Lögberg - 01.10.1942, Blaðsíða 1
S5. ARGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 1. OKTÓBER, 1942
NÚMER 40
TT.
Kenslutíminn er frá kl. 10 til
kl. 11.30 e. h., og er síðasta hálf-
tímanum varið til söngs; hefir
Mrs. Björgvin Stefánsson góð-
fúslega lofast til að annast und-
irspil við sönginn.
Fyrsta kensludaginn verða
börnin innrituð og síðan verða
þeim gefnir aðgöngumiðar að
Rose Theatre. Áríðandi er að
börnin komi nokkrum mínútum
fyrir kl. 10 þann dag og alla
aðra skóladaga.
Forstöðunefnd skólans.
Attrœðisafmœli
Á föstudaginn þann 25. sept-
ember síðastliðinn, átti Mr. J. G.
Thorgeirsson, fyrrum kaupmað-
ur, áttræðisafmæli; hann er
fæddur á Akureyri, og var einn
af stofnendum félagsins “Helgi
magri,” sem um langt áraskeið
var starfrækt í þessari borg. Mr.
Thorgeirsson ber aldurinn það
vel, að örðugt er að átta sig á
því, að hann hafi fullnað áttunda
tuginn; hann hefir jafnan ferð-
ast sólarmeginn í lífinu, og mun
svo gera til hinstu stundar. Mr.
Thorgeirsson er vinmargur hér
í borg, þó landnám hans í þeim
skilningi sé vitaskuld langtum
víðtækara en það. Lögberg
flytur honum innilegar árnaðar-
óskir í tilefni af áttræðisafmæl-
inu.
Stalingrad
Bardaginn um Stalingrad hef-
ir nú staðið yfir í þrjátíu og sex
daga án þess að til fullnaðar-
úrslita hafi komið; varnarlið
Rússa hefir borgina enn á valdi
sínu þó síðustu fregnir hermi,
að hún sé í alvarlegri hættu
stödd; einkum er það norðvestur
af borginni, sem hættan er sögð
að vera mest, og hafa innrásar-
sveitir Nazista hert þar mjög
á sókn þrátt fyrir gífurlegt
mannfall af þeirra hálfu. í
vesturhluta Kákasusfjalla hafa
Rússar veitt Þjóðverjum þungar
búsifjar og hrakið liðssveitir
þeirra til baka á ýmsum svæð-
um; hefir snjókoma meðal ann-
ars stemt þar stigu fyrir innrás-
arhernum.
C.C.F. flokkurinn fer
fram á lausn Tim Bucks
Nefnd manna af hálfu C.C.F.
flokksins með Mr. Coldwell í
fararbroddi vitjaði nýlega á
fund dómsmálaráðuneytisins í
Ottawa, og fór fram á það, að
Tim Buck, skrifara Commúnista
flokksins í Canada, yrði veitt
full leiðrétting mála sinna, og
skírskotaði í því efni til álits
þingnefndar sambandsþings, er
mælti með því, að banninu gegn
Commúnistaflokknum yrði létt
af.
Skarar fram’úr við nám
f hópi þeirra, sem hlutu náms-
verðlaun mentamálaráðs Mani-
tobafylkis í sumar, var þessi
ungi íslendingur frá Glenboro,
Manitoba. Hann er sonur hinna
ágætu íslenzku hjóna, Guð-
Guðmundur Lambertsen
mundar gullsmiðs Lambertsen
og. Brynjólfnýjar Ásmundsdótt-
ur Sigurðssonar frá Katastöðum
í Núpasveit, N.-Þingeyjarsýslu.
Faðir Guðmundar gullsmiðs var
Guðmundur kaupmaður Lam-
bertsen í Reykjavík, þjóðkunn-
ur maður.
Hinn ungi Guðmundur, mætti
kalla hann Guðmund III., svo
sem í sumum stórættum tíðkast,
lét snemma í ljósi gáfur og
hæfileika til náms, því í gegn-
um einn skólabekkinn eftir ann-
an, segir skólastjórinn mér, að
hann hafi staðið efstur og virt-
ist sem allar námsgreinar lægju
honum opnar til skilnings. í
vetur, sem leið þegar nærri dró
prófum tólfta bekkjar varð hann
fyrir veikindum, sem hömluðu
honum nokkuð námið, en samt
sem áður komst hann í gegn
með þessum verðuga heiðri, sem
hann nú hefir hlotið.
