Lögberg - 21.08.1924, Blaðsíða 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 21. ÁGÚST. 1924.
Joseph Taylor Robinson
Leiðtogi Demokrataflokksins í
efri málstofu þjóSþingsins í Wash-
ington, Senator Joseph Taylor Rob-
inson frá Arkansas, er um þessar
mundir talinn að vera einn hinn
allra áhrifamesti mælskumaður
Suöurríkjanna og hefir um undan-
farin ár þótt næsta líklegur til
forsetatignar. í æsku þótti hann
næsta óvæginn í orSaviðskiftum,
en með fjölgandi árum hefir hann
náð betra jafnvægi, þótt hvass-
skeyttur geti hann enn aS visu
veriÖ.
Meðan JVoodrow Wilson gegndi
forsetaembætti, átti hann fáa ef
nokkra, jáfn eindregna fylgjend-
ur á þingi og Senator Robinson.
Naut enda svo mikils álits hjá for-
ingja sínum, aö hann taldi hann
vera i raun og veru siðferöis- og
vitsmunalegan leiðtoga flokks sins
í efri málstofunni. Barðist hann
af kappi fyrir Þjóðbandalags hug-
myndinni og kvað Bandaríkjaþjóð-
ina einhvern tíma mundu iðrast
þess. hvernig meS mál það var
farið.
Senator Robinson er fæddur á
bændabýli i Linoke sveit í Arkans-
asriki, hinn 26. dag ágústmánaðar
árið 1872. Var faðir hans lærður
læknir, en gerðist síðan kennimað-
ur innan vébanda Baptistkirkj-
unnar. Var drengurinn ekki nema
tólf ára, er hann fór að vinna fyrir
sér. Gekk hann á barnaskóla bygð-
arinnar, en las jafnframt af kappi
heima fyrir, þótt frernur væri
myrkt umhorfs, því eigi var um
annað en lítið kertaljós að ræða.
Að loknu barnaskólanámi fékk
Robinson kennaraleyfi, án þess þó
að hafa gengið á miðskóla, og
kendi börnum um hrið. Jafnskjótt
og hann þóttist vera nokkurn veg-
inn sjálfbjarga í efnalegu tilliti,
tók hann að stunda nám við Ark-
ansas háskólann, en lagði síðar
stund á lögvísi við háskólann í
Virginia og útskrifaðist þaðan í
þeirri fræðigrein með lofi. Hvarf
hann að því búnu heim til Lonoke
og tók að gefa sig við málafærslu.
Dvaldi hann þar fram til ársins
1912, er hann var kosinn til ríkis-
stjóra i Arkansas. Núverandi heim-
ili hans er að Little Rock, þar sem
hann stundar málaflutning, i milli
þess er hann situr á þingi.
Senator Robinson varð fyrst
verulega þjóðkunnur maður, er
hann árið 1920, var kjörinn forseti
útnefningarþings Demókrata; í
þeirri stöðu sýndi hann af sér frá-
bæra röggsemi. Áhrifamestu ræð-
ur Senator Robinsons eru taldar að
vera þær, er hann flutti í efri mál-
stofunni gegn fjórvelda samningn-
um og svarræðan til La Follette,
rétt áður en forsetinn sagði Þjóð-
verjum stríð á hendur. Sentor
Robinson er framúr skarandi á-
kafamaður við vinnu, enda hefir
hann eins og flest önnur mikil-
menni, unnið stærstu sigra sína fyr-
ir elju og ástundun. Hversdags-
lega lifir hann afar óbrotnu lífi.
Það fær honum ósegjanlegrar á-
nægju að leika “golf’, þó finst
honum hann ekki geta nema ein-
stöku sinnum gefið sig við því,
sökum annrikis. Hann á sam-
merkt við Grover Cleveland í því,
að honum þykir gaman að fiski-
veiðum. En í nágrenni hans eru
fáar fiskigöngu-ár og þess vegna
taka fiskiveiðarnar ekki upp mikið
af tíma senatorsins. Það hefir
verið sagt um Senator Robinson,
að hann kynni ekki að hræðast,
enda virðist honum öldungis standa
á sama hvort hann á í höggi við
voldugan bankamann, verksmiðju-
eiganda og járnbrautarkóng, eða
óbrotinn almúgamann. Vinir Sen-
ator Robinsons beinlínis trúa á
hann, en andstæðingar hans geta
ekki annað en sýnt honum virð
ingu, hvort þeir vilja eða vilja ekki.
