Lögberg - 25.04.1940, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. APRIL, 1940
5
Sú ákvörðun hefir verið gerð,
að fsland verður áfram þátttak-
andi í heimssýningunni í New
York á þessu ári. Mun tilkynn-
ing um þessa ákvörðun hafa ver
ið send Bandaríkjastjórn um síð-
ustu helgi. KJostnaður við þessa
þátttöku hefir verið áætlaður um
100 þúsund krónur. Síðasta al-
þing heimilaði að verja til þessa
50 þúsund krónum úr ríkissjóði,
gegn framlagi annars staðar frá
Yms einkafyrirtæki munu hafa
heitið um 30 þúsund krónum til
að mæta kostnaði af sýningunni,
og meiri framlög munu væntan-
leg úr ýmsum áttum. Sýningin
mun verða að mestu óbreytt eins
og hún var í fyrra, en nokkrar
endurbætur munu þó gerðar á
einstökum þáttum hennar.
—Timinn, 16. marz.
Vigfús V. Erlendsson bóndi i
Hrísnesi á Barðaströnd hefir rit-
að Timanum svolátandi yfirlit
um árferði og skepnuhöld þar
um bygðir árið 1939 og fram til
þessa: — Næstliðinn vetur var
yfirleitt með hinum hetri, en
samt gáfust hey viða að mestu
upp. Skepnur gengu undan með
bezta móti og voru höld ágait.
Voraði snemma. Vorvinna byrj
aði sumstaðar eftir miðjan apríl-
mánuð. Gróður kom snemma,
var áframhaldandi sprettutíð,
svo að víða var orðið slægt á
túnum í 9. viku sumars. Lamba-
höld voru góð og fór fé snemma
úr ullu. Sláttur byrjaði viðast
hálfum mánuði fyr en að venju.
Spretta var í betra lagi og nýting
heyja hin albezta, er elztu menn
inuna. Háarspretta var í mesta
lagi og stafaði það af því hvort-
tveggja að snemma var sleginn
fyrri sláttur og tíð var hagstæð
til sprettu. Hitar voru oft mikl-
ir með logni dögum saman.
Haustið var gott; hét ekki að
froststirðningur kæmi fram yfir
veturnætur, en fremur var vinda-
samt. Mátti kalla, að sama tíð
héldist til miðs desembermánað-
ar. Þá gerði frost, er hélzt flesta
daga, og föl á jörðu og byrjuðu
þá sumir að hýsa fé sitt. Einnig
tóku margir hésta i hús um svip-
að leyti. Um 20 desembermán-
aðar gerði allmikinn snjó og var
hagskarpt um tíma. Hinn 22.
desember var yfirleitt tekið að
gefa fé. í úthreppum sýslunnar
var jarðlaust um hálfs mánaðar
skeið, en fjörubeit næg, þar sem
til hennar náðist. Á gamlársdag
gerði hláku, en á nýrsdag var
norðaustan stórviðri með all-
miklu frosti. Linaði þó brátt,
var jörð komin upp eftir fjóra
daga. Varð þá þiða svo góð, að
jörð varð alauð og hélzt svo
mánuðinn til enda.
vestan lands. Var víðast róið
sex daga vikunnar, en allsstaðar
fjóra eða fimm. Afli hefir
einnig glæðst talsvert víðast, og
var yfirleitt betri síðari hluta
vikunnar heldur en hinn fyrri.
Fengu margir bátar góðan afla.
•
Á síðasta fundi bæjarráðs
Reykjavikur var samþykt að fall-
ast á tillögur skipulagsnefndar
bæjarins um flugvallarstæði við
Reykjavik. Leggur nefndin til,
að flugvellinum verði ætlaður
staður sunnan við Vatnsmýri og
út að Skerjafirði. Taldi nefndin
stað þennan hinn ákjósanlegasta
til flugvallar, af svæðum þeim,
er völ var á, en einnig hafði hún
kvnt sér aðstöðu til að gera flug-
völl í Bessastaðanesi, Kringlu-
mýri, Sandskeiði, Kapelluhrauni,
við Hólm og á Ártúnsmelum við
Elliðaár. Heildarstærð hins
fyrirhugaða flugvallar er í til-
lögu skipulagsnefndar tæplega
67 hektarar. Er fvrst um sinn
gert ráð fyrir fjórum rennibraut-
um á flugvellinum, 40 metra
breiðum og 500,—700 metra
löngum. Síðar mætti stækka
völlinn. Kostnaður við flugvall-
argerðina hefir verið lauslega á-
ætlaður 125 þúsund krónur, en
viðbótarkostnaður siðar, ef flug-
völlurinn verður endurbættur,
175 þúsund krónur.
