Lögberg - 22.03.1923, Page 4

Bls. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. MARZ, 1923
Jögberg
GefiÖ út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd.,iCor. William Ave. &
Sherbrook Str.. Winnipeg, Man.
Talaiman N-6327 oé N-6328
Jón J. Bíldfeli, Editor
Utanáskrift tíl blaðsins:
THE COIU^BIA PRESS, Ltd., Box 3172, Wlnnlpsg, N|an-
Utanáskrift ritstjórans:
EOiTOR LOCBERC, Box 3172 Winnipeg, IV|an.
The “LCKberg^' is prlnted and published by The
Columbla Prees, Limited. in the Columbla Block,
S53 t> S57 Sherbrooke Street, Wlnnipeg, Mapitoba
Tímarit^ Þjóðrœknisfélags
Islendinga.
Fjórði árg-angur þess rits, er nýkominn út
og flytur margbreytilegan fróðleik. Efni þess
má skifta í fimm kafla.
I. ljóð; II. ritgerðir; III. sögur; IV. þingtíð-
indi frá þriðja ársþingi félagsins; V. félagaskrá.
Ljóðin sem mikið er af í þessu hefti, eru
öll eftir vestur-íslenzk skáld. Stephan G. Steph-
ansson á þar fimm; “Martius”, “Nift Nera”, “Afi
og amma”. “Galílearnir”, “Lengst lafandi lauf.”
porsteiryi p. porsteinsson fimm: “Til braut-
ryðjandans,” “Heiðir eru heimar”, “Bæn sóldýrk-
andans,” “Skammdegiskveld”, “Á vélastöðum.”
Frú Jakobína Johnson eitt: “Melkorka við
lækinn”. Gísli Jónsson “Fardagar”. Einar P.
Jónsson “Hafið”, og Nýjársvísur”, eftir Guð-
rúnu pórðardóttir frá Valshaonri. — Fjórtán alls
— stóitnikið ljóðasafn og sumt af því ágætlega
gott, svo sem kvæðið “Martíus”, eftir St. G.
Stephanson, sem ef til vill er það snjallasta, sem
hefti þetta flytur. Hugsunin er þróttmikil,
myndirnar, sem skáldið dregur, skýrar og bún-
ingurinn fagur. Kvæði iþetta eru “Bjarka-
mál sólskinsdaga”, eða sólskins hugsana þeirra,
er bera fyrir sálarsjón skáldanna á herferð þeirra
gegn því illa og óhreina í lífinu,—vorið í lífi mann-
anna, sem eins og vorið í náttúrunni bræðir
klakabönd vetrarins, kveikir, eða þroskar nýtt
líf, nýjan gróður, nýja fegurð. líkar vor-vonir sér
skáldið stefna beint til “Bjanmalands” í framtíð,
“Girtar megingjörð morguns, mannprýði og sann-
leiks.”
Kvæðið “Melkorka við lækinn”, eftir Frú
Jakobínu Johnson, er þítt og áferðarfallegt, eins
og flest það, sem vér höfum séð eftir þann höf-
und. Yrkisefnið, sem hún velur sér í þetta sinn,
er erfitt viðfangs, sökum þess, að flestir íslend-
ingar geyma í huga sér myndir af merkis við-
burðum og glæsimennum sögu sinnar, vanaleg-
ast í töfra umgjörð löngu liðinnar tíðar, og því
erfitt að draga myndir af þeim viðburðum svo
þær ekki líði skaða við og í sannleika, ekki fært
nema sniillingum. Mrs. Johnson hefif tekist að
fara svo með þetta atriði úr LaxdæJu, að myndin
af Melkorku verður skýrari í huga vorum eftir en
áður, og er þá tilganginum náð, að minsta kosti að
nokkru leyti.
Af Ijóðum porsteins p. porsteinssonar, er
smákvæðið “Bæn sóldýrkandans” bezt kveðið,
hugsun í því er eðlileg og ó'þvinguð og fallega
sagt það sem skáldinu býr í brjósti.
Fardagar , eftir Gísla Jónsson. Margt er
vel sagt í þessu kvæði, og yrkisefnið er stórt
— lífið ævarandi fardagar — ellin að ríða úr
garði, en æskan í hlað.
