Lögberg - 14.03.1918, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 14. MARZ 1918
Gefið gœtur að Gophers
peir munu ráðast á hveiti akra yðar og eyðileggja
uppskéruha, nema því að eins að þér notið
GOPHERCIDE
Teflið engu í tvísýni. Kaupið Gophercide undir eins og
vætið hveitíð í því, og dreifið hinu eitraða korni kringum
Gophers-grenin.
pAÐ BJARGAR UPPSKÉRU YÐAR.
Lyfíatinn yðar eða búðarmaðurinn hefir “Gophercide”
til sölu, eða getur útvegað það.
Búið til hjá
Nationál Orug & Chemical Co. of Canada, Itd.
MONTREAL
útibú í Vesturiandinu:—Calgary, Edmonton, Nelson, Van-
couver, Victoria, Winnipeg, Regina
Bændur og hveiti
framleiðslan.
Eftir. Hon. J. M. Baer,
congressmann frá N. Dakota
Með vora eigin þörf, og þörf
samherja vorra fyrir augum,
hefir akuryrkjumáladeild Banda
ríkjanna skorað á alla bændur í
iandinu, að gjöra sitt ítrasta itl
þess að framleiða biljón mæla
hveitis á þessú ári. pað meinar
• að bændurpir, í Bandaríkjunum
verða að framleiða 350,000,000
mæla af hveiti meira, en þeir
gjörðu síðastliðið ár, því hveiti
framleiðsla vor öll var þá 650,-
000, 000 mælar. Nú er búið að
sá öllu haust hveiti og verður því
að bæta upp þennan mismun í
vor, með þvi að sá þeim mun
meira af hveiti.
Akuryrkjumáladeildin hefir
gert áætlun um að uppskera á
haust, eða vetrar hveiti í Banda-
ríkjunum verði 540,000,000 mæl-
ar, svo til þess að ná takmarkinu
þarf að sá nogu miklu hveiti til
þess að haustuppskeran verði
460,000,000 mælar. Slík hveiti
framleiðsla hefir aldrei átt sér
stað í þessu landi, og til þess að
hún sé möguleg, þá þarf nálega
að tvöfalda framleiðsluna eins
og hún var síðastliðið ár, en þá
var hveiti sáð í 18,511,000 ekrur
af landi í öllum Bandaríkjunum.
pað sem vér vanalega notum
til heimilisþarfa í landi voru eru
590,000,000 mælar af hveiti ár-
lega, þannig var hveitiuppsker-
an hjá oss síðastl. ár lítið meiri,
en til vorra eigin þarfa. pað sem
gjörði oss mögulegt að miðla
samherjum vorum, og öðrum,
sem á þurftu að halda 189,000,-
000 raæla hveitis síðastl. ár, var
að vér áttum 179’000,000 mæla
geymda frá árinu 1915, en það
var eins og menn muna framúr-
skarandi uppskeru ár, þar sem
leifar vorar fyrir síðastliðið ár
voru aðeins 51,000,000 mælar.
pað sem hér að framan hefir
verið sagt, sýnir hve brýn þörfin
er á þvl að gjöra alt, sem í voru
valdi stendur til þess, að auka
ekki að eins hveitiframleiðsluna,
heldur og allra korntegunda eins
mikið og oss er frekast unt,
sýnir að það er skylda allra und-
antekningarlaust að leggjast á
eitt til þess að hjálpa bændunum
til þess að ná þessu þýðingar-
mikla framleiðsu takmarki.
Bændurnir í Bandaríkjunum
hafa sýnt sína sönnu þjóðrækni
í því að leggja sig fram til þess
að auka framleiðsluna. En þeir
haf*a við margt að stríða, óhag-
stæða veðráttu, vinnufólkseklu,
sérstaklega í suðvestur og norð-
vesturfylkjunum, einnig við erf-
iðar f járhagslegar kringumstæð-
ur og uppskerubrest.
Meira en hálf miljón menn,
sem að landbúnaði unnu, hafa,'
verið kallaðir í herinn, og það'
sem er jafnvel verra en það, er
að tvær miljónir landverks-
manna, og þeirra, sem að við
landbúnað unnu, hafa verið lokk-
aðir til þess að yfirgefa sveitir
með betri samvinnu og sam-
heldni, eða bíða ósigur.
