Lögberg - 19.03.1925, Side 4

Bta. 4
2/VÍBERG, I fMTUDAGINN 19. MARZ 1925.
Víkingar.
Vér heyrum oft talað um víkingaöldina. Það
tímabil i sögu þjóSanna, þegar víkingarnir fóru her-
ferSir frá einu landi til annars og gátu sér frægð
fyrir hreysti sína og hugprýSi — frægS, sem menn
hafa lesið um, með aðdáun öld fram af öld og lesa
meS aðdáun enn þann dag i dag.
Oss hefir oft fundist þaS einkennilegt að nefna
þetta einkennilega tímabil i sögunni víkingatímabil, eða
vikingaöld. Oss finst að allar aldir — öll tímabil séu
víkingaaldir og víkingatimabil. Munurinn er aðeins
sá, aS viðfangsefni mannanna eru breytileg. Á hinu
svo kallaða vikingatimabili drápu menn fólk og lögSu
undir sig lönd, og er ljómi þess manns, sem fræknast-
ur var í orrustum og séðastur var, að koma ár sinni
fyrir borð, svo, að hann yrði öSrum meiri, mestur.
Hin tímabilin sýna og segja líka frá víkingum,
ekki aðeins mönnum heldur lika konum, sem getiS hafa
sér ódauðlegan orðstir og ljóma eins skært i sögunni
og í huga mannanna eins og víkingarnir frægu og það
sem liggur til grundvallar fyrir frægð þeirra, er ávalt
hiS sama, styrkur, sem rcekt hefir verið lögð við.
Styrkur víkinganna á vikingatímabilinu lá í því,
að leggja alla stund á vígfimi og þær listir, er prýSi-
legastar þóttu i þá daga og ná svo mikilli fullkomnun
í þeim, að vera öðrum fremri, eða meS öðrum orðum
afli sálar og likama var þá beitt til þess að ná sem
mestri fullkomnun í vigfimi og íþróttum.
Það sama liggur til grundvallar á öllum tímum
og á öllum sviðum mannlegra athafna, þar sem um
framsókn, eða framför er aS ræÖa. Mismunurinn er
aSeins sá, aS mcnnirnir hafa stefnt afli sinu að öðr-
um viðfangsefnum, en þaS sem þeim hefir miðað á-
fram er fyrir það eitt, að leggja rækt við afl það, sem
i þeim býr og>þroska það.
Vér sjáum ekki aS það sé nein ástæða til þess, að
láta hugann, eSa aSdáunina dvelja of mjög við vík-
ingaöldina, því það besta sem hún getur gjört er aS
bregða upp fyrir hugskotsjónum manna fyrirmynd-
um, sem þó eru í flestum tilfellum ófullkomnar. En
það þarf ekki að fara aftur í fornöld til þess, að finna
slikar fyrirmyndir, þær eru að finna á öllum tímabil-
um á öllum öldum.
Allar aldir eru að meira og minna leyti víkinga-
aldir og öld sú er vér lifum á sú mesta, sem heimurinn
hefir séð. Ef vér lítum í kring um okkur í lífinu þá
sjáum vér þessa víkinga .alstaðar. Menn og konur,
sem sækja fram meS stakri hugprýSi og hrifandi hetju-
anda. Menn og konur, sem eins mikill frægSarljóml
leikur um, eins og nokkra af hetjum sögualdarinnar.
Menn og 'konur, sem svo mikla rækt hafa lagt viS afl
þaS, sem i þeim býr, aS þau kljúfa straumana hvað
þungir sem þeir eru, aS settu marki, vaða í gegnum
þétt skipaðar fylkingar eins og hetjurnar í fornöld til
sigurs sínum málefnum.
Frá ómunatíÖ hefir það verið samgróið eSli mann-
anna, aS dá likamlega hreysti og er þaS skiljanlegt, því
á frumbýlingsárum mannkynsins áttu menn tilveru-
rétt sinn undir henni og þessvegna var líka svo mikil
rækt lögS við hana.
