Lögberg - 06.05.1920, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. MAÍ 1920
Bte. 5
Auðvelt að spara
ÞaíS er ósköp auövelt aö venja sig á a8 spara raeö því
a? leggja til síöu vissa upphæð á Banka reglulega. í spari-
sjóðsdeild vorri er borgaS 3% rentur, sem er bætt vií
böfuðstólinn tv'.svar á ári.
THG DOMINION BANK
NOTRE DAME BRANCH,
SELKIRK BRANCH,
W. H. HAMILTON, Manager.
W. E. GORDON, Manager.
LÖGBERG

„MlXTlfl?
^SON’S ^
companv
Langfrœgasta
TÓBAK í CANADA
vilja, sem þeir hefðu sýnt félag-
inu og lauk máli sínu á þessa
leið:
“Vinir! pað er mér hin mesta
ánægja, að hafa mátt reykja með
ykkur úr friðarpípunni og fá að
taka í hönd yðar.
í tvö hundruð og fimtíu ár hefir
Hudson Bay félagið (hið elzta fé-
lag slíkrar tegundar innan brezka
veldisins) skift við ykkur.
Önnur félög og aðrir verzlunar-
menn komu við og við, en þeir
hurfu jafnhraðan. Hudsonsflóa-
féilagið var það eina, sem stöðugt
hélt uppi verzlunar sambandinu
blíðu jafnt sem stríðu yður til að-
stoðar. Eg vona, að þér náið til
heimila yðar heilir á toúfi, og bið
eg yður að bera kveðju mína til
fjölskyldna yðar og vina. Eg mun
æfinlega minnast þessa dags sem
hins merkasta í lífi mínu.”
*
I útgöngu vetrar.
I. i síðasta bylnum.
Vetur kaldur, hvítur,
kveíSja fer.
Stormur þungur þýtur,
Þallir brýtur;
Alt hvað er .
Öspin upp þó lítur.
Almur vakna hlýtur.
Furan, með sinn mítur,
Mest þó ber.
II. Þegar viðir vakna.
Þegar viðir vakna
Vegir taka að blakna,
Sléttan fer að slakna,
Slóðir klökna,
Vorlönd vökna,
Úr fer öllu að rakna.
Ylnar laufið hrakna.
— Samt má vetrar sakna —
Sáðlönd dökna,
Vorlönd vökna.
III. Ilinsta vika.
Norðurljósin leiftra, hvika,
Laumast, hika.
Yfir vestri er Vorsins blika,
Varma sýnir himinblær. >
Veðrið betra’ en var í gær.
Þetta er húmsins hinsta vika,
Hauðrið stika
Geislastafir, Vorsins varma;
Verma hvarma.
Brosir grund og bjarlur sær.
Jón Kœrnested.
Vetrarkveðja.
250 ára afmæli Huds-
ons Bay félagsins.
Á mánudaginn í þessari viku,
3. maí, hélt Hudsons Bay félagið
alþekta upp á tvö hundruð og fim-
tiu ára afmæli sitt með mikilli
viðhöfn, sem hafði verið undirbú-*
in af embættismönnum félagsins
með mikilli fyririhöfn. Indíánum
frá fjarlægum héruðum hafði ver-
ið boðið að taka þátt í hátíðinni og
voru höfðingjar Ojibway, Piegan,
Blackfeet, Sioux, Crees Carrier
komnir með liðsmenn sína.
Klukkan 9 f. h. byrjaði hátíðar-
haldið með því, að þessir Indiána-
flokkar undir stjórn foringja
sinna, lögu á stað frá Provencher
brúnni, sem tengir saman Winni-
peg og St. Boniface, í barkarbát-
um niður eftir ánni, klæddír í sína
fornu einkennisbúninga, og voru
bátarnir 18 að tölu.
Ferðinni var hetið niður til
Lower Fort Garry, og réru þeir
bátunum þá leið, sem er um tutt-
ugu mílur vegar, eins og þeir
gerðu í gamla daga, áður en guf-
an og rafurmagnið kom hér mönn-
um ti'l hjálpar.
