Lögberg - 19.09.1935, Blaðsíða 1

PHONE 86 311
Scven Lines
\oif
a
V,\\ Ví*5'
c}ío'V°S

For
Better
Dry Cleaning
and Laundry
48. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 19. SMPTEMBER, 1935
NÚMER 38
Frú Sigríður Thorson látin
Á fimtudaginn þann 12. yfirstandandi mánaðar, lézt hér í
borginni frú Sigríður Thorson, ekkja merkismannsins Stefáns
Thorson, sem látinn er fyrir skömmu.
Frú SigríSur Þórarinsdóttir Thorson, var fædd í Ásakoti
í ilræðratu ngusókn í Biskupstungum í Árnessýslu þann 29. dag
aprilmánaðar árið 1852. Þeim hjónum, Stefáni og Sigríði varð
sjö barna auðið; þrjú þeirra dóu á íslandi, einn sonur og tvær
dætur. Sonur þeirra, Stefán Helgi, féll í heimsstyrjöldinni
miklu, en þrir synir eru á lífi, þeir Jón, Joseph og Charles.
Eru hinir tveir fyrnefndu búsettir i Winnipeg, en sá síðast-
nefndi að Hollywood í Californíuriki. Þau Thorsons-hjón
komu hingað til lands árið 1887 og dvöldu ýmist á Gimli,
Blaine, Wash., eða í Winnipeg. Allir eru synir þeirra þjóð-
kunnir hæfileikamenn.
Frú Sigríður Thorson var hin mesta atgerfiskona og bar
sinn háa aldur eins og hetja fram til þess síðasta; hún átti
yfir að ráða heilsteyptum persónuleik, er vitnaði um þreklund
og viljafestu; hún var djúpgáfuð kona með næma fegurðar-
tilfinningu, og naut ósegjanlegs yndis af ljóðurn.
Jarðarför frú Sigriðar fór fram frá kirkju lúterska safn-
aðarins í Selkirk á laugardaginn var að viðstöddu miklu fjöl-
menni ýmsra þjóðflokka. Séra Theodore B. Sigurðsson jarð-
söng. Var kveðjuathöfnin að öllu hin virðulegasta og í fullu
samræmi við litbrigðaríkan æfiferil hinnar látnu ágætiskonu.
Ur borg og bygð
TUTTUGU OG FIMM ÁRA
AFMÆLI
Síðastliðinn laugardag voru liðin
tuttugu og fimm ár frá stofnun
berklaveikishælisins að Ninette hér
í fylkinu. Var þessa merka atburð-
ar minst með virðulegu hátíðarhaldi
um daginn, er fjöldi manns tók þátt
í, þar á meðal Bracken forsætisráð-
gjafi. Þó saga þessarar stofnunar
sé ekki löng, er hún engu að síður
óslitin þroska og sigurvinninga saga
í baráttunnj gegn “hvita dauða.”
Fyrir tuttugu og fimm árum nam
tala þess fólks í Manitobafylki, er
úr berklaveiki lézt, nálægt þúsundi
á ári; nú er svo komið, að eigi deyja
hér árlega af völdum þessa ægilega
sjúkdóms yfir tvö hundrttð manns.
Ibúar þessa fylkis atanda i djúpri
þakkarskuld við þá, er að stofnun
þessari standa og fórnað hafa henni
lífi sínu og kröftum. Ber þar fyrst-
atr og fremstan að telja yfirlækni
stofnunarinnar, Dr. D. A. Stewart,
er vakað hefir yfir velferð hennar
eins og sendiboði mannúðarinnar
allan þennan tíma.
A FERÐ VESTANLANDS
Rt. Hon. R. B. Bennett, forsætis.
ráðgjafi, kom til borgarinnar á
mánudagsmorguninn til þess að
hefja kosningaleiðangur sinn urn
Vesturlandið. Stóð hann hér við
aðeins stutta stund. Allstór hópur
af stuðningsmönnum forsætisráð-
gjafans tók á móti honum á járn-
brautarstöðinni. Mr. Bennett flutti
sína fyrstu kosningaræðu vestan-
lands i yfirstandandi kosningahríð í
Regina sama kvöldið.
