Lögberg - 22.05.1941, Side 6

6
LÖGBEBGK FIMTUDAGINN 22. MAÍ, 1941
I átt morgunroðans
(Þýtt úr ensku)
Tuttugasti Kapítuli
EMzabet lagði frá sér dúksdregilinn, sem
hún var að sauma í, tók af sér gleraugun og
leit brosandi framan í Jeremy. Hann beygði
sig niður og kyssti hana. En hvað hún virð-
ist nú gömul, lasburða og þreytuleg, hugsaði
hann, og tók sér það nærri að hitta hana
(þannig.
‘ ‘ Góð'an daginn! ’ ’ sagði hann. ‘ ‘ Eg kom
nú.aftur með bifreið Archers frænda, alla í
góðu lagi.”
‘‘Hg heyrði ekið lieim að húsinu, og vissi
að þar kæmir þú. Að' hafa fengið þig heim
aftur, Jeremy, virðist næstum eins og‘ í
gamla daga. Eg er nú að vei'ða svo gömul,
finst mér, og dvel með hugann iðulega á
I.öngu- liðnum stundum. Þegar eg vakna að
næturlagi, sem eg oft geri, fer eg að hugsa
um Nónu og þig og Merrik eins og þið væruð
enn lítil og hefðuð aldrei farið frá mér, sem
þið þó hafið nú gert, öll þrjú. ”
“Og hver hefir farið lengst í burtu, finst
þér, Elízabet frænkaT”
“Eg — nú, eg veit ekki við hvað þú átt,
kæri drengur minn. ” En hann sá af flökt-
andi handsveiflu hennar og því að hún leit
niður fyrir sig, einis og til að forðast augna-
ráð hans, áð hún skildi vel hvað hann meinti.
Ilann settist á knjákoddann við fæt-
ur henni og horfði upp til hennar með sama
ungæðislega hrekkjasv'ipnum, sem hún æfin-
lega hafði svo gaman af og hafði þá komið
henni til að hlæja. En nú grét hún. Hann
sá augnn hennar fljótandi í tárum, svo hann
vafði hana örmum og þrvsti henni fast að
brjósti sér.
“Svona — Svona!” sagði hann. “Eg
ætlaði ekki að hryggja þig.”
Elízabet losaði sig með hægð, þurkaði
tárin úr augunum og sat aftur upprétt í
. stólnum.
“Eg hefi nú náð mér aftur, Jeremy,”
sagði hún. “Mér þykir slæmt, að eg skyldi
tapa mér svona. En eg hefi grátið allmikið
í seinni tíð.”
“ Það er vegna — vegna Merriks, er ekki
svo?”
“Þú hefir J>á heyrt um það! Þú hefir
frétt, að hann—”
“Að hann hafiVanrækt Nónu og hlaupið
um alt með minni konu. Það er þá satt. Eg
gat ekki trúað því.”
“Þannig hefir það verið, Jeremy. Frá
þeirri stundu er hún kom hingað, virtist
hann verða Nónu fráhverfur. Archer talaði
um þetta við hann, þegar það fór að verða
alvarlegt og—”
“Hvað áttu við með þvíf”
‘ ‘ Eg — nú, eg á við það, að hann dvaldi
í Clovves eina óveðursnóttina. Hann skildi
Nónu aleina eftir og fór þangað yfir. Og
hann komst ekki heim aftur vegna veður-
ofsans.”
“Einmitt það. ”
“Ójá, en um það er ef til vill ekkert að
segja. Eg gæti ekki trúað því, að Merrik
hagaði sér óheiðarlega. En eg hugsa til
Nónu — það er hún, sem líða verður. Fólkið
talar svo mikið, oig öllum dalsbúunum er
þetta kunnugt. Stundum dettur mér í hug,
að Merrik sé orðinn hálf-frávita — eða að
hún hafi dáleitt hann.”
Jeremy brosti. “Eg efast nú um það.
En eg skil ekkert í öllu þessu. 1 gærkveldi
sat eg nokkra stund hjá þeim Nónu og Mer-
rik. Þau virtust þá bæði svo glaðleg, og svo
ána>gð í sambúðinni.”
“Svona virðist það vera. Þeim verður
aldrei sundurorða. Nóna minnist aldrei á
þetta með einu orði og vill ekkert segja.
