Lögberg - 11.01.1923, Blaðsíða 3
LÖGBERG FIMTUDAGIXN
JANÚAR 11. 1923.
Bk. 8
SSSS2SSSSS8S2S8S8S2SS8SSSS2S2SSSS2SSS88SSSSSSSSSS8SS
Sérstök deild í blaðinu
S8SSSSSS8SSSSSSSSSSSSSS8SSSSSSSSSS2SSSSSSSSSSSSS3SSS
SOLSKIN
ssssssssssssssssssssssssssssssssss^ssssssssssssssss
Fyrir böm og unglinga
SS2SSSSSSSSSSSSS2SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS
Settu markið hátt.
Eftir Rerbert Kaufman.
I. KAPITULI.
Svífð'u til stjarnanna í draumum þínum.—
Láttu hugprýðina bera þig í gegn uim torifær-
urnar.
Enn eru óþektir leyndardómar loikaðir í hæð-
unuin alt í Ikring um þig, í loftinu yfir höfði þér
og í moldinni undir fótum þér.
Þér hefir verið lögð meiri blessun í sikaut, en
Óðrum mönnum, — og alt, sem þú hefir undir
höndum, og alt, sem þú veiat, er að eins iKtill fyr-
irboði þess, sem morgundagurinn geymir í
skauti sínu.
Það tók mennina alda raðir að koma heim-
inum á það stig, sem hann er á nú á tuttugustu
öldinni.
Hin liðn atfð hefir að eins verið imdirbún-
ingur, myrk, miskunnarlaus, fálfróð, ofsafengin
og full harmkiviæla.
Sagan er vitnisburður villimanna, — saga
menningarinnar er enn órituð.
Fyrir hundrað árum voru vinnuvélar varla
famar að gera vart við sig—yfir hreyfiaflinu
áttu þá að eins menn og skepnur að ráða.
Vitskert tfólk varð iþá að sœta isakamanna
meðferð.
Hjálpsemi var (þá að eins biblíukenning—að
<eins orð, en elkki þekt í fraimkivæmdinni.
Þá voru hvoilki lækna né lögfræðiskólar og
konur fengu ekfki að njóta náms við æðri skóla.
Að hirta konur og böm mieð vendi, voru
einkaréttindi, sem réttviísin lét isig engu skifta.
Umiburðaiilyndisleysið var 1 ikonungur, for-
lagatrú og hjátrú ráðherrar í stjóm hugsananna.
Hugsið u)m framfarimar á öldinni sem nú
er nýliðin. 'Hugisið um, hvað feður 'ökfcar komust
áleiðis og hvað þeir hlutu í aðra hönd. Hugsaðu
um verkfærin óhentugu og illa tegldu, sém þeir
•höfðu til að vinna með; um þekkingarskortinn,
.sem þeir áttu við að stríða. 0g ef þú dirfist að
öi’væmta, ef þú dirfist að hika, ef Iþú dirfist að
efa, ef þú dirfist að >láta kjarfcleysið ná valdi yf-
ir iþér, ef þú dirfist að láta eina fjöður failla úr
■'ængjum métnaðar þíns, þá. ertu samtið þinni til
smánar.
Rístu! Keptu áfram og upp á við. Vegur-
inn er greiður, töfrandi, og Iþróttmifcil Iframtíð
bíður þín og fcallar á isjálfstæði þitt og þig til
þesis að berjast til betrunar.
Verið hughraustir, aliir Iþér, sem lifið í ótta
— á einum degi, viku eða mánuði verða óvinir
mannkynsins mestu, blinda og krabbaimein, má-
ske yfimnnir.
Hertu upp hugann til framsóknar, þú, sem
miæflt hefir skakkafölluim og situr hnípinn. Ótölu-
'Cgur fjöldi hugsana em að hugsa um tæfcifærin
á eyðimönkinni, í fjöllum og í borgum.
Regnbogi, breiðari og með rneira litsfcrúði
en áður hefir sést, spennir jörðina og svífur um
himininn.
DÚ FAN.