ATHYGLISVERÐ UMMÆLI
í háskólaritinu “Canadian Eco-
nomic Service,” er MacMaster há-
skólinn gefur út, birtist nýverið rit-
gerð eftir prófessor H. Michel, hag_
fræðing; er þar meðal annars kom-
ist þannig að orði:
“Til þess að verða þess megnug-
ir, að borga fyrir hinar fyrirhuguðu
eða umræddu breytingar Mr. Ben-
netts á hinu kapítalistiska fyrir-
komulagi, þá ber okkur brýn nauð-
syn til þess að auka tekjurnar; slíkt
má þó því aðeins verða, að innan-
lands og utanlands viðskiftin aukist
til muna, þó fátt bendi í þá átt sem
stendur. Slík endurvakning á sviði
alþjóða viðskiftanna er óhugsanleg
fyr en jafnaðir hafa verið við jörðu
þeir tollmúrar, sem slíkt útiloka.
Engin þjóð, að Bandaríkjunum
undanteknum, hefir verið sárara
leikin en canadiska þjóðin í þessu til.
liti; þarafleiðandi ætti hún að ganga
á undan í því að ryðja öllum við-
skiftahömlum úr vegi. Kostir
frjálsrar verzlunar eða tollverndar,
koma á þessu stigi málsins ekki til
greina, heldur snýst alt um það, að
liðka tafarlaust svo til, að vér fáum
endurheimt það, sem vér þegar höf.
um tapað á sviði innanlands og er-
lendra viðskifta. Mr. Bennett tal-
ar um þessar mundir margt og mik.
ið um nýja markaði, eða ný sölu-
sambönd fyrir afurðir vorar. Toll-
stefnu hans verður um kent, að vér
nokkru sinni töpuðum haldi á utan-
lands markaði vorum eða sölusam-
böndum.”
KREFST ÞJÓÐNÝTINGAR
A RÖNKUM
Ársþing Trades and Labor Coun-
cil, var sett í Halifax þann 16. þ.
m.; meðal margra mála, er á dag-
skrá voru, komu bankamálin þar
öðrum fremur til ítarlegrar umræðu.
Afgreiddi þingið að lokum í einu
hljóði ályktan þess efnis, að undinn
skuli að því bráður bugur, að allir
bankar hér í landi verði þjóðnýttir.
ÞINGMENSKU FRAMBOÐ
Á fundi, sem haldinn var á Marl-
borough hótelinu hér i borginni síð-
astliðið þriðjudagskvöld, var W. W.
Kennedy, K. C., útnefndur á ný sem
þingmannsefni afturhaldsflokksins í
Mið-Winnipeg kjördæminu hinu
syðra.
GULLBRÚÐKAUP
Þau Mr. og Mrs. J. H. Paulson
frá Rivers, Man., hafa dvalið um
hríð í Flin Flon í heimsókn til dótt-
ur sinnar, Mrs. Jack Johnson, að 78
Hill Street þar í bænum. Þann 10.
þ. m., áttu þau Mr. og Mrs. Paul-
son gullbrúðkaup, og var þess minst
með samsæti á heimili áðurgreindr-
ar dóttur þeirra. Meðal gesta voru
Mn. og Mrs. Len Barnes, Mr. og
Mrs. B. Grimmelt og Mr. og Mrs.
O. Smith. Voru gullbrúðhjónin
sæmd peninga og blómagjöfum frá
börnum þeirra.
Mr. og Mrs. J' H. Paulson voru
gefin saman í hjónaband í Winni-
peg þann 10. séptember árið 1885
af dr. Jóni Bjarnasyni. Mr. Paul-
son kom til þessa lands 1874, en
kona hans tveimur árum síðar. Þau
Mr. og Mrs. Paulson áttu heima í
W innipeg fram að árinu 1914, er
þau fluttust til Lampman, Sask.