Fjöldi fólks raðaði sér með-
fram Rauðánni beggja vegna, til
þess að sjá þennan leiðangur haf-
inn, og um leið í huga sínum að
hverfa til baka 250 ár í sögu þessa
lands og sjá og skilja hvað menn
höfðu þá til þess að fleyta sér á
yfir ár og vötn þessa víðáttu-
mikla lands.
Klukkan tvö og þrjátíu kom leið-
angurinn ofan til Lower Fort
Garry, og var honum þar mætt af
Sir Robert Kindersley, forseta
Hudson Bay félagsns, sem komið
hafði hingað alla leið frá Lund-
únaborg ásamt frú sinni, dóttur
og syni til þess að vera við hátíð-
arhaldið.
Fylkisstjórinn, Sir James Aik
ins, T. C. Norris, forsætis ráð
herra Manitoba fylkis; Charles F
Grey og frú hans, G. W. Allan,
frú hans og dóttir, auk embættis
manna félagsins var þarna saman
komið.
pegar komið var á áfangastað
ipn skiftu Indíánarnir sér í flokka
undir sínu sérstaka merki eða
fána; skipuðu sér svo í hálfhring
eftir venju Indíána og settust um
hverfis forseta félagsins.
P. H. Godsell, þjónn félagsins
hér, hafði orð fyrir gestum, og
gjörði fólk kunnugt. Hann mint-
ist líillega á hina ýmsu flokka
Indíána. Að þeirri athöfn lok
inni fór fram hinn einkennilegi
en þó fallegi siður Indíána, að
reykja friðarpípuna (Ismoke the
pipe of peasé). pað er feykilega
mikið reykingar verkfæri, sem til
þess var notað, fjögur fet á lengd
Pípuhausinn var búinn til
sandsteini, en leggurinn og munn-
stykkið úr viði og fágað og dregn-1 í þessari bygð
í dag er vika af sumri, verður
>ó tæplega sagt, að veturinn sé
skilinn við. En langt er síðan að
vetrinum var stilaður aldur; verð-
ur hann sjálfsagt að hlýða því lög-
máli eins og þeir, sem á undan eru
gengnir. Virðist ekki ótilhlýfði-
legt, að minnast samverunnar að
skilnaði.
Hætt er við, að kveðjurnar verði
nokkuð kaldar frá sumum. Ber
margt til þess: Vetur þessi hef-
ir verið með þeim lengstu, er menn
muna, og fyllilega kaldur. Hef-
ir hann gengið svo um garð
manna, að lengi verður þess
minst.
Félagsleg starfsemi var lömuð
vegna harðinda. Menn liðp stór-
tjón á búpeningi vegna fóður-
skorts, og talsvert (hefir fallið
iif bjargarleysi. Heilsufar var
ilt all-víða. Björt og friðsæl heim-
ili voru rofin; standa veggirnir
eftir í rjúkandi rústum og verða
aldrei bygðir upp aftur, svo að
jöfnu standi.
Sætin auðu og önnur fyrirbrigði
heimilisins bera vitni um það, hve
stórt skarð er höggið. Allstaðar
að berast fregnir um ástvina miss-
ir og sviplegan skilnað elskandi
ektamaka. Má segja að slíkt ger-
ist svo títt, að ekki sé orðum að
eyðandi; en þess ber að minnast,
að þótt saga sú sé gömul, er hún
ávalt ný nokkrum, er ekki hafa
reynt það; eru þeir gengnir inn í
napurt og kalt myrkrabelti sorg-
arinnar, inn í ríki týndra vona
og tapaðra fyrirætlana.
horfir við alt öðruvísi en áður:
með gleðiríkri nautn var strítt við
örðugleikana og þeir sigraðir með
aðstoð ástvinanna horfnu; en þeg-
ar inn kom í skuggahverfi myrk-
urs og sorgar, dó lífsgleðin. Líf-
ið opinberast nú í 'öllum sínum
biturleik. pað verður nú ekki
gleði að lifa, en skylda, án nautn-
ar og unaðar, og unninn sigur að
biturleik.
pannig horfa þessir atburðir við.