Vistaskorturinn ætti að knýja
hvern einasta Bandaríkjamann
til þess að láta kom og mat-
forða framleiðslu vera sér hið
og sveitabu og flytja í bæi, til mesta kappsmál, og líka sjá um
þess að vihna í skotfæraverk- að sú framleiðsla verði gjörð arð
smiðjum. petta er hættulegt J vænlegri en hún nú er. — Að eg
sökum þess að í heiminum horfir segi arðvænlegri, sýnist sumum
fram á hungursneyð. Matvöru- j ef til vill undarlegt sérstaklega
framleiðsla eins og nú er ástatt!þeim, sem búa í austurfylkjun-
er vor fyrsta skylda við sam- um, engu að síður er það satt,
herja vora og sjálfa oss.
Bandaríkin hafa yfir miklum
því það ern milli-mennimir og
„spekúlantamir", sem eru að
mannafla að ráða, aðal-atriðið er græða penigana eins og nú er,
að brúka þann mannafla, eða það j en ekki framleiðandinn,sem þó
afl, þar sem þörfin er brýnust. j hefri einn til arðsins unnið:
Vinnukraftur framleiðslunnar ------•—•-----
er sömu lögum háður og allur
annar stríðsiðnaður. pað er með
öllu ómögulegt að draga saman
tvær miljónir hermanna án þess
að skerða vinnukrafta vora. pað
er því nauðsynlegt að gjöra
greinarmun á hinum nauðsyn-
legu atvinnugreinum vorum, og
þeim, sem ekki eru nauðsynleg-
ar, eða vér getum án verið. Og
ef nokkur mismunur er gerður,
þá krefjast kringumstæðumar
og ástandið þess, að hann sé
gjörður á milli þeirra manna,
sem að framleiðslu vinna, þeirra
er óumflýjanleg er oss til við-
halds og sigurs í stríðinu, og
þeirra, sem við þær atvinnugrein
ar vinna, sem ekki þurfa að telj-
ast áríðandi, eins og nú stendur
á. pað er sagt, en er ósatt að
þeir, sem við jarðyrkju vinna, og
að jarðyrkju kunna séu ekki sér-
færðingar. Sá sem fæddur er í
sveit, og unnið hefir landvinnu
— akuryrkjuvinnu alla sína æfi,
hann kann betur að landvinnu,
heldur en hinn, sem í bæ er fædd
ur og þar uppalinn, sama er að
segja um allar atvinnugreinar.
Maðurinh, sem er vanur við véla-
smíð, hann er miklu afkasta-
meiri á vélaverkstæði, heldur en
bóndasonurinn, sem á landi er
uppalinn. Skarð þessara manna,
sem á verkstæðum vinna, er
hægt að fylla með því að taka
menn 16—21 árs gamla og kenna
Hefnd vöggunnar.
Eftir Paul Canuck.
f fyrirlestri er Pere Lalande
S. J. hélt í Montreal um hefnd
vöggunnar, er tekið fram að 1765
hafi tala Frakka í Canada verið
65,000, nú séu þeir 3,000,000 og
ef þeir haldi áfram að fjölga að
sama skapi verði þeir orðnir
15,000,000 í lok þessarar aldar.
Pere Lalande segir um þetta:
“pað er sögulegur sannleikuur að
þessi framsókn Frakka hefir ver-
ið ákveðin og eins ómótstæðileg
eins og hafaldan. Hún hefir óaf-
látanlega breitt sig yfir austur
sveitir þessa fylkis í fullu sam-
ræmi við leiðsögn Adolphs Chi-
coyne og suður fyrir landamærin
til Bandaríkjanna, þar sem meira
en miljón af vorum flokki eru,
og sem reynst hafa trúir þjóð-
erni sínu og feðra trú. Til On-
tario, þar sem 250,000 canad-
iskir Frakkar eru nú búsettir og
gætu með hjálp þeirra, sem í
Bandaríkjunum búa, marið und-
hæl sér hinn sígeltandi málstað
“Orange’Vmanna vestur í sléttu-
fylkjunum og í British Columbia
þar til hvert einasta fylki í Can-
ada hefir orðið að finna til hinn-
ar frönsku tungu í sambandi við
sín mentamál og hefndar vögg-
unnar”.
