Lögberg - 19.08.1926, Blaðsíða 4

Lögberg - 19.08.1926, Blaðsíða 4
Bw. 4 LöGBERG FIMTXJDAGINN, 19. ÁGÍrST 1926 IJögberg Gefið út hvern Fimtudag af The Col- umbia Press Ltd., Cor. Sargent Ave. & Toronto Str., Winnipeg, Man. TaUaWnar. N-6327 04 N-6328 JÓN J. BILDFELL, Editor Otanárkrift til blaðsin*: TtJE «0LUN(BU\ PHE8S, Ltd., Box 317*. Winnlpeg, «(at). Utanáakrift ritstjórans: fDlTOR LOCBERC, Box 3172 Winnipog, R|an. The "Lögber*” la printed and publlahed br Th» Columbla Preaa, Limited, in tha Columbla ■ulldlng, Í95 Sargent Ave, Winnipeg, Manltoba. Fram eða aftur. Það ætti ekki að geta verið mikið vafamál fyrir mönnum, hvort þeir vilji fremur stefna fram eða aftur. Eðli allra manna er, að stefna fram og all- ur þroski, tímanlegur og andlegur, er undir því kominn, að menn reynist því lögmáli trúir. Þetta er svo augljós og margreyndur sann- leikur, að engum skyc-bærum manni dettur í hug að mæla á móti honum, eða halda því fram, að út af honum verði breytt án þess, að menn líði við það stórskaða. Þetta sama lögmál ræður líka á hinu víðtæk- ara sviði þjóðanna og þar líka verða menn að reyniasti ])ví trúir, ef þroska þeirra á ekki að vera hætta búin og hnekkir vís. Annars er það fremur sjaldan, að menn Ijái sig til að mæla á móti því lögmáli — fari vísv.itandi að berjast fyrir því að hnekkja fram- för og sjálfsta'ðisþrótti einstaklinga eða þjóða. Þó hafa einstaka menn gefið sig í það og gjöra enn, og nú er flokkur manna, undir leið- sögn og forystu Hon. Arthur Meighens, sem leggur sig fram með öllu afli til þess að fá þjóð- ina í Canada til að snúa aftur, brjóta framþró- unarlögmáiið, svíkja sjálfstæði sitt og kasta sér undir ok ríkisvalds, sem hún hefir verið að berjast á móti og losa um í mannsaldra. Það þarf ekki að rita langt mál til þess að sýna mönnum fram á hættii þá, sem yfir þjóð- inni vofir, ef þjóðin skyldi glæpast á að sam- þvkkja með atkvæði sínu við kosningamar í na'sta mánuði, þessa afstöðu. Hún mundi missa ákvæðisvald sitt, sem hún hefir áunnið fyrir tilstilli góðra manna og verða undirlægja þess ríkisvalds, sem hún hefir verið að losa um í mörg ár, — snúa sér við á þroskabrautinni — snúa aftur eftir kosningamar, en ekki fram. Vér getum skilið, að sumir menn og sumar konur ef til vill, eigi all-erfitt aðstöðu iit af þessu spursmáli, þó í rauninni, þegar maður lítur á þetta alvöruspursmál frá sjónarmiði réttlætis og þroska, að það ætti ekki að vera, því engum manni ætti að blandast hugur um hvað hann, eða hún, eigi að gera, þegar um sjálfstæðis og þrsoka spursmál þeirra eigin þjóðar er að ræðar en afstaða þeirra til stjóm- málaflokksins, sem óhæfu þessari heldur fram, og þeir hafa ef til vill fylgt að málum til margra ára, getur gjört afstöðu þeirra til sjálfstæðis- málsins erfiðari. Það er erfitt að brjóta gamlan vana og erf- itt að ganga á móti hagfræðisspursmálum, sem menn máske aðhyllast í einlægni, en þó er sómi og sjálfstæði þjóðarinnar öllum slíkum spurs- málum æðri. Monn verða því í þessum kosningum, að gjöra upp reikninginn fyrir sinni eigin sam- vizku, um það, hvort þeir meti meira, fylgi sitt við Meighen og flokk hans, eða