Þegar eg einu sinni spurði hana hvar þetta
ætlaði að lenda, svaraði hún blátt áfram og
rólega, að Jiað endaði líklega með skilnaði,
sambúð sinni við Merrik yrði senn lokið. Þá
spurði eg hana hvort hún gæti ekkert gert
til að spoma gegn þessu — gæti hún ekki
vakið Merrik til meðvitundar um það, hversu
miklar raunir hann bakaði okkur öllum með
atlmfi sínu. En hún svaraði aðeins: ‘Mer-
rik veit hvað hann er að gera, og eg get
ekkert um það sagt.’ Archer talar varla
nokkurt orð við hann og segir, að haldi þessu
áfram sé lokið sambandi sínu við Merrik.”
“Það skal ekki haldast við — því lofa
eg J)ér,” sagði Jeremy.
“Gerðu ekki — Jní aðhefst ekkert,
sem—”
“Eg veit ekki rétt núna, hvað eg muni
gera, en fyrir }>essu verður að fá skýra grein
gerða. Eg ætla mér ekki að líða J)að, að þið
verðið að þola sársauka og vandræði út af
öðru eins og þessu — þið, eða Nóna. Mér
fellur illa — þykir mjög leitt að eg skyldi
senda Evelyn hingað. En mér datt ekki í
hug, að hún myndi verða orsök nokkurra
vandræða hér, J>ó mér hefði mátt detta það
í hug. Hún virðist þrífast- bezt á^ slíku,”
sagði Jeremy í bitrum tón.
Hann hafði nú í huga hvernig «hún
kvöldið áður hló að honum opinskátt og
blygðunarlaust; og hvernig hún með glott
enn á vörum hæddist að framtíðarvonunum,
er hann hafði dirfist að minnast á við hana.
“Eg gæti farið burt hóðan með hana,”
sagði hann í alvörutón. “ Það myndi lík-
lega binda enda á þessi vandræði.”
“Eg er nú ekki viss um það. Hún hefir
eitthvert hald á Merrik. Eg hefi horft á
hana leiða hann burt með sér beint frá hlið
Nónu — já, rakleiðis héma frá borðinu,
þegar hann var að neyta miðdagsverðarins
með okkur. ”
“Ekki meira! Vertu svo góð, að tala
ekki meira um J>etta. Eg hefi nú fengið nóg
að heyra,” sagði Jeremy að lokum.
Nóna og Merrik fóru til Clowes um
kvöldið. Það vrar Evelyn, sem að lokum
fiónaði Nónu og bað þau að' koma. “ Jeremv
langar svo mikið til Jiess, að þið komið hing-
að,” sagði hún glaðlega. “Þetta á að vera
heimkomufögnuður hans, og hann’langar til
að hafa alla sína — öll ástmennin sín hér í
hóp. Eg fónaði foreldrum Juniun og bað þau
að koma, en þau kváðust ekki geta það. Það
verða því bara við fjögur í hópnum, éinum
bætt við vanalegu þrenninguna ykkar. Mér
er mjög ant um þetta líka — langar mikið
til að sjá ykkur öll aftur í gömlu einingunni,
finst einhvern veginn að' þið munið eiga svo
margt sameiginlegt. Ef til vill eru Jæssi
orð mín ekki nógu ljós, en þú munt skilja
hvað eg meina, er það ekki, Nóna?”
“ Jú, eg held e'g skilji hvað þú átt ýið,”
Svaraði Nóna seinlega. Henni var illa við
að þurfa að fara til Clowes, hafði óbeit á
því, þegar þar var engan nema Evelyn eina
að heimsækja, og svo Jiegar hún liafði nú
Jeremy líka þar hjá sér — “Við munum
koma,” sagði hún. “Eg er viss um að geta
líka svarað því svona fyrir Merriks hönd,
þó hann sé ekki hér nú viðstaddur. ’ ’
“Auðvitað. Og við skulum njóta hér
glaðrar stundar saman. En hve undrandi
J)ið hafið orð'ið af að sjá Jeremy í gær-
kvöldi!”
“Það vorurn við — undrandi og glöð,”
svaraði Nóna.
“Vissulega!” sagði Eivelyn og þagði
eitt augnablik áður en hún bætti við: ‘ ‘ Hann
sagðist hafa hitt ykkur sitjandi tvö ein sam-
an úti í húminu, undir stjörnulýstum himni.
Þú getur enga hugmynd haft um, live hrif-
inn hann var af þessu, og það fylti huga
hans með unað'sríkum hugsjónum um lijóna-
bandssæluna. Og þegar hann kom heim var
hann beinlínis lofisyngjandi yfir því.”
“Og — lézt þú hann um hríð óhindrað
halda — hugsa svona um J>etta?”
“Já, yndið mitt, eg uppörvaði J>á hug-
sjón hans. Þótti hún unaðsleg. En í morg-
un virtist hugsjónin einhvern veginn hafa
dofnað hjá honum,” sagði Evelyn seinlega.
