Lögberg - 11.03.1920, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGlNN 11. MARZ 1920.
Bk. 5
Að spara
Smáar upphæðir lagöar inn í banka reglulega
geta gert stærri upphæð en stór innlög, sem lögð
eru inn óreglulega. Sá sem gerir sér að vaná að
leggja inn peninga, hann fær löngun til að sjá upp-
hæðina stækka. Rentur gefnar að upphæð 3% á
ári, lagt tvisvar við höfuðstólinn.
BjTjið að lesgja inn í sparisjóð hji.
THE DOMINION BANK
MlXTOF
^^Dson'S 0
CompaNV
Lang frœgasta
TÓBAK í CaNADA
Hallson, hefSi eldci sent vinnu—
drengin* sinn hann, Elis por-
valdsson, nú auðugan kaupmann
á Mountain N. D. norður á hættu-
stöðvarnar til að plægja kring um
hús og hey. Eftir þenna skaða
lærðum við á hálendinu að fóðra
gripi okkar á þurra fóðri (hálmi).
Nú er búið að plægja upp meg-
inið af þessu heylandi og breyta
því í akra, fyrir löngu síðan.
pessir alduiihnignu kunningjar
mínir sem eg mintist á áður eru:
HalMór Weyvettsson á Svold,
faðir Guðmundar verzlunar- og
póstafgreiðslumanns þar, og Jó-
hannes pórðarson, var lengi á
íslandi vinnumaður h!já séra
Birni porlákcssyni á Dvergasteini
og Hjaltastað. Sá mörg sterk á-
tök sem Björn gerði. Sá þriðji
hinn hjarta hreini, hjálprúsi
sæmdarmaður Guðbrandur Er
lendsson, sem svo margar vöku-
nætur hefir lagt á sig til að
bjarga öðrum úr lífshættu svo
alvarlegri, að annað tveggja, líf
eða dauði, hlaut á stuttum tíma
að gera árslit um hvernig fara
mundi.
En er einn sá fjórði Björn
Sveinsson, hann ætlaði eg varla að
þekkja, af því raunabárur lífsins
hafa í eeinni tíð breytt útliti hans
Hann var fyrir þeirri sáru sorg
fyrir um það ári síðan, að kona
hans snöggdó á hjarni úti á heim-
leið frá Svold og dapurt væri lífið
í heiminum eftir að slíkt mótlæti
ber að, ef manni veittist eigi
styrkur að biðja með orðum
skáldsins: “Kom huggari mig
hugga þú, kom hönd og bind um
sárin, o, e. frv.
f sama sinn flýtti Jón fyrir ferð
minni, flutti mig til Cavalier þ. 7.
Eg kemst til Grafton um kvöldið,
á leiðinni til Guðjóns Ármanns
og konu hans bróðurdóttur mina-
ár Sigþrúðar Jónsdóttir, koma
tveir menn á móti mér og ganga
fram hjá mér„ annar þeirra snýr
við og kvaðst þekkja mig, maður-
inn var Eggert Erlendsson, fyrr-
um ritstjóri blaðsins Edinburg
Tribune, sonur Jóhanns Erlends-
sonarað Hensel sem eg hefi áður
nefnt. Næsta sunnudag kom eg
til Eggerts og flestra annara ís-
lendinga í Grafton, sem fækkað
hefir þar í seinni tíð, þeir voru
þar nokkuð margir á dögum séra
Jónasar Sigurðssonar í Dakota,
sem þjónaði þar söfnuði.
Eftir vikudvöl í Grafton fór eg
þaðan suður til Grand Forks laug-
ardaginn 15. nóv., því miður er
nú frjósama sléttlendið á þeirri
leið klætt hvítu vetrar ábreið-
unni, evo eg get ekki séð það í
sumar dýrðarskrúði sínu, hvorki
kornakra né engjar hef eg tæki-
færi að sjá, við og við sé eg skóg-
arbuska sem plantaðir hafa verið
til skjóls.