Síðan hafa þau dvalið hjá dóttur
sinni að Rivers, Man. Starfaði Mr.
Paulson um langt áraskeið hjá
C.N.R. járnbrautarfélaginu. Börn
þeirra Paulson hjóna eru W. J.
Paulson að Moosehorn, S. S. Paul-
son í Calgary, Mrs. P. J. Sproule að
Rivers og Mrs. Jack Johnson í Flin
Flon. Barnabörn þeirra eru tíu að
tölu.
FRA' ÞJÓÐBANDALAGINU
Símað er frá Geneva þann 17. þ.
m., að fimm stórveldi séu þvi með-
mælt, að Þjóðbandalagið beiti sér
fyrir það að halda uppi fullkom-
inni löggæzlu í Ethiopíu, með það
fyrir augum, að tryggja í orði og
anda framkvæmd núgildandi sátt-
rnála og samninga þjóðarinnar við
önnur riki. Hefir nefnd manna
komist að þeirri niðurstöðu, að
stjórn Ethiopíu sé í ýmsum atriðum
brotleg um rof samninga og hafi
ekki fullnægt öllum sínum skyldum í
bandalaginu. Ekki eru þó brot þessi
talin það stórvægileg, að þau geti á
nokkurn hátt réttlætt stríð. í því
falli að Mussolini þverskallist við
sáttatilraunum Þjóðbandalagsins, er
fullyrt, að þeim ákvæðum sáttmála
þess, er heimilar viðskiftabann,
verði tafarlaust beitt.
FRIÐARHUGSJÓN
Eftir frú Kristínu fl. Johnson,
Blaine, Wash.
Guð, vor Guð, vér biðjum :
Gef oss miskunn þína,
Lát þú lifs í húmi
Ljós þitt öllum skína,
Fagran snert að fáum
Faldinn klæða þinna,
Syndar eðli að sigra,
Sundrung yfir vinna.
Guð, vor Guð, vér biðjum:
Gef oss friðaranda,
Lát þú aldna og unga
Orð og hugsun vanda;
Lát þú ódygð alla
Eyðilegging hljóta;
Leið þú lýð og þjóðir
Lífs til yfirbóta.
Lát þú ávöxt andans
1 allra sálum dafna,
Friðarhugsjón fagra
Friðarrofi hafna;
Hreinu lífi að lifa
Lýðir iðka megi,
Þinni forsjá fylgja
Framtíðar á vegi.
Lát þú ljós þíns anda
Lýsa og fræða alla,
Einn að annan styðji
Enginn þurfi að falla;
Lát þú kærleikskraftinn
Konungdóm hér vinna;
Allir minni máttar
Megi viðreisn finna.
Ríki þins friðar fái
Ful^komin stjórnarvöld,
Áhrif þess að svo nái .
Út yfir tíinans kvöld.
Réttlætið vernd hér vinni,
Vísdóms og kærleikssól,
Allir menn að svo finni
í hennar geislum skjól.
MR. KING HEFIR ORÐIÐ
Síðastliðið þriðjudagskvöld flutti
Rt. Hon. W. L. Mackenzie King
útvarpsræðu, sem vakið hefir mikla
athygli; var hún þrungin af eldmóði
og hetjublæ. Kvað Mr. King síð-
ustu aðfarir Mr. Bennetts bera á
sér öll rherki ósigurs og örvænting-
ar; vígamóðurinn væri farinn að
renna af honum; nú héldi hann því
ekki lengur fram að núverandi
kröggur væri aðeins stundar truflun
á viðskiftasviðinu, heldur væri alt
að lenda i grænan sjó, og það til
frambúðar; í stað þess að binda
enda á atvinnuleysið, eins og hann
hátíðlega hefði lofað að gera, virt-
ist hann nú ætla að binda enda á
vinnuna. Lagði Mr. King ítrekaða
áherzlu á það, að hin hagsmunatega
innilokunarstefna Mr. Bennetts,
hefði komið hundruðum þúsunda
kanadiskra borgara á vonarvöl, og
myndi fleiri á eftir fara nema því
aðeins, að kjósendur tæki alvarlega
í taumana þann 14. október og sýndn
afturhaldinu í tvo heimana.