sjálfstæði Canada. Atkvæði með Meighen, eða stuðningsmönn- um hans, er atkvæði með þjóðræðisbrotinu, sem framið var, og sjálfstæðisráni þjóðdrinnar. Atkvæði á móti honum og flokksmönnum hans, er| atkvæði með sjálfstæði Canada. Hvort ætlar þú að meta meira, lesari góður? Ætlar þú að stefna fram eða aftur við þess- ar kosningar? Skaðræðisstefna. Eitt af þeim málum, sem snerta íbúa Vestur- fylkjanna/ meira en flest önnur, er flutnings- taxta málið með járnbrautum landsins. Mál þetta er svo víðtækt, að það snertir ekki að eins alla iðnaðar framleiðslu í Vesturfylkj- unum, heldur líka efnalega afkomu hvers ein- asta mannsbams innan þeirra. A síðastliðnum árum hefir, eins og memí vita, átt sér stað biturt stríð á milli járnbrauta landsins1 og þess opinbera út- af vöruflutnings- taxta á brautum þessum. Jámbrautarfélögin vom sein á að sleppa hlunnindum þeim, sem þeim vom veitt á stríðs- árunum, þegar öllu íhaldi var slept við þau og þau látin rvja almenning að vild. Sú eina vemd, sem íbúar Vesturfylkjanna höfðu sér til vamar gegn ágangi þeirra á toll- hæð flutningsgjaldanna, var Crows Nest samn- ingurinn. Þá verad afnam Meighen á stríðs- árunum, en Kingstjórnin endurreisti hana aft- ur á öllu komi, möluðu og ómöluðu, til hafnar- staða á austurströnd landsins, með lögum frá árinu 1924. A móti þeirri kjarabót barðist Arthur Meig- hen og berst enn. Hann heldur því hiklaust fram, að þjóðþingið í Canada eigi ekki að lög- festa flutningsgjald á neinni vömtegund, sem flutt er með jámbráutum landsins, heldur eigi úrskurðaratkvæði í öllum flutningsmálum með jámbrautum að vera í höndum jámbrautar- nefndar ríkisins, sem áður var með dómsákvæði búin að ónýta Crows Nest samninginn og sópa allri vemd, sem íbúar Vesturfylkjanna höfðu gegn yfirgangi jámbrautafélaganna, í burtu, og svo var hann og er hann ákveðinn í þessari stefnu sinni, að hann hefir áréttað hana enn í kosningabaráttunni, sem nú stendur yfir. 1 ræðu, sem hann hélt í Halifax, komst hann svo að orði: “ Það hefir verið gjörð ívilnan á flutn- ingsgjöldum með jámbrdutum í vil íbúum Vest- urfylkjanna, sem er með öllu óforsvaranleg. Kingstjómin hefir lækkað flutningsgjald á komi og möluðu hveiti frá Vesturfylkjunum, og með því fest hið háa flutningsgjald, sem á sér stað í Strandfylkjunum, óafmáanlega um háls fólksins sem þar býr.” A þeim sama fundi, sem Mr. Meighen sagði þetta fórast einum af hans hægrihandar mönnum þannig orð: “Kingstjómin hefir veitt Vest- urfylkjunum ívilnun, sem hefir kostað þjóðina ærið fé, með því að löghelga vöraflutningsgjald það, á korai og hveitimjöli, sem ákveðið er í Crows Nest samningunum, og með því hafa járnbrautafélögin verið neydd til þess að gefa Vesturfylkjabúum $26,000,000 á ári.” 5 1 Þingtíðindum frá 1925, blaðsíðu 4403, kemst Mr. Meighen svo að orði: “Formaður þjóðeigna járnbrautanna í Canada staðhæfði, að flutningsgjald á hveiti væri fimtíu af hundr- aði lægra í Canada en með jámbrautum í Banda- ríkjunum, og ekki að eins hann, heldur formenn annarar járnbrautar líka.” Samhljóða þessum ákafa Mr. Meighens með að rjúfa hlunnindi þau, sem Crows Nest samn- ingurinn