Lögberg - 17.11.1927, Qupperneq 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 17. NÓVEMBER 1927.
BU. S
PFDODD’S J
ÍKIDNEYÍ
Dodas nýrnapillur eru besta
nýrnameðalið. Lækna ogr gigt bak-
verk, ihjartabilun, þvagteppu og
önnur veikindi, sem stafa frá nýr-
unum. — Dodd’s Kidney Pilla
kosta 50c askjan eða sex ðskjur
fyrir $2.50, og fást hjá ölluín lyf-
•ölum eða frá The Dodd’s Medi-
cine Company, Toronto, Canada.
þar niikið um fiskigöngur bæÖi í
fljótum og stöðuvötnum. Megin
vei'Öistö'ðvarnar eru í efri hluta
Miðfylkisins og í norðurhlutanum.
Er þar mest um hvítfisk, piþe, pick-
erel, tulibee og gullaugu. Silungs-
veiSi er að eins í fáum vötnum
fylkisins.
Bæjarkosningarnar
hér í Winnipeg eru nú fyrir dyr-
um, og eins og oft áður ekki mik-
ið sérstakt um að vera 1 því sam-
bandi, enn sem komið er, enginn
ftambjóðandi auglýst neitt á-
kveðlð takmark, sem að skuli
stefnt í framtíðinni, enda flestir
frambjóðendur áður þektir með-
limir í borgarráðinu, og líta ef til
vill með svo mikilli ánægju á
sjálfra sinna framkomu þar, að
fáu eða engu verði breytt til batn-
aðar.
Eg, sem rita línur þessar, kæri
mig ekki um að benda á mðrg at-
riði, sem koma mættu til greina í
sambandi við téðar kosningar, en
geta vil eg þess, að mér finst
ranglátt hvað margt fólk hefir
fasta atvinnu fyrir Winnipeg-
borg, sem ekki hefir sitt heimili í
fcorginni, heldur hefir bygt eða
keypt sér heimili utanborgar í
nærliggjandi þorpum, og borgar
þar sína skatta; þess eru dæmi,
að velþektum verkamönnum, sem
heima eiga í borginni, og eru þar
skattgreiðendur, hefir verið vísað
út á klakann, og aðkomufólkinu
borgað kaup sitt af skatti þeirra,
í því hlutfalli sem skattur þeirra
hefir verið hár; og svo í tilbót á
þetta fólk von á ellistyrk (pen-
sion) af skatti borgarbúa, þegar
hár aldur eða aðrar kringumstæð-
ur verða þess valdandi, að það
verður að hætta vinnu sinni fyr-
ir borgina. Eg lít svo á, að það
fólk, sem flytur burt úr borginni,
hijóti að missa þau hlunnindi, sem
því eru öamfara, að hafa fasta
atvinnu fyrir borgina. Eg þori að
fullyrða, að Winnipeg þarfnast
sízt af öllu, að fá aðfenginn
vinnukraft. (
Annað, sem eg vil benda á og
öllum er kunnugt, er það, hve
margir menn koma hingað til
horgarinnar á hverju vori, til að
fá sér sumarvinnu, um lengri eða
skemmri tíma, og sem gjörir það
að verkum, að borgarbúar eru fyr-
ir það oft sjálfir atvinnulausir.
Eg hefi aldrei orðið þess var, að
borgarráðið hafi gjört neitt til að
koma atvinnuveitendum til 'þess
að láta borgarbúa ganga fyrir um
vinnu við þau verk, sem gjörð eru
í borginni. Það sýnist ekki úr
vegi, að verkamanna fulltrúarnir
í borgarráðinu 'hefðu átt að gjðra
tílraun til framkvæmda í þessu
efni.
Þriðja atriðið, sem mér dettur í
hug í þessu sambandi, er að eg
sakna þess, að hafa aldrei orðið
var við, að verkamannafulltrúarn-
ir í borgarráðinu skifti sér af
því, þó seinni árin hafi verið und-
ir mörgum kringumstæðum sem
dauður bókstafur, ákvæði þau, er
árlega hafa verið samin um
kaupupphæð verkamanna við al-
genga vinnu OFair wage clause)
og sem fáir eða engir contractor-
ar hafa tekið til greina, nema við
þá verkafélagamenn, sem ekki til-
heyra of fjölmennum verkamanna
félögum.
