Lögberg - 31.01.1935, Blaðsíða 7

Lögberg - 31.01.1935, Blaðsíða 7
LÖGBEHG, FIMTUDAGINN 31. JANÚAR 1935. 7 Osk Teitsdóttir Asmundson andaðist að heimili sínu, fimm mílur norðvestur af Gardar, North Dakota, 29. september 1934. Hún var ættuÖ af Vatns- nesi í Húnavatssýslu, dóttir Teits Teitssonar og Önnu Stefáns- dóttur, sem lengi bjuggu á Ánastöðufn í Húnavatnssýslu. Ósk heitin var fædd 5. júlí 1855 °S kom til þessa lands, til Dakota-bygðarinnar árið 1883. Voru foreldrar hennar kom- in þangað á undan. Árið eftir giftist hún Ásmundi Ásmunds- syni frá Kirkjubóli í Stiiðvarfirði í Suður-Múlasýslu. Bjuggu þau hjón í Eyford-bvgð þar til Ásmundur dó árið igbi. Stóð hún þá ein uppi með barnahóp; voru þau elátu komin til hjálpar. Árið 1904 fluttist hún til Yardar-bygðar og bjó þar með börnum sinu þar til árið 1912 að synir hennar keyptu land vestur á Fjallabrúnum, sem varð heimili fjölskyldunnar. í nokkur undanfarin ár hafa þau búið á landareign Ingibjargar Thorðarson, sem bræðurnir leigja. . Börn hinnar látnu voru n’íu að tölu; sjö eru nú á lifi. Eru þau: Rósa, kona Sveins Gíslasonar á Garðar; Jón, bóndi í Hallson-bygð; ThuríSur, ekkja Eggerts Thordarsonar; Guð- rún, gift Valtý Johnson á Edinburg og Teitur, Kristbjörg og Magnús í heimahúsum. Elztu dóttur sina, Önnu, misti Ósk heitin árið 1921. Var hún gift Sigurði Bergman. sem einnig dó skömmu giðar. Skildu þau hiónin eftir sex munaðarlaus börn, sem öll flýðu í bráð- ina til ömmu sinnar. Þrír drengir ólust algjörlega upp hjá henni. Síðasta árið var hinni látnu þungbært; í ágúst 1933 m'sti hún son sinn, Kristinn, sem með dugnaði og fvrirhyggju hafði lengi staðið fyrir búinu með henni. Systkini Óskar eru sjö á lífi; þau eru: Agnes, kona Björns Nújidal í Mountain-bygð; Rósa, gift Jónasi Hannessyni, einnig í Mountain-bvgð; Anna, kona Björns Thordarsonar í Gardar- bygð; Ingibjörg, ekkja Einars Bjarnasonar að Churchbridge, Sask.; Guðríður, kona Valdimars Gíslasonar að Wynyard, Sask.; Hólmfriður Mithaug í Alberta og Ágúst Teitson i Blaine, Wíish Ósk heitin lætur eftir hugljúfar endurminningar hjá þeim, sem þektu hana bezt. Hennar sakna ekki einungis frumbyggj- ar, sem áttu langa samleið með henni, heldur líka syrgir yngra ' fólkið burtför hennar. Hún náði hylli allra barna og þau unnu henni til fullorðinsára. í nokkur ár bjó hún við skólahús. Oft gerðu börnin sér erindi heim til hennar, því þeim þótti svo gott að koma þar. Þessi skólabörn eru nú uppkomin og hafa mörgum kynst síðan, en ávalt minnast þau með þakklæti og virðingu góðu konunnar, sem þá tók þeim með opnum örmum. Sínum eigin börnum reyndist hún bezta móðir og bar sömu um- hyggju fyrir þeim þegar þau voru fullorðin sem þegar þau voru ung. Þótt öldruð væri, stjórnaði hún heimilinu, vann með börnum sínurh og bað fyrir þeim. Með hugprýði, þreki og trausti á almættið, vann hún langt og mikið dagsverk. Hugar- far og breytni hennar finst mér birtast í kvæðinu “The House by the Side of the Road,” sem Dr. Sig Júl. Jóhannesson hefir nýlega þýtt: “Frá húsinh mínu veginn við —sá vegur er lifsins braut— eg keppa sé fólk nieð fjör og von, og fólk, sem af þreytu laut. Eg skil þeirra beggja bros og tár, —um breytni eg engan spyr— en eg vil hjá brautinni byggja hús, og bjóða þar opnar dyr. Frá húsinu vil eg horfa á fólk, sem hrekst yfir lífsins veg, er viturt og heimskt er vont og gott, er veiklað og hraust eins og eg. Þvi hrópa eg aldrei hæðnisorð og hvergi um sakir spyr; en eg vil hjá brautinni byggja hús og bjóða þar opnar dyr.” Lauga Geir. Flutt í samsoeti Sveins Thorvaldsson á Fort Garry Hotcl, 24. jan. 1935. Hljóðs bið eg hölda fró^a, hrundir og linna