Borgarfjörður eystri í Norður-
Múlaeýslu man eg að var talinn
með snjósælustu sveitum á ís-
landi. Mér sýnist Grand Forks
bær ekkert gefa Borgarfirði eftir
með enjóbyrgðir. Bæjarbúar
sýndust vera í illu skapi útaf
snjónum, þeir voru að flytja hann
í burtu á járnbrautarflatvögnum,
gátu ekki verið að bíða eftir að
skóla árurn sínum rutt sér braut
til mentunar. Til allra þeirra
kom eg og gisti hjá Mr. Gíslason
2 nætur.
Sá elistí af þessum fjórum er
séra Hans B. Thorgrímsen, hjá
honum naut eg skemtilegrar
kvöldstundar. Hann er hinn
sami í anda og viðmóti, og hann
var fyrrum. Hinnar kristilegu
alvörugefni kennir hjá honum
heimili hans og út í frá.
Frá Grand Forks fór eg til
Edimburg mánudaginn þann 17.
nóv., Veður var gott, nærri því
það væri hláka, snjórinn seig að
mun þá viku og sáust auðlr
blettir víða.
pegar til Edinburg kom, hugs-
aði eg að ileita uppi heimili Jósefs
Sigvaldasonar (Jósefis Walters).
En áður en eg kornst af stöðvar-
pallinum, kom á móti mér fom-
kunningi minn einn, Jónas Hall
sem fljótt bauð mér að koma heim
til sín, hitti vel á, hann og sonur
hans voru þar með hesta og sleða,
Svo kemur Jósef Walters, og læt-
ur mig koma heim til sín, og beið
eg þar til þess að Jónas var til-
búinn að fara.
Frá Jónasi Hall fór eg næsta
dag áleiðis norður eftir Gardar-
bygð, kom fyrst til Benidikts Mel-
steð, kona hans er dóttir Jakobs
Frimanns, Kristjánis Frímanns-
sonar bónda á Fossvöllum í Norð-
ur-Múlasýsiu. pví miður var
Jakob ekki heima, við hefðum haft
nóg að minnast á frá fyrri dögum
Benidikt Melsteð og bræður
hans, þekti eg á unglings árum
þeirra í Nýja íslandi, og í Austur-
Selkirk voru þeir mér samtíða
tveir, Benidikt og Jóhannes, nú í
Wynyard Sask., atllir hafa þeir
bræðuð verið framsýnir til að kom-
ast áfram efnalega.
Til Einars Melsteðs bróður
Benidikts kemst eg um kvöldið,
Hann bauð mér strax að vera um
nóttina, og næsta dag óbeðinn,
flutti hann mig um mikinn part
af bygðinni. Einn sem við kom-
um til var póröur Sigmundsson.
Eg man að eg hefi séð ýmislegt
vel hugsað fært í letur eftir hann.
Við hvflubeð deyjandi nianns.
Einn þeirra sem við Einar kom-
um til um daginn var pórarinn
pórarinnsson. Fluttur frá, ís-
landi, frá Bakkagerði í Jökulsár
hlíð i Norðu-Múlasýslu. Vestur
um haf kom hann 1892. Hann lá
nú þunglega veikur í rúmi sínu,
kominn nærrí síðustu stundu.
Eftir að Einar hafði farið inn til
hans og vitað um hvort hann hefði
styrk til að tala, var mér fylgt
inn til hans. Hinn deyjandi mað-
ur rétti mér hönd sína, og bauð
mig velkominn, spurði hvort eg
myndi eftir okkur í Hrafnabjarga-
fjalli, strax vorum við í tali horfn-
ir heim til afréttanna á milli
Borgarfjarðar eystra og Hjalta-
staða-þinghár þegar við komum
þar í fjallagöngum. Fleiri æsku-
minningar rifjuðum viið upp,
mintumst líka á vin okkar séra
Einar Jónsson á Hofi í Vopna-
firði.
Eg sá að sjúklingurinn var ekki
fær um að tala, eg kvaddi hann.
NOTRE DAME BRANCH,
SELKIRK BRANCH,
W. H. HAMILTON, Manager.
W. E. GORDON, Manager.
Hún sýndist alveg
ólæknandi.