Fjórða atriðið, sem eg vil
nefna, er það, að mér blöskrar, að
ekki skuli vera lagður skattur á
lausafé, svo sem bifreiðar, eftir
sömu reglum og lagt er á fast-
eignir. Það væri ummunanleg
upphæð, sem borgin gæti inn-
heimt til sinna þarfa, væru þær
skattskyldar á sama hátt og hús-
eígnir, og ekki ósanngjarn skatt-
ur, sérstaklega hvað bifreiðar
snertir, sem margir borgarbúar
eiga sér til munaðar og kosta
stórfé. Eg skal í þessu sambandi
geta þess, að eg hefi ekki gleymt
því, sem eg kalla smáa gjaldið, er
reiðaeigndur verða að borga fyr-
ir að ferðast um fylkisvegina.
Eg læt hér staðar numið, þó að
á fleira mætti benda, sem taka
mætti til íhugunar, bæði af fram-
bjóðendum og kjósendum fyrir
borgarstjórnina.
12. nóv. 1927,
Verkamaður.
Silfurbrúðkaup
28. október komu saman á heim-
ili Mr. og Mrs. M. E. Magnússon,
650 Home St., nokkrir vinir og
vandamenn þeirra hjóna, Mr. og
Mrs. Helga Jónssonar, 1983 Elgin
Ave. Tilefnið var að minnast 25
ára hjónabands þeirra.
Mr. Sigfús Anderson stýrði sam-
sætinu og ávarpaði silfurbrúð-
hjónin með mjög fallegri ræðu,
og afhenti þeim laglega peninga-
gjöf frá viðstöddum og fjærver-
andi vinum þeirra, og Mrs. Jóns-
son var gefinn fallegur blómvönd-
ur. Miss Salóme Halldórsson, B.
A., stýrði söngnum. Mr. Páll Guð-
mundsson flutti kvæði, sem birt-
ist á öðrum stað í þessu blaði.
Mrs. B. Magnússon flutti brúð-
hjónunum lukkuóskir frá fjar-
stöddum vinum. Mr. M. E. Magn-
ússon þakkaði fyrir hönd brúð-
hjónanna. Síðan voru veitingar
fram reiddar, og þar eftir skemtu
menn sér við söng og hljóðfæra-
slátt fram um kl. hálf tólf, að all-
ir fóru heim ánægðir yfir góðri
skemtun þessa kvöldstund.
M. E. M.
Til Mr. og Mrs. Helgi Johnson,
í silfurbrúðkaupi 28. okt. 1927.
Þið bundust ástum ung og hraust
á æskubjörtum degi.
Þið voruð ekki hrædd við haust,
né bættu’ er biði’ á vegi—
Er æskan kyndir eldinn sinn
og elfdir vöðvar hvika,
er heiður vona himininn,
svo hvergi sést á blika.
Þó brigðist vona veðurspá
og væri torsótt stundum,
þið sóttuð brattann örugg á
með ástar tengdum mundum,
og það fær unnið tveggja tak,
er torfært reynist einum,
að sigra raun og brjóta* á bak
og bylta úr götu steinum.
En loks að baki’ er brekkan há
og brosir vangur fagur
þó þangað fram sem allir á
sé enn þá langur dagur
og láti að óskum á þá leið
blæs ekki gústum köldum,
en sólin stafar hlý og heið
unz hinzt er slegið tjöldum.
Páll Guðmundssjn.
Stefán frá Mjóadal.
Framh frá bls i.
auðskiljanlegt, að í sambýli sam-
eignar fyrirkomulagsins, verða af-
skifti félagsheildarinnar meiri á
högum, störfum, eintasklingsins
miklu meiri. Hugsanlega geta þau
afskifti orðið til almennings heilla
ef alþjóð sér, “að auðna þín er
allra heill og mín og þín”. Til
þess þarf samt miklu þroskaðri
þjóð en nú þekkist. Það getur eng-
inn heldur búist við, að þeirri
stjórnarstefnu græðist fylgi, með-
an snmir formælendur hennar eru
einna lökustu nágrannarnir í
sinni sveit — ósamvinnuþýðástir
og eigingjarnastir.
iStefán var svo mikill vitmaður,
að hann vissi, að öll framför verð-
ur að byrja 'hjá okkur sjálfum —
í okkur sjálfum'— og framtíðar-
hamingja vors kyns verður að
grundvallast á “þroskaðri hyggju
og hagati hönd”, en fyrst og
fremst á betra og bróðurlegra
hjartalagi, eða með öðrum orðum
á þroskun einstakiingsins.