strinda; mætan því málma beitir mæra her vildi kæran. Svein þann er sveitir kenna, sá hróður ber af þjóðum. Þorvaldi borinn baldur- -bauga, er hjörva draugur. Ungur kom álma slöngu- eyðir til Vínlands heiða; fann brátt að Fjölnis svinni faldin var oturs gjaldi; atorku þurfti að yrkja Óðins- skóg þakta -fljóðið. dáð sýndi drótt og ráðin, dengja frumherji lengi. Smástígur fyrst þó frægur, fram sótti eftir mætti; mentun fann mæt að þénti, mundi þá innan stundar. Auðsældir aukast snauðum, erfiði þá ei kvíði, iðni með útsjón góðri efldi hagsæld og veldi. Hugdjarfur hlynur sörfa hóti kveið ei þó móti gengi, því göfgur drengur gildur.ei hopa vildi. Hugdirfð, elja og orka, umhyggja djúp6æ hyggni um síðir gaf sveigir skíða sóma með jötna rómi. Valdráðui; Breta veldis, víða kunnur Týrs Gunni, grannir sá gæsku tamur gildur kann meta snildir; sendi því Sveini alkendum, sjóli dýra gjöf jóla. íslendinga hér enginn áður slíkt þiggja náði. Þakkir hér þvi ber rekkum þjóðkunnum Sveini bjóða, af þvi að efldi heiður íslands þjóð að vísu. Óskum svo alls hins bezta eyði þeim bráins heiða, lengi að lifað fengi lýðum frómum til sóma. N. Ottenson> Hugleiðingar frá Gimli Oft hefir það sært mig, að sjá hvað margt af sérlega miklu hæfi- legleikafólki, íslenzku, piltum og stúlkum, sem lánað hefir verið full- korrjnustu hæfilegleikar, bæði and- lega og líkamlega, hefir ekki getað notað þá, eða sýnt þá fyrir efna- skorti, og því hafa margir verið á rangri hyllu í lifinu. Og það sýnist þó að smáþjóð eins og Islendingar eru, ættu að geta fundið út hvaða hæfilegleikar byggju í fólki þar. En því miður sýnist sáralítil rækt lögð fram til að finna þá út; þeir hafa þvi tapað mörgu ágætasta fólki til þessarar álfu, sem hafa sýnt þð hér, af hvaða bergi þeir eru brotnir. En þó hefir þessi álfa ekki orðið öllum gæfurík; enda voru flestir illa und- irbvinir til að ná auðæfum hennar, því það þurfti sannarlega að herja hart til þess. En hér ætla eg að minnast eins listamanns, sem stigið hefir feti lengra en margur, sem hossað hefir verið í ræðum og ritum; og það er meira, að hann hefir fundið upp eitt hið þarfasta áhald fyrir þá, sem stunda fiskiveiðar hér á vötnunum, og alstaðar þar sem veiði er stund- uðá sjó og vötnum, og fyrir alla þá, sem um höfin ferðast. Frá fyrstu tímum, hefir mikið verið farið eftir ættum manna, og er enn, að menn miklast af ættum sínum, og hafa Is- lendingar ekki dregið dul á það, af hvaða ættstofni þeir væru ; og er það vel. Eg get heldur ekki rninst fólks, án þess að geta næstu ættliða þeirra. Það er ekki hægt að mótmæla því, að allskónar listfengi, gáfur, hraust- leiki og íegurð fylgja ættum, mjög lengi, og ef til vill til fornu höfð- ingjanna íslenzku þjóðarinnar. Þessi maður, sem eg hefi kynst i þessari álfu, og eg ætla að minnast heitir Erlendur; fæddur 15. ágúst 1865 á Auðnum á Vatnsleysuströnd í Gullbringusýslu á Islandi. Faðir hans var Jón Erlendsson dannebrogs maður, bóndi og hreppstjóri um langt skeið, þar í sveit. Hann var marghæfur dugnaðarmaðtir. Móð- ir Jóiís var Sigríður Árnadóttir Þorsteinssonar og Margrétar konu hans, Gísladóttur frá Kaldárholti i Árnessýslu, og var hún systir Gísla föður Árna Gíslasonar, alkunns listamanns í Revkjavík. Hann var allra manna beztur leturgrafari á ís- landi og var því oftast nefndur Árni leturgrafari, og var hann einnig hinn bezti skrautskrifari — sannur lista- maður. Þeir voru sytkinasynir Jón og Arni, og er sú ætt rakin til Síðu- Halls Þorsteinssonar. En móðir Erlendar var Guðný ívarsdóttir Rjarnasonar frá Flekku- vík á Vatnsleysuströnd og koma þar saman ættir hennar og Guð- mundar Guðmundssonar sem