“Hann mintist alls ekkert á þetta meðan við
neyttum morgunverðar og fór svo tafarlaust
vfir til heimilis foreldra þinna. Ó, en eg
geri ráð fyrir að maður líti hlutina með
öðrum augum að morgni dags. Vertu sæl
á meðan, Nóna. Við byrjum máltíðina klukk-
an átta, en komdu snemma.”
Eins og annars hugar og fálmandi
hengdi Nóna upp hljómfærið og sneri bjöllu-
krananum til merkis um að samtalinu væri
lokið og línan laus. Hún fann til sárrar
þreytu og óvissu um alla hluti á lífsleiðinni,
nema eigin þungar þrautir sínar.
“Aumingja Jeremy!” sagði liún við-
kvaímnislega, “eg vildi að hann hefði ekki
komið heim. Þesis óska eg hans sjálfs vegna
og vegna vináttuþelsins, sem hann bar til
Merriks. Nú þegar hefir hann sjálfsagt
heyrt ýmislegt og reynir svo undrandi að
gera úr því heildarmynd í huga sér — að
brjóta heilann um það, livað alt l>etta eigin-
lega hafi að þýða.”
Hún sat ein framan við kulnaðar glæð-
urnar á stofu-arninum. Merrik hafði lagt
árla á stað til bæjar — þögull og þungbú-
inn, hugsandi, að líkindum, eitthvað svipað
og hún vsjálf, um heimkomu Jeremys. En,
nei, hugsaði hún ennfremur, }>að hlýtur að
þýða eitthvað annað í hans huga. Ef til
vi 11 }>að, að verustundir hans hjá Evelyn
hljóti nú að hætta. En hvað getur hann sagt
við Jeremy? Og Jeremy má ekki lenda í ill-
indum við hann. Eg get ekki }>olað það.
Merjik hefir fórnað sér of mikið fyrir
Jeremy og fyrir mig. Eg ætti að segja
Jeremy alt eins og er, en eg — eg er bara
heigull, hugsa eg. Eg er hrædd við að gera
það. Og það er líka betra, að honum sé það
ókunnugt hvernig á stendur. Það myndi
hrinda honum algerlega í burtu frá henni.
Hún hafði nú konuna Etta Pinder sér
til aðstoð'ar. Oft hafði hún óskað þess, að
vinnukonan væri farin, þegar hún nú þráði
einveruna svo mjög, en þegar hún sá Jeremy
koma gangandi upp eftir malarstígnum, þótti
henni vænt um að Etta væri þar enn, og að
húsið væri lítið'. Hún vildi ekki sitja á
launtali við Jeremy — ekki um Merrik, né
um Evelyn, og hún vissi að nú kæmi hann
einmitt til þess að ræða um þau.
Já, hún var þessa fullviss, þegar hún sá
framan í hann út um hurðargluggann —
dregna andlitið hans og augun starandi eins
og út í f jarlægan geiminn.
“Helló, Jeremy,” sagði Nóna og opnaði
hurðina upp á gátt, “})ú ert snemma á ferð-
inni í heimsóknum þínum, en það er gaman
að sjá þig í dagsljósinu. ”
“Og þú, Nóna, ” sagði hann í mjúkri
rödd og leit blíðlega til hennar, “hvað þú
ert nú falleg — svo undur unaðsleg — og
að hugsa um það, að eg skyldi nokkurn tíma
vera nógu mikið flón til þess að gleyma því
eitt augnablik—”
Nóna lagði fingur á vör sér og benti
fram í eldliúsið, þar sem pönnuglamrið hætti
alt í einu.
Jeremy tók utan um hendur hennar,
hélt um þær innilega og horfði beint í augu
henni. Endhrminning'ar fyrri stunda vöknuðu
hjá J)eim báðum, án þe»s }>ó á nokkurri
feixmii bæri milli þeirra, nokkrum skjótum
roðablæ á andliti hennar, eða handafumi af
hans liálfu. Og hann hugsaði með sér: Alt
er J)á horfið og gleymt, sem betur fer. En sé
minningin enn lifandi, J)á liefir hún nú enga
þýðingu.