Hinn 15. dag desembermánaðar
árið 1895 kvæntist Senator Robin-
son og gekk að eiga Euilda Gert-
rude Miller. Þegar þau .hjón dvelja
i Washington, búa þau á Congress
Llall hótelinu.
F ornleif af undurinn
í gröf Tut-enkh-amons.
Eftir T. George Allen.
Senator Robinson hefir ákveðið
að verja tíma þeim, sem enn er eft-
ir fram að nóvemberkosningunum,
til þess að ferðast um og flytja
ræður til stuðnings þeim John W.
Davis, forsetaefni Demokrata-
flokksins, og Bryan ríkisstjóra,
sem útnefndur hefir verið til vara-
forseta.
OT| I | ■ Hvt aB þjast af
KJ I I L L synlegur. l>vt Dr.
1 i i 1 ÍM t>læBandl °$>
I LL U inm g-ymnlæS?
XJppskurBur ÓnauB-
Chaaws Olntment hjálpar þér atrax.
«0 cent hylkiB hjá. lyfsðlura eBa fr*
Edmaneon, Bates & Co., Umitad,
Toronto. Reynsluskeríur sendur 6-
kev-ls, ef nafn Þeesa blaBe er tiltek.
I* am t oent frlraerk'
Veturinn 1923—1924 sáum við
loksins hvað herbergi það, er líkið
hvílir i, hafði að geyma. Fyrst
varð fyrir okkur þil, úr feykilega
sterku timbri, og var það alt lagt
með gullþynnum og öðru skrauti
að utan. Var þil þetta svo mikið,
að það virtist fylla út i herbergið.
Oss var undir eins ljóst, að tré þau
hin miklu, sem í milligerðinni voru,
höfðu ekki getað komist í gegn um
dyr þær, er við höfðum fundið, og
'komumst við þá að raun um, að
dvrnar og dyraherbergið var ekki
áfast berginu, sem gröfin eða
hvílurúmið sjálft var i, en hafði
verið bygt framan við, eftir að kon1
ungurinn var greftraður. Þegar
búið var að taka skraut alt af
veggnum eða þilinu að innan og ut-
an, var hann rifinn. Innar frá
þeim timburvegg, eða milligerð, var
’önnur, og höfðum við áður komið
auga á ýmsa muni, sem þar voru á
milli, svo sem lín gulldregið, gylta
göngustafi, boga og aðra muni.
Þegar við fórum að skoða þetta,
komumst við að raun um, að einn
göngustafurinn var úr gulli og
annar úr silfri, og var handfang-
ið gjört með mynd konungsins á;
og þarf sjónauka til þess að geta
metið listfengi það, er þá gripi
prýða. Eftir að við með ánægju-
lega mikilli þolinmæði og útsjón
höfðum tekið niður hvelfingu úr
líni, sem gerð var i þremur
stykkjum og var yfir tvíumgjörð-
inni, sáum við hinar tvöföldu dyr
þar fyrir innan og voru þær gull-
búnar. Dyr þær opnuðum við 3.
janúar 1924 og sáum legstað kon-
ungsins að eins tilsýndar.
Eftir að við vorum sannfærðir
um, að alt var með feldu, og að
kista konunsins hafði ekki verið
hreyfð, var aftur hlaðið upp í
dyrnar, svo að hægt væri að taka
niður ölturu þau, sem þar voru
inni Auðsjáanlega höfðu smiðir
Tutenkhamons gengiði vel frá verf<-
um sinum. Öll samskeyti höfðu af
þeim verið merkt. En þeir, sem
áttu að setja þau saman í gröfinni,
hafa ekki verið verki sinu eins vel
vaxnir, því þau voru rekin saman
af handahófi. En Mr. Carter og
félagar hans gátu þrátt fyrir það
séð við því, að skemdir yrðu á þess-
um munurn.
Þegar búið var að taka niður
allar milligerðir, kom í ljós stein-
líkkista mikil, ósegjanlega skraut-
leg. Hún stóð svo hátt, að maður
gat ekki séð yfir hana, þegar stað-
ið var á jafnsléttu. Á hornum
hennar fjórum stóðu gyðju líkn-
eski, fagurlega gjörð, og réttu þau
út armana eins og til þess að banda
á móti gesturn, þó þeir nálguðust
þær með lotningu. í geymslu-
klefa rétt þar hjá voru þessi gyðju-
líkneski logagylt, og hölluðu dá-
lítið undir flatt, þar sem þær héldu
vörð um kassa með leirkerum i,
þar sem innýfli konungsins- voru
geymd. Þessar aðdáanlegu mynda-
styttur, sagði Prof. Breasted, eftir
að hafa virt þær fyrir sér, eru gjör-
samlega ný opinberun um tign og
fegurð hinnar fornu listar. Þær
jafnast fyllilega á við það fegursta
sem Grikkir framleiddu og það,
sem þekt er á sviði listarinnar.
