Lögberg - 25.04.1940, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. APRIL, 1940
Fannatöfrar
(Þýtt úr ensku)
Þessu til svars skaut Karl út öðrum
Imefanum. HöggiS kom á nef stóra manns-
ins með svo miklu afli, að hann hraut um
koll. Þegar hann valt um flæktust löngu
kálfarnir hans í stólsfótunum. Hann féll
aftur á bak með braki og brestum og lá svo
hreyfingarlaus. A sama augnablikinu stökk
hinn lögreglumaðurinn á fætur og kippti
marghleypu sinni upp úr hulstrinu. Með
hrokakæti sparkaði Karl samstundis fætinum
óþyrmilega í kvið hans, og sá lögreglumað-
urinn féll einnig um koll æpandi af kvölum.
“Sjáið nú til,” hrópaði Karl. “Svona
sýni eg lögreglunni í tvo heimana.”
Prófessorinn var allareiðú kominn út
úr dyrunum, og Karl lagði þegar á stað á
eftir honum. En rétt í því reis lögreglumað-
urinn með skammbyssuna aftur upp á oln-
boga, með andlitið afmyndað af kvölum, og
hleypti úr henni einu skotinu.
Karl var kominn á harða-hlaup, þegar
kúlan hitti hann. Hann þrýsti hendinni
ósjálfrátt að síðunni, en hélt áfram að
hlaupa.
“Hamingjan góða,” sagði hann. “Mann-
hundurinn hitti mig með skoti sínu.’*
Prófessorinn leit óttasleginn til Karls og
sagði: “Meiddust þér illa.”
“Nei,” stundi Karl. “Bg vildi að eg
hefði sparkað görnunum út úr honum.”
Þrátt fyrir neitun Karls var auðséð að
honum var að verða þungt um hlaupin, svo
þegar þeir komu upp á gjárbarminn, varð
hann að nema staðar til að ná andanum. Og
þegar hann hóstaði spýttist blóðgusan út úr
munni hans.
“Þetta er undarlegt,” sagði hann.
Prófessorinn neri saman höndunum mjög
vandræðalegnr á svipinn.
“E'f þér hefðúð bara sneitt hjá þorp-
inu!” sagði hann kveinandi.
“Eg varð að fá mér drykk,” sagði Karl
dauflega. “Og það veit heilagur Anthony,
að eg þyrfti einnig nú á slíku að halda.”
Prófessorinn leit um öxl sér og æðis-
legar hugsanir brutust um í brjósti hans.
Enn sem komið var sást enginn vera að elta
þá. Lögreglumennirnir voru að minsta kosti
í bráðina úr sögunni. En ef til vildi hafði
öllum þorpum meðfram veginum verið gert
aðvart um ferð þeirra. Að því er honum
virtist gátu þeir ekkert annað gert, en að
leggja leið sína aftur upp í fjöllin, þessi
fjöll, sem svo lengi höfðu skýlt hoíium.
Hann tók nú um handlegg Karli og fór
að hjálpa honum áleiðis eftir þessum efri
leiðum. Og hann gerði sér óljósa hugmynd
um, að geta komið særða manninum til Gast-
hof aftur. En ekki höfðu þeir komist einn
kílómetra áfram þegar honum varð ljóst, að
sér myndi aldrei takast það. Karl var eins
og' þung byrði á öxl hans. Og nú var það
Karl, sem orðinn var að farangri. Að lok-
um hrasaði Karl og hentist niður í mjúka
fönnina á götunni.
“Ó, en fæturnir á mér,” stundi hann,
“þeir eru eins og snjóplógar iivor úm sig.”
Prófessorinn sá að Karl var að verða
bleikur í framan af blóðmissi.”
“Lofið mér að binda um sárið,” sagði
hann.
Svar Karls var naumast hljóðbært, er
hann sagði lágt: ‘ ‘ Það blæðir inn, en kem-
ur stöðugt upp úr mér.”
