Lögberg - 24.09.1925, Blaðsíða 2
WOm. t
LÖGBERG FIMTUDAGINN,
24. SEPTEMBER 1925.
Síðasta orðsending
William JennÍDgs Bryan.
Hverjum er þá um • að kenna?
Háskólarnir mundu vera honum
sekari, bókmentamenn veraldar-
innar líka, einnig bóka- og blaða-
útgefendur. Það er naumast rétt-
látt að hengja 19 ára gamlan ung-
ling fyrir lífsskoðun þá, sem hon-
um var ktnd á háskólanum. Það
er ekki í samræmi við réttsýnis og
réttlætistilfinningu mína að láta
honum koma í koll það, sem kent
hefir verið af háskólakennurun-
um i tuttugu og fimm ár.
ows, sem breytiþróunin er grunn-
urinn að. Hann segir: “Eg veit
ekki hvað langt aftur í Öldum að
ættfeður þeir voru, er kvei'ktu fræ
það er eitraði líf hans og eg veit
ekki heldur hvað margir ættfeður
voru snortnir af því, unz það kom
fram í lífi Dickey Loeb. Það sem
eg veit er, að það er sannleikur,
og það er enginn líffræðingur í
víðri veröld, sem ekki tekur undir
þann sannleika með mér. ”
Eðlisfræðingar, sem byggja á
ibreytiþróunarhugmyndinni, kenna
að maðurinn sé ekki annað en
samanþryktur strangi af einkenn-
um dýrslegra forfeðra. Það er
lífsskoðun sú, sem Mr. Darrow
mynduðu breytinga, sem sagt er
að hafi falið í sér hið upphaf-
lega frjómagn lífsins, sem kvikn-
aði einhverntíma og kom ein-
hversstaðar frá.
Þær einu reglur, sem sú kenn-
ing færir manninum til þess að
að sem lögmál tanna og klóa ræð-
ur.
Þeir kristnu menn, sem hafa
léð sig þeirri hreyfingu á vald og
látið lokkast trl þess að halda að
breytiþróunarkenningin feli í sér
lífsvaka mönnum til fullkomnun-
halda sig við, er tímgun á vís- ar, eða jafnvel heilbrygð framför,
Darrow segir að haskolarmr séu,. ... - ... , . ,
, , “ . .... * helt fram 1 hinu nafnkunna saka-
of margir til þess að hægt se að , .
hafa nákvæmt eftirlit.
Til þess að vera réttlátur í garð
Mr. Darrow, þá finst mér eg þurfi
að minna á tvær aðrar málsgrein-
ar.
Eftir þá djörfu tilraun, að reyna
að réttlæta framkomu náms-
mannsins með því að sýna fram á
að það var lífsskoðun guðleysingj-
anna, sem breytfci piltinum úr
saklausum æskumanni í morð-
ingja, þá neitar Mr. Darrow því,
að pilturinn sé ábyrgðarfullur
fyrir ofbefdisverki sínu. Hér eru
Mr. Darrow’s eigin orð:
"Eg vil ekki að eg sé misskil-
inn í sambandi við þetta atriði. Eg
vil ekki vera óráðvandur, jafnvel
þó um það sé að tefla að frelsa
líf skjólstæðings míns. Eg vil ekki
sýna óráðvendni í því að staðhæfa
það í réttinum, sem eg sjálfur
trúi ekki fylíilega í sambandi við
þetta mál. Eg held að sökin liggi
ekki hjá háskólunum og mér finst
«fð ekki ætti að skella sökinni á
þá, en mér finst að þeir séu of
mannmargir — of stórir og að á
þeim ætt-i að’ vera nánara eftirlit
með hverjum einum er þar er. En
það er ekki viðlit að eyðileggja
hugsanir, /yrir þá sök að þær
afvegaleiði einstöku menn. Mér
skilst að það sé skylda háskólanna
að vera forðabúr þekkingarinnar
frá öllum öldum og að námsfólkið
sæki þangað, læri og velji. Eg ef-
ast ekki minstu vitund um að það
hefir valdið mörgum dauða, en að
því getum við ekki gjört.”
Þetta er djöfulleg lífsskoðun og
samt er það fegursta blómið iá
grein breytiþróunarinnar. Mr.
Darrow finst að það sé skylda há-
skólann að deila þessu eitri út á
meðal námsfólksins og þegar
námsfólkið missir jafnvægið og
fremur morð, þá á hvorki það né
skólinn sök á því. Eg er viss um
að þér, herra dómari eruð sam-
mála þegar eg mótmæli að slík
lífsskoðun sé viðtekin sem ráðandi
afl í mannfélagi Ténnessee ríkis,
LÖggjafarvaldið er skuldbundið til
þess að vernda stúdentana.
Mundi ríkið vera ásakað fyrir
það, ef háskólar þess væru notað-
ir til þess að kenna mönnum
morðsaðferðir og morð?