veitir, er staðhæfing manns eins í Austurfylkjunum, sem'mikið hefir skrifað um það mál í blöð Austurfylkjanna og í Banda- ríkjunum; hann segir: “Járnbrautafélögin í Canada þurfa á hverju einasta centi að halda af þessum $60,000,000, sem frá þeim hefir verið stolið undir vemd laga þeirra, sem Robert Forke smyglaði í gegnum þingið.” Hér er átt við staðfestingu á Crows Nest samníngunum, sem Kingstjórnin lögfesti 1924, og reiknar þessi maður, að fyrir þau lög fái járnbrautarfélögin hvort um sig $30,000,000 minna á ári úr vasa bændanna í Vesturfylkjun- um, en þau mundu gjöra, ef sá samningur væri úr lögum numinn, eða ef Arthur Meighen fengi að ráða. Atkvæði með Meighen eða merkisberam hans í þessum kosningum, sem í hönd fara, er atkvæði með jára-brautafélögunum, en á móti bændum og alþýðu Vesturfylkjanna. Atkvæði með Mackenzie King og stuðnings- mönnum hans, er atkvæði með ákvæði Crows Nest samninganna, að því er flutningsgjald á hveiti’ og hveitimjöli snertir, en á móti yfir- gangi jámbrauta félaganna og auðvaldsins. T olls vikamálið. i. 1 sambandi við tollsvikamálið, sem afturhalds- flokkurinn, undir forystu Hon. Arthur Meighens gjörir að einu af aðalmálum sínum í kosning- unum, er vert að athuga eftirfylgjandi atriði, sem tekin eru úr Þingtíðindunum. Fyrsta, að Kingstjórnin, samkvæmt ósk manna, sem virtust bera sína eigin og annara velferð fyrir brjósti, gjörði ákveðnar tilraunir til að hefta tollsvikin. Annað, að hvorki aftur- haldsflokkurinn né heldur nokkur einstakling- ur innan hans, lét sig þessi tollsvik nokkra varða, þar til í lok ársins 1925. Frá því um haustið 1924 og til 10. des. 1925 tók Kingstjórain ákvarðanir gegn vörasmygl- un, með eftirfylgjandi afleiðingum: Lögunum var breytt, svo hægt væri að hafa hendur í hári þeirra, sem þau höfðu brotið áður. Félag veralunarmanna í Austur Canada sendi Kingstjóminni þakklætis yfiriýsingar fyrir það, hve vel og fljótt hún hefði skorist í málið. J. E. Bisaillion, tollmálastjóra stjórnarinn- ar, í Montreal, var vikið úr embætti. Sannanagögnum safnað af Kingstjórninni til þess að geta útrýmt óráðvendni og svikum, þar sem þau áttu sér stað í sambandi við toll- málin. Saga þessa máls og rannsókn Kingstjóraar- innar hefst því 1924. Ahugi Mr. Stevens og afturhaldsmanna á þessu máli, kemur fyrst opinlberlega í ljós 20. jan 1926, en eitthvað munu þeir hafa átt við það í byrjun des. 1926. Það var 20. jan. 1926, að Mr. Stevens setti uppástungu sína, sem nú er orðin alræmd, á dagskrá þingsins, en 5. des. gátu blöðin um, að sú uppásturiga væri væntanleg. Nóvember 27.1925 sendi Hon. Mr. Boivin, toll- mála ráðherrann, leynilögreglumann, að nafni Huncan, til Montreal, til þess að safna saman sánnanagögnum gegn J. E. Bisaillion, og fyrir þær framkvæmdir var Bisaillion rekinn úr em- bætti. Þegar Mr. Stevens bar fram tilkynningu um uppástungu sína, 20. jan. 1926, þá bað hann stjórnina að leggja. fram þá skýrslu eða sann- anagögn leynilögregluþjóns Duncans, er hann sendi Mr. Boivin, og við það tækifæri fórust honum svo orð, að allir þingmenn heyrðu að hann vissi hvað í skýrslu þeirri stóð. Maðurinn, sem bað Kingstjórnina