nefnd- ur var skólaskáld; og þekkja hann margir af hans lipra og skemtilega skáldskap. Erlendur hefir búið i Californiu siðan 1922, og býr þar enn. Hann hefir ort töluvert og sumt af því kornið út í islenzku blöðunum í Winnipeg, og má bera það undir almenningsdóm hvort það þolir ekki satnanburð við margt, sem kveðið hefir verið og mikið hefir verið lát- ið af. Hann er þjóðhagasmiður og hefir smíðað hús, sem bera með sér, að hann kann að telgja til tré og fella saman, engu síður en Refur Steinsson, sem spn'ðaði sér skála á Grænlandi og haffært skip, sent hann smíðaði hjá frænda sínutn Gesti Oddleifssyni, sem bjó í Haga á Barðaströnd, og sem hann fór á til Grænlands. I ! Erlendur smíðaði líka bát fyrir , Finn Eiríksson á Sævarenda í Loð- mundarfirði 1890, og sem reyndist svo góður og happadrjúgur að Finnur og bátur hans urðu stór- frægir um alt Austurland og víðar. Finn hrakti eitt sinn á þessum bát alla leið frá Loðmundarfirði suður til Berufjarðar í aftaka óveðri. Báturinn hét Gráni. Erlendur sendi mér eitt sinn blekbyttu, sem hann hafði steypt úr gypsi; hún var rúmir 5 þml. þvers um en um 3 þml. þykk, á einum kanti hennar haf öi hann sæti, og þar lét hann mann sitja með 2 börn sitt við hverja hlið sér, en fyr- ir framan hanr. var hallborð og á því opin bók til að skrifa á: en utan á þessari byttu voru upphleyptir staf- ir, og var það þetta: “Gef oss í dag vort daglegt brauð, og fyrirgef oss vorar skuldir, svo setn vér og fyrirgefuin vorum skuldunautum.” Byttan var öll gylt og var að sjá sem úr gulli væri. Hann er sannur skrautskrifari og á eg liæði bréf og ljóð, sem hann heíir skrifað og sent mér. Eitt sinn bað eg hann að sýna mér hvernig bæirnir á Seltjarnarnesi væru settir. Hann greip blýant og pappír og dró upp alt nesið, frá Effersey og allan Gróttutangann og inn með Skerjafirði, alt að Grims- stöðum og Skildinganesi og setti merki við hvert hús og gömlu bæ- ina, og gat það gert hvern mann kunnugan þar, eins og það leit út þá er hann var þar heima á íslandi. Nú hefi eg nefnt örfá hæfileg- leikaverk hans, setn sýna listíengi hans. Guðmundur Arnason (Wm. Anderson) MINNIN G Þú varst fátækur maður, en auðgur í anda, með alfrjálsa hugsun og galopnutn sjónum. Þú vissir hvar bezt var á verði að standa við veginn til ljóssins, meö samverkaþjónum. Þú trúðir á útsævi eilífra stranda, —en allslaus hjá ríkum, ef talið í krónum. Þú varst ljúfur í heimsókn og laginn til starfa og lagðir þitt bezta til mála við alla; og gafst oss þíns vitskerf til þjóðlegra þarfa og þar vildir lækna jafnt meinsemd og galla. Með gætni og lipurð,og drenglund svo djarfa að dauðanum leiddist, svo hann fór að kalla. Þú þektir það góða og einnig það illa, en enginn fær sigur nema ’ann komist t raun. \ Að ferðast í þoku, úr því verður villa, með þursum og bjálfum um Ódáðahraun. En þú reyndir ætíð þann flokkinn að fylla þar sem frelsið og jafnréttið blótuðu á laun. Þ11 varst mælskur og fróður í fornu sem nýju, og fipaðist sjaldan að tendra þar bál; þú áttir í hjarta þessa einlægu hlýju og útstreymi göfugt frá heilbrigðri sál; svo eklgamla kreddan fékk uppsölu og klýju, til útbreiðslu sólskinsins fluttir þitt mál. Þú varst heppinn í vali með kærleik frá konum, sem kendu þér ástir, og gerðu’ úr þér mann; og virtur og dáður af dætrum og sonum; bæði dagsljós og tunglsljósið lýstu þinn rann. Þú fórnaðir lifinu — fegurstu vonum— í framsókn og menning, er ljósið þitt brann. Fyrir starfið þitt alt, bæði í anda og verki ■ færðu alróma þakkir í nýársins gjöf. En húmsvefni dauðans má hlíta inn sterki ■ eins og hinn, sem er veikur og þráir ei töf. Vertu sæll, í friði, undir sólguðsins merki; við sigrurn og blessum þína jarðnesku gröf. Á gamlársdag 1934. Þ. K. K. En nú ætla eg að minnast þess, sem mestu.