Þessir hlutir, ásamt ölturum,
kistum, eftir líkingum og bátum,
og óteljandi öðrum munum, eru
hliðarherbregin full af, og sem enn
hefir ekki unnist tími til að skoða.
12. febrúar 1924 kom hin eftir-
þráða stund, þegar steinkistan var
opnuð. Hið upphaflega lok, sem
á kistunni hefir verið, hefir hlotið
að hafa brotnað, þegar átt hefir að
láta það yfir, þvi lok það, sem not-
að hefir verið, er af annari teg;und
—út öðrum steini en kistan sjálf.
Kistan er úr gulleitum sandsteini,
sem þegar litið er á hana, virðist
vera alsett krystöllum. Lokið er
úr rósrauðu blágrýti, og hefir líka
brotnað, þegar það var sett á. En
sprungan, sem í það kom, hefir
verið fylt með rauðu steinlími. Við
urðum því að sprengja lokið, áður
en við gátum lyft því með talíum.
Svo var lokinu lyft hægt og gæti-
lega, Oý er ekki hægt að segja ann-
ina er gammur hinna suðrænni
landa greyptur, en á hina kórónað-
ur höggormur norðursins. En í
höndum, sem eru lagðar í kross á
brjóstinu, heldur hann á veldis-
sprota og vendi, eins og er í sam-
ræmi við afstöðu hans til Osiris,
konungs dauðans.
Víðsvegar um þennan grafarsal
eru myndir af útfararsiðum. Á
austurvegg er mynd af hinni kon-
unglegu múmíu. Hún hvílir þar í
hinu helga skipi, sem sett er á
sleða, og eru hinir göfugustu menn
konungshirðarinnar á leiðinni með
hann til grafar. Á norðurveggn-
um er mynd af eftirmanni Tutenk-
hamons, Eye konungi, þar sem
hann er að skipa fyrir um greftr-
uniná. Eye var giftur hjúkrunar-
konu Ikhnatons og var ákveðinn
fylgismaður hinnar nýju stefnu, og
var um hríð áhrifamikill embættis-
maður í stjórnartíð Tutenkhamons
og hefir ef til vill ríkt eitthvað
með honum. En aðalmaðurinn
sýnist þó Harmhab, eftirmaður
Eye að hafa verið, og það var
hann, sem kom meiri og betri reglu
á í ríkinu, en hinir höfðu getað
gert.
Howard Carter hafði vonast
eftir, að geta lokið við að rannsaka
gröfina að fullu síðastliðinn vetur,
en hann varð að hætta öllum at-
höfnum sökum þess, að samningar
höfðu ekki komist á á milli hans
og stjórnarinnar á Egyptalandi um
þátttöku stjórnarinnar í fundinum,
og gekk það svo langt, að stjórnin
egypzka afturkallaði leyfi það, sem
leitarmenn höfðu fengið til þess að
grafa. Fór það í mál, og komst
dómstóllinn í Alexandríu að {æirri
niðurstöðu, að hann hefði ekki vald
til þess að dæma í málinu, og er því
gröfin nú í höndum og umsjón
stjórnarinnar á Egyptalandi.
Þessi fundur hefir kastað meira
ljósi yfir hið eftirtektaverða tima-
bil Egypta, sem felur í sér æðstu
menningu í listum þeirra og líka
fall. Hann sýnir oss lika, hve
gagngjör breyting varð hjá þeim til
íhalds í trúmálunum. Aðferð
Egypta við smurning líka, er lík-
leg til þess að skýrast, þegar hægt
verður að skoða lík konungsins ná-
kvæmlega; og einstaklings skoð-
un manna i trúmálum er líkleg til
þess að skýrast við skoðun liksins
og af munum þeim, sem með því
hafa verið lagðir í kistuna. Ef
hægt væri að komast eftir aldri
Tutenkhamons, mundi verða auð-
veldara að skilja stjómmálalegu
erfiðleikana, sem að hann hefir
tekið þátt í að nafninu til, eftir því
sem nú^verður séð.
I þessu sambandi og i mörgum
öðrum, er fundur þessarar grafar,
sem er í svo nánu sambandi við
draumsjóna timabil Ikhnatons,
merkilegur og bregður upp fyrir
augum vorum mynd af fyrstu fram-
sókrv mannanna til frelsis á sviði
listarinnar og andlegs sjálfstæðis.