Hann hafði lítið uppáhald á
hóp-hyggjunni, en var að eðlisfari
norrænn og einrænn; einmitt þess
vegna hafði hann svo mikið
uppáhald á víkingslundinni. Hann
dáir mannraun þeirra mest, sem
á eigin ábyrgð og með eigin at-
orku brjótast fram úr erfiðleik-
unum. Hann þreytist aldrei að
ljóða þeim til lofs, sem brotna en
aldrei bogna í stormviðrinu. Sum
af hans allra beztu kvæðum eru
um forn-hetjurnar, og jafnvel
stundum þegar hann yrkir um
manndómsmenn á síðari öldum,
bregður upp svipmynd af einfar-
anum, sem altaf siglir sinn eigin
sjó. Það er oftast einhver und-
irtónn af brimsúg og veðragný í
hörpu hans, en í gegnum særokið
sjáum við hetjuna, sem beitir í
veðrið. Það er táknmynd hins
norræna víkings, sem fer friðlaus
af sínu feðralandi, til stórræða í
ókunnum álfum. Alt á hann und-
ir hreysti sinni, en eimitt þess
vegna er hann alfrjáls og engum
háður nema örlögum, er hafa
þó aldrei nema um tvent að velja
honum til handa: auð, frægð og
sigur, eða hetjudauða, sem aldrei
óttast.
Það var ekki margt í fari þess-
ar fornu sægarpa, sem minti á al-
þjóðar ábyrgð eða alþjóðar sam-
vinnu. Einstaklings hyggjan hef-
ir máske aldrei náð fyllri þroska,
en hjá Norðurlandabúum í vík-
ingaöldinni. Enginn skyldi samt
hugsa, að St, G. hefði gleymt frum
göllunum á víkingsskap allra
alda.
Víkingurinn er fyrst og fremst
ræningi, blóð drýpur úr sporum
hans, brunnar borgir og eyðilagð-
ir akrar minna á heimsókn hans,
eymd, volæði og dauði eru eftir-
tekjurnar af erfiði hans. Hann
elskar frelsið fyrir sig sjálfan, en
hneppir hertekna menn í þræl-
dóm. Hann girnist auð, en apfi-
starf hans er eyðilegging. Hann
neytir aflsmunar sér til sigurs, en
myrðir lítilmagnann. Stefán var
of mikill mannvinur til þess að
ganga fram hjá þessum sann-
reyndum. Þess vegna er hann af-
ar andvígur víkingsháttum vorrar
samtíðar, en hún birtist einkum
í stórgróða ýmsra iðjuhölda eða
glæfrabrögðum þeirra, sem nota
sér alla mögulega fjárkróka til
þess að auðga sig af auðnuleysi
annara — sama er innrætið, hvort
sem auðmaðurinn notar almenn-
ings neyð í uppskeruleysi t;il þess
að selja lífsnauðsynjar með okur-
verði, eða nágranninn vill auðg-
ast um fáeina dollara með því að
setja upp heyið í ótíðinni. Það
hefir engin stétt tekið einkaleyfi
á ódygðinni og ágirndin er al-
þjóða mein.
St. G. dáir þrekmensku víkings-
ins og vill unna honum frelsis til
eigin þroska, en hann vill láta
hann stefna að góðu og göfugu
takmarki, Hann vil! láta hann
vinna að viðhaldi, en ekki að
eyðileggingu lífsins, ekki vegna
þess, að hann sé til þess þvingað-
ur, heldur af því að hann er
þroskaður til þegnskapar í ríki
hugsjónanna.