Þegar spursmál það sem hér um
ræðir, er lesið ofan í kjölinn, þá
mun yður öllum verða ljóst, að
ríkisþingið hafði ekki aðeins rétt
til þess að varðveita námsfólk
ríkisins frá áhrifum breytiþrónar-
hugmyndarinnar heldur líka að
því bar skylda til þess að gjöra
það.
Á meðan að eg dvel við þessar
hugsanir þá leyfið mér að benda j
á aðra aðstöðu iMr. Darrow, sem
fram komu í ræðu hans. Hann
sagði að Dicky Loeb, sá yngri af
drengjunum hefði lesið skáld-
sagnarusl, þar sem heift og blóð-
hefndum hefði verið haldið fram.
máli í Chicago. . Það er kjarni
breytiþróunarinnrfr, eins og hann
hefir verið tegldur til fyrir okkur
af þeim manni, sem fylgir kenn-
ing þeirri til hinnar eðlilegu niður
stöðu ihennar
Athugið þessa kenningu myrk-
urs, dauða og dogmu.
Breytiþróunarkenningin heldur
fram, að á rökkursöldum
lífsins þá hafi verið á lífi dýr,
ekki er skýrt frá því hvað það hét
né heldur neitt um eðli þess, að
eins sagt að það hafi sáð sæði
morðfýsnarinnar og að tilhneig-
ingar þær sem þar áttu upptök
sín haldi síðan öllum afkomendum
dýranna í heljar greipum. sínum
um alla tíð, sem kveiki morðþrána
hjá þeim og morð óteljandi, sem
þeir, er fremja, bera enga ábyrgð
á, sökum þess, að þeir eru háðir
óhagganlegum forlögum, sem á-
kveðin eTru með erfðalögmáli.
Slík kenning er eins drepandi
og skaðleg og iholdsveiki, hún
getur hjálpað lögfræðingi til að
vinna glæpamál, en ef hún væri
alment viðtekin þá eyðilegði hún
alla sjálfsábyrgðartilfinningu og
frá henni stæði siðferðismeðvit-
und állra manna hætta.
Dregur athygli frá áríðandi
viðfangsefni.
Þriðja ásökun vor gegn breyti-
þróunarkenningunni er súT hún
dregur áhuga vorn frá áríðandi og
þýðingarmiklum viðfangsefnum,
,en að smávægilegum getgátum.
Á meðan að einn af breytiþóunar-
mönnum er að brjóta heilan um
hvað fyrir kom aftur í dimmri
fornöld, er annar að fálma í fram-
tíðinni. Það er ekki langt siðan
að einn þeirra hóf fornöldina til
skýjanna, en annar spáði að eftir
75009 ár yrðu allir menn orðnir
sköllóttir og tannlausir. Báðir
þessir, sem reyna að klæða hina
fornu frændur í hárið og þeir sem
reyna að afklæða þá hárinu, láta
nútíðina'með öllum sínum kröfum
afskiftalausa.
^sindi þau, sem kenna mönn-
um að lifa eru mikilsverðust allra
vísinda. Það er ákjósanlegt að
þekkja verkleg vísindi, en það er
indalegan hátt, fyrirkomulag, sem
gefur nokkrum mönnum sem
sjálfir halda sig yfirburða vit-
menn rétt til þess, að ákveða um
hvernig mannkynið þroskist og
margfaldist — slíkt fyrirkomulag
er óhugsanlegt. Breytiþróunin,
sem rengir kraftaverkin, og fyrir-
lítur andlegt líf, er magnlaus,
þegar um endurfæðing einstak-
linga er að ræða. Hún hiustar
ekki á hróp iðrunarinnar, og hlær
að orði því, sem kennir, að niað
urinn geti fæðst að nýju.
Breytiþróunarkenningin er á
þennan hátt umburðarlaus og ó-
sveigjanlegur óvinur þess máttar,
er einn megnar að bjarga mann
félaginu í gegnum endurlausn ein-
staklingsins.
Maður, sem byggir lífsskoðun
sína á breytiþróuninni gæti aldrei
ritað sögu, slíka sem sagan af
glataða syninum er, því hún er
mótsögn gegn allri breytiþróunar-
kenningunni. Ef það er satt, sem
Mr. Darrow heldur fram í sam-
bandi við Loeb, sem sé, að glæp-
ur sá, sem hann framdi hafi átt
rót sína að rekja, annaðhvort til
arfgengi, eða utanaðkomandi á-
hrifa. Hvernig vill hann þá gjöra
grein fyrir mismun þeim, sem var
á milli eldri bróðursins og þess
glataða? Breytiþróunartalsmaður-
inn getur ef til vill séð, ef hann
hefir ekki reynt, þó hann geti ekki
skýrt það, hversvegna að annar
þeirra pilta var sekur um brot á
öllum hugsanlegum siðferðisregl-
um, og hversvegna að hann eyddi
öllu því fé, sem hann gat losað
sig við og faðir hans hafði unnið
hart'og lengi fyrir 0g hvernig á
því stóð að hapn svívirti ættar-
nafn sitt og sinna. En kenninga-
hugsjónir hans geta ekki skýrt
hvernig á því stóð að hinn fallni
og glataði bróðir breyttist, játaði
syndir sínar og bað fyrirgefning-
ar á þeim. Og sökum þess að mað-
urinn með breytiþróunarlífsskoð-
unina getur ekki skilið þann raun-
veruleika, sem er einn sá þýðing-
armesti í lífi mannanna, þá getur
hann heldur ekki skilið hinn ó-
mælilega kærleik himna föðursins
sem ætíð er reiðubúinn að taka á
móti hverjum iðrandi syndara,
hvað langt, sem hann hefir vilst í
burtu, hvað oft sem hann hefir
fallið, eða hvað djúpt sem hann
er sokkinn í synd og spilling,
Vitnar í kvæði Tennessee skálds.