Ferð til Port Nelson.
að, enrað menn hafi orðið fyrir
vonbrigðum, þegar þeir litu ofan 5
kistuna. Þar sást ekkert, nema
upplitað lín og rauðleit grjótmylsna
og agnir, sem fallið höfðu ofan á
það. En eftir að búið var að taka
grjót mylsnuna og tvö lög af líni
í burtu, kom í ljós líkkista. Er hún
úr tré og eins og múmía i laginu og
öll logagylt. Þessi kista hvílir á
palli eða eintrjáning, sem skorinn
er út í ljónslíki, og er svo stórt, að
það nálega fyllir hina stóru stein-
kistu, sem fyr var nefnd. Það er
ekki óliklegt, að innan í henni séu
að minsta kosti ein eða tvær kistur
aðrar, sem geyma líkið sjálft.
Á lokinu á yztu kistunni er eft-
irlíking af konunginum í fullri
stærð logagylt. Augun eru gjörð
úr krystöllum. Á aðra augabrún-
Kæri kunningi!
Þegar eg sendi þér nokkrar lín-
ur siðast, varð eg að hætta í miðju
kafi og gefa mig við styrjuveiöi.
Það verk gekk vel. Á rúmum
tíu dögum fengu þrir menn 340
styrjur, og má það gott heita. Og
nokkrum tíma urðum við að tapa
við flutning á henni, því á meðan
urðum við að taka upp netin; og
þegar flutningnum var lokið, var
styrjan farin að hrygna; en þegar
hún gjörir það, liggur hún við botn
og hreyfir sig ekki í það minsta
um tveggja vikna tima.
Það var þvi árangurslaust að
hanga lengur yfir styrjunni, stfo
við fórum að skoða okkur um.
Vatn það, sem við vorum að fiska
í, er nefnt Split Lake; er það um
20 mílur á lengd og 4 á breidd. I
því eru um 200 eyjar, stórar og
smáar, vaxnar víði stórum og
smáum. Suðvestur úr vatni því
rennur á, sem Burnt Lake River
nefnist; upp eftir þeirri á fórum
við 25 mílur vegar.
Með fram á þessari er mjög
fallegt útsýni. Að norðan er und-
irlendi mikið, sem hækkar þegar
frá dregur. Sunnan við ána er
fjalllendi. Þegar komið var 25
mílur upp ána, komum við að
fvrsta fossinum, sem í henni er.
Leizt okkur þar veiðilegt mjög, svo
við köstuðum' þrem netjum i ána
og fengum þrjár styrjur í ]>að
netið, sem næst var fossinum.
Býst eg við, að nokkuð hefði mátt
afla þar, en frágangssök var það,
sökum erfiðleika á að koma aflan-
um í burtu þaðan og til markaðar.
Við dvöldum ekki lengi þama
við fiskinn, fossinn og fegurð út-
sýnisins. Þaðan héldum við ofan
ána aftur og norður i enda á vatn-
inu, þar sem Hudsonsflóa félagið
hefir stóra verzlun ásamt öðru fé-
lagi, er Carter Brothers nefnist.
Er þar Indíána bygð ýReserveJ,
um 300 manns, vænlegt fólk og
myndarlegt, vel klætt og virðist
hafa allsnægtir, enda er þar nyrðra
sannarleg paradís Indíána: skóg-
arnir krökir af allslags dýrum, en
vötnin full af verðmætum fiski.
Það eina, sem skyggir á hamingju-
sól þeirra, er hve langt þeir eru frá
lækni og öðrum þægindum, enda
sá það á í fyrra vetur, þar sem 50
manns varð flúnni að bráð. Indi-
ánarnir tala nokkuð í ensku, enda
hafa þeir myndarlegan skóla og
prýðisfallega kirkju.
Alstaðar var okkur tekið með
hinni mestu gestrisni, hvar sem við
komum í þessari ferð. En við
máttum ekki dvelja lengur á þess-
um stöðvum, þvi við höfðum fast-
ráðið við okkur, að fara norður til
Port Nelson áður en við hyrfum
aftur til heimila okkar úr þessu
fiskiveri. Við tókum svo að búa
okkur undir þá ferð.
Laugardaginn 12. júlí vorum við
ferðbúnir og lögðum á stað frá
merkjastaur númer 214 á Hudson
Bay járnbrautinni, um hádegi. Fyrst
fórum við með gasolín-vagni eftir
brautinni til Cattle Rapids ('nauta-
flúðaj og eru það 105 mílur vegar;
er þar farið ofan að Nelson ánni
og með bátum eftir það alla leið
norður.