Námsverðlaunin, sem nema
$650.00 til tveggja ára, lyfta nú
vel undir námsmanninn, og gefa
honum tækifæri til stærri af-
reka og hærra náms. Enda
hefir hann með styrknum ekki
ráðist á garðinn þar sem hann
er lægstur, því að þegar hefir
hann innritast í annan bekk
undirbúningsnáms læknadeildar
Manitoba háskólans.
Bygðin hans og Islendingar
eru stoltir af námsmanninum
unga, aðeins átján ára. Við ósk-
um honum til hamingju með
heiðurinn sem verðlaunin veita
og við vitum að þú, Guðmund
ur, munir með sömu' stilling-
unni og festunni stefna að mark-
inu sem þú hefir sett þér, sem
hefir einkent þig í s,kóla. Og
þá muntu bera gæfu til að vera
sómi ættar þinnar, bygðar þinn-
ar og íslenzku þjóðarbroti hér
vestan hafs. Heill og hamingja
fylgi þér á námsbrautinni.
\ • E. H. F.
Laugardagsskóli
Þjóðrœknisfélagsins
tekur til starfa á laugardaginn
3. október kl. 10 f. h. í sambands-
kirkjunni á Banning St.
Börnum og unglingum veitist
þarna ágætt tækifæri að læra
íslenzku. Valdir kennarar
starfa við skólann; eru þeir: Miss
Vilborg Eyjólfsson, Mr. John
Butler, Mrs. H. F. Daníelsson,
Miss Vala Jónasson og Mrs.
Einar P. Jónsson. Hafa allir
þessir kennarar mikinn áhuga
fyrir viðhaldi íslenzkunnar og
íyrir íslenzkum málum og verð-
ur þeim bezt launað hið óeigin-
gjarna starf þeirra með því að
Sem flest börn sæki skólann og
komi ávalt stundvíslega alla þá
laugardaga, sem hann verður
starfræktur.
Kristur
(R. Jandel)
Herra, eg hef heyrt þig tala,
hlustað á þitt fagra mál.
fult af blíðu og mjúkt af mildi,
meitlað, djarft og hart sem stál.
Við fjallið, Kristur, kom eg til þín
kvíðinn vék úr minni sál.
1 aldingarði eg var staddur,
er þig kvölin þjáði mest,
örmagna af andans stríði
á ásjón þína fallast lézt.
Flokki þeirra, er fastast sváfu,
eg fylgdi — er duga átti bezt.
Hikandi eg, herra, sá þig
halda eftir kvalaleið.
Eg faldi mig í miðjum hópnum,
er mína eigin barstu neyð.
Afneitti eg þér, elskan sanna,
ó, hve deiga hjartað sveið!
Krossinn, sálna sigurmerkið,
særði þig og kvaldi hart.
Á Golgata, þar gestur var eg,
er grúfði dauðamyrkrið svart.
Kórónu þyrna krýndur var hann,
konungsennið lýsti bjart.
Boðskap Guðs með blóði þínu
barstu viltri, dreifðri hjörð,
elskan þín gekk götu sína
gegnum dársins veðrin hörð.
Göfgi þín og gæzka lýsti
gegnum aldir myrkri jörð.
Undri hverju miklu meira
má oss vera æfi þín.
Trú þín styrka, bygð á bjargi,
er blys, sem niður í djúpin skín.
Líf þitt, Kristur, von mér vekur,
verður léttbær þjáning mín.
Þó að veröld hætt þig hafi,
og hjörtu ótal bregðist þér,
stendur þú samt öllu ofar
aldir þó að bylti sér.
Ríki og þjóðir svigna, sundrast,
samt og stöðugt boð þitt er.
Hvernig sem eg ljóssins leita,
leggur skugga í sál mér inn.
Gegn mér vitna glöpin þungu,
þó góðan hygði eg tilgang minn.
Kendu mér, það Kristur drottinn,
að komast undir vilja þinn.
Sigurjón Guðjónsson þýddi.
—(Kirkjuritið).
MINNIST BETEL
í ERFÐASKRAM YÐAR
FIMMTÍU AF HUNDRAÐI
í þingræðu, sem Churchill
forsætisráðherra flutti á þriðju-
daginn, lýsti hann yfir því, að
mann tjónið af hálfu sameinuðu
þjóðanna í skyndiárásinni viö
Dieppe, hefði numið um fimm-
tíu af hundraði.