Einar P. Jónsson yrkir um hafið fallegt og
velort kvæði, þó á því sé nokkur þunglyndis-
bragur.
II.
Ritgerðimar eru sex talsins. Signýjarhár-
ið, eftir séra Magnús Helgason. — Gullfallegt
erindi, heilbrigt og í mesta máta tímabært, sem
allir ættu að lesa og festa sér í minni.
“Sjúkrahjúkrun og lækningar feðra vorra”,
eftir Steingrím læknir Matthíasson, er yfirlit yf-
ir framþróun lækninga og hjúkrunarfræði ís-
lenzlku þjóðarinnar; fróðlegt og skemtilegt er-
indi. Framsetningin er skýr og málið létt og
Jaðandi en eícki getutm vér varist þeirrar hugs-
unar, að sumar af gömlum lækninga aðferðum
og meðulum, sem þar er sagt frá, sé lítt til þess
fallið, að glæða virðingu þeirra yngri vor á með-
al fyrir þjóðræknismáluim, og oss finst, að sumt
af því góðgæti, hefði jafnvel mátt missa sig sem
þar er haldið upp að vitum imanna.
“Móðir í austri”, heitir ritgjörð, eða erindi
sem porsteinn p. porsteinsson ritar; ein sú ang-
urgapalegasta ritgjörð, sem vér minnumst að
hafa séð í langa tíð. Aðal hugsun þeirrar grein-
ar, er að benda móðurinni í austrinu á, að safna
hinum vestrænu börnum sínum undir vængi sér
— flytja alla Vestur-íslendinga, unga og gamla,
heim og gróðursetja þá í íslenzkum jarðvegi.
Um þessa hugsun höfundarins er ekkert að
segja, hann er frjáls að henni, og þeir seim með
honum halda því fram, þó dálítið sé erfitt að
sjá, hvernig að það sé framkvsdmanlegt, og þó
það væri, þá er stórt spursmál í vorum huga,
hvort her er ekki um hið stórkostlegasta Jokaráð
að ræða, þó höfundurinn gjöri þetta í bestu
meiningu, en að þessu sinni skal hér ekki deilt
ujm það.
En það er annað í sambandi við iþessa grein
sem vér getum ekki látdð orðalaust fram hjá fara,
og það er það, sem höfundurinn réttir að ein-
hverjum óþektum manni eða mönnum í hópi Vest-
ur-íslendinga, í sambandi við þessa hugsun sína.
^ Sjöunda kaflan 1 þessari grein sinni, nefn-
ir hCTundur “Svilcarinn”. pennan svikara seg-
ir hann, að fólk hinnar íslenzku kirkju hafi
smurt — vígt, til þess að tala máli móðurinnar
í austri, en að hann gangi hér um í búðum mang-
aranna og selji “gullhörpu” Hallgríms Péturs-
sonar fyrir “hljómvélar, seim spili enska valza”.
En “silfur klukku” Jóns biskups Vídalíns
selji hann af hendi gegn uppboðshamri, er nota
eigi, þegar sálir safnaðanna verða seldar og
ættartanga foringjans falJna, sem hann feli und-
ir skikkju sinni, selji hann fyrir langsög, sem
fletta eigi ættstofninum (íslendingum) vestra
að endilöngu.
Hver er sá á meðal Vestur-íslendinga, sem
þetta aðhefst? Hví segir höfundurinn ekki til
nafns svikarans, svo fólk geti varað sig á honum,
og hann sjálfur fái borið hönd fyrir höfuð sér
gegn þessum þrælslegu ákærum. Velsæmi
Vestur-fslendinga og drengskapur höfundarins
sjálfs krefst þess, að hann opinberi nafn þessa
svikara.
“Að brúa hafið”, heitir ritgerð, eftir Dr.
Jóihaímes P. Pálsson skarplega rituð og vel hugs-
uð, og er þar bent á eitt af þarfa málum Vestur-
fslendinga, sem hefði átt að vera komið í fram-
kvæmd — sameiginlegt heimili *— miðstöðvar-
heimili, sem allir Vestur-íslendingar ættu, og
gætu mæst á. En eru ekki líkurnar alt af að
verða meiri og meiri fyrir því, að þeim sé ekki
unt að eiga nokkuð sameiginlegt ?