Á siSari árum hefir sá hugsunarháttur veriS að
breytast og menn farið að leggja meiri áherzlu á hið
andlega atgerfi, enda er það á því sviði, sem flestar
hetjur nútímans er að finna og þar er lika um að ræða
landnám yfirstandandi og komandi kynslóSa, og á þvi
sviði á nútíSin marga hugprúSa og hrausta vikinga,
sem standa sist foraldarvíkingunum vigfimu aS baki.
Af öllum þeim aragrúa af nútíSarvíkingum sem
frægðarljóminn leikur um, langar oss til að nefna einn.
ÞaS er kona.
Mabel Walker WiIIbrant var fædd í smábæ í
Bandarlkjunum, er Woodsdale heitir, sem áður fyr
var i Kansasríkinu, en núi tilheyrir Texas. Faðir
hennar var viÖriSinn sveitablað, sem þar var gefið út,
en móBir hennar var skólakennari Á æskuárum henn-
ar skiftu foreldrar hennar oft um bústað, frá Wood-
dale fluttu þau til Lucerne, Missouri, þaSan til Black-
well, Oklahoma, aftur til Kansas og siðast til Buckley,
Michigan.
Á þessum hrakningi sínum hefir Mable Walker
stundaS nám, því þegar aS hún kom til Buckley tók
hún stöðu þar sem skólakennari og giftist nokkru
siðar manni — skólastjóra við miðskóla þar, sem
Willbrandt hét, skömmu eftir að þau giftust veiktist
maður hennar og fékk tæringu upp úr þeirri veiki.
Honum til heilsubótar fóru þau til Arizona, þar sem
Mabel kendi á alþýðuskóla og stundaði mann sinn og
auk þess fann hún tima til þess að fullkomna nám sitt
viS háskóla ríkisins og útskrifaðist þaSan árið 1911.
Aftur fór hún til Michigan og kendi þar viB skóla
í Big Rapids sjö mánuSi úr árinu og stundáði þar nám
við Ferris stofnunina lika og með því að ganga bæði á
kveld- og dagskóla hina fimm, komst hún í gegnum
meira en árs nám þar. Frá Big Rapids fór hún til Los
Angeles og gjörðist þar skólastjóri og hefði vel getað
Iátið þar við sitja eins og fjöldinn mundi lika hafa
gjört. En Mabel var ekki ásátt meS það. Hún var
búin aB setja sér aS leggja af einlægni rækt við afl
það, sem i henni bjó og komast eins langt áfram á
braut þroskans og henni var unt. Svo hún tók
að lesa lög við háskólann í suður California, en stundaði
kenslu á kveldin eftir skóla að svo miklu leyti sem
hún gat, og til þess að spara tíma og gjöra sér sem
hægast um hönd leigði hún sér herbergi í útlendinga-
hverfi Los Angeles borgar i götu, sem að sporvagn
gekk eftir og beint til háskólans. En þó hugur hennar
væri upptekinn við námið, þá samt komst hún ekki hjá
að taka þátt i kjörum fólks þess, er hún var á meÖal.