Hann hóstaði upp rauðum froðustraum,
en hvíta skinið í augunum drógst saman og
upp á við á undarlega. óskiljanlegan hátt.
Þá þóttist prófessorinn vita, að Karl væri að
deyja. Þrátt fyrir allar svaðilfarir pró-
fesáorsins hafði hann aldrei komist í neitt
líkt þessu. Andlit hans hrukkaðist alt af
ein-skonar barnslegum vandræðum, og hend-
ur hans hreyfðust ósjálfrátt. Svo beygði
hann sig niður og stamaði út úr sér:
“Get eg nokkra hjálp veitt yður?”
“Eg hefi nú fengið nóg. ”
Þetta var seinasta orð Karls, og nú varð
löng og þungbær kyrð. Þetta virtist alt svo
undarlega ótrúlegt. Fyrir aðeins fáum mín-
útum hafði Karl verið með miklum hávaða
og rosta að brjótast um í bjórstofunni. En
nú var hann svona. Alt í einu hóstaði Karl
aftur; munnurinn opnaðist og höfuðið hneig
máttvana ofan á aðra öxlina; svo valt hann
á hliðina niður á götubarminn.
Prófessorinn stóð á fætur, með veiklu-
legum undrunarsvip í augunum. Ósjálfrátt
þvoði hann hendurnar í mjúkum snjónum og
starði óafvitandi niður fyrir sig. Alt í einu
virtist honum verða ljós afstaða sín. Hann
leit í síðasta sinn skjótlega á Karl og stökk
svo á stað fram eftir götunni.
Eftir að fara svo sem þrjá kílómetra
upp eftir veginum, sem þeir Karl og hann
höfðu farið um og sporin eftir hina stóru
skíðaskó Karls sáust glögt í, setti að honum
hræðsluskjálfta. Hann sá nú greinilega
vandræðin, sem hann væri staddur í. Það
væri þýðingarlaust að snúa aftur til Gasthof,
og hann gæti ómögulega náð til Breintzen.
Eina undankomuvonin væri háfjalla-auðnin.
Ef hann héldi upp á við og styztu leið yfir
fjalls-öxlina, kæmist hann kannske beint til
kofans, sem hann hafði áður dvalið í. Strax
og honum datt þetta í hug, sneri hann þvert
úr leið og byrjaði þegar að klifrast upp í
áttina til efri hlíðar-hjallanna. Færðin var
ógreið og þungt undir fæti í meirri fönn-
inni. En hapn þrammaði áfram og brauzt
í gegnum skaflana, hærra og hærra, og jók
með hverju sporinu, sem hann tók, fjarlægð-
ina milli sín og útúrdúrs-viðburðanna í
Taube þorpinu.
Þegar hann náði upp á fyrsta hjallann
rétti hann úr sér, þurkaði svitann framan
úr sér með þeirri tilfinning að liann hefði
þó framkvæmt nokkuð, og leit svo niður yfir
farna leið. Sér hann þá í fjarlægð niðri í
dalnum nokkrar dökkar verur á ferð, er
færðust smátt og smátt í áttina upp í fjallið.
Þá heyrði hann og' jafnframt að kirkjuklukk-
unum var hringt með eins og viðvörunar-
höggum.
Þegar hann kom auga á eftirförina,
skildi hann, að þar sem hann stæði á hæðar-
brún og bæri við himin neðan frá láglendinu,
væri hann ekki eins óhultur og hann ímynd-
aði sér, flýtti hann sér því að skjótast úr
augsýn, og hálfboginn fór hann aftur að
fika sig áfram með auknum hraða upp
f jallsbunguna. Ekki þorði hann að líta aftur
fyrir sig, fyr en hann ðafði brotist áfram
meira en hálfa klukkustund. Og þá varð
hann alveg með hjartað í .skónum, þegar
hann varð þess vísari að leitarmennirnir
nálguðust verustað hans ótrúlega fljótt.