Tndíánar hafa tekið að sér, að
flytja menn eftir Nelson ánni, sem
er afar straumhörð og á einum stað
svo, að bera verður af bátum állan
varning um hálfa mílu vegar, en
Indíánarnir, sem þekkja hvern stein
og hvert straumkast í ánni, fara
með bátana tóma gegn um streng-
ina, enda eru þeir allra manna van-
astir við slíkar svaðilfarir og
skeikar furðu sjaldan.
Þessi ferð norður ána er í fylsta
máta glæfraför. Frá þvi að farið
er frá brautarendanum og þrjátiu
mílur norður eftir ánni, eru nærri
óslitnar flúðir, sem fara verður. i
gegn um, og fanst mér sem eg á
hverri stundu þyrfti að taka til
sunds; én þó varð það ekki, Indí-
ánarnir héldu bátnum á kili og
og komu okkur klakklaust út úr
ófærunum. Þegar við vorum á
þessari leið, bættist steypiregn við
vatnsúðann, svo við vorum orðnir
holdvotir, og blóðrisa vorum við
allir eftir mýbitið, sem þar er í al-
gleymingi sínum.
Á þessari leið er útsýni lítið,
helzt ekkert. nema þá upp í heiðan
himininn, þvi bakkar árinnar eru
afar háir. Þegar norðar dregur,
breikkar fljótið og bakkarnir lækka
og er þá landið út frá ánni fallegt
og vistlegt; sléttlendi víðáttumik-
ið, skógi vaxið hér að þar; hefir
að likindum verið votlendi áður
fyr, en er nú orðið þurt. Jarðveg-
ur er afar ríkur, svört gróðrarmold
fleiri fet á þykt. En ofan á henni
er mosi, sem þarf að taka i burtu.
áður en nokkuð verulegt sprettur
þar; en þegar það hefir verið gjört,
eins og sumir menn sem þar eru
búsettir, hafa gjört, þá vex helzt
alt mögulegt og þroski þess er und-
ur fljótur, sem stafar af hinum
langa sólargangi, sem þar er; og
engum efa er það undirorpið, að á
komandi árum verða sléttur þessar
heimkynni fjölda fólks, sem legg-
ur fyrir sig kvikfjárrækt og hinna
harðgerðari korntegunda.
Tvær ár falla i Nelson fljotið á
þessari leið. Er það Kalksteinsáin
ýLimestone River), sem dregur
nafn sitt af afar háum kalksteins-
veggjum, er mynda farveg hennar;
á sú kemur í Nelsonfljótið 17 mil-
ur fyrir norðan Cattle Rapids; hún
er straumhörð og ekki skipgeng.
Hitt er Airhole River, straumhörð
og óskipgeng; bakkar hennar eru
að minsta kosti 100 fet á hæð.
Nokkru neðar kemur enn á inn í
fljótið, og nefnist Selá; dregur hún
nafn af sel þeim, er gengur í þvög-
um eða torfum upp í hana á hverju
sumri, er það i ágúst og september
og getur þá að líta selatorfur, er
ösla upp Nelsonfljótið 12—15 mil-
ur vegar frá hafi. Á bökkum Sel-
árinnar, eyrum og eyjum heldur sel-
urinn sig, ekki að eins í þúsunda
tali, heldur liklega í miljónum.
Eg sagði frá því áðan, að við
hefðum farið á bátum í gegn um
flúðir og straumkast í Nelsonfljót-
inu á 30 mílna svæði. En nú verð
eg að minnast á breytingu þá, sem
varð á fljótinu og öllu útliti, er við
vorum komnir út úr strengjunum.
Straumfallið í Nelson ánni mink-
iði mjög, og i stað þess að renna á
milli hárra bakka, þá breikkar það
og bakkarnir lækka, og er allstór-
um gufubátum fært upp þangað
frá Port Nelson, enda er sá staður.
Mestur Ágóði og Fljót-
astur með því að
senda oss
Bændur hafta reynt af reynsl-
uinni aS afgreiBsla vor og viB-
skifta aBferSir hafa orSiB þeim
til mests hagnaSar og þess
vegna senda þeir oss rjómann.
Skrifið eftir merkiseðlum.
Canadian Packing Co.
IjIMTTRD
Stofnsett 1852
wr.vxipix; canada
þar sem fljótið breikkar, nefndur
endastöð sjóleiðarinnar fThe Head
of NavigationJ.