Er það ósk mín, að þessi orð gætu
orðið hjartanleg hluttekning i
garð allra þeirra, sem hafa reynt
biturleik sorgarinnar fyr eða
síðar.
Ekki er það tilgangur minn, að
telja mér harmatölur, en eg finn
mér skylt að minnast þeirrar ó-
væntu hjálpar, sem mér barst frá
guði fyrir tilstilli fóðra manna,
þegar meginsúlu heimilis míns var
kipt burtu við fráfall konunnar
minnar. Sýnir listinn, er liggur
fyrir framaú mig, hve mikillar
hylli hún naut eftir stutta dvöl
tvíluglega hvað mönnum er mögu-
legt, þegar hjartað er með ^verki.
par er til dæmis tilgreind upp-
hæð frá einum manni $50,00. Sá
sami gaf okkur beztu kúna sina;
að meðtöldu árlegu prestsgjaldi
og fleiru, !hefir hann látið okkur
af mörkum fulla $165.00 á síðast-
liðnu ári. Nábúi hans er á list-
anum, sm lika var búinn að gefa
okkur góða kú. pá eru $25.00 frá
ungum manni einhleypum. Munu
slíks fá dæmi um menn, sem ekki
eru komnir talsvert langt áleiðis í
lífsbaráttunni. Líka tekur maður
eftir upphæð frá manni, sem með
myndarskap styður fjármál safn-
aðarins. Ríður hann á vaðið á-
samt konunni sinni með stórri
upphæð, og síðan börn þeirra með
sína . upphæð hvert. pannig til-
greinir listinn marga fleiri. Fjöldi
er af ungu fólki á listanum. Er
það gleðiríkt framtíðar tákn, að
hve fúst það er að taka þátt í kjör-
um annara. Sem sagt: Upphæð-
irnar, stórar og smáar, bera vott
um velvild og hlýja hluttekt
Hafði eg fullan vilja á að birta
listann eins og hann liggur fyrir,
ef rúm leyfði. pað dylst ekki, að
fólk umhverfis Langruth og þar út
í frá, hefir gefið gott dæmi til að
breyta eftir.
Líka vil eg minnast læknanna,
sem stunduðu konu mína. Dr.
Sproule er læknir okkar í Lang-
ruth, og Dr. Olafur Björnsson í
Winnipeg. Hvorugur þeirra þáði
borgun fyrir fyrirhöfn sína. Líka
vil eg minnast velvildar A. S. Bar-
dal í því sambandi. Að síðustu
vil eg þakka vinunum i Winnipeg,
sem með blómagjöfum sýndu ó-
vænta hluttekt. Gladdi það okk-
ur stórlega. pví miður veit eg
ekki nöfn þeirra allra, en það er
hjartanleg gleði, að guð þekkir
þau öll, og endurgeldur það alt
á sínum tíma. Eins vil eg minnast
með innileik allra fjær og nær,
sem í orði eða verki vottuðu sam-
hrygð sína.
Eg hefi verið að hugsa um orð
Björnstjerne Björnsonar: “par
sem góðir menn eru, þar eru guðs
vegir.” Virðast mér þau orð eiga
við hér. Er það efni til mikils
þakklætis, að vera staddur meðal
góðra manna, þegar sorgin sækir
mann heim.
Hjartans þakklæti mitt og
minna vil eg nú flytja öllum þeim,
sem studdu og styðja okkur á
hinni erfiðu braut sorgarinnar.
pað er mín þrá og fullvissa, að
gleði þeirra, sem hér réttu hjálp-
Lífið ^ arhönd, verði enn meiri, er laun-
unum að síðustu verður útbýtt.
Svo er þá veturinn að halda
leiðar sinnar; lítt þokkaður og lítt
kvaddur, geymandi í skauti sínu
endurminningar blíðar og óblíð
ar. Má færa honum það til gild-
is, að mitt í skammdegis myrkr
inu, var himininn aldrei svo skýj-
aður, að ekki sæi til hinnar bless
uðu náðarsólar guðs..
Langruth, 29. apríl 1920.
Sig. S. Christopherson.