Eg ætla að is'egja ykkur sögu af littlum
dreng, hann heitir Ari, og á heima í ismáþorpinu
K á hinnm mifclu sléttum norðvesturlandsins. f
þorpinu er lítil og snotur kirkja, með turai, og í
tuminum er klukfca. Ari gengur á sunnudag-
fekóla; þar lærir hann margt fallegt. Kennarinn
er góður við hann, og á* hverjum sunnudegi fær
Ari svo undurfa'lleg myndaspjö'ld, það em biblíu-
myndir með útskýrþignm. Á sumwn em dúfu-
myndir.i Kennarinn hefir jútlskýrt tfvrir Ara,
að þessi fallegi fugl sé ímynd sakleysis og frið-
ar, og sá hraðfleigasti og vissasti boðberi, sem
mennirnir hafa haft.
Ari hefir hlustað með eftirtekt, Iþví hann
hefir svo oft horft méð aðdáun á dúfumar, sem
áttu heima í kirikjutuminum. Hvað þær vom
yndislega fallegár. Allavega litar, og sumar
drifhvítar, alveg eins og á biblíumyndunum. Á
feunnudagsmorgnana, þegar hringt var til messu,
þá svifu dúfumar í fcringum turninn, það fanst
A ra auifca hátíðablœinn yfir kirfcjunni. En hver
átti dú'furnar ? Átti presturinn Iþær, eða söfnuð-
rrinn ? Þetta langaði Ara ti'l að vita. Hver á
dúfumar í kirkjutuminum,” spurði hann fcenn-
urann einu sinni. Það fcom svolítið hik á kenn-
arann, svo færðist vingjamlegt bros, yfir and-
l'tið, er hann leit á Ara, og sagiði: “Guð á
rúfumar, Ari Iminn.”
Nœsta kvöld, þegar Ari var lagstur útaf og
búinn að láta aftur augun, þá kom svoMtill við-
oætir við kvöldbænina, og hann var svona:
‘ ‘ Gróði Guð, gefðu mér eina dúfu.”
Næstfa morgun' er Ari v>ar í svefnrofunum,
heyrðiist honum hann heyra dynk. Það var l'ík-
ast og sfeot, og isivo fcotm annað, og svo hvert af
öðm. Ari flýtti sér út að glugganum. Hvað
var þetta? Var það vfst, að hann sæi og heyrði
rett — að hann sæi og heyrði mann vera að ham-
£st að isfejóta á blessaðar dúfumar í tuminum.
Og gat það verið rétt, að honum sÝndist þetta
emn af safnaðarmönnunum. Nei! iþað var ó-
mögulegt.
, f flýtti sér í fötin, og út að fcirfejunni.
aðurinn var farinn. Við kirkjudymar lágu
hreiður og ungar á við og dreif.
inci-f verið kastað út með harðri hendi.
öo nuðurinn hafði úthýst bleslsuðum dúfun-
utm, osköp fanist Ara þetta leiðinleg, og hver
ispummgin rak aðra í huga drengsins, því var
þetta oguðlega verk unnið? Kennarinn hafði
Eagt, að Guð ætti dúfumar. Hjartað barðisit
um í ibrjósti drengsins. Augun lauguðust í tár-
um, en hvað sá. hann í gegnum tárin? Hann sá
hálffleigann unga, selm hafði dasast, er hann
kom til jarðar. Ari flýtti sér að táka upp ung-
ann. Hann lagði hann undir vanga isinn. Stakk
lionum svo í barminn og hljóp heim. Ari bjó
•svo um ungan undir eldhúspallinum, þar sðm
hann var viss um, að engvir óvinir næðu í hann.
Ara Iþótti vænt um að fá ungann. En sú á-
næga var blandin hrygð, yfir Iþeirri sjón, sem
hann >sá við kirkjudymar.
Eitthvert ósamræmi, einhver mósetning.
Kennarinn var búinn að frétta um aðfarirnar.
Honum hafði efcki geðjast aðferðin, íhefði heldur
viljað iskatffa ungunum nýtt heimili, og taka
turninum með vírneti. IHann hafði líka frétt
um iitla dasaða ungan, sem Ari litli var að fóstra.
Svo þegar Ari kom næst á sunnudagskólan,- þá
fclappaði kennarinn á feollinn á honum, og sagði
að hann hefði sannarlega verið góður drengur,
að hjúfcra litla veika og munaðarlausa unganum.