Framh.
I rannsóknarstofum vísindanna.
Framþróun þekkingar í líffræði.
Um þá grein vísindanna, héldu þrír fyrir-
lestra, Jaques Ixieb frá Chicago og doktorarnir
MacDougald og Spoehr frá Camegie - stofun-
inni í íWashington. Loeb, sem er nafnkunnur
eðlisfræðingur við Rockefeller stofnunina í Ch1-
cago, hefir einkum tekið sér fyrir hendur, að
rannsaka efnafræðilegu hlið þeirrar greinar, með
það fyrir augum, að sanna að alt Jíf og /ram-
þróun þess, verði til og þróist fyrir samblöndun
efna. Enn er iþetta ekki nema ímjmdun, en í-
myndun, segja sumir fræðimenn, sem hefir feng-
ið nokkra áhangendur, og verði þess vegna að
takast með í reikninginn þegar ræða er um fram-
sókn.manna á hinum ýmsu sviðum vísindanna.
Hinir doktorarnir tveir, töluðu um málið frá
alt öðru sjónarmiði, því tilraunir þeirra höfðu
stefnt í alt aðra átt. peirra aðal umhugsunar-
efni var ekki lífið sjálft, heldur efnabreyting sú
hin mikla og sívarandi, sem fram fer í ríki jurt-
anna. y Með /þá hugsam í huga, að á endanum
verði unt að nota afl það, sem falið er í efna-
breyting þeirri til framleiðslu við nauðsynlegar
iðnaðar framkvæmdir mannanna.
Rökfærsla þeirra, er á þessa leið:
“Plantan, eins og alt sem lifir, er nokkurkon-
ar verksmiðja, sem fær afl sitt með því að draga
að sér efni, kolsýru úr loftinu, en afl frá sól-
unni. Hvernig dregur plantan aflið að sér frá
sólunni og karbólsýru-efnin úr loftinu og hag-
nýtir sér iþau?
pað sýnist vera sennilegt, ef að menn þektu
þá aðferð, að þá gætu menn hagnýtt sér hana til
framleiðslu í stærri stíl en á sér stað hjá plönt-
unni, til þess að framleiða ódýrt orkuafl, sem
að eilífu verður mönniRm lokuð bók nema því að-
eins að þeir læri að þekkja aðferð þá, sem plönt-
urnar hafa til þess, að vinna þessi efni og gera
þau sér undirgefin.
Stjörnufræðis-athuganir.
Á síðastliðnu ári hefir það iþótt hvað merki-
legast í framsókninni á því sviði vísindanna, að
verkfæri er fundið til þess, að mæla imeð hita,
sem himin hnettirnir gefa frá sér. Verkfæri
þetta hefir Dr.'Coblelptz fundið upp, sem gjörir
athuganir sínar í sambandd við United States
Bureau of Standards.
Verkfæri þetta er svo næmt, að algengt kerta-
Ijós, sem er í tveggja mílna fjarlægð, hefir áhrif á
það. Verkfæri þetta minnir á orðróm, sem
barst út á stríðsárunum, nefnilega þann, að mað-
ur í Bandaríkjunuim hefði fundið upp verkfæri,
sem Kkamshiti manns hefði áhrif á, þó maður-
inn væri í 200 faðima fjarlægð, og sem varnaði
því að óvinaher, sem í skotvígjum sæti, gæti
komið mönnum á óvart.
pað sem erfiðast er í sambandi við að mæla
hita hnattanna með þessu verkfæri, er að fá rétt
jafnvægi á milli hita þess, sem hnettimir sjálf-
ir gefa frá sér og iþess, sem þeir fá frá sólinni,
en þegar það ér fengið, er hægt að segja nokk-
um veginn nákvæmlega uan hita þeirra, og er
hætt við að þeir sem gjöra sér von um líf á þeim,
verði fyrir vonbrygðum þegar það er fundið.
Nokkuð var talað um vígahnetti, og þá trú
manna, að þeir séu glóandi heitir og sýnt fram á,
að sú trú manna hefði ekki við neitt að styðjast
— að þó að mönnum sýndust þeir vera glóandi
þegar þeir klyfu loftið með geysihraða, þá væru
þeir í rauninni ískaldir, nema yzta skorpan, sem
hitnaði af mótstöðu þeirri sem þeir mættai á ferð-
sinni í gegnum loftið.