1

--er ábyggilegasta
blaðið sem gefið er
út á íslenzku, það
bregst aldrei kaup-
endum sínum. Seg-
ir satt og rétt frá,
fyllir ekki dálka
sína með slettur og
slúðursögur.
Gerist kaupandi nú
að stœrsta og fjöllesn-
asta blaðinu sem gefið er
út á íslenzku, með því
að senda $2 og fá sögur
í kaupbæti.
®Í)E Columtita iPresö, Htmíteb
Horni WILLIAM Og SHERBROOK ST..
WINNIPEG
Molar.
ar á hann myndir og mörk. Að
reykja þá pípu, friðarpípuna, er
merki þess á meðal Indíána, að sá
maður, sem hún er rétt og úr henni
reykir skal vera friðhelgur í fé-
lagsskap þeirra.
Sá fyrsti, sem þeir buðu að
reykja úr friðarpípunni, var for-
seti félagsins; hann reykti sex
drætti úr pípunni, rétti hana
síðan Indíána höfðingjanum, sem
næstur honum var, og síðan gekk
hún frá einum Indíána höfðingj-
anum til annars, unz þer höfðu
allir reykt og endurnýjað heit
sín um trygð og góða samvinnu
við forsetann og félagið, og síðan
afhentu þeir forsetanum pípuna
að gjöf.
pá hélt Sir Kindersley ræðu, þar
sem hann mintist sambands hinna
ýmsu Indíána flokka við félagið
í öll þessi tvö hundruð og fimtíu
ár, þakkaði þeim fyrir trygð og vel-
Listinn er yfir þá, sem lögðu
fram fé til hjálpar mér, til þess
að kljúfa kostnaðinn við læknis-
hjálp og aðra hjúkrun. pótt upp-
hæðin, sem þar er tilgreind, ekki
svari þeim lcostnaði að fullu, er
hún þó nægileg til þess, að mæta
því sem mest lá á. Geri eg mér
von um, að geta með tímanum
goldið það, sem eftir stendur.
Liðveizla þessi er til mikillar
fyrirmyndar. Get eg ekki stilt
mig um -að minnast hennar með
nokkrum orðum.
Ekki eru allir þeir, sem lögðu
mér liðsinni, á þessum lista. Ber
að minnast þeirra engu síður en
hinna; lögðu þeir sinn skerf fram
ótilkvaddir. Líka. sögðu þeir, er
afhentu mér listann, að tilgreind
upphæð hefði komið þvi nær fyr-
irhafnarlaust og af fúsum vilja.
Upphæðir þær, sem listinn
nefnir, smáar og stórar, sýna ó-
Fólkið í Forinni.
(Sagan sem Guðlaugur sagði.)
“í fyrndinni bygöu menn á
austurhveli hnattar vors. Flögr-
uðu bátar með ströndum fram, en
tóru þó alt af lengra og lengra
frá landi, þar til svo kom, að
þurlendi nokkurt fanst á vestur-
hveli hnattar. par voru sléttur
miklar og ár stórar. par voru
vötn svo stór, að aldrei áður
höfðu slík sézt.
Menn tóku sér bústaði á slétt-
uqum, hinum miklu, með fram ám
og vötnurn, og þótti gott til bjarg-
ráða.
Nokkrir menn tóku sér bólfestu
meðfram stórfljót) nokkru og
voru forir miklar með fljótinu.
Óðu menn fori-na í hné og stund-
um dýpra og þótti sumum ekki
byggilegt; en svo fór að þarna
reis upp bær einn mikill. purk-
uðu menn upp fenin þannig, að
þeir leiddu vatnið í ána, eða eins
og við mundum segja, í fljótið.
Varð nú fagurt um að litast, er
forin hvarf. prátt fyrir það, að
nú voru engar sýnilegar forir í
bænum, hélzt nafnið, þó ljótt
þætti.