Að líta norður eftir ánni, þegar
l>arna var komið, var alt annað en
árennilegt. Fljótið verður nú að
minsta kosti fjórar mílur á breidd,
og manni finst eins og að maður sé
kominn að úthafssjó; svo bætti það
ekki úr fyrir mér, að mér sýndist
ekki betur en að hvítfyssandi brot-
sjóa væri allstaðar að líta, og hafði
eg orð á þvi við Indíánana, að vio
mundum varla sigla slíka sjói í bát-
kænu þeirri, sem við hefðum kom-
ið ofan ána í. Mér til ergelsis og
furðu fór hann að hlæja að þessari
athugasemd minni, leit til mín og
spurði; “Heldur þú að þetta séu
brotsjóir?”
“Hvað skyldi það vera annað?”
spurði eg.
“Höfrungar,” svaraði Indiáninn,
og þá fyrst fór eg að átta mig á
allri þessari ókyrð sjávarins, eða I
fljótsins réttara sagt. Ókyrð þessi i
var hvorki vindi, straumfalli né
brimi að kenna, heldur var alt
þetta feikna flæmi fult af höfrung-
um, og það, sem eg hélt að væri
veltandi brimsjóir, voru sporðaköst
og nasablástur hvalanna. Eg stóð
þrumulostinn um stund. Aldrei á
æfi minnf hafði eg séð neitt líkt
þessu. Eg vissi, eða hafði hug-
mynd um, að þar norður frá var
mikið um námaauð, auðsæl fiski-
vötn, grávara mikil og jafnvel
timbur, en að öll þessi ægilega
mergð af hvölum og selum, sem lifa
og leika sér á þessum norðlægu
stöðvum, ætti sér stað, væri í raun
og sannieika raunveruleiki, um það
hafði eg ekki minstu ihugmynd, né
heldur um þann feikna auð, sem
þar bíður einhvers eða einhverra,
sem nota sér þá sérstöku upp-
sprettu.
Bátur sá, er við fórum á eftir
Nelsonfljótinu, var of veigalítill til
þess að vaða i gegn um hvalaþvög-
una, svo við gengum til Port
Nelson.
Port Nelson er fallegt pláss og
bæjarstæði. Þar er búið að byggja
um fjörutiu hús, sum þeirra stæði
leg og myndarleg; eru i þeim öll
þægindi, svo sem rafljós, vatns-
leiðsla og miðstöðvarhitun. Bæj-
arstæðið er við Nelson ána að
sunnanveröu ; liggur það hátt og eru
fljótsbakkarnir þar háir, en lækka
nokkuð þegar norðar dregur. —
Mannvirki mikil eru þar norður
Where are)
1]Sn $oin<
direct tc
>escen
f r sliould saij so
VTheu treat uou
Next time tjoti are readij
better take a ride over to
one o/ the Crescent Crearoerij
Factories and remeinier that
price,weight,and test /ix the
srze 0/ your cream check—
Theij guarantee to satis/y
everij Shipper.
MrMlCAN
MrA.rUU.CAN
J&céories a-tr
Eeausejour-ðrandon-Yirkion-SwaD £jver*Daiiphin-Ki!ldrnei7-VHd-Carman-PQrtdge k Prairio.
• WINNIPEG •
ÍC
frá. Um hálfa milu úti í ánni,
fram undan bænum, er verið að
byggja upp eyju og búið að byggja
upp seytján hundruð feta langan
varnargarð upp og ofan straum,
svo annan skáhalt í norður, 100
fet á lengd, og hinn þriðja um 750
fet til suðurs, og er hugmydin, að
fylla inn með möl og grjóti þar á
milli, og verður það landflæmi ekki
alllitið, þegar ofaniburðinum er
lokið. Á þessari eyju er hug-
myndin að hafa kornhlöður og
verzlunarhús, og frá þeirri hlið
eyjarinnar, sem frá bænum veit, á
að byggja hafnarbryggjur, sem nái
út að aðalál fljótsins, sem er nægi-
lega djúpur hvaða hafskipi sem er
fet til suðurs, og er hugmyndin, að
skipin leggist við ibryggjur, þar
sem þau verði bæði affermd og
fermd. Frá landi og út í varnar-
garð þenna, sem næstur er landi,
eða að austurhlið eyjarinner, er
búið að byggja stálbrú mikla, og
liggja jrnbrautarspor eftir henni.
Auðsætt er, að þegar þessu mikla
mannvirki er lokið, þá verður und-
ur þægilegt aðstöðu þarna með
allan flutning.
