O. Siguröson, Red Deer, Alta
H. Thorlakson, Seattle, Wash.
Thorgeir Simonarson, Blaine, Wash.
S. J. Mýrdal, Pt. Roberts, Wash.
J. Ásgeir J. Lindal, Victoria, B.C.
8 ö L 6 K I N
“Já”, sagði Jón litli, (það hét drengurinn).
“Ert þú konan Guðs?”
“pví spyrðu að því”, sagði frú Harison.
“Eg hélt hann hefði sent þig, af því eg var að
biðja hann um skó og sokka, biðja hann að hjálpa
mér eitthvað, nú koma jólin segir mamma, og alt
er nú svo fallegt”, sagði Jón litli.
“Nei, eg er ekki konan hans, en eg vildi fegin
vera dóttir hans, vildi vera hans ástfólgið barn”,
sagði frú Harison með tárin í augunum meira við
sjálfa sig, en Jón litla. Svo tók hún hann við
hönd sér og leiddi hann inn í eina fallegustu búðina
talaði fáein orð við einhvem mann þar. Og eftir
litla stund kom til þeirra maður, mjög góðlegur
á svipinn, tók í höndina á Jóni litla og fór með
hann inn í hlýtt og snoturt herbergi, þar tóku á
móti honum tveir drengir, er þvoðu honum hátt og
Iágt, tóku gömlu fötin hans, fóru með þau burtu.
en komu með ný og góð föt í staðin, sem voru eins
og alveg sniðin eftir honum. Og skómir, sem hann
sá í glugganum í hinni búðinni eða þá aðrir alveg
eins voru þar komnir, og einnig sokkamir, sem að
hengu þar skamt frá voru þar einnig komnir, eða
þá aðrir sokkar alveg eins. Og að öllu þessu búnu
var Jón litli látinn fara heim til mömmu sinnar,
sem að fagnaði honum með innilegum faðmlögum
og sagðist varla ætla að þekkja litla drenginn sinn.
pegar ffú Harison var komin heim til sín aft-
ur og farin að gegna sínum vanalegu störfum, var
litla fallega höfuðið með gullbjörtu lokkana og
bláu augun með tárunum í, stöðugt fyrir augum
hennar, og röddin þýða hljómaði fyrir eyrum
hennar: “Ert þú konan Guðs?”
Áður en árið var liðið, sáu menn oft frú Jíari-
son aka fallegu hestunum 3Ínum til barnaheimil-
isins, sem hún var búin að stofna á mjög hentug-
um stað, þar skammt frá borginni. Og nú er hún
sannkölluð Guðs kona, eða konan, sem Guð hefir
kallað til að vera barn sitt (eins og hún sagðist
vilja vera) til að hjálpa öðrum bömum hans á
jörðunni og draga úr sársauka þeirra.
pegar Jón litli, sem nú er á “stofnuninni” á-
samt systir sinni og tveimur bræðrum, er orðinn
nógu stór, segir frú Harison að hann eigi að létta
af sér vandanum og áhyggjunum; stjórna heimíl-
inu og taka þangað stöðugt hjálparþurfandi böm.
pessi einfalda og sakleysislega spuming: “Ert
þú konan guðs”, segir frú Harison hafi orðið or-
sök til, að hún breytti mikið lífsstefnu sinni, og
fyrir það hafi hún fengið marga ánægju stund.
sem hún líklega hefði eigi eignast annars.
Gimli, nóvember 1917.
.1. Briem.
Hugulsemi hjá barni.
Eg ætla að segja yður frá ofurlitlum skemtileg-
um atburði, sem sýnir hugulsemi barnanna, sem
vér gefum oft of lítinn gaum. Lítil stúlka sá einu '
sinni að vetrarlagi vinnukonuna kasta brauðmylsnu
í eldinn. pá sagði hún við hana: “Veistu ekki að
Guð annast smáfuglana, og fæðir þá með smáu?’;
“Ef Guð fæðir þá”, sagði vinnukonan kæruleysis-
lega, “þá þurfum við ekki að skifta okkur af þeim”.
En sagði litla stúlkan, “eg vil heldur líkjast Guði
í því, að hjálpa litlu fuglunum og gefa þeim fæðu,
en að fara illa með matinn og ónýta hann, enda
gefur hann okkur hann”. Hún tíndi síðan um-
hygg.jusamlega upp molana sem eftir voru og kast-
aði þeim út fyrir dyr. Innan skamms komu marg-
ir smá fuglar þangað fljúgandi og tíndu upp brauð
mylsnuna, sem hún hafði kastað þangað. Eftir
þetta safnaði hún daglega saman allri brauðmylsnu
er til féll og kastaði henni út fyrir fuglana. Og
litlu fuglarnir komu allan veturinn eftir þetta
reglulega eftir hvérja máltíð, til þess að eta þennan
mat sinn.
Guðrún Erickson.
Lundar, Man., 19. des. 1917.
Heiðraði ritstjóri Sólskins:—
Eg þakka þér innilega fyrir Sólskinið. Eg
hefi gaman af að lesa Sólskinsblaðið. Eg er búin
að láta binda inn það, sem út er komið af Sólskin-
inu. Eg sendi þér hér með stutta sögu. Eg hefi
verið að reyna að safna fyrir Sólskinssjóðinn, og
séndi hér með peninga og lista yfir gefenduma.
Með beztu jóla óskum til þín og allra Sólskins-
barnanna. Með vinsemd og virðingu.
Guðrún Erickson, 12 ára.
KRÓKUR Á MÓTI BRAGÐI.