ÞaS sem henni rann hvaS mest til rifja var hvernig
aS óvandaðir lögfræðingar fóru með fólk það, sem hún
dvaldi á meðal, þegar tækifæri bauðst. Út af því gekst
hún fyrir þeirri hreifingu, að fá nýtt embætti stofnað
i Los Angeles og það var “Public defender’’ (’lagaleg-
ur eftirlitsmaður almenningsý, sem fólk gæti snúið sér
til meS vandamál sín. Eftir nokkurn tíma komst
sú viSleitni í framkvæmd og var hún beSin að taka
að sér að koma þ'eirri hlið máls þess, sem aS kvenn-
þjóðinni vissi í lag, og þar sem hún hafði ekki annaS
að gjöra, en að kenna á daginn og stunda nám við
lagaskóla á kveldin, þá þurfti hún ekki annað en ná
samvinnu dómaranna og skólanefndanna til þess aS
geta fundið tima til þessa nýja starfs. Hvorttveggja
fékst, og meS ánægju og gleSi tókst hún verkiS á hencl-
ur. Fyrsta verk hennar var að setja sig í samband viS
og skrásetja konur þær, sem í umdæmi hennar voru,
sem kærðar höfðu verið um ýmsa glæpi, en þær voru
tvö þúsund þrjátíu og fimm að tölu. En þrátt fyrir
það hélt hún áfram kennara og námsstörfum sinum
og eftir að hafa starf það á hendi í sjö ár, sem hún
vann að 15 klukkutíma á hverjum degi, lauk hún laga-
námi, og tók að stunda málafærslu. Málafærslustörfin
hafa fariS henni eins vel úr hendi, eins og alt annaö,
sem hún hefir tekiS að sér aS gjöra, <— svo vel að nú
hefir henni verið falin forysta í sumum af vandasöm-
ustu málum þjóðarinnar af Coolidge forseta, sem að-
stoðar dómsmálaráðherra . Bandaríkjanna, svo sem
i vínbannsmálinu — það er að sjá um að vínbannslög-
um sé framfylgt og ákveða hvaS sé brot á þeim og
hvað ekki, og hverjir skulu klagaSir fyrir brot, og
hverjir ekki. Ennfremur hefir hún eftirlit meS opin-
berum stofnunum þjóSarinnar. Málum, sem upp koma
í sambandi við 'iSnaðar- og verzlunarfélög, tekjuskött-
um og tollmálum.
í viðbót við þennan umsvifa mikla verkahring
hennar berast henni áskoranir úr öllum pörtum ríkis-
isins, um að tala opinberlega við öll hugsanleg tæki-
færi, en það hefir henni veizt hvaS erfiðast aS gjöra.
Ekki af þvi, aS hún kunni ekki að koma fyrir sig orSi,
því hún hugsar skýrt og talar skipulega, heldur af
því aS hún hefir þann slæma ókost, eða þá kost, að
hún segir hreint út það sem hún álítur rétt að vera hver
svo sem í hlut á. Þannig tókst hún í fang að verja
fyrverandi dómsmálaráðherra Bandaríkjanna Daug-
herty á fjölmennum fundi, þar sem almenningsálitið
var sem æstast á móti honum út af olíuhneykslinu.
Kona þessi, sem vakið hefir eftirtekt og aSdáun
heillar þjóðar fyrir þaS, hve vel hún hefir lagt
rækt við afl þaS, sem hún átti yfir að ráða, er talandi
vottur þess hvaS menn og konur geta gjört, ef þau
aÖeins vilja. En hún hefir líka sýnt að frægðartak-
markinu verður ekki náð fyrirhafnarlaust. aS það kost-
ar sjálfsafneitun, vinnu og einlægan áhuga á aS leggja
rækt við afl það, sem í mönnum býr. Svo hefir það
ávalt veriS og mun verSa til daganna enda og það
þurfa þeir aS muna, sem víkingar vilja verða.
Mentun—F relsi—Iðjuleysi.
Það er einkennilegt viS þenna tíma, þegar svo
margir hafa frelsi, jafnrétti og mentun á vörunum, og
leggja hvern eyri, sem þeim áskotnast í sölurnar til að
menta sig, þótt ekki væri lengur en mánaSartima, —
hve lítil áhrif þessi svokallaða mentun hefir á þá.