Þingmensku framboð
Á föstudagskveldið þann 9.
október, kl. 7.30, verður haldinn
framboðsfundur á Marlborough
hótelinu af hálfu Liberal-flokks-
ins í North Centre kjördæminu.
til þess að velja þingmannsefni
fyrir kjördæmið við aukakosn-
ingu þá til sambandsþings, sem
fram mun fara í náinni framtíð.
Ágætur íslendingur, Konnie
Johannesson flugskólastjóri,
leitar útnefningar til áminstrar
aukakosningar, og ættu landar
hans að leggjast á eitt um það,
að tryggja honum útnefningu
með því að fjölmenna á fram-
boðsfundinn. Konnie er hinn
mesti fremdarmaður, er rutt
hefir sér með elju og árvekni
glæsilega braut; hann er prýðis-
vel máli farinn, glæsilegur í
framgöngu, og myndi sóma sér
hið bezta í sambandsþinginu.
Að framboðsfundinum eiga
allir kjósendur North Centre
jafnan aðgang, og til þess að
tryggja það að þeir einir, menn
og konur, sem kosningarrétt hafa
í kjördæminu, greiði atkvæði á
fundinum, er svo fyrir mælt, að
kjósendur sýni skrásetningar-
spjald sitt (Registration Card)
við innganginn.
Hvað margir muni leita út-
nefningar, er enn eigi með fullu
vitað, þó talið sé víst að Mac-
Donell, sá er bauð sig fram í
North Centre 1040, reyni að
freista lukkunnar a ný.
Það hlýtur að vera íslending-
um metnaðarmál, að Konnie Jó-
hannesson nái útnefningu, og
þessvegna er það hrein og bein
þjóðræknisskylda, að þeir fjöl-
menni á framboðsfundinn, og
komi á fundarstaðinn í tæka tíð.
Mr. og Mrs. Jack St. John
Síðastliðinn laugardag voru gefin saman í hjóna-
band þau Miss Ragna Johnson og Mr. Jack St. John
lyfsali; hjónavígslan fór fram á heimili foreldra brúð-
arinnar, Mr. og Mrs. Gísli Johnson, 906 Banning Street
hér í borginni. Séra Philip M. Pétursson gifti; um
hljóðfæraslátt önnuðust systur brúðarinnar, þær Berg-
þóra Robson og Gyða Hurst.
Að aflokinni ánægjulegri brúðkaupsveizlu, er milli
fimtíu og sextíu manns sátu, lögðu brúðhjónin af stað
í brúðkaupsferð austur í Canada. Heimili þeirra verð-
ur í Jóns Bjarnasonar skóla byggingunni á Home
Street.
Japanir hröklast undan
Innrásarsveitir Japana á New
Guinea hafa orðið að hröklast
undan herskörum Ástralíu-
manna á bardagasvæðinu, sem
liggur um 32 mílur frá Port
Morseby; er mælt, að Japanir
hafi í þessari viðureign tapað
40 flugvélum auk annara her-
gagna.
Afskaplegt hermdar-
verk
Símað er frá Moskva á mið-
vikudagsmorguninn, að Rúmen-
íumenn hafi í borginni Odessa
við Svartahafið, sprengt upp
herbúðir með 25,000 rússneskum
herföngum, er allir hafi látið
lífið.
Þegar Stefán Guð-
mundsson óperusöng-
vari söng í fivoli
Fregnir hafa borist um það
hingað, að Stefán Guðmunds-
Son (Stefano Islandi) óperu-
söngvari hafi haldið söngskemt-
un í hljómleikasalnum í Tivoli
við geisilegan fögnuð áheyrenda.
Voru fagnaðarlætin svo mikil,
að slíks eru vart dæmi. Ber-
lingske Tidende 23. maí segja,
að Stefán haldi stöðugt óskertri
hylli almennings. Hrifni sú, er
menn létu í ljós, er hann söng í
■hljómleikasal Tivoli, var tak-
markalaus. Fagnaðarlátunum
ætlaði aldrei að linna og hann
varð að syngja aukalög, m. a.
“Donne e Mobile” og “Eg vil
elska mitt land,” sem hann að
sjálfsögðu söng á íslenzku,
Blaðið segir ennfremur, að ljóm-
inn af sigri Stefáns í “Perluveið-
urunum,” hafi verið yfir hon-
um, er hann söng 2. þátt úr
þessari óperu Bizet. — Stefán
söng einnig “Martha, Martha,”
sem nýtur sérstakra vinsælda
áheyrenda í Tivoli, og “La
danza” (Mamma, mamma mia)
eftir Rossini, og vakti geisi fögn-
uð. Þetta og fyrnefnd auka-
lög, segja Berlingske Tidende,
sýnir, að hér var um mikinn
söngviðburð að ræða. Áheyr-
endaskarinn var líka mikill og
hvorki hægt að fá sæti eða
stæði.—(Vísir 21. júlí).