Fólkið, sem sezt hafði að í bæn-
um, var með ýmsum litum, svo
sem hvítt, blátt eða brúnt, rautti
gult, kolsvart, og svo hafði sumt
einhvern ^óákveðinn lit, sem ó-
mögulegt var að ákveða öðru vísi
en óákveðinn.
pað var á ofanverðum dögum I
bæjarins, að menn nokkrir flutt-
ust austan að, sem voru nokkuð
blæ-ólíkir öðrum mönnum. peir
voru hvítir á hörund og afburða-
menn á nær öllum sviðum. Sögðu
það vitrir memv, að slíkir menn
væru goðbornir og komnir frá
Óðni og öðrum Ásum, og mundu
synir þeirra verða afburðamenn
og goðum líkir, er þeir yxu upp á
sléttunum miklu.
Sumir þessara goðbornu manna
settust að í Forinni og hjálpuðu
til að draga af vatnið.
Brátt sást það, að þessir menn
báru af öðrum mönnum í hví-
vetna; en það var eitt það í fari
þeirra meðal annars, sem virtist
ætla að verða til vandræða. pess-1
ir menn voru víkingar í lund og
leizt vanalega sinn veg hverjum.
Enginn vildi vægja fyrir nokkrum
öðrum. Skildu menn ósáttir oft
er menn fóru heim af málfundum
og lögðu fæð hver á annan. Slíkt
fór í vöxt og fjarlægðust menn
hver annan meir og meir, þar til í
óefni virtist komið.
En þá varð undur mikið, því að
upp reis spámaður meðal þjóðar-
innar, sem hóaði saman á einum
stað á einu kvöldi svo mörgum
af hinum goðbornu, að eigi entist
rúm til og urðu sumir frá að
hverfa og þótti ilt.
Utar við dyr var fé safnað og
kastaði spámaðurinn gangeyri öll-
um í pyngju sína. Urðu aðrir
þeim mun fátækari sém hann einn
v.arð ríkari.
Nú er spámaðurinn flutti mál
sitt fyrir lýðnum, varð kæti mikil
í höllinni. Hlógu menn hátt og
dátt lengi nætur; en svo fór, að
spámaðurinn la.uk máli sínu, og
vildu menn þá út komast og heim
fara. Slíkt var ekki auðvelt, því
allstaðar voru menn og konur fyr-
ir. Ruddust menn eitthvlað )bg
eitthvað, og urðu af þrengsli og
ókvæða átroðningur. En svo lauk
að menn komust út og fóru heim.
En ekki eru öll óhöppin eins;
því þegar menn komu til húsa
sinna, urðu menn þess varir, að
þeir höfðu gleymt því, sem spá-
maðurinn hafði sagt, og þótti það
udarlegt, eins vel og málið hafði
þó verið flutt. Hugsuðu menn um
þetta fram og aftur og kváðu
vitrir menn svo að orði, að frægð
spámannsins mundi skammlíf
verða, eins og kvöldskemtunin
varð skammvæn, afslepp og enda-
brend.”
FRÚ GOPHER
Nú, krakkar, þeir sem gleypa
mest af hveitinu því ama,
fá stærstu og beztu pie-
bitana.
- Ví ættum vér að veita Gopher-
fjölskyldunni ókeypis uppeldi
og öllum hennar miljónagrúa af ætt-
ingjum?
Hví að láta Gophers veiða rjómann ofan af
hveitiökrunum, þegar þér getið losast við þá
NÚ, áður en hveitið tekur að spretta?
Gophepcide
DREPUR GOPHERS
pað bregst aldrei. peim fellur vel bragðið að hveiti,
«em vætt er í GOPHERCIDE, þeir gleypa hið eitraða hvsiti
og sama sem bráðdrepast. Einn pakki af GOPHERCIDE
nægir til þess að drepa 400 Gophers.
Gott á bragðið og laust við sýrur — hveitið helst í korn-
inu þrátt fyrir storma og rigningar. — Útrýmið Gophers
STRAX með GOPHERCIDE og frelsið uppskeruna.
National Drug and Chemical Company of Canada, Ltd.
Montreal, Winnipeg, Regina, Sasikatoon, Calgary,
Edmonton, Nelson, Vancouver, Victoria og eystra
KAUPID BEZTA BLADID, L0GBERG.
Komið til 54 King Street
og skoðið
Electric Washing Machine
Það borgar sig að leita upplýsinga
Clty Llght & Power
54 King Street