ÞaS almennasta virðist vera, að skilja frelsi og
jafnrétti, sem sjálfreeði, sem engar skyldur fylgja í
hvaða stöðu sem menn eru, og aS til þess að vera vel
mentaSur þurfi ekki annað en að vera “fínn” og fág-
aður, hvað sem efnunum líður, og um fram alt láta
engan sjá sig vinna erfiöa vinnu, heldur eftirláta
hana „grófara" fólkinu, sem líka er nú alt af að smá-
tínast ofan í gröfina. ViðkvæSið er, aS allir eigi aS
hafa jafnrétti og séu því ekki skyldugir að vinna
meira en þessi eða hinn; það sé ekkert frjálsræði, að
vera bundinn viS ýms verk öllum stundum; það sé
ekki tilvinnandi. Þesssi hugsunarháttur er svo al-
gjörlega rangur, aS flestum, sem taka nokkuð eftir
afleiðingum hans, mun finnast hann vera stærsta
mein þessara framfaratíma. ÞaB ætti að vera öllum
skiljanlegt, að öllum réttindum fylgja skyldur, og að
engum sómdi ver aS vera ósjálfbjarga en mentaða
manninum, hvort sem það væri karl eða kona. Þvi
honum ættu aS standa fleiri vegir opnir til að komast
áfram, og hann ætti að hafa næmari sómatilfinningu
en hinir, skilja betur, að engin heiðarleg vinna getur
verið vanvirðandi, heldur er einmitt vinnan skilyrSi
fyrir frelsi, jafnrétti, mentun og flestum öðrum lífs-
ins gæðum. Menn ættu að skilja það, að þetta “frjáls-
ræSi” og “frí”, sem fólk vill hafa, er blátt áfram ó-
dugnaður og iðjuleysi. Til þess að vera frjáls í raun
og veru, þarf hver aS vera öðrum óháSur í efnalegu
tilliti, og til þess aS verSa efnaSur, er dugnaSur, ráS-
deild og sparsemS fyrsta skjlyröi; þvi ættu allir ad
sjá, aS þaS er einmitt vinnan, sem stuSIar mest aS því,
aS menn geti orSiB frjálsir.
Enginn maSur, sem sjálfur er aS nokkru nýtur,
lýtir karl eSa konu fyrir vinnuna. ÞaS bæði þykir
vera og er mjög mikill kostur á öllum, aS vera dug-
Iegur, dyggur og ósérhlífinn og sem bezt verki far-
inn í allri vinnu. Ekki sér þaS heldur á, aS karl-
mönnum þyki minna variS í stúlkurnar fyrir þaS, þótt
þeir hafi séS þær við ýmsa algenga vinnu. Margar
góSar og góSar og fjölhæfar vinnukonur hafa orSiS
mjög heiSarlegar embættismanna konur, sem hvar-
vetna hafa veriS jafn-vel metnar og hinar, sem aldrei
hafa þurft neitt að vinna. Til eru lika margir menn,
bæSi hér og annars staðar, sem hafa verið léttadreng-
ir eSa vinnumenn, veriS í fjósi, sótt vatn og gjört hvaS
annað, sem fyrir hefir komiS, en komist þó til auSs
og embætta, og aldrei skammast sín fyrir vinnu sína á
yngri árum.
ÞaS væri þó rangt, aS kenna vinnufólkinu einu
um þessa fyrirlitningu fyrir vinnunni. Til eru oflát-
ungar á ýmsum aldri og af ýmsum stéttum, sem varla
fást til aS vinna ærlega vinnu, þótt lífiS lægi nærri
viS. Vilja heldur alla sína æfi vera öðrum til þyngsla
0g fyrirverða sig alls ekkert fyrir, að þiggja vinnu-
laun vandamanna sinna. ÞaS er eins og þeir séu
hræddir um, að mentunin renni utan af þeim með
svitanum. — En er nokkur ánægja til meiri, en að
hafa þá meðvitund, aS hafa sjálfur verið sinnar lukku
smiður með dugnaSi, sparsemi og ráðvendni; hafa
meS því áunnið sér traust og virðing góSra manna,
geta á efri árum átt hæga .daga, aliS börn sín vel upp,
hafa eftirlátið þeim gott eftirdæmi og innrætt þeim
virðingu fyrir dugnaði og vinnu, — aS hafa þannig
glætt sómatilfinningu þeirra og með þessu móti þok-
aS þjóSinni langt um lengra áfram til menningar og
framfara, en gjört verður með ótal fundum og margra
ára stjómarþrefi.