—Timinn 12. marz.
—Photo by
courtesy of
Steele-Briggs’
Seed Co.,
Limited
ísfiskur seldur fyrir
20 miljónir krónn
Úr Borgarfirði hefir blaðið
haft þær fregnir, að fjárpestin
geri mikinn usla þar i héraðinu.
Á sumum bæjum þar sem veikin
hefir verið viðloðandi i 4—5 ár,
hefir hún verið hlutfallslega
skaðvænni í vetur heldur en
nokkru sinni áður. Lita menn
að vonum með miklum ugg til
þess, hve veikin virðist magnast.
Sumir telja, að orsökin til þessa
sé sú, að nokkru leyti að minsta
kosti, að bændur hafi hin siðustu
missiri eigi yerið jafn gætnir
sem áður að lóga sýktum kind-
um eða taka þær úr heilbrigða
fénu jafnskjótt og á þeim sér
merki sýkingar. Þess vegna hafi
sýkt og heilbrigt fé gengið meira
saman en áður og það leitt af
sér meiri sýkingu en áður hefir
átt sér stað, og síðan hrun i
fjárstofninum. Þótt margt fé
hafi þegar drepist víða á bæjum,
er samt fleira, er skrimtir enn,
þótt sjúkt sé. Hins vegar eru
engar líkur til, að kindur, sem
orðnar eru veikar um þetta leyti
vetar, lifi til hausts, og má því
telja handvíst, að fjárpestinni
linni ekki neitt hið næsta missiri,
og að hún verði enn búin að
höggva mikið skarð í búfjár-
stofn Borgfirðinga næsta haust. '
Togarar, línuveiðarar og vél-
bátar hafa alls farið 155 ísfisk-
söluferðir á timabilinu frá 1.
janúar síðastliðnum til 11. marz.
Alls hafa'þessi skip selt afla
sinn fyrir 409,348 sterlingtpund,
eða i íslenzkum krónum, reikn
að með 25 króna gengi, 12,258,-
700.
f janúar voru alls farnar 56
ferðir og selt fyrir 195,009
sterlingspund, í febrúar voru
farnar 74 ferðir og selt fyrir
231,708 sterlingspund og frá 29
febrúar til 11 marz voru farnar
25 ferðir og selt fyrir 63,631
sterlingspund.
Af þessum 155 ísfisksölu-
ferðum síðan um áramót hafa
togaramir farið 114 ferðir, en
línuveiðarar og vélbátar 41 ferð.
Togararnir hafa alls selt fyrir
402,176 stpd. eða 10,054,300 ís
lenzkra króna. Að meðaltali
hafa togararnir selt í ferð fyrir
3,528 sterlingspund, eða 88,108
krónur.
Línuveiðararnir og vélbátarnir
hafa selt alls fyrir 88,176 sterl-
ingspund, eða 2,204,400 krónur,
eða í ferð að meðaltali 53,766
krónur.
Þetta eru að vísu háar upp-
hæðir, en þess ber um leið vel
að gæta, að frádráttur er mjög
mikill og ekki nema tiltölulega
lítill hluti gjaldeyrisins kemur
heim.
Alþýðublaðinu hefir ekki tek-
ist að fá nákvæmar tölur um
sölu skipanna siðustu mánuðina
fyrir áramót, en i nóvember og
desember nam heildarsalan um
6 miljónum króna, en skipin
seldu einnig meirihluta október-
mánaðar, og er því ekki of hátt
áætlað að telja, að ísfiskur hafi
verið seldur síðan striðið brauzt
út fyrir um 20 miljónir islenzkra
króna.
Þetta fé kemur vitanlega i
góðar þarfir, eftir öll hin erfiðu
ár útgerðarinnar, en þess ber vel
að gæta, að árin hafa um leið
verið erfið fyrir sjómannastétt-
ina og maður skyldi þó ætla af
þessum ísfisksölum, að hægt
væri að búa eitthvað betur að
henni en áður. Hún setur lika
lif sitt og limi í mikla hættu,
eins og við höfum komist að
raun um. Á það hefir viljað
bresta, að útgerðarmenn hafi
sýnt nógu góðan skilning á rétti
hennar og þörfum.