Síðari partur fyrirlesturs
þrefalda áskorun hans: til nátt-
úrunnar, til guðs og til kirkj-
unnar.
“L ög náttúrunnar krefjast
hlýðni frá ykkur öllum. Frá öll-
um trúarbrögðum, og þeim kaþ-
ólsku líka, krefst guð hlýðni.
Kirkjan segif, meðtak mínar
kenningar og minn siðalærdóm,
eða farðu. Meðtak afleiðingar
hjónabands, sem í er gengið af
frjálsum vilja, eða neitaðu sakra
mentunum — og neitaðu jafnve’
hinni gleðiríku von um fyrirgefn
"ing, því ekkert er óvissara en
fyrirgefningin.”
pesi hlið málanna hefir vana-
lega verið leyndur helgidómur á
milli hins brotlega syndara og
sálusorgara hans, en hefir sjald-
an verið gjörð að opinberu um-
umtalsefni frá prédikunarstólum
eða dagblöðum, og er spursmál
hvort nokkru sinni hefir verið
eins djarflega talað opinberlega
í dagblöðum í Canada, um hinar
siðferðislegu skyldur, eins og
gjört er í þessum fyrirlestri,
sem mörg blöðin hafa flutt.
Eftir að benda á hinar hnign-
andi viðkomu hjá ýmsum þjóð-
um heldur Pere Lalande áfram:
“Eftir að hafa fylgst með
þjóðmegunarfræðingunum ensku
grípur mig ótti. Eigum vér að
gefa eftir og afsala oss, jafn-
vöggunni, hefnd svo
M/* .. I • timbur, fjalviður af öllum
INyjar vorubirgöir tegu„dum, geireitu, „8 „i.-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
Limited
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
H. SCHWARTZ & CO.
iiim
HERRAR OG FRÚR!
TAKIÐ EFTIR!
I
A.lveg fáheyrð kjörkaup á nýmóðins vor-fatnaði, svo
vel sniðnum að þér fallið í stafi. Verðið er svo lágt, borið
saman við gæðin, að það er næstum ótrúlegt. pessi maka-
lausu fataefni, eru alveg nýkomin á markaðinn, af öllum
tegundum, með öllum regnbogans litum.
Komið strax og lítið á sýnishornin!
Föt einnig hreinsuð, pressuð og bætt.
Fyrsta flokks klæðskeri, karla og kvenna.
H. SCHWARTZ & CO.
Karla og kvenna klæðskeri.
563 Portage Ave. - - Sími: Sh. 5574
giHiHIIIIBIlllHllliaiHII
l';:Bil;:l
IIMHIIIIBIMBIII
1
:,i!nmi
þeim iðn þeirra, en þetta er ekki þessa var um vögguna, og þar
vel með
lokkandi ? pó vér að eins hugs
um um okkar eiginn þjóðflokk,
í þessu sambandi, höfum vér
samt ekki fylstu ástæðu til þess su
að ætla að af sameiginlegri or-
sök, verði hinar sömu afleiðing-
ar hjá oss, eins og þær hafa ver
iðhjáöðrum’ Og að okkar sig-
ur í þessu efni muni snúast í ó-
sigur? Hvað verðuur um fólk
vort í Ontario, og í Vesturland-
niðri, þá fylgir honum svik við
háleitustu skyldu lífsins — móð-
ur skylduna, og eftir því, sem
hugsun nær sér betur niðri
og þar sem hún hefir náð sterk-
ustum tökum, þar hefir og líka
tilfinning móðurskyldunnar dofn
að að sama skapi. — Ekkert er
hægt að hugsa sér, sem bann-
vænna er fyrir viðkomuna í
mannfélaginu. — Mér dettur
inu, þegar sá partur landsins fyll
ist protestantiskum innflytjend-
um, og að vér styðjum þá, og
aukum tölu þeirra með af-
kvæmum hinna frönsku mæðra?