• Þau tóku sér sæti. Jeremy rendi augum
yfir stofuna, þar sem hann kannaðist við
eins og gamla kunningja hluti þá, sem hún
og Merrik nú áttu þama sameiginlega:
myndirnar, bækur honum gamalkærar, pípu
Merriks á arinhyllunni, saumakörfuna, sem
hann hafði gefið Nónu á afmælinu hennar
sumarið á undan stríðinu. Var það aðeins
í sumar, sem leið, hugsaði hann og varð
eins og liálf-bilt við. Hann mintist þess nú
a liafa keypt körfuna af Indíánunum við
Brendukirkju, þegar þeir Merrik og hann
keyrðu þar um á heimleið frá Restigouche.
Honum fanst einkennilegt, að þessi veiga-
litli hlutur skyldi nú vera Jiarna með sömu
ummerkjum eins og áður, þegar alt í víðri
veröld væri á tjá og tundri, og undravert að
hugsa til þess, að enn yrði ka.rfan ef til vildi
hér eða við hlið Nónu, þegar hún væri, líkt
og Elízabet, orðin aðeins sem skuggi af ynd-
islegu stúlkunni, sem hún nú væri.
“Þú kemur til Clowes í kvöld,” sagði
Jeremy og virtist svo sem hann ætti örðugt
með að segja þessi orð, og hrinda frá sér
hugsaninni um hlutina, sem hann var að
liorfa yfir. “Þú og Merrik?” bætti liann
svo við.
“Ö-já, Jeremy,” svaraði liún, “ við
komum Jiangað. Evelyn talaði við mig í
símanum aðeins fáum mínútum áður en þú
komst.”
“Jæja, ” sagði hann með spurningar-
svip í bláu augunum, er á hana horfðu.
“Já. Hún sagði að það ætti að vera
heimkomuveizlan þín og — og það yrði gam-
an fyrir okkur, vinina þína, að sameinast
þar. Okkur öll!” ' Hún eins og áttaði sig
betur á því hvað hún væri að segja, og bætti
við: “Merrik og mig. ”
“Við verðum þar þá öll, Nóney — þar
eð eg er nú kominn hingað. Aðeins við
þrjú. Mér er nú farið að hugkvæmast, hve
hörmulegt það er, að það skyldi ekki altaf
haldast svo. ”
“Geðjast þér vel — lízt }>ér nú vel á
húsið, Jeremy?” Hún varð nú að tala um
eitthvað hversdagslegt, sem ekki leiddi þau
út á þúsund hættuleiðir. “Merrik gerði það
alt saman.”
“Mér geðjaðist vel að því — öllu saman.
Og mér féll það betur í gærkveldi, heldur en
nokkurn tíma áður, meðan eg dvaldi þar.”
Hann kærði sig ekki um að segja henni frá
því, að á }>essum morgni hefði sér fundist
það andstyggilegur verustaður, að eitthvað
hefði J>á verið við }>að, sem rak liann til að
fara l)aðan sem fyrst.
“ Þú hjálpaðir ekkert við að taka þar til,
Nóna. Hvers vegna ekki ? ’ ’
“Eg — eg veit ekki fyrir víst hvers
vegna eg gerði J>að ekki. En eg var J>á í
annríki hér heima. Og svo hafði Merrik
sér til hjálpar við }>að bæði Linklaters-hjón-
in og málara og aðra húsaprýðingarmenn.
Eg fór yfir þangað til að skoða það daginn
áður en hún — áður en Evelyn kom. Og
mér fanst viðgjörðin hafa tekist ágætlega.
Mér geðjaðist þó bezt að herberginu þínu,
Jeremy. ”
“Einmitt það,” sagði hann brosandi.
“Jæja, það minnir á liðna tímann, Nóney —
æskustundirnar okkar saman. Alt er þar eins
og áður var, og meðan eg lifi verður engi11
breyting gerð þar.” ';g
Eldhúshurðinni var nú skelt aftur. Úti
í garðinum skálmaði Etta íPinder með þvottæ
körfu í fanginu yfir að löngu stagi alj)öktu
fötum, sem hún var að sækja. Hann sneý1
sér þá að Nónu og varúðar-gríman var nu
alveg horfin af andliti hans.
“Segðu mér, Nóney, hvort það sé satfi
sem eg heyri um Merrik — að hann eyo1
mestu af tíma sínum hjá Evelyn, en fáuffl
stundum hjá þér; að hann vanræki þig, og
liafi alt af gert J>að, síðan hún kom hinga®
í dalinn?”
“Eg vildi að þú hefðir ekki spurt mig
um þetta, Jeremy. Eg — eg vonaði að þu
mvndir ekki gera það.”
“En, vegna hvers ekki?”
“Eg vil ekkert um }>að tala. Get J>að
ekki. “Er það ekki nógu gild ástæðæ?”
