Lögberg - 15.09.1938, Qupperneq 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. SEPTEMBER 1938
3
Húsfrú Sigurbjörg
Tómasdóttir Olafsson
Minst var þessarar vinsælu og
merku konu með hlýhug og alúÖ,
bæði í Lögbergi og enskum blöðum
hér nærlendis, eftir að hún andað-
ist þann 7. nóv. 1937; en ástmenn-
in, eiginmaður og börnin, óska eftir
að l>ætt sé við nokkurum orðum, sem
fylgi myndinni af þessari prúðu
konu i Lögbergi við hentugleika.
Sigurbjörg var fædd að Ási á
Þelamörk á Eyjafirði á íslandi 28.
desember 1873. Foreldrar hennar
voru : Tómas Jóhannsson Pálssonaf
prests að Bægisá. Móðir Tómasar
var Katrín Tómasdóttir, systir Egils
á Bakka í Öxnadal. Móðir Sigur-
bjargar var Guðrún, dóttir Árna
hreppsstjóra í Holti i Svarfaðardal,
Pálsosnar prests að Bægisá, en rrlóð-
ir Guðrúnar var Sigurbjörg Þórðar-
dóttir frá Kjama i Eyjafirði, ein af
þeim mörgu Kjarna-systrum, sem
fór svo mikið prð af á sinni tíð, og
hve þær þóttu sjálegar mjög og
prúðar um alt. Fæstar þeirra munu
þó hafa náð mjög háum aldri, og er
því líkast sem það hafi borið við í
ættinni með árum og komið fram á
sumuni hinum glæsilegu konum.
Árið 1880 fluttist Sigurbjörg með
foreldrum sínum og systkinum til
Ameríku, frá Þúfnavöllum á Hörg-
árdal. Eftir að til þessa lands kom,
stefndu þau beinleiðis hingað í Is-
lendinga bygðina í Dakota. Tómas
og Guðrún festu kaup í landi hér í
Garðar-bygð og bjuggu á því um
nokkur ár. Sigurbjörg tók þá fljót-
lega að “vinna út,” og oft hjá ensk-
um, þvi nauðsynlegt þótti að kom-
ast sem fyrst niður í ensku máli;
átti þó heimili hjá foreldrum sínum.
en sótti stundum skóla á vetrum.
26. október 1893 giftist Sigur-
bj org, þá nær 20 ára áð aldri, Ólafi
Kristinssyni Ólafssonar og Katrínar
Ólafsdóttur. Hin nýgiftu hjón
keyptu nú land í nágrenni við for-
eldrana og byrjuðu búkap þá á næsta
vori, og á þessari bújörð bjuggu
þau öll árin síðan.
Ólafur og Sigurbjörg eignuðust
sex börn, en eitt af þeim dó í æsku.
Þau fimm, þrjár dætur og tveir
synir, sem nú lifa, eru: Katrín, gift
T. W. Thordarsyni í Fargo, N. D.,
Dr. Pétur, giftur hérlendri konu,
hann , er kennari í Ithaca, N.Y.
Guðrún, gift hérlendum lækni, þau
lifa í Havre Mont., Aðalbjörg, gift
hérl. manni í Minneapolis og dr.
Kristinn, hann er læknir í Cando,
N. Dak., giftur konu af innlendum
ættum.
Systkini Sigurbjargar, sem enn
voru á iífi voru þessi: Árni Tihom-
asson, Brown, Man,, systurnar tvær,
Mrs. Thordur Árnason og Mrs.
Thordur Gunnarsson að Mozart,
Sask., Páll Thomasson og Jónas
Thomasson að Elfros, Sask. og Jó-
hann Thomasson bóndi að Garðar.
Sigurbjörg og Ólafur byrjuðu
samleið sína og lífsstarf með morg-
unroðanum. Þau voru um leið sam-
hent i athöfnum og framkvæmdum,
urðu því á fyrstu árum sjálfstæð
efnalega.
