Lögberg - 09.01.1936, Blaðsíða 6
6
LÖGliERG, FIMTUDAGINN 9. JANUAR, 1936
Týnda brúðurin
Eftir MRS. E. D. E. N. SOUTHWORTH
“Það er eins laglegt af þér að vilja hlusta
á það; en eg hefi nú ekki hálfa spönn til að
hætta við að segja þér hvað það er, bara til
þe.ss að kvelja þig af forvitni, en eg ætla nú
samt ekki að gera það; en áður en eg segi
þér það, verður þú að lofa mér því, að minn-
ast aldrei nokkurn tíma á það við nokkurn
mann, meðan'þú lifir—viltu lofa því?
“ Já.”
“Jæja þá, komdu þér vel fyrir-og láttu
fara vel um þig, ef ske kynni að það liði vfir
þig. Ertu nú viðbúinn? Nú ríður skotið af:
Séra Thurston AVilcoxen er giftur!”
“Hvað segirðu ?”
“ Já, hr. Thurston Wilcoxen giftist fyrir
átta árum síðan. ”
“Fjarstæða!”
“Það eru átta ár í vor síðan hr. Wil-
coxen var giftur í litlu meþódista kapellunni,
sem er niður við herskipastöðina hérna í borg-
inni. Presturinn sem gifti hann var gamall
meþódistaprestur og hét John Berry.”
“Þú ert áreiðanlega ekki með öllum
mjalla.”
“Það er engin vitleysa, sem eg er að fara
með; eg er bara að segja þér bláberan sann-
leika. Hr. Wilcoxen var giftur leynilega,
forkunnar fallegri, ljósha>rðri stiilku, sem hét
Marian, á þeim stað og tíma, sem eg hefi sagt
þér. Og maðurinn minn, Olly Murray, var
leynilegur vottur að þessari giftingu.”
Miriam rak upp skerandi angistarkvein,
svo sárt og átakanlegt eins og hníf hefði verið
stungið í hjarta hennar; hún greip í ofboði
um úlfliðina á Alice og horfði með æðislegu
augnaráði í andlit henni og hrópaði:
“Segðu, segðu að þú hafir sagt þetta að
gamni þínu, segðu að þú hafir logið því;
segðu að það sé engin tilhæfa í því; segðu
það strax! Eg þoli enga bið!”
“Það er heilagur sannleiki, sem eg sagði
þér, Olly veit það, hann sá þegar þau voru
gift. En góða Miriam, hvað er að þér, þú
gerir mig dauðhrædda. Hn mundu það, hvað
svo sem þú gerir, að segja engum frá því að
eg hafi sagt þér frá þessu, því ef Olly kemst
að því að eg hafi sagt frá því, þá verður liann
afarreiður við mig, því hann trúði mér fyrir
þessu, sem leyndarmáli og lét mig lofa því að
segja engum frá því; en eg hélt, af því að
þetta mál kemur þér svo mikið við, að það
gæti ekki valdið neinum óþægindum að segja
þér frá því, ef þú segðir engum frá því aftur,
og með það í huga lofaði eg Olly að segja
engum frá því. Og nú hefi eg sagt þér það:
og nú máttu ekki svíkja mig, Miriam, með
því að segja nokkrum frá því.
“Þetta eru helber ósannindi! Það er alt
rakalaus lýgi sem þú hefir sagt mér; segðu
str^x að það sé tilhæfulaus lýgi! Undir eins!
Talaðu; geturðu ekki talað ? ” hrópaði Miriam
í ofsa geðshræringu.