ætti að varða. Það cr uppfynding hans á þægilegu léttu belti, sem hefir óyggjandi nógu mik- inn flotkraft, til að halda uppi á sjó og vötnum hverjum manni. Þetta belti geta menn spent á sig utan yfir hvaða fatnað sem menn eru búnir og hægt að vinna með því hvaöa vinnu sem er, án nokkurra ó- þæginda, því handleggir eru alveg frjálsir. Þegar menn brúka það ekki er það lagt saman og fer mjög lítið fyrir því. Það er vísindalega út- reiknað að það sé svo mikið flot- magn í líkama mannsins í vatni, að enginn hafi meiri sökkvi- þunga en 25 pund. En þetta belti Erlendar hefir verið reynt og heldur það 36U punda þunga á floti og fleytir þvi 216 punda manni. Eg gæti meira sagt um þetta björgunarbelti, kosti þess og gagn- semi, en eg ætla að beina því til Þjóðræknisfélags Llendinga i Vest- urheimi, að það afli sér upplýsinga hjá þessum manni, Erlendi, sem eg hefi hér skrifað um,—um þetta lífs- björgunar belti, sem hann hefir fundið upp, því það ætti að geta bjargað mörgu fólki frá bráðurn dauða, ef þannig löguð björgunar- belti værti við hendina, eins og við hið sorglega slys, sem varð í haust á WinnipegosisvaJni. Eg efa hreint ekki, að Þjóðræknisfélaginu verði þaö Ijúft að styrkja þennan mann til að koma þessari þörfu uppfynd- ing sinni á heimsmarkaðinn, og að hann geti hlotið verðug laun fyrir hana í lífinu; því glamur itm lista- fólk, eftir að það er dáið, er einskis virði fyrir það. Maður getur alls ekki efast um það að félagið vilji ekki eöa muni ekki sýna það í verk- inu, að það sé réttnefni að kalla það Þjóðræknisfélag Islendinga i Vest- urheimi. Áritun hans er: Mr. Erl. Johnson, 2119 W. Sjth St., Los Angeles Calif. Gimli í janúar 1935. Asgeir Tryggvi Friðacirsson. V erslunarjöfn uður 1934. Sam- kvæmt skýrslu Gengisnefndar hefir útflutningurinn numið 44.8 milj. kr. á siðastliðnu ári, en innflutningur- inn verið 48.5 milj. kr. Hefir inn- flutningurinn þannig verið 3.7 milj. kr. meiri en útflutningurinn. Arið 1933 nam innflutningurinn .44.4 milj. kr., en útflutningurinn 47.1 milj. kr. Útflutningurinn var þá 2.7 milj. kr. meiri en innfluttjingur- inn.—N. dagbl. FALCON ATHLETIC ASSOCIATION Þetta hefir Free Press að segja um Falcon Athletic Association 29. janúar 1935.: Further evidence of the growth and development of the community spirit in fostering the clean sport and recreation among the younger element throughout the city beside that reqently mentioned in this col- umn as being carried on in the Riverview district, may be seen in the progress already made by the Falcon Athletic association. The name of the “Falcons” has, in the past, come before the public only intermittently, and then usually through their accomplishments in organized hockey. Now, however, the association is being rewarded for their untiring efforts of many seasons by the knowledge that their interest in these young people has resulted in, what is today an out- standing activity among both young and old in a community that has become cognizant, as never before, of the far-reaching effect of their endeavors. With an eye to building for the future, this organization has organ- ized classes in gymnastics for boys of from 8 to 14 years, and for young men. The success of these classes encouraged the formation of similar classes for girls and young women. These classes are conducted by thor- oughly compétent and efficient phys- ical directors, and are already dem- onstrating their worth in many ways. Through the fine co-opera- tion of business and professional