í landi eða frá landi, og nokk-
u ðút í ána, hafa þrjár bryggj-
ur verið bygðar. Við þær liggja
sjö stálskip, sem sambanclsstjórnin
á, og notuð hafa verið til flutninga
þar norður frá, /oll í bezta lagi.
Þar ber og að lita gufuskóflu þá
hina miklu, sem tryggja á nægilegt
dýpi við ihafnarbryggjurnar, með
því að halda dýpsta álnum í ánni
hreinum. Er það undra vedkfæri
og sízt að furða þó dýrt væri.
Auk þess, sem nú er getið, eru
járnbrautarstúfar þar norður frá,
fjórir gufuvagnar, auk furðulega
mikils forða til alls þess, sem hafn-
arverkinu við kemur, og verkfær-
um þeim, sem til þess þurfa, og er
alt það í röð og reglu og bezta á-
sigkomulagi. En ekki er því að
neita, að fremur er það ergelsislegt
að sjá alt þetta aðgjörðarlaust og
hangandi, og allar þær miljónir,
sem í það hafa veriþ lagðar, arð-
lausar, meðan þing og þjóð er að
metast um, hvort brautin skuli
byð eða ekki og hvort þessum
mannvirkjum skuli lokið eða að
þau eiga að grotna niður, íbúum
Vesturfylkjanna til stórskaða, þingi
þjóðarinnar til vanvirðu, en nokkr-
um auðfélögum til þægðar.
Eftir hálfs anrjars dags dvöl i
Port Nelson lögðum við aftur á
stað heimleiðis og gengum 93 míl-
ur, og tók það okkur 33 klukku-
tíma. Það eru þær 93 mílur, sem
enn er eftir að leggja járnbrautina
á, Grunnurinn er allur til og er
í góðu lagi, að eins eftir að byggja
þar tvær stálbrýr tiltölulega stutt-
ar, yfir Airhole River og Lime-
stone River.
Eg hafði, eins og aðrir, heyrt
margar sögur um Norðurlandið.
Sumar sannar, og sumar ýktar og
óábyggilegar. Nú hefi eg litið það
með mínum eigin augum og get
gert mér ofurlitla hugmynd um
þann rnikla auð, sem bíður þeirra,
er “þora að koma og reyna.” Og
sannfærður er eg um það, að þeir
munu ekki verða svo fáir, tslend-
ingarnir, sem hagnýttu sér hinn
margvislega og þvi nær ótakmark-
aða auð, sem þar biður manna.
Margt fleira mætti segja um
landið þarna norður frá, ef tími
væri til, og tækifærin, sem þar bíða
manna. En hér skal samt staðar
numið að sinni.
B. Anderson.
Margrét Halldóra Guðmundsdóttir.
Fædd 20. September 1874. Dáin 6. Apríl 1924.
Þann 6. apríl síðastliðinn andaðist á Genejral
Hospital, Selk.irk Man., eftir fárra daga legu, Mixr-
grét HalJdóra Guðnuindsdóttir, kona Gunnars John-
sonar í Selkirk Manitoba.
Halldóra sál. var fædd í Háa-
garði í Vestmannaeyjum á ís-
landi. Foreldrar hennar voru
Guðmundur Þorkelsson og Mar-
grét Magnúsdóttir. Bjuggu þau
hjón um langt skeið í Háagarði.
Sex barna varð þeim auðið,
3 dætra og 3 sona; mistu dóttur
fjögra ára, er Halldóra hét, hin
komust öll upp á fullorðins ald-
ur; Guðrún Nordal, búsett í
Winnipegosis, dáin fyrir tveim-
ur árum; Vilhjálmur, búsettur
í Selkirk, dáinn fyrir níu mán-
uðum (þá þetta er skrifaðj;
Guðjón, búsettur í Winnipeg-
osis, og Magnús, búsettur í
Vestmannaeyjum á íslandi.
Halldóra sál. var ung, er hún
fór úr foreldrahúsum að vinna
fyrir sér sjálf, því snemma
kom í ljós frábært starfsþrek;
fór hún fyrst að Löndum til
Sigfúsar Árnasonar alþingismanns og konu hans
Jónínu Brynjólfsdóttur frá Ofanleiti, og var hún
þar í mörg ár; fór síðan til Magnúsar bróður síns
og stjórnaði með honum búi hans um hríð. Rftir
það fón hún til Austfjarða og dvaldi þar um 5 ár.