Ryð í Hveiti.
pessi óvinur bændanna, sem lagt hefir und-
ir sig land þetta frá hafi til hafs, og eyðilagt upp-
skeru á stórum svæðum og hundruð miljónir
dollara ár frá ári, er undur smá baktería, sem
festir sig á blöðum og stöng hveitiplöntunnar og
í öllum tilfellum dregur stórkostlega úr vexti
hennar og í fjölda mörgum eyðileggur hún hana
með öllu.
Um tilraunir vísindamanna í Bandaríkjum
til þess, að ráða bót á þessum vandræðum hélt
Dr. E. B. Mains frá Purdue fyrirlestur. Kvað
hann verkefni það ekki létt, þar sdm uim tvö
hundruð tegundir hveitis væri að ræða og tólf
tegundir af þessum ryðbakteríum. En þrátt
fyrir það lýsti hann yfir því, að engum vafa væri
það lengur bundið að takjast imundi að ráða
nokkra bót á þessu þó óvíst væri að nokkurn-
tíma findist sú tegund hveitis sem óhult væri
fyrir öllum tegundum ryðsins.
En hann sagði að í einu héraði fyndist ald-
rei meira en frá þremur til fjórum tegundum af
ryði, og að það mundi takast að finna hveiti-
tegund sem þær tegundir hefðu engin áhrif á.
Ekki vissi hann hvað mörg eða hvað víðáttu
mikil þau héruð væru, sem hinar sameiginlegu
ryðtegundir væri að finna í, en hvort heldur þau
væru mörg eða fá, þá yrði að framleiða sérstaka
hveititegund fyrir hvert þeirra. Á þenna hátt
sagði Dr. Mains, að menn gætu vonast eftir úr-
lausn á þessu vandamáli.
Hljóðberi.
í sambandi við umræður um fyrirlestur er
Dr. S. D. Townley hélt um landskjálfta, barst í
tal uppfyndning ein, sem gerð var þegar neðan-
sjávar-hernaðar pjóðverja ógnaði mönnum mest.
pá var það lífsspursmál, að geta á einhvern hátt
fundið kafbátana í hafinu, og hugvitsmenn þjóð-
arinnar sáu þá einu úrlausn málsins, að reyna
að finna upp verkfæri, sem gæti sent hljóðöldu
í gegnum sjóinn, þá hlyti hún að reka sig á neð-
ansjávar bátana, snúa þar aftur og berast að
móttökuverkfæri, sem sýndi hvað lengi að hún
hefði verið á leiðinni, og þá líka, hvað kafbátarn-
ir væru langt í burtu og í hvaða átt.
Áður en þetta verkfæri var fullgert, var
stríðinu lokið, en mælingamenn stjórnarinnar
við herinn tóku að hugsa um iþetta mál, og fanst
að ef þessar hljóðöldur gætu sagt til kafbáta í
hafinu, þá gætu þeir samkvæmt sama lögmáli,
sagt til sjávarbotnsins og fóru að rejjfia það, með
þeim árangri, að nú er stjórn Bandaríkjanna að
láta kanna sjávarbotninn meðfram California-
ströndinni með hljóðöldum, í stað línu og sökku,
sem áður var notað, og er þessi nýja aðferð
miklu auðveldari og kostnaðar minni.
Að heiman.
Félag Vestur-íslendinga í R'eykjavík, er
nafn á nýjum félagsskap, sem stofnaður var
þar 28. nóvember síðastlðinn. pað lágu hér
í loftinu tildrög til slíks félagsskapar, ekki
þurfti nema litla blaðagrein til þess, að 50 manns
kæmi saman, setodu lög og mynduðu félagsskap
með sér. Eg hefi verið riðin úið ýmsar félags-
stofnanir, en enga þar sem einhuga áhugi hefir
komið jafn'greinilega fram. pað var eins og
menn þeir, sem fundinn sóttu ættu ótal sam-
eiginleg áhugamál, þó þeir hefðu lítil kynni hver-
ir af öðrum. pað sem var sameiginlegt fyrir
okkur öll var, að við höfðum dvalið vestan hafs,
sum lengur og sum skemur.