“Það er alt satt, sem eg hefi sagt þér—
hvert einasta orð sem eg hefi sagt er guðdóm-
legur sannleikur, og J)að er engum vafa bund-
ið, því Olly sá athöfnina og sagði mér alt um
giftinguna. Það vildi þannig til, að Olly
heyrði á samtal þeirra í lestrarsal þinghúss-
ins, en þau voru að tala um hina fyrirhuguðu
giftingu sína; maðurinn var á förum til
Evrópu, en vildi umfram alt giftast stúlkunni
áður en hann færi, og hann vildi að gifting-
unni yrði haldið leyndri, fyrir einhverja á-
stæðu, sem Olly gat ekki komist að, og heyrði
þau ekki minnast á; en samtal þeirra vakti
forvitni hans til þess að vita meira um þau, og
livernig þessu æfintýri lyki, svo hann hlustaði
á samtal þeirra og heyrði }>au kalla hvort ann-
að Thurston og Marian; og þegar þau fóru
út úr lestrarsalnum fylgdi liann þeim eftir, og
gat óséður, séð hina leynilegu giftingarat-
höfn; hann heyrði þau bæði nefnd Thurston
og Marian. Hann gat ekki heyrt ættarnöfn
þeirra. Hann hefir aldrei séð brúðina síðan,
og hann hafði aldrei séð brúðgumann aftur,
fyr en hann sá hr. Wilcoxen, þegar hann gifti
okkur. Undir eins og Olly sá hann, var hann
viss um að hann hefði einhverntíma séð hann
áður, en gat ekki komið fyrir sig hvar eða
hvenær það hefði verið; en þeim mun meir
sem hann virti hann fyrir sér varð hann sann-
færðari um að hann hefði fyrst séð hann und-
ir einhverjum sérstökum kringumstæðum; og
Jiegar loksins að hann beyrði hann kallaðan
Thurston, rif jaði.st upp í huga hans alt í einu,
hinn lengi glevmdi athurður um giftingarat-
höfnina. Hann mundi þá svo glögt alt sem
hann sá og heyrði í sambandi við þessa dular- .
fullu giftingu. Eg veit ekki hvað hr. Wil-
coxen hefir gert við Marian sína, eða hvort
hún er dauð eða lifandi, eða hvar hann geym-
ir hana? Sumir menn eru skrítilega dular-
fullir^-finst þér }>að ekki líka, Miriam?”
Miriam svaraði engu, en aðeins djúpt
titrandi andvarp heyrðist líða af vörum henn-
ar.
“Miriam, ó, láttu ekki svona, hvað er að
þér? Þú gerir mig lirædda! Taktu þetta ekki
.svona nærri þér! Mér kæmi það ekki- til hug-
ar, ef eg væri sem þú. Eg bara liti á það eins
og hvert annað skrítilegt æfintýri. Miriam,
hvað segirðu um J)að ?”
Hún ansaði henni ekki einu orði, en hné
aflvana ofan á gólfið, algjörlega yfirkomin
af lamandi J>unga þeirrar óhamingju, sem alt
í einu hafði fallið yfir hana.
“Miriam, því í ósköpunum læturðu þér
verða svona mikið um }>etta? Því tekurðu
þetta svmna nærri þér? Það mundi eg ekki
gera. Hg veit að það er sárt að verða fyrir
þeim vonbrigðum, að sjá eftirvænta arfsvon
ganga svona úr höndum sér, með því að kom-
ast að því, að það er einhver annar, sem nær
stendur érfðunum, en })að er það sama, eg
mundi ekki taka það svo nærri mér, ef eg væri
sem þú. Það er ekki víst að hann eigi börn,
þó hann sé giftur, og J>ó svo væri, þá er ekki
víst nema hann ánafnaði þér eitthvað af eign-
um sínum, og þó hann svo gerði það ekki, þá
mundi eg, ef eg væri sem þú, ekki láta það
hryggja mig til dauða. Miriam, reyndu að
hressa þig upp.”
Miriam lá eins og hiin væri dauð á gólf-
inu, og ansaði ehgu orði frekar en hún væri
heymarlaus og mállaus; hún var alls óafvit-
andi, nema hinna sáru sálarkvala, sem nístu
hjarta hennar, eins og það væri klipið og
kramið milli járngreipa hinnar skerandi ang-
istar, sem heltók sál hennar og þrengdi svo
að brjósti hennar að hjartað hætti að slá og
hún misti meðvitundina.