Munu þessir smá-hópar hinna I stundum, þó ílt sé, og að sú þörf
frönsku manna geta haldið sér- er stundum gerð enn þá brýnni
kennum sínum, ráðandi sér og með ósiðsamlegri hegðun karl-
sínum lendum, og fært út hinar Imanna. En í staðin fyrir að um-
ekki í hug að neita því, að það
hafi átt g’óðan þátt í því að bæta
sumt, sem illa fór, því síður dett
ur mér í hug að neita því, að
þetta geti ekki verið nauðsynlegt
hægt í sveitunum, því þar eru
ekki fleiri verkfærir unglingar
til, en nú fylla skörð þau er orðið
hafa við liðsöfnunina. En -ef að
þeir væru við skólanám, mætti
gefá þeim, sem þar eru heimfar-
arleyfi með því móti að þeir
skuldbindu sig til þess að vinna
á landi og eins mætti veita heim-
fararleyfi þeim mönnum, sem við
heræfingar eru og vanir eru land
vinnu um sáningar-, heyjanna-
og uppskérutímann, með því móti
að þeir vildu undirgangast að
vinna við landvinnu, á þann hátt
mætti gjöra verkið léttara fyrir
bændur. Vér ver§um að muna
að vér eigum í höggi við úrræða
góða þjóð, sem hefir “oraniser-
að” vinnukrafta sína eins vel og
her sinn. Vér verðum því að
sigra samvinnu, og samheldni
stendur: “Ef að vaggan bíður
ósigur, þá er því um að kenna
að eyðileggj ingaröfl nútímans
ná valdi yfir þjóðflokki vorum.
Hræðsla við það að verða móðir,
hjónaskilnaður, heigulskapur í
sambandi við skylduverk lífsins,
og um fram alt vanræksla heim-
ilisins og svik við trúarbrögð
feðranna. Og því er ástæða til
þess að óttast að fyrirmynd sú,
sem Frakkland og Bandaríkin
bafa gefið oss. pau tvö ríki, sem
vér höfum svo mjög litið upp til
og apað nálega alt eftir, verði til
þess að tæma vögguua og stela
sigurvonum vorum ?”
Svar Pere Lalande við þessum
spurninguum, eins og sagt er frá
því í “Le Canada”, er óvanalega
biturt, og hefir hlotið að hafa
djúp áhrif á tilheyrenduma, hin
frönsku landamerkjalínur? Munu
þeir ekki sviftir stoð vorri, tvístr
ast, blandast öðrum mannflokk-
um, tapa sjónum af uppruna
sinum og menning þjóðar sinn-
bera þennan ljótleik, þá hleypur
margt kvennfólk eftir þessu og
heimtar það, sem stórheiður
væri. Krefjast þess að byrði
þeirri, sem atkvæðisrétturinn
ar, verða flokkur, eða flokkar hefir í för með sér, sé líka varpað
^i;4-„: _____ ____________i •' *■ • *> T_ _ • i jt -*• ••11 '_______________
slitnir upp úr sínum þjóðemis
lega jarðvegi — nafnlausir og
sundurslitnir með glataða feðra-
tungu og feðra trú?”
Pere Lalande talar næst um
það, sem hann nefnir stríð mót
kyneðlislegum dygðurti og drög-
um vér hér fram að eins smá
kafla úr fyrirlestrinum:
“Við þessar hugsanir um það,
sem stríðir á móti hinu náttúr-
lega ástandi þjóðfélags vors í
sambandi við fólksfjölgun, skul-
um vér bæta þeirri ófreskju,
sem læzir sig eins og eitur um
alt vort félagslíf,—kvennfrelsinu
Hvar sem sá faraldur nær sér
á þeirra herðar, með öllum sínum
afleiðingum, allri sinni ábyrgð
og með öllum sínum ósóma Slíkt
orðakepni, misboðið af rudda-
mennum, slíkt hlýtur að hafa
sömu áhrif á hana og frost á vor
gróður. Sannarlega eru konum-
ar eins vel vitibornar eins og
menn, og sannarlega geta þær
eins vel greitt atkvæði, og síðar
orðið ráðherrar, sendiherrar,
dómarar og setið í bæjarráði. En
þrátt fyrir þannan jöfnuð kyn-
þáttanna, þá er það satt og verð-
ur ávalt satt, að það eru konur
en ekki karlmenn, sem böm fæða
Sá dagur rennur upp yfir þessu
dýrðlega landi, já, er í nánd.
