Lögberg - 19.01.1939, Blaðsíða 6

6
LÖGBEBG, FIMTUDAGrlNN 1!>. JANÚAR 1939
I----------GUÐSDÓMUR----------------------------1
L______________________*-_____________________J
En þetta var til einskis, því aÖ Obrevic vildi
hefna sin á Gerald, hvað sem i húfi væri.
“Flýi hver sem þorir,” mælti hann. “Raggeiturn-
ar ykkar! Eg veit hvaÖ þér ætliÖ yÖur. Þér viljiÖ
semja og gefast upp! En eg þoka hvergi! Burt
Stefán — but meÖ þig, segi eg. AftraÖu mér ekKi,
því að þá legg eg þig fyrstart manna að velli.”
Uim leið og hann mælti þetta, veifaði hann sverð-
inu ógnandi kringum sig, svo að Stefán hörfaði undan.
Allir þektu Obrevic svo vel, að þeir vissu, að eigi
var til neins að ætla sér að aftra honum þegar slíkt
æðiskast greip hann.
Gamli gráhærði maðurinn leit þó til hans leiftr-
andi augum og kallaði til hans:
“Gáðu að þér, Marco Obrevic. -- í WilaquelL
þolist hefndin ekki, né heldur að þar fljóti nokkurs
ntanns bLóð.”
Marco skellihló, mjög hæðnislega.
“Gott og vel, látum stað þenna þá verja sig gegn
mér,” mælti hann. “En það segi eg, að þó að guð
stígi sjálfur af himnum ofan, skyldi hann eigi aftra
mér frá því, að halda eið þann, er eg hefi unnið.”
Þetta var svipað því, er Daníra hafði sagt fáum
klukkutimum fyr, er angist dauðans stóð henni fyrir
hugskotssjónum.
En Obrevic kerrti nú hnakkann afar hæðnis- og
þrjóskulega, eins og hann vildi ógna guði almáttug-
um, hélt byssuhlaupinu fram undan sér, og gekk þannig
inn í gjáar-opið inn í þenna friðhelga stað.
Þá kom alt í einu ákafur fellibylur, svo að allir
vörpuðu sér til jarðar, til þess að hrífast eigi burt
tneð veðrinu.
Jafnframt heyrðust ákafir brestir og skruðningar,
og stóð þetta yfir, sem hálfri mínútu svaraði, en svo
varð alt hljótt aftur.
Stefán stóð fyrstur upp og varð náfölur, er hann
leit umhverfis sig.
Kletturinn er slútt hafði. fram yfir gjáaropið öld
eftir öld, hafði dottið niður og fylti nú opið.
Wilaquell hafði verndað friðhelgi sína.
Hinir mennirnir stóðu nú einnig upp, en eng-
inn mælti orð frá munni, en horfðu þögulir á breyt-
inguna, sem orðin var, og á lík foringja síns, er lá
lemstrað undir grjóthrúgunni, svo að aðeins sá á
höfuðið.
Þetta var svarið, er Obrevic hafði fengið, er
hann ætlaði sér að traðka helgi staðarins!
Mennirnir þyrptust umhverfis Stefán Hersovac
sem nú var orðinn foringi þeirra.
Stundarkorn töjuðu þeir síðan í hálfum hljóð-
um og virtust ráðgast um eitthvað og verða svo allir
á eitt mál sáttir.
Eftir nokkrar mínútur gekk Stefán brott frá
mönnum s'ínum og kallaði nokkur orð á slavnesku
ofan í gjána.
Gerald, er skildi slavnesku mæta vel, svaraði
þegar, og Stefán gerði síðan mönnum sínum bend-
ingu og héldu þeir þegar allir brott.
Það var nú farið að birta, svo að herflokkur-
inn er sendur hafði verið, til að bjarga Gerald og
Jörgen, sá glöggt er Stefán og menn hans héldu brott.
“Vér komum þó vonandi eigi um seinan,” mælti
liðsforinginn, er herflokknum stýrði. “Þarna fara
fjandmennirnir brott! Óskandi að þeir hafi eigi
þegar lokið störfum sínum.”