‘FRUIT-A-TIVES’’ VEITTU
KRAFTA AFTUR
29 St. Rose St., Montreal,
“Eg skrifa yður til þess að láta
jun árs frá jólunum, og töldust
hafa svo eða svo margar jólanæt-
ur, sem þeir höfðu lifað, eða voru
nargra ára gamlir, talið eftir jól-
unum. Af þessu eldir eftir enn
í dag, að menn telja aldur sinn
ftir jólanóttum, og á sextándu
öld var það enn almennt, t. a. m.
i Danmörk, að áraskiftin eru talin
frá jóladegi. Januarius, fyrsti
Komið til S4 King Street
og skoðið
ElectricWashing Machine
Það borgar sig að leitaupplýsinga
City Light & Power
54 King Street
yður vita, að eg á líf mitt að launa1 mánuður ársins, er í almanaki
“Fruit-a-tives”. það meðal lækn- Guðbrandis ibiskups (1671) kall-
aði mig eftir að eg hafði mist alla j aður miðsvetrarmánuður. 1 þeim
von um bata. Árum saman hafði! mánuði byrjar þorri, eftir hinu
eg þjáðst af Dyspepsia •— og öll
meðul reyndust árangurslaus
Eg las um “Fruit-a-tives” og
reyndi það meðal. Og eftir að
hafa notað úr fáeinum öskjum
þettá ávaxtalyf, var eg orðin al-
heilbrigð. Mme. Rosina Foisiz”
5c. askjan, 6 fyrir $2.50 og
reynsluskerfur 25c. Fæst í öll-
um lyfjabúðum eða gegn fyrir-
fram borgun beint frá Fruit-a-
tives, Limited, ttawa.
íslenzka mánaðatali, og er þýð-
ing þess dregin af (at) þverra,
þorrinn, því iþá fara að þverra
bygðir manna; en suaoir draga
það af, að il þeim mánuði má bú-
ast við harðasta kafla (þorra)
vetrarins. Danir kalla þenna
mánuð Glugmaaned, og er það lik-
lega saima og “glyggmánuður,”
bað er “hríðarmánuður,” og er
það svo sem mótsett því, að þeir
kalla febrúar “Blidemaaned”,
svo sem væri blíðmánuður.
6. Janúar er þrettándi dagur
við messu á Gardar að útför pór-
arins færi fram næsta dag. Sök-
um dimmveðurs gat eg ekki verið
þar við staddur.
Næsta dag hér á eftir 20 nóv.
flutti Einar Melsteð mig til Gard-
af, 26 ár síðan eg hafði komið þar,
var við guðsþjónustu sem séra
Jónas A. Sigurðsson flutti á sunnu
dag iskömmu fytrir kirkjuíþing
1893.
~ Ymsar framfarir hafa gjörst á
Gardar síðan, þorpið dálítið
stærra íbúar fleíri. Banki er
þar og járnibraut líka, samt ekki
sva fullkomin að hægt sé að nota
til komflutninga yfir vetrar tím-
ann. Svo sér maður tvær kirkj-
ur á Gardar núna.
Suður í austurpart bygð^rinn-
ar fyrir sunnan Gardar fór eg
þann 21. Er næturgestur hjá
Elísabetu Dalmann, ekkju Páls
sál. Vigfússonar Dalmanns, þau
voru í Nýja fslandi, fluttu þaðan
til Dakota 1881.
Hjá samsveitamanni og æsku-
vin Stefáni Eyólfssyni var eg 3
nætur. Fór með honum og fjöl-
skyldu hans til messu á Gardar á
sunnudagin þ. 23., sem eg hefi áð-
ur minst á. Var veöurfceptur hjá
honum á mánudaginn þ. 24.
Veðráttufar tók þá aftur að batna.
25. nóv. flutti sonur Stefáns
mig í kring í nágrenni sínu,
næstu nótt var eg hjá Aðalmundi
Guðmundssyni. Kona han|3 er
Guðmundssyni. Kona hans er
Pálína Sveinsdóttir frá Egils-
stöðum í Fljótsdal. Hún og
fyrri maður hennar, Sigurður
Jónsson voru frumbyggjar í
Mikley, nefndu heimili sitt Borð-
eyri, það er nú í eyði.
26. óv. er eg afitur kominn til
Gardar, kom til Jóns Hjörtssonar,
tala þar við einn frumbyggja
Nýja íslandis Jakob Sigmundsson
Eyfjörð. Hann var 93 ára 16.