FYRIR FIMTÍU
ÁRUM SÍÐAN.
SÍÐAN 1869 hefir þessi bankastofnun verið hluttak-
andi í framförum þessa lands.
Canadísk stofnun, starfrækt af canadískum mönn-
um, hefir ekki átt svo lítinn hluta í að koma verzlun-
arframförum Canada á fastan fót, bæði hér og í öðr-
um löndum.
Þótt smátt væri byrjað, hefir stofnunin vaxið ó-
trúlega fyrir ötula og góða starfræksluaðferð, og er nú
ein sú tryggasta stofnun í heimi.
Þér munuð verða aðrjótandi góðrar samvinnu
í yðar verzlunarfyrirtœkjum.
Tímarit Þjóðrœknisfélagsins,
(’Framh.ý
N^est kemur frumsamið ljóð, “Eg sé,” eftir séra
Jónas A. Sigurðsson, snjalt með afbrigðum og þrungið
af ættjaröarást. Þaö er engin hálfvelgjublær á kvæði
þessu, — einlægnin við móðurlandið birtist þar1 í há-
tíðabúningi ram-íslensks tungutaks. Tvær síðustu vís-
urnar eru þannig: 1
“Sem Leifur þótt bærist eg vestur um ver
Til Vínlands, eg þel hans til ættmenna ber, <—
Á ísland'i’ er hugurinn heima. —• —
Nú trú mín á ísland og íslenska þjóö
Er endurfædd — hreinsuð í reynslunnar glóð, —
Eg sé það sem suma’ er að dreyma.
“Því nú sé eg lífæð, er landið mitt á, —
Sé ljóskrýnda, tármilda Fjallkonubrá
í öndvegi alfrjálsra þjóöa.
Sé fornaldarhetjur sem framtíðarmenn, .
Sé frægð þeirra, drengskap og menningu enn
Sem óðal þitt, ættlandið góða!”
Heill sé hverjum þeim, er í slíkum huga minnist
móðurþjóðarinnar!
Tvö þýdd kvæði eftir Tennyson, á séra Jónas í
þessum árgangi Timaritsins. Er hið fyrra irsk þjóð-
saga í ljóðum, frá sjöundu öld, og nefnist i íslensku
þýðingunni “Hrakningar Maeldunes.” Er ljóðflokkur
þessi svo islenskur á blæ, að vel mætti ætla hann frum-
ortan. Þó er efninu fylgt nákvæmlega yfirleitt. Hitt
kvæðið nefnist “Óríana,” fagurt kvæði og tilfinning-
arríkt. Niunda erindið er á þessa leið:
“Eg græt — min engin heyrir hljóð,
Óríana.
Þú byrgir himins bjarta glóð,
Óríana.
Eg finn í tár mitt breytist blóð
Er brýst frá hjarta á hvarmaslóð.
Óríana. —
Minn hjör í þínu hjarta stóð,
Óriana!”
Þá birtist saga, eftir rithöfundinn góðkunna,
J. Magnús Bjarnason, er hann nefnir “Bill McAra”.
Sagan gerist í Nanaimo, eða “steinkolaborginni” í Brit-
ish Columbia, eins og sumir hafa kallað hana. Þangað
flyzt Islendingur, Björn, nýkominn af Fróni, og er að
leita að bróður sínum, er farið hafði vestur tuttugu
og fimm árum áður. Hittir Björn landa einn í fyr-
nefndum námabæ, og biður hann að fara með sér í
atvinnuerindum á fund einhvers verkstjórans í nám-
unum og verður það að ráði. Maður sá, er þeir hitta
fyrir nefnist Bill McAra. Ber fylgdarmaður Björns
upp erindið, en verkstjóri er stuttur í spuna og önug-
legur. Eftir nokkrar gagnspurningar og orðakast fær
Björn vinnuna. Þegar hann kemur heim um kveldið, er
hann í illu skapi og kvartar yfir því við hinn islenska
kunningja sinn, að tveir af samverkamönnunum láti
sig aldrei í friði og kalli sig meðal annars “Eskimóa og
blóðstokkinn Islending.” Eftir þrábeiðni, verður það
úr, að félagi Björns heitir því að finna Bill McAra að
máli næsta dag og fá hann til að skerast í leikinn.