Þér herra dómari hafið vitnað
í kvæði eftir Tennessee skáldið
góða Walter Malone. Eg dirfist að
minna á annað erindi eftir hann,
áríðandi að kunna að lifa. Kristn-j t,ar sem hugsun sú að hinn mis-
kunnsami guð gefi mönnum ný
tækifæri til þess að snúa sé frá
syndinni og að réttlætinu er
um mönnum er það áhugamál^ að
börn þeirra læri að þekkja öll
vísindi, en þeir vilja ekki að þau
missi sjónar á bjargi aldanna á
meðan þau eru að læra aidur
steinanna. Þeir vilja ekki heldur
að þau sökkvi sér svo niður í að
þekkja millibilið á milli stjarn-
anna að þau gleymi honum sem
heldur stjörnunum í hendi sér.
Þó að það séu ekki fleiri en
tveir af hundraði af þjóð vorri,
sem lokið hafa háskólaprófi, þá
þeir sökum síns aukna afls ekki
ekki síður að halda á himneskri
útsýni, en hinir, serh ólærðir eru,
líema að fremur sé. *
klædd
mál.
í óviðjafnanlega fagurt
“Though deep in mire wring not
your 'hands and weep;
I lend my arm to ’all who say
’I can.
No shame-faced outcast ever
sank so deep,
But he might rise and be again a
man.”
hafa verið háðir mönnum, sem
annaðhvort ekki skildu áhrif
hennar, eða þá að þeir dirfast ekki
að gangast við þeim áhrifum op-
inberlega. Leyfið mér að benda á
heimildir fyrir þeirri staðhæfingu
minni, og vil eg þá byrja á höfuð
prestinum sjálfum Mr. Darwin,
sem allir breytiþróunarpostularn-
ir lúta.
Á blaðsíðu 149 og 150 í bók hans
“The descent of man”, sem áður
er minst á, segir hann:
Hjá villiþjóíjunum endast þeir
ekki sem eru andlega eða líkam-
lega óhraustir — hverfa smátt og
smátt en þeir hraustu halda velli.
Við siðuðu þjóðimar, aftur á móti
gjörum alt sem við getum til að
sporna við þeirri tiLhreinsun, við
byggjum hæli fyrir þá veiku og
þreklausu við leiðum í gildi fá-
tækralög, og læknar vorir gera alt
sem þeir geta til þess að bjarga
lífi allra. Það er ástæða til þess
að halda að bólusetningin hafi
frelsað líf þúsunda, sem á fyrri
árum hefðu orðið sótt þeirri að
bráð sökum, þrekleysis. Þannig er
það, að hinir veiku og veikbygðu
í mannfélagi vpru haldast við og
fjölga. En sá er þekkingu ber á
kynlbætur húsdýra efast ekki
vitund um að slíkt er mannkyninu
hinn mesti skaði. Það er furðulegt
hve fljótt að ófullkomið eftirlit,
eða rangar aðferðir, sem beitt er
við húsdýr, dregur úr þroska
þeirra, en það eru ekki dæmi til
þess að manninum einum undan-
teknum, að um svo mikla fáfræði
sé að ræða, að menn láti lítilfjör-
legustu dýrin í búhjörðum sínum
tímgast.
Aðstoð sú, sem við finnum okk-
ur knúða til þess að veita þeim,
sem hjálparlausir eru, er að aðal-
léga tilviljunar afleiðing um
fall, sem í upphafi var mannfé-
lagsmeðvitund, en síðar veitt á
hátt þann, sem á hefir verið minst
— orðið viðkvæmari og víðtækari.
Gætum við hindrað þá samúðar-
tilfinningu án þess að skað-
skemma hinn betri mann vorn?
Við verðum þessvegna að þola
hinar slæmu og óhjákvæmilegu
afleiðingar af því að hinir veiku
0g veikbúrða margfaldast á með-
al vor.”
Villimannseðlið í breytiþróunar-
kenningum opinberað.