árið 1924 um að rannsaka tollsvika og smyglunar ástand- ið, heitir Sparks. í samfélagi við stjóraina fékk Mr. Sparks að vita um ýms sannanagögn í því máli, og Mr. Stevens hefir viðurkent, að hann hafi fengið að vita um þau gögn hjá Mr. Sparks. Þegar Mr. Stevens, 2. febrúar 1926, kærði Kingstjórnina og tollmálaráðherrann George Boivin um afglöp og misgjörðir frá embættis- legu sjónarmiði, þá bygði hann þær kærur sínar á sannanagögnum, sem Kingstjómin sjálf hafði safnað, til þess með þeim að reyna að koma í veg fyrir óreiðu þá, sem átti sér stað í toll- gæzlunni í Montreal. Aðstaða Mr. Stevens verður því, þegar ná- kvæmlega er athugað, að hann hefir fengið í sín- ar hendur sannangögn, sem Kingstjórnin sjálf hafði látið grafa upp, og hann notar þau til þess að gera hin-a grimmustu árás á King- stjórnina til þess eins að fella stjómina og eyði- leggja mannorð og æru Hon. George Boivin tollmálaráðherra, strang heiðarlegs manns, sem síðan er dáirrn. Mr. Stevens ber fram á þingi kæra og gerir hina svæsnustu árás, sem henn hefði ekki getað gjört, hefði Kingstjórnin ekki verið búin að safna gögnunum, sem hann bygði á, í meira en ár, til þess að leggja til grundvallar fyrir því, að afstýra íollsvikum og óráðvendrii í sambandi við þau. Þetta eru skírteinin, sem fyrir hendi eru í þessu máli, og þau sanna ótvíræðlega, að það var ekki velferð tollmálanna, sem vakti fyrir Mr. Stevens og afturhaldsliðinu, heldur það að fella frjálslyndu stjórnina, og að allur þessi hávaði, sem deyfði eyra þingmannanna, og nú er verið að reyna að afvegaleiða fólkið með, er að eins fyrirsláttur eða ryk, sem verið er að kasta í augun á fólki, svo það glæpist á að trúa því, að þeir, sem rykinu þeyta, séu vinir lands og lýðs. Kirkjumálin í Mexico. iii. Frá sjónarmiði Meþodista, eftir biskupinn James Cannon. Cannon biskup byrjar mál sitt með því, að gagn- rýna páfabréf, sem dagsett var 2. febrúar s.l., og birt 19. apríl 1926, sem harðlega ávítar aðfarir rík- isvaldsins í Mexico í sambandi við athafnir þess í garð kaþólsku kirkjunnar. Að því búnu snýr biskup sér að aðstöðu kaþólsku kirkjunnar, og um hana farast honum þannig orð,: “Það verður að viðurkenuna, að ef lög þau, sem talað er um hér að framan (í páfabréfinu) eru tekin sérstæð, en ekki í sögulegu sambandi, eru óvanalega ströng. En það út af fyrir sig krefst náinnar at- hugunar á ástæðum þeim, sem að því liggja. Þær ástæður er að finna í hinu opinbera starfi prestalýðs kaþólsku kirkjunnar í fjögur hundruð ár, sem að páfinn segir að sé óaðfinnanlegt(?). Hvað er sannleikur í því máli? Um 350 ára tímabil hefir kaþólska kirkjan verið einvöld yfir fólkinu í Mexico, og á hennar valdi var það að rita sögu þess, eins og hún í raun og veru gerði. Það var lagt kirkjudeild þeirri i skaut að sýna, hvað hún gæti gjört úr frumbyggjunum efni- legu í landi með óuppausanlegum náttúruauði. ILeiðtogar kirkjudeildar þeirrar hefðu getað. kent fólkinu að lesa og skrifa, að koma sér upp þægileg- um heimilum og halda þeim hreinum; þeir hefðu getað flutt því boðskap sannleikans, ráðvendninnar, siðprýðis. Hún hefði getað skapað heilbrigt félags- líf