þegar vald konunnar brýst fram
eins og þungi margra vatna, alt
fengið til fullkomnunar hugsjóna
takmarkinu — nema eitt, — eitt
verður það sem vantar, — börn
til þess að tryggja framtíðarlíf
þjóðarinnar. Og svo em ávext-
irnir svik. Svik við þá, sem lif-
andi eru, —svik við þá sem ættu
að lifa, — svik við þjóðina — og
er evmd, margfölduð með öllum! svik við guð. Heiður ykkur feðr-
þeim eymdum, sem hún leiðir af
sér. pað er sönn mynd á lífinu
eins og það á ekki að vera — það
er líf með visnar lífsrætur. —
kona, sem er óbyrja, hún, sem
skaparinn hefir gefið meðaumk-
un, hæversku, elsku og yndis-
þokka og þá háleitu köllun að
vera móðir — hún á að henda
sjálfri sér, eins og vér menn —
ófágaðir eins og vér erum, — út
í stríðið á ræðupöllunum, ósam-
komulagið rifrildið, blinda met-
um og mæðrum fyrir ástandið
vor á meðal, eins og það er.
Heiður hinum fransk-kaþólsku
heimilum fyrir það að vera
hraust, þjóðrækin og skylduræk-
in, heiður f jölskyldunum frönsku
fyrir það að halda sér frá hinum
ófrjósama og spilta nútíðaranda
og fórnfýsi mæðranna til þess að
auka og efla þjóðflokk vorn, því
án þess væri hin friðsama hefnd
vöggunnar ómöguleg.
(
I
3 SÓLSKIN
Hér eru aðeins haldnar föstur og bænagjörð fyrir
konngssyninum!”
Zopas skildi hvert orð. Hann reyndi ennþá
einu sinni að komast inn, en var rekinn út jafn-
harðan.
“Og svo hefirðu vitlausan hund með þér”,
æpti annar þrælhnn. Ef þú ekki flýtir þér burtu,
þá muntu hafa verra af”.
“petta er alt þér að kenna, seppa fjandi”,
sagði sjónhverfingamaðurinn og hélt aftur af
stað. “Hvað ætlaðir þú að gjöra þangað upn?
Burt með þig frá höllinni”. Zopas togaði enn þá
a móti, og v’ildi hvergi fara. pá tók loddarinn
fram svipu eina og lúbarði seppa og nú varð hann
nauðugur viljugur að fylgja honum langt burtu
frá höllinni , Amrakuta.
Zopas fylgdi lengi sjónhverfingamanninum,
frá einni borg. í. aðra. Seppi var hræddur við svip-
una, og þorði því ekki annað en vera húsbónda sín-
um hlýðinn Qg áuðsveipur. Sjónhverfingamaður-
inn hafði með sér f jölda af dýrum, sem hann sýndi
fyrir peninga. Hann fór vel mað þau dýr, sem
hann hafði mestan hag af, en hann varð fljótt leið-
ur á að temja’Zopas, því Zopas horfði á hann bæn-
augum og vildi fátt annað aðhafast.
“pennan hund skal eg ekki dragast með leng-
ur”, sagði hann einn góðan veðurdadg, þegar hann
var í vondu skapi af því ágóðinn hafði verið sára
lítill. Zopas var líka mjög farið að fara aftur.
Áður hafði gljá|5 á hann af góðum þrifum, en nú
var hann orðíhfi ótútlegur af áreynsíu og illri með-
ferð. “Næst þegar eg kem að vatni, þá bind eg
stein um hálsinn á honum og drekki honum”.
En Zopas skildi hvert orð sem hann sagði, og
drukna vildi.hann ekki. Rétt í þeim svifum flaug
dálítil undyr íaileg’fluga yfir höfðinu á honum.
“Flugan ;sú ama þarf þó ekki að þjóna mönn-
unum og láta þá kvelja sig”, hugsaði Zopas rauna-
mæddur og gelti við. En í sama vetfangi skéði
myndbreytingm. Sál Almansors hafði flutt sig
úr líkama hundsins yfir í líkama flugunnar. Og
flugan flaug áfram á hinum léttu vængjum sínum.
Hún fann til ánganarinnar af blómunum. pað var
dögg á blöðunum. pað var nóg af öllu. Hún suð-
aði í sólargeiislanum og þótti ákaflega gaman að líf-
inu. En þegar hpn átti allra sízt von á því, þá fest-
iet hún í flugTjagildru, og um leið fékk Almansor
aftur fulla meðvitund.