(Smásaga frá Lunúnum).
pað sem hér segir frá, gerðist fyrir hinum
almenna lögreglurétti í Lundúnum. pað var blaða-
drengur, sem kærður var. Hann hafði selt blöð á
götunum á sunnudegi, en það er bannað þar að
lögum. En drengur afsakaði sig með því, að það
hefði verið sama sunnudaginn sem Bleriot kom til
Lundúna, sá er flaug yfir sundið milli Englands
og Frakklands.
Mannmergðin á götunum var feikna mikil og
því bar svo vel til veiði með blaðasölu. En þessi
afsökun dugði ekki. Drengurinn var dæmdur í
9 króna sekt.
Daginn eftir kom drengurinn með stóran poka
um öxl og lagði á borðið fyrir framan dómarann.
í pokanum voru 9 krónur í eirpeningum, er giltu
nærfelt 2 aura hver, smæsta peningamynt þar í
landi (farthings), hann hafði víxlað allri upphæð-
inni í þessa peninga. pað var æpt fagnaðarópi í
réttarsalnum, en dómarinn varð reiður og neitaði
að taka við gjaldinu í þessari mynt. “Eg gef þér
sólarhrings frest til að útvega þessar 9 krónur í
annari mynt”, mælti dómarinn, “annars dæmi eg
þig í 24 stunda fangelsisvist”.
Drengurinn sat við sinn keip. Hann dró upp
eintak af lögum um gjaldeyri o. fl. úr vasa sínum
og las upp lagagrein, er mælti svo fyrir, að hver
maður væri skyldur að taka á móti 2 steringpund-
um í tömum koparpeningum.
Dómarinn brosti við og mælti: “Jæja, komdu
þá með eyrpeningana”. En þá setti drengur pokan
niður á gólfið og dró upp lítið ágrip úr hegningar-
lögunum úr vasa sínum og las:
“pegar réttur hefir einu sinni neitað að veita
fésekt viðtöku, þá getur hann ekki krafist hennaf
í annað sinn”.
“Samkvæmt þessu er eg ekki skyldur að
greiða sektina”, sagði drengurinn ofboð rólega.
pá urðu fagnaðarópin svo mikil í réttarsaln-
um að dómarinn sá sér þann kost vænstan, bæði
sakir sinnar eigin sæmdar og réttarins, að segja
rétti slitið. En drengurihn skundaði burtu með
poka sinn hróðugur í huga.
• —Heimilisblaðið.
Wynyard 8. desember 1917..
Kæri ritstjóri Sólskins!
Vilt þú giöra svo vel að láta þessa sögu í Sól-
skin, ef þér þykir hún þess virði.
FLASKAN ÓSEDJANDI.
Dálítill, fátækur drengur sat og var að gægjast
ofan í flösku, jafn framt og hann muldraði við
sjálfan sig: Skyldu nokkrir skór vera í henni?
Mamma hans hafði bætt fötin hans, en sagt
að hún gæti ekki gjört neitt við skóna framar,
hann yrði að ganga berfættur. Og þarna sat hann
S O L S K I N >
með flöskuna á milli handanna, en loks tók hann
stein og braut flöskuna með honum. En ekkert
var að finna í flöskunni. Varð drengurinn þá
hræddur við afleiðingarnar, því þetta hafði verið
flaskan hans föður hans. Hann grúfði sig niður
að jörðu og grét hástöfum, svo hann heyrði ekki
fótatak, er færðist nær honum, og kallað var til
hans:
“Hvað gengur á?”
Drengurinn leit upp. — petta var faðir hans.
“Hver hefir brotið flöskuna mína?” spurði
hann.
“pað hefi eg gjört”, stamaði drengurinn út
úr sér, og ætlaði naumast að koma upp orði fyr-
ir ekka.
“Hvers vegna gerðurðu það?
Drengurinn leit upp. Rödd föður hans hafði
alt annan blæ, en hann hafði búist við. Kom það
af því að faðir hans haiði hrærst í huga við að sjá
litla drenginn sinn óhuggandi og aunian útlits yfif
flöskubrotunum ?
“Eg var að gá að því hvort ekki væru nýir
skór í flöskunni, eg hefi enga skó að setja upp á
fæturna, en allir aðrir hafa nýja skó”.
“Hvernig fór þér að detfa í hug, að það væru
skór í flöskunni?”
“Hún manna sagði mér þip>. Eg bað hana um
nýja skó, en hún sagði að þeir hefðu farið í svörtu
flöskuna með ýmsu öðru — kjólum, höttum, brauði
og kjöti — og eg hélt, pabbi, að eg fengi eitthvað
af því, ef eg bryti flöskuna. Eg skal aldrei gera
það framar”.
“Eg trúi því að þú gerir það ekki framar”,
mælti faðir hans og lagði hönd sína á litla hrokkna
glókollinn á drengnum sínum.
Drengurinn varð öldungis forviða yfir því, að
hann hafði ekki orðið reiður við sig. Tveim dögum
síðar rétti faðirinn drengnum böggul og sagði hon-
um að opna hann.
“Nei! Nýir skór! Nýir skór! kallaði dreng-
urinn upp yfir sig. “Hefurðu fengið nýja flösku,
pabbi, voru þeir í henni”.
“Nei, drengur minn. pað verður ekkert úr
því að eg fái mér nýja flösku framar. Hún
mamma þín hafði rétt fyrir sér. pað fór alt í
flöskuna, en það var enginn hægðarleikur að ná
upp úr henni aftur. Vegna þess ætla eg að hætta,
með Guðs hjálp, að leggja framar í hana nokkurn
hlut.
Friðrik Bjarnason 9 ára.