“Guð forði oss frá slíkri sjón, mælti Leonhard
klerkur, er slegist hafði í förina. “Vér erum nú
komnir þangað, er Daníra vísaði oss; en gjáar-opið
sé eg livergi, ekkert nema grjóthrúgu, þar sem það
átti að vera. Vér skyldum þó eigi hafa vilst?”
“Um það göngum vér nú bráðum úr skugga,”
svaraði liðsforinginn. “Áfram! Látum oss rannsaka
gjána! Vér verðum að finna þá, hvort sem þeir eru
lífs eða liðnir.”
Þeir þustu nú áfram og kölluðu jafnframt nöfn
þeirra hátt.
“Hr. Steinach! Gerald liðsforingi!” æpti bæði
liðsforinginn og séra Leonhard í senn. — Og Bertel.
sem löngu hafði gleymt ráðningunni, er landi hans
og lagsbróðir hafði veitt honum, kallaði jafn ákaft:
“Jörgen Moos, livar ertu?” T
“Hér er Jörgen,” kallaði Jörgen glaðlega og rak
um leið höfuðið upp yfir gjáar-barminn. “Og hér
er Gerald liðsforingi einnig heill á húfi. Góðan dag-
inn félagar! Mig grunaði að þér myndpð koma oss
til hjálpar.”
“En hvað sé eg?” mælti Jörgen ennfremur. “Séra
Leonhard einn í hópnum ! Góðan daginn, séra minn!”
Jörgen klifraðist nú alveg upp úr gjánni og Ger-
ald á eftir honum, og varð þá sem geta má nærri,
allra mesti fagnaðarfundur og spurningarnar og svör-
in ráku hvert annað.
Jörgen vatt sér á hinn bóginn að Bertel og spurði
ínjög innilegai og áfjáður:
“Kemurðu ekki frá kastalanum, Bertel? Hvernig
líður Joviku?
Sömu spurningunni varð séra Leonhard einnig að
svara; en síðan gekk Gerald með honum á afskektan
stað og mælti:
‘ ‘Hvar er Daníra? Varð hún eftir í kastalanum?”
“Nei; hún hvarf aftur til þorpsins, er hún hafði
sagt oss til vegar, svo að vér gátum eigi vilst. — Hún
vildi eigi vera sjónarvottur að bardaganum sem vér
bjuggumst við, og þó að hún vildi ekki segja mér
neitt um áform sitt, þá er eg hræddur um, að hún
hafi ætlað að segja löndum sínum, hvað hún hefði
gjört, og þá er henni dauðinn vís.”
“Ekki framar!” mælti ungi liðsforinginn og gat
naumast leynt tilfinningum sínum. “Ófriðnum er lok-
ið, og friður verður brátt saminn; því þegar Stefán
Hersovac hélt brott, kallaði hann til mín, að hann
kæmi til ka^talans á morgun til að semja um friðinn.
enda hygg eg að honum hafi lengi verið það skapi
næst og að það hafi aðeins verið áhrif Obrevic’s, senr
áður hafa aftrað honum.”
“Guði sé lof!” mælti Leonhard klerkur. “Hann
hefir þá enga ástæðu til þess að hefna sín á systur
sinni. — En vernd vora vildi hún ekki þýðast.”
“Eg ímynda mér, að hún feli sig vernd rninni og
umsjá,” mælti Gerald glaðlega. “Hún verður þegar
að fá að vita, að blóð hefir alls eigi flotið, nema blóð
veslingsins, sem liggur þarna örendur. — En það var
guðs dómur er lagði hann að velli, án þess nokkur
maður væri valdur að dauða hans. — Þér kornuð of
seint, prestur minn, til þess að geta veitt honum
huggun trúarinnar. Hann dó ósáttur bæði við guð
og sjálfan sig.”
Þeir gengu nú að skriðunni, þar sem. hinir stóðu,
og viku allir til hliðar, er presturinn kom.
Séra Leonhard gekk hljóðlega að skriðunni, og
horfði nokkrar sekúndur á höfuð Obrevic’s, sem alt
var blóði stokkið, tók síðan krossmark frá belti sér,
rétti það út yfir hinn látna og mælti alvarlega:
“Mín er hefndin, segir drottinn. Eg em endur-
gjaldið og lífið!”