“Pú ert skolli falleg”, sagði drengurinn, sem
hafði veitt hana, en þú stingur víst. En eg skal
passa mig”. Svo tók hann í einn fótinn á flug-
unni og skoðaði nákvæmlega vængina hennar, gull
gljáandi, og smátætti þá í sundur, án þess að hugsa
út í hvað mikið skepnan tók út við þetta. Svona
var hann kominn á fremsta hlunn með að reka nál
gegnum búkinn á henni, en í sama augnabliki fór
maður fram hjá og teymdi hest á eftir sér. “í
hestinn! í hestinn!” hugsaði flugan í andar-
slitrunum.
• V.
Vagnstjórinn og gamli Juglu hans.
pað kom nýtt fjör í klárinn.
“pað var rétt gjört gamli félagi”, sagði vagn-
stjórinn og klappaði klámum sínum. “En hvað
þú horfir mikið á mig Juglu. Já, það er satt, vagn-
inn er þungur. En gjörðu það sem þú getur, þá er
jeg viss um að við náum til Amrakuta og þar
skaltu fá að éta og kvíla þig”.
Amrakuta! pað var eins og hesturinn yrði
komungur í annað sinn. Hann hamaðist af öllum
kröftum. En vagninn var ákaflega þungur. Sólin
kom hærra og hærra upp á himininn. Engan
vatnsdropa var að fá til að svala sér á og nú leit
hann bænaraugum til húsbónda síns.
“Eg vildi gjaman losa þig við að draga þessa
byrði, gamli vinur, sagði vagnstjórinn, sem þótti
undur vænt um hestinn sinn. En það er nú einu
sinni minn atvinnuvegur að flytja vaming til kaup
mannanna í Amrakuta, og við megum þó ekki
verða til hér á miðri götunni”. Svo klappaði hann
Juglu á allar lundir og lofaði honum öllu fögru, ef
hann gæti haldið út stritið. Og Juglu gjörði sitt
bezta til. Hann langaði til að komast til Amrakuta
En alt í einu var vaginnum velt um koll.
“Kondu strax með vaming þinn, bölvaður
þrællinn”, hljómaði í eyrunum á vagnstjóranum.
Fyrir framan hann stóðu ræningjar, gripu
þeir hann þegar og bundu, tóku vaminginn upp úr
vagninum, fleygðu honum á götuna og skoðuðu
hann sem bezt þeir gátu.
“Hvar hefir þú stolið hestinum þeim ama?”
spurði einn af ræníngjunum.
Eg hefi ekki stolið Juglu”, sagði veslings
vagnstjórinn. Hann hefir þolað með mér bæði
sætt og súrt, og hann er orðinn þreyttur og slitinn
eins og eg. Takið þið vagninn og vaminginn, en
lofið þér mér að lifa og taka klárinn með mér”.
SÓLS
“pú getur gjaman fengið að lifa fyrir okkur
en hestinn þurfum við að brúka sjálfir”. Svo^
hlóðu iþeir vopnum sínum og vamingi á bakið á
klámum.
“En hann er sterkur eins og úlfaldi”, sagði
annar af ræningjunum. Kondu nú klárinn minn,
við þurfum að flýta okkur til tjaldanna”.
En Juglu stóð grafkyrr í sömu sporum og
horfði til vagnstjórans, sem hafði klappað honum.
En þá lamdi ræninginn hann með svipunni á höf-
uðið og þá þorði hann ekki annað en hlýða.
♦ * *
Nú varð hesturinn að vinna baki brotnu, dag-
inn út og daginn inn, því ræningamir voru sífeld-
lega á stjái, ýmist að ræna friðsama ferðamenn
eða flytja burt vaming þann, er þeir höfðu stolið.
Enginn skeytti því, þó hann liti á þá bænaraugum,
og enginn lét vel að honum. En það var um að
gjöra að örmagnast ekki. pví deyja vildi hann
ekki og þrátt fyrir allar þær þrautir, sem hann tók
út, þá lifðu þó inst í sálu hans vonir um miskun-
semi. En eitt kveld varð hann alt í einu aflvana,
hann var nýkomin með þunga byrði upp að tjaldi
ræningaforingjans og þar hné hann niður. Hon-
um var ómögulegt að standa á fætur. Hann gat
hvorki hreyft sig, eða gefið hljóð frá sér.