Eftir að börnin uxu upp, sýndu
þau mikla hæfileika til þroska og
manndóms. Þau voru á undan
flestum sem voru á sömu leið í hér-
aðsskólanum með dugnað og nám-
INNKÖLLUNAR-MENN LÖGBERGS
Amaranth, Man...............B. G. Kjartanson
Akra, N. Dakota...........B. S. Thorvardson
Árborg, Man...................Elías Elíasson
Árnes, Man.................Sumarliði Kárdal
Baldur, Man.....................O. Anderson
Bantry, N. Dakota.......Einar J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash..........Ami Símonarson
Blaine, Wash. .............Arni Símonarson
Bredenbury, Sask.................S. Loptson
Brown, Man. ....................J. S. Gillis
Cavalier, N. Dakota.......B. S. Thorvardson
Churchbridge, Sask...............S. Loptson
Cypress River, Man..............O. Anderson
Dafoe, Sask.................J. G. Stephanson
Edinburg, N. Dakota........Jónas S. Bergmann
Edmonton ..................S. Guðmundsson
Elfros, Sask.......Mrs. J. H. Goodmundson
Foam Lake, Sask..........J. J. Sveinbjörnsson
Garðar, N. Dakota..........Jónas S. Bergmann
Gerald, Sask.....................C. Paulson
Geysir, Man...................Elías Elíasson
Gimli, Man....................F. O. Lyngdal
Glenboro, Man...................O. Anderson
Hallson, N. Dakota.......S. J. Hallgrímsson
Hayland, P.O., Man____.Magnús Jóhannesson
Hecla, Man.................Gunnar Tómasson
Hensel, N. Dakota..............John Norman
Hnausa, Man...................Elias Elíasson
Husavick, Man.................F. O. Lyngdal
Ivanhoe, Minn......................B. Jones
Kandahar, Sask............. J. G. Stephanson
Langruth, Man. ............John Valdimarson
Leslie, Sask....................Jón Ólafsson
Lundar, Man..................Jón Halldórsson
Markerville, Alta. ............O. Sigurdson
Minneota, Minn.....................B. Jones
Mountain, N. Dak..........S. J. Hallgrímson
Mozart, Saék............J. J. Sveinbjörnsson
Oakview, Man. ...............Búi Thorlacius
Otto, Man....................Jón Halldórsson
Point Roberts, Wash.............S. J. Mýrdal
Red Deer, Alta................O. Sigurdson
Reykjavík, Man................Árni Paulson
Riverton, Man..........................Björn Hjörleifsson
Seattle, Wash...................J. J. Middal
Selkirk, Man..............Th. Thorsteinsson
Siglunes P.O., Man........Magnús Jóhannesson
Silver Bay, Man..............Búi Thorlacius
Svold, N. Dak............B S. Thorvardson
Tantallon, Sask...............J. Kr. Johnson
Upham, N. Dakota.........Einar J. Breiðfjörð
Víðir, Man. .................Elías Elíasson
Vogar, Man............................Magnús Jóhannesson
Westbourne, Man..........................Jón Valdimarssor.
Winnipegosis, Man......Finnbogi Hjálmarssor,
Winnipeg Beadh...............F. O. Lyngda!
Wynyard, Sask...............J. G. Stephanson
EF ÞÉR KENNIÐ MAGNLEYSIS I
NOTIÐ NUGA-TONE
pau hin ýmsu eiturefni, er setjast að
í líkamanum og frá meltingarleysi stafa,
verða að rýma sæti, er NDGA-TONE
kemur til sögunnar; gildir þetta einnig
um höfuðverk, o. s. frv.
NUGA-TONE vísar óhollum efnum á |
dyr, enda eiga miljónir manna og
kvenna því heilsu sína að þakka.
Notið UGA-SOL við stýflu. Petta
úrvals hægðalyf. 50c.