Darwin opinberar hinn villi-
breytiþróunarkenninguna! Hann
vill trúa því, að breytiþróunin
þroski svo mannúðartilfinningu
manna, að hún að síðustu verði
svo næm að hún afneiti Iögmáli
því, sem framleiddi hana og á
þann hátt hverfi til baka, að því
stigi, er burtnám meðaumkunar-
innar og mannúðarinnar gjörir
dýrseðli mannisns mögulegt að
þroskast á ný?
Enginn skyldi ímynda sér, að
þessi skilningur á villimannseðl-
inu, sem kjarna breytiþróunarinn-
ar hafi dáið með Darwin. Það eru
ekki liðin þrjú ár síðan að bók,
sem heitir “The New Decalogue
of Science” kom út, sem hefir vak-
ið mikla eftirtekt. Eitt af virðu-
legustu tímaritum vorum birtir
ritgerð eftir höfund þeirrar bókar
þar sem hann lýsir trúarbrögðum
vísindamannsins. 1 formálanum
fyrir þessari1 bók þakkar hann lið-
sinni 21 þektra vísinda- og menta-
manna, sem nálega allir eru ann-
aðhvort læknar eða prófessorar
og var einn þeirra nýlega kosinn
skólastjóri við einn af rikisháskól-
unum og las hann handritið að
bókinni tvisvar yfir og gaf marg-
ar mikilsvægar bendingar.
Höfundur þessarar bókar, segir
að Nietzche, sem samkvæmt stað-
hæfingu Darrow gjörði morðingja
úr Babe Leopold hafi verið Ihug-
rakkastur allra manna síðan á
dögum Jesú. Hann viðurkenpir að
Nietzche hafi yfirsést dásamlega
í mörgum atriðum sérfræðinnar.
Ekki er hann samt viss um það,
svo hann nötar orðið máské ‘“per-
haps”( en hann staðhæfir að í sál
Nietzche hafi sannleikurinn verið
aðdáanlegur.”
Á pðrum stað segir öf.: “Mest
af siðferðismeðvitund vorri nú í
dag, er ávöxtur myrk-skóg-
anna” og svo stáðhæfir hann að
frá “líffræðilegu sjónarmiði vær-
um við betur komnir ef við stæð-
um nær því stigi nú.”
Menningu vorri er hætta búin af
getgátum.
Eftir að §g er búinn að benda á
tvö sýnishorn af hugsunum þessa
manns þá bregður yður ekkert við
þó eg lesi yður kafla, sem stendur
á blaðsíðu 34 og hljóðar þannig:
“Breytiþróunin er blóðugt stríð,
en menningin hefir reynt að gjöra
hana að rósbeði. Villimannseðlið
er það eina, sem þroskað hefir
hæfileika mannsins, en siðmenn-
ingin er sú eina framrás, er sífelt
hefir dregið úr hæfileikum hans
og þroska. Siðmenningin er það
hættulegasta fyrirtæki, sem menn-
irnir hafa nokkru sinn tekist á
hendur.
Þegar maðurinn er tekinn úr
vestræni andi væri sprottinn frá.
Innan hálfrar aldar var Uppruni
tegundanna (bók Darwins) orðin
grundvöllur kenningarinnar um
hið almáttuga afl.”
/^Kidd gengur svo langt, að hann
staðhæfir, að Nietzche-kenning-
arnar séu ímynd hinna vinsælu
kenninga Darwins, 'bornar fram
með eldlegu afli og, áhuga and-
legs afburðamanns. Og minnist
þess, að Nietzche fordæmi krist-
indóminn sem trúarbrögð þeirra
‘’úrkynjuðu”, og lýðveldisfyrir-
komulagið sem “hæli vesalinga.”
Kidd segir enn fremur, að Niet-
zche hafi gefið Þjóðverjum kenn-
inguna um Darwins dýrið full-
þroskað í super-manns kenning-
um sínum, og að Bernard og hin-
ar herskáu kenningar skólabók-
anna hafi á sínum tíma gefið
Þjóðverjum super-manns hug-
myndina, eða super-manns kenn-
inguna ofna inn í hugmynd þjóð-
ar þeirrar um super-ríki — al-
heimsveldi (Ibls. 67).
Hvað er það annað, en hreyti-
þróunarkenninin, er getur vald-
ið vinsældum hinnar sérgóðu
kenningar: “Hver fyrir sig og
fjandinn taki þann síðasta”, sem
býður kenningunni um bræðrafé-
lag algjörlega byrginn?
Árið 1900, fyrir 25 árum síðan,
á meðan að alheims friðarþing sat
í Parísarborg, kom eftirfylgjandi
að þau skorti hæfileika til þess
að efla hið andlega líf mannanna,
heldur ræna sumar af tilgátum
vísindanna mennina áttavita lífs-
ins og gjöra ferð þeirra í gegnum
lífið hættumeiri.