“Sláðu hann af”, sagði einn af ræningjunum.
“Hann stendur hvort sem er ekki upp framar”.
Maðurinn, sem þetta var sagt við, þreif í spjót
sitt og ætlaði að reka það í hestinn.
En inst inn í aumingja skepnunni var borin
fram auðmjúk bæn um að miskuna konungssynin-
um, sem hefði oríið að þola svo harða hegningu,
um að hann mætti aftur verða að manni, svo að
hann gæti orðið góður bæði við mennina og skepn-
umar. Svo hvarf meðvitundin og alt varð kyrt og
hljótt.
VI.
Aftur í aldingarði álfkonunnar Aschandala.
“Bæn þín er uppfylt”, sagði álfkonan. Hún
hafði með mikilli umhyggjusemi vakað yfir líki
Almansors konungssonar, sem andamir hennar
höfðu flutt til hennar þegar eftir fyrstu mynd-
breytinguna. “Bæn þín er uppfylt og þú ert aftur
orðinn Almansor konungssonur”.
“Hefir mig þá dreymt öll þessi ósköp?” spurði
Almansor, og teygði úr sér á legubeknum, óum-
ræðilega glaður, en var enn þá svo máttfarinn að
KIN 3
hann gat ekki risið á fætur.
“Nei, þig hefir ekki dreymt”, svaraði álfkonan
og vafði að sér klæði sínu, “þú hefir orðið að þola
nokkuð af þeim kvölum, sem mennimir em svo
hugsunarlausir og harðbrjósta að kvelja skepum-
ar með. pað var óumflýjanlegt, ekki að eins að
hegna þér fyrir þá grimd, sem þú hafðir sýnt þeim
skepnum, sem þú áttir yfir að ráða, heldur einnig
að kenna þér hvað skepnumar geta tekið út þeg-
ar illa er farið með þær. pað er það, sem menn-
imir hugsa alt of sjaldan út í. En þú hefir fengið
að kenna á því, þú munt alddrei gleyma því, og
þegar sá, sem æðstur er að völdum gengur á und-
an öðrum með góðu eftirdæmi, þá mun það brátt
verða álitið jafn ósæmilegt að kvelja skepnumar
eins og mennina. En kondu nú með mér út í ald-
ingarð minn, og þá skaltu sjá hvað skepnumar
geta lifað sælu og góðu lífi, og þú munt einnig hitta
gamla kunningja, sem eg hefi borið umhyggju
fyrir”.
pegar álfkonan hafði þetta mælt, leiddi hún
Almansor út í aldingarðinn, þar sem móðir hans
hafði gengið fyrir ári síðan í svo þungu skapi.
Eins og þá bar ilminn af ketaki-blómunum víðs-
vegar og hinni yndisfögru magniola, nipasmnn-
arnir stóðu í blóma, kínarósimar og jasmin-
hnapparnir keptust við að vera hvert öðra fegurra
fiskamir léku sér í vatn'skerunum, antílópur og
gazellur spókuðu sig á völlunum, fuglamir sungu
í trjánum og flugu um loftið og angora-geitumar
hlupu úr einni brekkunni í aðra. pað var dýrðar-
bragur á öllum hlutum.
Álfkonan horfði í kringum sig óumræðilega
glöð og leiddi konungssoninn um garðinn. Eftir
nokkra þögn sagði hún: “Fyrir 15 árum síðan,
sama daginn og þú fæddist, skipaði álfkonu-drotn-
ingin mér að verða að dýri einu sinni í hverjum
mánuði. Svo ásetti eg mér um leið, að læra að
þekkja náttúrufar allra taminna dýra og veita
þeim skjól í garði mínum, og eg hef haft ákaflega
mikla ánægju af því. En kondu nú með mér til
Ketafos-ihellisins. par bíður móður þín eftir þér,
mjög áhyggjufull. Nú hlakka eg til að skila henni
syni hennar aftur, enda hefi eg sjálf einlægt borið
umhyggju fyrir þér í raunum þínum.
Á leiðinni til hellisins, kom Zopas hlaupandi á
móti honum og fagnaði honum með miklum
fleðulátum og rétt hjá honum kom hann auga á
Sohair, sem einnig þekti húsbónda sinn. Var hon-
um þetta sannur fagnaðarfundur.
i