“Naumast. Ef til vill þó. Eg get skilið
tilfinningar J>ínar—”
Nóna hló nú og í rödd hennar virtist
honum hann heyra hreim, er liann kannað-
ist við. Hann starði á hana undrandi, eins
og hann gæti ekki trúað sínum eigin eyriun
— þetta var sami hljómurinn, sem hann
hafði heyrt Evelvn hlæja í — sami óþægileg1
hæðnistónninn. Var Nóna líka að hlæja nð
honum?
“Það er J>á satt, er }>að ekki?” sagði
hann á ný. “Alt, sem sagt er?”
“Það veit eg ekki. En það er reyndar
satt, að Merrik er æði oft hjá Evelyn. Hvað
um það?”
“Hvað um það! Þú spyrð svona, þótt
Merrik sé eiginmaður þinn, og kvenmaður
inn, sem fólkið masar um, sé min kona-
Þetta get eg alls ekki skilið. Elskar Merrik
þig ekki?”
“Ó, Jeremy!” Það var sársaukahreimur
í mjúku röddinni, er lxún nefndi nafnið hanSi
leit til hans ávítandi augnaráði, og bætti við1
“Merrik er mér vænn og góður. Hann et
mér alt það, sem eg ætlast til af honum. ’ ’
“Veit Merrik um afstöðu okkar — að
við gengum í gegnum giftingarathöfn, sexu
við hugðumst liafa fullan rétt til að gera?”
Nú gat hún horft beint í augu hans og
sagt honum ósatt, því liún vissi, að sann-
leikurinn myndi aðeins valda þeim meiri
vandræða og liugarangurs. Merrik veit þuð
ekki,” sagði hún.
“Þú ert ekki að segja mér alt eins og'-
það er; er J>að ekki satt?”
“Eg er að segja þér alt, sem þú þarft
að vita, að því er snertir sambúð okkar Mer-
riks. Um vináttu hans og Evelynar er alt
öð'ru máli að gegna. Það kemur þeim ein-
um við.”
“Og mér,” sagði hann í gremjutón-
“Það snertir mig mjög mikið.”
“Þú ætlar ekki að fara í illdeilur við
Merrik? Eg vil að þú lofir mér því. Þú
verður að gera J>að, Jeremy. Það þýðir —-
það er mjög áríðandi fyrir mig.
“Evelyn er konan mín, eins og þú
veizt.”
“Já. En svo er ýmislegt — ó, en livaö
J>ýðir um það að tala!” Hún leit til hans og'
hrukkaði brýnnar svo þær náðu næstum
saman, en græni glampinn elnaði í auguni
henni. Orðin, sem hún ætlaði að segja, og'
það sem hana langaði til að ffifa um við
hann, brann á vöfum lienni. En ef hún
segði nokkuð af þessu, vissi hún að það
myndi gera alt verra. Það myndi óðar egna
gremju hans hennar vegna og hann þá að-
eins freistast til að ‘fremja einhverja
heimskulega hetjudáð, sem aukið ólán leidd1
yfir J)au öll.
“Láttu þetta liggja kyrt um hríð>
Jeremy — viltu ekki vera svo vænn að gera
það fyrir mig? Ejg er ekkert óróleg út af
Merrik, eða athöfnum hans. En þú —
þér í raun og veru ant um konu þína?”
“Já. 1 gærkveldi hélt eg — datt mér
margt í hug. sem mér, í ljósi þess er eg hef1
nú komist að, virðist fremur lieimskulegt-
Mig undraði þá, því hún væri að hlæja að
mér, en nú furðar mig það, að hún skyldi
ekki hlæja háværar en hún gerði. Broslegf
— sumt af því, sem eg sagði,- hlýtur að hafa
hljúmað hlægilega í eyra henni. Það til
dæmis — eins og þú getur nú skilið — þá er
eg var að tala um ánægjulegt heimili handa
okkur, }>egar henni var fremst í huga að
eyðileggja l>að. Eg geri ráð fyrir að hafa
aldrei }>ekkt Merrik nákvæmlega. Held nu
að eg hafi altaf misskilið hann. Og þú hugs-
ar líklega eins — er það ekki ?, Vertu ntf
hreinskilin — er það ekki svó?”
“Góði Jeremy —”
“Hví heldur J>ú vörnum uppi fyró;
hann, eins og J>ú gerir? Hvaða réttindi a
hann til þess að breyta svona lúalega við
þig? Það var líka einmitt þitt fólk, seiö
frelsaði hann frá að lenda í göturæsinu eða
Jmrfamannahælinu og gerði honum fært að
mannast — gaf honum tækifæri til að gei-a
dóttur þeirra —”