Fimm menn, er dreifðu sér í hálfsveig, fóru
nú hratt yfir. Hann sá greinilega forustu-
manninn. Það var Hubner, sjálfur undir-
foringi lögregluliðsins.
Prófessqrinn stóð nú algerlega ráðalaus.
Hann var að vísu töluverður heimsmaður;
en þessi vandræði voru utan við alla hans
fyrri reynslu. Með þann eina ásetning efst
í huga að komast úr augsýn, fór hann eins
og hræddur héri að klifra sig með höndum
og fótum beint upp fjallshlíðina. B1erðin
var ótrúlega auðsótt. Hann rakst á hruf-
ótta geil í þurrum lækjarfarvegi, alsetta
frosnum fannarþúfum, sem gerðu honum
hægara fyrir um að ná þar fótfesti. Af og'
til feyktust fram hjá andliti hans eins og
sjávarmistur smámekkir af þurramjöll. E'n
hann skeytti því engu. Né heldur hirti hann
um köllin, sem til hns bárust æ meiri og
glöggari að neðan frá leitarmönnunum.
Vegna þess að undankomu-hugsunin fylti
huga hans, tók hann ekki eftir aðvörunar-
orðunum, er þeim fylgdu.
Alt í einu bárust honum þó til eyrrta
orðin: “Snjóðflóð! Snjóflóð!’’
Mökkurinn í kringum hann varð nú æ
þéttari, og í honum stöðug skúr jökulagna.
Óljóst skruðningshljóð, er líktist fjarlægum
þrumugný, færðist nær og varð æ skýrari.
Svo þyrlaðist fönnin í fossaföllum að honum
og hreif hann með sér eins og taflpeð væri.
Nú hljóðaði hann til mannanna, en köll hans
voru jafn-árangurslaus, eins og þeirra höfðu
verið. Þar sem lei'tarmennirnir höfðu
forðað sér til hægri og vinstri undan flóðinu,
þá veltist hann nú, hulinn vægðarlaust í '
hvítum fannafaðmi þess, niður fjallshlíðina
með því. Þegar svo virtist sem allur hinn
ægilegi þungi hins æðanda flóðs myndi hlað-
ast ofan á hann og búa honum bráðan bana,
kastaðist hann fyrir einhverja óskiljanlega
tilviljun til hliðar, út úr aðal-straumi flóðs-
ins og staðnæmdist máttvana og þvínær með-
vitundarlaus, grafinn og alls ósýnilegur, í
mjiikum mjallarbyng. Hann lokaði augun-
um meðan flóðið þrumaði fram hjá honum.
Svo misti hann dálitla stund alla meðvitund.
Á hlíðar-hjalla, þar fyrir neðan horfði
undirforinginn, ásamt mönnum sínum, þegj-
andi og undrandi á flóðsofsann fara fram
hjá sér. Leitarmennirnir voru búandmenn
frá Taube, sem Hubner hafði í snatri náð' í
sér til hjálpar.
“Jæja,” sagði einn þeirra. “Þetta er
hans síðasta för. ”
‘ ‘ Eg sá flóðið gleypa hann! ’ ’ sagði ann-
ar og krossaði sig óttasleginn. “Á einni
sekúndu var hann horfinn!”
“Hamingjan góða!” sagði sá þriðji.
“Að hugsa sér það, undirforingi, að hann
og Edler skyldi báðir farast!”
“Hvað um það!” hreytti Hubner út úr
sér. “Edler var æfinlega óþægur hundur,
og til einskis nýtur. Hann átti skilið sín
endalok fyrir að sparka félaga minn í kvið-
inn. En hví var þessi gamli E'nglendings-
asni annars að fara sér að voða?”
“Við kölluðum þó aðvörunarorðum tii
hans.”
“Já, við kölluðum vissulega til hans,”
sögðu þeir allir sér til málsbóta.