I
fýsi. Sama var með landvinnuna;
bræðurnir þóttu þar afburða dug-
legir, en þeirn mun hafa skilist, að
sú framtíðar atvinna mundi nokkuð
tómlát í greiðaseminni. Öll börnin
sóttu því hina æðri skóla með þeim
árangri, sem nú er orðinn.
Sigurbjörg sómdi sér hið bezta i
sinni sveit. Hún var mjög rnikil-
virk við heimilisstörf og myndar-
skapurinn á alla vegu. Hún fylgdi
með dugnaði og áhuga öllum þeim
málum sveitarinnar, sem voru að
hennar geði, var um skeið forseti
kvenfélagsins með öðru fleira. Mest
var þó umhyggjan til mannsins og
barnanna. 1 Hendurnar þreyttust
aldrei að hlúa að þeim meðan þær
náðu til, ep andinn fylgdi börnun-
um eftir að þau hurfu frá föðurhús-
um og vakti yfir þeirn á meðan lifið
entist.
Það hljóðnar um heimili og haga,
þegar athafnarik og ástsæl eiginkona
og móðir er hafin burt og flutt inn
fyrir tjaldið, en svo eru fagrar
myndir frá liðnum minningum sem
skýrast i kvöldroðanum, og ljúft er
að horfa á svo lengi, sem nóttin ekki
kemur.—
G. TUorleifsson.
Italskir kafarar leita
gulls á hafsbotni
Snemma á árinu 1911 sigldi skip-
ið Merida frá Vera Cruz í Mexico.
Um borð voru 200 farþegar, flótta-
menn fyrir uppreistarmönnum
Maderos, sem höfðu tekið borgina
Juarez herskildi tveim döguim áður.
I peningaskáp gjaldkera skipsins
yar dýrindis fjársjóður, 4 milj. doll-
ara virði. Þar voru gull- og silfur-
stangir, ómetanlegir rúbínar og
fjöldinn allur af öðrum djásnum,
sem höfðu tilheyrt Maximilian
keisara í Mexico og dfotningu hans
Carlottu. Maximilian var tekinn af
lífi 19. júni 1867.
Merida var á leið til New York
og undan Virginiaströndinni, fram-
undan héraðinu Norfolk, skall á
svarta þoka. Eimflautan var blás-
in i sífellu og dregið var af ferðinni
eins og hægt var. Farþegarnir voru
kvíðafullir og Ihöfðu safnast saman
í hljómlistarsalnum. — Skyndilega
fékk Merida ægilegt högg, svo að
hrikti og brakaði í hverju tré.
• “Admiral Farragut,” skip í eign
United Fruit Co., hafði siglt á
Merida’. Skipun var þegar gefin
um að yfirgefa skipið og yfirmenn
stóðu vopnaðir við björgunarbát-
ana og héldu uppi reglu. “Admiral
Farragut” skemdist sama sem ekk-
ert í árekstrinum og bjargaði öllum
farþegum og skipverjum, en með
Merida sukku til botns öll djásn
konungsfjölskyldunnar, sem voru
það eina, sem fylgismenn Porfirio
Diaz höfðu getað kcxmið undan, er
veldi hans varð að engu.
Merida var varla horfin undir
vatnsborðið, er menn ráðgerðu
hvernig mundi hægt að ná skipinu
upp aftur. Voru gerðar margar til-
raunir, hver á fætur annari, en J?ær
mistókust allar. Þá fyrstu gerði
skipstjóri, Charles Williamson að
nafni, og ætlaði hann að nota mjög
vítt stálrör, sem átti að sökkva nið-
ur að Merida, en efri endi þess átti
að vera upp úr sjó. Þetta rör varð
þó aldrei að notum, því þegar til
kom, að ætti að nota það, fanst
Merida ihvergi, en ástæðan mun vera
sú, að straumar eru mjög sterkir
þarna og höfðu þeir borið skipið til,
eins og siðar kom á daginn.