Hann var eins og í fyrra skiftið þur á manninn. “Þarna
eru íslendingar lifandi komnir,’ ’sagði hann. “Þeir eru
svo hörundssárir og þóttafullir, að þeir þola ekki mein-
laust spaug.” Niðurstaðan varð þó sú, að hann hét
þeim liðveizlu, “ef hann yrði þess var, að glettni þeirra
Jacks og Harry, en svo hétu andstæðingar Björns,
— gengi of langt.”
Að kveldi næsta dags hafði Björn þaðan af verri
sögu að segja, er heim kom, og kvaðst með engu móti
geta þolað bótalaust strákapör og háðglósur þessara
ensku tvímenninga. Talaðist því svo til, að enn skyldi
vitjað á fund McAra og hann beðinn ásjár. Yfir-
heyrir hann svo piltunga þessa næsta dag og verða
þeir að játa, að þeir hafi borið Björn brigslum og kall-
að hann “skrælingja og blóðugan íslending.” Reyndu
þeir að réttlæta málstað sinn með því, að Björn, Eski-
móinn!!, hefði engan rétt á því, að vinna þarna með
hvítum mönnum, frekar en Jappar og Kínverjar. Eftir
því sem lengra líður á yfirheyrsluna, fer McAra að
renna meira og meira í skap, unz “augu hans tindr-
uðu eins og fægðir demantar. “Eg þekki Islendinga
mæta vel. Hér er einn, sem þorir að reyna við ykkur
báða í senn, hvar og hvenær sem er. Og hann heitir —
Bill McAra.” Ekki ert þú íslendingur, hr. McAra?”
sögðu þeir Jack og Harry og augun ætluðu út úr höfð-
inu á þeim.’r
“Jú, eg er Islendingur í húS og! hár,” sagði Bill
McAra snjöllum rómi; “og eg er svo stoltur af því,
að eg þoli með engu móti, að landar mínir séu ertir og
atyrtir að raunalausu og taldir með villimönnum. Þið
megið vita að blóSið rennur til skyldunnar.” Kvaðs:
hann hafa látið kalla sig Bill McAra síðan hann kom
til landsins, en heita réttu nafni Baldur Anderson.
Krafðist hann þess, að þeir bæðu Björn fyrirgefningar,
og þó að þeim þætti það hart aðgöngu, áttu þeir samt
eigi annars úrkosta.
Aðspurður tvivegis, hvort það væri áreiðanlegt, að
hann væri af íslenzku bergi brotinn, svaraði hann
þannig:
“Eg stend við það, sem eg hefi sagt því viðvíkj-
andi. — Blóðið rennur ávalt til skyldunnar.”
Saga þessi sver sig í ættina. Enginn annar en J.
Magnús Bjarnason hefði getað skrjfað hana. Að
myndin, sem hún bregður upp, sé sörin, þarf sjálfsagt
ekki að draga í efa. Framh.
Sjötta ársþing
Þjóðrceknisfélags Islandmga í
Vesturheimi.
Frh.
Fundur var settur að nýju
fimtudaginn 26. febr., kl. 11.30
f. h.
Vararitari las upp fundargerð
síðasta fundar og var hún sam-
þykt með þeim breytingum, að
grein sú, er ^svo hljóðar “Þá las
Björn Pétursson upp athugasemd-
ir yfirskoðunarmanna, og fundu
þeir að hinu óheppilega fyrirkomu-
lagi á bókfærslu embættismanna
félagsins, sérstaklega skjalavarðar,
og töldu nauðsynlegt að breyta bók-
færsluaðferðinni,” —- breytist á þá
leið, að orðin “skjalavarðar og”
falli burtu, þar eð að eins er tekið
fram í skriflegum athugasemdum
yfirskoðunarmannanna í ár, að
bending yfirskoðunarmannana i
fyrra um “breyting á bókum og
bókfærslu fjármálaritara. Og
heimköllun á eldri árgöngum tíma-
ritsins og innköllun ógoldinna
skulda fyrir það”, hefði að eins að
litlu leyti verið tekin til greina á
liðnu ári.