“Hvort sem kallað var eða ekki kallað,
þá gerir lögreglustjórnin sig ekki ánægða
með þessi málalok,” urraði undirforinginn.
“Og ekki heldur fólkið í Vínarborg. Það
vildi ná í gamla manninn, til þess að fá eitt-
hvað að vita um hlutina, sem hann Stal.”
Þeir þögðu nú allir stundarkorn. Þá
sagði þriðji þorpsbúinn:
“Við gætum kannske fundið hann
dauðan.”
“Hvaða möguleika höfum við til þess —
undir slíku snjóflóðskyngi?” sagði maður-
inn, sem fyrstur talaði. “Þó byrjað sé núna
þá gæti skeð að hann fyndist eftr ein tíu ár,
beingaddaður í jöklinum. Hann segði þá
vafalaust til um það, hvar hann faldi þýfið! ’ ’
“Hvað sem um þetta er að segja, þá
verðum við að leita,f’ sagði Hubner. “Þó
ekki væri til annars en þess að geta sagt,
að við hefðum gert tilraunina.”
Hálfum klukkutíma síðar, þegar snjó-
flóðsdyng'jan hafði stöðvast, lögðu þeir leið
sína gætilega upp brekkuna og' hófu leitina,
sem þó var vissulega mjög sundurlaus og
ónákvæm, því allir mennimir höfð'u þá sann-
færing í huga, að hún væri þýðingarlaus;
þóttust vissir um, að fjallið léti ekki af
hendi herfang sit't.
Skömmu eftir að sól hafði gengið yfir
hádegisbaug sinn kallaði undirforinginn ó-
þolinmóðlega:
“Nóg er aðhafst! Þetta er þýðingar-
laust. Við skulum snúa aftur. En við verð-
um að hirða lík Edlers og flytja það til Gast-
hof. Þar verður líkskoðunin.að fara fram.”
Um það bil er kvöldhúmsskuggarnir
tóku að lengjast á hinni snjófgu götu niðri
í dalnum, komu mennirnir fimm ofan af
fjöllunum og gjörðú alveg eins og forustu-
maðurinn hafði fyrirskipað.
Fjórtándi Kapítuli
í litla bakherberginu hjá hr. Séhwartz’ í
Breintzen, sat litli leynilögrgelumaðurinn,
sem kallaði sjálfan sig Oberholler, með
aug-un stöðugt á Lewis. Ef til vill tók hann
eftir því, að ungi Ameríkaninn yfirvegaði
með harðneskjulegu augnaráði alt umhverfið
í herberginu. Hann sagði svo í mjög alvar-
legum rómi:
“Eg ræð yður frá því, Mr. Merrid, að
reyna nú enn að komast undan á flótta. Þér
mynduð, held eg, fljótlega komast að raun
um árangursleysi þess. ”
Laus við gullspangagleraug'un og með
skerandi augnaráði birtist Oberholler nú sem
alt önnur persóna en áður, ekki lengur óupp-
litssdjarfur, og geðprúður, heldur orðhvass
og ákveðinn, með öllum einkennum tyktunar-
meistarans.
“Minnist öll afstöðu ykkar hér, þess, að
þið eruð mínir fangar, hvert og eitt. Ef
þið eruð ekki varkár, verð eg að flytja
ykkur héðan.” Hann gaut auga til forn-
gripakaupmannsins og mælti í ef til vill ögn
mýkri rómi. “Gerið svo vel, hr. Sohwartz,
að vísa Miss Ullwin upp til herbergisins,
sem eg hefi ánafnað henni. Eg efast ekki
um, að hún sé þreytt eftir all-langt og erfitt
ferðalag í dag.” Sylvía leit með vandræða-
legum vonleysissvip á Lewis og drúpti liöfði.
Þegar Sylvía gekk fram að dyrunum í fylgd
með hr. Schwartz, leit Connie auðmjúku
augnaráði til leynilögreglumannsins og
spurði:
“Má eg fara með henni?”