Um tilgang félagsstofnunarinnar kotm öllum
saman: a) að auka og efla viðkynning þeirra fs-
lendinga, sem dvalið hafa vestan hafs, (í Banda-
ríkjunum eða Canada), b) að leiðbeina þeim er
kynnu að fara vestur um haf, án þess þó á eimn
eða annan hátt að hvetja til búferla-flutninga
vestur; d) að leiðbeina þeim Vestur-fslendingum
er kynnu að koma hingað heim og leiðbeiningar
þurfa. I
Fjórir heiðursfélagar hafa þegar verið kosn-
ir: prófessor Sveinbjörn Sveinbjörnsson og frú
hans, og listamaður Einar Jónsson og frú hans.
Fundir hafa verið tíðir í félaginu síðan það
var stofnað. Prófessor Sveinbjömsson hefir
leikið og sungið og stundum allir “verið með”.
Fundir hafa venjulega byrjað með að syngja:
“Ó guð vors lands”. Á fyrsta fundinum sem
haldinn var eftir félagsstofnunina, var Svein-
björnsson svo hrifinn af að heyra þjóðsönginn
sunginn fjórraddað af konum og körlum, sem
þarna stamdu saman röddum í fyrsta sinn, að
hann sagði, að engin þjóð í heimi væri svo söng-
gefin, sem Vestur-íslendingar.
Hann gat þess einnig, að gaman væri að ís-
lendingar vestra vissu, að hann væri á samkomu
í félagsskap, sem stofnaður væri af þeim, sem
dvalið höfðu vestan hafs. pað minti hann auð-
sjáanlega á þær mörgu ánægjustundir, sem hann
hefði haft með íslendingum í Ameríku, þau ár
sem hann dvaldi þar.
Eitt af því sem styrkir bróðurbandið innan
félagsskaparins er, að allir þúast, og halda þar
við þeim sið, er Vestur-íslendingar hafa tekið
upp og sem flestir Austur-íslendingar hafa kunn-
að vel við, er þeir ferðuðust um á meðal landa
vestra, þó erfitt sé að halda honum þegar heim
kémur, þó menn vilji. Enn sem komið er hafa
fundir verið mest viðkynninga og skemtifundir,
en gjört er ráð fyrir að áhugamál af ýmsu tagi
verði tekin til umræðu, þó með þeim fyrirvara,
að pólitísk flokkamál eigi þar ekki friðland.
Allir eitt á að verða kjörorð félagsins í reynd-
inni.
Amtmannsstíg 5, Reykjavík,
Hólmfríður Árnadóttir.
í sambandi við bréf ungfrú Hóhnfríðar
Ámadóttir, sem vér þökkum, mætti geta þess,
að stjórn “Félags Vestur-íslendinga” í Reykja-
vík skipa nú iþessir: Guðmundur Sigurjónsson
forrnaður; Hólmfríður Árnadóttir ritari og Guð-
rún Jónasson gjaldkeri. Á meðal þjóðkunnra
manna og ‘kvenna, sem í félaginu eru, eru frú
Stefanía Guðmundsdóttir leikkona, séra Friðrik
Friðriksson, séra Bjami pórarinsson, Baldur
Sveinsson ritstjóri og séra Jakob Kristinsson,
Steingrímur Arason kennari og ýmsir aðrir mæt-
ir menn og konur. ,
Tilgangur félags þess, er að vera milliJliður
á milli Austur- og Vestur-fslendinga; veita upp-
lýsingar þeim, sem þess þurfa og greiða götu
þeirra Vestur-íslendinga, sem heim koma og þess
æskja.
Vér Vestur-íslendingar megum vera þessu-
fólki öllu, þakklátir fyrir framtakssemi þess og
velvilja í okkar garð, og það getur verið þess full-
víst, að Vestur-íslendingar væru fúsir að taka í
bróðurhöndina sem þannig er fram rétt.
Ritstj.

Látið Peninga Yðar á óhultan stað Þér getið ekki tapað þeim pening- um, sem vér geymum fyrir ySur. AuSur og festa The Royal Bank of Canada eru trygging fyrir aftur- borgun meS vöxtum nær sem er.