þessa mánaðar. Er næstu nótt
hjá Albert Samúelssyni. Við
kyntumst á álmenna isjúkrahús-
inu í Winnipeg í febr. 1915.
Hinar næturnar sem eg var á
Gardar, var eg hjá Ásmundi Ei-
ríkpsyni. Kona Ihans er Ingi-
björg porbergsdóttár frá Nes-
hjáleigu í Suður-Múlasýslu ná-
frænka mín.
pann 27. var eg við þakklætis-
hátíðar guðsþjónustu í kirkju
Gardær isafnaðar. Prédikunin
flutt af séra Páli Sigurðssyni,
var klædd fögrum búningi, og
skáldlega hugsuð.
Hagalagðar.
hann hlánaði með vorinu eins og M£r er \ minni hvað andlit hans
Borgfirðingar gerðu
I Grand Forks iþekkti eg fjóra
íslendinga, þrjá af þeim þegar
þeir voru drengir, þeir voru: Dr.
Gisli Gíslason kvæntur dóttur
séra Hans B. Thorgrímsens, var
um tíma á meginlandi Európu að
æfa sig í læknisfræði, hinir eru
Sveinhjörn Jónsson lögmaður og
Karl E. Gunnlaugsson fasteigna-
sali, þeir hafa gegnum fátækt á
/ar þá bjart, augun skær, þau
ýstu sálarfriði hans, og vissunni
um borgara réttindi hans á ei-
lífðarlandinu.
Vorið 1902, kom eg ti'l pórar-
inn-s, þá bar hann lítinn son á
örmum sér, sem nú er frumvaxta
laglegur maður, einka aðstoð
móður sinnar.
Næsta sunnudag 23. nóvember
tilkynti séra Kristinn K. ólafsson
hún hefir ekkki hæfileika til að
ála upp börn sín sem skyldi, þar
ætti að vera haft eftirlit með af
betra fólki, og börnin tekin og
alinn upp á stofnunum, þar sem
þau sæu ekki annað fyrir sér en
í gott. Auðvitað á eg ekki við að
börn séu tekinn af foreldrunum
nema að ástandið sé svo hörmu-
legt að nauðsyn krefjist. En því
miður er það hér og hvar, ef fólk
sinti því og gæfi því gaum, og ætti
ekki að ganga fram hjá slíku.
Eins og eg sagði í byrjun greinar
þessarar hefir ritstjóri Lögbergs
leizt Karl í koti af hólmi, með því
að svara spurningum hans, og er
því vart hugsandi að Mtt penna-
fær kona geti þar miklu við bætt.
Samt er það tvent að undanteknu
því sem að ofan er skráð, er eg
vil leiða athygli fólks að, fyrst
af öllu að kenna barninu að segja
satt undir öllum kringumstæðum,
og vera sér og öðrum trúr, og það
strax í æsku. Aannað er það, að
koma )>ví inn hjá barninu að það
eigi að vaxa upp til að verða að
starfandi og dugandi manneskju
helzt bæði til sálar og líkama, og
umfram alt að vera sjálfstæð, og
geta gripið til sinna ráða þegar á
fullorðins árin kemur. Mér finst
ef barnið er vel upp alið að það
ætti að vera orðið.svo sjálfstætt
um tvítugis áldur, að það ætti
ekki að þurfa, hvorki ráð né brauð
foreldra, ekki þar með sagt, að
börn þægi ekki ráð foreldra ef
þeirra er lleitað, en eg vil ekki að
foreldrar séu iþeirra húsbændur
eftir þann tíma, það sæmir ekki,
það er,þá orðið fullorðið fólk og
á að geta borið ábyrgð orða sinna
og gjörða.