í sambandi við stríð hafa vís-
indin reynst illur andi. Þau hafa
gjört þau ægilegri en þau voru
nokkru sinni áður. Menn voru
vanir að sætta sig við að drepa
mótstöðumann sinn í návígi og
persónulegri viðureign ofanjarð-
ar. Vísindin hafa kent þeim, að
sökkva sér í sjóinn og skjóta upp
úr honum; fara upp í loftið, og
steypa þaðan sprengiefni 0g skot-
um yfir mótstöðumennina, og á
þann hátt gjöra stríðin margfalt
blóðugri og banvænni, en þau áð-
ur voru. En þau hafa ekki kent
mönnum 'bróðufkærleika. Vís-
indin hafa gjört stríð svo djöful-
leg, að mannkynið var að því
komið að fyrirfara sér, og nú er
okkur sagt, að þau hafi framleitt
nýjar morðvélar, sem gjöri stríð
liðins tíma eins og skugga, hjá
þeirri grimd og eyðilegging, sem
stríð framtíðarinnar hafi í för
með sér.
Ef hægf á að verða, að vernda
siðmennihguna frá hruni því, sem
yfir vofir og sem byggist á vits-
munum, sem ekki eru helgaðir
kærleikanum, þá verður það að
ritstjónargrein ut í franska blað-l gjörast með því að fylgja siðferð-
mannlega hugsunarhátt, sem hinni þlóðugu, dýrslegu 0g hag-
breytiþróunarkenningin felur í nýtu hendi náttúruvalsins, þá tek-
sér og sem yfir skyggir siðferðis-1 ur undir eins við honum hin lit-
tilfinningu þeirra, sem gefa sig fríða og mjúka hendi hinnar ó-
henni á vald. Látum okkur athuga | eðlilegu og ósönnu afla siðmenn-
síðasta kaflann, sem vér tilfærð-
um.
Darwin lætur velþóknun sína í
inu L’Univers:
“Andi friðarins hefir flúið
jörðina, sökum þess, að breytiþró-
unin hefir tekið hann í þjónustu
sína.
7^“Bænir manna um frið, hafa á
liðnum árum átt rót sína í trú á
guðlegt eðlj manna 0g guðlegan
ppruna. Nú er litið á þá sem
apasyni, og gjörir því ekki mikið
til, þó þeim sé slátrað.”
Þegar eitur hefir komist í blóð
manna, þá veit enginn á, hvaða
parti líkamans að það brýzt út;
en við getum verið vissir um, að
það heldur áfram að brjótast út,
unz Iblóðið er orðið hreint. Há
skóli í einu af Suðfirríkjunum (eg
ann ríki því of mikið til þess að
nefna það), gefur út rit er heitir:
“Journal of Social Forces”. í
janúarhefti þessa árs er ritgjörð
um mann- og mannfélags-fræði.
Þar er komist svo að orði: “Eng-
in tilraun skal til þess gjörð, að
kveða á um samnautn manns og
konu, sem frábrugðin sé eðlisá-
vísan, ;en það væri ekki úr vegi að
eg, sem sagnfræðingur, bendi á,
að án undantekninga þá hafa full-
komnustu afkvæmin fæðst, er
samnautnin hefir verið sem frjáls-
ust, en ómannvænlegust á þeim
tímabilum, þegar sem mestar
hömlur.hafa verið lagðar á sam-
nautnina og áherzla á siðprýð-
ina.”
Engum dettur í hug að halda
fram, eða ímynda sér, að allir eða
nokkur verulegur fjöldi þeirra,
ingarinnar, sem honum eru miklu
hættulegri. Og nema því aðeins að8,em breytiþrounarkenningum halda
þú takir vísindin þér til hjálpar og
ljósi á þeim villimannlega slð, að með þeim gjörir það óeðlilega
losa sig við þá, sem veikbygðir eru. Val nothæft, þá er alt í ihanda-
Breytiþróunarkenningin er að
Hann jafnvel gekk svo langt að deyða trúarlíf fjölda af menta-
. . ItrXmim TZeíafriÍM *vi ah*, ~ 1.1.1
lýsa velþóknan sinni á þeirri lög-
gjöf Illinois ríkis, sem bannar
unglingum að lesa sögur, sem urp
lýðnum. Kristnir menn óska ekki
að mentun manna sé takmörkuð,
en þeir vilja að kristindómurinn
glæpi fjalla. Mr. Darrows fórust ^ar* samMiða mentuninni, svo að
þannig orð: j eIdur kærleikans til guðs og manna
Við höfum lög í Illinois ríki, er ^renni í hjörtum þeirra, þegar þau
samþykt voru á síðastliðnu ári, ef k°ma heim úr háskólunum og þau
eg man rétt, sem banna ungling- seu reiðubúin að ganga á undan
um að lesa sögur, sem fjalla um oðrum í óeigýigjarnri þjónustu,
glæpi. Hversvegna? Það er aðeins sem heimurinn þarf svo
ein ástæða til; sökum þess að lög- balda.
gjafarvaldið af visku sinni hélt að j Dregur úr áhuga þeirra sem að
lestur slíkra bóka mundi festa velferðarmálum mannanna vinna
giæpahugsunina 1 huga þeirra,
sem læsu.”