♦ -f
Ófriðnum var lokið. — Allri mótspyrnunni lauk,
er Marco O'brevic féll frá, því að Stefán Hersovac vat
eigi fær um að halda áfram ófriði sem augljóst vat
livérsu lykta myndi.
Hann var eigi sarna þreki og dugnaði gæddur,
sent fyrirrennari hans.
Daginn eftir kom hann til kastalans, og gekk þá
að þeim friðarkostum, sem settir voru, og mátti ]>á
heita, að uppreisninni væri algjörlega lokið.
Engu að síður liðu þó vikur og mánuðir, áður
en herliðið gat horfið aftur til heimkynna sinna, og
hersveit sú, er Gerald stýrði fór einna seinast.
Áður en hann steig á skipsfjöl varð hann að
dvelja unt hríð í Cattaro; en til allrar hamingju var
Arlow ofurs^i og dóttir hans þá ekki í borginni.
Arlow ofursti þótti hafa sýnt svo stakan dugnað,
og árvekni, meðan uppreisnin stóð yfir, að hann fékk
betra embætti og hafði verið skipaður setuliðsstjóri í
stórborg einni í Austurriki, enda hafði hann þegar
tekið við þessari nýju stöðu sinni, er Gerald kom aftur
til Cattaro.
Gerald hafði séð Daníru aftur er herinn hvíldist
stundarkorn í þorpinu, er hann kom aftur frá Wila-
quell, og hafði hann þá átt fult í fangi að fá Daníru
ofan af því áformi hennar, að skýra löndum1 sinum
frá því, er hún hafði gjört til að bjarga lífi Geralds.
Enda þótt sætt og friður væri í vændum, myndi
lifi hennar þó alls eigi hafa verið óhætt, ef hún hefði
skýrt frá þessum gjörðum sínum.
En atburðir þeir, sem ollu láti M. Obrevics, höfðu
að lokum þau áhrif á hana, að hún lét undan, enda
lagði unnusti hennar svo fast að henni sem hann gat,
og sýndi henni fram á, að þar sem eigi liefðu af
hennar völdum hlotist neinar blóðsúthellingar, þyrfti
hún enga yfirbót að gjöra.
Engu að síður var þó á margt að líta, sem virtist
mundu gjöra þeim Gerald og Daníru það all-örðugt
að bindast hjúskaparböndum, sem nú var einlægur
vilji þeirra beggja.
I augum almennings var Gerald enn unnusti
F.dithar, og hann gat gengið að því vísu, að móðir
hans myndi !íka illa ef þvi ráði yrði brugðið, eins
og vænta mátti einnig mótspyrnu frá hálfu Stefáns
Hersovacs bróður Daníru.
En þegar Daníra hafði heitið Gerald eiginorði,
fanst honum þó sem allar aðrar tálmanir hlytu að
bverfa, og var honum þó sárast að verða að skilja
hana eftir hjá bróður hennar í bráð, því að annars
staðar átti hún hvergi hæli.
Þegar Marco lét þann grun í ljós, að Daníra
myndi vera völd að því, að f jandmennirnir hefði.
fengið njósnir af fyrirætlunum þeirra, hafði enginn
veitt þeim orðum eftirtekt, — nema Stefán, og hann
kaus, að þegja, ekki sízt er hann hafði sjálfur leitað
sátta.
Það er enginn efi á því, að Marco hefði hefnt
þessa tiltækis Daníru mjög grimmilega, þótt hann
ynni henni hugástum; en Stefán var alt öðru vísi
skapi farinn, enda vissi hann, að Daníru væri dauð-
inn vís, ef grunur félli á hana. Lét hann því sem
liann tryði því, er honum og félögum hans var sagt,
að hermennirnir hefðu orðið alveg forviða er þeir
hittu Gerald og félaga hans og verið á ferð í alt öðr-
um erindum.
Þessa skýrslu létu fjallabúarnir sér nægja og
féll því alls enginn grunur| á Daníru, nema hvað hún
sagði Stefáni bróður sínu'm hið sanna, er þau skildu,
og kom honum þá fregnin alls eigi óvænt.