Alice reyndi að reisa hana á fætur, en
gat l>að ekki, hún hljóp því ofan, til þess að fá
hjálp og ná í einhver hressandi lyf. Þegar
hún kom ofan í forstofuna mætti liún Dr.
Douglas, sem var rétt í Jæssum svifum að
koma inn í húsið. Ilann heilsaði henni mjög
alúðlega, en hún svaraði með öndina í háls-
inum:
“Ó, Paul, komdu — komdu undir eins
upp á loft! Það hefir liðið yfir Miriam, og
eg er svo hrædd! ’ ’
“Hvað hefir komið fyrir hana?” spurði
Paul óttasleginn, og þaut sem elding upp
stigann á undan Alice.
“Eg veit það ekki!” sagði liún, en hugs-
aði með sjálfri sér: “Það getur varla verið
af því, sem eg sagði henni, en ef svo er, þá
verð eg að halda }>ví leyndu.”
Það er ekki nauðsvnlegt að lýsa sjúkdóm
Miriam, sem varaði í nokkrar vikur. Lækn-
arnir sögðu að það væri angina pectoris —
hræðilegur og oft mjög hættulegur sjúkdóm-
ur, sem hefir lengi búið um sig, og sem kemur
í ljós við snögg áhrif á sál eða líkama. En
hvað valdið hafi þessu óvænta tilfelli með
Mirjam, gátu þeir ekki gert sér nokkra grein
fyrir. Alice Murray passaði sig, bæði af
hræðslu og efa, að láta ekkert uppi um það,
sem hún vissi um í sambandi við sjúkdóm
Miriam. Allan tímann, sem Miriam lá veik,
bar aldrei á því að hún hefði elíki fulla dóm-
greind og rænu,—heldur }>að gagnstæða; en
hún fékst ekki til að tala, en það var eftir-
tektarvert, að ef hr. Wilcoxen, sem tók sér
afar nærri þetta óvænta sjúkdómstilfelli, kom
nála'gt rúminu hennar eða snerti hana, fékk
hún óðara krampa-flog. Thurston rendi aug-
unum hryggur og óttasleginn til allra, er við-
staddir voru, eins og hann vildi spyrja, hvort
nokkur vissi til þess hvernig stæði á þessu
einkennilega fvrirbrigði; en enginn gat skilið
í því eða sagt honum nokkuð um það, nema
læknirínn, sem sagði að það stafaði af ofmik-
illi áreynslu á taugakerfið, og beiddi hann því
hr. Wilcoxen að koma ekki inn til hennar fyr
en hún færi að hressast; Thurston lofaði því,
l»ó hann tæki sér það mjög nærri.
Æskan og hin eðlilega hrausta líkams-
bygging Miriam sigraði að lokum í þessu
hættulega sjúkdómstilfelli, en er hún komst á
fætur, var hún svo breytt í útliti og háttum,
að hún var næstum óþekkjanleg. Hún var
mögur, en ekki fölari í andliti; það var eins
og eyðandi eldur brynni á kinnum hennar og
blossaði úr augum hennar. Það var eins og
öll hugarorka hennar beindist að einhverjum
einum punkti; }>egar talað var til hennar, þá
annaðhvort svaraði hún engu, eða þá með
einsatkvæðis orði. Henni var sjáanlega öm-
un í því að nokkur talað til sín.
Dr. Paul Douglas afréð loksins að hezt
mundi að taka sig upp og leggja á stað heim.
Hr. Wilcoxen sýndist það sama, og lagði á
stað með föruneyti sínu og kom til Dell De-
light að kvöldi síðasta marz.