Ef Illinois ríki má vernda ung-
Fjórða ákæra vor á breytiþró-
unarhugmyndina er, að hún gjör-
lingana innan sinna vébanda, því *r vonina um umbætur máttvana
má þá þetta ríki ekki vernda dregur kjarkinn úr þeim, sem
sveina sína og meyjar innan vé- j vinna &ö bættum kjörum mann-
banda Tennessee. Eru sveinarnir anna- Hver maður og kona, sem
í Illinois nokkuð dýrmætari en ^il himins líta, leitast við að lyfta
drengirnir ykkar? : menningarstigi því er mennirnir
En þá segir Darrow: “Eg veit, | standa á, og þeir vonast eftir að
eitt af tvennu, sem fá að sjá hagkvæmar framfarir á I
að það var
kom fyrir þessa pilta. Annað því sviði, á meðan þeir lifa, þó sú
hvort þessi' voðalega
samo/in eðli piltanna
frá einhverjum af
Hvergi er að finna, í því sem
ritað hefir verið um breytiþróun-
arkenninguna or^ sem þessi.
Darwin segir að vísindin eigi
ékkert skylt við Krist sem kendi
mönnunum anda þann, sem fram
kemur í línum þeim, sem ég hefi
tilfært eftir Walter Malone og
samt er sá andi eina vonin
sambandi við þroska mannanna.
Hjartalag manna getur breyst
á einu augnabliki, þeirri breyt-
ingu, lífernisbreyting þess sem í
hlut á. Ef hægt er að breyta
hjartalagi einnar persónu, þá er
mjög á | hægt að breytp hjartalagi margra
— svo að heill heimur getur^end
urfæðst á einum degi, og það er
þesSi raunveruleiki, sem fyllir alla
sem að velferð mannkynsins
vinna, von. Það er sökum þess að
kristnir menn hafa trú á endur-
fæðing einstaklingsins og fyrir
hann á endurfæðing mannkynsins
að þeir biðja: “Tilkomi þitt ríki,
verði þinn vilji svo á jörðu sem á
himni.” Breytiþróunarkenningin
hæðist að faðirvorinu.
Að leggja þann skilning í orðin
glæpaþrá framför hljóti
arftaka | vera seinfara.
að. sjálfsögðu að
| að þau meinj, að hin þráða full-
komnun komi. seint með líðandi
forfeðrum j Breytiþróunarkenningin
þeirra, eða að mentunin og kring-j þá viðleitni þeirra með helkaldri
umstæðurnar þrýsti henni inn í hendi,- með því að skifta á árum
sálir þeirra eftir að þeir fæddust. fyrir ótaldar aldaraðir. Það felur
Honum finst að pilturinn sé upprunan í þoku fjarlægðarinn-
ekki ábyrgðarfullur fyrir neinu. i ar. Kenning sú heldur að manni
Sekt hans, samkvæmt lífsskoðun miskunnarkaldri og miskunnar-
Darrow var annaðhvort að kenna lausri framrás, sem hófst með
arfgengi eðá utanaðkomandi á- byrjun lífsins og heldur áfram um
öldum .... framför eða fullkomn-
un, sem hver kynslóð hafi lítið við
mstn-1 að gjöra . . . deyfir vonina, og von
sem' væntir engrar uppfyllingar,
veikir viljaþrekið.
svo að aðeins þeir hraustari nái
að þroskast og kvartar undan að:
“að við siðaða fólkið gjörum alt,
sem í voru valdi stendur til þess
að hefta þá til hreinsunar”
Hversu ómannúðleg er ekki slík
kenning?
Honum finst það skaðlegt að
reisa líknarstofnanir fyrir “veikl-
að, lamað og veikt”- fólk, eða lið-
sinna þeim, sem fátækir eru.
Jafnvel læknarnir komast ekki
hjá ásökunum, sökum þess að þeir
“beita allri þekkingu sinni til þess
að bjarga mannslífunum fram til
þess síðasta.”
Og veitið svo óvild ihans eftir-
tekt í sambarfdi við bólusetning-
una sökum þess að hún “verndar
þá sem óhraustir eru og án bólu-
setningarinnar hefðu dáið. öll
mannúð hinna siðuðu þjóða er
fordæmd sökum þess að hún veit-
ir þeim veikbygða á meðal þeirra
tækifæri til þess að aukast og
margfaldast” svo dregur hann
mennina niður til dýranna og þer
saman frjálsræði mannanna ó-
sanngjarnlega við hömlur þær,
sem lagðar eru á húsdýrin.
önnur málsgreinin í kafla þeim
sem vitnað er í hér að framan j
skolum.”
Á þessari aðstöðu breytiþróun-
arkenningarinnar furða sumir
prestarnir sig( ef til vill, sem
ekki hafa komist 1 náið samband
við þessa niðurskurða menn,
(iconoclasts), sem með hugmynd-
um sínum eru að bjóða siðmenn-
ingunni byrginn.