En því var ungunum og eggjunum kastað út
úr tuminum, og þvá voru dúfurnar skotnar ?
spurði Ari. Kennarinn horfði út um gluggann
— hann var að leita að svari. “Eg veit það
ekki, Ari minn. Það hefir hlotið að vera mis-
skilningur og fljótfœrni.
Nú isjást aldrei framar neinar dúfur á
sveimi í kringuan kiúkjutuminn. 'En það sést
stundum ein dúfa á iflögri í kringum heimili Ara,
og hún er hvít, alveg eins og á bibMumyndunum.
S. B.
GAMLAR HESTAVISUR
* * *
Rauður minn er sterkur, stúr,
stinnur mjög til ferðalags.
Suður á land hann feitur fór,
fallegur á tagl og fax.
*l * *
Hesturinn minn heitir Brúnn
hann er ekki falur,
þótt bjóðist annar beizlahúnn
og banka-ríkisdalur.
* • *
Fallega Skjóni fótinn ber
framan eftir hlíðonum.
Af góðum var hann getfinn mér,
gaman er að ríða’ ’onum.
* *
Mjög sig teygði mjóstrofcinn,
mafckann sveigði gullbúinn.
Steinum fleygði fótheppinn
fögur beygði munnjárnin.
* * *
Unga Island.
Professional Cards
DR.B J.BRANDSON
7#1 Undan; BnlltHnff
Phon# A 7*«7
Offio* ttnjAr: 1—t
Hetmlll: 77« Viotor St.
chone: A 711t
Whmlpeg, Man.
Dr. O. BJORNSON
701 limUny Bulldlng
Offloa Phone: 70ÍT
Offflc# tlmfcr: I—t
Helnlill: 7 «4 Vlotor M.
T«l«phon»: A 7btf
Wlnnlpeg, Mun.
J ARPU R 0 G M Ó S I .
í þínímánuði 1890, er eg var staddur í Revfcja
vik á leið til brúargjörðarinnar á ölfusá, hitti eg
þar mann undan Eyjafjöllum; hann hafði tvo
fola 6 vetra, jarpan og mósóttan, sem hann vil'di
selja. Mósólbta folann iseldi hann í Reykjavífe,
en hinn keypti eg og lliafði hann á Selfossi alt
sumarið; aldrei lagði hann til að strjúka, um
haustið fór eg með hann norður í Eyjafjörð og
ól hann þar á töðu og fcommat; >sá vetur 'hefur
óefað verið mesti isœldartíminn af æfi hans.
Vorið 1891, var hann sendur suður, hann var hjá
mér alt sumarið á Selfossi, án þess hann nofckru
sinni reyndi til að istrjúfca. >Nú er að segja frá
Mósa, hann fékk vetrafóður 1 Ölfusi, en var bæði
smmrin í Reykjavílk; aíldrei reyndi hann til að
strjúka fremur en Jaipur. Þegar brúin >var
vígð 8. septemiber, fcom eigandinn með IMósa og
ialaðist svo til, að hann skyldi verða í för mÍTmi
norður í land; var honum því sleft Um kvöldið
npp á hálsana til hinna hestanna, en næsta morg-
un voru báðir folarnir horfnir, var leitað eftir
þeim í 3 daga og fundust löksins austur við
Þjórsá; þeir höfðu tvisvar ætlað að leggja í áaia,
en greiðvikinn maður, sem sá að Iþeir voru strofc-
hestar, hindraði þá frá því og hepti þá.
Saga þessi er einginn stór viðburður, en er
þó eigi að síður isfcemmtileg fyrir dýravini, >sem
vilja kynna >sér eðlisfar skepnanna og safna sönn-
unum tfyrir því, að þær séu ekki sfcynlausar eða
vitlausar. Mikið af illlri meðferð á skepnum er
sprottin af þeirri sfeoðun manna, að þær séu rétt-
lausiar og hafi ekkert vit á, hivernig með þær er
íarið. Flestar sög(ur í SDýraýininum, um atf-
bragðs tryggar eða vitrar isfcepnur, hafa verið
sagðar til þess, að reyna að eyða þessari röngu
og skaðlegu sfeoðun.