í sambandi við þetta lángar
inig til að segja þér ofurlitla sögu
er gjörðist á fyrri dögum, hún er
af Gróu gömlu á Smiðjuhðli, svo
var bærinn nefndur, því þaðan
komu margir smíðisgripir, bæði
var maðurinn vel lagtækur á með-
an hann lifði, en var nú dáinn
þegar þessi saga gjörðist og Gróa
gamlla orðin ekkja, en margt
hafði hún numið bæði til munns
og handa sem kom sér svo mæta
vel í nágrenninu, og konunum í
sveitinni þótti oft vænt um þegar
Gróa gamla kom til að drekka
kaffibolla, því iþá bar altaf eitt-
hvað nýtt á góma. Gróa gamla
átti stórann hóp af börnum er
hún með miklum dugnaði og elju
sinni hefir komið upp. öll virt-
ust börnin vera efnileg, enda var
það mælt af almenningi að Gróa
gamla kynni, að aga börnin sín
og hún fór í kirkju á hverjum
sunnudegi og lét allan hópinn
fylgja sér, það var þó sannarlega
góð fyrirmynd að sjá slíkt, og
þegar börnin eltust þá að leiða
konunum í sveitinni þótti það und- j eftir j61j ^ er abnennt sá dagur
run sæta, hvað börnin frá Smiðju-; kallaður þrettándi. 1 katólskum
hóli voru heppin í valinu. Svo j sið kallaí?t j,4 Epiphama, það er
liðu tímar, og fólk fór að takaJ opinberunarhátið) því að á þeim
eftir því, að fólkið frá Smiðjuhóli defri yar talið> að Kristur ,hefði
væru ekki eins miklar manneskj- opiníberast m3ð fjorföldum hætti
ur ’eins og búið var að gera sér í hér á jörðu f |þeirri minning
hugarlund af almenningi, það f6r|var það forn siðurj að sfeíra hörn
að gæjast fram ýmislegt í fari á iþessu,m degij og af lþvti Krists
þeirra, er ekki virtist sæma vel fæðiingaiistjarna var þá upp runn.
uppöldum börnum, og eftir því sem jn fyrir heiðingjum) þ4 var sa
árin liðu, bar meira og meira a gJður inn leiddurj að ungli,ngar
þvj, að þau ,stóðu ekki viö loforð gengu um og báru stjornu og léku
sín, og folk fór aö hætta að geta einskonar heilaga leiki, sem lutu
truað 'þeim. Og svo fóru 'leikar aö lf) þyíj hvernig vitringarnir komu
þau hvert á eftir öðru brugðust; ;1 JerU8alem og tilbáðu nýfædda
smum he.tustu og dýrustu eiðum barnið Jesús
og færðu því gjafir.
er nokkur getur svar.ð, er að o- petta var oft sýnt ; kirkjunum j
\en s ui uðu lenti á þeim, er katolskum sið>
og kirkjurnar voru
þau voru bum að velja sér fynr þá allar ljósum prýddarj svo að
förunaut á lífsbrautina, og engin fyrir lþá ^ var þrett4ndinn kall.
spyr að afleiðingum þvílíks, og aður ljósa.h4tíð ^ vitringana
pg sagt var að Gróa gamla hefði, r ,talað mikið j helgra maima sög.
uðu honum aftur fyrir höfu* «ér.
Ef bollinn kom niður á hvotfi, þá
var maður feigur, og skykii deyja
á ári því, sem fór í hönd.
Pessi dagur er í Danmö*4cu *g
Noregi helgaður Knúti hértoga.
pað var Knútur lávarður, sanur
Eiríks eygóða Danakonungs.
10. Janúar er nefndur PáM ein-
búi. Hann var einsetumaður og
andaðist hér um bil ár 341. Swnir
telja hann fyrsta einsetumann.
Saga af Páli heremita er líkiega
hin sama, og er til á íalenzku heil
í skinnbók frá fimmtándtt öld í
Stokkhólmi, Nr. 2 í arkarbroti.
11. Janúar er BrettÍTumessa.
Hennar dagur er haldinn í Noregi
og á íslandi frá fornu, og er haádið
hún hafi verið frá írlandi (Bric-
tiva). Af henni er á íslandi komið
konunafnið Broteva, er nú er orð-
ið sjaildgæft, en var fyrrura tíðk-
anlegt. pegar talið var fólk á ís-
landi 1860 voru 'þó 1 Eyjafjarðar-
sýslu einni fimm Brotevur, en
p.nnarstaðar á landinu var víðast
engin með því nafni, og engin er
þá nefnd Brettiva.