Alþbl. 15. marz.
mann Jónasson forsætisráðherra
rétti Brvnjólfi Bjarnasyni alþing-
ismanni og aðalforsprakka
kommúnista snöggan kinnhest
með flötum lófa—svo að Brynj-
ólfur riðaði við.
Nokkrir þingmenn voru —
utan fundar í þinginu — að
ræða um Finnlandsmálin, og sló
Hermann Jónasson því fram að
kommúnistaforsprakkarnir hér
ættu allir að taka upp ættar-
nafnið Kuusinen og kenna sig
með því við hinn fræga flokks-
bróður sinn frá Terijoki.
Brynjólfi mun hafa sárnað
samanburðurinn við þennan fé
laga, enda kvað nú Stalin vera
búinn að láta drepa hann, og
mun hann því í augum Brynj-
ólfs vera orðinn “upplagður
svikari.” Rauk Brynjólfur upp
og svaraði forsætisráðherra um
heimsku. Kvað hann forsætisráð-
herra vera frægan að heimsku,
en þó hefði hann sjálfur ekki
talið hann vera svona heimskan.
Þeir alþingismennirnir stóðu
sitt hvoru inegin við borð, og
rétti forsætisráðherra honum
kinnhestinn yfir borðið og inælti
eitthvað til Brynjólfs um leið.
Ýfðist Brynjólfur afskaplega
við þetta og varð svo hvumsa að
hann kom engu orði upp um
stund og vissi ekki hvað til
bragðs skyldi taka, en rauk svo
út.
í dag ber Þjóðviljinn sig mjög
illa undan kinnhestinum, sem
Brynjólfur fékk, og er bersýni-
legt, að Kommúnistaflokkinn
svíður allan sárt undan honum.
—Alþbl. 15. marz.
Síðastliðna viku voru góðar
gæftir frá verstöðvunum suð-
Brynjólfur Bjnrnason
fékk kinnhest á alþingi
Sá óvenjulegi atburður gerðist
í sölum alþingis i gær, að Her-
Hjörtur Líndal
Leika varla man eg menn
meiri en Björn i ögri.”
í dag er til moldar borinn
bændaöldungurinn og héraðs-
höfðinginn Hjörtur Líndal á
Efra-Núpi í Miðfirði. Og að
vonum hvarfla að okkur hinum
eldri Miðfirðinguin margar
minningar um hann, nú þegar
hann er allur og horfinn sjón-
um okkar. Hann, sem um lang-
an aldur bar svo að segja ægis-
hjálm yfir sínuin sveitungum,
hefir nú goldið hina hinstu
skuld. Líndal ú Núpi, eins og
hann var jafnan kallaður í dag-
legu tali, var einn hinna gömlu
bændahöfðingja, héraðsríkur og
lét ekki ganga á hlut sinn eða
sinna sveitunga, enda var hann
jafnan sá, sem bezt var treyst
um forsjá alllra sveitarmála og
mátti svo heita, að ekki þætti
svo ráð ráðið í Miðfirði, meðan
hann stóð i blóma aldurs sins,
nema hann væri þar til kvaddur,
og inörg voru þau mál, er til
hans úrgreiðslu komu sem
hreppstjóra og sem hrepps-
nefndaroddvita alla þá löngu tíð
sem hann gegndi þeim störfum
og ekki minnist eg þess, að á
óánægju bryddi út af gerðum
hans í sveitarmálum. Hrepps-
búar hans fundu það og vissu,
að þar var forystan örugg sem
hann var og málefnum sveitar-
innar bezt borgið i hans hönd-
um, og að þaðan stóð “ekki síð-
ur vernd en vald,” og ekki ó-
sjaldan mun hann hafa reynst
hinum fátækari sveitungum sín-
um sannur bjargvættur, ef í
nauðir rak.