En er þetta ekki til of mikils
ætlast? Mun ekki alt af hinn
sterki þjaka hinum veika? Nei,
það er ekki of mikils mælst, ef
við tileinkum mannvitinu mögu-
leikann til ótæmandi framfara —
og þetta er eina leiðin til guðs-
ríkis á þessari jör_ðu.
Hugsanlegt er, að mönnum lær-
ist einhvern tíma að leggja eins
mikla rækt við sálina eins og lík-
amann. Hugsanlegt, að skólarnir
verði einhvern tíma andlegar
gróðrarstöðvar með kennara, er
h&fa sérþekkingu á sálareðli
manna. Hugsanlegt, að kirkjan
verði uppeldistofnun og jafnvel
andlegt sjúkrahús, þar sem prest-
ar kenni með árangursfullum til-
raunum hvernig vorir andlegu
kvillar megi læknast með sálræn-
um heilbrigðisæfingum.
í einu orði, sálfræðin þarf að
komapt til jafns við læknisfræð-
ina og almenningur að gera sér
eins ant um andlegt sem líkam-
legt heilbrigði. — óhugsanlegt!
Nei, það er óhjákvæmielgt. Og
þá fáum við frelsi, sem ekki verð-
ur vanbrúkað; þá kunnum við að
lifa í sambýli, já, en ekki fyrri,
þekkjum við alt lífslögmál guðs
og kunnum að 'hugsa og breyta 1
samræmi við hans vilja.
Þá miklast nafn Stefáns skálds.
Næst, — en það verður kann-
ske ekki fyr en um sumarmál—,
segi eg eitthvað um Stefán og
stríðið.
Blaine, 3. nóv. 1927.
H. E. Johnson.
GREIDID
ATKYŒDI
MED
f
f
T
T
T
T
T
f
t
T
t
t
t
❖
f
t
t
t
t
t
T
T .
X Gerið vara-borgarstjóra í þrjú
T
♦♦♦
f
T
t
t
♦;♦
Col. D. McLean
fyrir Borgarstjóra
I 2 ár í opinberri stöðu.
ár að borgarstjóra fyrir
1928
McLean, D. 11
f
t
♦;♦
f
t
T
f
T
T
T
t
t
t
t
Æfiminning.
Kristrún Guðmundína
Guðmundsson.
Þessi ágæta kona var fædd í
grend við Rivertonbæ í Manitoba
3. apríl 1896. Foreldrar hennar
heita: Jón J. Hornfjörð, ættaður
frá Nesjum í Hornafirði í Austur
Skaftafellssýslu, og Guðleif Árna-
dóttir, ættuð úr Mjóafirði eystra
í Suður-Múlasýslu. Þessi hjón
búa nú í grend við Lesliebæ í
Saskatchewan.
Kristrún sál. ólst upp hjá for-
eldrum sínum og naut alþýðu-
skólamentunar við ísafoldar skóla
i norður Nýja íslandi og í Árborg.
Hún flutitst með foreldrum sínum
til Leslie árið 1922, en eftir það
dvaldi hún mest í Wýnyard og
vann þar aðallega við saumaskap.
5. okt. 1926 giftist hún Jóhanni
Friðrikssyni ($em er sonur Frið-
riks Guðmundssonar í Mozart).
Varð það hjónaband þeirra því
miður sorglega skammvinn, því
15. ágúst 1927 varð hún dauðan-
um að bráð, þ.e.a.s. líkami hennar.
Sálin fékk þá heimförina gleði-
ríku til bygða guðs í sóllöndum
eilífrar sælu fyrir handan hafið
mikla. Hún var jarðsungin af
séra Carli J. Olson 17. ágúst, að
viðstöddu miklu fjölmenni.—Rétt
fyrir andlátið fæddist lítill dreng-
ur og var hann skírður við lík-
kistu móður sinnar og gefið nafn-
ið Kristinn Guðmundur.
Kristín sáluga var sérlega trú-
uð kona. Kristur var henni alt.