Hyginús (sem minst er á við
12. Janúar) var tiundi biskup í
Róm, sem talið er. Um hann er
sagt, að ihann hafi fyrstur akipað
guðfeðgin við barnskírn, svo að
skírð börn væri ekki hjálparlaus
í ofsóknum móti kristnum, ef þau
misti foreldra sína eða yrði mun-
aðarlaus. Hann leiö píslarvættis
dauða á dögum Antonius keisara,
og var grafinn í Róm á þessum
degi, sem honum er helgaður,
verið þar hvatamaður að, oft og
um katólskra manna, og I kvæði
tiðum, og var haft eftir henni að Jóns biskups Arasonar, Ljómun-
þetta 'befði nu viðgengM fyrri, um> eru ^ nefndir Casparj
og væn ekki meira fyrir sín börn Melchior og Balthasar. Aðrir
að gjora þetta en marga aðra, og n,efna þá oðrum ,nofnum. Saga
lata þa að líða sem, líða þurftu .<um ena heilögu þrjá konunga->
fyrir eiðrof, enda var hún ætíð
sógð húsbóndi og húsfreyja á lkindum á fimt4ndu old) 4 skinn.
heimili sínu, einkanlega hafði hún bók ■ ihókhlöðu Svía konungs i
otakmarkað vald yfir börnum sín- Stokkhólmi) Nr. 3 f arkarbroti.
um, hvað gömul sem þau urðu prettandinn var ,lengi haldinn
Og að siðustu for svo, að fair sem st6r hellgidagur og var fyrst
trúðu þeim og þau urðu lítils metin af tekinn 1770 (kansellíhréf 9.
hjá góðu fólki, sem áður hafði
álitið 'þau góð og vönduð. struens útvegaði.
petta kalla eg hættulegann felu- 7 Janúar var Wlluð Eldbjarg.
Iæk, er gjorðist I þessari litlu armessa> þMÍ þá skyldi slökkva
sógu sem þvr m,ður er leikinn jólaeldinn og jélaboðsgestirnir
rtta af garði; þá voru jólin úr
rarði gengin. pess er getið að í
’elamörk í Noregi var þessi dag-
ir helgur haldinn og kallaður
31dbjargardagur, í minning þess,
að sólin var þá að koma aftur
fram með yl sinn og eld, eftir
sólhvörfin. pá var drukkið Eld-
bjargarminni. Matmóðirinn í
húsinu kom inn með ölbolla, stað-
læmdist fyrir framan eldstóna og
drakk 'skál eldsins með þessum
formála:
Svo hár minn eldur
en hvorki hærri né heitari
heldur.
Síðan var drukkið svo, að menn
3ettust á gólfið með bollan mill-
m fóta sér og hendur fyrir aftan
bakið, tóku aíðan bollann upp með
önnunum, tæmdu hann og köst-
13. Janúar er kallaður geisla-
dagur. Hann er nefndur svo í
Skáliholtsbók af Kristnirétti por-
láks og Ketils (“Frá hinum þrett-
ánda degi jó'la eru nætur sjö til*
geisladags”), og 4 Sturlungu og
Laurentínus biskups sögu (1331),
en þó er uppruni nafnsins ekki
öldungis viss. pað er reyndar all-
kunnugt, að helgir menn voru
kallaðir geislar, svo sem Einar
Skúlason kallar Ólaf konung helga
“geisla guðs miskunar-sólar”, en
hvort Hilarius biskup, sem þeesi
dagur er helgaður, og andaðist á
Frakklandi 369, hafi sérstaklega
iverið kallaður svo, er ekki kunn-
ugt og vér ætlum það ekki hafa
verið, þó að Finnur biskup anuni
hafa leitt heiti dagsins þaðan.
pað virðist og heldur langt seilst
til nafmsins, að draga það af nafni
marz 1771) eftir tilskipun, sem' eins af hestum Ásanna, Gils eða
er til á íslenzku og er rituð að
alt of oft.
bergs segir leikið ekki feluleiki,
en komið beint fram í dagsljósið,
með orð og gjörðir, og segið sann-
ieikinn, og verið trúir, bæði
sjálfum ykkur og öðrum. Sá sem
temur sér það í æsku, mun hafa
yfir miklu að ráða á fuilorðins-
árunum) og við endadægrið fá að
heyra, þessi hin fögru orð post-
ulans “þú varst trúr yfir litlu því
vil eg setja >ig yfir mikið”.
í Logbergi 29. jan. þ.á. sé eg
grein með fyrirsögn: “Upptíning-
ur”, eftir Karl í Koti. Er þar
margt vel sagt og mætti margt um þau að öllum góðum og kristileg-
það rita. Mér yar kent í æsku að um félagsskap. pað sögðu líka
tína upp hagalagða, því slíkt væri
hirðusemi og mætti margt við þá
þarflegt gjöra. Datt mér því
í hug, að tína upp þennan haga-
lagð, ef vera kynni, að eg gæti
spunnið úr honum þráð. En til
hvers ætti sá þráður að vera?
Ti'l að bæta með eina litla bót á
konurnar í sveitinni: “að það
væri svo sem auðséð að börnin
hennar Gróu gömlu væru uppal-
in við aga og umvöndun,” og eng-
um datt í hug annað en óhætt
væri að treista þeim til alls góðs,
enda var ekki fyrir öðru að gang-
ast en dygðugu framferði, og
agaleysi, er greinarhöfundurinn góðum siðum, því börnin voru
gjörir að umtalsefni, síðasta spurn
ing hans er hvernig á að ráða
bót á þessu, því segist hann ekki
vera maður að svara, og biður þvi
•itsfcjóra Lögbergs eða einhvern
annan að leysa sig af hólmi, og
sé eg að ritstjóri Lögbergs hefir
gjört það i næsta blaði á eftir, 5.
febrúar s. 1., og ferst honum það
mæta vel. Eg er honum alger--
lega samdóma að framferði og
breytni foreldra og fullorðna
fólksins, móti æskumanninn.
Mörg móðir er svo ófullkonrinn að
snauð bæði að fé og mentun. Svo
liðu árin og þau urðu fullorðin,
snemma komust þau í ástamál,
því sagt var að unglingarnir í
Bveitinni litu nýru auga til jafn-
aldranna frá Smiðjuhóli, því eng-
in hætta væri að þau yrðu ekki
miklir menn, og konur. Og Gróa
gamla stuðlaði alt að því sém hún
gat að þau trúlofuðu sig, enda
var það á orð að hún hefði á yngri
árum verið fljót til ásta sjálf.
öll sýndust þau hafa valið vel
og svo fram úr skarancji vel, að
Kerling í koti.
Almanak, árstíðir og
merkisdagar.
Nýársdagur er upphaflega,
eins og þegar var sagt, eigi krist-
inn hátíðardagur, heldur einung-
is svo sem áttund eða áttundar-
helgi (octava) jóladagsins. Róm-
verjar théildu minningu fyrsta
dagsins í árinu með mikilli við-
höfn, og kendu þann dag við Jan-
us, goð sitt. Friður, gleði og vin-
semd var fremst í sæti hjá öllum;
húsin voru uppljómuð, borð sett
fram og búinn beini. En gleðin
tók stundum yfir hóf, og þegar
kristni komst á, þá bönnuðu prest-
arnir þessa hina heiðnu ósiði, og
lögðu ríkt á, að þeim yrði útrýmt,
en það gekk harla tregt. Á sjöttu
öld var fyrst farið að halda ný-
ársdaginn helgan sem kristna há
tíð í minningu umskurnar Krists,
en sú elsta prédikun á nýársdag,
sem er til, er eftir Beda prest
ekki langt frá árinu 700. Byrjun
ársins hefir heldur ekki allstaöar,
eða á öllum tímum, verið haldin
þenna dag, eftir því sem tímabilið
hefix verið margbreytilegt. Róm-
verjar töildu frá bygging Róma-
borgar (ab urbe condita) og höfðu
nýár sitt um vorið; Grikkir töldu
eftir kappleikum þeim, sem haldn-
ir voru í Olympia, og þyrjuðu ár
sitt með sumar-sálstöðum; Gyð-
ingar, Kaldear og Sýrar héldu
nýjáx á haustin. í páfabréfum
frá tólftu og þrettándu öld er
talið eftir hinu svonefnda flór-
entínska tímabili, þá byrjar árið
25. marz. Stundum er talið með
ýmsu öðru móti, scm hér er of
langt að tilgreina. Eftir hinu
forna íslenzka tímatali er upphaf
ársins um miðsuimar, þegar byrjar
hey-annamánuður; það sannast
4f því, að næsti mánuður heitir
fcvímánuður, þ. e. annar máuuður
árs, og byrjar nokkru fyrir höfuð-
dag. Á katólsku öldunum á fs-
landi byrjuðu menn að telja byr-
Gisl, Sem Finnur Magnússon í
Goðafræðis-orðabók sinni. Lík-
legast virðist að nafnið sé dregið
af jólaljósunum, og því nafni
þrettándans, að hann er kallaður
ljósa-hátíðin, þvi þá mátti seinasti
dagur jólanna vel kennast við
geisla hinnar afliðnu ijósabátíðar.