FRA FUNDUM
MR. THORSONS
Á miðvikudaginn þann 11. þ. m.,
hélt Joseph T. Thorson, K.C., fram-
bjóðandi frjálslynda flokksins í Sel.
kirk kjördæminu, stjórnmálafund
að Lundar, við ágæta aðsókn, að því
er blaðinu Winnipeg Free Press
segist frá. Rakti Mr. Thorson all-
ítarlega gang þeirra megin mála, er
einkum og sérílagi yrði barist um í
kosningunum, og leiddi að því gild
rök, hver nauðsyn bæri til, vegna
velferðar hinnar canadisku þjóðar,
að kjósendur skipuðu sér undir
merki frjálslynda flokksins. Þjóðin
væri fyrir löngu orðin sárþreytt á
innantómum loforðum, en krefðist í
þeirra stað athafna, sem leitt gæti
til úrlausnar á hinum helztu vanda-
málum. Kjósendum stæði vafa-
laust i fersku minni hvað orðið
hefði um efndirnar á loforðum Mr.
Bennetts viðvikjandi því, að binda
enda á atvinnuleysið og þar fram
eftir götunum; itrekuð loforð hans
í sömu átt, yrði undir engum kring.
umstæðum tekin alvarlega, og hið
sama mætti yfirleitt um allar hans
j umbótaprédikanir segja. Stevens
| væri aðeins grímuklæddur aftur-
haldsmaður, er fram til skamms
tima hefði ávalt dansað eftir pipu
Mr. Bennetts.
Auk Mr. Thorsons tók til máls á
fundi þessum Mr. Harry Leader,
frambjóðandi frjálslynda flokksins
í Portage kjördæminu.
Mr. Skúli Sigfússon, þingmaður
St. George kjördæmis i fylkisþing-
inu, hafði fundarstjórn með hönd-
um.
Síðastliðið laugardagskvöld, var
samkvæmt fundarboði, haldinn
stjórnmálafundur í íslenzka sam-
komuhúsinu í Selkirk. Voru þeir
auglýstir sem ræðumenn, frambjóð-
andi frjálslynda flokksins í Selkirk
kjördæmi, J. T. Thorson, K.C., og
Dr. Sig. Júl. Jóhannesson. Fundur
þessi var'eingöngu ætlaður fyrir fs.
lendinga og var vel sóttur. Stjórn
fundarins hafði með höndum,
Kristján S. Pálsson skáld. Skýrði
forseti frá forföllum Mr. Thorsons,
er stöfuðu frá því, að hann væri ný-
búinn að missa móður sína, og að
útför hennar hefði farið fram þá
um daginn.
Dr. Jóhannesson flutti eitthvað
um hálftíma ræðu.v er fundarmenn
virtust hafa hina mestu ánægju af.
Dr. Jóhannesson er sjaldan myrkur
í máli, og það var hann heldur ekki
í þetta sinn; fletti hann óþyrmilega
ofan af Mr. Bennett og fylgifisk-
um hans, og spáði frjálslynda
flokknum eftirminnilegum sigri frá
hafi til hafs.
Ritstjóri þessa blaðs var mættur
á fundi þessum, og las upp erindi
það um stjórnmál, sem prentað er
á ötSrum stað hér í blaðinu, en Mr.
Thorson hafði sjátfur upprunalega
ætlað sér að flytja við þetta tæki-
færi.
t fundarlok ávarpaði Hillhouse
lögmaður, sem jafnframt er forseti
félagsskapar frjálslyndra manna í
kjördæminu, fundarmenn nokkrum
velvöldum orðúm, og brýndi fyrir
þeim nauðsynina á því, að fylkja
.sér sem einn maður um Mr. Thor
sön í kosningunum.