'Minni og skilningur eru máttarraftar skyn-
seminnar. IMósi og Jarpur sýna að Iþeir hafa
hVorttveggja; þeir sýna einnig, að gömul vin- ,
átta fyrnist ekki hjá skepnunum fremur en hjá
mönnunum; á annað ár höfðu þeir eigi sést, og
aidrei reynt að strjúka til æslkuAtthaganna, með-
au þeir höfðu eingan til fylgdar sér, en samdæg-
urs sem þeir hittast, þékfc)a þeir hvem annan,
og koma sér saman urn að nota tækifærið til að
iialda austur í sína gömlu átthaga, þar sem þeir
léku sér og nutu frelsisins í fullum mæli. Þótt
Jarpur hefði farið sjóleið nohður í Eyjafjörð. og
yfir tfjöll suður aftur, var hann ekki orðinn átta-
yiltur, ihann mundi vel, í hvaða átt æskuhagarn-
ir voru, og ætlaði að synda yfir þjórsá n'ærri ó-
færa til að fcomast þangað.
Ekfci getur það verið rétt að segja ,að .skepna
sem þetta gjörir hafi efeki vit, minni eða hugsun.
Á leiðinni norður voru Jarpur og Mósi svo góðir
vinir, að þeir skildu alidrei, vœri öðmm riðið elti
hinn eins og folald.
Sumir menn em svo barngóðir, að þeir geta
varla séð ungt barn, ó*d þess að láta vel að því,
sama kémur fram hjá hestinum. Margir hestar
c-ru svo elskir að folöldum, að þeir mega öfcki af
þeim sjá, þeir hlaupa undir eins og beislið er
tekið af þeim, í hagann þangað sem folöldin eru.
Svona >er Jarpur. Minna ber á því að eldri
sauðkindur hænist að lömbuim, en jafnaldra sauð-
kindur verða oft innilega góðir vinir, svo þær
skilja ékfci alt sumarið. Það er gaman að ferð-
ast\um afréttarlönd og sjá, að tvær, þrjár, fjórar
kindur halda hóp, Iþær em útaf fyrir sig og iskifta
sér éfekert af öðrum kindum. Einginn hefur
komið í fjárrétt eftir fjallagauguna á haustdag,
sem ekki man eftir janminum og suðunni sem þar
ómar allt í kring, en fáir hafa hugsað um það, að
þá eru vinirnir að kallast á, sdm hafa verið sam-
an alt sumarið, en em nú dregnir sinn í hverja
attina til þess aldrei að sjást framar.
T. G.
Hýravinurinn.
PAFAGAUKURINN.
I
Einu sinni var fátækur maður, sem átti
pátfagauk. Hafði hann kennt honum þessa
setningu: “Það er enginn efi á því.”
Meira var éfeki hægt að fcenna honum. Og
á þessu istagaðist hann allan daginn.
Að hverju, sem hann var ispurður, svaraði
hann sítfelt þessuj “Það er enginn efi á því.”
Einu sinni tfór ibóndi með hann.til sölutorgs
og hugðist að selja hann. Þegar þangað fcom,
Ihnópaði hann: “Er hér nofckur sem vill kaupa
páfagauk?1 Hann á að kosta 400 kr.”. Maður
nofekur, sem heyrði þetta afarverð, sneri sér að
páfagauknum, og ispurði. “Ertu 400 kr. virði?”
“Það er enginn efi á því,” gall Gaufcsi við. Þá.
varð maðurinn svo hrifinn, að hann fceypti fugl-
inn þegar )í stað og 'hélt heim með hann.
'Skömmu síðar tók hann að iðra þess, að hann
skyldi glæpast á að kaupa hann þessu afarverði,
og sagði með sjáltfum sér einu sinn, er hann stóð
fyrir framan búrið ihans: “SMikill heimskingi
var- eg að hrapa að 'þesisu og kasta svona miklu
fé eins og >í sjóinn ”, “ Það er enginn efi á því ”,
svaraði fuglinn. Og þá rataðist honum satt af
munni.
Unga Island.
DR. B. H. OLSON
701 Lindsajr Bldjju
Offloe: A 70«7.
ViAtokttmi: 11—12 Of L—6.*0
10 Tlielma Apts., Hom* Street.
Phene: Sheb. 58««.