Jörgen Moos hafði verið sæmdur medalíu sakir
hreysti þeirrar, er hann þótti sýnt hafa í ófriðinum,
og hugði nú gott til þess að hverfa heim aftur til
átthaganna.
Þegar hann kom aftur til kastalans, hafði Jovíka
kastað sér um hálsinn á honum, og Jörgen tekið þvi
svo blíðlega að séra Leonhard var meira en nóg boðið,
og gætti þess því að fundum þeirra bæri sem sjaldnast
saman og kunni Jörgen þvi miður vel.
Síra Leonhard var annars i töluverðmn vanda
staddur, að því er Jovíku snertit, þar sem ókunnugt
var um heimkynni hennar eða ættingja, og því ekki
auðið að senda lianá brott, enda hafði hann ásett sér,
að kenna henni kristin fræði, þótt hann hefði að vísu
litinn tima til þess, sakir ýmsra embættis-anna sinna.
Það var og sannast, að Jovíka hafði tekið fremur
litlum framförum, bæði að því er málið og kristin-
dóms þekkingu snerti, þegar að því kom að herinn
/egði af stað heimleiðis, og nú var því úr vöndu að
ráða, hvað af henni ætti að verða.
Jörgen vildi fyrir hvern mun að hún færi til
átthaga hans, en séra Leonhard, sem þeltti skap for-
eldrá hans tjáði sig því mótfallinn.
Að lokum hugkvæmdist Gerald miðlunar tillaga,
sem báðir málsaðilar létu sér lynda.
Hann lagði það til málanna, að Jovika fylgdist
með Daníru, sem stofuþerna hennar, þar sem þær
töluðu báðar sama tungumálið, enda var Jovíka mjög
!iðug til snúninga.
Hjá Daníru skyldi hún svo vera unz ráðið væri
hvernig hún sæi framtíð sinni borgið.
Jörgen líkaði þetta að vísu eigi að öllu leyti, taldi
eiga að fela hana að öllu leyti sinni forsjá; én þar
sem hann gat þó vænst þess, að eiga kost á að sjá hana
daglega, lét liann þó kyrt vera.
Skömmu siðar var lagt af stað heimleiðis ti!
Austurríkis.
Gufuskipið er liðsforingjarnir og nokkur hluti
hersins fóru með, var að halda út.flóann.
Menn voru að spjalla saman hér og hvar á þil-
farinu, en Gerald og Daníra, sem nú var orðin konan
hans — því séra Leonhard hafðí gefið þau í hjóna-
band daginru áður — stóðu sér, og hölluðust upp við
öldustokkinn.
Daníra var í ferðafötum sem voru mjög blátt
áfram og !aus við allau íburð.
Sólin skein i heiði, og það var gleðibros á and-
litinu á Daníru, og allir skuggar horfnir, enda var
Gerald eigi síður ánægjulegur á svipinn.
Ströndin hvarf nú smámsaman og gufuskipið var
komið á móts við hús setuliðsstjórans, þar sem Daníra
hafði staðið við gluggann forðum, er hún sá skipið
koma og datt henni þá sízt í hug að koma þess myndi
ráða framtíð hennar, eins og raun var á orðin.
Glugginn, er Edith hafði þá staðið við, brosleit
út undir eyru, er hún bjóst til þess að heilsa unnusta
sínum, var nú aftur.
Endurminningarnar, sem: sjón þessi vakti hjá
Daníru, fengu svo mjög á hana, að hún sneri sér
undan, til þess að láta ekki á því bera, að tárin voru
að brjótast fram.
Gerald veitti þessu þó eftirtekt.
“Eg veit að þér fellur það þungt að kveðja
heimkynni þín,” mælti hann, og beygði sig niður að
henni.
Daníra hristi höfuðið, neitandi;
“Mér þykir aðeins sárt að fara burt, án þess að
hafa kvatt bróður minn,” mælti hún. “Enda þótt
liann eigi oft leið til borgarinnar Cattaro, kom hann
þó eigi brúðkaupsdaginn okkar, svo að eg varð að
ganga upp að altarinu, án þess nokkttr ættingja minna
fylgdi mér.”