Nokkrir miljónamæringar kost-
uðu næstu tilraun og átti kafari einn
að nafni George D. Stillson, að hafa
stjórnina á hendi, en þegar togarar
höfðu slætty einn mánuð umhverfis
staðinn, þar sem Merida sökk, án
þess að verða nokkurs varir, var
hætt við leitina.
Margar tilraunir voru enn gerðar,
en Merida fanst ekki aftur fyrri en
árið 1924. Þá ákváðu nokkir ungir
menn, sem nefndu sig “sægamm-
ana,” að reyna einu sinni ennþá.
Þeir réðu til verksins tvo fræga
kafara: Fred Neilson og Frank J.
Crilley, sem fór með Nautilius í
Norðuríshafinu árið 1931 og hefir
kafað allra manna dýpst.
Þeir leigðu tvo togara, “Foam”
og “Spray” og leituðu þeir — ekki
með logandi ljósi — heldur með
botnvörpum að Merida alt sumarið
og haustið 1924, en árangurslaust.
Leitin lá niðri um veturinn, en um 1
vorið, þegar allir voru að gefa upp
vonina, fanst Merida.
En óhepnin elti þá, þvi áður en
kafarar komust niður að flakinu,
skall á fárviðri og Merida hvarf á
nýjan leik.
Tilraunin, sem helzt virtist ætla
að berá tilætlaðan árangur, var
gerð 1932 og '33.
Merida lá þá á 240 feta (ca. 80
m.) dýpi, en með venjulegum kaf-
arabúningum er ekki hægt að vinna
í meira en 135 feta dýpi. Var því
búið til málmhylki með “útlimum”
og vóg það 1400 pund, en ekki
þurfti nema 8 punda þrýsting til að
hreyfa “útlimina.” Með aðstoð
]>essa kafarabúnings tókst að
sprengja leið innéi skipið og náðisl
m. a. úr því borðbúnaðurinn, sem
ber nafn þess og annað þess háttar.
En þegar hár var komið, þótti of
mikið fé hafa farið í tilraunina og
var hætt við hana án þess að aðal-
fjársjóðurinn næðist upp.
Nú er verið að gera eina tilraun-
ina enn þá, og eru það ítalir, sem
aðallega standa að henni. Eins og
menn muna, eru margir beztu kaf-
arar heimsins ítalskir. Lagði leið-
angurinn upp frá Spezia á Italíu
29. maí s.l. og heitir skipið, sem
notað er við þessa tilraun “Falco.”
Eru kafararnir á Falco þektastir
fyrir að bjarga gulli úr skipinu
“Egypt,” er fórst í Ermarsundi.
Menn, sem eru sérfræðingar í
þessuim björgunum, eru þó ekki allir
á einu máli um það, hvernig þessi
tilraun muni fara. — Merida fórst
55 mílur frá Gharles-höfða í mynni
Chesapeake-flóa og er nú langt frá
þeim stað, og efast menn um, að
skipið finnist framar.
—Vísir 15. ágúst.
Dœmi SvisslendÍDga
Eftir Demarree Bess
Demarree Bess er kunnur ame-
rískur blaðamaður, sem hefir ferð-
ast um Sviss nýlega, og er þetta út-
dráttur úr seinustu grein hans af
fjórum um Svissland.
-f -f
Þegar við komum aftur til Genf,
eftir langa dvöl í hinum þýzka og
ítalska hluta Svisslands, vorum við
sannfærð um, að hvorki nazismi né
fasismi hefði fest rætur í þessum
hluta landsins.
En hvernig var ástatt í hinum
franska hluta Sviss? Hafði heldur
ekki J>ar orðið nein breyting, sem
gaf til kynna að eitthvað mundi ger-
ast, sem af leiddi, að Svsslendngar
myndi hverfa af þeirri braut hlut-
leysis og friðar, er þeir hafa svo
lengi farið?
Frakkland er þriðja stórveldið,
sem liggur að Svisslandi. Hefir hið
sama orðið uppi á teningnum í
Svisslandi sem Frakklandi; hefir
þar orðið sama ólgan og öngþveitið
i stjórnmálum og atvinnumálum ?