Það var ónotalega kalt í veðrinu fyrir
þennan tíma árs; himininn var hulinn gráu
t
\
þykkni, og leit út fyrir slyddu-byl, og snjór
lá yfir alla. jörð. Þegar kvölda tók kólnaði
meir í veðrinu og kuldinn varð gegnum-
smjúgandi napur, og }>að inni í hinum þægi-
lega vagni, sem Jmu óku í. Hr. Wilcoxen
gerði alt, sem hægt var til J)ess að hlúa sem
bezt að Miriam; liann vafði sjölum og loð-
feldum utan um hana, dró niður leðurblæj-
urnar fyrir gluggunum, til þess að lialda
kuldanum sem bezt líti, en .ef hann snerti eða
kom við hana, var ein^ og liún væri stungin
í hjartað; hún kiptist hastarlgea við, skalf og
nötraði og hnipraði sig út að vagnhliðinni,
til þess að vera sem fjærst honum. “Vesa-
lings barnið, hún þolir ekki þennan kulda;
hún er eins viðkvæm og hitabeltisblóm, sem
ekki J>olir þennan norðlæga næðing,” sagði
Thurston er hann vafði mjúkum ullardúk um
fætur hennar.
“Þetta er óeðlilega kalt veður um })enn-
an tíma árs—J>að er sjálfsagt snjór í loftinu
—það er engin furða þó að það setji hroll að
henni,” sagði Paul. Hvorugur J>eirra vissi
hvað að henni gekk. Þeir héldu að það væri
t kuldinn í veðrinu, sem gengi sVona nærri
hennar veiklaða líkama, en þeir vissu ekki að
þetta stafaði af ofureflis hugarstríði, sem
hún háði við sjálfa sig, sem ýmist brendi eða
kól hinar viðkvæmutu hjartataugar hennar;
}>að var von og ótti, ást og viðbjóður, með-
aumkun og skelfing, sem háðu dauðlegt stríð
í brjósti hennar. Eins og örskot kom upp í
huga hennar }>að sem Alice Murray hafði sagt
henni, og það sem hún vissi, í sambandi við
}>að. Hr. Murray segist hafa verið sjónar
og hpyrnarvottur að giftingu Thurstons og
Marian, fyrir réttum átta árum. Hún mundi
vel eftir }>ví að þau Thurston og Marian
höfðu orðið samferða til höfuðborgarinnar,
og hún taldi árin og fann út að það voru liðin
átta ár síðan, og }>að einmitt um þetta leyti
ársins. Thi>rston hafði farið til Evrópu, en
Marian hafði komið heim, og hún mundi vel
eftir J)ví, að hún hafði aldrei verið söm og
áður, eftir að hún kom úr }>eirri ferð. Hún
hugsaði um þetta af hinum mesta ákafa og
leitaði í huga sér eftir hverju smáatviki, er
gæti orðið þessu máli til skýringar. En í öll
þessi ár, hafði hún aldrei séð }>au Thurston og
Marian saman. Hún hafði séð að Thurston
voitti ungfrú LeRoy stöðuga athygli og virt-
ist vera ástfanginn af henni; en Marian bar
sáran harm í hjarta, sem hún sagði engum
frá, og ekki einu sinni Edith. Hin skerandi
endurminning braust nú fram í huga hennar,
}>egar hún sem barn svaf hjá Marian, og hún
strauk með hendinni um kinnar hennar og
fann að þær voru votar af tárum. Þessi tár!
Endurminningin um þau, nú í þessu sambandi
fylti lijarta hennar ólýsanlegum sársauka og
geðshræringu. Hún mintist þess, að móðir
hennar hafði dáið með þá sannfæringu í huga
sínum, að það hafi verið annað hvort elsk-
hugi eða eiginmaður Marian, sem hefði valdið
dauða hennar. Það var og mjög einkennilegt
að Thurston Wilcoxen hafði verið burtu alla
riÓttina frá dánarbeði afa síns, og enginn vissi
hvar hann var. Svo var og einkennilegt þetta
ólæknandi J)unglyndi, sem alt af sótti á hann,
alt frá því Marian hvarf og til þessa dags,
og með hverri vorkomu gekk J>að svo nærri
honum, að hann varð lítt mönnum sinnandi.