Hann kinkaði kolli þegjandi. Og jafn-
vel þegar hann var orðinn einn eftir hjá
þeim Lewis og Steve, þagði hann enn dálitla
stund. Svo þrýsti hann fingurgómunum
fast saman og sagði um leið í óþjálum rómi:
“Eg verð, Mr. Merrid, að láta yður
vita, að afstaða yðar hér, er mjög hættu-
þrung-in. Nú eigið þér ekki í höggi við ríkis-
lögregluna, sem þér svo sniðuglega sluppuð
frá og létuð verða sér til athlæg'is. Þér
eigið nú við mig, sérstakan lögregluumboðs-
mann frá Vínarborg.” Hann sagði nokkur
augnablik og bætti svo við með alvarlegri
áherzlu í rómnum: “Það er nú eigi svo, að
eg aðvaraði yður ekki. Það gerði eg í Gast-
hof, en þér skeyttuð því þó engu. 0g hafið
þannig, með fullri vitund um kringumstæð-
urnar, af ásettu ráði og frjálsum vilja gert
sjálfan yðúr meðsekan í glæpsamlegu athæfi.
Það er nú einnig skylda mín, Mr. Merrid, að
láta yður vita, að Karl Edler var í morgun
skotinn til dauðs hjá Taube, þegar hann var
að hjálpa George Ullwin til að komast burtu.
Og sömuleiðis,” — embættismaðurinn þagn-
aði snögglega, en bætti svo við með viðeig-
andi alvörusvip — “að Ullwin sjálfur varð
fyrir og huldistl af snjóflóði, er hann reyndi
að dyljast fyrir og flýja frá fjórum embætt-
ismönnum réttvísinnar. Hann er líka dauð-
ur.”
Nú varð djúp þögn. Lewis starði á leyni-
lögreglumanninn, eins og agndofa yfir að
heyra þessa tvöföldu slysafregn. Það var
eins og hann gæti ekki í svipinn gert sér til
fulls grein fyrir þessum viðburðum. Þá
kvað Steve upp úr með sína skýring á því,
sem skeð liefði: * /
“Sjáðu nú til, Lewis, hvers vegna við
erum hér komin. Þegar hr. Oberholler sagði
okkur fréttirnar núna eftir miðjan daginn,
þá var þýðingarlaust að dyljast lengur fyrir
lxonum í nokkru okkur viðvíkjandi. Eg sagði
honum, að við ætluðum að hittast í Breint-
zen. Mér fanst, að við mættum alveg eins
vel mætast hér og ljúka við þetta bann-
setta fyrirtæki.”
Lewis þagði enn. Hann var nú að hugsa
um Sylvíu og alt það, sem hann hefði lofast
til að gera fyrir hana.
Steve liorfði með raunalegum gremju-
svip á hinn þögula vin sinn, og sagði svo:
“Þetta verður þungbært fyrir stúlkuna.
Henni þótti vænt um öldunginn, föður sinn.
En svo er hún margfalt betur stödd án hans.
Og vertu nú svo vænn að minnast þess, að
við erum öll enn stödd í ólukkans klípu.”
Lewis rendi nú dauflegu augnaráði sínu
til lögreglumannsins og sagði:
“Hvað verður um Miss Ullwin?”
“Eg er hræddur um,” svaraði hinn, að
þetta geti orðið henni all-óþægilegt, einkum
nú, þegar faðir hennar er dauður. Eg er nú
sérstaklega í þjónustu Bquitable félagsins.