og krýnt það öllum dygðum og listum nútíðar- innar. En kaþólska kirkjan gjörði ekkert af þessu. Kaþólsku leiðtogarnir létu byggja skrautlegar dóm- kirkjur, sem kostaði miljónir að innrétta og prýða. Þeir héldu áfram að byggja hverja kirkjuna af annari víðsvegar um landið, og í sumum tilfellum eða héruðum kirkjur á öllum hinum stærri búgörð- um. Þeir mynduðu yfir þúsund sóknir og í þeim voru yfir 20 þúsund kirkjuhöfðingjar. Meir en 250 klaustur, með áttatíu þúsund klausturbúm; meir en hundrað og fimtíu trúboðsfélög og átján munka- og tuttugu nunnu- reglur. Kirkjan náði undir sig geysimiklum eignum, svo að á dögum Juarez árið 1857, var talið að meira en einn þriðji af öllum eignum landsins, svo sem lönd- um, húsum, verðbréfum og öðru fleira, hafi verið eign kaþólsku kirkjunnar. Afskifti kaþólsku kirkj- unnar af stjórnmálunum í Mexico, voru mikil, ofríkis- full, og var andi og vald hennar mikið og víðtækt í þeim efnum. Þó að kirkjan, með aðstoð stjórnarinnar á Spáni, gæti neytt Indíánana í Mejdco til að láta skírast, þá kendi hún þeim aldrei grundvallaratriði kristindóms- ins; þar, eins og í mörgum öðrum löndum, hélt hún alþýðunni í fáfræði, fátækt og undir hæl auðvirði- legrar hjátrúar, og svo fjarri því fór, að hin svo- kallaða kristindómskensla verkalýðsins var ekkert annað en hvítþvottur á heiðindómi, og árið 1910, þeg- ar Mexicanarnir risu í örvænting upp móti spánskri harðstjórn og brutu hana af sér, þá voru þeir fá- tækir, hálf hungraðir og óupplýstir. Á þeim tíma var ekki einn af hundraði af Mexicomönnum, sem kunnu að lesa og skrifa. Sjálfstæðis leiðtogarnir voru ákveðnir í að bæta kjör lýðsins, menta hann og gefa honum hlutdeild í landi feðra sinna og sínu, sem þá var aðallega í höndum útlendinga og kirkjunnar. Klerkastjórnin kaþólska, sem algjörlega var á valdi útlendra presta, lét ekki að eins vera að hjálpa til með að bæta kjör Mexicomanna, heldur ýtti undir, ef hún blátt áfram eggjaði ekki til afturhaldsins, sem átti sér stað í tíð Iturbide og Santa Ana, og barðist opinberlega gegn Juarez og umbótalögum hans. Að síðustu, þegar Juarez sá að óhugsanleg t væri að stjórnin í Mexico gæti orðið frjáls fyr en vald og áhrif kirkjuklerka væri brotið á bak aftur, svifti hann kirkjuna hinum illa fengna eignarétti sínum, afnam munka og nunnureglur, auk klaustra. Páfavaldið þá, eins og nú, tók þátt í því stríði og tók ákveðinn þátt í samsæri því, er átti sér stað, til þess að gjöra .stórhertoga Maximilian að ríkis- höfðingja í Mexieo. Klerkastjórnin, eða kirkjuvald- ið í Mexico, gjörði alt sem hún eða það gat til þess að sú hugmynd næði fram að ganga. EnMaximilian var skotinn og Charlotta misti-vitið, en samsæris- mennirnir í páfagarði fóru leiðar sinnar, því lögin náðu þeim ekki. Þegar að Juarez kom til valda eftir að Maximilan hafði verið ráðinn af dögum í stjórnartíð Tejeda forseta, og á fyrstu ríkiárum Diaz, var lögum þess- um beitt all-djarflega. Undir vernd stjórnarskrárinnar og þrátt fyrir bitra mótspyrnu frá rómversk kaþólsku kirkjunni, voru nokkrar prótestantiskar kirkjur bygðar í Mexi- co um árið 1870 og kristileg starTsemi