Hafa borist til Svisslands frá Frakk-
landi áhrif, sem hafa leitt til þess,
að Svisslendingar — eins og svo
margir Frakkar — gerðust róttæk-
ari, en eins og kunnugt er hefir
kommúnismanum aukist mjög fylgi
í Frakklandi á síðari árum.
Það er hægðarleikur, að kynna
sér þetta í Genf, því að Genf er ekki
aðeins “alþjóðaborg” heldur er hún
einnig mesta borgin í franska hlut-
anum í Sviss. Og í Genf og í hér-
uðunum þar í kring gætir frakk-
neskra áhrifa meira en nokkursstað-
ar annarsstaðar i Sviss. Við höf-
um ekki verið lengi í Genf er við
urðum þess vör, að borgarbúar vildu
kenna sósiialistum um ýmislegt, sem
miður fór — ýmislegt, sem erlendir
ferðamenn taka eftir. En sósíalist-
ar komust þó aldrei til valda i Genf.
Business and Professional Cards
DR. B. J. BRANDSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Phone 21 834—-Office tímar 3-4.30
Heimili: 214 WAVERLET ST.
Phone 403 288
Winnipeg, Manitoba
DR. ROBERT BLACK
SérfrœClngur t eyrna, augna, nef
og hálssjúkdðmum.
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Kennedy
Viðtalstlmi — 11 til 1 og 2 til 5
Skrifstofuslmi — 22 251
Heimiii — 401 9»1
Dr. S. J. Johannesson
Viðtalstlmi 3-5 e. h.
218 SHERBURN §T.
Slmi 30 877
H. A. BERGMAN, K.C.
Í3lemkur lögfrœBincrur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Bullding, Portage Ave.
P.O. Box 16 56
PHONES 95 052 og 39 043
LINDAL, BUHR
& STEFÁNSSON
Barristers, Solicitors,
Notaries, etc.
W. J. Uindal, K.C., A. Buhr
Björn Stefánsson
Telephone 97 621
Offices:
325 MAIN STREET
PRESCRIPTIONS FILLED
CAREFULLY
GOODMAN DRUGS
Cor. ELLICE & SHERBROOK
Phone 34 403 We Deliver
A.S. BARDAL
84 8 SHERBROOKE ST.
Selur llkkistur og annast um út-
farir Ailur útbúnaOur sá bezti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legstelna.
Skrifstofu talsimi: 86 607
Helmllis talslmi: 601 56 2
Leiðtogi sósialista, M. Nicolle, náði
meirihluta í framkvæmdarstjórn
Genfar-kantónu fyrir fjórum árum,
en ekki á þingi, og varð afleiðingin
kyrstaða og vandræði. En við næstu
kosningar i Genfar-kantónu biðu
sósíalistar herfilegan ósigur, og eftir
það voru mörg lög sett, sem sýna
mjög greinilega, að kommúnistiskar
ráðagerðir eiga ekki upp á pallborð-
ið í Genfar-kantónu.
Stjórnmálaókyrðin í Frakklandi
hefir því náð til Genf. — Sviss-
neskir sósíalistar hafa náð allmiklu
fylgi — ekki aðeins í franska hlut-
anum, heldur og í þýzka hlutanum
— iðnaðarborgunum. Sósíalistar
hafa t. d. haft meiri hluta í Basel og
Zurich. En svissnesku sósíalistarnir
eru yfirleitt hægfara — stefna
þeirra er ekki róttækari en brezkra
sósíalista. Þeir eru mótfallnir
stéttaríg og stétta-stríði, og þeir
vilja efla landvarnirnar sem mest.
Þeir fylgja þeirri stefnu, að sósíal-
istar geti unnið að áhugamálum
sinum friðsamlega og án þess að
beita valdi.