Efra-Núps heimilið var jafnan
rómað fvrir rausn, gestrisni og
glaðværð. Þar kyntust gestirnir
hinum sanna íslenzka gestgjafa
og höfðingja, sem altaf var ó-
þreytandi að gleðja gesti sína,
án tillits til þess, hvort í hlut
áttu rikir eða snauðir. Á Efra-
Núpi stóð öllum opið hús; þar
tók ekki húsbóndinn síður al
úðlega á móti fátæka barninu
frá kotbænum en heldri mann-
inum, og sérstaklega voru allir,
sem bágt áttu, velkomnir gestir
Líndals á Núpi, þá var hann ó-
þreytandi að gleðja og bæta úr
raunum þeirra, eftir því sem
föng voru á. Margur, sem að
Núpi kom í hryggum hug, fór
þaðan aftur glaðari. Þar sem
Hjörtur Líndal var, áttu allir
aumingjar, börn og gamalmenni,
sannan vin, og ekki efa eg það,
að mörgum hlýni um hjarta við
að minnast þeirra kynna, sem
þeir í æsku höfðu af Lindal á
Núpi. Hann var vinur barn-
anna og kunni að umgangast
þau og vinna hylli þeirra, og eg
veit það, að margur hefir jafnan
frá bernskuárunum borið hlýjan
hug til hans og finnur ennþá
ylinn frá minningunni um það,
er Lindal á Núpi kom á æsku-
heimili hans, eða frá komu sinni
að Núpi og viðtökunum þar. Nú
þegar við horfum á eftir hinum
horfna bændahöfðingja yfir á
ókunna landið, veit eg að allir
þeir, sem í æsku sinni höfðu
kynni af Hirti Lindal vilja taka
undir með mér: Blessuð sé
minning þin, gamli og góði vin
ur, virðing, hlýhugur og þökk
fylgja þér yfir landamærin.
Pétur Á. Brekkan.
—Vísir 13. marz
*
Avarp
TIL MBS ÁSDÍSAR
HIXRIKSSON
Mrs. Ásdís Hinriksson, fyrrum
forstöðukona Betel:—
Það hefir fallið í minn hlut,
að ávarpa þig með nokkrum orð-
um á þessum merkisdegi stofn-
unarinnar, 25 ára afmæli Betel.
Mér er falinn þessi vandi vegna
þess, “að eg þekki þig bezt.” Má
vera að svo sé. En eg er ekki
fær um að leysa verkið af hendi
eins vel og hugur og hjarta býð-
ur mér. Verð því að biðja þig
að taka viljann fyrir verkið.
Vinir Betel vilja nú á þessum
merkisdegi, votta þér hjartans
þökk fyrir vel unnið starf í þágu
stofnunarinnar. Einnig viljum
við minnast hinnar fyrstu for-
stöðukonu Betel, Miss Elenoru
Júlíus; minnast hennar með ást
og söknuði. Þótt hún sé nú til
grafar gengin, þá er hún ekki
gleymd. Við munuin brosin
hennar ljúfu, bróðurkærleikann
og fórnarverkin við hina sjúku
Fræin, sem hún skildi eftir hja
samferðamönnunum bera ávöxt
á sínum tíma.—
Mrs. Ásdís Hinriksson! Eg á
ýmsar myndir af þér i huga inér.
Fyrsta myndin min er af ungri
ekkju í Winnipegborg, með ung
börn sér við barm. önnur mynd
in er tekin löngu seinna. Miss
Elenora Júlíus og þú hafið kvatt
vini og vandamenn í Winnipeg
og eruð staddar að “Beaver
House” við Gimlibæ, með allstór
an hóp af pöbbum og mömmum,
öfum og ömmum, sem þið eigið
að gæta. Þið tvær hafið borið
hita og þunga dagsins meðan
mest reyndi ú að Betel kæmist
yfir brim og boða, kæmist í ör-
ugga höfn. Ykkur Miss Elenoru
Július ber vinum Betel mikið að
þakka. Guð launi og blessi ykk-
ar vel unnu störf.
Mrs. Ásdis Hinriksson! Þriðja
myndin mín er frú “Gamla Betel”
sem kallað var í þá daga. Og
fjórða myndin skapast í dag.
Vinir þínir gleðjast yfir sigri
þínum; þú hefir lokið störfum
og sigrað. Ef cg ætti nú að skyra
frá öllu því, sem felst bak við
þessar myndir', sem eg hefi sýnt
af þér, þá myndi það nægja i
stóra bók. Eg má ekki tefja
tímann. Séra Bjarni Bjarnason
bíður með langa skemtiskrá, og
mörgu er að sinna í dag.
Eg lýk þá þessu litla erindi
með þessum orðum: Starf þitt
í þágu Betel hefir verið fjölþætt;
þú hefir ekki aðeins séð vist-
mönnum fyrir mat og drvkk og
öðrum likamsþörfum, heldur
hefir þú rutt farveg hinum and-
legu þörfum sálarinnar; lesið
húslestra daglega, verið for-
söngvari, stýrt bænagjörð og á
marga vegu vafið heimilið örm
um móðurkærleikans. Eg set
þig því á bekk með þeim konum,
sem Wagner talar um í bók sinni
“Einfalt lif”: “þessum elskulegu
verum, sem kunna að hnoða
deig með dugnaði, bæta rifnar
flikur með bliðu geði, hjúkra
sjúkum með hros á vörum, gefa
litlu barni þokka og steikinni
, andlega nautn.”
Þetta blómaknvppi færi eg þér
frá vinum Betel. Þótt þau tali
ekki mannamál, þá tala þau bet-
ur á sinu máli en eg fæ gjört.
Og nú sem þú situr i geislum
kvöldsólarinnar á þessu kær-
leiksheimili, njótandi ávaxta
verka þinna, biðjum við Guð að
láta þá geisla likna, verma og
lýsa þær stundir, þá daga, þau
ár, sem þú enn átt eftir að dvelja
með samferðahópnum.
1. marz, 1940. ,
Christiana O. L. Chisivell,
Gimli. Manitoba
Hún krefst hinnar
nýjustu tízku
Ef þér efist um aS glæsileg stúlka
stúlka sem þessi vilji fylgjast
með ttzkunni, farið þér villur
vegar; hún þekkir tlzkuna, fer
á kvikmyndahús. og er yfir höf-
uð óaðskiljanlegur hluti hins nýja
tfma. Og partur af hennar heimi
eru GLERAUGUN af nýjustu og
fullkomnustu gerð. Hin nýja
gleraugnagerð hjá EATON’S
veitir þá endurbót. sem nauð-
synleg er, og eykur á persónu-
leik hlutaðeiganda.
Ábyggilegar og djarfmannlegar
leiðbeiningar ganga á undan öllu
í Gleraugnasai EATON’S. Ef þér
þarfnist gleraugna, verður yrður
fyrirskrifað val þeirra, sem við
eiga; sé þeirra ekki þörf er yður
tilkynt það.
Fátt fólk gerir sér grein fyrir
því, er það þarfnast gleraugna.
hve mikil vandræði og kostnað
nákvæm augnaskoðun getur fyr-
irbygt seinna. Hjá EATON’S eru
aðeins ábyggilegir gleraugna-
fræðingar, er aðeins fyrirskrifa
ábyrgst gleraugu. Eftir á aó
hyggja, þá koma þúsundir glæsi-
legra ungra kvenna til Winnipeg
til augnaskoðunar. Pvi ekki að
ákveða ferð til EATON’S líka?
pér skuldið það augum yðar og
útliti.
>T. EATON C9,M1TtD
WINNIPEG CANADA
Móttökumenn framlaga í
minnisvarðasjóð K. N. Júlíusar:
Kristján Kristjánsson,
Garðar, N. Dakota
G. B. Olgeirsson,
Garðar, N. Dakota
W. G. Hillman,
Mountain, N. Dakota
Th. Thorfinnsson,
Mountain, N. Dakota
B. Stefánsson,
Hallson, N. Dakota
B. Thorvardson,
Akra, N. Dakota
Ásgrimur Ásgrimsson,
Hensel, N. Dakota
S. S. Einarsson,
Upham, N. Dakota
ólafur Pétursson,
123 Home St.
Winnipeg, Man.
Friðrik Kristjánsson,
205 Ethelbert St.
Winnipeg, Man.
Mrs. B. S. Benson,
695 Sargent Ave.
Winnipeg, Man.
Mr. Sveinn Thorvaldson,
Riverton. Man.
Dr. S. E. Björnsson,
Árborg, Man.
Séra Guðin. Árnason.
Lundar, Man.
Séra E. H. Fáfnis og
G. J. Oleson,
Glenboro, Man.
Mr. Rósmundur Árnason,
Leslie, Sask.
Mr. Fred Thorfinnson og
Mr. Oli Magnússon,
Wynyard, Sask.
Mr. Gunnar Björnson.
Minneapolis. Minn.
Mr. Chris. Johnson,
Duluth, Man.
Mr. Bjarni Dalmann,
Selkirk, Man.
Séra Albert Kristjánsson,
Blaine, Wash.
Mr. Hannes Kristjánsson,
Gimli, Man.
Mr. W. G. Gislason,
Minneota, Minn.
Canada meginn línunnar ætti að
sendast til einhverra þeirra, sem
tilnefndir eru i Winnipeg.
f umboði nefndarinnar,
Th. Thorfinnson.