En svo risu upp mótmæli í huga hennar,
á móti öllum þessum sönnunum, sem voru
hans strangheiðvirða líferni og göfuga fram-
koma' og breytni.
Hn ekki eldri en hún var, var hún bæði
búin að heyra og lesa um hvernig í augna-
bliks brjálæði ofsasterkrar ástríðu, að menn
hefðu framið líka glæpi gagnvart þeim er
þeir elskuðu út af lífinu, bæði fyrir og eftir,
og sem svo brynni í meðvitund þeirra til
dauðadags eins og logandi eldur.
1 huga ungrar og óþroskaðrar stúlku,
aðeins seytján ára, með heitar tilfinningar,
er erfitt að standa á móti áhrifum ímyndunar-
aflsins óg þannig hætt við að bera skynsam-
leg rök fyrir borð og láta leiðast af ótömd-
um ofsa tilfinninganna.
Þegar kvölda tók og Jmu voru komin ná-
la*gt Dell Delight, skall á J>au hríðarbylur
með ofviðri, svo varla var hægt að halda
vagninu á veginum. Vegurinn, sem bæði var
mjór og vondur varð nú næstum }>ví alveg
ófær vegna djúpra snjóskafla, sem lagði vfir
hann; þó brutust þau áfram, þar til að Jmu
áttu ekki nema sem svaraði áttunda parti úr
mílu heim að húsinu, að hestarnir lentu út af
veginum ofan í skurð, en vagninn valt um
og brotnaði.
“Miriam, elskií Miriam, hefirðu meitt
þig?” sögðu þeir báðir, mjög óttaslegnir.
Nei, til allrar hamingju lmfði enginn meiðst.
Vagninn lá á hliðinni, svo hurðin var rétt
yfir höfðum þeirra. Paul gat opnað hurðina
og klifrast út úr vagninum, og gat svo hjálp-
að Miriam og hr. Wilcoxen til að komast út.
Hestamir höfðu orðið afar hræddir þegar
vagninn fór um, og höfðu slitið af sér aktýin,
en stöðvast þegar þeir fundu að þeir voru
lausir við vagninn.
“Það eru tvö hjólin og stöngin brotin,
svo það er ekki hægt að eiga neitt meira við
hann í kvöld. Við skulum skilja hestana eftir
hérna, þar sem þeir eru, en flýta okkur að
koma Miriam heim, svo ekki setji að henni.
Við getum svo sent einhverja af piltunum
eftir hestunum og vagninum,” sagði hr. Wil-
coxen.
Þeir voru rétt fyrir utan girðingarldiðið
þegar þetta vildi til, en }>aðan og heirn að hús-
inu var góð braut. Paul var í óða önn að
dúða Miriam í sjölum og hlúa sem bezt að
henni, en þegar hr. Wilcoxen ætlaði að taka
hana í fang sér og bera hana heim, lirökk liún
óttaslegin frá lionum. — “Nei! nei!” sagði
hún skjálfandi f hræðslu, og hélt sér dauða-
lialdi í Paul.
Hr. Wilcoxen gat með engu móti skilið í
|>essu háttalagi hennar; liann bara brosti góð-
látlega óg þrýsti hattinum niður að augum
og bretti upp stormkraganum á yfirhöfn
sinni, um leið og hann sveipaði henni sem bezt
að sér.
i
Þegar þau komu að girðingarhliðinu,
sópaði hr. Wilcoxen snjónum frá hurðinni
með höndum og fótum til J)ess að geta opnað
hliðið, og stóð.svo við hurðina. og hélt lienni
opinni meðan þau fóru í gegnum hliðið, en í
því leit Miriam upp og sá hr. Wilcoxen þar
sem liann stóð, og henni flaug óðar í hug mað-
urinn sem hún sá, er hún um nóttina í illviðr-
inu fór upp úr rúminu sínu til þess að leita
að Marian. Já, búningurinn minti hana svo
átakanlega á hann. Þessi svarta, stóra kápa,
sem huldi hann allan, hatturinn niður að aug--
um, vaxtarlag og stærð samsvaraði, en um
fram alt mundi hún eftir vangasvipnum, er '
hann sneri flötu liöfði að henni, }>essum þrótt-
mikla og göfuga vangasvip. Miriam þekti nú
alt í einu, sér til óumræðilegrar skelfingar,
manninn, sem hún hafði tvisvar séð með
Marian, og henni varð svo bvlt við að hún var
rétt dottin.