En yfirleitt er það svo, að flestir,
sem kynna sér fyrirkomulag í Sviss,
þar sem ólíkar og óskyldar þjóðir
búa og þrjú tungumál eru töluð,
sannfærast um, að þarna hefir verið
komið á fyrirkomulagi, sem til
fyrirmyndar má verða. Þarna er í
rauninni í smáum stíl sama fyrir-
komulagið og Briand hafði í huga,
er hann kom fram með tillögur sín-
ar um “Bandaríki Evrópn.” Ef
sami hugsunarháttur væri ríkjandi í
Evrópu allri og Sviss, gæti ihug-
mynd Briands um “Bandaríki Ev-
rópu” komist í framkvæmd.
Hinar óliku stefnur og allar þær
æsingar, sem þeim fylgja, og utan
að koma, hafa brotnað á hinu sviss-
neska bjargi samheldninnar. öldur
nasismans, fasismans og kommún-
| ismans hafa ekki sópað Svisslend-
ingum með sér. Þýzku Svisslend-
DR. B. H.OLSON
Phones: 3 5 076
906 047
Consultation by Appolntment
Only
Heimili: 5 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba
J. T. THORSON, K.C.
íslenzkur lögfræðingur
800 GREAT WEST PERM. BLD
Phone 94 668
Arlington Pharmacy
Sérfræðingar í lyfjaforskriftum
796 SARGENT AVE.
við Ariington
SÍMI 35 550
F*inni oss i sambandi vi8 lyf,
vindlinga, brjóstsykur o. fl.
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Út-
vega peningal&n og eldsábyrgð at
öllu tœgl.
PHONE 94 221
ST. REGIS HOTEL
285 SMITH ST, WINNIPEG
pœgilegur og rólegur búitaBur i
nviBbik* borgarinnar.
Herbergi 22.00 og þar yílr; mað
baðklefa J3.00 og þar yfir.
Agætar máltlðir 4 0c—»0c
Free Parking for Queat*
ingarnir hafa ekki gerst forystu-
tnenn nazismans, til þess að leiða
alla Svisslendinga í fullan sannleika
um ágæti þeirrar stefu, né ítölsku
fasistarnir um ágæti fasismans eða
frönsku Svisslendingarnir um ágæti
komitnúnismans. Meðal S.visslend-
inganna hefir nefnilega yfirgnæf-
andi meiri hluti þjóðarinnar, hvort
sem hann var af þýzkum, frakk-
neskum eða ítölskum uppruna, ver-
ið svo sannfærður uni ágæti hinnar
svissnesku stefnu í stjórnarfars-
málum, að hinar erlendu stefnur
hafa ekki náð tökum á þjóðinni.
Svisslendingar vita, að þer græða
ekkert, hvorki á nazisma, fasisma
né kommúnisima. Það hefir þó ver-
ið mikið reynt til þess, að láta hinar
erlendu stefnur ná áhrifum á Sviss-
lendinga — og það hefir orðið
nokkuð ágengt — en aðeins í bili.
Svisslendingar vilja starfa áfram á
hinum satna grundvelli og áður:
Samheldni og sjálfstæði.—Dorothy
Thompson segir, að svo margir
Bretar séu ihaldsmenn af því, að
Bretar eigi svo margt, sem vert sé
að “halda í.” Og hið sama imætti
segja um Svisslendinga.
—Sunnudagsbl. Vísis.
—Munurinn á kúnni og mjáklfur-
póstinum er sá, sagði argur við-
skiftavinur, — að kýrin mjólkar.
' —Já, svaraði mjólkurpósturinn,
1— en eg er hræddur um að hún
fengist ekki til að skrifa hjá yður.
—Kærastinn minn, sem býr í
Aberdeen, hefir sent mér mynd af
sér.
—Hvemig lítur han út?
—Veit það ekkr ennþá. Eg er
ekki búin að láta framkalla og
kopiera myndina.
Dr. P. H. T. Thorlakson
205 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Phone 22 866
Res. 114 GRENFELL BLVD
Phone 62 200
DRS. H. R. & H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTO GENERAL
TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEG