Lögberg - 11.03.1920, Blaðsíða 6

Bls. 6
LÖGBERG FIMTUADGINN 11. MARZ 1920.
Æska er
«efi skölt
Alt, sem
lærist t>&.
VertSi vor*
aS seÍ8Juii'
Ve»ri lifsins 4
P■ P, ^

#1 ? • ]

Námfúsi drengurinn.
liooker T. Washington.
Hofði einhver maður fyrir rimííu árum reynt
að komast a'ð niðurstöðu um, hvaða drengur það
mundi vera, er f<ost hefði tækifærin til þess að
geta orðið að miklum manni, þá er eigi ólíklegt,
að valið mundi hafa lent á litlum Svertingjadreng
nálægt Hales Ford í Virginia ríkinu.
Fáir sýndust telja það merkis atburð, þótt
oinn Svertingjasnáðinn bættist enn; foreldrar og
önnur ætfamenni vom ánauðugir þrælar og um af-
kvæmi slíkra auðnuleysingja skeyttu fáir. —
:\fóðirin var óupplýst, með öllu og vissi hvorki
nöfn mánaða nó daga; J>ess vegna gleymdist henni
skjótt er frá leið, live nær sonurinn var í heiminn
borinn. En þegar drengurinn kom til vitá og ára,
hélt hann þeirri skoðun fram, að hann mundi
fæddur vera á páskadagsmorgun, og kendi afmæl-
isdaginn sinn því ávalt við páskana.
Heimili drengsins var bjálkakofi einn, harla
óvistlegur og gluggalaus með öllu. Stóð kofinn
á stóru bændabýli, og sváfu í honum^nargir aðrir
j|rælar. Veslings piltunginn svaf a gólfinu, og
hafði eigi annað til rúmfata en viðbjóðslega
striga{>oka. Hann átti engin önnur föt, en skvrtu-
garm, úr svo grófu efni, að honum fanst engu lík-
ara en að nálaroddar styngi sig á alla vegu. —Er
hlýna tók í veðiinu kaus hann miklu fremur að
ganga nakinn, en kveljast í ótætis skyrturælfinum.
l>ótt fáir léti sig drenghnokkann litlu skifta, þá er
hitt þó víst, að móðir hans uuni lionum mjög; laut
hún oft yfir hann á nóttunni, og bað guð heitt og
innilega að gefa sér og drengnum sínum frelsi.
Dag nokkurn skömmu síðar, bar svo við, að
þradahópur þessi var boðaður á fund embættis-
maimsins, er umsjón liafði með héraðinu.
Litli Svertingjadrengurinn var skelkaður
iiijög og hélt dauðahaldi í pilsfald mömmu sinnar.
ineðan embættismaðurinn las upp bréf eitt mikið
með stóru innsigli undir. En er liann hafði lokið
máli sínu, tóku veslings þrælarnir að dansa og
syngja; mamma piJtungans laut niður að syni sín-
um og hvíslaði í eyra hans roeð sigurhljóm í rödd-
inni þessum fagnaðarríku orðum: “Sonur minn,
við erum frjáls, f/>jáls!”
Fáum vikum síðar fluttist fjölskyldan til
West Virginia, þar sem liún fékk atvinnu í kola-
og salt-námum.
Drengurinn brami af löngun til þess að ganga
á skóla, eins og hann sá svo mörg önnur böm gera.
En fólkið hans var-svo fátækt, að hann mátti til
með að vinna í námunum svo það gæti keypt bráð-
ustu lífsnauðsynjar, svo sem föt og fæði. Á hverj-
um einasta morgni varð hann að ganga hálfa aðra
mílu til vinnuunar með stjúpföður sínum og þræla
i námunni allan liðlangan daginn í myrkri og
sagga. Hann vai- hvrorki þroskaður eða sterkur
þá, og var í raun og veru hálfhræddur við náma-
lífið, J>ótt hann léti sem minst á því bera. En
samt lét hann ekki liugfallast og lærði í vissum
skilningi hreint ekki svo lítið við það, að rogast
með þungar salttunnur, sem voru'hinum veiku
kröftum hans þó blátt áfram ofurefli.—Eftir að
góðviljaður kennari einn hafði byrjað að segja
honum ögn til, tók hann ávalt með sér bók í nám-
una og reyndi að lesa í öllum frístundum, við hiiía
daufu skímu frá lampatýrunni, sem fest var við
húfu han3. Svo fór að lokum, að stjúpi hans sagði
honum, að ef hann vildi fara snemma í vinnu—
vinna frá klukkan fjögur til níu að morgni, — þá
mætti hann verja hálfum deginum til skólagöngu.
Þetta fanst drengnum námfúsa alveg aðdáunar-
vert* tækifæri, g hann byrjaði á námi tafarlaust,
með iiugann þrunginn af tilhlökkun og framtíðar-
draumum. /
Þangað til hér var komið sögunni, hafði hon-
um aldrei verið gefið fast nafn. Menn höfðu alla
jafna kallað hann “Booker”. 1 skójanum heyrði
hann kennarann oftast kalla drengina tveimur
nöfnum. En þegar kennarinn spurði hann að
nafni — svaraði hann með því að nefna mesta og
frægasta nafnið, er hann hafði nokkru sinni heyrt
getið um, og það var — Washington.
Upp frá þeim tíma vár hann ávalt kallaður
Booker Washington; og oft síðar talaði hann um
það í spaugi, að líklegast mundu fáir drengir
hafa átt því láni að fagna, að kjósa sér nafn.
Þegar hann var 12 ára að aldri, var honum
komið fyrir sem vikadreng á heimili einu í Mal-
den. Aðallega átti }x> starf hans að vera fólgið í
}>ví, að sópa öll gólf í húsinu og halda hreinum
blettinum í kring um það. — Húsfreyja brýndi
fyrir honum siðgæði og ráðvendni, og bað hann
umfrarn alt að lofa aldrei neinu því, sem hann
væri ekki viss um að geta efnt.
Þegar hann eltist skildist honum enn betur,
hvað hann átti konu þessari mikið að þakka. Hún
hafði stundum beðið hann að gera hitt og þetta,
sem honum féll ekki sem bezt í svipinn, en brátt
varð hann þess fullvís, að einnig það leiddi til
blessunar, þægar lengra kom út í lífið. —
Hverri einustu stund, er afgangs var frá hin-
um daglegu störfum, varði hann til lesturs, og oft-
ar en einu sinni kom það fyrir, að húsmóðir hans
fann hann með bók í hendi í einhverju eldhúshorn-
inu, þótt orðið væri langt liðið á kveld. Það var
líka ekki svo sjaldan að hún sæi Ijós í kofanum
hans, þegar laiigt var liðið af miðnætti; fór hán
j>á þangað sjálf og bað hann að hætta lestrinum
og taka á sig náðir.
Um þessar mundir heyrði hann getið um
skóla einn inikinn í Ilamton, þar sem Negra og
índíána drengir, sem mjög voru fátækir, gátu
fengið að vinna fyrir fœði sínu og húsnaiði. Skól-
inn var um fimm hundruð mílur í burtu. Piltung-
inn hafði ekki geta, sem vonlegt var, si>arað mikið
af kaupi því, sem húsmóðir hans galt lionum, sem
nam ekki meira en sex dölum um mánuðinn. *En
vinir hans, flestir jafn fátækir og hann sjálfur,
gáfu honum fiinm og tíu cent, og á» þess að hafa
itándar nærri nóg í fargjaldið alla leið, ákvað
hann að leggja af stað undir eins og héldu honum
engin bönd.
Nokkum lduta leiðarinnar ferðaðist hann á
lestum, en seinni lielminginn, eða því sem næst,
várð hann að ganga, klaöðlítill og liálf svangur;
ýmist hafðist hann við í hlöðum að næturlaginu,
eða }>á hann liallaði sér út af í skógarrjóðri og
hallaði þreyttu höfði sínu upp að tré. Nestið var
löngu þrotið og var því ekki um annað að gjöra
fyrir hann, en leggja sér til munns hvað sem til
féll. — r (Meira).
Sá, sem dó fyrir mig.
Saga námumanns í California, sögð af
• Mrs. J. K. Barney.
Fyrir morgum árum langaði mig að fara sem
trúboði til annara landa. Ekkert varð. af því.
Nokkru seinna átti eg heima á Kyrrahafsströnd-
inni. Fólkið var all-grófgert í námahéruðunum,
þar sem eg átti lieima, svo nú sýndist sem tæki-
færi byðist mér til trúboðs-starfsins.
Einn dag var mér sagt frá manni, sem lægi
fyrir dauðanum í tæringu, nokkuð frá heimili
mínu. “Hann er svo mikill óþokki,” sa£ði fólkið,
“að engum menskum manni er vært kring um
hann. Piltamir láta mat hjá honum einu sinni á
sólarhring. Annars kemur enginn nærrri honum.
Hann hefir víst aldrei haft neina sál; þeir finna
hann dauðan einhvem góðan veðurdag. Því fyr,
því betra.”
Vesaldómur þessa manns ásótti huga minn
þar sem eg var að vinnu minni. t þrjá daga
reyndi eg að fá einhvern til að hjúkra honum, en
úrangurslaust. Þegar eg sneri baki við þeim síð-
asta, sárgröm yfir kærleikslejjsi lians, kom mér
spuming íhuga: “Hví fer þú ekki sjálf. Hér er
trúboðsstarf,' ef þér er alvara.”
Eg ætla ekki að eyða orðum í að segja yður,
kæri lesari, frá för minni og hversu eg óttaðist að
koma í návist manns, sem var eins vondur og
þessi. Þetta var ekki sú tegund af trúboðsstarfi,
sem eg hafði æskit eftir.
Að síðustu, (hnn góðan veðurdag, lagði eg af
stað yfir hæðimar, sem lágu yfir að kofanum.
Kofinn var í einu lagi og dyrnar opnar. Á hálm-
hrúgu í einu hominu lá deyjandi maðurinn, með
dýnuræfil að sæng. Synd og kvöl liöfðu skílið
eftir hræðileg teikn á andliti hans. ðefði eg ekki
verið búin að heyra, að hann gæti ekki hreyft sig,
þá hefði eg flúið kofann strax og eg leit manninn.
Þegar hann sá# skuggann minn á gólfinu, leit
hann við, og sendi mér heila runu af blótsyrðum í
kveðjuskyni.
“Talaðu ekki þannig, vinur milin,” sagði eg.
“Eg er ekki vinur þinn,” svaraði hann; “eg hefi
aldrei átt vini, og nú kæri eg mig ekkert um þá.”
Eg rétti honum aldini, sem eg kom með, en
stóð eins langt frá honum og eg gat. Svo færði eg
mig nær dyrunum og hugsaði um hvemig hitta
skyldi á viðkvæman blett í sálu hans. Eg spurði
hann, hvort hann myndi eftir móður sinni. Hann
formælti hepni. Eg spurði hann, hvort hann hefði
nokkum tíma átt konu. Hann formælti hanni. Eg
talaði um.guð við hann. Hann formælti honum.
Eg reyndi að tala um Jesúm við hann. Að hann
hefði dáið fyrir okkur. Hann bókstaflega kæfði
orðin í munni mínum með roku af formælingum.
. “Það er alt lygi,” sagði hann. “Enginn hefin
dáið fyrir annan.”
Daginn eftir fór eg aftur, og á hverjum degi
í hálfan mánuð. En hann leit ekki við mér frekar
en rakka. Eg liætti að vitja haps. Um kvöldið,
þegar eg afklæddi drengina mína, beiddi eg ekki
fyrir námamanninum. Karl litli tók eftir því og
sagði: “Mamma, þú baðst ekki fyrir vonda náann-
inum.” “Nei,” sagði eg með þungum huga. —
“Ertu hætt við hann, mamma?” — “Já, eg býst
við því.” — “Hefir guð hætt%við hann?”—“Nei.”
—“Heldurðu að þú eigir að hætta við hann, fyrst
guð gerir það ekki?”
Eg gat ekki sofnað. — Þessi vondi maður að
deyja svona,' og enginn að skifta sér um hann. Eg
fór á fætur aftur og baðst fyrir í einrúmi. Þegár
kné mín snertu gólfið, fann eg brátt hve hálfur
hugur minn hafði alt af verið. Vesalmenska og
hálfvelgja allur minn missíónera hugur. Eg féll
brátt áfíám á andlitið og bað Krist að gefa mér
ofurlitla skímu af því, hve dýr mannssálin í raun-
• inhi er.
Iiafið þér nokkuni sinni spurt um það í at-
vöruf Gerið það ekki nema þér séuð viljug til að
gefa upp þægindi og eigingjarnar skemtanir, því
lifið lítur öffru vísi út, þegar svarið er fenqið.
Eg var á hnjánum þangað til höfuðskelja-
staðurinn varð að veruleik í huga mínum. Tím-
inn flaug án þess eg vissi; en eitt lærði eg þessa
nótt, og það er, hvað það er að biðja í angist fyrir
mannssálum. Næsti morgun sýndi mér nýja lexíu
í kristindómsstarfinu. Það var vani minn að ljúka
við verk mín, hafa fataskifti, setja á mig glófa,
íara svo í hægðum mínum þegar skuggamir færð-
ust i slakkana aleiðis til kofans. Þenna morguii,
eins fljótt og eg gat. kpmið drengjunum mínum á
skólann, fór eg á stað og lét verkin bíða. Eg var
ekki að fara til að sjá þenna “viðbjóðslega ó-
þokka”, heldur til þess að vinna sál til guðs
Þegar eg fór fram hjá húsi grannkonu minn-
ar, kom hún út og tjáði sig viljuga að fara með
inér. Satt sagt vildi eg helzt vera ein. Drottinn
myndi sjá veg minn betur en eg, svo eg samþvkti
för hennar. Hún kom og hafði með sér litla dótt-
ur sína.
Eg veit ekki vel, hverju eg bjóst við í kofan-
um, en maðurinn “heilsaði” mér með ógurlegustu
formælingum. Þau skáru ekki eins djúpt í sál
mína og fyr, því eg hafði það hugfast, að Kristur
var á undan mér. I skjóli hans gat eg þolað blóts-
yrða höggin.
Meðan eg var að skifta um þvottavatn og
liandklæði hjá manninum, nokkuð sem eg hafði
alt af gert, en hann aldrei þakkað, kvað við skær
nóta af bamshlátri úti fyrir, líkast fuglskvaki í
kyrðiuni. “Hvað er þetta?” spurði maðurinn á*
fergjulega. — “Það er lítil stúlka, sem bíður mín
útj,” svaraði eg.
“ Viljið þér ekki lofa henni inn?” spurði hami
í öðra vísi málrómi, en eg hafði heyrt til hans
nokkru sinni áður. Eg fór út í dymar og benti
telpunni að koma, tók svo í hönd henni og sagði:
“Komdu og sjáðu veika manninn, Mannie.”
‘ ‘ Eg er hrædd, ’ ’ sagði telpan og hrökk aftur
i bak, þegar hún sá fraraan í hann. Eg hughreysti
hana og sagði lienni, að það væri vesalings veikur
maður, sem iangaði til að sjá hana. Hún stjaldr-
aði fyrir framan hann. Gtullnu lokkarair hring-
uðu sig í uingjörð um andlit henni og hún horfði
barnslegum mildum meðaukvunaraugum á mann-
inu. Hún hélt á bláum blómvendi, sem lmn hafði
verið að tína úti; hún laut áfram og sagði: “Mér
ieiðist að maðurinn er veikur. Vill hann blóm?”
Hann teygði stóru hnútóttu höndina fram hjá
blómunum og greip um litlu feitu höndina, sem
rétti þau. Tár komu fram í augu hans, um leið
og hann sagði: “Eg átti einu sinni litla stúlku,
en hun do. Ilun het Mannie. Henni þótti vænt
um mig. Enginn annar unni mér. Máske eg hefði
verið öðru vísi, ef liún hefði lifað. y Síðan hún dó,
kefi eg hatað alla.’ Nu vissi eg að eg hafði loks-
ins fundið lvkilinn að sálu hans.
“Þegar eg talaði um móður yðar og konu,
þá formæltuð þér þeim. Eg þýkist vita, að þær
liafi ekki verið góðar konur, eða þér hefðuð ekki
getað talað svo hræðilega um þær. ’ ’
‘*Góðar konur! Ó, þér vitið ekkert um slíkar
konur. Þér getið ekki hugsað yður, hveriar l>ær
voru. ’ ’
“ Ja>ja, ef litla stúlkan yðar hefði lifað og
vaxið upp með þeim, era líkindi til, að hún hefði
líkst þeim. Þér hefðuð ekki viljað, að hún hefði
lifað til þess.” — Hann virtist ekki hafa hugsað
um þetta fyr, og stóru augun hans urðu dreym-
andi stundarkorn. Svo leit hann á mig og hljóð-
aði: “Ó, nei! Nei! Eg hefði heldur viljað
drepa hana. Eg ér feginn, að hún dó.”