Vita þessir prestar að breyti-
þróun er “blóðug barátta”. Vita
þeir aðsiðmenningin ér það eina
afl, sem rænt hefir mennina
; þroska *skilyrðum sínum.”
Vita þeir, að hið “blóðuga og
miskunarlausa val náttúrunnar
er hagnýtt”, og að hið “óeðlilega
val siðmenningarinpar er hættu-
legt?” Hvað eigum við að hugsa
um þá frægu menta- og vísinda-
menn, sem lásu handritið af þess-
ari bók, áður en hún var prentuð
og mótmæltu ekki slíkum heiðin-
dómskenningum?
Vilnar í bók Kidd’s um breytiþró-
unarkenninguna.
Til þess að sýna, að hér er um
að ræða spursmál, sem er vítt
eins og veröldin, vil eg vitna í
bók, sem var gefin út 'árið 1918,
fyrir sjö árum. Bókin heitir “The
Sience of Power”, og er eftir Eng-
sýnir að hinn betri maður hafi j Isnding, Benjamin Kidd að nafni,
risið upp á móti gjrimd hans eigin I °% sem Þýí ökki hafði neina á-
kenningar þar sem hann segir að stæðu til þess að hafa fordóma
“við finnum okkur knúð til þess! »e8n Darwin frá þjóðræknislegu
að rétta þeim hjálparlausu Hjálp- ’ sjónai-miði
hrifum.
En leyfið mér að fullkomná
myndina af lífsskoðun Mr. Darr-
alla eilífð, og áhrif þess eru svo
Breytiþróunarkenningin mundi út-
rýma kærleikanum.
Fimta ákæran gegn breytiþró-
unarhugmyndinni er sú, að ef
menn aðhyllast hana í alvöru og
byggja lífsskoðun sína á henni, þá
arhönd,” og þó að hann reki þá
m^nnúðartilfinningu til breyti-
þróunarkenningarinnar, þá viður-
kennir hann að við gætum ekki
numið hana í.burtu: “Jafnvel ekki
með ískaldri rökfræði, án þess að
hið besta sem í okkur er líði halla
við það.”
I
Villimannskenningarnar dóu ekki
með Darwin. ^
Við verðum því að sætta kkur
við það sem hann álítur “óefað
skaðleg áhrif, að þeir veikbygðu
lifi og aukist og margfaldist.”
Getur nokkur kenning verið
Á blaðsíðu 46 o^ 47 má lesa um
skilning Kidds á breytiþróuninni
Þar stendur:
“Skýring Darwins á bfeytiþró-
uninni er, að hún sé afkvæmi
náttúruvalds og látlausrar bar-
áttu — það er, að hún sé afkvæmi
baráttu, þar sem sá einsfakling-
ur, sem hæfastur er fyrir sjálfan
sig, ber ávalt sigur úr býtum. Sú
skýrirtg læsti sig inn í sálarfræði
Vesturlandabúa. Hugmynd sú
virtist sýna mönnum alla framför
og þroskun í heiminum sem af-
leiðingu aflsins, og brá á sama
tíma upp hugmynd, sem gaf lykil
semfara að jafnvel jarðföst björg-ímundi hún útrýma kærleikanum,t skaðleKri fyrir menninguna en' að uppruna, er óteljandi aldaraðir
m geta ekki geymt sögu hinna í-log flytja mennina til baka þang-þessi? Og þvílík ummæli um höfðu fullkomnað, og sem hinn
| fram, séu í samræmi við þessa
andstyggilegu kenningu breyti-
þróunarinnar, að því er snertir
mannfélags - fyrirkomulagið. En
það er þess vert að komast eftir
því, hvers vegna að þeir, sem sjá
eiga um víðfrægar mentastofnan-
ir, leyfa að slíkur óþverri sé út-
breiddur, til þess að æsa girndir
námsfólksins.
Að eins ein tilvitnan enn. 1
blaðinu “The South Eastern Chris-
tian Advocate” 25. júní 1925,
stendur svar frá fimm mikilhæf-
um háskólamönnum á Bretlandi,
sem tóku þátt í að svara þessari
spurningu, er fram var sett 1 blað-
inu: “Getur siðmenning vor stað-
ist?” Svör þeirra eru, að: “Hætt-
an mesta fyrir siðmenning vora,
er misbrúkun á framkvæmdum
vísindanna. Valdið yfir náttúru-
öflunum hefir lagt mönnum tutt-
ugust aldarinnar afl í hendr, sem
þeir eru ófærir um að fara með.
Ef siðferðisþrek manna vex ekki
hlutfallslega við þroskun sér-
fræðinnar, þá er óumflýjanlegt,
að mannkynið eyðileggi sjálft
sig.”
Getur nokkur kristinn maður
látið þetta afskiftalaust? Vis-
indin þurfa á trúarbrögðunum að
halda, til þess að beina afli
þeirra og kveikja háleitar hug-
sjónir í brjóstum þeirra, sem öfl-
um þeim stýra, er vísindin leggja
í>e'ipi í hendur. Breytiþróunar-
keúningin er í stríði við trúar-
brögðin sökum þess, að þau eru
yfirnáttúrleg. Hún er því í misk-
unnarlausu stríði við kristnu
trúna, sem er hin opinberaða trú.