hafin. All- margir skólar voru bygðir, hærri stefna í mentamál- um sett en verið hafði, og þeim, sem hvorki kunnu að lesa,eða skrifa, fækkaði um 19 af hundraði. (Framh.) =fiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiimiiiiiiiiiimimiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiuu | SKREYTIÐ HEIMILIÐ. | Það cr á vorinað mcnn fara að hugsa um að fcgra og andurnýja heimili sín. ZZ 3 Draperies, blaejur, gólfteppi, Chesterfield Suites, stoppuð húsgögn, o.fl. | HREINSAÐ OG LITAÐ. - FLJÓT AFGREIÐSLA. Í Fort Garry Dyers andCleiners Co. Ltd . = W. E. THURBER, Manogcr. = | 324 Young St. WINNIPEG Sími B 2964-2965-2966 | 3 Kallið upp og fáið kostnaðaráætlun. — Ti 1111111111111111111ii11111111m1111ii111111ii11111iiiiii!111111111ii1111ri 11 ii 11111111111 ii ii 1111111FE ÞEIR SEM ÞURFA LUMBER KAUPI HANN AF The Empire Sash& Door Co. Limited Office: 6th Floor Bank of Hamilton Chambers Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN. VERÐ og GŒDI ALVEG FYRIRTAK LJEIMILIÐ er ekki Fientugur staðurfyr- 1 A ir verðmæt skjöl, Það erskrifstofa yðar ekki heldur. Fyrir litla borgun get- ið þér fengið að nota öryggisskáp vorn. Viljum gjarnan leigja yður einn. Til að geyma á öruggum stað Erfðaskrár, Veð- bréf, Eignaskjöl, Ábyrgðarckjöl og skjöl sem tilheyra fjölskyldunni, Skrautmuni o.fl., o,fl. The Royal Bank of Canada Heilindi. Eftir Próf. Siguró Nordal. I. Einn }>eirra erJendra manna, sem eg hefi kynst ,mest og orðið hefir mér minnissfyeðastur, var kinverskur heiðingi, fTun§ Fu að nafni. Við áttum Héitna í sama hverfi i litlum bæ, leituðum sams- konar fræðslu og sáumst nærri því daglega um þriggja missera tíma. Tung Fu hafði numiö kenningar Confuciuss i æsku, verið síðan ár- um saman við nám i Tokio, höfuð- borg Japana, en var nú að kynna sér heimspeki Vesturlanda, áður en hann tæki við háskólakenslu i föð- urlandi sínu. Eg gat ekki sagt, að mér fyndist sérstaklega til um gáf- ur hans. Mér virtist sálarlíf hans stundum fáskrúöugt ,og einhæft, þegar eg bar hann saman við há- mentaða Norðurálfumenn. Samt dáðist eg að honum. Ef sú þekking ein er vizka, sem er runnin manni i merg og béin, þá var Tung Fu vitur maður. Hann hugsaði allra manna ljósast og fastast. Þvi er mér auð- veldara að muna margt af því, sem við töluðum saman og hann sagði mér, en flest annað, sem eg hef heyrt. Og hugsun hans og siðaskoð- anir stjórnuðu allri breytni hans og mótupú dagfaf hans. Hann var hrill maður. Hann kendi mér að skilja hina heiðnu spekinga fyrri alda, frá Sókratesi til Gests Oddleifssonar, ibetur en ég hafði áður gert.. Tung Fu viðurkendi fúslega, að siðferðishugsjónir kristinna manna væri háleitari en Kínverja. Læri- sveinar Confuciuss spurðu hann einu sinni, hvort þeir ætti að launa ilt með góðu. “Nei’* — svaraði hann —, “því að með hverju ættuð þér þá að launa það sem gott er? Þér eigið að launa gott með góðu, en ilt með réttlæti.” — “Þér Vestur- landabúar” — hélt Tung Fu áfram — “þykist miklir af þeirri kenningu Krists, að vér eigum að gera þeim gott, sem hata oss og ofsækja. En er ástæða til þess? Hvernig breytið þér eftir þessu fagra siðalögmáli, Tökum