Krefst innrásar á
meginlandið
Rektorinn af Canterbury,
Hewlett Johnson, brýndi fyrir
brezku þjóðinni í blaðagrein í
Daily Worker þann 23. f. m.,
nauðsynina á því, að hefja inn-
rás á meginland Norðurálfunnar,
áður en yfirstandandi ári lyki;
kvaðst hann þeirrar skoðunar,
að ef ekki yrði hafist handa í
tæka tíð, gæti slíkt leitt til
hernaðarlegs, stjórnmálalegs og
siðferðilegs háska. Ef slík inn-
rás yrði ekki dregin um of á
langinn, tjáðist Johnson rektor
ekki vera í neinum vafa um það,
að í fullri samvinnu við Rússa,
myndi sameinuðu þjóðunum
lánast það, að binda tiltölulega
skjótan enda á styrjöldina.
Vínsala takmörkuð
Fylkisstjórnin í Manitoba hef-
ir gert þær breytingar á áfengis-
sölu löggjöfinni frá 1. október
að telja, að ölstofum skuli aðeins
haldið opnum frá 12 á hádegi til
2, og frá 4 til 10 á kvöldin; áður
fór salan fram á slíkum stöðum
frá 10 f. h. til 11 að kveldi.
1 vínsölubúðum stjórnarinnar
•verður sala sterkra víntegunda
takmörkuð á sama hátt.
Efnileg námsmœr
Þessi glæsilega og bráðvel-
gefna stúlka, er dóttir C. Ólafs-
sonar lífsábyrgðarumboðsmanns
og frú Gerðu Ólafsson, Ste. 1
Ruth Apartments hér í borg-
inni. Miss Ólafsson er fædd í
i < A
Miss Dodo Ólafson
Winnipeg 2. október, árið 1921,
og hér lauk hún barnaskóla-
námi; hún innritaðist við Mani-
toba háskólann 1938, og lauk
þar B. A. prófi í vor, sem leið,
með hinum ágætasta vitnis-
burði; hlaut meðal annars fyrstu
ágætiseinkunn fyrir frábæra
þekkingu í enskri tungu.
Miss Ólafson lagði af stað
austur til Toronto á laugardag-
inn þann 19. september síðast-
liðinn, til náms í Social Service
fræðum við Toronto háskólann.
C.C.F. flokkurinn vinnur
aukakosningu í
Edmonton
Á miðvikudaginn þann 23.
septembei^ síðastliðinn, fór fram
í Edmonton aukakosning til
fylkisþingsins í Alberta; þing-
sæti þetta losnaði við fráfall D.
M. Duggans, er taldist til' hins
svonefnda, óháða andstöðuflokks
Social Credit stjórnarinnar.
Fimm frambjóðendur voru í
kjöri; þingmannsefni C.C.F.
flokksins, Mr. Elmer E. Roper,
varð þeirra allra hlutskarpastur,
og vann kosninguna með 8,433
atkvæðum; sá, er næstur honum
gekk, var fyrrum dómsmálaráð-
gjafi, F. J. Lymburn, er taldi sig
utanflokka, og hlaut 7,188 at-
kvæði. Mr. Roper er blaðamaður
og prentsmiðjueigandi; hann er
fyrsti maðurinn, er sæti hefir
hlotið á fylkisþinginu í Alberta
af hálfu C.C.F. flokksins.
AIRPLANE AT NIGHT
Twin points of light, and a soft hum of motors,
Romance comes winging it out of the blue,
Riding with Perseus and fair Andromeda,
Aloft with the past yet part of the new.
Nearer and nearer the throb and the roaring,
Mystery-clouded, he banks to the stars,
And fades to a whisper, a faint, far-off glimmer
Knight of the Wings, in the great hall of Mars.
L. A. Johannson — Elfros.
♦ -f ♦
LAVENDER AND LILAC
Letters tied in lavender
Symbolic souvenirs
Murmuring of memories
Treasured through the years.
Memories in lavender, —
Mine are lilac dipped.
Little loads of loveliness,
Nectar I have sipped.
L. A. Johannson — Elfros.