Eg seildist í vesalings höndina á honum og
sagði honum, að drottinn hefði séð lengra en liann,
því hefði hann tekið barnið til þess að- geyma það
lijá sér, svo nú biði liún eftir föður sínum fyrir
handan. “Langar yður ekki til að sjá hana aft-
ur?” spurði eg. — “Ó, eg vildi láta brenna mig
þúsund sinnum lifandi, til þess að sjá telpuna
mína einu sinni. Litla Mannie mín!”
Lesari, þér vitið hver sagan er, sem eg hafði
aö segja honum. Nóttina áður hafði eg verið svo
nærri Golgata, að eg gat sagt hana frá hjarta-
rótum mínum. Vesalings andlitið varð öskugrátt
hvað eftir annað. Hann fórnaði höndunum lijálp-
arleysislega. Tvisvar til þrisvar virtist hann
vera við það að missa andann. Svo þreif hann til
mín og spurði: “Hvað var það, sem þið kven-
fólkið voruð að tala um héma um daginn; eitt-
livað um það að tala við einhvern, sem ekki sæ-
ist?” — “Það er kallað að biðjast fyrir? Maður
segir honum hvers maður óskar.”
“Biðjið þér núna! Biðjið fljótt. Segið hon-
um, að eg vilji fá litlu stúlkuna mína aftur. Segið
thonum hvað sem þér viljið.”
Eg tók höndina á telpunni og lagði ofan á
skjálfandi hönd mannsins. Svo kraup eg og sagði
litlu stúlkunni að biðja. Bæn hennar var eitthvað
á þessa leið: “Kæri Jesús, þessi maður er veik-
ur. Hann hefir týnt litlu stúlkunni sinni og hon-
um líður illa út af því. Eg er lieð út af því, og
liann er leiður líka. Myndir þú nú ekki vilja
hjálpa honum'og sýna honum hvar hana er að
finna? Gerðu nú svo yel og gerðu þetta fyrir
mig.—Amen!! ’
Það var sem himnarnir opnuðust og hann
með naglafarið í höndina og undina í síðunni
stieði hjá okkur. Mannie litla smokraði sér út ,—
en maðurinn hélt áfram að biðja mig. —
“Segðu honum meira. Segðu honum alt. —
En — nei, — þú veizt ekki alt.” — Svo helti hann
yfir mig slíku fári af játningum, að eg veit eg
hefði aldrei risið undir að hlusta á annað/eins,
nema fyrir styrk þess, er stóð okkur svo nærri
þessa stund og rétti liönd sína þessari viltu sál.
Á þriðja degi frá þessum, virtist þessi þreytti
vegfarandi hafa snúið huga sínum frá heiminum
til hans, sem er máttugur að frelsa. Sneri sér til
hans, sem dó fyrir mig. • Sjúklingurinn lifði í
margar vikur eftir þetta, eins og vildi guð sýna,
hve áreiðanlegt afturhvarf lians var.
Ein*. dag var eg að segja honum frá bæna-
. sanikomu. “En livað mér þætti mikil ánægja að
því, að koma á slíkaibænasamlíomu” sagði hann.
“Þangað hefi eg aldrei komið.” Svo við liöfðum
samkomu í kofanum lians. Piltarair komu frá
myllunum og námunum og fyltu kofann.—“Héraa
drengir”, sagði hann. “Krjúpið þið nú á knén, á
meðan konan segir okkur frá lionum, sem dó fyrir
mig. ’ ’
Mér hafði verið innrætt það í uppeldi mínu,
að kvenfólk ætti aldrei að tala á mannamótum; en
eg “talaði” nú þaraa samt. Eg reyndi að segja
þeim á einfaldan hátt sögu krossins. Eftir stund-
arkpm sagði sjúki maðurinn “Ó, drengir, þið
liálf trúið ekki þessu, eða þið mynduð gráta; þið
gætuð ekki varist þess. Drengir, reisið þið mig
upp. Mig langar til að segja það einu sinni.” —
Svo reistu þeir hann upp og á milli hóstahvið-
anna. sagði hann þeim söguna á þessa leið: —
“Drengir, þið vitið hveraig vatnið rennur eftir
gull-þvottastokknum hjá okkur; þvær í burtu öll
óhreinindin, en skilur gullið eftir. Jæja, blóð
hans, sem konan er að segja frá, hefir runnið yfir
mig á sama hátt, og tekið mig því nær allan í
burtu. En það skildi nóg eftir af mér til þess eg
gæti séð hana Mannie og hann, sem dó fyrir mig.