Eitt af hlutverkum mínum, eða öllu heldur
aðal-hlutverkið, var að ná aftur stolnu smar-
ögðunum. Það var ástæðan fyrir því, að eg
vfirvegaði kringumstæðurnar svona marga
daga án þess gð gera nokkrar ráðstafanir
um handtöku Mr. Ullwins. Eg vissi, jafn-
vel áður en þér komuð til Gasthof Holine,
að liann væri í heiðarkofanum. Og eina
nóttina, er hann svaf, var svo leitað hátt og
lágt í kofanum, sem og fötum og öllu öðru,
sem í honum var, en gimsteinarnir voru þar
ekki. Né heldur voru þeir í herbergjunum,
er hann hafði í Vínarborg. Einnig í þeim
var leitað nákvæmlega. Eg beið þess vegna
eftir að finna líkur, eða fá bending um hvar
hinir stolnu dýrgripir væri niður komnir,
eða þá ef til vildi aðkomu vitorðsmanns—”
Hann þagnaði, ypti þá öxlum borginmann-
lega, og sagði enn fr'emur: “Nú er eg sann-
færður um, að smaragðarnir voru afhentir
einhverjum fyrirfram ákveðnum viðtakanda
strax eftir að stuldurinn skeði; að pening-
unum sé þegar eytt og gimsteinamir tapað-
ir. Sem alt er hr. Ullwins sök. Getið þér
búist við, að skjólstæðingar mínir sýni dóttur
hans meðaumkun?”
“En hún átti engan hlut í þessu,” sagði
Steve. “Hann eyddi peningunum. Þér get-
ið ekki sakað hana um það.”
“Get ekki!” endurtók lögreglumaður-
inn. “Þér aöttuð að vita betur, en að við-
hafa það orð. Undir vanalegum kringum-
stæðúm gerði það henni erfitt um afstöðuna,
og' enn erfiðara á yfirstandandi tímum.”
Lewis stóð þögull og beit á vörina, með
})ungbrýndan svip, er lýsti bitru hugar-
stríði. Um síðir virtist hann komast að á-
kveðinni niðurstöðu og mælti seinlega:
“Hvert er verðgildi — hæsta virðingar-
verð — þessara stolnu gimsteina?”
Lögreglumaðurinn svaraði blátt áfram:
“Eitthvað um fjögur hundruð þúsund
skildingar. Þeir voru veðsettir fyrir all-
miklu minni upphæð en það. En vegna síns
sögulega gildis voru þeir á bókum skjólstæð-
inga minn virtir á fjögur hundruð þúsund.”
“Hvað yrði það mikið samkvæmt ame-
rísku peningagildi ? ”
“Nú—” leynilögreglumaðurinn virtist
undrandi. “Það er eitt liundrað þúsund
dollarar.”
Lewis settist niður við borðið, þreifaði
í innri vasa treyju sinnar og dró upp úr
honum víxtlbók sína og penna. Svo ritaði
hann ávísunina, blátt áfram eins og hann
væri að framkvæma daglega athöfn.
Leynilögreglumaðurinn tók við ávísan-
inni og leit yfir hana með hálf-óttaþrungnu
augnaráði. Svo mýktist svipur hans smátt
og smátt. Hann nuddaði hökuna, leit á
Lewis svo á ávísunina, og aftur á Lewis.
“Kæri herra,” sagði hann óvenju fjör-
lega, “þetta er höfðingleg endurbót. Hún
breytir öllu viðhorfi málsins. Eg þarf naum-
ast að taka það fram—”
“Gerið svo vel að segja ekkert meira,”
greip Lewis fram í. “Hg hefi bara keypt
þessa ósýnilegu gimsteina yðar, það er alt
og sumt. Yerður Miss Ullwin nú fyrir
nokkrum óþægindum framvegis þeirra
vegna?”
“Eins og eg ætlaði að segja, kæri Mr.
Merrid, þá getur þetta frábæra örlæti yðar
haft aðeins eina afleiðingu. Eg er sann-
færður um, að skjólstæðingar mínir leita
ekki framar á um þetta mál. Eg get í sann-
leika sagt, fullvissað yður um það, að eg geti
greitt fram úr um öll vandræði yðar gagn-
vart lögreglunni. ”