THE ROYAL BANK fpS O F CANADA

Ástœðurnar
fyrir því aC hugur íslenzkra bænda
hnegist til Canada
35. Kafli.
Sambandsstjórnin . hefir í Al-
berta, útmælt svæSi til skemti-
garða (Parks), er nema 4,357,660
ekrum. Eru þau Ikölluð Jasper,
Rocky Mountain, Waterton Laks,
Buffalo, Elk Island og Antelope.
Jasper svæðið er um 2,816,000
ekrur en Antelope skemtigarðs-
svæðið 5,020. Skemtigarðar hafa
stórmikla þýðingu fyrir þjóðfé-
lagið. Eru þeir fyrst og fremst
til hvíldar og eins eykur blóm-
skrúð þeirra mjög á fegurðartil-
finningu »fólks og ást þess á dýrð
náttúrunnar. Draga svæði þessi
árlega að sér ^mikinn straum
ferðafólks, einkum þó frá n^-
grannaþjóðinni — Bandaríkjum.
Allmikið af ferðafólki heimsækir
Canada að sumrinu til ibæði frá
Norðurálfunni og eins úr Aust-
urlöndum.
Jasper Park liggur meðfram aö-
albraut þjóðeignakerfisins — Can-
adian National Railways, um 260
mílur vestur af Edmonton borg.
Getur þar að líta fljót og stöðu-
vötn, skóga og hið fegursta fjall-
lendi. Streymir þangað fjöldi
fólks að sumrinu til, og skemtir
sér við fjallgöngu og veiðar.
Rocky Mountain Park, þar sem
Banff liggur, er ein af þeim stöð-
um, sem hafa dregið að sér mesta
athyglina. 4 Er hann um 80 mílur
fyrir vestan Calgary. Ber þar
fleira hrífandi fyrir augu, en í
nokkrum öðrum skemtigarði á
þessu mikla meginlandi. Nátt;
úrufegurð er þar óviðjafnanleg.
Stór og ihagkvæm gistihús er þar
að finna, með öllum þeim nú-
tíðarþægindum, er hugur ferða-
mannsins frekast fær ákosið.
Eru þar heitar laugar, sem mjög
eru notaðar til heilsubóta. pyrp-
ist fólk þangað úr öllum áttum,
einfeum það, er af gigtveiki þjáist.
Buffalo Park, senx liggur við
Wainwrigt, tekur yfir meira
en hundrað þúsund ekrur. Er
þar mikið af allskonar dýrum.
Eru þar nú um fjórar þúsundir
af Buffalos og auk þess mikið af
elks.
Waterton Park, 270,720 ekrur
að ummáli, liggur í suðvestur-
hluta fylkisins, er landslag og út-
isýni þar hið ajllra fegursta. Sækir j
þangað mjög fólk frá Lethbridge,
Macleod, Pincher Creek, Cardston
og fleiri bæjum og bygðarlögum.
Er þar mikið af ám og vötnum og
skemtir fólk sér þar við siglingar,
róðra og veiðifarir.
Elk Island Park, er fullar 10,
000 ekrur að ummáli. Er þar mik-
ið um elkdýr, músdýr og Cari-
bou, en lítið um buffalos. Svæði
þetta liggur í grend við Lamont.
Antilope Park liggur í suðvest-
urhluta fylkisins., Er þar tals-
vert af AntilópuJhjörðum.
Samgöngur í Alberta-fylki, eru
upp á það allra toesta. Megin-
braut C. P. R. félagsins liggur
um þvert fylkið gegnum Calgary.
Aukalína frá Moose Jaw, liggur
norður og suður til Lacombe.
önnur braut, er liggur um Saska-
toon, tengir Edmonton við Winni-
peg.
Einnig hefir C. P. R. linu, er
tengir fylkið við Great Falls og
Montana og innan skamms verð-
ur fullger önnur járnbrautar-
lína, er tengir saman Lethbridge
og Weytourn.
Línur þjóðeignakerfisins — Can-
adian National Railway, er áður j
nefndist Ganadian Northern og
Grand Trunk Pacific, liggja einn-
ig þvert um fylkið, gegnum Ed-
monton. Aukalína tengir sam-
an Saskatoon og Calgary og önn- i
ur er nær til Fort Murry við}
Lower, Athabaska, frá Edmonton. I
Báðar meginlínur þjóðeignabraut- j
anna liggja um Edmonton og j
Calgary. Einnig hefir félagið
margar hliðarálmur, er liggja inn
í flest akuryrkju og námuhéruð- j
in.