Drengir, getið þið ekki elskað hann?”
Nokkrum dögum eftir þetta sá eg, að hann
mundi ekki eiga langt eftir. “Hvað ó eg nú að
segja Jack?” spurði eg um leið og eg fór.
“ Bara góða nótt,” sagði hann; “og þegar
við mætumst þarna uppi, þá býð eg þér góðan
daginn.”
Næsta morgun var liann örendur. Andlit hns
virtist liafa fengið mikið af guðsmyndinni aftur
í dauðanum. “Eg vildi þú hefðir séð hann. þeg-
ar hann dó,” sögðu piltarnir, sem vora hjá hon-
um. “Um miðnætti fékk hann helfróna. Hann
brosti við okkur og sagði: “Nú fer eg bráðum,
drengir. Segið henni, að eg fari að sjá Mannie.
Segið lienni, að eg fari að sjá hann, sem dó fyrir
mig.” Svo dó hann.”
Knéfallandi þarna lagði eg liendur mínar yf-
ir vesalings köldu, stirðnuðu hendumar, sem at-
aðar voru bróðurblóðinu. Eg beiddi um dýpri
skilning á því, hve dýr mannssálin er, og fékk að
skilja ofurlítið betur lrinn sárt þráandi alheims-
kærieika Krists, sem “ekki vill að nokkur glat-
ist.”
' Rannveig K. B. Sigurbjörasson þýddi,
úr “Apostolic Faith Mission” .
Bœnheyrð. — Eftir Moody.
Fyrir nokkrum áram var móðir ein í Phija-
delphíu, sem átti tvo sonu. Þeir vora báðir óreglu-
menn, og sukku einlægt dýpra og dýpra í forað
spillingarinnar. Þetta var hin sárasta hugarkvöl
fyrir móður þeirra, og ó bænasamkomu einni stóð
' hún upp og bað vinina að biðja fyrir sonum sín-
um; þeir vora báðir orðnir drykkjumenn, og hún
vissi að það mundi enda með skelfingu, ef ekki
tækist að aftra þeim á þessum vonda vegi. Allir
á samkomunni báðu fyrir þeim með móðurinni.
Næsta morgun höfðu þessi tvö ungmenni, sem
auðvitað ekkert vissu um bænafundinn, mælt sér
mót um kveldið á götuhorai einu, og meðan annar
þeirra stóð og beið þar eftir hinum, komst hann
jnn í fólksþröng, sem var ó leiðinni til trúboða-
iundar, sem átti að halda þar í grendinni. 1
leiðslu barst hann með straumnum. Hann heyrði
þar guðs orð prédikað, átti þar fund við guðsanda
— kendi til hjartasársins og fékk lækning hjó
frplsara sínum.
Bróðir hans hafði líka komist á Kristilega
samkomu hið sama kveld, og þar iðraðist hann
synda sinna og flúði á náðir frelsara síns. Hann
hvarf svo heim til nióður sinnar sem nýr maður,
og sagði henni glaður í anda hvað Jesús hefði fyr-
ir sig gert. Skömmu síðar kom hinn bróðirinn
með sama gleðihoðskap livað hann snerti.
Nokkra síðar heyrði eg apnan þessara bræðra
skýra frá því á unglingafundi, hvernig atvik lágu
til að Jesús hefði fundið sig. En varla hafði hann
lokið máli sínu fyr en hinn bróðirinn stóð upp og
sagði: “Hér er bróðir sá, sem um var talað, og
eg get borið vitni um, að hamingjusamara heimili
en A>ort finst ekki í Philadelphía.”