FRAMROÐ TIL
IIERÞJÓNUSTU
Símað er frá Addis Ababa þann
16. þ. m., að yfir 8,000 manns hafi
boðið sig fram til herþjónustu á
hlið Ethiópíumanna. Að framboði
þessu eru sagðir að standa 5,000
trar og 3,000 Frakkar, auk nokk-
urra Breta, þjóðverja, Brazilíu-
manna og Rússa.
Þeir séra E. H. Fáfnis og Mr.
G. J. Oleson frá Glenboro, voru
staddir í borginni á fimtudaginn í
fyrri viku.
Nýkomnir eru úr íslandsför þeir
bræður, séra Albert E. Kristjáns-
son og Hannes kaupmaður Krist-
jánsson.
Mrs. A. Brydges frá Selkirk var
stödd í borginni á mánudaginn.
Junior Ladies Aid Fyrsta lúterska
safnaðar, heldur spiþifund (bridge)
í Goodtemplarahúsinu á miðviku-
dagskvöldið þann 2. október næst-
komandi.
Mrs. Ovida Swainson og dóttir
hennar, Miss Ida Swainson, eru ný.
komnar til borgarinnar vestan frá
Calgary, þar sem þær hafa átt heima
um hríð. Starfaði Miss Swainson
þar vestra hjá Hudsons Bay verzl-
unarfélaginu; hefir hún verið all-
lengi í þjónustu4>ess félags, en sezt
nú að hér í borg á ný samkvæmt
ráðstöfunum þess. Eru þær mæðg-
ur vinsælar, og fagna þessvegna
margir komu þeirra hingað.
I
Mr. og Mrs. Fred Bjarnason
komu heim seinni part fyrri viku
úr hálfsmánaðar ferðalagi vestur til
Jasper og annara skemtistaða.
Mrs. Laura Goodman-Salverson,
skáldkona, dvelur í borginni um
þessar mundir.
Mr. Eiríkur Halldórsson frá
Dauphin og Mr. Erlendur Johnson
frá Bay End, komu til borgarinnar í
byrjun vikunnar. Mr. Johnson hef.
ir unnið að plastringu í Dauphin í
sumar.
Young People’s Club Fyrsta lút-
erska safnaðar, heldur fund á föstu.
dagskvöldið kemur, kl. 8.15.
Frá Jóns Bjarnasonar skóla
Skrásetning nemenda fór fram í
Jóns Bjarnasonar skóla á mánudag.
inn i þessari viku, en skólinn var
settur á þriðjudagsmorgun. Byrjað
var með stuttri guðsþjónustu, sem
skólastjóri, séra Rúnólfur Marleins-
son, stýrði. Svo kynti hann hinum
nýju nemendum kennarana. Einn
kennarinn er nýr, Mr. Roy H. Ruth
frá Cypress River. Er hann fyr-
verandi nemandi skólans, en hefir
siðan útskrifast bæði af Manitoba-
háskóla og kennaraskóla fylkisins.
Ræður fluttu séra Philip Pétursson,
Arinbjörn Bardal, Dr. Jón Stefáns-
son og Mrs. Marteinsson. Aðsókn
er með allra bezta móti í 12. bekk,
en ^kki eins góð í hinum bekkjun-
um. Alls hafa nú innritast 60 nem-
cndur.
Þann 22. júlí s.l. var þeim sæmd-
arhjónum, capt. Ásvalda Sigurðssyni
og Önnu Friðbjörnsdóttur, haldið
veglegt samsæti í tilefni af gullbrúð.
kaupi þeirra, að Warrenton í
Oregon-ríki. Var þar um mikinn
mannfagnað að ræða, er bar marg-
þættan vott um virðing þá .og vin-
sældir, er þessi öldnu og ágætu hjón
hvarvetna njóta. Bárust þeim árn-
aðarskeyti víðsvegar að. Voru þau
hjón í frumbyggjahópi íslenzku ný-
lendunnar i North Dakota, og voru
með þeim fyrstu, er gefin voru
saman í hjónaband í kirkju Víkur-
safnaðar.