WINNIPBQ, UAM. *
G A S A B I A N C A.
Eftir M. Memans.
Um þilfar næstum logi lék,
en litli sveinninn stóð
þar einn og ihvergi vjek,
þótt æstist, trylltist glóð.
Þar stóð hann bjartur, fagur, frjíis,
sem fylkir hafs og lands, —
það voru straumar bmna’ og báls,
®em brannu í æðum hans!
Hann vildi hvergi hopa >frá,
unz hitti’ hann föður sinn;
en nár 'hann lá með brostna brá
og brunnin herklœðin.
Hann æpti hátt: “Mér er svo heitt,
ó, elsku pabbi minn!”
En ekki heyrði hróp hans neitt
inn hnigni foringinn.
“Ó, má jeg ékki fara frá,
minn faðir hjartafcær?”
Því gengdu sfcotin hvell og há,
>og hóf 'sig loginn nær.
Hann fann hans anda’ á enni sér,
er yfir lokfca’ hann strauk.
Á dauðans varðstöð dapurt er
þar drífa’ af gneistum faufc.
'Hann hrópaði’ enn þá hátt og snjallt:
“ó, heyrðu, faðir minn,
má jeg nú fara?” — En yfir alt
>þá æddu bálfljótin.
Á fleyið loga-leyptrum sló
ií loga fáninn stóð, —
á varðstöð sinni sveinninn dó
með isömu festu’ og ró.
Það kvað við þruma heljar há.
En — hvar var drengurinn?
ó, spurðu storminn, sem um sjá
ber sorg og náhljóðin. —■
Ilann svelgdi þarna sjerhvers flak,
hvert siglutré og streng.
En isárast var að sjá að bak
þeim sanna góða dreng.
Dr. J. Stefánsson
600 Sterling Bank
Stundar augna, eyrna, n«f og
kverka«júkaóœa. Er aC hltta
kl. 10-12 f.h. Of 2-6 e.h.
Tals. A3521. Heimili 627 Mc-
Millan Ave. Tala. F 2691
Dr. M.B. Halldorson
«•1 &o7d BnlMUng
Cor. Portaa* Avo. og Bdmonton
Stundar o5rataU«gn berklaoykl
o« a«rn luncnaajakdðma. Hr atl
flnna 5 ekiifetofunnt M. 11—
11 f.m. og kl. I—4 c.nt- Bkrif-
■tofu tals. A 3511. Helmlll 48
Alloway Are. Talelmi: Sber-
brook Slti
DR. A. BLONDAL
818 Somerset Bldg.
Stundar sérataklega kvenna og
barna sjúkdóma.
Er að hitta frá kl. 10—12 f. h.
3 til 6 e. h.
Talsíml A 4927
Heimili 806 Victor Str.
Simi A 8180.
Dr. AUSTMANN
848 Somerset Blk.
Viðtalstími 7,30 — 8^30 e. h.
Heimili Suite 4 Marie Apts,
Alverstone St.
Sími: A2737. Res N8885
Thos. H. Johnson
ok
Hjalmar A. Bergnu
Bkritetofa Room 111 Mnirtk—'
Bulhfine. Portaae Avo.
P. O. Boz 1«5«
Phooeo: A ÍI4* h •«*•
W. J. LINDAIj, J. H. I.INDAH
B. STEPANSSON
Islemklr lösfrseölngar
3 Honie Investment Bnlldln*
468 Maln Street. Tals.: A 4»«*
peir hafa einnig skrllstofur aC
Lundar, Riverton, Gimli og Pinoy
og eru þar at hitta á eftirfylgj-
andi tlmum:
Lundar: annan hvern mifivlkudag.
Riverton: Pyrsta fimtudag.
Gimliá Fyrsta mifivikudag
Piney: þrifija föstudag
I hverjum mánufii.
Arni Anderson,
(aL 1 _
1 f41«#i viC B. P
Bkrlfetofa: 801 *l«etrto
way Chambor*.
ToVophene A 1107
ARNI G. EGGERT8SON,
talenzkur Hffiallliiw.
Hefir rétt ttl »C flytj« mál
i M»nitob» og S»ek»teh«w»iL
Skritotof»: Wyny»r«,
Phone: G*rry 2616
JenkinsShoeCo.