Edmonton, Dunvegan og Brít-
isih Columhia járnbrautin gengur
frá Edmonton til Spirit River, til
afnota fólki því, er -býr sunnan
megin Peace árinnar. Frá Mc-
Lennan ibænum liggur járnbraut-
arlína norður til Peace River og
yfir um ána, til mikilla hagsmuna
fyrir fólk, er að norðan og vest-
an býr og þá sem þangað kunna
að flytjast í framtíðinni.
Fylkisstjórnin hefir alla jafna
látið -sér næsta umhugað um, að
baata samgöngurnar, svo bændur
hefðu sem allra greiðastan gang
að markaði fyrir vörur sínar.
-Héraðsvegi er stöðugt verið að
leggja og er ibúi-st við að notkun
tjörusands úr Athabaska héraðinu
til ofaníburðar, muni hafa mikil
og góð áhrif á vegalagningar og
viðhald vega.
í viðbót við það, sem fylkis-
stjórnin og stjórnir -hinna ýmsu
sveitarfélaga leggja til vegabóta
leggur sambandsstjórnin fram
all-mikið fé til lagningar þjóðvega
og viðhalds (þeirra. Fjórir þess-
ara aðalvega liggja frá austri til
vesturs. Einn liggur um Medi-
cine Hat og fylgir aðallínu C., P.
R. félagsins um Calgary, og Banff
til British Columbia; annar frá
Crow’s Nest Pass ; hinir ná lengst
inn í fylkið um Lacombe, Weta-
skiwin o gEd-monton. í norður og
suður liggja þjóðvegir frá Atha-
baska, um Edmonton, Calgary og
Lethbridge, alla leið til Coutts.
Símakerfið er eign stjórnarinn-
ar, eða fylkisibúa. FirMínur
liggja frá Coutts til Athabaska og
frá borgum austurfylkisins, til
Banff og Entwistjje. Veita línur
þessar not fólki á 75,00 fermílna
svæði, þar sem íbúatalan er um
600,000.
Firðlínurnar eru til samans um
25,000 mílur á lengd. Alls eru
719 bæir í fylkinu er not hafa af
símasamböndum þessum. Yfir
40,000 þúsund símaáhöld eru í
notkun einstakra manna, þar af
eru 12,000 á bændaheimilum.
Bæði járnbrautarfélögin, Can-
adian Pacific félagið og Can-
adian National Railways, hafa
sín eigin ritsímakerfi.
peir lesendur Lögbergs, er æskja
kynnu frekari upplýsinga uiaa
Canada, geta snúið sér bréflega
til ritstjórans, J. J Bíldfells, Col-
imbia Building, William Ave. og
Sherbrooke St., Winnipeg, Mani-
toba.
Góður drengur dáinn
Magnús H. Helgason.
Aðfaranótt mánudagsins þ. 5.
febr. andaðist á spítala í Bolling-
ham, Wash., pilturin-n Magnús
Helgi Helgason. Dauða hans
bar mjög óvænt að, því þangað til
tveimur ti'l þremur klukkutímum
fyrir andlát sitt kendi hann sér
einkis meins og var við góða
heilsu.
Hann var staddur í Belling-
ham að kvöldi sunnudagsins þ. 4.
febr., ásamt systur sinni og fleira
af ungu fólki. En áður en það
lagði af stað heim, um kil. 11. og
þrjátíu, fór það inn á matsöluhús
þar til að fá sér hressingu. Magn-
ús heit. var sá eini af hópnum,
seim neytti oláuberja (olives)
þeirra sem fram voru borin, og er
álit lækna, að þau hafi verið ban-
eitruð, því að svo sem tíu mínút-
um eftir að bann neytti þeirra
kvartaði hann um innvortis þraut-
ir. Hann var þá kominn á stað
hei-m, í bifreið með systur sinni
og vinum þeirra. Undir eins
var þá snúið til -baka og læknis
leitað, og aðeins svo sem tuttugu