styrjöldina miklu, sem nú stendur yfir, til dæmis. Hafa þær þjóðir, sem á var ráðist ernis þeirra og stjórnmála á hinn bóginn, er furðu mikið. Af því réð hann, að siðspeki Cofuciuss væri hagnýtari en siðspeki Krists. Hann dæmdi af ávöxtunum. .Vera má, að hann hafi ekki veriö óhlutdrægur dómari. En mér virðast þó ummæli ýmissa merkra manna um Kínverja henda til mikillar festu og sam- kvæmni í fari þeirra. Þessi ádeila Tung Fu á Vestur- landabúa rifjaðist á einkennilega skýran hátt upp fyrir mér, þegar eg las greinina “Kristur eða Þór” í síðasta hefti Iðunnar. Einar H. Kvaran lætur þar í veðri vaka, að eg hafi ráðist á sig fyrir að fylgja of fast kröfum Krists um kærleik og fyrirgefningu (eg vík að því síð- ar, hvað ofhermt er i þessuj. Hann kveður svo djarft að orði um sjálf- an sig, að sér sé ekki kunnugt um, að hann hafi hafnað kenningum Krists og hugsjónum kristninnar (hls. 262). Hann ber sífelt fyrir sig Krist og postulann Pál og þykjst vera þar í góðum félagsskap. Hann gerir auðsjáanlega ráð fyrir, að Kristur myndi vera á sama máli, því að annars verður lítið úr fé- lagsskapnum. Og E. H. Kv. tekur það skýrt fram, að “Jesús Kristur heimti sérsaklega fyrirgefningar- hugarfarið.” Nú vill svo einkennilega til. að þessi grein er rituð að talsverðri gremju. Mér liggur við að halda að hún hefði varpað meira ljósi á viðfangsefni þau, sem um er rætt, ef minna hefði gætt í hcnni særðrar eigingirni höfundarins og pprsónu- legs kala til mín. Eg skal taka tvö dæmi. Eg hafði ritað grein mína í Skírni af kurteisi og .sanngirni, eins og flestir hlutlausir menn munu viðurkenna. E. H. Kv. viðurkennir það lika, en'með þeim orðum, að eg “reyni að breiða svikablæju falsaðr- ar sanngirni og óhlutdrægni yfir það,” sem eg haldi að lesendunum (bls. 253). Gætni í fullyrðingum og jafnvel efagirni hafa löngum verið talin einkenni þessa rithöfundar En þarna fullyrðir hann meira en hann veit og viðhefur auk þess ó- þarflega leiðiplegt orðhragð. Og hann varar sig ekkert á því, livað svona ummæli stinga í stúf við á- íaunað ilt með réttlæti? Nei, ekkij minning þá “að varast hörðu'dóm- einu sinni það. Þær hafa reynt að gera óvinum sínum enn meira tjón en þær höfðu sjálfar beðið. Þær hafa ekki einungis launað ilt með illu, heldur viljað launa ilt tpeð verra. En hvað á þá að segja um þær þjóðir, er fyrri gerðust til frið- rofa? Þær hafa sett styrjöld í stað friðar. Stappar ekki nærri því, að þær hafi launað gott með illu?” Tung Fu sá með glöggu gestsauga, að hilið milli hinna háleitu siðaskoð- ana, sem Noröurálfumenn viður- ana,” sem er tvítekning síðar í grein inni (bls. 256, 261). — Þó er hitt dæmið enn greinilegra og auk þess skemtilegra. Eg hafði í grein minni sagt um eina sögu E- H. Kv., sem er framúrskaritndi losaraleg, “að væri hún gamalt æfintýri, myndi enginn þjóðsagnafræðingur hika við að segja, að hún væri sett saman af þrem brotum eftir þrjá höf- unda.” E. H. Kv. tekur þessu tveim höndum — “einkum ef þjóðsagna- fræðingurinn væri þá norrænufræð- kenna með vörum og jtenna, og líf- ’ ingur.” Hann fer síðan mörgum 1

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.