Áhugi yiennar fyrir útbreiðslu
fagnaðarerindisins var eldlegur
og því starfi hafði hún helgað líf
sitt. Hún var nemandi við Biblíu-
skóla Norðmanna í Grand Forks,
N. Dak., ásamt manni sínum, eitt
skólaár og hafði í hyggju að starfa
með honum (eiginmanni sínum) í
víngarði drottins. Hún átti mik-
ið af djúpri og einlægri trúar-
reynslu til brunns að bera. Trú-
arhæfileiki hennar hafði auðsjá-
anlega vaknað til mikils lífs og
starfs og hann uppljómaði og
helgaði alla tilveru hennar. Hún
var ástsæl í hvívetna, en einkum
á meðal þeirra, sem að skildu
þessa reynslu og kunnu að meta
þennan dýrmætasta fjársjóð sál-
arinnar.
Blessuð sé minning hennar.
C. J. 0.
KVEÐJA.
Ef—!
Ef tóbaksmenn lðgleiddu hjá
sér “sjálfsafneitunarviku”, eins og
hjálpræðisherinn gerir, eina á
ári, mundi sparast rúmar 20 þús.
krónur til útlanda og um tíu þús-
ued krónur í tolla til landssjóðs,
eða nægilegt fé til að senda stór-
ar. hóp íþróttamanna á Olymps-
leikana næsta ár.
Ef almenningur hætti að drekka
kaffi nema tvisvar á dag í stað
þrisvar og takmörkuðu neyzlu á
te og súkkulaði að sama skapi,
mundi sparast 7—8 krónur á hvert
mannsbarn í landinu á ári, og er
þó innlendur verzlunarhagnaður
ekki talinn með.. Fyrir þann
skilfling mætti á tveimur árum
byggja sundhöll í Reykjavík og
sundlaug í hverri einustu sveit á
landinu.
Ef karlmenn notuðu að eins
innlend efni til klæða í stað er-
lendra, sparaðist landinu 300—
400 þúsund krónur á ári. Álíka
upphæð er varið til almennrar
barnafræðslu úr landsjóði og þyk-
ir sumum það of mikið. En eng-
inn nefnir, að hin upphæðin sé
of há.
Ef áfengisnautn landsmanna
minkaði um helming, miyidi lands
mönnum sparast um hálf miljón
króna á ári, en ríkissjóður missa
tolla, sem nema um 300 þúsund
krónum. Skyldi landið ekki fá
aukna tekjustofna á öðrum stað,
þó að þessari fjáraflaleið væri
lokað að hálfu leyti?
Ef landsmenn takmörkuðu syk-
urát og sætinda um tíunda hluta,
ynnist þeim fé sem nægði til að
leggja nálega helmingi meira af
nýjum vegum en nú er gert. Is-
lendingar eru nú orðnir með mestu
sykurætum veraldarinnar., svo að
varla mundi saka þótt lítið eitt
væri dregið af gjöfinni. Það
mundi kannske spilla atvinnu
og sparið peninga
Alt iem þér þurfið
er úrgansfeiti og
GILLETT’S
HREINT ■ \#p
OG GOTT LYt
Upplýsingar eru á hverri dós
F æst 1 mat-
vörubúÖum.
tannlæknanna lítilsháttar, en öðru
ekki.
Ef íslendingar kynnu að gera
sér á fæturna, gæti þjóðinni spar-
ast meiri parturinn af þeim 800
þúsund krónum, sem varið er til
kaupa á erlendum skófatnaði.
Hann kostar að meðaltali 7—8 kr.
pundið, en efnið sem nota mætti
til hans, seljum við út úr landinu
fyrir tvær krónur pundið. Verð-
munurinn er vinnulaun, og voru
þau goldin af um 50 smálestum af
þessari einu vöru árið 1924. —
Þessu og þvílíku höfum við ráð á,
en á hinn bóginn erum við svo fá-
tækir, að við höfum ekki ráð á, að
verja fé til þess, að varðveita
heilsuna. Við erum einkennilega
fátækir. Og fátækastir af vilja
og framtakssemi — þeim eigin-
leikum, sem íþróttin örfar bezt.
A . . v . . i .
—Iþróttablaðið.
Siglingar» Gamla Landsins
CANADIAN
NATIONAL
hefir sérstakar járnbrautarlestir og svefnvagna I nóvember og desember,
sem koma til hafnarstaðanna á réttum tlma til aS há I skip, sem sigla
til Bretlands og annara landa I Evrópu.
Lifandi Drottinn, lýstu mér.