Frú Margrét Sveinsson frá Gitnli
var skorin upp á Almenna sjúkra-
húsinu hér í borginni síðastliðinn
laugardag. Dóttir hennjir, Sigríður,
kom með henni upp eftir.
Mr. Sigurður Björnsson, skrif-
stofumaður í þjónustu Winnipeg-
borgar, kom á miðvikudaginn var
vestan frá Moose Jaw, Sask., þar
sem hann hafði dvalið á aðra viku
í gistivináttu sonar síns og tengda-
dóttur, Mr. og Mrs. B. A. Björn-
son.
Mr. Arni G. Eggertson lögmaður
frá Wynyard, Sask., var staddur í
borginni í fyrri viku.
Heimilisfang séra Carls J. Olson
er að 246 Arlington Street. Sími
27 327.
Dr. A. B. Ingimundson tannlækn-
ir, verður staddur í Riverton þriðju-
daginn þann 24. þ. m.
Séra Jóhann Fredericksson frá
Lundar, kom til borgarinnar á
mánudaginn á leið til Upham, N.D.
Séra Bjarni A. Bjarnason fermdi
eftirfylgjandi ungmenni þ. 8 sept.
s.l., í kirkju Melanktons safnaðar,
Upham, N. Dak.—
Kristinn Allan Ólafsson, Law-
rence Sigþór Ólafsson, Anna Guð-
ríður Swearson, Gunnar Howard
Swearson, William Clarence Swear.
son, Frederick Westford, Gordon
Francis Westford, Jón Arason
Westford.
Dr. Tweed verður í Árborg á
fimtudaginn þann 26. þ. m.
Lárus Árnason, blindur vistmað-
ur á elliheimilinu Betel, átti 80 ára
afmæli sunnudaginn þann 15. þ. m.
Blaðið Winnipeg Free Press flutti
mynd af Lárusi daginn áður, í til-
efni af afmæli hans. Lárus er mesti
skýrleiksmaður og nýtur enn beztu
heilsu.
Mr. Árni Brandson frá Hnausa,
Man., kom til borgarinnar á mánu-
daginn með konu sina til lækninga.
Miss Stefanía Björnson, dóttir
Mr. og Mrs. Gunnar B. Björnson,
Minneapolis, Minn., dvelur í borg-
inni um þessar mundir í heimsókn
til ættingja og vina. Er hún nem-
andi við háskóla Minnesotaríkis.
Heimkomuhátíð sú, sem kvenfé-
lög fyrsta lúterska safnaðar efndu
til í kirkjunni á þriðjudagskvöldið,
var ágætlega sótt. Dr. B. J. Brand-
son stýrði samkomunni. Þau Páll
bæjarfulltrýi Bardal og frú Sigríður
Olson, stjórnuðu söng og hljóðfæra.
slætti, en einu ræðuna, sem haldin
var, flutti-prestur safnaðarins, Dr.
B. B. Jónsson. Veitingar voru hin-
ar beztu og skemti fólk sér við rabb
meðan þeirra var neytt.
GJAFIR TIL BETEL
Soffonias Thorkelson, Winnipeg,
“Wood-Wool” (efni í fóður undir
þak hússins) virt á $225.00. Fyrir
þessa höfðinglegu gjöf þakkar
stjórnarnefndin hjartanlega.
/. /. Swanson, féhirðir.
Mr. Gunnlaugur Thorvarðson,
verzlunarmaður frá Akra, N. Dak.,
kom til borgarinnar á sunnudaginn,
og dvaldi hér fram á mánudag.
Með honutn fór suður til vetrar-
dvalar föðurbróðir hans, Mr. J. J.
Thorvarðson.
Mr. B. J. Lifman, sveitaroddviti i
Bifröst, leit inn á skrifstofu blaðs-
ins á mánudaginn. Varðist h'ann
allra tiðinda að öðru leyti en því, að
svo miklar rigningar liefðu dunið
yfir Árborgarhérað um siðustu
helgi, að bilvegir væri illfærir.