Vísindin hafa gjört stríð enn ægi-
legri en þau voru.
Látum oss þá athuga niður-
söðu alls þessa. Vísindin eru
undursamlegt afl efnalegs eðlis,
en það er ekki siðferðiskennari.
Vísindin g#ta fullkomnað vélarn-
ar, en þau auka ekki siðferðisþrek
mannfélagsins til þess að standa
á móti misbrúkun þeirra. Þau
geta líka aukið vitsmunalega
þekkingu mikillega, en þau veita
mönnum ekki siðferðisþrek til að
stýra henni. Það er ekki að eins,
! isreglum þeim, er hinn auðmjúki
og lítilláti kennari frá Nazaret
gaf mönnunum. Kenningar háns,
og að eins þær, megna að greiða
úr vandaspurmálum einstakling-
anna og alls mannkysnins.
Málssóknin magnast.
_/
Mannkynið þarf á endurlausn-
ara að halda nú, frekar en nokkru
sinni áður, og það er að eins eitt
nafn á jörðunni, sem megnar að
endurleysa það.
Það er nafn það, sem breytiþró-
unin svívirðir, því þegar kenn-
ingin er lesin ofan í kjölinn, þá
rænir hún KKrist hinum dýrðlega
og guðlega uppruna sínum, guð-
dómsmætti, endurlausnar verki og
upprisu sigri. Hún er einnig mót-
mæli gegn friðþægingarkenning-
unni.
Það er kviðdómsins að segja,
hvort slík árás á trúarbrögðin á
að vera liðin í alþýðuskólunum í
Tennessee, af kennurum, sem eru
þjónar ríkisins og sem þiggja laun
sín af ríkisfé. Þ,etta mál tilheyr-
ir ekki Tennessee að eins lengur;
hínn sakborni málsaðili er ekki
lengur aðal atriðið. Málið þetta
er orðið biturt stríð á milli van-
trúar, sem reynir að tala máli
sínu í gegn um hin svo kölluðu
vísindi/ og málsvara kristindóms-
ins, sem færa fram vörn sína í
gegn um löggjafarvaldið í Ten-
nessee.-ríki Það er enn á ný val
á milli Krists og Baal; það er og
endurtekning á spursmáli því, er
lá til úrskurðar í rétti Pilatusar.
Á því söguríka dómþingi — því
mesta, sem sagan skýrir frá —,
sat valdið í ihásæti í persónugjörv-
ing Pílatusar. Á bak við hann
stóð stjórnin í Róm, persónu-
gjörfingur heimsvaldsins, og á
bak við stjórnina stóðu hersveit-
irnar rómVersku.
Frammi fyrir Pílatusi stóð
Kristur, postuli kærleikans. Aflið
sigraði; þeir negldu hann á tré
og þeir, sem viðstaddir voru,
hæddu hann ög sögðu: “‘Hann
er dauður.”
Aflið og kærleikurinn standa aft-
ur augliti til auglitis.
En upp frá þeim degi fór vald
Caesars þverrandi. Innan fárra
alda var stjórnin rómverska horf-
in og fylkingar henn*r gleymdar,
en hinn krössfesti og upprisni lá-
varður hefir orðið það máttug-
asta afl, er mannkynnsagan þekk-
ir, sem fer ávalt vaxandi.
Aftur stendur aflið og kærleik-
urinn augliti til auglitis, og spurn-
ingunni: Hvað á eg að gjöra við
Krist? verða menn að svara. —
Blóðug, dýrsleg kenning — breyti-
(Framh. á 7. bls )
Læknir Með Margra Ára Reynslu
Segir.
Eftir alvarlega kvefsýki, lungna-
bólgu eða aðra slíka sjúkdóma,
er eftirskilja langavarandi
veiklun, er ekkert meðal
betra en Nuga-Tone.
Reynslan hefir sannað, að eftir áð-
urnefnda sjúkdóma, er ekkert meðal
betra en Nuga-Tone. Það mun valda
yður undrunar, hve skjótan bata með-
al þetta veitir. Lesendur þessa blaðs
munu sannfærast um gildi Nuga-
Tone, jafnskjótt og þeir fara að
neyta þess. Það eykur starfsáhug-
ann og þolið, auðgar blóðið, skerpir
meltinguna og veitir beztu matar-
lyst. Þá er það o*g ágætt meðal viö
nýrna-sjúkdómum. Framleiðendur
Nuga-Tone þekkja eiginleika með-
alsins svo vel, að þeir hafa fálið öll-
um lyfsölum að ábyrgjast það og skila
andvirðinu að öðrum kosti. Lesið
tryggingarnar á hverjum pakka. —
Fæst hjá öllum ábyggilegum lyfsöl-
uni.
».
I