Lífsglaða og unga dauðinn kallar,
Ljóselska blómið beygt til vallar,
Bikarnum læst, og gleðin þver.
Fram að hádegi’ er fegurst rósin,
Fullkomnust dýrðin, skærust
ljósin.
Hví þá að búa’ upp beðinn strax,
Byrgja skinið að morgni dags?
Lifandi drottinn, lýstu mér,
Láttu mig engum geisla týna;
Það, sem ætíð á skærst að skína,
Skýlaust er geymt í dýrð hjá þér.
Feigðin ríkir á foldar setri,
Frostrósir einar lifa’ á vetri;
Alt sem af Kristi endurskín,
Á að flytjast á söfnin þín.
Algóði faðir, áhrif þín
Umvefji’ og blessi litla drenginn:
Þú hevrir ástar insta strenginn,
Að elski móðir börnin sín.
Fyrst hún, sem nú er frá oss
borin,
Fékk ei að ganga’ í móðursporin,?
Veldu þá til þess verk og mál,
Að vernda barnsins hjarta’ og sál.
Alvísi guð. bitt orð og mál
TTonlýsi’ og huggi grátna vini,
Sem undu í blíðu endurskini
Af elskurikri, hre;nni sál.
Heimilis liós, af lífi biörtu
Lvsi ávalt á vina hjörtu.
Það er indælt í ást og kvrð
Að eiga talsmenn við drottins hirð.
Friðrik Guðmundsson.
ANNAST VERÐUR rT • r /■ OG FÁIÐ pANNIG BESTA
UM VEGABRÉF 1 *jSS‘^ SEM HÆGT ER AÐ HAFA
LÁGT
FAR
í DESEMBER
—Til—
HAFNARBÆJANNA
The Canadian Na-
tionai félagiC selur
farbréf með öllum
skipaltnum yfir At-
lantshafið og ráðstaf-
ar öllu viðvIkjancH
ferðinni með skipun-
um og jámbrautar-
sve f nvögnunum.
EF ÞÉR EIGIÐ VINI
í GAMLA LANDINU
FARBRÉF
TIL OG FRÁ
Allra staða
SEM PÉR VILJIÐ HJALPA TIL AÐ
KOMAST TIL pESSA LANDS, PA
KOMIÐ OG SJÁIÐ OSS. VÉR GERUM
ALLAR NAUÐSYNDEGAR RADSTAF-
ANIR.
I
HEIMI
ALLOWAY & CHAMPION
667 MAIN ST„ WINNIPEG, SÍMI 26 861
's-- Umboðsmenn fyrir
CANAÐIAN NATI0NAL RAILWAYS
Heim til Gamla Landsins
FYRIR
JÓLIN O G NÝÁRIÐ
Ferðíst með
Sérstakar Lestir
tii
Hafnarstaða
Lág Fargjöld
Allan Desembermánuð
til Hafnarstaðar
FER FRA WINNIPEG Klukkan 10.00 i. m.
,NÁ SAMBANDI VIÐ
JOLA-SIGlINGAR
Frá Winnipeg—
Nov. 23 — S.S. Melita frá
Des. 3 — S.S. Montclare “
Des. 6 — S.S. Montrose “
Des. 11 — S.S. Montnairn “
Des. 12 — S.S. Montcalm “
Montreal — Nov. 25 til Glasgow, Belfast, Liverpool
St. John — Des. 6 “ Belfast, Glasgow, Liverpool
“ — Des. 9 “ Belfast, Glasgow, Liverpool
“ — Des. 14 “ Gobh., Cherb. Southampt.
“ — Des. 15 “ Belfast, Liverpool
VID LESTIR I WINNIPEG TENGJAST SVEFNVAGNAR FRA ED-
MONTON, CALGARY, SASKATOON, MOOSE JAW OG REGINA og
fara alla leið austur að skipsfjöl.
Frekari upplýsingar gefa allir umboðsmenn vorir
jppi,
City Ticket Office. Ticket Office A. Calder & Co. J. A. Hebert Co.
ty
Cor. Main and Portage
Phone 843211-12-13
C. P. R. Station
Phone 843216-17
663 Main St.
Phone 26 313
Provencer & Tache
St. Boniface
CANADIANPACIFIC