Þá las Mr. Björn Pétursson upp
álit nefndar þeirrar, er sett vr til
þess að gera tillögur um reiknings-
færslu og viðskifti félagsins, sam
kvæmt bendingum yfirskoðunar-
manna, og ýmsra þingmanna, og
svo um löggildingu þess. Lagði
nefndin fram álit sitt í 3 liðum.
/ fyrsta lagi: a) að löggilda fé-
lagið við fyrstu hentugleika. b)
að haga öllum banka viðskiftum
samkvæmt bendingum yfirskoðun-
armanna, og c) að féhirðir setji
veð, er frkv.nefnd félagsins á-
kveði sanngjarnt.
í öðru lagi a) að fjármálarit-
ári taki upp bókfærslu er sýni ná-
kvæmlega aðstöðu hvers einstak-
Iings og deildar við áramót, enda
sé skýrsla hans yfirskoðuð. b) að
fjm.ritari skrifi öllum meðlimum
á þessuári að eins, er skuldað hafa
sig úr félaginu, og bjóði þeim að
borga $1, og séu þeir þá nýir rrjeð-
limir.
1 þriðja lagi: a.) að skjalavörð-
ur ábyrgist félaginu öll skjöl, bæk-
ur og aðrar félagseignir, og setji
hann veð hvert ár, alt að $2,000,
en félagið greiði þann kostnað, er
af því leiðir. b) að allar félags-
eignir hjá skjalaverði séu vátrygð-
ar sanngjarnlega á hverju ári; á-
kveði félagsstjórnin upphæðina og
borgi kostnaðinn. c) að allar bæk-
ur sendar til íslands séu undan-
þegnar þessum skilyrðum.
Nefndarálitið var rætt lið fyrir
lið.
Tilaga kom frá B. B. Olson,
st. af H. S. Bardal, að samþykkja
fyrsta lið a). Var það gert eftir
stuttar umræður. — Kom þá til-
laga frá Bj. Magnússyni um að fela
stjórnarnefnd félagsins að löggilda
það á þessu ári, ef hún sæi sér
fært. En samþykt var að vísa því
atriði undir ný mál. Kom tillaga
fram um það síðasta fundardag,
frá séra Rögnv. Péturssyni, að fela
frkv.nefnd félagsins, að löggilda
það á þessu ári. Var hún studd og
samþykt með öllum greiddum at-
kvæðum.
Fyrsti liður b) var samþyktur
með öllum greiddum atkvæðum,
og sömuleiðis fyrsti liður c).
Þá var samykt með öllum
greiddum atkvæðum annar liður
a), um bókfærslu fjármálaritara.
Við annan lið b) kom tillaga frá
séra Rögnvald Péturssyni, þess
efnis, að vísa honum aftur til
nefndarinnar, að hún orðaði hann
öðruvísi. Var sú brtl. samþykt
með miklum meiri hluta atkvæða.
Lagði nefndin liðinn aftur óbreytt-
an fyrir þingið, seinni part dags-
ins Kom þá tillaga frá J. Hún-
fjörð, ,studd af J. Jónatanssyni
að samþykkja hann óbreyttan.
Gerði J. J. Bildfell þá brtl. þar við,
st af H. S. Bardal, að frkv.nefnd
félagsins sé falið málið til með-
ferðar. Urðu töluverðar umræð-
ur um það, en brtl. loks samþykt
með 23 atkvæðum gegn 6.
Þriðji liður a) var samþýktur
með öllum greiddum atkvæðum.
Sömuleiðis þriðji liður b), og
þriðji liður c).