“Hvað kom fyrir, elsku barnið mitt?
Þú varst nærri dottin. Réttu mér hendina
þína, Miriam—það er betra að við leiðum
þig báðir í þessu illviðri,” sagði hr. Wil-
coxen og' færði sig nær henni. En hún hrökk
frá honum og hjúfraði sig eins og hún gat að
Paul, sem sagðist skyldi styðja hana og
hjálpa henni heim, og gæta þess að hún hras-
aði ekki í snjónum.
Þanriig vöfðust hinar hræðilegu. sann-
anir hver utan um aðra í meðvitund hennar,
þó hún stríddi á móti þeim af öllum mætti og
reyndi að losa sig úr fjötrum þeirra. Það
var eins og blóðið frysi í æðum hennar aðra
stundina, en liina stundina var eins og eldur
brendi hverja taug í líkama hennar; í þannig
löguðu ástandi var hún er þau loksins komust
heim.
Það var búist við þeim lieim, og Jenny
gamla hafði vel heitt og notalegt alstaðar í
liúsinu og góðan kvöldverð til reiðu fyrir
ferðafólkið, sem hún hafði J>egar borið á borð
í setustofunni.
Miriam vildi ekkert þiggja og á engu
nærast, en fór undir eins upp í svefnherbergi
sitt. Jenny gamla hafði séð um að það var
bæði hlýtt og bjart í herberginu, og hún fylgdi
hinni ungu húsmóður sinni upp, til þess að
hjálpa henni eða veita henni þjónustu sína,
ef hún skyldi J)urfa einhvers með, og Jenny
bauð henni alt sem henni kom til hugar að
gæti hrest liana og fjörgað. Jenny var alveg
hissa á því að hún vildi ekkert þiggja, en
henni fanst auðvitað talsverð ástæða til þess
að liún væri eftir sig og hrædd, að hafa lent
í }>essu slysi; hún hélt að hún mundi liafa
orðið býsna hrædd að lenda í slíku, og væri
liún þó el(^ri og margt búin að sjá um dagana,
og sumt ekki sem fallegast, svo það voru eng-
in undur þó Miriam væri J>reytt og vildi kom-
ast til næðis, eftir að hafa lent í þessu.
Miriam svaraði engu öðru til alls, sem
Jenny bauð henni en “nei, nei, nei!”
Miriam vildi ekkert þiggja, svo Jenny
gamla sá sér bezt að fara og gefa henni tæki-
færi til að hvíla sig? En Miriam fór ekki að
hátta og sofa. Hún átti í því sálarstríði, sem
verkaði eins og brennandi liitasótt í öllum æð-
um líkama hennar; hún gat ekki notið hvíldar,
eins örmagna og hún þó var, hún hafði enga
ró, hún gekk um gólf alla nóttina, til þess að
reyna að sefa sinar æstu tilfinningar, er háðu
stríð um vfirráð hjarta hennar. Loksins er
morgunsólin sendi fyrstu geislana inn um
gluggann í herbergi hennar, féll hún úrvinda
og yfirkomin upp í rúmið í fastan svefn. En
hún svaf ekki lengi _; hún vaknaði aftur óend-
urnærð, }>voði andlit sitt og greiddi hárið og
hraðaði sér ofan í borðstofuna, }>ar sem hún
vissi að J>eir bræðurnir biðu eftir sér til morg-
unverðar.