men together with many of the other members of the community all necessary facilities have been made possible. The construction of a skating rink, 80 by 190 fe^t, in the west end, was undertaken this year. It has already become a most popular recreafion centre, provided as it is with a com- modious and well-appointed waiting room, proper lighting and other fea- tures. The cost of this departure has been cut to a minimum, largely thrcugh the generosity of the above- mentioned business and professional men, to say nothing of the club members and other interested mem- bers of the community; the actual money outlay ‘being confined to lum- ber, other materials and installation of lighting, almost entirely. Upkeep during the season is taken care of by willing volunteers, except for the items of flooding by the city water- works department, and light bills. Membership fees are nominal, and arranged on a graduated basis ac- cording to the ages of the members. Privileges include gymnastics, hock- ey and skating. Fourteen hockey teams are at present taking part in 1 inter-club competition. These range from flyweight to juvenile, includ- ing, also, an old-timers’ series with four teams participating. Children of the community whose parents are on relief, enjoy all rink privi- leges without any cost to them. To be especially commended in connection with the success this west-end venture is enjoying is the co-operation of the board of direc- tors at the Jon Bjarnason Academy on Home Street. Thoir appreciation of the direct good resulting in such activities as these, to the young people of the district particularly, has prompted their gracious offer of the use of the facilities of their es- tablishment for various indoor ac- tivities. The location of the Acad- emy, situated as it is within a stone’s throw from the rink, and more or less in the geographical centre of the community, lends itself par- ticularly well to the purpose in hand. An innovation recently in- augurated among the older people of the district is in itself highly indi- cative of the interest being manifest- ed on all sides, in this community movement. It takes the form of evenings devoted to bridge and held twice each month in the Home Street academy. Other districts in Greater Winni- peg which are not already sponsoring a movement of this nature need look no farther than to the success at- tained by this association for the necessary encouragement to go ahead. Leyndardómur mœðra um lœknirg sársauka pað er óþarft að stökkva upp 6. nef sitt, pð eitthvað sýnist aflaga fara I líkamskerfinu. Pekkingin er nú komin á. það stgi, að hún léttir undir með núttúrunni í flestum mannlegum mein- um. Hið nýja meðal Royal-Vibor No. 1 Compound, verkar fljótara en allar pill- ur og töflur. Meðal þetta innihetdur aðeins heilnæm jurtaefni en engin deyf- andi eða veiklandi efni. Er það óvið- jafnanlegt ef um óreglu hlððs er að ræða. Mrs. F. sagðist hafa haft óreglu- legar ttðir lengi, en læknaðist alveg af þessu meðal eftir 3 daga. Sama hafði Mrs. N. að segja, en varð heilbrgið eftir 5 daga; svo og Mrs. S., er segir: “Eg þakka meðali þessu mikið, þvt innan 4 daga var blóð mitt komið I rétt horf.” Pantið þetta meðal nú; helzt með loft- pósti. Venjulegur pakki $3.00. Special Royal-Vibor No. 2, forskrift við þrálát tilfelli, $5.00. Er ekki selt t lyfjabúð- um, heldur beint frá efnastofunni. Á- byrgðargjald 25c að auki. Selt aðeins hjá Royat Laboratory, 607 Royal Bldg., Rox 104 Windsor, Ont. Klippið auglýs- inguna úr blaðinu og sýnið hana vin- um yðar.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.