pegar þrettándi var haldinn helg-
ur, iþá var pistilinn á þeim degi
tekinn úr Esajas spádómum 60.
kap. (vers 1—7) þar sem segir:
“Statt upp og tak við birtunni!
pví þitt 'ljós kemur og dýrðin
tírottins rennur yfir þér. Sjá,
myrkur er yfir jörðinni og dimma
yfir þjóðunum, en yfir þér upp
rennur drottinn, og uppi yfir þér
cpinberst hans dýrð. Heiðingj-
arnir munu stefna á ljós þitt,
og konungarnir á ijóimann, sem
upp rennur yfir þér”. pað mátti
sannlega segja, að geislar af jóla-
ljósunum stæði af þeasum degi.
(Framh.)
Allir geta keypt góð Orgel
með svona skilmálum
Vér erum að reyna að selja
öll dálítið brúkuð
O-R-G-E-L
frá skiftadeild vorri. pau hafa öll verið nákvæmlega rann-
sökuð af Orgel sérfræðingum. — pað eru í alt 40 hljóð-
færi, er vér bjóðum almenningi, með kjörum er öllum henta.
6 áttunda, Piano Case, Doherty Orgel, Valhnota, 13
takkar. ágætt fyrir kirkju. Vanaverð $275. (flÓCÍ
nú fyrir...............................
6 áttunda, Piano Case, Clinton Organ — Walhnota 15
takkar og hnéspaðar.. Vanaverð $325, 11 í?ji
Eindæma kjörkaup á ............. .....
6 áttunda Piano Case Bell Organ, Walhot, 11 takkar
ásamt hnéspöðum. Vanaverðið er $250. 4? 1 "IA
Nú selt fyrir.........................,..*P I 1*"
5 áttunda Goderich Orgel, Chapel form, WaJlhnota, 5
fjaðra raðir, afar hljóðfagurt og má heita alveg
óbrúkað. Vanaverð $150. Nú á að eins....
5 áttunda Karn Orgel, Ohapel form, Walhnotu kassi,
ásamt hnóspöðum. Vanaverðið etr $k25.
Nú að eins..............................«|5 • tI
5 áttunda Doherty Organ, Wálhnotu kassi, •£'70
10 takkar ásamt hnéspöðum, selst nú á ..«P • "
5 áttunda Karn Orgel, Walhnotu kassi, lágt bak, 10 takkar
og hljóðtemprandi hnéspaðar.
Með það fyrir augum, hve ný orgel eru komin í geypi-
hátt verð, gefst mönnum sjaldan annað eins tækifæri á að út-
vega sér jafngóð hljóðfæri á slíku verði og vér bjóðum 1 þetta
sinn._ — Eins og áður hefir verið tekið fram, eru hljóðfæri
þessi flest svo gott sem ný. Gegn $15 fyrirfram borgun send-
um vér yður hvert af þessum orgélum, er nefnd hafa verið,
og má greiða eftirstöðvarnar með $8 eða $10 afborgunum á
mánuði. Einnig sendum vér þeim er óska lýsingu af öllum
hinum orgelunum, sem á sölu þessari eru.
SCQlimitedj
The Home of the Heintzman & Co. Piano and The Victrola
329 PORTAGE AVE., \ - - WJNNIPEG.
i