Seinni part dagsins, er brtl. við
annan lið b) hafði verið samþykt,
kom tillaga frá J. Gillis, Brown,
studd af B. B. Olson, að sam-
þykkja nefndarálitið með áorðnum
brytingum. Var hún samþykt með
öllum greiddum atkvæðum og
málið þar með afgreitt af þing-
inu.
Þá er þriðji liður c) hafði veriö
samþyktur, var ákveöið að fresta
fundi til kl. 2 e. h.
Klukkan 2.15 e. h. sama dag,
var fundur aftur settur og fundar-
gerðin frá síðasta fundi lesin upp
og samþykt breytingalaust í einu
hljóði.
Þá las hr. Páll Bjarnarson frá
Winniþeg upp álit nefndar þeirr-
ar, er sett hafði verið til þess að
gera tillögur um tilhögun íslenzku
kenslu á íslenzkum heimilum í
Winnipeg. Var áitiö í þrem lið-
um.
Samþykt var að ræða nefndar-
álitiö lið fyrir lið.
Tillaga kom fram frá Bjarna
Magússyni og var samþykt í einu
hljóði, þess efnis, að skifta fyrsta
lið í þrent. Samkvæmt því lagði
þá nefndin það til
1 fyrsta lagi: a) að halda áfram
íslenzkukenslunni í heimahúsum
undir umsjón félagsnefndar og
“Fróns”deildar. b) að flytja laug-
ardagsskólakensluna á vetrum, til
þeirra tveggja mánaða á sumrin,
er alþýðuskólum er lokað. c) að
veita $2»--'$3o verðlaun á prófum
þeim er fram úr sköruðu um ís-
lenzkukunnáttu.
1 öðru lagi: að þar sem nauð-
synlegt sé að fá íslenzku viður-
kenda námsgrein , æðri skólum
þHigh Schools) fylkisins, þá sé
vinnu haldið áfram í þá átt, unz
því takmarki er náð.
/ þriðja lagi: að þar sem komið
sé á góðan rekspöl, fyrir aðgerðrr
forseta og stjórnamefndar félags-
ins með að fá íslenzku viðtekna
sem námsgrein í háskólanum (1Jni-
versityj, þá skuli því máli fylgt
kostgæfilega til fullnaðar úrslita.
Fyrsti liður a) var samþyktur I
einu hljóði. Við fyrsta lið b) kom
brtl. frá séra Rögnv. Péturssyni,
studd af séra Jónasi A. Sigurðs-
syni, þess efnis, að halda skyldi á-
fram laugardagskenslu á vetrum,
en þar að auki skyldi henni haldið
áfram á sumrum. Urðu töluverð-
ar umræður með og móti, en að
lokum var brtl. samþykt með öllum
þorra atkvæða.
SPARAÐ FÉ SAFNAR FE
Ef þér haflö ekki Þegar Sparisjóðsrelkning:, þfi, getfð þér ekkl
breytt hyggllegar, en að leggja peningn yðar inn & eltthvert af vor-
nm næstu útibúum. par bíða þeir yðar. þegar rétti tíminn kemur tll
að nota þá yður til sem mests hagnaðar.
Union Bank of Oanada hefir starfað í 58 fir og hefir fi þeim tíma
komið upp 345 útibúum frá strönd til strandar.
Vér bjóðum yður lipra og fibyggilega afgreiðfflu, hvort sem þér
gerið rnlkil eða lítll viðskifti.
Vér bjóðum yður að heimsækja vort næsta Ctibú, rfiðsmaðurlnn
og starfsmenn hans, munu flnna sér ljúft og skylt að leiðbeina yður.
ÍTlBf; VOR ERU A
Sargent Ave. og Sherbrooko Osborne og Corydon Ave.
Portage Ave. og Arlington Ijogan Ave og Sherbrooke
Portage Ave. og Good St. og 9 önnur útibú I Winnipeg.
AÐ AXSKRIFSTOF A:
UNION BANK OF CANADA
MAIN and WHXJAM — — WINNIPEG