•89 Notre D»me
Avenue
Vér lokgjuna o4rotoka Ahorniu * a*
eelje mofilH ottlr forokrlftum
Hln bontu lyf, eem kafit or a«
eru notufi «in*ön*u. JifW þ*r
m«fi forskrlftlna tll vor. m
vera vlos um f» r*tt þa« oom
inn tokur tH.
OODOliKDGH » OO.
Notre Dame Ave. of Sh
Phonee N 7«l»—T«M
Glftlngalyflebréf ee,4
J. G. SNÆDAL,
TANNLŒKNIR
614 Somerset Ðlock
Cor. Portage Ave. eg Donald Streat
Talatmi:. A 888«
DR. J. OLSON
Tannlæknir
6C2 Sterling Bank Bldg.
Talsími A 3521
Heimili: Tals. Sh. 3217
Munið SímanúmeriC A 6483
og pantifi mefiöl yfiar hj» om. —
Sendum pantanlr sametundla. V*r
afgreifium forekrlftlr mefi sam-
vizkuaemi og vðrugaefii eru AynJ-
andi, enda höfum vér margra Ara
lœrdömsrtka reynelu afi bakl. —
AJlar tegundlr lyfja, vlndlar, lo-
rjöml, uetlndl, ritföng, töbak o.fl.
McBURNEY’S Drug Store
Oor. Arlington og Notre Dame Avo
A. S. Bardal
84 3 Sherbrooke 8t.
Selur likkistui og annast um útfarir.
Allur útbúnaður sá bezti. Enafrocn.
ur selur hann aUkonar minnisvarða
og legsteina.
Skrlfat. talsiimi N
Helmilia taltdmi N
Vér geymum reiðhjól yfW
urinn og gorum þau oin* 04
ef þess er óakaC. Allar
ir af akautum búnar ttl
kvæmt pöntun.
verk. Lipur afgr«4C«l».
EMPIRE CYCLB, CO.
641Notre Dame Ave.
_
j
aa
*) Casabianca var sonur sjóliðsforingja á herskip-
inu “L’Orient” og með föður sínum í orustunni við Níl.
Faðir hans bað hann að gæta stýrisin.s meðan >hann
gengi frá að segja fyrir. SjóliðisfOTÍnginn féll skömmu
síðar, en drengurinn sá það ekki fyrir reyknum. Skip-
ið tók 'brátt að loga og skipverjar íhUupu í bátana til
að bjarga sér. Drengurinn var beðinn að koma, en
bann vildi e'kki óh'lýðnast föður sínum, heldur beið eft-
ir leyfi hans og brann með iskipinu.
Unga lsland.
Verkatofu Tala.:
A 8388
Beun. Tale :
A «384
G. L. Stephenson
PLUMBER
AHakonar r«tm*jn>«Aböld, evo moí
etraujám víra, allar tegnndlr mt
glöaum og aflvmka Jtatterli).
VERKSTDFA: E7E HOME STREET
Lafayette Studio
G. F. I’ENNY
Ljósmyndasmlfiur.
Sérfrœfilngur f afi taka höpmyndlr.
Giftingamyndlr og myndlr af hetl-
um bekkjum skölafölka.
Phone: Shor. 417*
489 Portage Avo. Wlnal]
Phonea:
N 6225. Heim.: A79M
Office
Halldór Sigurðsson
General Centractor
808 Gr««t W«at P«rmdfi«Bt
Bldf., 866 Main *t.
Giftinga og , ,«
Jarðarfara- Ðlom
moð litlum fyrirvfura
Birch hlómsali
616 Portage Ave. Tals. 720
S"V IOHN 2 RiNG 3
J. J. Swanson & Co.
Verzla mefi fastelignlr. 8JA un
ielgu & húsum. Annut Uls e«
eldsábyrgfi o. fl.
808 Parte Butldlag
Phones A 6349-A 4S1«
JOSEPH TAVLOR
LÖGTAKHMAÐITR
Heimlllstals.: St. John 1S44
SkrVfstof u-Tftla.: A «Mi7
Tekur lögtaki bæfil húoalelguakuldft
vefiekuldlr, vlxlaakuidir. Afcreiðlr «i.
sem afi lögum ljtur.
Skrllstofa 366