Þá flutti hún aftur til Vestmannaeyja og mun hafa
dvalið þar nærfelt þrjú ár. — Eftirlifandi manni
sínum giftist hún í janúar 1904 og sama ár fluttust
þau til Canada; komu til Selkirk, Man., 11. ágúst,
1904, ibyrjuðu þar búskap og hefir búnast vel.
Gunnar er ættaður frá Hlíð undir Eyjafjöllum,
sonur Jóns Hjartarsonar er þar bjó um eina tíð.
—Halldóra sál. var ástrík eiginkona, umhyggjusöm
móðir og sístarfandi húsfreyja. Enda búnaðist þeim
ágætlega, vissu ekki hvað var að vera þiggjandi, en
voru alt af veitandi. Halldóra sál. hafði gaman af
að taka á móti gestum og standa þeim fyrir beina,
vildi helzt, að enginn maður færi svo út af hennar
heimili, að hann þæði ekki góð-
gjörðir; hún var ein af þeim
fáu, sem bar nafnið fólks og
dýravinur í orðsins fylsta skiln-
ingi. Sá, sem þessar línur ritar,
er slíku vel kunnugur. En hún
elskaði fleira en fólk og dýr,
hún elskaði blómin; maður gat
oft hugsað, þá maður kom inn
til hennar, að þetta væri blórna-
•hús. en ekki íbúðarhús, og skilj-
anlega jók það mikið aukaverk
við hennar heimilisstörf.
Einnar dóttur varð þeim hjón-
um auðið, heitir hún Stefanía;
naut hún almennrar alþýðu-
skólamentunar í Selkirk, og síð-
ar við Success Business Col-
lege í Winnipeg. Fyrir rúm-
um tveimur árum tóku þessi
góðu hjón kjörson, sem þá var
tveggja mán. gamall, heitir hann
Kristinn, fæddur 12. jan. 1922.
Það síðasta, er Halldóra sál.
bað mann sinn og dóttur, var að reynast litla drengn-
um vel. Hún vissi það hún var þegar burt kölluð
frá honum.
Fyrir hönd syrgjandi ekkjumanns og barna, votta
eg öllum innilegt þakklæti fyrir alla góða þátttöku
og hjálp, er henni og aðstandendunum var sýnd í
veikindastríði hennar, og öllum þeim, er heiðruðu
hana með nærveru sinni við, jarðarförina og lögðu
blóm á kistu hennar. — Séra N. S. Thorlaksson veitti
henni hina síðustu prestsþjónustu og talaði yfir hin-
um síðustu leifum hennar. Guðs friður hvili yfir
hinni framliðnu.
t'orbjórn Magnússon.
KVEÐJA
Eg einmana, hljóður og harmþrunginn er.
Eg horfi, eg stari, eg mæni’ eftir þér
Til himinsins uppfarna, Halldóra mín!
Mér horfin er frábæra aðstoðin þín.
Mig vantar, mig vantar, mig vantar.
Mig vantar þig hérna við hliðina’ á mér,
Svo hallast eg geti að brjóstinu’ á þér.
Mig vantar þig til þess að tala við þig,
Já, til þess að þú getir endurhrest mig.
Mig vantar í sál mína sælu.
í glaðværð þú jafnan mér gleðina jókst,
1 glaumi, sem ávalt, þú eftir mér tókst.
Á mótlætisstundunum stóðstu hjá mér,
Eg studdist þá örugt við brjóstið á þér
Og sálin þín sál mína gladdi.
Ef komst eg í vanda, þá komstu til min
Og komst þá með ugglausu hollráðin þín.
Já, byrðar hvors annars við bárum sem eitt,
Svo byrðarnar reyndust sem hreint ekki neitt.
Þá var okkur létt um að lifa.
Min tár eru þögul, þau tala ei hátt,
Þau tala þó það, að eg eigi mjög bágt.
En hver er, sem skilur það meistarans mál?
Það má ekki nema min burtfarna sál,
Er gætir mínj enn þá, sem áður.
Eg veit, að af himni þú horfir á mig
Og hjartkæru börnin, sem æ muna þig.
Eg veit, að þú biður oss blessunar hans,
Sem bezt þekkir sorgir og veikleika manns,
Og gat ekki séð nokkurn gráta.
Við feðginin bæði og barnið, sem þú
Þér bazt fast að hjarta, við kveðjum þig nú
Með tárum, sem hjartnanna tala skýrt mál,
Með tárum, sem framleiðir harmþrungin sál.
Við minnumst þín, meðan við lifum.
Kveðið fyrir hönd ekkjumannsins.
Jón Sveinbjarnarson,